Duikboot-oorlog reeds
Het „vredesoffensief"
Dinsdag 3| Ofettber 1939
EERSTE BLAD
Duitsche onderzeëers wagen zich niet
verder dan de Noordzee
Duitsche aanvallen aan het Westlront
M
22290
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEKLOSTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
De duikboot-oorlog
Ciano's besprekingen te Berlijn
Welke besluiten genomen zijn
Van het Westfront
Fransche berichten
De Duitsche troepenconcentraties
Het Duitsche legerbericht
Duitsche waarschuwing
aan de Vereenigde Staten
Morgen de Rijksdag bijeen?
De diplomatieke besprekingen
te Moskou
I)CM i. on ran i verschijnt met nit-, Q2ste -
/.onilering vin Zon- en Fee*td«gen.1 6 &-
Prijs pgr kwartaul f 2.I tesnc® per.-pest,
8.50. Prijs per week: "15 et». 'Afzon-
derlij te nummers 4 ,ots- Abonnomeoten
worden dagelijks aangenomen.
Advertenties voor bet eerstvolgend Ham
mer moeten vóór elf rntr san .het Bnrean._ -
bezorgd rijn, 's Zaterdags vóór nar.
Een bepaalde plaat» van adverteatrön
wordt niet gewaarborgd. - - -
Prijs der Advert* ntiCn: van 15 regels 1153;
iedere regel meer 1 (L30, In het Zaterdagnammer
15 regels f LBO, iedere regel meer f(X35
Reclames f0.75 per regeL Incassokosten ets.;
postkwitantieslö eta. ran even van adverMntlèn
by abonnement lijn aan tjet Bureau verkrijgbaar. -
Dagelijks voorden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertenticn opgenomen 10.50 t/m. 15 woor
den f O."5 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum >an 30 woorden.
's Woensdags- Kleine Ad\ertentiën tot 25 "woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd
*s Zaterdags Klemt Ad\ ertentiën 11.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Havas schrijft, dat gedurende de af-
geloopea weken de oorlog ter zee van
karakter veranderd schijnt te zijn. Men.
hoort niet meer van het torpedeeien
van geallieerde schepen op den Atlaa-
tischen Oceaan, in het Kanaal of in
de Noordzee, doch daarentegen nemen
de Duitsche aanvallen op Scandinavi
sche schepen in de wateren tusselien
d'e Oostzee en de Noordzee plotseling
toe. In rnarinekringen heeft men den
indruk, dat d'e tweede golf van Duit
sche duikbooten, die zee hebben ge
kozen, afziet van den duikbootenoor
log op de Noordzee en in den Atlaa-
tischen Oceaan en zich beperkt tot po
gingen, den handel tusschen de Scan
dinavische landen en de Britsche eilan
den af te snijden.
In werkelijkheid kunnen de Duitsche
duikbooten met meer hopen, op den At-
lantisclien Oceaan eenzame prooi tegen tie
komen, omdat elk transport thans geoon-
voyeerd is, zoodat elke aanval op dezer
koopvaardijvloten, die beschermd zijn door
patrouillevaartuigen en zelfs door vliegtui
gen, een zelfmoordpoging zou zijn van de
bemanning der duikboot, die een aanval
zou wagen. De groote verliezen, die het
Duitsche duikbootwapen^in eerste instan
tie heeft geleden, hebben ondanks dan
moed van de duikbootbemanningen op dit
élitecorps der marine diepen indruk ge
maakt.
Volgens een inlichting van de Fransche
admiraliteit zouden admiraal Raeder en
- Hitier* zelf in Wilhelmshaven bij het ver
trek van de tweede groep onderzeeërs
aanwezig zijn geweest om de moreel ge
schokte bemanningen aan te moedigen.
De beperking der duikboolactiviteat tot d!e
Oostzee en de wateren bij de Duitsche kust
kan ook verklaard worden door de verlie
zen, welke de duikbooten met een groote
actieradius, die in staat zijn tot transatlan
tische kruistochten, hebben geleden. Dat
zijn de 'onderzeeërs van meer dan 250
ton, waarvan de Duitsche vloot er vol
gens officieele opgaven slechts 18 bezat
op 1 Januari j.l. en die in de eerste weken
ran den oorlog optraden. Volgens deze
hypothèse zou de Duitsche vloot dus nog
hoofdzakelijk beschikken over kleine kust-
dUikbooten van maximaal 250 ton, waar
van zij volgens de officieele stahstick 25
exemplaren zou hebben. Deze duikbooten
zijn absoluut ongeschikt voor lange toch
ten, doch kunnen in de Oostzee en in de
Scandinavische wateren uitstekend dienst
doen. Hoe dit ook zij: ia de laatste vier
dagen ging slechts één Britsch koopvaar
dijschip verloren, doch werden 50 Scandi
navische schepen aangehouden, waarvan er
zeven tot zinken werden gebracht.
Naast het d'uikbootgevaar ondervindt de
scheepvaart der Scandinavische landen veel
hinder van de mijnenvelden in de Oostzee.
Dat geldt ook voor de Deensch© -haven
Esbjerg, vanwaar voor den oorlog groote
hoeveelheden, levensmiddelen naar Groot-
Britannië werden verscheept, speciaal
eieren en bacon.
Zwcedseh stoomschip tal zin
ken gebracht.
- Het Zweedsche stoomschip .,Gun", op
weg naar Antwerpen, is in het Skagerak
door een Duitsche duikboot tot zinken
gebracht. De uit achttien koppen bestaan
de bemanning is door een Deensch schip
gered'. i
De gezagvoerder van de „Gun" hééft in
een interview na "zijn aankomst in Hel-
femgborg verklaard;, dat hij met twee van
zijn mannen bevel had' gekregen oih aan
boord van de duikboot te gaan, terwijl
©en Duitscb officier ea drie manschappen
aan boord' gingen van de „Gun" om het
schip tot zinken te brengen. Intusschen
verscheen een Britsche duikboot en de
Duitsche onderzeeer dook met de Zweden
aan boord. Hij bleef zeven uur onder wa
ter, gedurende dieu tijd vuurde de duik
boot drie torpedo's af, welke naar de
duikbootkapitein verklaarde, den Britsehen
onderzeeër tot zinken moesten hebben ge
bracht. De duikbootkapitein verklaarde, dat
hij het Beensche stoomschip „Vendia" tot
zinken had gebracht. „Hij had' klaarblijkelijk
uitvoerige inlichtingen omtrent de „Gun"
Hij vroeg mij bijvoorbeeld, waar de lading
was, die bestemd was voor de Belgische
regeering".
Zweedsche schepen werden
geëscorteerd.
Do opperhévelhebbber der Zweedsche
marine, heeft alle Zweedsche schepen ge
waarschuwd, de kust te volgen binnen de
territoriale wateren, aleer zij zich verza
melen voor convooieering d'oor Zweedsche
oorlogsbodems.
Acht Zweedsche schepen opge
bracht.
Volgens een mededeoling der marine zijn
gisteren acht Zweedsche stoomschepen
door Duitsche oorlogsschepen en vliegtui
gen opgebracht.
De Zweedsche gezant te Berlijn heeft do
Duitsche regeering een protest tegen liet
in beslag nemen van het LeÜandsche
stoomschip Imanta in de Zweedsche wa
teren overhandigd'. Hij heeft verder stapi-
peu gedaan naar aanleiding van het vlie
gen van Duitsche militaire toestellen over
Zweedsch gebied'.
Duilsclie lezing over het ge-
Het oinroepstatioh Rome heeft gister
avond medegedeeld; dat het bezoek
van Ciano aaiy Berlijn gelegenheid
heeft geboden voot -éen bespreking van
beslissingen van Duïtschland en Italië
in verband met den-nieuwen toestand.
Deze besluiten, aljas werd gezegd, be
oogen een rechtvaardigen vrede en
voorzien in de eerste plaats in de vor
ming van een nieuwen Poolscbea staat
als Duitsch protectoraat. In dezen
nieuwen staat worden de door Rus
land bezette gebieden en de districten,
welke het voorwerp wan den oorspron
kelijke Duitsche eischen waren, opge
nomen
In de tweede plaats voorzien de be
sluiten in het bijeenroepen van oen
Europeesche conferentie tot regeling
van de koloniale vraagstukken on de
vraagstukken betreffende de Aliddel-
landsche Zee, die voor Italië van vi
taal belang zijn.
De omroeper zeide, dat deze week
waarschijnlijk vredesvoorstellen op
dezen grondslag gedaan zullen worden.
beurde met dc „'Vendia".
Het opperbevel van d'e Duitsche oorlogs
marine deelt mode:
Het Deensclie stoomschip „Vendia" is
op 30 September, des morgens, door een
Duitsche duikboot op de gebruikelijke wijze
ten behoeve van vaststelling der natio
naliteit en lading gesommeerd te stoppen.
Het trachtte zich door vluchten aan door-
ouking te onttrekken. Toen het stoomschip
daarop door de duikboot gedwongen werd
te stoppen, trachtte het de duikboot te
lammen. Tegen deze flagrante vijandelijk©
daad trad de duikboot onmiddellijk op
met wapengeweld', door het stoomschip met
een torpedoschot tot zinben te brengen.
Het overlevende deel der bemanning werd
door de duikboot opgepikt en op een ge
waarschuwd' Deensch stoomschip overge
bracht.
Zweedsche vliegtuigen ver
jagen Duitsche treilcr.
Naar u;t Kopenhagen aan Reuter gemeld
wordt, hebben twee Zweedsche vliegtuigen
gisteren het vuur geopend op een Duit-
sclien treiler, welke zidh binnen de Zweed
sche territoriale wateren bevond. De trei
ler begat zich met spoed buiten deze
wateren toen het schip werd aangevallen.
De „Ark Royal" onbeschadigd.
De Amerikaanscke marine-attaché te
Londen, captain Klirk, heeft een rapport gje-
zonden aan bet Amerikaansche departe
ment van marine te Washington, waarin,
hij verklaart, een officieel bezoek te heb
ben gebracht aan den opperbevelhebber d'eir
Britsche thuisvloot.
KÜrk verklaarde, dat hij aan boord! van
de „Ark Royal" een kerkdienst bijwoonde
en behalve dit vliegtuigmooderscliip alle
andeTe schepën van de thuisvloot heeft gjei-
zien. „Zij verkeerden alle in uitmuntendlei
conditie en toonden geen schade, die ver
oorzaakt zou kunnen rijn door den Duit-
schen luchtaanval van 26 September. In
dit verband herinnert Reuter aan een vraag
van den Duitschen radio-omroep, waar üe
„Ark Royal" was.-
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt: Plaatselijke vijandelijke aan
vallen weiden afgeslagen ten zuiden van
Saarlouis en in bet oosten van het Saax-
gebied. In deze laatste streek schoot de
vijandelijke artillerie op de Duitsche plaat
sen achter onze linies.
Havas verklaart:» -
De dag an gisteren werd gekenmerkt
door aanvallen dopr' dp?,verdedigers der
Siegfriedlinie. Deze aanvallen werden on
dernomen op de twee plaatsen, waar de
Fransche druk de laatste weieen hot sterk
ste was, ten westen en ten oosten Van
de be'angrijlwle Duitsche positie Saar-
bruckeu.
De stelselmatige vorderingen der Fran
sche troepen aan weerszijden van dit be
langrijke m lustriecentrum dwingl den te-
gen&landei z-jn gewone reserve te laten va
ren en te trachten zijn centrale positie
door aanvallen lucht te geven. Dc pogingen,
die gisteren in het werk gesteld werden
om den Franschen druk op dc heide vleu
gels dezer stellingen te breken, werden
overigens verijdeld door het vuur der auto
matische wapenen en het Fransdhc geschut,
die de aanvallen afsloegen.
Het legerberichl van hedenochtend luidt:
In den loop van den nacht was er oen
groote acti'iteit van patrouilles der beide
partijen.
De Fransche en Brilsdhe vliegtuigen,
die verkenningen uitvoeren boven het
Westelijk front, zijn tot achter de hoofd
macht der Duitsdie verdedigingslinie door
gedrongen. Do inlichtingen, die zij mee
brachten, hebben de reeds ontvangen rap
porten bevestigd en aangevuld inzake liet
overbrengen van Duitsche strijdkrachten,
die aan de operaties in Polen hebben
deelgenomen, naar het Westen. Sommige
troependeelen bevinden zich nog slechts
op 200 k.m. afstand van de Siegfried-
linie, die zij in 2 of 3 dagen kunnen be
reiken.
Het opperbevel \an de Duitsche weer
macht maakt bekend
Op 2 October zijn nog meer Duitsche
troepen de vesting Warschau binnen ge
rukt. De telling der gevangenen, zoomede
de te Warschau Modltn buitgemaakte
uitgebreide hoeveelheden wapens en ander
oorlogstuig, duurt nog voort.
In hu Westen slechts geringe activiteit
van artillerie en luchtmacht.
De Britsche troepen in
Frankrijk.
Onbewogen door de politieke gebeurte
nissen in Oost-Europa gaan de Britsche
troepen in Frankrijk door, hun voorberei
dingen te vollooien om tot actie over te
gaan, aldun een ooggetuige ergens in Frank
rijk tegenover een Reutercorrespondent.
Volgens dez<n zegsman gaat achter een
gordijn van geheimhouding hel werk voort
durend venter Bergen juist aangekomen
materiaal komen van de havens en ver
dwijnen weer met bijna magische snelheid.
Alle ontelbare legerbehoeften schijnen ver
tegenwoordigd te zijn Niets blijft langen
tijd opgestapeld op de kaden. Een nauw
keurig georganiseerd transportsysteem zet
het als een uurwerk in beweging, opdat
het in den kortst mogclijken tijd zijn
eindbestemming bereikt.
Om dezen ononderbroken arbeid te een
troleeren werkt het organiseerende hoofd
kwartier op volle kracht. De mannen wu
ken ei veneens zeer hard, hoewel hun com
fort niet wordt verwaarloosd.
Iedereen is opgewekj/
Britsche verkenningsvluchten boven
Berlijn en Potsdam.
Het Britsche ministerie voor Luchtvaart
deelt mede, dat met succes des nachts
en overdag verkenningsvluchten door d'e
Royal Air Force zijn uitgevoerd boven
Duitschland. Deze vluchten strekten zich
tevens uit tot Berlijn en Potsdam.
Nader wordt vernomen, dat Bntsche
vliegtuigen vanochtend vroeg tijdens een
verkenningsvlucht boven Berlijn en Pots
dam, strooibiljetten hebben uitgeworpen.
Omtrent den inhoud van deze biljetten,
de eerste welke boven Berlijn werden uit
geworpen, wordt niets onthuld.
Een tegenspraak.
Ten aanzien van het Engelsche bericht,
volgens hetwelk Britsche verkenningsvlieg
tuigen tot boven Berlijn en Potsdam ge-
vlogeri hebben, schrijft het Duitsche
Nieuwsbureau, dat de bewoners van Noord-
OuitscJiI.arid, Berlijn en Pols»lam dan klaar
hbjkelijk goed geslapen hebben, want zij
hebben niets van dergelijke vijandelijke
vliegtuigen gemerkt
De regeering der Vereenigde Sla'en heeft
van Duitschland een nota ontvangen, waar
in zij wordt gewaarschuwd tegen het „ver
dachte gedrag" van schepen der Vereenig
dc Staten m dc wateren om Frankrijk en
Groot BriUannie.
In dc nota wordt verklaard. Niet neu
Irale koopvaarders hebben herhaalde ma
len geprobeerd in de wateren om Groot
Brittanniê en Frankrijk te proheeren te
ontsnappen aan het recht van de Duitsdie
zeestrijdkrachten, schepen aan te houden
en te onderzoeken. Voorts hebben zij her
haaldelijk de verdenking op zich geladen
door hun onbehoorlijk gedrag. Koopvaardij
schepen der Vereenigde Slaton wordt in
hun eigen belang aangeraden geen wij
zigingen te brengen in hun koers cf de
gebruikmaking van hun radiotoestellen bij
het waarnemen van Duitsche vloolstrijd-
kra» hl en, het zigzag-varen en het niet ge
hoorzamen aan het bevel te stoppen of
het aanvaarden van een convooi door
vlootstrijdkrachten van mogendheden, wel
ke met Duitschland in oorlog zijn.
Het departement van buitenlandsche za
ken heeft de nota in handen gesteld van
de maritieme commissie, welke de koop
vaardij en de havenautoriteiten op do
hoogte heeft gesteld.
De Beriijnsche correspondent van de
„Messagero" meldt, dat Hitier voornemens
zou zijn, morgen een rede in den Rijksdag
te houden. Daarin zou o.a. worden aan
gekondigd, de vorming van een kleine®
Poolschen bufferstaat.
De correspondent voegt hieraan toe, dat
men aanneemt, dat het doel van het be
zoek van Ciano was, deze van den nieu
wen toestand op de hoogte te brengen,
zoodat men zeker was van den Italiaan-
schen steun.
Bnrckbardt bij Halifax.
De voorn aiigc liooge commissaris va»
den Volkenbond te Danlzig, Bnrckbardt,
heelt gistermiddag «en bezoek afgelegd
bij lord Halifax op het Foreign Office.
De positie der Dnitschers
in Engeland.
Zeventig van de 108 rechtbanken, die
zijn ïlngeslelu om de positie te onder
zoeken van de GO.COO vijandelijke vreem
delingen, die zich in Engeland bevinden,
zijn gisteren met hun zittingen aangevan-
gen.
Men verwacht, dat het onderzoek een
gelwele week zal duren. In vete gevallen
werden in de paspoorten stempels aange
bracht ,,vnj van mlemeering tot nadere
ainkondiging" of „uitgewekene wegens
nazi-vervolging"
De Vereenigde Stalen blijven
Polen erkennen.
Gordel 1 Huil verklaarde gisteren, dat de
Vereenigde Staten de regeering van Polen
zullen blijven erkennen en dat de Ameri
kaansche ambassadeur Biddle bij de Pool-
sche regeering geaccrediteerd zou blijven
en zich nu in Parijs bevindt.
,,De inbezitneming alleen van het gromde
gebied maakt nog geen einde aan bet wet
tig bestaan van een regeering", zei Huil,
en hij voegde hieraan toe: „Polen is het
slachtoffer van geweld, gebruikt als in
strument van nationale politiek'
Munters bad onderhoud met
Molotof.
Gistermiddag is op bet vliegveld te Mos
kou aangekomen de Lellandsche minister
van buitenlandsche zaken, Munlers.
In diplomatiek© ki.ngen te Aioskou ge
looft men, dat Sovjet-Rusland er naar
sl reeft, een pact van wedcr/ijdsdhen bij-
sland en een handelsverdrag met Letland ie
sluiten, waardoor dc Sovjet-invloed in le
•Ballische landen zich verder u tbreidt. Het'
Russisch-Esllandschc pact brengt praolisch
de Golf van Riga onder Russische con
trole. De haven van Riga, die door een
spoorlijn met Aioskou verhonden is, verze
kert de Sovjet scheepvaart oen ijsvrije
'haven in de Baltischc wateren.
Molotof en Munteis, hebben gisteravond
een onderihoud van twee uuir gehad. De be
spreking weid bijgewoond door Sla'in, Po-
temkin, den Sovjet-gezant in Letland en
den Letlandsohen gezant te Aioskou.
Dc Rn-stecJi-Lïtaiisrhc be
sprekingen.
Reuter meldt uit Kaunas, dat de Sovjet-
Unio bereid is Litauen zekere territoria!©
concessies in liet geb «1 bij Wilna, zonder
do stad zelf te verleenen. Daar tegenover
zou Rusland privileges (cn aanzien van
den belangrijken spoorweg LibmiRommy
die door Lilaucn loopt, eischen.
Saradjogloe was niet bij
Molotof.
De Turksche minister van buMen'amdscbo
zaken, Saradjogloe, heeft gisteren geen be
zoek aan Alolotef gebracht. Hij heeft wel
een onderihoud gehad mot den Britscbcm'
ambassadeur, Seeds, en den Franse!ic-n
zaakgelastigde, Rayart.
(Vervolg pagina 4, le blad).
typ;::
De mijnenveger „Jam van Gelder" aam de werf in Den Helder na. iet tramsport vaa Terschelling. DuMetfjk ziet .men de
beschadiging aan den achtersleven tn de ravage welke aan dek werd aangerioiat.
