DuMschland neemt thans aan,
dat de vredesvoorstellen
afgewezen zijn
Amerikaansche en Scandinavische
stappen te Moskou
Is hier iets voor II bij!
Vrijdag 13 October 1939
EERSTE BLAD
Fa. A. J. v. d. VEN
Eerst doeltreffende waarborgen
Gebouw „Musis Sacrum"
92sip Jaargang.
No. 22289
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE, HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
De Britscbe minister-president, Neville
Chamberlain, heeft gistermiddag in het La
gerhuis een rede uitgesproken in ant
woord op de Rijksdagrede van Hitier op
Vrijdag ].l
Chamberlain gaf eerst een overzicht van
de pogingen, welke in Augustus van ver
schillende zijden werden aangewend om
het groeiend conflict op vredelievende wijze
op te lossen; alle pogingen zijn echter
anislukt. Het was duidelijk, dat Hitier be
sloten was met Polen oorlog te voeren.
Thans, na deze moedwillige agressie,
doet de rijkskanselier zijn voorstellen.
Indien men zou verwachten, dat in deze
voorstellen, eenige poging zich zou bevin
den om voldoening te geven voor dezen
misdaad Jegens cie menschheid, welke zoo
spoedig gevolgd-is, op de schending der
rechten van het Tsjedho Slowaaksch'e volkj
■wordt men hierin teleurgesteld.
VVij moeten aannemen dat 'de voorstel
len, welke de Duitsche rijkskanselier doet,
voor de vestiging van wat hij noemt „de
zekerheid der Europeesche veiligheid", ge
baseerd mceten worden op de erkenning
van zijn veroveringen en op zijn recht om
met het veroverde gebied te doen wat
hij wil. Het zou onmogelijk zijn voor Groot
Brittannië zulk een grondslag te aanvaar
den zonder zijn eer te verbeuren en zijn
eisch prijs te geven, dat internationale
geschillen dienen te worden opgelost door
overleg en niet door geweld
Hitier beeft radicaal zijn lang verkon
digde beginselen laten varen, zooalsVordt
aangetoond door het feit, dat vele mil-
lioenen Polen en Tsjechen in het Duit-
sche rijk zijn opgenomen, ondanks zijin
herbaalde beweringen van het tegendeel,
en door hel pact met de Sovjet Unie,
dat hij gesloten "heeft na herhaaldelijk zijn
afkeer van het bolsjewisme te hebben be
tuigd.
Deze herhaalde miskenning van zijn
gegeven woord en deze plotselinge om
mekeer in zijn politiek, vormen voor
mij do fundamenteel© moeilijkheid, mij
bezig te houden met Ie voorstellen,
welke de Duitsche rijkskanselier in
zijn redevoering gedaan heeft. De sim
pele waarheidis, dat na onze erva
ring in het verleden het niet langer
mogelijk is te vertrouwen op het ijdele
woord van de huidige Duitsdhe regee
ring. (Luide en langdurige toejuichin
gen.)
Onze poï'fiek is er niet op gericht de
juiste plaats in. Europa te ontnemen aan
een Duitschland, dat in vriendschap en
vertrouwen met andere landen wil leven.
Daarom gingen wij niet met wraakgie
rige voornemens den oorlóg in, maar een
voudig tor verdediging van de vrijheid".
(Toejuichingen.; Niet slechts de vrijheid
beid van de kleine landen staan op het
spel, het gaat ook om het vredzame, be
slaan van Groot Brittannië, van de Do
minions, van Indië en de rest van het
Britoche rijk, van Frankrijk en van alle
vrijheidslievende landen.
'»*ij zoeken geen materieel voordeel voor
ons zelf. vVjj wenschen niets van het Duit
sche jolk, dat zijn zelfrespect zou kwet
sen. Wij doelen niet slechts naar de over
winning, kijken veeleer verder, t.w. naar
het leggen van een grondslag voor een
beter internationaal stelsel, waarbij oor
log niet het onvermijdelijke lot van elk
opeenvolgend' geslacht behoeft te zijn
(luide toejuichingen;.
Tenslotte vatte Chamberlain het stand
punt der Britscih© regeering als volgt
samen:
Hitier verwierp all evfedesvooKstellen
totdat tój Polen overweldigd had zoo
als hjj vroeger Tsjecho-Sjlowalqje neer
wierp. - j i
Vredesvoorwaarden kunnen piet aan
vaard worden wanneer zrf beginnen
met een agressie goed te praten. De
voorstellen in de redevoering van den
rijkskanselier zijn vaag en onzeker en
bevatten geen denkbeeld om biet on
recht goed te maken jegens Tsjecho-
Slowakije en Polen. Zelfs indien de
voorstellen van den heer Hitler nauw
keuriger zouden zijn aangegeven en
denkbeelden aan de hand! deed om dit
onrecht goed te maken, zou het nog
noodzakelijk zijn te vragen met welke
practisdbe middelen de Duitsche regee
ring voornemens is de wereld' te over
tuigen, dat de agressie zal ophouden en
dat beloften zullen gehouden worden
(toejuichingen). De ervaring in het •ver
leden heeft aangetoond, dat geen ver
trouwen gesteld kan worden in de be
loften van de huidige Dui.tsche regee
ring. Dienovereenkomstig moeten, er da
den ,en niet alleen woorden komen al
vorens wij, het Britsche volk en Frank
rijk, onze dappere en oprechte bond-
genoot, gerechtigd zouden zijn op te
houden met inspanning van al dnze
krachten, oorlog te voeren.
Slechts wanneer het vertrouwen de- we
reld hersteld is, zal het mogelijk ziji met
de hulp van allen, die van goeden wil
zijn, de oplossing te vinden voor de kwes
ties welke de wereld verontrusten, de ont
wapening in den weg staan, het herstel van
den handel vertragen, en een verbetering
van de welvaart der volkeren veriiindereo.
Er moet dus aan een primaire voorwaarde
voldaan worden. Indien zij het niet wil kan
er voorloopig nog geen nieawe af betere
wereldorde ontstaan van het soort waar
naar alle landen verlangend uitzien.
Do zaak js dus duidelijk: ofwel do
Duitsche regeering moet een overtui
gend bewijs geven voor de oprechtheid'
van haar verlangen naar vrede door de-
finitieve daden en door het verschaffen
van doeltreffende waarborgen van haar
voornemen om haar verplichtingen na
te komen, pfwet wij moeten in onze
taak tot het einde volharden, Duitsch-
moet zijn keuze doen. i
„Engeland zoekt den oorlog"
Eerste Duitsche reactie
Van officieuze Duitsche zijde wordt
gemeld': -
De indruk, dien de redevoering van.
Chamberlain hi Duitsche pjolitieka
kringen gewekt Leeft, is ondubbelzinnig
deze, dat de Engiélsche premier ge
weigerd heeft om van de door den
Fiihrer in de laatste Rijksdagrede ge
boden kans voor de definitieve piaci-
fiealie van Europa, gebruik te mak™,
en dat Engeland) den oorlog eenvou
dig zocht, en opnieuw zoekt, geheel
onverschillig wat Duitschland! zegt of
aanbiedt. i
Chamberlain is ied'ere concrete en nauw
keurige behandeling van de problemen die
een oplossing eischen, uit den weg ge-
Vooral Js het kenmerkend, dat Cham
berlain de zeer .duidelijke en uitvoerbare
programpunten van dfen Führer deels ge
heel- gepasseerd' heeft, deels behandeld
heeft met een oppervlakkigheid!, die in
een waarlijk verbasterende tegenstelling
staat tot de verantwoordelijkheid, die En
geland thans draagt, tegenover het lot niet
alleen van de volkeren der oorlogvoeren
den, maar ook van de neutralen.
De op zichzelf reeds -vage verklaring
van Chamberlain, dat Engeland den grond
slag zoekt voor een beter internationaal
systeem, heeft volgens dé in Berlijnheer-
schesnde overtuiging, geen waarde
Onder deze omstandigheden is het vol
komen duidelijk, naar Duitsche poli
tieke kringen verklaren, dat die pas
sages van de rede van Chamberlain,
die naar buiten den indruk moesten
wekken, alsof Engeland1 nog een kleine
deurspleet open "liet, alleen beoordeeld
moeten worden als een behoefte om
tijd' te winnen.
Zeer kenmerkend" vindt, men hier voor
het standpunt der verantwoordelijke krin
gen in Engeland ook het feit, dat de En-
gelsche omroep de rede van Chamberlain,
kennis dragende van deng toestand, reeds
van tevoren in een bizondter negatieve re
dactie heeft doorgegeven;
Men trekt in Berlijn de conclusie;, dat
Engeland' dus de door den Führer
aangeboden vredeshand geweigerd
heeft.
Alle maatregelen genomen tot
voortzetting van dein oorlcg.
Reuter meldt uit Stockholm:
Vo'gens een bericht uit} Berlijn aan het
dagblad" „Tidningen", - hèèffsHitler -gecon
cludeerd, dat-d® redevoering van Cham
berlain een .duidelijk en besl.st1 „neem.'
vormt cjp zijn vredesaanbod en beeft hij
derhalve,,ïlle "maate-egefen.len.omemoia den.
oorlog voort te zetten.
woiden orn zoo spoedig mogelijk de pro-'
ductie van de zijde-industne op te voeren,
vooral ten behoeve van de landsverdediging
In verband hiermede zal verlof worden
verleend aan gespecialiseerde landarbeiders,
die in militaiien dienst zijn en zal aan
kweekers op Verzoek kosteloos moerbeiplan-
ten worden verstrekt.
De uitwisseling van gewonden.
Op het oogenb'ik woidt de mogelijkheid
van een uitwisseling van zwaar gewonden,
die verpleegd worden door de zorgen van
het nationale werk tot bijstand van zwaar
gewonden, bestudeerd. De regeering van
Luxemburg heeft stappen dienaangaande
gedaan bij de regeeringen van de oorlog
voerende landen en men verwacht, dat
binnenkort een overeenkomst tot stand za'
komen.
LANGE HAVEN 115 - TEL 68145
Steeds tegen billijke voorwaarden disponi
bel voor Vereenigings-vergaderingen, Feesten,
Toneel-uitvoeringen, Bols enz Koude- en
warme buffettan Geheel gemoderniseerd.
Aanbevelend, De exploitant
L. P. LAMEER Azn
De oorlog in de lucht
Een uiteenzetting van Guy
Lachambrc.
De Fransohe minister van luchtvaart, Guy
Lachambre, heeft gisteren in de commissie
voor luchtvaart van de Kamer een over
zicht gegeven van de productie vaa vlieg
tuigen en de opleiding van vliegers. De
versnelling van het tempo der productie
is zeer bevredigend.
Verder gaf de minister een overzicht van
het optieden der Fransche luchtmacht in
den oorlog.
De commissie was zeer tevreden over
hetgeen door de Fransche luchtmacht tot
stand is gebracht.
De oorlog ter zee
Het gevecht op de Noordzee.
Opvarenden van een Noorschen vis-
schersboot hebben de „Sunnoersposten"
een levendig relaas opgehangen van het
gevecht, dat Maandag op de Noordzee is
gevoerd tusschen naar schatting 150 Duit
sche vliegtuigen en een aantal Engelsche
oorlogsschepen. De mannen vertelden, dat
het gevecht bij de Viking-bank plaats vond.
Zij waren bezig mot liun werk, toen zij
kanongebulder hoorden en uit het Westen
een groot aantal vliegtuigen en vijf Brit
sche oorlogsschepen zagen naderen.
De vliegers lieten bommen van groot
explosievermogen vallen, terwijl het lucht-
doelg-Qschuf herhaaldelijk-" vuurde,-"Op een
gegeven oogenbJik bevond de visscbers-
SUPRA JENEVER2.90 p. Liter
BRANDEWIJN3.—
CITROEN JENEVER Z90 H
COGNAC 3.10
ADVOCAATvanaf 1.10 Flesch
BORDEAUXvanai 0.80,,
RIJN- en MOEZELWIJN vanaf 1.15
VERMOUTH.vanaf 0.90 Lit.fl.
OUDE JENEVERvanaf Z95 „Lit.kr.
HOOGSTRAAT 5! - TEL. 68546
Slijterij en Wijnhandel
999T VINKJE"
Singel I03 - Telefoon 6764I
Mariastraat 54 - Beyeriandsehestraat i
Tel. 67885
Het 'bericht voegt hieraan foejdatjbevelJx>ot .zich midden in het terrein van den
is gegeven tot evacuatie vaa alle grooie strijd-: bommen vielen in het rond. De
steden in het Rijnland en dat dit besiuit
is genomen na een langdurig© conferentie
m de rijkskanselarij, tijdens welke Hitler
en de nationaal socialistische leiders Cham
berlains redevoering zorgvuld g bestudeer
den.
Rome is niet verrast
De verklaring van Chamberlain heeft,
volgens Reuter, te Rome geen verrassing
gewekt, daar men voeld'e, dat het stand
punt van Frankrijk en Groot Brittannië di
rect na de redevoering van Hitler in den
Rijksdag was bepaald.
Van het Westfront
Het Fransche legerbericht
Het Fransche legerbericht van gister
avond luidt:
Hier en daar werden liinderiag-en gelegd"
en patrouilles uitgezonden. Activiteit van
onze voorhoede elementen, vooral In het
gebied ten Zuiden van Saarbruckerr.
Het legerbericht van hedenochtend luidt:
Een kalme nacht aan het geheele front.
In de streek van Wamdt werden vijande
lijke patrouilles afgeslagen.
Over den militairen toestand' kan. het
volgende gezegd' worden:
Na drie dagen van hevige Dnitseh© be
drijvigheid zag het er wel naar uit, dat
gisteren gekenmerkt zou worden door eern
antwoord van de Fransche troepen. Op
hun beurt wierpen de Fransche vooruitge
schoven elementen patrouilles naar voren
Den geflieolen dag was het niemandsland j
dat om sommige plaatsen een breedte van.
verscheidene kilometers heeft, het toonedt
van gevechten tusschen vijandelijke pa
trouilles, die trachtten elkander in hin
derlagen te laten vallen, die de heuvel
achtige en beboschte aard van de meeste
frontsectorerx begunstigt Nu eens van Duit
sche, dan weer van Fransche zijde werd!
levendig, geweervuur geopend', wanneeor pa
ürouüles iri aanraking kwamen met de ver
dedigers der voorposten.
Bezie activiteit was het duidelijkst, ten
minste van. Fransche zijde in de streek ten
Zuiden van Saatbrüokeu. Aan bun linkerzij
de zijn de Fransche troepen hier stevig
aangeleund op biet bosch van Wamdt Voor
hen ligt echter een dier meest solide en
zware werken dar Siegfriedïïnie, een fort,
dat gebouwd Js op een 500 M. h'oogen
heuvel, den .Winterberg, en dat den toe
gang naar Saavbriicken dat op 4 K.M. van
hief front ligt, dekt. 1 1
De zijde-industrie moet worden
1 opgevoerd.
In. de algemeen© vergadering van; de öan-
trale -zijdeeomnu'ssie is een reeks maatie-
gelen vastgesteld, welke genomen moeten
Btatsclie schepen stoomden Op volte kracht
en in zigzaglijn vooruit. Tenslotte ver
dwenen zij naar het Westen, terwijl de
vliegtuigen zich in Oostelijke richting ver
wijderden.
Het Finsche probleem
De eerste besprekingen te Moskou
Gisteren zijn de besprekingen begonnen
tusschen den volkscommissaris voor bui-
tenlandsche zaken, Mototof, en dan ver
tegenwoordiger van de Finsche reged-ring,
Paasikivi. Aan de besprekingen werd deel
genomen door Stalin, Potemkin en dan
gezant van de Sovjet Unie in Finland,
Derevyansky aan Russische zijde en door
de deskundigen Paasonen en Nykopp en
den Finschen gezant te Moskou, Yrjökos-
kinen aan Finsche zijde. Deze bespreking
duurde meer dan een uur.
De stappen van Scandinavië
en de U.S.A.
Bij hun démarche ta Moskou hebben de
gezanten van Denemarken, Noorwegen dn
Zweden uiting gegeven aan de hoop, „dat
er geen sprake zal zijn van iets, dat Fin
land" zou verhinderen zijn neutrale positie
in rust en onafhankelijkheid' te handha
ven".
Naar van gezaghebbende zijde wordt ver
nomen, heeft de iregoering dhr Vetreenig-
de Staten stappen gedaan om tegenover
de Sovjet-regeering uiting te geven aan
de „ernstige verwachting", dat er niets
zal geschieden, dat „een nadeeligiein in
vloed" op de vreedzame betrekkingein tus
schen Rusland' en Finland zou kunnen
hebben.
Even voor bet begin der Russisch-Fia-
sehe besprekingen heeft de Amerikaansche
ambassadeur te Moskou, Steinhardt een
bezoek aan het Kjremlin gebracht en een
conferentie met Molotof gehad'. Vernomen
wordt, dat de verhouding tusschen de Sov
jet-Unie en Finland' besproken is.
Duitsch antwoord aan Finland
De Diitscbe regeering heeft den
Finschen gezant te Berlijn een ant
woord overhandigd', waarin wordt ge
zegd, dat de regeering der Sovjet Unie
wettelijk oe grenzen van 1914 kan op-
eiscben. Dit is hetzelfde antwoord, dat
aan de regeering van Estland werd"
overhandigd, in verband' met de Russi
sche eischen.
De evacuatie.
Volgens berichten uit Finland is de
evacuatie van Helsinki gisteren geemdigd
niettegenstaande de moeilijkheden. 120.000
menschen hebben de stad verlaten en geen
enkel kind bevindt zich meer in de stad.
De Esllandsch-Russisehe over
eenkomsten.
President Taets heeft gisteren ook het
betreffende (Je uitvoering van de bepa
lingen van het Russisoh-Estlandsche bij-
standspact, in Tallinn onderteekende proto
col, ten'aanzien van de Sovjet Russische
zeestrijdkraebtcn, goedgekeurd. De Russi
sche marinedelegatie is gisteravond naar
Moskou teruggekeerd.
Welke eischen zal Rusland
aan Finland stellen
Reuter meldt uit Londen: Men blijft
nog in lipt onzekere verkeeren, welke
eischen de Sovjets aan Finland zullen
stellen. Tot .vanmorgen wist mgn nog niet,
oF aan "Finland reeds eischen"gesteld; wa
ren. -1
In Landui ontvangen telegrammen laten
duidelijk uitkomen, met boe groote aan
dacht de andere Scandinavische landen
den toesland volgen.
Het Kopenhaagsche blad „Politiken" weet
te -melden, dat de Sovjets de volgende
voo:stcl!en zouden doen:
1. A'stand van eenige eilandjes in i
de Finsche Golf aan de Sovjet Unie.
2. Een militair pact, zonder lege-
ring van Russische troepen op Finïdh!
gebied.
3. Nieuwe economische en politieke
betrekkingen tusschen beide landen.
4. Alle Duitschers zullen Finland
verlaten.
Dit bericht wordt gedeeltelijk bevestigd
door een Fransch bericht uit Moskou, in!»
houdende, dat de Sovjets minstens een
gemeenschappelijke controle wenschen te
hebben over de Aaland-eilanden, alsmede
den afstand van eenige and"ere strategi
sche posities in de Finsche golf. 1
De versnelde ontruiming der Finsche ste
den duidt op den ernst, waarmede de
Finsche regeering de situatie onder hef
oog ziet. De sympathie en belangstelling,
welke vele kringen in de Vereenigde Sta
ten voor de positie van Finland aan dag
leggen, wordt door vele niet-o£ficiee]e waar
nemers opgevat als een factor, welke, wel
licht van gxooten invloed op de bespre
kingen te Moskou zal zijn.
Hedenavond houdt de Finsche minlsteB
van buitenlamfsche zaken, Erfcko, een ra
dioredevoering tot de Vereenigde Staten.
Memel terug aan Litauen?
Ilavas meldt uit Riga: 1
Volgens een bericht, dat, hoewel het uit
serieuze bron afkomstig is, onder alle Wel-
seirve wordt doorgegeven, zou Litauen, ge
steund door de Sovjet-Unie, onverwijld
Memel van Duitschland' terugeischen. -j
Bessarabie nu aan de beurt?
Het schijnt, dat de Sovjet Unie voor
nemens is, wanneer die kwesties met Fins
land" geregeld' zijn, zich met Bessarabia
beezig te houden. ril
Men verneemt, diat Roemeensche troeb
pien, die krachtens dje overeenkomst met
Boedapest van de Hcffigaarsche grens war
den teruggetrokken, naar Bessarabie wor
den overgebracht, j j
België
Spionnen gearresteerd.
De pfolitie heeft Woensdag te Gent twee!
verdachte personen 'gfeariesteerd", dié foto's.'
maakten van de havenwerken en schepenf
in de haven. Zij werden, ter b^ehikJring ge
steld van den militairen rechter van in
structie en na. verhoord te zijn, .opgesloten!
in dö gevangenis van Gent. -
Een van de heide arrestanten ïs een foto-'
graaf uit Gent en de andier is een Djuitsoh!
journalist, afkomstig uit Berlijn, die een!
geldig paspoort had.
Dew courant wschijnt dagelijks, metuit-
tendering ran Zon- en Feestdagsa,
Pms per kwartaal f 2.—; iraneo per post
t 2.80. Prijs per week: 15 eta. Afion-
derióke nummers 4 eta. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertenties voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan bet Bureau
bezorgd sgn, 'a Zaterdags vóór aar.
Een bepaalde plaats van advertentidn
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Advertentiën* va» 15 regels f155;
Iedere regel meer f 0.3»), ia het Zaterdagnutomer
1—5 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regel lncassokosten5cts.;
postkwitanties15 ct». Tarieven van adï erientién
by abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar,
Dagehjks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Ad\ertentiën opgenomen k 10.50 X)m> 15 woor
den, f 0.75 1/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
'e Woensdags: Kleine Ad vertentiÊn tot25 woor
den f 0^3, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags Kleine Advertentiën 1 i 00, Indien
niet \oór Vrydagavond 6 uur bezorgd.
Chambeflaii i's antwoord aan Hitier
i i
