Binnenkort conferentie
van staatshoofden
Boodschap van Roosevelt aan Kalinin
EERSTE BLAD
Zaterdag 14 Ocföber .1939
Geen Russisch ultimatum aan Finland
Elke Lepe!
helpt
Russisch—Turksch verdrag vanbijstand
De» ec^inel1^ 92ste Jaargang.
No. 22300
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL.: 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
De koning van. iZwedèn-heeft, naar
officieel wordt- medegedeeld/ de ko-
- Hingen van Denemarken- en Noorwe-
gen, alsmede den staatspresident van
Finland, uitgenoodigd tot een bijeen--
komst te Stockholm. f r'
De staatshoofden "hebben deze uit-
noodiging aangenomen en zulle'veiv
gezeld van hun ministers van. buiten*
landsche zakón, naar. Stockholm ko-\
men, waar ah conferentié' 18 - Oolober
a.s. zal worden gehouden.
De Noorsche minister van j»rutó!andsclie
zaken van Noorwegen, Kont, heeft'aan effli
Vertegenwoordiger van. rhët"*^qctói^ef^lfelef'
graaf agentschap verklaard,' dat nog geen
programma in Oslo ontyangen is.'voor'dë
vergadering van staatshoofden en van de
ministers van buiteniandsche zaken der
Noordelijke landen te Stockholm op 18
dezer. -
...He bijeenkomst, ald'us.dö minister,staat
in'verband'
wel van aJgémecri Eiirapioesch standpunt,'
als van hotstandpunt der" Noordelijke
landen in bet bizonder..
Het deel der conferentie., j
Het d'oel van de conferentie der staats
hoofden is, niet slechts een plechtige be
krachtiging van het saamhoorigheidsge-
voel en dén wensch naar neutraliteit van
het Noorden, doch ook de organisatie van
een gemeenschappelijk optreden tegen ge
varen, welke een of meer d'er betrokken
landen zon bedreigen en in het bizonder
tegen de moeilijkheden, welke de oorlogs
toestand' verwekt heeft op het gebied'van
den buitenlandschen handel en het eco
nomische' leven en nog -verder zal ver
wekken.
Het ligt echter, naar Van bevoegde zijde
verklaard' wordt, niet in de bedoeling der
deelnemende landen, eenrechtstrceksclion
invloed te willen uitoefenen op de groote
politieke tegenstellingen tusschen de mo
gendheden. Elk land voor zich en alle ge
meenschappelijk volgen een buiteniandsche
politiek van strikte neutraliteit en vriend
schappelijke onpartijdigheid naar alle kan
ten.
Koning Christia.an Dinsdag
avond naar Stockholm
Volgens de voorloopdge regeling zak ko
ning Ghristiaan van Denemarken, verge
zeld van zijn kabinetssecretaris en dén
minister van buiteniandsche zaken, dr.
Mumoh, Dinsdagavond met den nachttrein
[uit Kopenhagen naar de conferentie te
Stockholm vertrekken.
Roosevelt zond persoonlijke
boodschap aan Kalinin
President Roosevelt heeft bekend ge
maakt, dat hij zijn oprechte hoop op
het behoud! van den vrede tusschen
Rusland! en Finland', welke te Moskou
tot uiting is gebracht door den am
bassadeur deT Vereenigde Staten, al
daar, uitgesproken heeft in den vorm
van een persoonlijke boodschap van
hemzelf aan Kalinin.
Roosevelt voegde hieraan toe, tot dus
ver nog geen antwoord hieropi ontvan-*
gen te hebben. t j
Ham schrijft: j j
De boodschap van president Roosevelt
aan president Kalinin, waarin aangedron
gen wordt op matiging in de onderhan
delingen met Finland', is in overeenstem
ming met de Amerikaansche traditie, die
bjj talrijke dergelijke gelegenheden ge
tracht heeft haar moreelea invloed aan te
wendten om een mogelgk. conflict te ver
mijden. j i
Wat het htüd^e gOTal 'betreft, wogdt de
stap van den president^ door de opjenbaie
meaning én wel
f*n die volgende redeneni
1. De. populariteit van Finland en.de
hoogachting,'' "welke mén voor 'dit' kleine
land koestert.
2. De Verwekte emotie door de indirecte
bedreiging' tégen de Scandinavische lan:
den, indien'de Sovjets met geweld', tegen
Finland^ zouden optreden. V j'*V
Als^neutiaal land'" voelt Amerika'zich
solidair met de and ere neutralen en indien
het optredén der Sovjeis de veiligheid oh
de neutraliteit "der Scandinavische landen
zou aanttóten,' "zouden, "in dé'_oogén der
Amerikaansche openbare meefiiing, de vei-
Iighitid'en" neütraiiteit der, Veieenigde Sta:
tèn evenzeer Zijn aangerand.
Diplomatieke kringen te'Washington mee-
nèn, - dat de'" Oóstzee-kwestié aldus zeer
van invloed' kan zijn op de debatten Over
"dé h'emeümg der nêutraliteitswet, en de
stellingen' van Roosevelt kan versterken.
Geen Duitsch verzoek aan Roosevelt
Ten -aanzien van het bericht van de
„Associated. Piess" uit Berlijn, dat rijks-
pêi^Md^3-r."iDié(!rich" verklaard zöu hebberf-
dat alleen nog .een interventie van presi
dent. Roosevelt een oorlog in bet Westen
zou - kunnen voorkomen, lie!geen in het
■buitenland is opgenomen als een verzoek
aan Roosevelt, om als bemiddelaar op te
treden, deelt biet Duitsch© Nieuwsbureau
mede, dat een dergelijk verzoek niet is
gedaan en ook niet is bedoeld;
Blijkbaar is hier sprake van een misver
stand en een verkeerd uitleggen van een
particulier onderhoud. 1
Reuter meldt nog nit Washington:
In een persconferentie heeft president
Roosevelt verklaard, dat hij geen officieele
mededeeling van oe Duitsche regeering
heeft bntvangen inzake de laatste vredes
voorstellen. Hi, zeide verder, dat hij hier
aan niets ban toe te voegen.
Betreffende de Amerikaansche stappen
bij de regeering van de Sovjet Unie ten
aanzien van Finland verklaarde de pre
sident, flat dit alleen een bewijs van bë-'
langstelling was en een uitdrukking van
hoop, dat niets zou worden gedaan om
de vreedzame betrekkingen tusschen de
landen rond de Oostzee en Üe onafhan
kelijkheid, van Finland' te verstoren. De
stappen rftocten niet worden uitgelegd als
een poging van de Vereenigde Staten om
druk uit te oefenen.
Van het Westfront
Slecht weer
Het Franscho legerbericbt van gïsbetr?-
avond'.luidt als volgt t
Mistig en regenachtig wee®. Zwakke ac
tiviteit aan het front. Ia het gebied ten
Zuiden van Pirmasens beeft de vijand
verscheidene verkennets-patrouilles uitge
zonden, die evenwel zonde® resultaat terug
moesten trekken.
Het legerbericht van hedenochtend' luidt:
„Kalme nacht, In hét gebied' ten Oosten
van dé Moezel wedérzijdache actie van
dé artillerie". j i
De Britsche luchtmacht in Frankrijk
De speciale coltrespondent van Reuter
bg de luchtmacht in Frankrijk seint, dat
volkomen voldoende' voorraden rooir de
luchtmacht met spöed opgehoopt worden
in- afgelegen dorpen, -waar zij even zorg
vuldig worden verborgen als da -vliegvei-
den, waarvoor zij bestemd zijn.
Een nieuw type machinegeweer, d!at nog
op do geheime lijst v staat en dat thans
gemonteerd wordt, hééft ten doel een ver
hoogde Kracht te vérleenen aan de - vlieg
tuigen hij dén aanval; en da verdediging.
Het nieuwe wapen zal een aanvulling vor
men pp de andere yerdedigingsmethodein
bjj de bescherming van opslagplaatsen
en vliegvelden tegen Jaag vliegende vijan-
ddjjké 'toesteilen.
:EpBwordt veélzang :,l»steed aan eéttèté
flage om te voorkomen, dlat de yliegtuTgen
niet 'worden gebómKadeéSjdy wanneeto zH
op. den grond staa^, a® dat mét da
Eoolsche vliegtuigen .gebeurd is. Door
cambuüeering van de omgeving en liet
aanlegger van nieuwe wegen heeft men
de opslagplaatsen en de vliegvelden vol
komen in het landschap kunnen verbergen.
Duitsch offensief verwacht
Reulcr meldt uit Parijs:
Militaire waarnemers vragen zich at of
de bijna volkomen afwezigheid van actie
aan Duitsche zijde in d^ï atgoloopen 24
uur de stilte voor den storm is. Men ver-
veronderstelt, dat de'pnitschers hun ver
kenningen hebben beëindigd en thans een
offensief voorbereiden.
'De beweging dér Duitséhe troepen is
eveneens- verminderd'. |l -
In dé afgeloopcn' veertien dagen hebben
de; Duilschers voldoende manschappen voor
een offensief aan. het Saarfront verzameld
achter. de Siegïriedlfnie, Hét- sdhjjnt even
wel niet, dat "kij óver voldoende mannen
beschikken voor een groote doorbraak in
Westelijke richting.
v, Vier Duitsche vliegers gered.
Vier. Duitsche vliegers zijn door een
Deérisch schip geren en gisteren te Ringk-
j'obirig aan-land gezet. Zij verklaarden ge
dwongen te zijn geweest op zee te da:
len, aangezien hun toestel .beschadigd"
was.
Het, Britsche expeditieleger
in Frankrijk is, .onzichtbaar
Hetlijdt geen twijfel, akfos Reuter, dat
het eërstébélangrgke succesvan hét Brit
sche ëxpéditfeléger in Frankrijk bestaat
uit zijrioutiebgewoue handigheid' in het
zich onzichtbaar maken zoo schrijft de
correspondent van Reuter bij de troepen
te vgldte in Frankrijk,: dié gisteren uit
Parijs per auto's zijn aangekomen in de
nabijheid van het algeméénhoofdkwartier.
Hij schrijft op zijn toobt 'té zijn gereden
.dopr steden, eii- dorpen, \-lEngsp wegencn
dooi- Ïandorijèh, waar 'eénhèden "van het
Britsche" leger - in geconcontreerde sterk
ten liggen. Toch- heeft hij iiiet meer te
zien "gekregen dan een handvol soldaten
in khaki en een paar vliegers.
Hij heeft geen enkel stuk geschut ge
zien en toch staat do geheel© streek vol
met kanonnen. In een dorp, waar hethoofd'-
kwartier van een divisie ligt, was het
eenige teoken der Britsche b retting te
zien op een deur, waarop het Ëngelsclie
woord voor- tandarts met krijt geschreven
was. De correspondent'zag een vliegtuig,
dat klaarblijkelijk op het punt stond' te
landen, maar hij kon niéts ontdekken van
een vliegvc-ld of een vliegtuigenloods. Wel
zag hij een 'half dozijn Britsche militaire
vrachtauto's, die onder een paar hoornen
stonden.
Britsch slagschip getorpedeerd
De Royal Oak" gezonken
Officieel wordt uit Londen medege
deeld
„Het Britsche slagschip „Royal Oak"
is gezonken".
De Britsche admiraliteit berichtte:
J)e secretaris dér admiraliteit moet tot
zija leedwezen mededeelen, dat Zijhé
Majesteits schip „Royal Oak" gezen-"
ken is; naar men meent tb weten, als
gevolg van het optreden van een duik
boot Zoo spoedig mogelijk zal een
lijst met dé overlevenden gepubliceerd
worden.
Aantal geredden neg niet bekend.
Hoeveel opvarenden vanhiet slagschip
„Royal Oak" gered- zijn, is nog niet be
kend. i i •- j
Deze oorlogsbodem had- een voltallige be
manning, van meer dan duizend' officieren
éii manschappen. De walorverplaatsing be
droeg 29.150 ton- 1
De bouwkosten van de „Royal Oak" héb
ben bedragen 2.468.269 pond! sterling.
Na het toxpedeerea van hiet vliegkamp-
sdbSp „Courageous" is dit het tweede groote
verlies voor de Britsche marine tijdensde
zen oorlog. 1 j"
De oorlog ter zee
Brits«h schip aangevallen.
Hiet Britsche ministerie van marine heeft
medegedeeld, dat hot Britsohe schip „Hje
ronsplool" is aangevallen door *n duikboot.
Dja. geheele bemanning van 36 koppen is
veilig aan boord1 van bet Amerikaansche
schipPresident Hjairding"genomen.
l j MIdmr de Indit in, dan buit
;v-j 1i van 4e Engebbken",
„Rress Association." bericht* dat de Duit
sche- koopvaardijschepen cpjdracht hebben
IbÉegen liewer hst schip fa de. lubht tb
laten vllpgesr, da», het als bnit in handea
.van: de 'Britten te lafen.valien, - Men bteft'
te Lojiden: bevjestigtng van dt Borioht oab
itjajngejQ,, l f _l -i L Ili-Ji
De onlangs door een ontploffing geteisterde mijnenveger „Jan van Gelder" is in het
marine-dok in Den Helder opgenomen, waar de ontstane gaten voorloopig gedicht
worden, waarna het schip naar Rotterdam zal worden getransporteerd voor het onder-
gaan van een grondige reparatie. i'.
Goed nieuws voor de huisvrouwen- De suikcrbiclcncampagne is nog slechts kort
aan den gang en 'reeds zijn op verschillende plaatsen de eerste producties aangevoerd.
10.000 balen sniker, met Rijnaken aange voerd, worden aan de Laakkade ia Den
Haag gelost.
Drie Duitscherduikbootenvernietigd
Het. Britscheiministbrie yah-ftiarine-d'eelt
mede, dat Vrrijdag den 13on October v-oor
dte Duitsche duikbootyloot een ongeluks
dag is gebleken. Twee duikbooten zijn
vernietigd; De Britsch© strijdkrachten kon
den ©enige overlevenden aan boord nemen.
Het ministerie van marine dealde later
mede, dat nog oen derde Duitsche duik
boot tot zinken is gébracht. Enkele over
levenden zijn door de Engelschoa aan
boord' genomen.
Finland en Sovjet Rusland
Geen Russisch ultimatum. De
onderhandelingen worden voort
gezet.
Reulcr meldt uit Stockholm;
Volgens het Finsche informatiebureau
'hebben de Finsche onderhandelaars van
Stalip een memorandum en geen ultimatum.'
in ontvangst genomen. Het bureau voegt
(hieraan toe, dat men dp het Finsche
ministerie van buiteniandsche zaken, gis
ternacht tot don ochtend' is bezig geweest
met het decodeeien en de bestudeoring van
een van Paasilcivi ontvangen telegram.
Gisteravond is geen bespreking meer go-
llioudeh tusschen de vertegenwoordigers van
Finland en de Sovjet-Unie; Paasikivi hleeft
na liet onderhoud1 van Donderdag zijn. re
geering om instructies gevraagd.
Men is, volgens een Havas-boridht uit
Móskou, algemeen van meening, dat de
onderhandelingen langer zullen diurön, dén
de besprekingen met de Baltisclüe landen,
misschien zes of tien dagen. Do Finscho
regeering heeft zijn onderhandelaar geen
volmacht gegeven en Paasikivi kan zijn re
geering ieder© keer, dat 14" dit nuttig
oordeelt, raadplegen. t j
Het.D. N. B. meldt uit Helsinki:
De Finsche regeering deelt mede: De
regeèring beeft de voorstellen van Mós-
kou nauwkeurig besludeerd.' en is tot
do conclusie gekomen, dat Finland de
onderhandelingen kaai voortzetten.
Meer optimisme in Finland.
Hoewel de Finsche régoering krachtige
maatregelen hieeft genomen om aan een
noodtoestand hiet hoofd te bieden, Mijkt uit
berichten uit Helsinki, dat het optimisme
ten aanzien van hiet resultaat der Moskoui-
sclie besprekingen is toegenomen.
De Finsche minister van huitenlaoxlsche
zaken, Erkko, hieeft Scandinavische journa
listen medegedeeld', dat hiet bericht dér
Deenschte, Nooreche en Zweedscho démar
ches ie Moskou in lïnland met groote vol
doening ontvangen i& „la. moeilijke tg-
den als deze zeide hjj is het een
troost té weten, dat men echte vrienden
heeft" i f J
Reuter meldt uit Moskou: -
Men verwacht, dat weldra een Rus-
msch-Turksche overeenkomst tot aland
zal lomei, 1. J, f
Voor
N.V. SCHIEDAMSCHE
STEENKOLENHANDEL
-
AKKER'S v&istknkte.
Eenige
der 20
eneeskrJ
iruiden
In welingelichte kringen gelooft.me®, j
dat die overeenkomst den vorm van' ~j
een .veidrag van wedèrzijdschien hgt j
stand- zal Lebben, waarbij Turkije zich! 1
verbindt do Dmlmmillen te neutralised, jj
ren. Hieraan wordt toegevoegd, dat Itet
vordrag in overeenstemming met dé 1
Franscho en Engelscho belangen zal 1
zgn. r "5
Saradjogloo op het Krem]i%
De Turksche minister van buitenlandsch^
zaken, Saradjogloe, die gistermiddag ;onï
vijf uur op hét Kremlin is aangekomen, ia
daar ongeveer twèe uur bjj Molotof gébOe.
ven. Naar vernomen wordt blijft de Turhk
sdhl© minister in -nauw contact met do vex*
tegenwoordigërê van Engelaird' en Frankrijk
Geen LHausehe aanspraken op Memel,
De berichten: over doé® Rusland gek
steunde Ldtauscho aanspraken op MeméJ
en andere easdteu wooden dóór het Litau*
sche télegraafagentschap 'jmet'stelligheid
tègenges*p®okm.
- Het .agentschap, veridaatt" nogmaals met
nadïuk, dat dergéiijfce i)ïtóchten iedéren
11 ^É^ÉpÉi
mdenng Tan Zon- en Fesetdügen. o
"zondering Tan r»f--"r
Priis pf kw»H»sl f 8.—; franco per pos*
f8,50. Prjja pec weete 15 ets. Afzon-
derïijk* nummers d^éta.' Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
AdrertenUën Voor'het, eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan hef Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags., vóór 9 uur.
Een bepaalde plaats Tan adyerientien
wordt niet gewaarborgd.
1—5 regSle f180, iedere Jfecel' meer f035.—-
Bechtmea 10.75 per regel; ^JtocOTeükóstenS et».;
post kwitanties 15 ets. Tarieven van adrertentiën
m verkrijgbaar,
.betaling Kleine
0 i/m. 45 woor-
postk
bij abonnement zijn aan bet Bureau 1
Dagelyks worden,tegen vooruitbel
Adrertentiën opgenomen 10.50 t/ra. 15 -vroor-
denjt 0.75 t/m. 25 woorden. Elkwoord meer
5 cent tot een marimum van 80 woorden.
Woensdags: Kleine Ad verten tiën tot 25 woor
den f&25, mits v&6r Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.00, Indien
niet v<S6r Vrijdagavond 6 uur berorgd.
De Noordsche neutraliteit
f i.'>■>>-> Zf£- >i-.
,.S:-y,
è£S»ï»i#ai«
NOORDVEST 13 TELEF. 68208—68831
Zoodra U een lepel Abdijsiroop hebt
Ingenomen voelt U al direct de ver
zachtende, alUmoplossende werking!
Na elke lepel bemerkt U dat de slijm
loskomt, dat Uwhoest minder scherp
en minder veelvuldig wordt. Ge zult
U prettiger voelen, minder afgemat.
Binnen enkele dagen zal Abdijsiroop
dien naren hoest verdreven hebben.
Deze werking dankt AKKER'a Ab
dijsiroop aan haar samenstelling
uit oude beproefde geneeskruiden,
waaraan nu nog ts toegevoegd de
krachtig hoeatstlllende stof codeïne.
Terecht zegt. men thans dan ook
„*a-Werelds beste Hoestsiroop" Is:
tegen hoest, griep,X^JJP'bronchltls, asthma
flacon 90 ct„ f U». f 3.40. f 4.20. Alom verkrijgbaar!