De ondergang van de „Courageous
69802 JAFL HOOGENBERG,
69676
67593
68295
69773
69799
TWEEDE BLAD
De „Veendam" was in de nabijheid, maar
kon geen hulp bieden.
De handelsbetrekkingen tusschen
België en Nederland
69551
68886
67682
68735
67820
68142
67547
wmwm
Nederlandsche vliegtuigen
beschoten
SCH1E0AMSCHE COURANT
Kustgeschut en zoeklichten voor
Curagao en Aruba
Huwelijk- en kostwinnersvergoeding
ft
DED AGELiJKSCHE VRAAGBAAK
Aardappelen-Groenten- en Fruit
Algemeen Installatiebureau
Anthraeiet
Bakkerij
BINNEKAAND
Bedden en Tapijten
Bed rijïskieeding
Boekhandel en Bibliotheek
Bo ii wartikelen-Ijzerwaren
Glas
Goud en Zilverwerken
Huis- en Decoratie-Schilder
Kantoor- en Winkelboeken
G. VAN MEURS
LANGE HAVEN 5
Meubel en -Stoïïceren
Papiervernietiging
Schoenen
Schoorsteenvegen
StolTcn-Manufaeturen
Stofzuigers, Motoren. Apparaten
Stoomen-Verven
mmSui
Triplex
Timmerman - Metselaar - Aannemer
Woning-inrichting
com 1 Fa. Rijnbende Van Hoek,
OOU I I Hoogstraat 32.
WOENSDAG, m October 193», n«. 22303,
Men meldt ons:
Gisteravond is het s.s. „Veendam" van
de. Holland—-Amerikalijn, na een oponthoud
van ruim drie weken, in Engeland, te
Rotterdam aangekomen. Om zes uur meer
de het schip aan. de Wilhelminakade en
kort daarna werdén, wij 'in een der salons
ontvangen, waar dn heer F. C. Bouman,
directeur van de H.A.L., ons ccnige bi-
zonderheden over de reis mededeelde.
Op 9 September vertrok de „Veen
dam" van New York naar Europa met
een lading van 1209 ton stukgoed en 8000
ton graan, bestemd voor Rotterdam en
Autwerpen.
Het grootste deel van de reis was reeds
afgelegd', zonder dat men iets bemerkt had
van den oorlog, toen men in den mor
gen van 17 September, op 375 mijl be
westen het Kanaal, een vrachtschip zag,
dat in nood verkeerde.
Het bleek het Engelsche s.s. „Kafiris-
fan" te zijn, dat door een Duitsche duik
boot getorpedeerd was. Onmiddellijk stoom
de de „Veeudam' er naar toe, maar toen
men in de nabijheid kwam, bleek het Ame-
rikaansche s.s. „American Banker" de be
manning van de „Kafiristan" reeds te
hebben opgepikt, zoodat de „Veendam"
geen hulp behoefde te verleenen.
Be ontmoeting met de
„Courageous".
Met behoorlijke snelheid' werd verder
koers gezet naar Engeland', toen men
's avonds omstreeks zeven uur .op ongeveer
zeven mijl vooruit een groot oorlogs
schip zag, dat geëscorteerd werd door
.-' drie kleinere schepen. De lucht \vas hel
der en het zicnl goed, zoodat men al
spoedig kon onderscheiden, dat het groote
schip -het Britsdie vliegtuigmoederschip
„Courageous" was, dat begeleid werd door
drie torpedojagers.Kort nadat men de
schepen in zicht gekregen had', kwamen
enkele bombardementsvliegtuigen met een
groote bocht over de „Veendam" heenzet-
ten en koersten naar de „Courageous",
waar zij op het dek landden.
Vervolgens werd door het groote schip
een dicht rookgordijn gelegd, dat bet vol
komen aan het oog onttrok.
De ondergang van de „Coura
geous".
Op de „Veendam" meende men, dat de
schepen zich thans zouden verwijderen,
maar ria ongeveer vijf minuten hoorde men,
vlak na elkaar twee explosies.- Door het
rookgordijn kon men niet zien wat er ge
lieerde, maar wel zag men dé torpedo
jagers hun snelheid1 vermeerderen.
Toen;de
leen,"'zag 'mén, 'dat 'de ,;Courageous"
aan bakboordzijde dóór een 'torpedo
moest zijn getroffen. Het schip "wendt
de zich op zij, vlak daarop "verhief
de voorsteven zich bijna rechtstandig
Omhoog en dan zonk het kolossale
vaartuig -binnen enkele minuten weg.
Intussclien was op de „Véeridam" bevel
gegeven dé sloepen gereed te houden en
werden veertien reddingbooten gestreken.
Op het water was toen reeds niets meer
te zien dan een d'ikke laag olie, die zich
zeer ver uitstrekte en op sommige plaat
sen'een dikte had van vijf centimeter. Wat
wrakhout en gereedschappen dreven rond.
- Vreeselijke uren. -
Spoedig bleek, dat de reddingspogingen
vrijwel tevergeefsch zouden zijh.Een aan
tal opvarenden van,dé „Courageous" had
zich metsloepen m veiligheid' kunnen
brengen, dé anderen kwamen in het .vuile
water terecht. De méesten' van hen wérden
in dé diepte gezogen toen het vliegtuig
moederschip zonk, en enkelen werdén door
de torpedojagers opgepikt. Maar degenen,
die zich nog drijvende konden houden,
stikten in de olie. Van do torpedojagers wa
ren reddingssloepen uitgezet, terwijl ook
een Britsch vrachtschip hulp bood', maar
veel drenkelingen konden niet worden ge
red'; een der sloepen van'de „Veendam'
vischte nog een officier op, d'ie door de
vuile olie zwaar vergiftigd' was en geen
teekeneu van leven moer gaf. Hoewel dé
scheepsarts van de „Veendam" nog gerui-
rnen lijd poogde de levensgeesten weer
op te wekken, mocht dit niet gelukken.
Het stoffelijk overschot werd' aan boord'
gekist en meegenomen naar Engeland',
Het scheepsjournaal gered.
Ook had men het scheepsjournaal van.
het getorpedeerde schip, welk boek in dé
olie ronddreef, bij een van de sloepen op
gepakt. Dit journaal werd' d'oor den kapi
tein van dé „Veendam" ingepikt en verze
geld', om later in Engeland! t© worden af
gegeven.
Toen bleek, dat verdere, reddingspogin
gen geen resultaat, zouden opleveren, zette
de „Veendam" -omstreeks twee uur
's nachts koers naar de Downs, nadat het
Engelsche patrouillevaartuig „Ivanhoe"
langszij was gekomen en ©en dér officie
ren den kapitein van de „Veendam" be
dankt had' voor de verleende hulp.
Ruim zeven uur had1 men met zoeklich
ten naar overlevenden gespeurd', maar zon-
Ider resultaat.
Deel van de lading in Engeland
in beslag genomen.
Op 20. September kwam men in de
Downs aan en daar ging de Veéndain
voor anker ora de instructies van dé Brit-
sc'he admiraliteit af te wachten. Het stof
felijk. overschot van den officier van de
„Courageous", werd aan wal gebracht, ter-
wijl het verzegelde journaal aan de autori
teiten werd- overgegeven. De Fngelsclie pas
sagiers werden met een patrouille-vaartuig
van boord géftiaaid, maar de andere passa
giers mochten niet aan land- gaan. Na twee
weken in de Downs te hebben gelegen, ge
durende weiken. lijil .de Britsche autoritei
ten de. scheepspapieren raadpleegden, werd
op 4 Octoberopdracht ontvangen om* op
te stoomen naar Gravesend. Daar werden
de nog aan boord' zijnde passagiers aan
land- gezet en vervolgens voer het schip
naar Londen, waar in Tilbury Doek een
deel der ladingwerd' gelóst.
Zevenhonderd colli stukgoed' werden uit 't
schip gehaald, tezamen ongeveer 200 ton,
en ten slotte kreeg men verlof om te ver
trekken.
Gisterochtend werd de lhuisre:s aan
vaard. Vandaag is men -begonnen met
■het lossen van 1000 ton stukgoed en 4000
ton graan, hetwelk voor de Nederlandsche
regeering bestemd is. Zondag zal liet schip
naar Antwerpen vertrekken, waar de rest
van de lading, 200 ton stukgoed en 4000
ton graan, zal worden gelost.
In Antwerpen zullen de passagiers voor
Amerika worden opgenomen en omdat het
aantal in België embarkeerenden niet zeer
groot,is, zal een. aantal Amerikanen, die
zich in Rotterdam bevinden, Zaterdag 28.
October per extra trein naar Antwerpen
worden, gebracht, waar zij zich zullen in
schepen. Denzelfden "dag; zal de Veen-dam
van Antwerpen naar Cowès in Engeland
vertrekken, waar ook nog een aantal pas
sagiers voor Amerika aan boord- zal gaan.
Het totale aantal passagier^ dat de. reis
naar Amerika zal .meemaken, bedraagt on
geveer achthonderd. -
£7GQ5k WESTLAND" (j. C. Krabbendam)
O/Hijs) ST. LIDUINASTRAAT 76
Heden Nieuwe Noten
fi7?77 Fa. Wed. M. vanMeurs, Broers-
UI/// veld 53. Erkend gasfitter. Erkend
installateur Üw adres bij ver
huizingen. NA. 6 uur tel. 67879.
HOOGSTRAAT 24.
Gunstige perspectieven voor een
nauwere economische samenwer
king.
Aan een gistermiddag te Eindhoven ge
houden koffiemaaltijd- van het departement
Oost-Noord-Brabant- .der Nedexlandsche
Maatschappij voor Nijverheid en Handel
heeft de heer J. B. Vink, voorzitter^ van
•voor België en Luxemburg te Brussel, een
voordracht gehouden ..over: „Dé handels
betrekkingen tusschen België eti Nederland
en de mogelijkheden om deze betrekkin
gen in dezen oorlogstijd te verlevendigen".
Spr. zeide, dat ongetwijfeld rekening
moet woTden gehouden met do mogelijk
heid, dat de. oorlogstoestand van langen
duur zal zijn en met de waarschijnlijkheid,
dat deze oorlog niet met - militaire, maar
met economische wapenen zal worden uit
gevochten. Zoowel oorlogvoerende als neu
trale landen zien hun 'ruilverkeer aan ban
den gelegd en ook Nederland- on België
vragen zich met" zorg af, hóe zij de noo-
dige grondstoffen zuilen kunneh aanvoe
ren om industrie en handel aan dein gang
te kunnen, houden.
Dat de oorlogvoerende mogendheden voel
meer spreken van de plichten der neutra
len dan van hun rechten, maakt de zaak
niet gemakkelijker.
De handelsbetrekkingen zullen zich moe
ten aanpassen aan. de nieuwe ontstane om
standigheden. Het lijdt geen twijfel, dat
België en Nederland hoe langer hoe min
der zullen kunnen rekenen op aanvoelen
uit de oorlogvoerende landen. Ook in Bel
gië zal een organisatie, analoog aan de
algemeen® Nederlandsche invoeroontrale,
woTden opgericht. Niet alleen de perspec
tieven voor den invoer, doch ook die van
den uitvoer uit België en Nederland zij
verre van gunstig.
Wederkeerig kan nieuw afzetgebied ont
sloten worden. Maar dan moeten in het
ruilverkeer tusschen Nederland en de Bel
gisch—Luxemburgsche tolunie de formali
teiten, die voor den zakenman oponthoud
en kosten beteekenem, tot een minimum
beperkt worden.
Het is onbetwistbaar, dat ondanks den
oorlog of misschien wel juist om dten oor
log, voor het onderling ruilverkeer tus
schen Nederland en de Belgisch-Luxem-
burgsclie econonrische unie zeer gunstige
perspectieven bestaan, nog gesterkt d'oor
de uitstekendebetrekkingen, die zich ont
wikkeld' hebben als gevolg van het weder
keerig vorstelijk bezoek. Ongetwijfeld' heeft
de Belgische zelfstandigheidspolitiek voor
Nederland den weg vrij gemaakt om op
economisch gebied' tot een grooteire samen
werking te komen. Er dient te worden in
gezien, dat thans baanbrekende arbeid noo-
dig is om de tastbare economische voor-
deelen van de verruiming onzer weder-
keerige afzetgebieden binnen te halen. De
oorlogvoerende staten maken voor heide
landen gemiddeld' 30 tot 40 pCt. van dén
totalen invoer en van dén totalen uitvoer
hit. Wat hiervan door dén oorlogstoestand
verloren -zou gaan dient door intensivee-
rmg van het verkeer tusschen Nederland
en België voor een flink deel gecompen
seerd' te worden. V m v: -•
Krommenhoek' Singel 101.
Uw- bakker.
Fai WiUerns Ernsting
Rotterdaraschedijk 233-235-137.
F. Röttgering, Hoogstraat 17.
Grootst Speciaalhuis.
CQC1 O Uitgebreide Catalogus, A.Rood-
Uvrwlv bo) v/h J. v. d. Berg's Boekhan
del"'Rubensplein 16.
Post Co., Korte Dam 10.
N.V.jVan Katwijks's Glashandel.
Lange Kerkstraat 38.
Alles op dit gebied.
H.Th. v. d. Vlerk,
Rptterdamschedijk 268 d
Gedipt, Uurwerkmaker.
Henri. Rebers, Hoogstraat 146,
lpenl
Alle merken vanaf f 0.75 met
Hoogs'
Burau-artikelen, Vulpenhouders
•ken v;
garantie
G. J.' de Jager,
Dirk
,van Wassenaarstraat35.
Showroom Rembrandtlaan 7.
Jac- v- d- Waai, Westmolen-
U vuU straat 25-27. Inkoop alle soorten
oud papier en metalen.
RCQOI A. D. van Dooren, Broersveld
UUO*. I 116. Uitsluitend betrouwbare
kwaliteiten. MIDZA BONNEN.
fiftAOI Verbetering van Schoorsteentrek,
D0^1 Fa. V. L. Borrani
Alléén Lange Achterweg 33.
„Kota"-Bertels, Dam 9-26.
M'dza-bonnen.
J, Th. Heijnsbroek
Branderssteeg 6.
117800 Stoomververij en Chemische
O/OZO Wasscherij „CENTRAAL",
mm
mm
Bij den Sijsjcsberg onder de gemeente Huizen worden kubieke meters zand
afgegraven, om dienst te doen bij den aanleg van sehuilloopgraven op ver
schillende plaatsen in Nederland.
Met het Weesperpoortstation in de hoofdstad zijn ook de aangrenzende spoor
banen buiten gebruik gesteld. Met behulp van de oude dwarsliggers en prik
keldraad wordt thans een stevige afrastering gemaakt langs de baan der Gooi
sche tram bij den Beukenweg.
Hoofdkantoor: L. Nieuwstraat 71
De bouw van de groote verkeersbrug over den IJssel te Deventer vordert
gestadig. Een kijkje op de werkzaamheden.
Latten en ronde stokken.
Frans van Thienen.
Broersveld 123.
C70G7 N. Scheurkogel, Lange Nieuw-
O O OO straat 177—179. Uitvoering van
werken in gewapend beton.
Door Duilseh luchtdoelgeschut,
de vliegtuigen werden niet ge
troffen.
Gisterochtend te ongeveer 11,15 uur
zijn Nederlandsche, langs de grens
patrouïlleerende vliegtuigen, uit de
richting Emden door luchtdoelgeschut
beschoten. Dit geschiedde, toen de
vliegtuigen zich bevonden boven de
plaatsen Weiwerd', Heveskes en Oter-
dmn, De vliegtuigen werden niet ge
troffen. Enkele projectielen ontplof
ten boven Nederlandsch grondgebied.
Naar wij vernemen wordt te Berlijn
geprotesteerd1.
DER
Een crediet van f2 miljicen
aangevraagd.
Ingediend is een aanvuilingsbegrooting
van het departement van koloniën voor
1940.
Aangevraagd wordt een crediet van f2
millioen voor aanscliaffing en opstelling
van kustgeschut met bijbehoorende zoek
lichten ter bescherming van de omvangrijke
oliebedrijven op de eilan-uen Curasao en
Aruba.
Door de mariliem-strateg'sche beleekenis
wélke deze eilanden in den loop der jaren
als bunkerstations hebben verkregen, is
ihet thans noodzakelijk geworden aan de
verdediging van deze oliéhavens de noo-
dige aandacht te schenken en op korten
termijn te voorzien in de meest urgente
defensiemaatregelen. I
Op jaarlijks wedérkeerondo kosten voor
deze batterijen en zoeklichten behoeft niet
te worden gerekend', aangezien de -bedie
ning van dit materieel zal plaats vindeai
door het waldétachement mariniers, voor
zooveel noodig aangevuld met zich in Cu
rasao -bevindende dienstplichtigen.
Op grond- hiervan en medé in verband
met dé omstandigheid, dat Curasao zijn
jaarlijkscho bijdrage aan het rijk in dé
kosten van de defensie van dat gebieds
deel van flOÖ.OOO tot f240.000 hééft .yer-
jhéogd', ban 'de uitgave van f2.0ÖÖ.000 ten
laste van dén kapitaalsdienst werdén ge
tocht
De minister acht zich' verplicht hierbij
aan te teekenen, dat in' verband! met de
tijdsomstandigheden de aanschaffing van
•het kustgeschut reeds is geschied' en dat
tot de opstelling binnenkort zal worden
overgegaan.
Hel huwelijk is geen garantie
voor de vergoeding.
Do regeeringspersdienst meldt:
Vele gernobiliseerden schijnen in de nicoi
ning te verkoeren, dat indien zij gaan trou
wen, dit feit voldoende is om erop te(
mogen rekenen dat do echtgenoote kost
winnersvergoeding zal ontvangen. Dit is
echter niet bot geval. Om voor kostwin
nersvergoeding in aanmerking te komen,
moet in ieder geval vaststaan, dat er door
bet verblijf in werkolijkcn dienst van den;
dienstplichtige inkomsten aan het gezini
worden onttrokken en wél in die mate, dat
er voor het ondérhoudi van de echtgenoote
niet voldoende over blijft.
Ook moet o.a. blijken, dat zij niet van
andere zijde voldoende inkomsten geniet.
Al is bet niet uitgesloten, dat de echt
genoote van den dag van het huwelijk af
in het genot van kostwinnersvergoeding
kan worden gesteld', moet men niet aan
nemen, dat dit onder alle omstandighedenl
zal geschieden. Ter voorkoming van teleur
stelling zal men goed' doen hiermede re
kening te houdén.
Verdér gaat het gerucht, dat voor dienst
plichtigen, d'ie na een bepaalden datum
gaan trouwen, geen kostwinnersvergoeding
meer zou worden toegekend Hiervan is
nimmer splrake geweest. Of dé echtgenoote
'ïtl of niet vergoeding krijgt," zal niét af
hangen va» den datum waaropt het huwe
lijk is gesloten.
