Zal vandaag reeds beëindigd zijn
Weer een Duitsche lucht*
aanval op Scapa Flow
m
Donderdag 19 0 I 1939
EERSTE BLAD
Britsche troepen aan het Westfront
hebben hun posities ingenomen
De toestand aan het Westfront
3"
MP
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
92ste Jaargang.
22364
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
fi
BUITENLAND
In zijn wekeiijksche verklaring in liet
Lagerhui" heeft minister-president Cham
berlain o.a. verklaard, dat aan het Wes
telijk front het Britsche expeditieleger thans
de hem toegewezen sector van de Fran-
sche linies heeft bezet en alle divisies
hun stellingen hebben betrokken. De ver
standhouding tussehen de Fransche en Brit
sche bevelvoering is uitmuntend. Een be
wijs hiervan is, dat het Britsche expeditie-
leger onder commando staat van den Fran-
schen opperbevelhebber, waardoor reeds
op een zoo vroeg stadium van den oor
log eenheid van bevelvoering tot stand is
gCKomen.
Een ander bewijs is, dat een overeen
komst tot stand is gekomen, waarbij Fran
sche troepen dienen onder den Britscben
bevelhebber m Frankrijk.
Op zee is de actie niet verslapt, noch
in den aanval, noch in de verdediging.
Na hulde te hebben gebracht aan de
vloot voer hetgeen zij heeft gedaan, zeide
de minister-president dat in het vervullen
van haar taak- dn vloot deze week zware
verliezen aan officieren en manschappen
heeft geleden.
Sedert bet begin van den oorlog heb
ben de duikbooteri van den vijaad een
zware tol moeten betalen. Het mislukken
van dezen vorm van aanval tegen on
zen handel moge blijken uit betgeen ik
het Huis mededeel over de geschatte ver
liezen van de Britsche schepen, welke
in de week, welke 17 October is ge
ëindigd, de Britsche haven zijn binnen
gekomen of deze hebben verlaten. Deze
verliezen bedragen ongeveer een half pro
cent.
De vijandelijke luchtmacht is begonnen,
met aanvallen op onze vlootbases.
De teleurstelling over het mislukken
om ernstige schad'e aan de schepen
aan te richten blijkt uit de fantastische
mededeelingen, welke zij zich gedwon
gen hebben gevoeld1 uit te vinden. Het
is niet waar en ik moet dit nogmaals
herhalen, hoewel het nieuws duf wondt
door 't herhalen, dat noch de „Hoodi",
noch de „Repulse" of eenig ander slag
schip in het minst is beschadigd. Het
zelfde is het geval met de „Ark Royal".
De regeering heeft niet geaarzeld' eenig
geleden verlies in veilen omvang bekend
te maken. De denkbeeldige verliezen, wel
ke door de Dnitschers in de radio bekend!
worden gemaakt, mogen dienen om voor
©enigen tijd' den moed er ia te houden,
doch ten laatste zal de onjuistheid blijken
en de teleurstelling zal des te meer teir
neer drukken. Wij van onzen kaat zijn niet
voornemens successen te publiaeenen, waar
van wij niet overtuigd' zijn. Wij weten, dat
in de gevechten in de lucht, welk© in de
afgeloopen twee dagen voor het eerst bo
ven onze kust zijn geleverd', acht vijande
lijke toestellen zijn vernield', zonder dat
wij zelf één enkel vliegtuig hebben ver
loren. We gelooven, dat verscheidene Duit
sche bommenwerpers er niet in geslaagd
zijn hun bases te bereiken. Het totaal aan
tal vliegtuigen, dat aan den aanval deel
nam, bedroeg niet meer dan dertig. De
verliezen, welke wij hebben toegebracht,
bedragen dus minstens 25 pCt. van het
totaal en kunnen nog hooger zijn.
Van het Westfront
De Fransche legerberichten
Het Fransche legerbericht van gister
avond' luidt:
Over het algemeen geen veranderingen
aan het front. Sterke activiteit van de
verkeimingsafdeelingen, vooral tussehen
Moezel en Saar,
Het legerbericht van hedenochtend luidt:
Een kalme nacht aan het geheel© front.
Zeer regenachtig weer. Vijandelijke infan-
terievetkenners, gesteund' door artillerie,
werden op verschillende punten van het
front teruggeslagen.
Een gerucht1
Radio Paris heeft hedenavond laat ge
zegd': „Wij vernemen uit Berlijn, dat Hitier
verklaard' heeft, dat hij bereid is om een
milhoon man op te offeren om door het
Fransche front heen te breken".
Fransche artillerie in actie
Belga meldt uit Luxemburg:
Na eeu kalmen nacht heeft de Fransche
artillerie vanmorgen om tien uur den weg
van Perl naar Selinbogh en de omgeving
van Perl gebombardeerd'
Hertog van Windsor aan het front
De speciale correspondent van Reuter
meldt, dat de hertog van Windsor, verge
zeld van lord Gort, den opperbevelhebber
der Britsche strijdkrachten, en lord Glou
cester een deel van een brigade garde
troepen heeft geïnspecteerd in de front
lijn.
Zij zagen de manschappen" bezig met
het oprichten van borstweringen en „pil
Oendoozen".
De hertogen hebben ook 'de kwartieren
bezocht.
De oorlog in de lucht
Duitsche vliegtuigen bij de Brit
sche kust.
Op de Orkaden is gisteren tweemaal
luchtalarm gemaakt. Een groot bombarde
mentsvliegtuig vloog op groote hoogte over
Kirkwall naar Scapa Flow, waar een hevig
vuur op het toestel werd' geopend. Hoewel
het naar schatting ruim 8000 meter hoog
was, kon men zien, dat het toestel vreem
de bewegingen maakte. Later werd gemeld,
dat het voor de Schotscbe kust had moe
ten dalen, doch een bevestiging daarvan
werd niet verkregen.
Het Britsche ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat men heeft gezien hoe
vijandelijke vliegtuigen, die blijkbaar op
verkenning warein, uit de richting van
Kirkwall en Duncansby Head' tot Scapa
Flow naderden. Er werden geen bommen
geworpen.
Duitsche bommenwerper
omlaag geschoten
Officieel wordt te Londen medegedeeld,
dat twee Duitsche vliegers vandaag te Whit
by zijn aangespoeld', nadat het bombarde
mentsvliegtuig, waarin zij zich bevonden,
boven de Noordzee was neergeschoten.
De mannen bevonden zich in een op
vouwbaar Dinghy. Zij waren uitgeput. Een
hunner had' een beenwonde. Zij bevinden
zich thans onder de hoed© van de politie.
Ito beide andere leden der bemanning van
het vliegtuig waren gedood'. De bommen
werper was Dinsdag omlaag geschoten.
De strijd ter zee
De ondergang van de Royal Oak.
810 slachtoffers.
De Britsche admiraliteit maakt bekend,
dat volgens laatste inlichtingen zich aan
boord' van de Royal Oak 81 officieren en
1153 minderen hebben bevonden.
Het aantal overlevenden bedraagt 57
officieren en 367 minderen. Omgekomen
zijn 24 officieren en 786 minderen.
De „Yorkshire" gezonken.
De Bibby Line heeft de officieel© medei-
deeling gekregen, dat de „Yorkshire" ge-
zonken is.
De zeevaartcommissie van de Vereenig-
de Staten heeft medegedeeld, dat bet Ame-
rikaansche schip „Independahee Half" drie
honderd overlevenden van de Britsche
schepen „City of Mandalay" en „Yorkshire"
aan boord' beeft genomen. Zij zullen van
daag aan land worden gezet.
De „City of Mandalay" is eigendom van
de Ellerman Line en de „Yorkshire" van
de Bibby Line.
De Amerikaansche territoriale
wateren. Voor dnikbooicn van
oorlogvoerenden gesloten.
President Roosevelt beèft de havens en
de territoriale wateren dep Vereeaigde Sta
ten voor duikbooten va| oorlogvoerende
mogendheden gesloten trkiaard.
De Ai tralisehe vloot.
De minister van defensie van Australië,
heeft verklaard, dat alle reserveschepen
van de Australische vloot bemand zijn.
Meer dan 30 schepen van de koopvaardij
zijn overgenomen. b
De schepen, welke ctevzee oversteken,
zijn bewapend' en voorrijs» van munitie,
zoodat zij zich kunnen Verdedigen. Het
marinepersoneel vain Australië is van 5000
man vermeerderd tot 10.000 man.
Hitler eert Men
De commandant en dbemanning van
de Duitsche onderzeeboot^ welke in Scapa
Flow de „Royal Oak' tot zinken beeft
gebracht, zijn gisteren feestelijk ontvangen
in Berlijn.
Hitier heeft hen persoonlijk geëerd door
hen te ontvangen iu zijn werkkamer, waar
hij den" commandant Prien'^ benoemde tot
ridder van het IJzeren Kruis.
Het verhaal Van kapitein-luite
nant Prien.
Het D.NB. meldt:
De commandant heeft gisteren te Berlijn
den vertegenwoordigers van de buitenland-
sche pers zrfn verhaal gedaan. Hij werd
voorgesteld door rijksperschef dr. Dietrich.
De commandant, kapitein-luitenant ter zee
Prien, zc.Ho o.a.: „Ik heb in Scapa Flow
een gróoter vloot dan ooit tevoren voor
■mij gezien. De nacht was helder door -en
sterk Noorderlicht. De „Repulse" was dut
dei ijk te herkennen, aangezien het, be
halve -do „Remown"b'tve!kdvd<;el -uitmaakt
van een ander smaldeel van .de Bntsehe
vloot, het eenige schip van deze soort is,
dat twee scheorstecnen heeft. Aangezien
de Royal Oak" voor de „Repulse" Jag,
was van dit laatste schip sledhts de voor
steven te zien. De ankeilantaarn, de beide
voorste gescliuttorens en de voorste ge-
vechtsmasl waren duidelijk als silhouet te
zieu. De eerste torpedo trof de „Repulse"
ongeveer twee meter voor den eersten to
ren. De treffer veroorzaakte een hooge
waterzuil. De twee treffer raakte de „Royal
Oak". Hetgeen volgde, was moeilijk te
beschrijven. Het was een reusachtige wer
veling van vuur en rook, waann alle
kleuren speelaen. Toen dit verdwenen was,
was ook de „Royal Oak" verdwenen. Hier
na zagen wij het bewijs, dat ook de „Re
pulse" getroffen was. Het voorschip, waar
de torpedo geteoffen had, lag diep iu het
Mater."
Nu begon men onmiddellijk jacht te
tinken op den onderzeeer, doch deze
slaagde erin ongemerkt weg te komen.
Kapitein-luitenant Prien voegde hieraan
toe, dat zijn doel was geweest een Britsch
slagschip tot zmken te brengen, hoewel
een deigelijk schip op volle zee niet te
vinden is. Hei moest het derhalve op
zijn ankerplaats opzoeken. „Ik heb thans
daar, waar eens de Duitsche vloot om
haar eer to redden, tot zmken moest wor
den gebracht, een Britsch slagschip daar
naast gelegd en een ander onklaar voor
den strijd gemaakt.'
Sovjet Rusland en Finland
Maandag hervatting der be
sprekingen?
Reuter meldt uit Helsinki: 1
Men verwacht thans, dat de Finsch-Russi
«olie besprekingen Maandag worden
hervat.
Volgens Radao Roma wordt terugkeer van
Paasikivi, het hoofd der Finsche missie,
naar Moskou dringend door de Russische
regeering verzocht
Turkije en Frankrijk
Generaal Weygand ën generaal
Wabcl in Ankara aangekomen.
Generale staibesprekingea.
De Fransche generaal WeyganJ en de
Engelsche generaal Wabel zijn gistermid
dag per vliegtuig in Ankara aangekomen.
De beide generaals hebben een bezoek
gebracht aan maarschalk Fewzi Tchakmak,
den chef van den grooten generalen staf,
en den minister van defensie, generaal
Tinaz, welk bezoek door d© beid© Turk-
sche militairen werden beantwoord. Wey-
gand en Wabel zullen tot 21 October ja
Ankara blijven. De general© besprekingen
zouden hedenmorgen om 10 uur beginnen.
Turksch-Franseh paet tot weder-
zijdschen bijstand.
Reuter méldt uit Istanboel:
Generaal Weygand' .zal volgens., een tele
gram uit'Ankara binnenkort eon Turksch-
Fransch pact tot wederzijdschen bijstand
©ndertee kenen.
De conferentie te Stockholm
Vandaag worden de besluiten
bekend gemaakt.
Gisterochtend hebben de koningen van
Zweden, Noorwegen en Denemarken,
president van Finland en de vier mi
nisters van buitenlandsche zakeal twee
uur geconfereerd op bet koninklijk slot
te Stockholm.
Na het noenmaal kwamen alleen de mi
nisters bijeen. Ook hedenochtend verga
derden zij en daarna zouden zij weer met
de staatshoofden samenkomen. Hedenavond
zullen de staatshoofden voor den radio-
omroep spreken Hun toespraken zullen
over alle Noordelijke landen uitgezonden
worden.
De agenda van de conferentie der vier
Scandinavische landen in Stockholm moet
de volgende punten bevat hebben:
1. Vraagstukken de neutraliteit van d©
Scandinavische landen en met name vant
Finland betreffende.
2. De economische zijde van deze neu
traliteit, de betrekkingen op economisch ter
rein met de verschillende oorlogvoerenden,
3. Kwesties met betrekking tot interna
tionale aangelegenheden. i
Gezien de door de verschillende kan
selarijen ingenomen standpunten, hoeft men
den indruk, dat de conferentie zich er foe
zal bepalen eenvoudig den wensch uit to
spreken tot een herstel van d'en interna
tionalen vrede. 1
De Paus waarschuwt tegen het
communistisch gevaar
Ter gelegenheid van de overhandiging
der geloofsbrieven door den nieuwen Li-
tauschen gezant bij het Vaticaan, heeft
de Paus een toespraak gehouden, waarin
hij zinspeelde op het gevaar, dat ontstaan
is door liet voortschrijden van de Sovjets
in Europa De Paus zeide oa.
Ons w elbewust van onzen plicht als
opperste herder zullen wij onze actie,
welke al lijn gericht is op het heü der
zielen, niet laten bezighouden met zijl
ver tijdelijke controversen en met terri
toriale strijdpunten tussehen de landen.
Maar plicht laat ons niet toe de oogett
te sluiten, wanneer nieuwe onmetelijke ge-
.yaren opdoemen, wanneer ovér het chris
telijks Europa zich-steeds meer de scha
duw gaat afteekenen van de denkbeel
den en het werk der vijanden van God.
Tijdens zijn overleg met de Turkscbe In cen dergelijke omstandigheid, meer dom
gemeenschappelijk© defensie maatregelen
Bevoegde kringen te Ankara zijn van
meening, dat het Fransch-Turkscli© ©n bet
Engelsch-Turksclie verdrag tot wederzijd
sclien bijstand' gelijktijdig zullen woorden
onderteekend.
De tactische terugtocht der Fransche ver
kenningstroepen.
Aan öiet front is de dag van giste1©11
door geen enkele belangrijke gebteuirte-
nis gekenmerkt De Duitsche troepen,
die vooruitgeworpen zijn in de vrij
willig door de Fransche bewakings
elementen ontruimde zone, zijn thans
in contact met die eerst© Fransche
weerstandslinie. Deze linie, die ge
vormd wordt door veldversterkingswer-
ken, is nauwgezet getrokken en opge
bouwd- onder dekking van een gordijn
van voorposten. De Fransche pioniers
(hebben 'bijna drie weken tijd' gehad om
d© linie op te bouwen. Het betreft lier
dus een hechte zeer bestudeerde or
ganisatie, de bijna .overal op Duitsch!
gebied is opgericht langs een trace dat
den tegenstander niet bekend is.
Voordat deze zelfs kan denken aan een
poging tot ©en nieuwen opmarsdli is hij
volstrekt veTplioht er de juiste ligging van
te verkennen en den weerstand af te tasten.
Aan. die taak schijnt hij zich gisteren te
hebben gewijd en dat verklaart de 'be
drijvigheid' van zijn verkenmngselementen,
te meer, daar het nog steeds afschuwelijke
■weer hefm iedere methodische luchtwaame-
ming onmogelijk maakt. 1
Verkenning van de posities.
Ook van Fransche zijde moet men zich
vóór de linies op de hoogte stellen van
de juiste positie en de werkelijk© kracht
van de elementen der Duitsdb© troepen,
di© het contact gevestigd' hebben, hetgeen
verklaart:, waarom de zoo vaak in de com-
muniqué's van begin October genoemde
verkenningsacties opnieuw zijn uitgevoerd.
Deze bizondere vorm van operaties aan het
Westelijk front, heeft eenvoudig het too-
neel van actie gewijzigd na de loshakm®
die door de Fransche troepen is uitge
voerd met volstrekte nauwgezetheid' en vol
gens de langdurig overwogen voorschriften
hunner bevelvoering. - 1 1
Deze heeft, door aan haar voorui (ge
schoven elementen bevel W^geven op.
d<e eene plaats terug te trekken en
elders stand te houden den vijand
ieder tactisch voordeel van zijn offen-
sief ontnomen, hetwelk positief in de
leegte ten uitvoer is gelegd.
Na drie dagen van vrij levendige gevech
ten en van oprukken onder geschutvuur
staan de Duitsche troepen weer in dezelfde
algemeen© positie van voor het offensief,
vóór welingerichte steil ngen, die overvloe
dig voorzien zijn van automatische wapens
en anti-tankmiddelen en bediend worden
door een ongedeerd personeel, welks mo
reel op geen enkel punt is aangetast.
De F ranse he stellingen zijn
hecht.
Bovendien ligt deze nieuwe positie
dichter hij de Maginoüinïe, die over
vloedig voorzien is van zware en mid1
delzware artillerie, gooi beschermd is
en beschikt over centra voor rusten en
ravitailleeren, welke niet alleen vol
komen gedekt zijn tegen granaten van
ieder kaliber, maar zelfs tegen het ru
moer en de veelvuldige ongemakken
van den oorlog te velde in de maand
October, die uitzonderlijk regenachtig
en koud is. I
De Duitsche troepen daarentegen moeten
haastig hun nieuwe stellingen improvisee-
ren onder het vuur vau den tegenstander
en verder van hun permanente versterkings
linie, die heel wat minder comfortabel is
dan de Fransche. De toenadering naar de
ivoorui(geschoven Duitsche linies loopt over
een terrein, dat thans omgewoeld' is door
de ontploffing, zoowel van de Duitsche mij
nen in begin September als de Fransche
mijnen, benevens door wederrijdsche bom
bardementen gedurende anderhalve maand,
terwijl zij bovendien onder het vuur ligt
<Van dé mitrailleurs, die indirect vu,ur ge
lven en geleid worden door Het nauwgezet
Verkennen van het terrein, dat rustig ge
schied is gedurende de bezetting door de
Fransche troepen, 1 j
ving en de verdediging van het Christe
lijke erfdeel een beslissende beteekenis
voor de toekomst van Europa en voor
den bloei van elk der Europeesche lan
den, groot of klein.
Troepen van het roode leger in Estland
Hedenochtend zijn troepen van het roode
leger overeenkomstig het Estlandtech-Rus-
sische verdrag van wederzijdschen bijstand,
ia Estland aangekomen. De troepen over
schreden de Estlandsch-Russische grens op
den weg van Narwa en den weg van Riga.
Zij werden Verwelkomd' door vertegenwoor
digers van het Estlandsch leger en door
Nikitin, den Russischem gezant in Est
land'. Na een uitwisseling van gelukwen-
schen speelden muziekkorpsen het Estlandl-
sche volkslied en d© internationale.
Heeft Von Ribbentrop gefaald?
De correspondent van de Daily Telegrapli
in Kopenhagen schrijft, dat de tegenslagen!
van Duiischland' op diplomatiek en buiten-
landsch politiek terrein in den laats ten
tijd het dringend noodig hebben gemaakt,
dat in de Wrihelmstrasse balans wordt opi-
gemaakt. Hitier bevindt thans, dat zijn
vertrouwen in Von Ribbentrop ernstig ge-
scbokt is. Het plotseling© terugroepen van
Von Papen uit Ankara, luidt een reeks con
ferenties op groote schaal in de Wilhelm-
strasse in betreffende den nieuwen Euroi-
peeschen toestand'. I
Er heerscht in Berlijn groot© teleurstel
ling en bitterheid' over de Turksche buiten
landsche politiek. Er bestaat thans geen
is, onder de Duitsche balten, die losga
twijfel meer over het mislukken van Von
Papens missie in Ankara, welk© ten do©ï
had Turkije los te maken van de Westelijtkej
Entente. j j
De correspondent verneemt voorts, dat
Twardowsky, de Duitsche ambtenaar, die
belast is met de organisatie van de evacu
atie der Duitschers uit de Baltsiche landen^
naar Berlijn heeft moeben terugkeeren voor
nieuwe instructies in verband' met den om
vang van de taak, waarvoor hij geplaatst
scheurd' worden van hun voorouderlijke
haardsteden om naar Hitlers wil te worden!
geplaatst in het verwoeste, ongastvrij© Pot
ten, heerscht een toestand', die muiterij be
nadert. I
De afsluiting van de Engelsch-Russisclvei
handelsovereenkomst is ook slecht ontvan
gen in Duitsche kringen, waar men thans -
inziet hoezeer Von Ribbentrop gefaaldl
heeft, i i 1 I I
In militaire en vlootkringen wordt dei
critiek op Von Ribbentrop en'zijn wouldl
be „rnaccbiavellistische" diplomatie steeds
openlijker.
f-
I;1
1-
'r'\
'I
II
II
f i
4K
-
n-lty J
UeI6 courant leriehönt isgelgkl, met tut-
zondenog^teu Zoa- ea Feestdagen,
Prijs per kwartaal f 8.—; franco per poet
f 2.50. Pr?j» P«r wcefc 15 cte. Afzon
derlijke Donuners 4 cte. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adcertentiën roor bet eerstvolgend nnm-
mer moeien vdir elf nnr san Tiet Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaatu ran adrertentiën
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Adverterrtien* van 1—6 regels 11.55;
Iedere regel meer 1030, in het Zaterdagnummer
16 regels rL80f Iedere regel meer f035
Reclames f 0.75 per regeL incassokostenö ets.;
po«tfc*itanties 45 ets. Tarieven vat» ad verten tit n
00 abonnement *0n aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klein®
Adverleatiën opgenomen 4 1 030 t/m. i5 woor
den, f 0.75 tjm. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
- "a WoensdagsKleine Ad verten tien tot 25 w oor
den f 0.25,"mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00,indien
met vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
is?|
onferende te Stockholm
Tf"
H y l
tr
I*
'-lol
J?
- ei Atrrh J-W*
