#1
Slecht weer aan het front
Helsinki bestudeert de
Russische voorstellen
De „City of Flint" is uitgevaren
in
ti
r
EERSTE BLAD
5
jn
Maandag 30, October 1939
m
i
fc
9e oorlog in de lucht
Finland en Rusland
92ste Jaargang.
No. 22313
Tel. No. 69300 (3 lijnen)..
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
Kalmte aan het front
Fransche berichten
Het Fransche legerbericht vaa Zaterdag
avond1 luidt:
„Handgemeen tusschen verkesmingsdeta-
chëmenten op verschillende punten van het
front. Ter zee hebben onze patrouillevaar
tuigen de hjkeh van officieren en man
schappen van een gezonken Diuatscfae dtrik-
boot opgehaald1".
Zondagochtend:
Gedurende den nacht zeer beperkte ac
tiviteit: i i
Reuier meldde gisteren:
Verkenningstroepen hebben eenige lïjkein
van Duitscihe soldaien gevonden, waaronder
een officier, hetgeen vrij ongewoon is,
aangezien lijken van officieren gewoonlijk
het eerst naar de eigen linie worden terug
gebracht
Over de Duitsche troepenconcentraties
aan de Noordwestkust ten Westen van Bre
men is vandaag niets verder bekend. Ge-
zagfiebbendë kringen gelooven, dat som
mige gepubliceerde cijfers overdreven zijn,
maar het valt niet te betwisten, dat een
bepaald aantal eenheden naar dat gebied
gezonden is. Bevestigd wordt voorts, dat
het Duitsche hoofdkwartier gevestigd is
in Godesberg aan den Rijn, liet" stadje,
waar Chamberlain verletten jaar met Hi tier
heeft geconfereerd.
Het Fransche oorlogseommuniqué van
Zondagavond meldt: „Over het geheel een
kalme dag".
Het communiqué van hedenochtend luidt-
Kalme nacht, wij hebben eenige vijandelijke
overvallen afgeslagen.
Het Duitsche legerbericht
Het opperbevel van het Duitsche leger
deelde gasteren mede: Geen bizomdere ge
beurtenissen.
Hedenochtend! werd bekend gemaakt:
Aan het Westelijke front geen verande
ring in den toestand!.
Stoute plannen?
Havas schrijft
Het Duitsche opperbevel heeft tegen het
einde van de week vlak bij zijn linies
alle hulpmiddelen voor een onderneming
van groot schen opzet verzameld. De ont
wikkeling van den toestand hangt evenwel
volkomen at van de orders, welke de Duit
sche generale stat zal ontvangen, die alle
toebereidselen treft om gereed te zijn, ten
einde de besluiten van de politieke leaders
uit te voeren. Het valt niet te betwijfelen,
of het Duitsche opperbevel is bezig het
terrem te verkennen en tracht zoo nauw
keurig mogelijk de kracht der Fransche
stellingen te meten.
Tevens neomt de activiteit van de ar
tillerie toe. Het nog steeds slechte weder
maakt gioote waarnemingen uit de lucht
onmogelijk. Echter heeft het Fransche op
perbevel het bewijs in handen gekregen,
dat Duitsche eskaders zidh verplaatst heb
ben. Voorts werden nieuwe concentraties
van Duitsche troepen opgemerkt in het
Duitsche kustgebiee, nabij" de Nederland-
sohe grens, ten Westen van Bremen. Doch
de beteekenis hiervan is wellicht ©enigs
zins overdreven. De verplaatsing van troe
pen in de richting van dit gebied in
Duitschlaud schijnt niet met groote een
heden te geschieden. Het zijn afzonderlijke
regimenten, die achter elkander aankomen.
Het zou zeer gewaagd zijn hieruit voor
barige conclusies te trekken. Het kunnen
evengoed troepen zijn die nat Polen komen
en daar rust nemen, als wel stoottroepen,
die bestemd zijn hetzij voor een inval
in Nederland, hetzij men kan niet
weten voor een avontuurlijke poging tot
herhaling van de actie van Willem den
Veroveraar, die in duizend jaar tijds de
eenige geweest is, die ia Engeland voet
aan wal zette. De geschiedenis, zoo be
sluit Havas zijn overzicht, kent talrijke
pogingen van dit soort, die allen op een
mislukking zijn uitgeloopen.
Het weer aan het Westelijk front wordt
iederen dlag slechter, ia de Vogezen en
in het Saargebied1 sneeuwt het en eldters
valt een ijskoudë regen. Overal is het mod
derig en de rivieren wassen opnieuw.
Diezte weersomstandigheden maken niet
alleen de plaatselijk© operaties gédurerwfó
den dag en den nacht-onmogelijk, doch
maken het ook zeer onwaarschijnlijk!, dat
groote "opératies zich ontwikkelen. Het
Dinitsclie oppercommando beschikt thans
over alle menschelijke en materieel© midt
«Men om een offensief te ontketenen, doch.
het schijnt/ dat het 'overvallen is door
het slechte woèr, dat dit jaar buitengewoon
vroeg is ingevallen. Men zal moeten wach
ten tot dte eerste droge koude het terrein,
weer vast hóeft "gemaakt, niet alleen aan
Moezel én Rijn, doch oofc op het verilèra
operatieterrein. J
Het richt in de lucht Is bijna tot nuT
verminderd en het plafond voor de vlieg
tuigen is zeer laag Derhalve is de lucht
macht plastisch niet in actie geweest Dit
is ook een kwade factor voor een offensief
op groote schaal.
Daladier bi] het leger van
den Elzas.
De Fransche ministerpresident Daladier
heeft m gezelschap van generaal Decamp,
den directeur van het militaire, kabmet,
Zaterdag en g> sferen een bezoek gebracht
aan het leger van den Elzas. In den
loop van gisteravond keerde hij terug in
het ministerie i*an Oorlog.
De premier' toonde rich voldaan over
het feit, dat overal, waar de oorlogsom
standigheden dit mogelijk maakten, de eco
nomische ^bedrijvigheid -"gehandhaafd -'was/
dank zjj ac nauwe samenwerking tusschën
bevelvoering en producenten.
.Muiterij onder de troepen in
Oostmark?
De Fransdhe radio verklaart, dat -be
richten over muiterij onder de troepen t©
Weenen, Graz en Klagenfurtiii van over
de Oostennjksdhie grens zijn doorgelekt.
Aan deze berichten wordt toegevoegd,
dat het verzet onder eenheden die van de
Pooisdke campagne zijn teruggekeerd, zoo
ernstig is, dat de Duitsche autoriteiten
gelast hebbten, dat iedere tiende man moest
worden doodgeschoten.
Van de troepen te Graz wordt gezegd,
dat zij in een staat van groote opwinding
verkeeren. Zij" beklagen zich er over, dat
zij tijdens hun dienst in Polen veel slech
ter Werden behandeld don de eenheden
uit het oude rjjk. i
Duitsch vliegtuig in Schotland
tot dalen gedwongen.
Een Duitsch vliegtuig, dat probeerde ver
kenningen uit te voeren, werd door Brit-
sohe gevechtsvliegtuigen ten Oosten van
Dalkeith (Schotland) tot dalen gedwongen.
Nader wordt gemeld:
Een honderdtal personen hebben de ach
tervolgmg gadegeslagen van het Duitsche
vKegtuig, dat tijuens een verkenningsvlucht
in Schotland tot dalen werd gedwongen.
Verscheidene Brftsche gevechtsvliegtuigen
zaten het Dnitsche toestel achterna, dat
na vergects gepoogd te hebben te ont
komen, daalde en een muur raakte. Nog,
trachtte de bestuurder weer op te stijgen,
doch na nog eenige honderden meters zich
te hebben, voortbewogen, sloeg het toe
stel te pletter.
Het vliegtuig haa ©en bemanning van
vier personen aan boord. Twee hiervan
bleken dood te rijn, een was gewond, de
piloot was ongedeerd. De beide overleven
den zijn naar Edinburgh overgebracht.
De actie van de geallieerde
luchtmacht
De „Matin' en -de „Action Franqaise"
berichtten gisteren, dat Manen enkelemaan-
den de Bntsche en Fransche luchtmacht
tezamen drie keer zooveel vliegtuigen zul
len hebben als de Duitsche. Uit verschei
dene luchtgevechten, welke zijn geleverd, is
gebleken, dat de Fransche vliegtuigen beter
rijn dan de Duitsche en men hoopt, dat
deze superioriteit nog zal toenemen. De
Fransche jachtvliegtuigen zijn meer wend
baar dan de Duitsche.
Verder wordt medegedeeld, dat op 20
October Frankrijk acht toestellen verloren
had, terwijl 24 Duitsche toestellen omlaag
gehaald waren. Sedert het begin van den
oorlog zijn meer dan 250 vluchten uitge
voerd overdag en 74 des nachts. Hierbij
zijn waardevolle gegevens over den -vijand
verzameld. Binnenkort zullen 300 000 peï-
sonen werk vinoen in de vlieguiigfabrieken
en de fabrieken zullen vijf keer zooveel
produteeren als voor den oorlog.
Luchtaanval op Engeland
Luchtalarm in Kent.
Vanochtend werd aan de kust van Kent
luchtalarm gemaakt- "Even later volgde het
signaal, dat alles weer veilig was.
Twee vliegtuigen waargenomen.
Reuter meldt nader:
Tegen negen uur werden tv.ee vliegtui
gen waargenomen boven een stad in
Noord-Oost Engeland.
Er werd machinegeweervuur gehoord.
Tien minuten later, werd het waarschu
wingssein gehoord in een andere stad in
Kent. Het sein: „alles* veilig" kwam tien
minuten later. Ook in een derde plaats
in Kent weid luchtalarm gemaakt.
Een der vliegtulgém opende het vuur
uit machinegeweren.
In ©en van de steden aan de Zuid-Oost
kust weid een geluid, lijkende op dat van
kanonvuur, geboord; «aar het schijnt
komende van een grootea afstand in het
Kanaal. Dit geluid weid een paar minuten
lang waargenomen.
In ©en meer landinwaarts gelegen stad
Sn. Zuid-Oost Engeland werd luchtalarm
gemaakt, twaalf minuten later gevolgd door
het signaal „alles veilig".
Hier werden geen vijandelijke vliegtuigen
waargenomen.
De oorlog-ter zee
Noorsch stoomschip gezonken,
- Op de Noordizee is gisteren een Noorsch
stoomschip gezonken. De uit dertig koppen
bestaande bemanning is aan land gebracht.
Dne hunner waren gewond en zijn naar
hét-ziekenhuis gebracht.
De verliezen der Britse he
koopvaardij.
Reuter melol uit Londen:
Van gezaghebbende zijde wordt ver-
klqard, dat de Bntsche ..koopvaardij in de
afgeloopea week als gevolg van de actie
van Duitsche duikboolen 210G0 tou heeft
verloren, terwijl de Duitsche schepen, wel
ke door de Britten welden buitgemaakt,
een tonnage hadden van-19 500 ton.
De tot nog toe ia petober verloren
tonnage bedraagt ongeveer 05 000 ton, ver
geleken m©t 1551000 ton in. September.
De verliezen in de eerste rnjyuiden zijn
daarom ongeveer gelijk aan die gqduxende
een week ^Ujdens" de ^heftige- duikböotcam
pagne van April 1917.
De beweringen van <3e Duitsche radio
over de Bntsche verliezen tengevolge van
duikbooten worden te Londen belachelijk
genoemd.
Verklaard woidt, dat liet Duitsche opper
bevel gisteren mededeelde dat drie Duit
sche duikbooten niet zijn teruggekeerd,
terwijl de Duitsche admiraliteit het verlies
van negen bekeno maakte.
Duitsche duikboot tot zinken gebracht
Het schijnt, dat de Fransche marine
verleden week Donderdag .een groote Duit
sche duikboot tot zinken heeft gebracht,
aldus Havas. Fransche torepdo jagers en ge
wapende treiters, gespecialiseerd in den
strijd tegen onderzeeers en krachtdadig ge-
steund door eskaders watervliegtuigen, zijn
die laatste dagen vooral in de Noordzee,
zeer ijverig geweest. Verscheidene aanval,
ten werden tegen de Dtiitscbe duikbooten
ondernomen en het schijnt, dat minstens
©en dezer aanvallen met succes bekroond
is geworden. Op de püek hieeft men de lij
ken van Duitsch© officieren en matrozen
drijvend© gevonden.
"Uit Duinkerken meldt Havas voorts, dat
een trailer de lijken van een Duitschen
officier en drie matrozen heeft opgevischt
en aan land gebracht "Waarschijnlijk be
treft het hier leden der bemanning van
«en onlangs tot zinken gebrachte duik
boot De lijken hadden niet lang in het
water gelegen. Ook zijn aan het strand nog
twee lijken van Duitsche matrozen aange
spoeld.
De „City of Flint"
Heeft Zaterdagavond Moer
mansk verlaten.
Tass bericht dat de „City of Flint" de
Shaven van Moermansk Zaterdiagvond heeft
verlaten, nadat de „machineschado" was
Ihersteldi, I
Over deze kwestie heeft het Amerikaan-
sdhie departement van huitenlandsch© za
ken een verklaring gepubliceerd, waarin ge
wezen wordt op hét feit, dat de Duitsche
regeering had voorgegeven, dat het schip
naar Moermansk is gevaren omdait het niet
over voldoende kaarten beschikte. Volgens
het internationale recht i3 deze verklaring
niet voldoende. 1
De Russen hebben toen de Duitsche prijs-
bemanning geïnterneerd.
Vervolgens beweerden de Russen, dat dte
machines beschadigd waren, hetgeen een
geldige reden is volgens biet internationale
recht en zjj lieten de Duitsche beman
ning vrij. i i I
Door deze verklaring legt het Amerikaan-
sche ministerie van buitenlandsche zaken
het geval ter beoordeeling aan de Amerf-
kaaasdh© openbare meenmg, In politieke
kringen is men van oordeel, dat uit deze
verklaring blijkt, dat de Russen pogen zidh
aan de zaak te onttrekken zonder de Duit-
sdhers Je hinderen. In de machineschade
heeft Moskou een wettig© basis gevonden,
zonder schade te doen aan zijn neutrali
teit. Uit de inlichtingen, waarover het mi
nisterie beschikt, blijkt, dat bij aankomst
te Moermansk de Sovjet-autoriteiten de
argumenten van de Duitsche prijsbeman-
ning niet voldoende achtten.
Finsche partijleiders op de hoogte
gebracht.
Nadat Zaterdag het kabinet een rapport
over de besprekingen te Moskon had aan
gehoord, zijn de Fsnsche partijleiders bij
eengeroepen om kennis te nemen van de
bizonderheden der Russische eisohen.
De Finiche gedelegeerden zullen waar
schijnlijk morgen met het Finsche ant
woord naar Moskou terugkeeren.
Hoop op een vriendschappe
lijke regeling.
Mn is te Helsinki thans algemeen op
timistisch geatemo en verwacht, dat een
vriendschappelijke regeling tot stand zal
komen tusschen Finland en de Sovjetunie
bij de besprekingen te Moskou.
De verklaring van Stalin, dat de Sovjet
Unie niet voornemens is zich te mengen
in de aangelegenheden van Scandinavië of
de onafhankelijkheid van Finland aan te
fasten, wordt hier hoogehjk gewaardeerd.
Ondertusschen gaat Finland evenwel voort
al zijn hulpbronnen te conoentreeren, ten
einde op alles voorbereid te zijn. De bij
dragen voor ae landverdediging hebben
reeds meer dan een millioen Finsche mark
bereikt en nemen nog iederen dag toe.
Honderden tabben deelgenomen aan een
optocht, waarm aansporingen tot de be
volking werden meegedragen om gelden
te storten. Maarschalk Mannerheim heeft
van kroonprinses Louise van Zweden een
groote hoeveelheid medicamenten ontvan
gen, ten toeken van de sympathie van
Zweden.
Britsch—Russische
handelsbesprekingen
Reuters diplomatieke correspondent ver
neemt uit gezaghebbende kringen te Lon
den, dat contact heeft plaats gevonden
tusschen Oliver Stanley, den voorzitter der
Kamer van Koophandel, en Maisky, den
ambassadeur der Sovjet-Unie, over vraag
stukken den handel tassehen Engeland en
Rusland betreffende. Verwacht wordt, dat
het contact over eenige dagen hervat wordt
Men denkt niet, dat de positie gewijzigd! is
door de nota welke Sovjet-Unte aan En
geland gezonden heeft inzake de contra
bande.
Ongeregeldheden te Praag
De Berlijnsche correspondent van Politi-
kea meldt:
Ter gelegenheid van den Onafhankelijk
heidsdag zou te Praag een. groot aantal
Tsjechen met de nationale kleuren in het
knoopsgat in de straten betoogd hebben,
tegen de Duitsche soldaten en. de S.S.
Op verscheidene plaatsen hebben zich ern
stige botsingen voorgedaan tusschen de
Tsjechische ordedienst en de Duitsche po
litie. De S.S. en Duitsche soldaten moesten
ingrijpen en verscheidene personen zou
den ernstig gewond zijn. Vijftien Tsjechen,
meest jonge heden, werden gearresteerd.
Tot twee keer to© moest het Wenceslaus-
plein voor het verkeer worden gesloten.
Kreten als „Leve Benesj! Leve de repu
bliek!" werden gehoord.
Na de betoogingen is een conferentid
van de politie gehouden onder voorzitter
schap van Vbn Neurath en de chef van
de politie, generaal Van Camptz, om na
te gaan of de betoogingen van te voren
waren beraamd en of hierachter buiten
landsche invloed stak.
Men. weet, dat eenige honderden voor
aanstaande Tsjechen onlangs als gijze
laars gearresteerd" werden.
De correspondent heeft telefonisch ia-
lichtingen gevraagd aan genetaal Van.
Camptz. Deze bevestigde, dat enkele in
cidenten zich hebben voorgedaan, dodfr
déze warm van weinig beteekenis. Alleen
te Praag hebben zich deze betoogingen
voorgedaan.
Ook het Duitsche Nieuwsbureau maakt
melding van ongeregeldheden, alsmede van
arrestaties van „onruststokers". j
De positie van Polen en Joden
in Polen
Reuter meldt uit Kopenhagen: i
Volgens den Berlijnschea correspondent
van de Berlingske Tideude zijn de Poteia
en Joden in Polen aan strenge bepalingen,
onderhevig. Alle Polen moeten van tat
trottoir af en hun hoofddeksel afnemen,
wanneer leden van het Duitsche leger o£
van de nationaal-socialistische partij voor
bijgaan. Polen moeten in de winkels wach
ten, totdat alle Duitschers bediend zijn.'
Poolsche schooljongens mogen, geen uni
formen dragen. 1
De reden, welke de Duitsche autoritei
ten voor hun houding opgeven, is dat
Polen „onbeschaamd en aanmatigend zijn".
De Joden hebben hevig te lijden onder
de nationaal-socialistische onderdrukking,
aldus vervolgt de correspondent. Zij mo
gen heelemaal niet op de trottoirs loopöo.
Synagoges worden platgebrand en daat
wordt den Joden gevraagd' aan de Duit
schers een schadeloosstelling te betalen1,
alsof zij zelf brand hadden gesticht. Joden
mogen niet meer dan 2000 zloty bezitten!,
daarvan slechts 100 zloty in baar. De rest
moet bij een bank worden gedepotueiard.
Alle schulden aan Joden boven de 500
zloty zijn geschrapt
Er worden pogingen gedaan de JodteW
uit te sluiten van Rood© Kruishulp.
Joden mogen geen radiotoestellen bet-
zitten. j
Op order der Duitsche autoriteiten Is
do koop en verkoop in Polen zooveel mo
gelijk beperkt Men moet zich tot het hoog-
noodige beperken.
Activiteit van monarchisten
Otto van Hateburg ziet
zijn kans.
De „Sunday Dispatch" schrijft, daf de
monarchisten te Londen, Parijs en Rome
zeer actief zijn. De Habsbmgers werken
in het openbaar en de Hohenzoltem in het
geheim, omdat verscheidene leden van deze
familie in Duitschland vertoeven en hlooï
staan aan repros saiJles.
Het blad bericht vervolgens, dat Otto
van Habsburg een legioen vormt om mof
het Fransche leger te strijden. Hij heeft
een geheim memorandum overhandigd aard
de Fransdhe regeering en het Vatikaan',
waarin hij zijn plannen tot een nieuwe
orde in Midden-Europa uiteenzet, ml. een!
nauwe samenwerking tusschen de staten,'
welke zijn voortgekomen uit liet oude Oos-
tenrijk Hongarije. Prins Staiihemberg voert
een levendig© politieke actie met de drie)
genoemde regeeringen. Hij hoeft ook een!
ondeifhoud gehad met Benesj, die eertijds
een tegenstander was van Habsburg, dochi'
die thans, tezamen met talrijke Tsjechische"
emigranten bereid schijnt tot verzoening
en samenwerking. Ook zouden geheime be
sprekingen worden gevoerd tot herstel van!
de Habsbuigers in Hongarije. j
Italië
Slagkruiser van stapel getoopen.'
In Genua is gisteren do nieuwe slagkrui-
ser „Impero" van stapel geloopen. Het is,
een zusterschip van de in 1937 van sta-'
piel geloopen Littoria. Het schip is 230 ML
lang en heeft ©en waterverplaalsing vari'
,3.5000 ton. Het is binnen nauwelgks acht
tien maanden gebouwd en behoort tot dei -
modernste vldoteeuhediea ter wereld. 1
(Vervolg pagina '4, le blad).
U
r1
A
fgj-5
si
U«i# courant TorschSnt dagetgka, motuit-
ie.aO.armg -ran Zon- en Fceitdagen.
PryR per kwartaal f 2.franco per post
f $L50, Prps per week: 15 cts. Afion-
derlflke nummers 4 cts Abonnementen
worden degelijks aangenomen.
Adrertentien voor het eerstrolgend san-
mer moeten vóór elf nnr aan het Bureau
besorgd ryu, 's Zaterdags vóór uur.
Een bepaalde plaats ran adrertentiën
wordt niet gewaarborgd.
i i r •- i
ij r~. c') -
Prijs der Ad\ertentiën' vaa 15 regels MSfc
Iedere regel meer f (130, m het Zaterdagnummer
i5 regels f L80, iedere regel meer f (135
Reclames f075 per regel Incassokosten5 cts.;
postkwitanties 15 cts. Tarieven van advertenüöii
by abonnement iijd aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klems
AcUerteotiën opgenomen 10.50 t/m- 15 woor
den, f 0.75 t/m 25 woorden- Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden*
b Woensdags Kleine Advertentientot25woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het
Bureau bezorgd
's Zaterdags- Kleine Advertentiën 11.00, indien,
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
f - u-
