Verkenningen weer mogelijk
Mooi herfstweer aan het front
Overigens weinig activiteit
ter zee en in de lucht
EERSTE BLAD
Dinsdag 31 Öctöber 1939
Fiimglinsters
Zuid-Slavte c-nkele^elle prenten.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
92ste Jaargang.
No. 22314
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE f*AVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
huizen te Wiina meegevoerd naar de Sov
jet-Unie, de geneesheeren en verpleegsters
te Wilna weiden met geweld naar Rusland
overgebracht.
Bovendien -weiden alle koperen deurknop,
pen afgerukt en mee naar Rusland genomen
De Sovjetiseering van Polen
Het Poolscibe gebied, dat zes weken
Meer activiteit aan het front
De vliegtuigen weer op verkenning uit
Het Fransoüe legerberidht van gister
avond luidt als voigts
Activiteit van üe verkermingselementen
aan bet geheele iront, plaatselijke actie
•van de arüllené", intens optreden van de
.verkennmgs- en jachtvliegtuigen.
In de eerste twee maanden van den
oorlog zijn zes Fransche koopvaardijsche
pen, in totaal metende 41.000 ton, ver
loren gegaan. In deazelfden tijd werden
.vier Duitsche schepen buit gemaakt, een
hiervan, de „Halle", werd door de beman
ning tot zinken gebracht. De drie overige
schepen, in totaal 19.000 ton, worden door
ons gebruikt. Sedert het begin van den
oorlog heeft dus onze koopvaardijvloot een
verlies geleden van 22.000 ton. ongeveer
1 procent van de totale tonnage van de
Fransche koopvaardij.
Het legerbericht van hedenochtend luidt:
Een kalme nacht aan het geheele front.
Havas melat:
Na lange dagen werkloosheid is de lucht
macht gisteren weer opgestegen. Be
schermd door escadrilles jachtvliegtuigen
en hoog vliegende tussehen de wolken in
een weer opgehelderde lucht, gingen de
verkenningstoestcllen het gebied achter de
Duitsche linies waarnemen. In de afgeloo-
pen week hadden het laag hangende wol
kendek, het slechte weer .en de voortdu
rende regenbuien ieder lnchtverkennmgs-
werk letterlijk onmogelijk gemaakt.
In den huldigen staat der operatie»,
nu het zeker is, dat Duitsche troepen
in grooten getale samengetrokken wor
den achter de vuurlinie, terwijl con
centraties van het grootste strategische
belang voltrokken worden aan den
linkeroever van den Rijn, heeft het
Fransche opperbevel met vreugde de
verbetering der weersomstandigheden
begroet.
Het mooie weer heeft het den Fran-
schen en Engelschen verkenningsvlieg
tuigen stellig mogelijk gemaakt een
ruime oogst inlichtingen van allerlei
aard binnen te halen.
Op den grond doel zich nog steeds de
zelfde bedrjjvigheia voor van "de vooruit
geschoven elementen, gevetihten tussehen
patrouilles, kort vuur uit de automati
sche wapens, wederzijdsch geschutvuur en
overvallen op kleine Fransche voorhoede-
posten.
langs de Moezel
Activiteit
en S&ar.
Belga meldt nit Luxemburg
Sedert gisterochtend is een groote ac
tiviteit van de luchtmacht waar te ne
men langs de Moezel en de Saar.
Kerstverlof voor Britsche militairen.
Van ofhcieele zijde wordt vernomen,
dat do Britsche troepen in Frankrijk van
begin December at met Kerstverlof zullen
gaan.
Britsche beschuldigingen aan
Dnitseh adres.
Gisteravond Is te Londen een witboek
gepubliceerd, waarin verklaard wordt: Voor
den oorlog en na hlet uitbreken des? vijan-
deKjkbeden. heeft de Duiisdhe regeering een
vrijwel dagelijkse!!© propaganda gevoerd',
waarbij Engeland' beschuldigd werd' van
wreedheden jn Zuid-Afrika, 40 jaar geleden.
Met bet oog op deze schaamtelooze pro
paganda, die eiken grond' ontbeert, acht
Britsahé regeering het gewénscht eonig©
der rapporten, die zij beeft ontvangen over
de behandeling van Duitsohers in Dxntsch-
ïand', te publiceeren.
Het witboek geeft dan een opsomming
van mishandelingen, waarvan, naair men
zegt, die gedetineerden in de Duitsche
concentratiekampen, en 3peciaal te Bncjhlen-
wfaïd! bij Weimar, het slachtoffer zJjh.
Het Duitsche legerbericht
liet opperbevel van de Diuitsche weer
macht maakt bekend;
tn het Westen tussehen Moezel «as
Bfalzerwald' zwakke activiteit van artil
lerie en verkenners.
Aan de overige deelen van het front
geen bizondexe gebeurtenissen.
Vier vijandelijk» vliegtuigen werdén om-
De oorlog in de lucht
Engelsche verkenningsvluchten.
De Britsche luchtmacht heeft gisteren
uitgebreide vericenningsvluchten onderno
men over de vliegvelden in Noaxd-Duitsch-
land', aldus deelt bet Britsche ministerie
voor de luchtmacht mede, dat hieraan toe
voegt; Ondanks het slechte weer en dm
tegenstand worden vele waardevolle in
lichtingen verkregen en vele fotografieën
genomen.
Een der toestellen keerde niet naar zijn
basis terag.
Lijken van Duitsche vliegers
aangespeeld.
Gisteren is bet lijk aangespoeld van em
Duitscher, gekleed in vliegeruniform m
met een hakenkruisband1 om den arm. Hij
had' een kogelwond in een oog, en twee
in em been. Bet lijk droeg de kenmerken
van ongeveer drie dagen in het water te
hebben gelegen.
Er is nog een lijk aangespoeld op de
kust van Norfolk, n.l. van een Duitsch
vliegerofficier.
Hij had' een opgeblazen zwemvest om
de borst De man was gedood door een
kogel in den slaap en aangezien er em
leege revolverhoudér op het lijk werd ge
vonden, neemt mem aan, dat de vlieger
zich van het leven' beroofd heeft ha 'uren.
in zee te hebben gelegen. Hij had geen pa
pieren bij zich, maar wel een idénti'toits-
plaatje, terwijl zijn horloge was blijven
stilstaan op 5 uur. Hij had verder 45
mark bij zich.
Men denkt, dat de beid© lijken, die heden
gevonden zijn, afkomstig zijn van vliegers,
die met hun toestel boven de Noorcba©
zijn neergehaald tijdens een luchtaanval
op Engeland'.
De Engelsche vlugschriften-
propag&nda.
In Eupen en verscheidene naburige
plaatsjes is een aantal vlugschriften ge
vonden, naar men denkt van Engelsche
herkomst, die zonder twijfel door den wind
derwaarts zijn gebracht De vlugschriften
beginnen mét de regels; Heeft men in
Duïtschland' het Engelsche antwoord op
dé rede van HiÜer gepubliceerd? Eischt
van Hitier dé publicatie van den geheelen
Engelschen tekst
Onbekend vliegtuig boven Namen.
Gistermiddag heeft een vliegtuig van on
bekend© nationaliteit op groote hoogte bo
ven Namen en omgeving gevlogen. De
luchtdoelartillerie heeft het vuur geopend.
De strijd ter zee
Finsch schip gezonken.
Tengevolge van een ontploffing is het
s-s. „Juno" uit Helsinki gisteren op dé
Noord'zeo in ongeveer tién minuten
zonken.
Van de 24 opvarenden ging een aantal,
onder wie vijf vrouwen, in de reddings
boot, déch anderen moesten twintig mi
nuten rondzwemmen, alvorens zij werden
gered' door het Nooïsche schip „Mimosa"
dat ook de Inzittenden van de boot aan
boord nam. Negentien overlevenden zijn
gisteravond' in een haven aan de Engel
sche Oostkust aan land1 gebracht, negen
hunner moesten wegens kleine vérwon-
dingen of uitputting naar een ziekenhuis
vervoerd' worden.
Later is gemeld!, dat zeven leden dér
bemanning van dé „Juno" gisteravond laat
in Huil aan land zijn gezet. Verklaard wérd,
dat de bemanning was opgepikt door twee
schepen, het Finsche Vauneh én het Noor-
sche schip. -
Ds. Palmen, van dé Finsch© zending der
haven, heeft gisteravond' verklaard, dat
men vreest, dat er bij de ontploffing mem-
schenlevens verloren zijn gegaan.
Noorseh schip tot zinken ge
bracht.
Een Noorsch schip, dat Zonddag op de
Noordzee tot zinken is gebracht, was het
stoomschip „Vavanomalm" metende 3618
ton. Men weet niet of het schip op een
mijn is geloopen, dan wel door een torpe
do tot zinken is gebracht
De kapitein zeide: „Er was een ontplof
fing, welke de tweed© reddingboot wegsloeg
dé mannen in de machinekamer wer
den door de ontsnappende stoom verbrand,
Sommige mannen werden in het water
geworpen, de anderen gingen in de over
gebleven reddingboot en namen de drenke
lingen aan boomt. Allen werden door een
motorschip opgepikt
De „City of Hint"
Heeft Tromsoe -weer aange-
Het Amerikaansefae s taatsdepartement
heeft een rapport ontvangen van mevr.
Hamman, gezante dér.-Vereenigdé Staten
in Oslo, waarin wordt astogegeven, dat zij
officieus, maar juit goedé", bron, heeft ver
nomen, dat dé Cïty of .Flint vanmiddag
om 13 uur plaatselijken, tgd' in Tromsoe
is aangekomen. Het schip voerde de Duit
sche vlag en vertrok om 14 uur in Zuide
lijke richting. Mevr. Hamman voegt hier
aan toe, dat zij geen officieMe bevestiging
heeft kunnen krijgen van dit bericht, aan
gezien het ministerie van buitonlandsche
zaken gesloten was.
De Jading.
MacDonald, president van de Wincharger
Corporation te Chicago, heeft verklaard",
dat d© City of Flint edn groot aantal
luchtturbines vervoerd©, die bestemd wa
ren om in Ierland! te "Worden geplaatst
in onderkomens tegen bombardementen.
De veiligheid jr&n de beman
ning.
Dé Amerikaanscbe minister van buiton
landsche zaken, Gordel 1 Huil, heeft in een
persconferentie verklaard1, dat het mini
sterie van buitenlandsohe zfaken met op-
lettendheid' de zaak van de ,,City of Flint"
bestudeert. Hg voegde hieraan toe, dat
alle maatregelen zijn genpenen om de vei
ligheid van dé bemanning van Amerikaan
scbe _schepen to_ y^zekeron/' Welke deze
nümtrêgéléa zijn/deelde de minister niet
mede. t
Een der opvarenden van het Britsche
schip „Stomegate", die dloor het Ameri
kaanscbe schip „City of Flint" aan boord'
waxen genomen, nadat hun schip door de
„Deutschland" tot zinken was gebracht,
heeft medegedeeld, dat de commandant
van dé „Deutschland" den Amerikaan-
schen kapitein van dé „City of Flint"
voor dé keus steldé het schip tot zinken
te brengen, of bet naar Duïtschland te
brengen. De kapitein verklaarde, dat hij
dan liever had' dat het schip naar Duitsch-
land' werd1 gebracht.
De Duitsche prijsbemanning, bestaand©
uit achttien man, gewapend' met handi-
granaten en pistolen, kwam aan boord',
sloot dé Britten van dé „Stonegate" op
in dé ziekenboeg, doch liet de Amerika
nen vrijheid' van beweging. De „Gity of
Flint" werd' naar Tromsoe gebracht, waar
de Britten aan land' werden gezet.
Nadat water was ingenomen, weid' het
schip buiten de Noorsche territoriale war
teren gebracht. 1
Finland en Sovjet-Rusland
Finsche delegatie vanavond
naar Moskou.
De Finsche delegatie zal vanavond
met een door de xegeering in overleg
met de leiders der rijksdaggroepen uit.
gewerkt schriftelijk antwoord naar Mos
kou vertrekken. 1
Een boodschap van Roosevelt.
Reuter meldt uit Helsinki
De plaatselijke pers bericht, dat een
hoog ambtenaar van de Amerikaansche le
gatie Paasikivi tijdens zijn Laatste bespre
kingen te Moskou een persoonlijke bood
schap van president Roosevelt heeft over
handigd, waarin deze uitdrukking gaf aan
sympathie voor Finland! - en waarin hij
vroeg op dé hoogte te worden gesteld
van de voortgang der onderhandelingen.
De Russische troepen te Wilna
Het Poolsche telegraaf agentschap publi
ceert een communique, waarin wordt ge
zegd, dat de troepen van het rood© leger
bij de Intocht in Wilna verbaasd waren,
dat in die winkels zooveel artikelen wa
ren en vele soorten levensmiddelen. Zij
snélden naar de winkels om te koopen,
aangezien zjj deze artikelen in de Sovjet
Unie niet kunnen krijgen. Toen zOj hooiden,
dat zjj binnen enkele dagen Wilna zou
den verlaten, begonnen die manschappen
van het rood© leger dé goederen, die in
dé Sovjet-Unie niet té krijgen waren, te
plunderen, op de eerste plaats bij de Joden
en de Polen. 4
0,ok werden de installaties yan zieken-1
31 October. Hoe bejaard uw
Filmglinsteraar ook nu is, gedurende den
vorigen oorlog was hij nog slechts een
knaap. Een knaap, een gymnasiast, een
padvinder in een kleine Nederlandsch©
goeden door het leger der Sovjet-Unie is j stad beneden den Moerdijk. Het zij in alle
bezet, wordt snel onder de admmistraitieve I welgemeend© bescheidenheid gezegd; hg
contro.e yan de Sovjet-Unie gebracht. I v as in die dagen leergierig, vol belang-
Na sluiting van dte eerstb zitting j stelling en met alléén maar speelsch. En
w-i, rcuI(H^e ver8a^flri0S vaa de Wes-lnu is het heel zonderlinge, dat ik mij uit
ïjke kraine, welke geheel uit oom- j dien tijd slechts geringe, measchelijk© ©n
mumsten bestond, is een delegatie van s sentimenteele persoonlijke détails herin-
ring naar Moskou gegaan omlner, die allemaal ...plezierig waren... Ik
de regeering van de Sovjetünie de te Mos-1 denk aan een jeugdige, prille liefdé voor
kou genomen bes.uiten mede te déelen en j een Belgisch vluchtelingetje; aan postzegels
te vragen de westelijke Oekraïne bij de i met vreemde opdrukken voor mijn ai bum
Sovjet-Unie in te lijven. t aan de kachel die aangemaakt werd met
De Wit-Russisdbe nationale vergadering j bollen krantenpapier; aan geheimzinnig©
heeft 17 September den dag, waarop het i hooikisten; «an een generaal in de stad1,
rood© léger Polen binnentrok, tot nalio j een zóó hoog heer voor ons jeugdige knar
naden feestdag vexSheven. peri, dat we nu pas zagen, wat een gering
I meneertje de rector gymnasi was; aan wa-
DUltSCnl3ndteremmers die wij als padvinders langs
Landverhuizers aangekomen. treinen vol dorstige soldaten torsten
Het schip „Der Deutsche" is met on ge S maar van den oorlog zelf, zjja geweld! en
veer duizend' Duitsebers uit Estland te zijn bloed- en tranenstroomen herinner ik
Stettin aangekomen. mij niets anders dan enkele namen m
Meel voor Duitiwhlaml? was waarlijk geen egoïstisch manne-
Te Belgrado wordt een Duitsche dete 1 lk ^loot'
ik mij toen meer interesseerde voor dé
cijfers op mijn rapport en het hangen en
wurgen mijner overgangsexamens en dé el
lende, die mijn klassiek-heschilderde school
meesters mij bezorgden, dan voor d© slan
gen en tegenslagen op het oorlogsterrein.
Ik was niet ongevoeliger, stommer en ego
centrisch er dan andere insta mpers van.
Griekscbe onregelmatige werkwoorden en
uit-'t-hoofd-leexders van Homerus en ik her
inner mij nu heel weinig meer van dö
gatie verwacht, die zal komen onderhan
delen over dén prijs voor 2500 wagon3
meel, die Zuid-Slavië op zich genomen
heeft aan Diuitschland' te leveren.
Italië
Btarace chef van den staf van de
fascistische militie.
Volgens een in de Tevere gepubliceerd
decreet is starace, die acht jaar lang secre
taris-generaal van de fascistische partij is
geweest, als zooeanig afgetreden is. Hij zal 'l™,.'"
chef ran den sta.-wonfen van de .cis., namelooze eUende, die over de
tische militie. 5en waarvoor Nederland gespaard! bleet
Maarschalk Graziani is benoemd tot chef Maar nu zit ik ex diep in. Tot over mijn
van den stal'van het Italiaanscbe leger, ooren. Diep in de verslagenheid, de el-
Er zijn opschuivingen in de regeering. lende, de wanhoop van bet erbarmelijk©
Vereenigde Sl3tGn tafereel dat Europa biedt lk zal daar niet
De neutral! I cits wet meer van ™8S™, «mdat dit Ueine dat
De wet op de neutraliteit, welke door mensch aangaat, volkomen «nbelang-
Jm.semmi isaangenomen, is-i«ugg©zorv. "Jk 13 vergdeken bij het groote, dat nub
den aan het Huis"'van" Afvaardigden. hoeR<m ea rmlhoenm aan lyf en "hart op-
Dit Huis heeft besloten dé commissie voor
de procedure te verzoeken de methode van
behandeling in het Huis vast te leggen. De
oommissie is onmiddellijk bijéén gekomen
ten einde nog voor middernacht een be
sluit te kunnen nemen.
De wereldtentoonstelling wordt vanavond
gesloten.
Vanavond' wordt de wereldtentoonstel
ling te New-York gesloten. Er waren in
het geheel 26 millioen bezoekers.
China
De „levende Rood ha" naar Tsj oenkin g.
Tsjamg Tsjoen Lin, dé „levend© Boedha",
een-broei van dén laatsten Pantsjen Lama,
heeft zich per vliegtuig naar Tsjoenking be
geven, om met dé central© Ghineesche re
geering te onderhandelen, alvorens naar
Thibet terug te fceeren, waar hij propagan
da wil makefe voor den Chineeschen oor
log. Tsjang is onlangs uit Tsjingkai (Ko-
konor) teruggekeerd', waar hij gebeden voor
de -overwinning van dé Chineeische wat
penen heeft georganiseerd'.
BINNENLAND
Prins Rcrnhard bij het le legerkorps.
2. K. H. Prins Bemihard' heeft heden,
vergezeld door zijn waamemenden adju
dant majoor H. J. Pihaff, namens H. M. de
Koningin een oefening bijgewoond van bet
eerste legerkorps.
Het K.N.M.I.-fiIiaal te Rotterdam vijftig
jaar.
Morgen is bet 50 jaar geleden, dat de
fOiaal-inrichting van bet Kon, Ned'. Me
teorologisch Instituut, een gemeentelijke in
stelling, als filiaal van het lieofdinstituut
in dé Bilt, voor het publiek werd' openge
steld.
ündér leiding van een rijbsdiiecteur
heeft zij tot taak het bevorderen van dé
veilige vaart ter zee, dloor zich t© be
lasten met het keuren van nautische en
meteorologische instrumenten, het corri-
geeren van zeekaarten, publiceeren van dé
dagelijksche weerkaart, geven van tijdsei
nen. en stormseinen, verstrekken van in
lichtingen op nautisch, meteorologisch en
ooeanografisch gebied', enz.
In verband! met dé huidige tijdsomstan
digheden zal een herdenking van het ju
bileum achterwege blijven.
Gemengd Nieuws
Op 24 October viel de Voorbuïgsche
schilder H. J. W- van een ladder toen hij
het ziekenhuis Zuidwal aan het opschil
deren was. Hij kwam op de binnenplaats
van het ziekenhuis terecht Hef' was ©en
val van 14 meter en tengevolge daarvan
is hij gisteravond! ovexieden.
dervinden. Ik wil alléén zeggen, dat ik der
jonkies van vandaag zóó bemjd.#Dat ik
zoo jaloersch op ze ben om hun aoristus
van tithèmi, hun impexativus van aphikneo-
mai en het verschil tussehen de passé dé-
fini en de Joost mag weten wannogméêrt
Hoe heerlijk als de jongenskiel glinstert
op de blonde top dér duinen en je alleen
maar de leuke, gezellige en pxettig onge
wone pietepeuterige dingetjes onthoudt m
de andere, verschrikkelijke, onbeschrijflijk©
dingen vergeet, zooals dat hot voorrecht
van de jonkheid is. Om dén oorlog ©tt
zijn namelooze verdriet te vergeten én
om te onthouden, dat je .in gindsch café
altijd' een glaasje grenadine van Oma'
kreeg. Later woxd je oud em wijs. Vooral
oud en op de eerste plaats wijs. De jon
genskiel is van de schouders neergegte-
den in dén maalstroom dés tijds em ver
dwenen in verre verten ©n alle Gricksché
onregelmatige werkwoorden, alle dwaze en
zelfverzekerde zinnen uit het leerboek de®
algemeene geschiedenis, allo onbegrijpelijk
heden van Demosthenes, Goethe em Molière
eveneens; met allo beslistheden van d©
kennis der natuur- em der scheikunde.
Je staat nu anders dan toen -wan
hopig en gekwetst in den baaierd' van
oorlogsleed en kijkt naar de jeugd! van
vandaag; naar de jongens en meisjes, die
dit alles óók zullen vergeten. Net zoo ge
makkelijk als wij dat deden. En ik kAn
er maar niets aan doen; dat ik nu midL
den in het geweld1 en de droefenis eta dé
wanhoop van nu zoo nu en dan denkf
en als deze jongens em meisjes vijNem-twin-
tig jaar verder zijn?
Tja Filmglinsteraar3 zijn altijd' zóó
vToolijk, dat als ze eens een keer verdrie
tig zijn en pessimistisch ze wel héél
diep in de put zitten.
Troost u zich daar maar mee...
De moord te Leidschendam
Nog geen arrestaties verricht.
Naar aanleiding van geruchten, welk©
in Laidscbemdam en omgeving de romdé
deden, als zouden er in verband met del
moord' op dém veekoopman te Leidschen
dam reed's ©em of meer arrestaties zijni
verricht, heeft mem ons uit betrouwbarel
brom medegedeeld, dat zulks nog niet het
geval is geweest. Wel is natuurlijk ©em!
groot aantal getuigen gehoord, die dooiü
dé politie zijn ontboden, doch hieruit kan
mem nog geen arrestatie afleiden. I
Het onderzoek wordt inmiddels met
volle krach! voortgezet.
Natten ud Fonds voor Bizondere Noodeo»
Ook heden heeft H.K.IL Prinses Juliana
de gewone vergadering vm het dageJpsch
bestuur van, het' Nationaal Fonds voor Bi-
zondero Nooden te 's-Gravembage, bijge
woond.
j
i
*V '-G*
"^l^gpKS^-r^rr
'W^
1)9» courant torachSnt dogelijkt, mot sit*
sondering T*n Zon- on Foootdagon.
I'rijo poi kwartaal t 8.—; franco per poet
f 8.SO. Blije per wette 16 et». Afion-
derl^ke nummer» 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend nnm-
mer moeten tóót elf unr aan het Bureau
bezorgd sjjn, *s Zaterdag» vóór ttut
Een bepaalde plaats Tan adrertentiga
wordt niet gewaarborgd.
SCHEDAMSCHE COUR Ar'
Prfja der Advertentaën: van 15 regels 115%
Iedere regel meer f (130; in het Zalerdagnummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35
Reclames f0.75 per regeL Incassokostend ct».j
postkwitanties 15 ets. Tarieven -van advertentiën
by abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dageluksv.orden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen ft f 0.50 t/m. 15 woor
den, f a75 lira. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*s Woensdags: Kleine Advertentiëntot25woor
den f <L25, mits vóór Dinsdagavond 6 nur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags* Kleine Advertentiën H.OO, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
gegoten, J
Het aanhouden van de ^City
of Flint".
Voor 25 jaar.
Tengevolge van val overleden.
f
■J
i
8
tt
