Neutraliteitswet omlerteekend
De Noordzee verboden voor
Amerikaansche schepen
Moskou is met nieuwe
voorstellen gekomen
Het incident met de „City of Flint!
Maandag 6 November 1939
EERSTE BLAD
No. 22319
De oorlog ter zee
Duitseh bezoek aan Rome
Vereenigde Staten
Int. Samenwerking
92ste Jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
President Roosevelt heeft Zaterdag
middag de nieuwe Amerikaansche neu
traliteitswet en meteen drie procla
maties onderteekend.
In de eerste werd de nieuwe wet afge
kondigd, de tweede heeft betrekking
op de duikboot-activiteit ea in de der
de worden de gebieden vastgesteld',
waarin Amerikaansche schepen niet
mogen varen.
"Verbod voor onderzeeërs.
In de proclamatie over de (luikbooten
verbiedt president Roosevelt aan onder
zeeërs van de oorlogvoerende landen do
havens of de territoriale wateren van de
Vereenigde Staten binnen te komen
de zöne van bet Panama-kanaal uitge
sloten behalve wanneer zij daarheen
gockeven warden dooar force majeure. In
dit geval moeten zij binnenkomen en ver
trekken met de commandotoren en boven
bouw boven water en met de vlag ge-
heschen.
Be p ro daan a tie inzake de
scheepvaart.
Jri een toelichting op de verklaring vain
president Roosevelt, waarbij de Amerikaan
sche scheepvaart wordt geweerd van het
oorlogsgebied', zegt de president, dat bet
de bedoeling is alle Amerikaansche schepen
uit te sluiten van havens der oorlogvoeren
de landen, hetzij Rritsche, Fransche of
Duitsche in Europa en Afrika, tot aan de
Canarische eilanden.
Het verbod' geldt ook voor de havens
van Ierland, Noorwegen ten Zuiden
van Bergen, Zweden, Denemarken, Ne
derland en België, alle Oostzeehavens
en de Golf van Biscaje, uitgezonderd
de wateren vlak aan de Noord-Oost
kust van Spanje.
Alle neutrale havens in de Middelland-
scho en Zwarte zee, in d'en Stillen en
Indischen Oceaan en alle havens ten Zui
den van de Kanarische eilanden blijven
voor de Amerikaansche scheepvaart open.
De president voegde hieraan toe, dat hij
de bevoegdheid bezat eventueel aan Ame
rikaansche schepen toe te staan zoo noo-
dig zich in het oorlogsgebied te begeven,
b.v. voor de evacuatie van Amerikaan
sche burgers.
practischc resultaten van de
opheffing van het embargo.
De diplomatieke correspondent van Reu
ter schrijft, dat, naar men gelooft, de on
middellijke aflevering van ongeveer 300
•vliegtuigen aan Engeland' het eerste ge
volg der opheffing van het wapenembargo
zal zijn. Deze vliegtuigen maken déél uit
van een in Februari geplaatsten order voor
250 Indson-Lockheedverkennings toestellen
en 400 Harvard'-lestoestellen.
Volgens eec specialen correspondent van
dö „Observer" zal Frankrijk, dat Curtiss-
gevechtmachines koopt, wellicht de be
schikking krijgen, over eenige der laatste
modellen, die een snelheid van 650 kilo
meter per uur kunnen bereiken. De cor
respondent citeert berichten uit New-York,
waarin gezegd wordt, dat Frankrijk een be
dlrag van ongeveer drie miliioen pond ster
ling beeft voorgeschoten voor eten bouw
vat" Amerikaansche vliegtuigfabrieken, Ih
het üngelsche kabinet wordt over verdere
Engelsche bestellingen gesproken, waarbij
een totaal bedrag van 250 miliioen pond
sterling genoemd wordt. Dit is echter
slechts een ruwe schating.
Van het Westfront -
Fransche berichten
Het Fransche legerbed dit van Zaterdag
avond luidt:
In den loop van den dag viel van weers
kanten tusschen de Moezel en de Saar
activiteit waar te nemen van lichte ver
kenningselementen.
Het communiqué van gisteravond luidt:
„Een kalme dag".
Havas verklaart:
De Duitsche artillerie heeft haar vuur
uitgebreid, terwijl zich aan het front de
gewone ontmoetingen van patrouilles en
verkenningsafdeelingen afspelen. De Duit
sche artillerie was vooral actief aan het
midden van het front en heeft vooral For-
bach onder vuur genomen; reeds enkele
dagen geleden is de stad' d'oor de zware
artillerie onder vuur genomen.
Thans is meer de omgeving van de stad
bestookt. Ook werd' bet gebied ten Oosten
van de samenvloeiing van Blies en Saar
onder vuur genomen. De achterwaarts ge
legen stellingen van de Frainsehen op het
Rohrbach plateau tusschen Sarreguetnines
en de Bitcbe zijn door de 10,5 cM. artil
lerie van de Duitschers onder vuur ge
nomen, ongeveer 150 projectielen werden
per dag verschoten.
De Fransche artillerie beantwoordde on
middellijk bet vuur. De gevechten in het
Saargebïed hebben hierdoor een artille-
ristisch karakter gekregen, dat weliswaar
nog een langzaam tempo heeft, doch lede
ren dag feller kan worden.
Verder wordt melding gemaakt van de
aankomst van nieuwe afdeelingen artille
rie aan het Duitsche front.
Hedenochtend werd gemeld:
Op eenige punten van het front plaat
selijke activiteit van de artillerie.
Churchill ia het Britsche
hoofdkwartier.
Winston Churchill is gisteren in het
Britsche hoofdkwartier in Frankrijk aan
gekomen, Hg gebruikte het noenmaal met
den commandant, Gort.
Churchill is verscheidene dagen te Pa
rijs gebleven. Tijdens zijn verblijf heeft bij
eenige belangrijk© besprekingen gevoerd'
met Fransche marine-autoriteiten.
„Daily Express" en „Daily Sketch" mee-
nen te weten, dat plannen zijn uitgewerkt,
welke de geallieerden in' staat moeten stel
len den Atlantischen Oceaan te zuiveren
van kaperschepen.
Duitsche legerberichten
Het opperbevel van bet Duitsche leger
deelde mede:
In het Westen geen werkelijke gevechts
handelingen.
Hedenochtend werd bekend' gemaakt:
In het Westen hier en daar aan het
front een «enigszins levendiger activiteit
van verkenners, overigens slechts zwak ar
tillerievuur.
In de buurt van Saarburg werd een
Fransch vliegtuig door Duitsche jagers
omlaag geschoten.
Dttttsch schip getorpedeerd.
Het blad ,J' Avenir Colonial" te Leopold*
ville in den Congo bericht, dat het Duit-
sdhe vrachtschip „Togo", metende 5042
ton, door een Franscilim onderzeeër is
getorpedeerd: nabij LobSto.
De „Togo" is onlangs uit Boma in de
Belgische Congo vertrokken zonder opgave
van bestemming, r t
Deensch schip op een mijn ge-
loepen.
Volgens een mededeeling van kapitein
Knudsen, van het Deensche s.s. „Canada",
toebahoorende aan dé Qost-Azië-MaatschapL
pij, dat ten Noorden van Grimsby op een
mijn is geloopen en gezonken, zgh alle
67 koppen der bemanning geredi.
Grieksch schip gezonken.
Het 5295 ton metende Güeksche stoom
schip „Nicolaos Membericos", dat een la
ding graan vervoerde, is na twee ontplof
fingen gezonken. Twaalf opvarenden zijn
door een Nederlandsch schip aan boord
genomen en in Zuid-Bngeland aan wal
gezet. De rest der bemanning is in een
under© haven aangekomen.
Duitsche duikboot gezonken?
Havas meldt uit Züricli:
Oip vier October is een nieuwe Duitsche
onderzee er, die zijn eerste tocht maakte,
gezonken, op de reede van Bremen, aldus
wordt uit Bern gemeld. Toen de duik
boot weer aan de oppervlakte was gebracht,
was de bemanning, die proeven liad ge
nomen, reeds om ihet leven»gekomen. Hun
Stoffelijk overschot, aldus dit bericht ver
der, is in het grootste geheim onderzocht
en d|e a sch is acht dagen later in urnen
naar de families gezonden.
De uitbreiding van het Duit
sche mijnvcld vcor de Oostzee,
liet Deensche ministerie van marine lieeft
medegedeeld, dat bet Duitsche mijnveld aan
den Zuidelijken toegang tot de Oeiesund
tusschen Denemarken en Zweden iets in
Noordelijk© en Oostelijke richting ss uitge
breid. Het raakt thans de grens van de
Zweedsche diiemijlszone. Tot dusverre had
Duitscldand de viermijlszone, waarop Zwe
den altijd aanspraak heeft gemaakt, ge
eerbiedigd.
De oorlog in de lucht
Luchtaanval op Rijssel en Ron-
baix-Toureoiug.
Belga meldt uit Doornik:
Vanochtend omstreek? elf" uur is ©én.
lucüitaaiLval gedaan, op hel gebied Rijs
selRoubaixToumccdng. Te Doornik
heeft men het geluid van do ontplof
fingen en liet vuren van de Fransche
luchtdoel-artillerie gehoord. Versche.-
dene vliegtuigen werden in de luc/ht
gezien.
Vliegtuiggeronk boven Noord-
En geland.
Omstreeks den middag lieeft men gisteren
tweemaai kort na elkaar in een stad' in
Noordoost-Engeland geronk van vliegtuig
motoren gehooid!. Er werd evenwel geen
enkel toestel gezien en luchtalarm ward
niet gemaakt.
De besprekingen te Moskou
Weer een ontmoeting op het
Kremlin,
Om 6 uur Zaterdagmiddag hebben de
Finsclie gedelegeerden zich weder naar het
Kremlin begeven voor hun tweede onder
houd met Mol o tof, sedert hun terugkeer
naar Moskou.
Het onderhoud duurde, naar het D.N.B.
meldt, een uur en Stalin nam er persoon
lijk aan deel.
Nieuwe Russische voorstellen.
Over de onderhandelingen in Moskou
deelt het Finsclie regeertngspersbureau het
volgende mede:
De Finsclie onderhandelaars zullen
een uitvoerige uiteenzetting van alle
gezichtspunten, welke in den loop der
besprekingen aan dm dag tradein, aan
het Finsche ministerie van buitenland*
sc'lio zaken toezenden.
Het ministerie van buitenlandsche za
ken zal deze gezichtspunten bewerken en
al naar de omstandigheden ook in een
plenaire zitting van de Finsch© regeering
laten behandelen.
Nadat de Finsch» onderhandelaars nieu
we instructies ontvangen hebben, zuilen
dö besprekingen worden voortgezet.
Uit Helsinki wordt gemeld:
Nu de Finsche delegatie te Moskou ia
gebleven, nadat Molotof en StaJLn de nieu
we Russische voorstellen hébben overhan
digd, is de stemming hier kalm en opürais-
tisdï. Het is mogelijk, dat de onderhande
lingen vertraagd warden door de viering
van den verjaardag der Bolsjewistische
revolutie.
Het i njichiir-genbureau der Finsche re
geering deelt mede:
De besprekingen te Moskou nemen een
normaal beloop en schieten langzaam op,
Pas nadat de Finsche regeering haar
onderhandelaars nieuwe directieven zal
hebhen gegeven, zullen de besprekingen
worden voortgezet
De „City of Flint"
Ia Bergen aangekomen.
Het Amerikaansche ss. „City of
Flint", dat in Haugesund was binnen-
geloopen, waar de Duitsche prijsbeman-
ning werd geïnterneerd, is onder Ame
rikaansche vlag vertrokken en thans
ligt het sdnp in de Laven van Ber
gen.
Het Noorsche telegraaf agentschap meldt:
Wegens d© vrij delicate situatie van
de „City ot Flint' worden de bewegin
gen van het Amerikaansche schip met
Se uiterste discretie omringd. Het volgen
de moge hierover thans bekend worden
gemaakt:
Na uit Moermansk te zijn vertrokken,
kreeg de „City ot Flint" verlof in de
Noorsche territoriale wateren te komen,
vergezeld door twee Noorsche kustwacht-
vaartuigen, die voor haar veiligheid moes
ten zorgen. Het schip vertrok via Trom-
soe en passeerde Bergen Vrijdagmorgen.
Tussctien Haugesund cn Bergen deed zich
een inciuent voor, waaromtrent men niets
weet, behalve wat de commandant der
kustverdediging van het district Bergen,
admiraal Nielson, gisteren vernam in een
rapport, dat hij ontving van een der beide
escorte-vaartuigen. Hierin wordt gezegd,
dat de „City ot Flint" in de Korsfjord
gepraaid wera door de beide escorte-vaar
tuigen, en dat het schip terstond stopte
en aan het bevel voldeed. Een gisteravond
gepubliceerd officieel communiqué meldde,
dat de „Cilv of Flint" geen geldige reden
had, om Haugesund aan te doen, docli
nadien lieeft. men vernomen, dat de Duit
schers als reden opgaven, dat een der
leden tan de Ainenkaansche bemanning
ziek nas. Echter verklaarde de Noorsche
art's, die het ?clup in Haugesund bezocht,
dat de ziekte met zoo ernstig was, dat
daarvoor net schip een Noorsche haven
moest aandoen Het schip werd vrijgela
ten, maar de pnjsbemannmg geïnterneerd.
Vannacht is het schip uit Haugesund
vertrokken en m Bergen aangekomen, on
der Amerikaansche vlag. De prijsbeman-
nmg nas geïnterneerd in Haugesund, aan
boord van een der Noorsche escorte-vaar
tuigen, naar ae Duitsche consul een onder
houd gehad heeft met de bemanning. De
desbclreftende Noorsche stukken stelten
vast, dat üe actie der Noorsche autoritei
ten strikt conform de bepalingen is van
de conventie van 's-Gravenhage van 1907
Duitseh pretest te Oslo af
gewezen.
De Duitsche zaakgelastigde te Oslo heeft
naar aanleiding van het optreden der Noor
sche autoriteiten mzake de „City of Flmt'
te Oslo een protest ingediend
Nocnvegen heeft het Duitsche protest
echter van de hand gewezen.
Bedreigt Engeland de Duitsche export
via de neutralen?
Havas meldt uit Brussel:
Antwerpsche makelaars zouden d'e mede
deeling hebben ontvangen, dat de Engel
sche regeering besloten heeft zich te ver
zetten tegen doorvoerhandel van Duitsche
goederen via neutrale havens.
Economische kringen zijn van meening,
aldus Havas verder, dat wanneer dit be
sluit wordt bevestigd', het uitgebreide ge-
volgen kan hebben. Er spreekt de wil der
Britsche regeering uit om een controle toe
te passen „in beide richtingen". Het is
inderdaad gebleken, dat tot dusverre
Duitschland er in geslaagd' is een zekeren
uitvoerstroom gaande te houden* waardoor
het zich deviezen versohaft. Wanneer con
trole wordt ingesteld' bij den uitgang der
neutrale havens, waarmede Duitschland]
rechtstreeksche verbinding over land' staat,
is het duidelijk aldus Havas dat zijn
mogelijkheden tot export buiten Europa
practisch opgeheven zullen worden, of in
ieder geval sterk beperkt. Het schijnt dus,
dat Groot Brittannié zich doelbewust richt
naar een striktere toepassing van de blok
kade.
De strijd in China
Tsjang Kai Sjck zou troepen
naar het Westen verplaatsen.
Naar volgens Domei uit Hongkong wordt
gemeld, zijn er aanwijzingen, dat Tsjang
Kai Sjek, ongerust geworden over de be
wegingen der communistische legers in
Noord West China, gedurende den nacht
de onder zijn directe contrólo staande cen
trale legers geleidelijk uit het gebied' van
den Loengliai-spoonveg naar het Westen
overbrengt. Naar verluidt hoeft de mili
taire raad' te Tsjoengking stappen gedaan
om de voorzorgsmaatregelen tegen dé com
munistische legers te verscherpen oa de
sleutelstellingen langs dén weg van Sian
en Lantsjau te consolideeren ten einde op
alles voorbereid te zijn.
Chinecsdic vliegvelden gebombardeerd.
Zaterdagmiddag hebben Japansche vlieg
tuigen de Ohineesche vliegvelden Wansja
en Wenkiang gebombardeerd', waarbij, vol-
Domei, meer dan 30 Ghineesclie
vliegtuigen werden vernield.
Duitschland
Arrestaties to MCnehen.
Havas meldt van dé Duitsche grens,
dat de laatste dagen te Münchem een twin
tigtal personen is gearresteerd' ondér be-
schxddlging van deelneming aan een com
plot van Beiei 'che separatisten. Vijl van
hen. zija dragers van de gouden partijme-
daille.
Italië
Goerïng zon Mussolini's steun
voor een nieuw vredesaanbod
vragen.
De berichten over een voorgenomen be
zoek van Gcermg aan Rome, zijn tot
dusver noch in Duitsche, noch in ïtaiiaan-
sche officieel© kringen bevestigd of ont
kend. Het lijkt echter wel zeker, dat oen
nat socialistisch leider eerlang op bezoek
komt, cn aal het recente bezoek aan Ita
lië van Himmler, den chef der Gestapo,
voornamelijk ten doel had, eenige voor
zorgsmaatregelen te bespreken. Indertijd
waren geruchten m omloop, dat Hitier zelf
naar Italië zou komen. Men acht het niet
onwaarschijnlijk, dai geen offiaieele mede
deeling verstrekt zal worden, zoolang de
DuitseLe aigezani niet werkelijk op reis
is gegaan Sommigen meenen, dat Goering,
mdien hij op 7 November per vliegtuig
te Ron aankomt, Mussolini's steun zal
trachten te winnen voor een nieuw vredes
aanbod. Anderen meenen, dat hg druk
op Mussohm wil uitoefenen, dm Italië!
actief in den oorlog te brengen. Italiaan-
scbe kringen wijzen er op, dat tot Go©-
nng of een anderen nat. socialistische»
leider geen uitnoodiging is gericht en dat
beide bovengenoemde denkbeelden bij doo-
vemans oorën terecht zouden komen.
Mussollini confereerde met legerleiders.
Mussolini heeft belangrijk© beslissingen!
genomen op militair gebied!.
Maarschalk Badoglio, d© chef van den
generalen staf van het leger, is, niettegen
staande hij de leeftijdsgrens heeft berd Sri,
in zijn functie gehandhaafd'. Generaal Roat-
ta, tot nu toe militair attaché te Berlijn,!
is benoemd' tot souschef van den staf.
Verder heeft d© Duoe achtereenvolgens
ontvangen prins Piermont als commandant
van dé eerste legergroep, maarschalk Gra-
ziani en generaal Sod'd'u, den nieuwen!
onderstaatssecretaris van oorlog. i
Italian,nscb slagschip te water gelaten.
Het slagschip „tmpero", welks tewater
lating in verband met het slecht© weer
moest worden uitgesteld', is gisteren in.
Genua vau stapel geloopen.
L© „Impero" is het derde van een reeks
van vier slagschepen van 35.000 ton. Qe
„Vittorio Veneto" en de „Littorio" zijn
reeds te water gelaten; de „Roma" zal bin
nenkort van stapel loopen.
Frankrijk
De baste Fransche arristen naar bet front.
Deze week zal het Fransche theater
bij het leger definitief worden geregeld.
Tot nu toe wera voor de ontspanning
van de militairen achter het front ge
hruifc gemaaki van de plaatselijke krachten,
doch in net vervolg zullen speciale too-
neelgezelschappen, Jank zij de medewer
king van den generalen staf, wekelijksche
voorstellingen geven langs het geheel©
front. Hieraan zal worden medegewerkt
door bekende kunstenaars, als Maurice Che
valier, Josephine Baker, Nita Raya, Joe
Bridge, Lucienne Boyer, Marie Dubas, Fer-
nandel, het ballet van de opera, Jacques
Thibaud, Alfred Cortot en anderen. Zoo
wel tooneelvoorstellingen, concerten als va
riété-voorstellingen zullen worden gegeven.
Plan voor vlootuitbrciding.
Reuter meldt uit Washington, dat in
Januari getracht zal worden van het con
gres machtiging te verlcrijgen voor oen
nieuw vlootuitbreidingsplan, dat 1.300 mil
iioen dollars zal kosten.
Dit plan zooi bevatten 95 nieuw© oor
logsschepen en ongeveer 2400 nieuwe
vliegtuigen. De mededeeling werd gedaan
door Garl Vinson, den voorzitter van do
marinccommissie uit het Huis van Afge
vaardigden. I
De volksverhuizingen in Oost-Europa.
Naar uit Berlijn aan „Berlinsko Tiden-
de" gemeld wordt, is een Duitsch-Russisdh
verdrag goteekena betreffende de overbren
ging van minderheden. Do Duitschers in
Oostelijk Poten, dat thans door de Rus
sen bezet is en waarin alleen de stad
Luck 70.000 bewoners telt, worden over
gebracht naar Westelijk Polen. De Rus
sen, die ten Westen van de Boeg wo
nen, worftvn naar Rusland overgebracht
De Polen, speciaal die in Polen en den.
Corridor, zullen elders gevestigd worden.
Het D.N.b, meldt uit Riga:
In het kader van de groote verhuizing
der Duitsche volksgroep is gisteravond liet
Duitsche stoomschip „General Von Steu
ben" met 285% passagiers uit de haven
van Riga vertrokken. Het betreft het ©ear--
sfe groote transport van Duitschers uit
Letland. Tot dusver waren uitsluitend Duit
sche Reidhsangehoerigen vervoerd.
Havas semt uit Moskou:
De Russen zouden den Ll'auora voor
stellen voorleggen tol een bevolkingsruil
'olijk aan <fiën, welke met Duitschland
is verwezenlijkt. De huidige grenzen laten
ongeveer 170.000 Litausche boeren in do'
URSS, met aam© in de streek van Svenfc-
sany. De Litausche' regeering zou niet
zee; geestdriftig zijn over dit plan, want'
een overbrenging dier bevolking zou een
vrjj aanzienlijk offer eischen van haar
schatkist, Ook is bekend, dat de Russen,
toen zg uit Wilna vertrokken, alles,! dat
eenige waarde bezat, meegenomen heb
ben. Tenslotte zijn de Litausche boeren
zeer gehecht aan hun grond.
Dei» courant verechijEt dagelijks, niet uit-
lonSering yan Zon- en "feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.franco per post
f 2.50. - Pnjs por week: 15 ets. Afzon
derlijk» nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adyertenlifn voor het eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan het Bureau
bezorgd zijn, 'a Zaterdags vóór nor.
Een bepaalde plaats van advertentidn
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prijs.der Advertenutn. \an 15 regels l i 03;
federo regel roeer f030, in het Zaterdagnummer
i5 regeis 11 80, iedere regel meer f 0-33
Reclames f0.75 per regel. InciesokostenS cls.j
postkwitantics "3 ets. Tarieven van adverteimen
dij auuuücr;ent zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klema
A d\er ten tl tin opgenomen h t Ü.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 hm. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiéntot25woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6uur aan het
Bureau bezorgd
's Zaterdags Kleine Advertentién H.00, indien
mot vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
