Tweede aanbod van goede diensten EERSTE BLAD Koningin Wilhelmina en Koning Leopold richten zich tot de oorlogvoerenden „Welwillende overweging" Woensdag 8 November 1939 Slechts de eerste commentaren bekend .I r f s I V» <1. AREND I 41 •4M jkjuy[ut,u igpï uos# soarunt orschijiit dagelijkt, meinlt- iondering v«n Zon- en Feettdageq. Prije per kwartaal i 2.—; franco per poet f 8.50. Prjja per week: 15 cts. Afeog» derljjke nummers 1 ets. Abonnementen worden dagelijks aangenomen, Adyerteatiën voor het eerstyolgend num mer moeten vóór elf nnr aan het Bureau beaorgd r.yn, 's Z&terdaga 'vóór uur, Een bepaalde plaats van advertontien wordt niet gewaarborgd. 92ste Jaargang. No. 22321 Tel. No. 69300 (3 fijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 53II. J I BUITEIfjAND De rogeeringspersdienst meldt: II. H, M. M. d!e Koningin der Ne- «testenden en d©n Koning der Belgen tobben een. ontmoeting in Den Haag gehad op 6 en 7 November. De souvereinen waren vergezeld: door de hoeren Van Kleffens en Spaak, ministers van buitenlandsdto zaken. De souvereinen hebben besloten een telegram te richten tot de staatshoof den van Duitsdhland, Frankrijk en GrootRri ttarmië ten .eind© eventueele onderhandelingen te vergemakkelijken. Dit initiatief der souvereinen is een nieuw blijk van het gemeenschappe lijk inzidlit en de solidariteit, welke tussdhen Nederland en België bestaan. Het telegram. De tekst van het telegram luidt als volgt: 1 In eeu uur van angstige spanning t voor de wereld, voor den oorlog in West-Europa met vol geweld begint, hebben Wij de overtuiging, dat „het .Onze - piidht is, Onze stem. opnieuw te ver- Iheffen. De oorlogvoerende partijen hebben leeds eenigen tijd geleden verklaard', dat zij niet weigeradht g staan tegen over een onderzoek naar redelijke en vaste grondslagen voor een billijken vrede. Het komt Ons voor dat, in de tegenwoordige omstandigheden, het voor haar moeilijk is met elkander in verbinding te treden, teneinde baar standpunten te pireciseerea en dichter b!ij elkaar te brengen. Als souvereinen van twee onzijdige staten die goede betrekkingen onder houden met al bun naburen, zijn Wij bereid bun Onze goed© diensten aan te bieden. Modhit bun zulks aangenaam zijn, dan zijn Wij bereid huin, met aanwending van alle middelen die zij Ons in overweging zouden willen ge>- veu en waarover Wij beschikken, en in een geest van vriendsdiiappelijk be grip, liet vinden van factoren voor een te treffen accoord te vergemakkelijken. Dit sdhijnt Ons de taak te zijin, die Wij te vervullen Lebben voor bet wel zijn Onzer volkeren en in bet belang van de getoete wereld. Wij hopen dat Ons aanbod zal worden aangenomen en dat aldus een eerste sdhïede zal worden gedaan op den weg naar de vestiging van een duur? amen vrede. 's-Graveohage, 7 November 1939. w.g. WILHELMINA'. w.-g. LEOPOLD. Eerste reactie in Londen Men kan verklaren, zoo zegt Reuter, dat dikte mededeel ing van de Koningin der Nederlanden en den Koning der Belgen iu Londen natuurlijk zeer nauwkeurig bestu deerd zou worden. Hierbij mag eraan herinnerd worden, aldus Reuter, dat Ghambedain eu Datelier zeer duidelijk de positie hebben bepaald van hun regeeringen ten aanzien van den oorsprong van den oorlog en van de om- standigjheden, welke in bun oog, een recht vaardigen blijvenden vrede mogelijk zou den maken. 1 j Wellicht vandaag een verkla ring van Chamberlain. Daar de minister-president biet woord1 zal voeren op een a.s. Donderdag door den lord mayor van de City of London te geven noenmaal, zal hij dien dag in het Lagerhuis geen verklaring ageggen over dien internationalen toestandu Thans wordt verwadht, dat Churchill zijn mededeeJiugen over bet werk van de vloot zal uitstellen tot Donderdag. 1 Met tot oog op deze wijziging is tot mogelijk dat Ghamberlain vandaag in ant woord! op een vraag van de oppositie, een verklaring zal Sleggen over biet aanbod van goede diensten van Koningin Wü- „jbjeihnina en Koning Leopold!. 1 De Engelsche koning beeft ken nis genomen van het initiatief. De „Daily Herald" en de „Daily Mail" melden, dat de boodschap van de Belgi sche en Nederlandsche souvereinen den koning toeft bereikt juist voor hij zich in Buckingham Palace, waar hij zich met Chamberlain, Eden en de ministers der dominions onderhield, aan tafel begaf. Het verluidt, dat na het diner de vredes- stap besproken werd tijdens een niet for meel gesprek over dten oorlog. Tot bijna middernacht waren de minis ters ten paleize. Rome heeft geen illusies. Havas meldt uit Rome: Het initiatief van Koningin Wilhehniua en Koning Leopold ten gunste van een vrede heeft te Rome levendigen indruk gemaakt. Men zou er wenschen, dat een compromis tot stand komt tusschen de geallieerden en Diritschland. Men maakt zich evenwel geen illusie, over- het. resultaat -van deièn -stap, hoewel men hier van. meening is, dat een vreed zame oplossing nog mogetijk is, zoolang het aan den Rijn nog niet tot een hevige botsing is gekomen. Neg geen Duitsch commentaar. De Duitsche pers en de radio publicee- rea uitvoerig bet bemiddelingsaanbod vain d!e Koningin der Nederlanden en den Ko ning der Belgen. Eigen commentaren der bladen op dit bemididelingsaanbod zijn evenwel nog niet voorhanden. Duitsche beschuldigingen aan het adres der neutralen. Enkele Duitsche dagbladen,, zooals de Lokalanzeiger, de Deutsche Allgemeine Zei- tung en de Angriff, hebben commentaar geleverd op de reis van Koning Leopold naar Den Haag. Deze commentaren zijn. geschreven, vóór dat bekend was, dat H.H M.M. besloten hadden den oorlogvoe renden landen hun goede diensten aan te bieden. Volgens het Duitsche Nieuwsbureau wor den in deze commentaren de volgende opmerkingen gemaald: De verwachtingen van Duitsohland ten aanzien van een activiteit der kleine neu trale mogendheden betreffende een vastbe raden handhaving van baar levensbelan gen agenovcr den druk der Engelsche oorlogvoering, zijn nooit zeer hoog ge weest. De mogelijkheden, die de vredes- redevoering van Hitier ook voor de zaak der neutralen bood, zijn door hen op geenerlei wijze aangegrepen. Alleen pa pieren protesten zijn ingediend tegen de Engelsche bioI.kadepraktijk. Het is begrijpelijk, dat met dergelijke methoden geen effect bereikt kan worden. De Engelsche practijk wordt van week tot week scherper en gaat reeds over tot nieuwe eïschen, zonder er rekening mede te houden, of die nog in overeen stemming gebracht kunnen worden met het begrip der neutraliteit. De vraag is, of door publicatie der protesten, zooals Nederlaad beeft gedaan, iets wordt gewijzigd, aan de tot dusverre bestaande omstandighe den, dan wel, of de afhankelijkheid' van deze staten van Engeland reeds zoo ver gevorderd is, dat zij zich aan het toezicht van Engeland onderwer pen. In ieder geval, zijin tot dusverre de neutralen maar al te gewillig naar Duins gevaren. Geen enkele der betrokkenen heeft tot tot een „testcase" laten komen. Van En gelsche zijde zegt men daarover, dat de neutralen de bezwaren der blokkade ge willig op zich zouden moeten nemen, als hun bescheiden bedrage tot de redding der "democratie. Men gelooft, dat deze onderwerping onder den Ehgelschen aan val op hun rechten nodb huin eigen be langen, noch den. terugkeer van den vrede zal dienen. Hevig kanonvuur gehoordp Bazel Havas meldt: In Bazel weru heden een krachtig kanon vuur vernomen, uit de richting van de Maginot-linie. Het Fransche legerberidbt van gister avond maakte dan ook meldinjp van ac tiviteit der artiUerie op verscheidene pun ten van het front. (t Het Fransche legerberidht yaa heden ochtend luidt: F Toegenomen activiteit der vferkennings- troepen. Plaatselijke acties der artillerie. Vliegtuigen boven j den Rijn, Uit Bazel wordt vernomen, dat gisteren weer groote activiteit in de lucht boven den Rijn were waargenomen^ Ir werd een Fransch vliegtuig gezien, dat uit de richting van Sdhaffhaosen kwam? dodh zich op Duitsch gebiea bevond. Duitsche machi nes achtervolgden den Fraasdhraaa, doch deze wist ongedeerd de Fransche grens te bereiken. I Voorts wordt vernomen, dat Duitsche kabelballons pamfletten blijven f uitwerpen, welke voor de Fransche bevolking bestemd zijn, doch <üe overwaaien naarfZwitsersch gebied. Een GOEDE BRIL bij een GOEDEN OPTICIEN Brillen voor Ziekenfondsleder^ Engeisch-Duitsche luchtgevechten Duitsche vliegtuigen boven N oerd-Seho Hand. 1 Duitsche vliegtuigen zijn gisteren gezien op groote hoogte vliegende inleen streek in Noord-Schotland. Luchtafweergeschut openden het vuiur, maar de tog&tellea ver dwenen in- den. misL Het -wraefcn Heikel- maclnh.es. Zjj vlogen, over deSiietkmd- eilanden. Luchtgevecht boven de Noordzee. Reuter meldt uit Kopenhagen: Verscheidene groote bommenwerpers ko mende uit Noordelijke richting eu achter volgd door een dozijn gevechtsvliegtuigen, werden gisteren om 13.30 uur waarge nomen hoven de Noordzee nabij Ringkoe- ping. Er ontstond' een kortstondig gevecht, waama de bommenwerpers verdwenen, ge volgd door de gevecbtstoestelien. Geen der machines kon geïdentificeerd worden. Een visschersman ui. Ringkoepmg zesde, dat het gevecht plaats had aan de grens van de Deensehe territoriale wateren. Hij meen de, dat de bommenwerpers Duitschers wa ren en de gevechtsvliegtuigen Engelsdhen. Het scheen, dat de bommenwerpers de vlucht namen. Het Britsche ministerie van luchtvaart deelt mede, dat gisteren boven d© Noord zee een aantal luchtgevechten zijin ge voerd. Een vijandelijk vliegtuig, dat gis terochtend de Shetland-eilanden naderde, werd door het afweervuur verdreven en daarna door Bntsehe toestellen op de vlucht gejaagd. Verscheidene vijandelijke machines werden boven de Noordzee waar genomen, twee werden aangevallen door Britsche patrouilles. De Duitschers ver dwenen in den mist en het is niet bekend, of zij in staai waren hun basis te be reiken Alle Engelsche vliegtuigen keer den terug. Reuter meldt nader, dat de gevechten tusschen de afzonderlijke machines gele verd werden op geringe hoogten in zware bewolking huiten de Oostkust»van Enge land en Schotland en buiten de Duitsdhe kust. Er werden machinegeweergevechten geleverd, doch die waren voor het mee- rendeei van korten duur, In ieder geval trok de vijand zich terug. De Engelsdhen leden geen. verhezen. In één geval bracht de aanval de* vijandelijke toestellen zoo diebt bij elkaar, dat het Britsche en het Duitsche toestel, een Heinkelmachine, op weinig meer dan een meter afstand langs elkaar vlogen. De Britsche piloot heeft gerapporteerd, dat twee treffers geplaatst leken te zijn. De vijand vloog de wol ken in en werd opnieuw getroffen van dichtbij. Het Duitsdhe toestel werd daarna niet weer gezien en de Britsche machine hervatte zijn patrouille. Duitschers schieten eigen toe stel neer. Het D.N.B. meldt uit Hamburg: Maandagavond is een Duitsch vliegtuig, dat uit de koers geraakt was en bij ver gissing in het luchtafweerdistrict van Ham- buig "gekomen was, door het luchtdoelge schut neergehaald. Beide inzittenden kon den zich met hun valscherm redden en bleven ongedeerd. Engelsch aviateur in Luxemburg geïnterneerd. Vanochtend tegen half twaalf is eön En gelsche vlieger op het vliegveld van de stad' Esch aan de Alzette (Lux.) gedaald. Hij d'acht op een Fransch vliegveld te zijn aangekomen. De vlieger is geïnterneerd' en het toe stel in beslag genomen. 1 j Het groote luchtgevecht aan het front Havas meldt: Het grootste luchtgevecht sedert den Aanvang van den oorlog is Maandagmid dag geleverd boven den centralen front sector, tusschen Forbaoh en Sarreguemine®. Zes en dertig jacht-toes tellen waren slaags. Negen Duitsche toestellen werden, zooals men weet, neergehaald'. De strijd speelde zich af iu twee gedeel ten. Allereerst een vrij verward' door elkaar vliegen, nadat de negen Fransche jagers op de zeven en twintig Duitsche toestellen af gevlogen waren. Vervolgens een reeks luchtgevechten, waarbij elk Fransch toestel of elke groep Fransche toestellen Duitsche vliegtuigen achtervolgde. Ondanks hun numerieke overwicht trachtten de Duitschers naar hun linie te ontkomen. Deze laatste phase ontwikkelde zich over een zeer uitgestrekt front, tus schen Forbaoh en Sarreguemines, d'.w.z. over een breedte van 15 K.M. Verdere luchtgevechten volgden met succes voor de Fransehen, van wie alle toestellen vei lig hun basis bereikten. De Fransche jachttoestellen hadden tot taak de bescherming van een verkennings vlucht, die zooals gebruikelijk was toever trouwd' aan kleine, lichte bommenwerpers. Tegen drie uur zag de groep jachttoestel len 27 Messerschmidtvlïegtuigen, die Sn drie patrouilles van driemaal drie toestel len vlogen. Onmiddellijk wierpen de Fran- schen rich op de Duitschers, het verband ging uiteen en een reeks luchtgevechten! werden geleverd. Na deze ontmoeting waren de Fransche machines practiseh meester in de ludht aan het middendeel van het Lotariagsche front Twee der toestellen, die aan het gevecht hadden deelgenomen, vlogen langs d'e Saar stroomopwaarts. Zij bonden in dezelfde minderheidsverhouding en met hetzelfde geluk als tevoren den strijd weer aan, Juist boven de Fransche en Duitsche li nies in het heuvelachtige gebied ten Westen van Saailouis, eu achtervolgden den vijand tot boveu Merrig. Terzelfdertijd stieten op een ander deel van het front vier Fran sche - vIieghiigenop--e€Hi;:Dniteche--patrouille van. negen Messerschmidtmachines. Ook hier behaalden zij de overwinning, tegen den avond keerden alle Fransche toestel len naar hun bases terug. Geen enkel werd! vermist, doch vier wareu getroffen door Duitsche mitrailleurkogels, zij het ook niet ernstig. De troepen te land' hebben ten slotte doen weten, dat zij drie Duitsche vliegers gevangen genomen hebben, van wie een gewond' was. Deze vliegers waxen met een valscherm uit bun toestel gesprongen. Een Duitsche beschouwing over den toestand) Het D .N. B. meldt: In Duitsdhe politieke kringen wordt na twee maanden oorlogvoeren de toe stand! vain Duitsch!and- buitengewoon gunstig geacht. Men overweegt daarbij, dat tot de Westelijke mogendheden niet is gelukt Duitsdhland een oorlog op twee fronten op te dringen. Missdhien is strategisch het feit nog be langrijker, dat de Duifsdh-Russische betrek kingen verbeterd' zijn en dat beide mo gendheden thans vol vertrouwen samen werken in een politiek, die gebaseerd is op tot gemeenschappelijke belang bij bet behoud van den vrede in het Oosten van Europa. De economisdh© strategie der vij anden van Duitsdhland is daarmede in den wortel getroffen. Wanneer tot gelukt was Duitsdhland geheel te omsingelen, zou tot argument misschien een zekere aaa- dadtó hebben verdiend, dat Duitsch]and om oconomisdte redenen geen oorlog van langen duur kan voeren. Afgezien edliter van de voorzorgsmaatre gelen der regeering, waardoor de verzor ging van tot Duitsche volk voor jaren veilig is gesteld', kan door de verbetering der handelsbetrekkingen. Ulet Rusland eu de Zuidoost Europeescto landen zelfs een jaarlijks grooter wordende verbetering ver wacht worden. 1 Men is daarom in Duitsdhe politieke kringen de o vertui g'ng toegedaan, dat de tijd voor Duitsdhland Werkt Groot-Brifc- tamaië zal zeer spoedig reeds, en bij lan goren duur van den oorlog, steeds meer moeten erkennen, dat Duïtsahïaiad juist bet blokkade wapen pp zeer veel effectievere Wijze kan toepassen. 1 De Britsdhe eilanden zijn op den zee weg aangewezen en gebleken is toe suc cesrijk de Duitsdhe zeemacht hier kan op treden. Wat de opheffing van het Amerikaanscbe wapenembargo betreft, men 'betreurt dit van Duitsdhe zijde, maar wijst er op, dat de neutraliteitswil van tot Amerikaanscbe volk de regeering gedwongen toeft be palingen op te nemen, die den Westelijken mogendheden volstrekt pn aangenaam moe ten zijn. .Toorts zijn de westelijke mogend- hiedteu er niet in geslaagd het oorlog s- tooneel uit te breiden. 1 1 Turkije is na zijju pact met Frankrijk en Engeland door liet Russische standpunt ontnudlrterd, terwijl men in Engeland en Frankrijk zeef wel weet, dat een verdere poging om Turkije te dringen in een rol, die al te veel zou lijken op die van Polen, slechts tot een verscherping van de betrek kingen tusscbeu Rusland en de Westelijke mogendheden zou moeten leiden. De toe komst zal tooneu, dat de spil Rome Berlijn niet minder beslissend is geworden voor een nieuwe constructieve Europeescto ordening, maar integendeel versterkt is. De oorlog ter zee Contact ttLsscbeu Britsche sche pen en Duitsche vliegtuigen. De Britsche admiraliteit deelt mede: 1 Eenige van onze liohte eenheden, waar onder Poolsche torpedojagers, zijn giste ren in het Zuidelijke deel van de Noord zee in contact geweest met Duitsche vlieg tuigen. Geen der vaartuigen liep eenige sdhadte op. i Do vijandelijke verliezen rijn niet bekendL Britseh schip deer duikboot achtervolgd. Mackay Radio, te Thomas to, in diett Ainerlkaanschen staat Stone, beeft era 19.30 uur (Britsche zomertijd) ©en nood sein opgevangen van het Britsche stoom schip „Mataroa", d'at meldde achtervolgd te worden door een duikboot van onbe kende nationaliteit. Hieraan werd toege voegd: „De duikboot is verdwenen of on dergedoken". 1 De „Mataroa" is eeu vaartuig met paa- sagiersacoom odatie van 12.390 too. Neutrale schepen doer Duit- schets opgebracht. Het Finsche s.s. Otawa is cüoor eew Duitsch scbip in de Botuiscbe Golf geno men. Tengevolge van het slechte weet moest de prijsbemanning eenigen tijd wij ken naar d'e Zweedsche wateren, alvorens te kunnen doorvaren. Volgens zekere be richten hebben de vmartarenwachters van Aaland- waargenomen, dat de Duitsche vlag wapperde op het voorschip van de vracht boot, die een lading cellulose aan boord had en naar Sunderland in Engeland on derweg was. I De Letiandbche zaakgelastigde te Buenos 'Aires, heeft een demarche ondernomen; bij het ministerie voor buiienlandSscto zar ken om de Argentifnscte interventie tel vragen ia verband met het feit, d!at del Duitschers het Letlandsch-e schip Arisa heb ben genomen, dat een lading hout en poot- aardappelen voor Argentinië vervoerde. Dia minister van buïtenlandsche zaken heeft den Argentijnsclien amhassadeur te Berlijn inlichtingen gevraagd. 1 Het Zweediscbe vrachtschip Rira, groot 3000 ton, is dioor een Duitsch oortoigi- schip bij Falsterbo in de international© wateren genomen. Het vervoerde cellulose. De conferentie te Kopenhagen Groote vorderingen. Gisteravond is verklaard', dat groote vor deringen zijn gemaakt bij de besprekingen! tusschen d'e vertegenwoordigers van de Oslostaten, die sedert Maandag ia confe rentie te Kopenhagen bijeen zijin. j Men hoopit, dat de beraadslagingen he denavond besloten kunnen worden. Een! communiqué zal dan worden uitgegeven. Dinichert, de Zwitsersche gezant in Koe pienhagen, heeft de conferentie gisteren! als waarnemer bijgewoond'. I ftaliaansche verwijten aan Rusland Reuter meldt uit Londen: In den commentaar, dien de zender ta Rome gisteravond beeft gegeven op de rede van Molotof en het manifest der communistische internationale, werd' ge zegd1: „Het is van beteekenis, dat bet conflict is uitgebroken onmiddellijk nadat de Russisch-Duïlsche overeenkomst tot stand was gekomen. Het is ongerijmd, dat de Russen niet alteen Frankrijk en Engeland' maar ook! Duitschlaad bij de kapitalistische staten hebben genoemd. j Daarom rijst de vtraag: Zijn alle ver- j wa-htmgen, die op de Duitsch-Russi- sche overeenkomst gebouwd' waren, in nog geen twee maanden teleurgesteld? De Russen beweren, d'at de oorlog door de imperialistische landen ont ketend' ïs. Hoe verklaren zij de bezet ting van Polein, hun optreden jegens d'e randstaten en hun eischen aan Fin land'? De Russen beschuldigen de Vereehig- d© Staten en andere neutrale landeö! ervan, van den oorlog te profiteenen. Te Rome verklaart men, dat de Rus sen schijnen te vergeten, d'at zijzelf belangrijke concessies op handels- en! industrieel gebied aan Duitschland gee d'aan hebben. De beschuldiging van opportunisme aau het adres van Italië kan worden weeaj- door een verwijzing naar de vredes pogingen der ftaliaansche regeering en[ haar onpartijdige houding sedert het uit breken van «te vjjandelij kheden. Indien, ééïk regeering zich opportunistisch getoond heeft, is «lat de Sovjet-negeering, die vajr| (TervoJg pagina 2, 1© Blad). "fit fU .SF 4 tl TT1 SCH1EDAMSCHI COURANT Prfl» der Advertentiën: van 1—5 regels f 1.53? Iedere regel meer fOJO; in het Zaterdagnummer 15 regels ft.80, iedere regel moer f036 Reclames f0.75 per regeL Incassokostenfi cta.j poatkwitantles 15 ets. Tarieven van advertentiën ohabonnement *\Ja aan het Burpau verkrijgbaar. Dagelylcs worden tegen vooruitbetaling Kleine Advortentiën opgenomen A i 0.60 t/m* woor den, 10.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer cent tot een maximum van 80 woorden. *a Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het Bureau beiorgd. 's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00,indien niet vóór Vrijdagavond 6 nur bezorgd. si dus HOOGSTRAAT 91 f. f- I i «L X Ki- ■:,5 '4

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 1