Duitsche toestellen boven
Engeland en Frankrijk
i
Dinsdag 21 Novernüer 1939
Nog. verscheidene schepen lot
zinken gebracht
1
5
EERSTE BLAD
Van hei front niets belangrijks
DE ONRUST' IN PRAAG
Van het front
Fransche iegerberlchten
Het Duitsche legerbericht
Activiteit der Duitsche luchtmacht
Britsche schepen
tot zinken gebracht
Finland en Sovjet-Rusland
De strijd in China
Er schijnen strenge maatregelen genomen
te zijn. De studenten zijn uit de stad
verdwenen.
Duitschland
Zwitserland
Engeland
Gemengd Nieuws
Kokende koffie gedronken
I-.
r
t"
d
92ste Jaargang.
No. 22332
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK ICORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
Het Fransche avondlegerberidht Mdti
„Venmnaerde activiteit aaa het front.
Benige bedrrpngheia van patrouilles en
artillerie."
Het legerbericht van vanochtend luidt:
In den loop van den nacht viel niets be
langrijks te vermelden.
Het opperbevel der weermacht maakt
bekends
ba het Westen op verscheidene plaatsen
aaa het front geringe activiteit van ver
kenners én zwak artillerie.
Het Duitsche ludhtwapen heeft op 20
November zijn verkenningen in de vijande
lijke staten voortgezet. In Engeland" wer
den Scapa Flow, Schotland, aa Zuid En
geland, in Frankrijk het gebied ten Noor
den van Parijs verkend. Ondanks den vijan
delijken. afweer hebben de vliegtuigen hun
opdrachten stelselmatig uitgevoerd.
Here Belisha uit Frankrijk
terug.
Gistermiddag te kwart over vier is de
Britsche minister van oorlog, Here Be-
Hsha, met een- tweemotorig militair vlieg
tuig van Parijs naar Londen teruggekeerd'.
Voor zijn vertrek verklaarde de mi
nister aan de vertegenwoordigers van de
Britsche en Fransche pers, dat d'e samen
werking tusschen de geallieerde legers
steeds beter wordt. Beide landen werken
in denzelfden geest en het onderhoud, dat
hij heeft gehad met Dlaladier en de Fran
sche ministers van oorlog en marine heb
ben deze algeheele eensgezindheid be
vestigd
Duitsch commentaar over de
Franseh-Britschc overeenkomst.
Naar aanleiding van het FranschrBntsche
besluit tot coördinatie van den eoomomï-
sichen oorlog, schrijft de „Deutsche Diplo-
matisch-PoIihsdbe Korrespomdenz": Op
grond van de ervaring moeten de neutra
llen er rekening mede houden, diat thans
een verdubbelde druk op hen zal worden
uitgeoefend, welke beoogt hen f® doen
jfioestemmea in een controle, die niet al
leen hun neutraliteit, maar zélfs hjuin sou-
vereiniteit in gevaar brengt Het zal Wel
geen toéval zijn, dat met het oog op dit
onverbloemde programma van economische
dictatuur en hegemonie over de gehleele
Wereld de Due© de aandacht heeft geves
tigd op den economischen ooriiog, die reeds
den vorm van een wereldoorlog heeft aan
nemen, daar hij de economische en maat-
«chappelijkle activiteit van alle staten zon
der uitzondering treft
Het systeem der autarkie moet de poli
tieke vrijheid! ivan handelen voor Italié be
houden. DuitscMand' streeft niet naar een
economisch monopjoCie en ook niet naar
een hegemonie over andere staten, in oor
log noch In vrede. Het strijdt echter met
alle kracht tegen de aanmatiging der Wes
telijke mogendheden, die de wereld' niet
alleen politiek, maar ook economisch wil
len heheersdhen. De strijd', dien Engeland'
en Frankrijk op het oogenMik voeren, is
dus niet alleen tegen DuitschJand gericht,
maar ook tegen die vrijheid en onafhanke-
Ejkheïd. van alle landen, die niet bereid
zijn als economische dominions van het
Britsche rijk mee te vechten tegen Duitsch-
iand en later tegen ïedter, die zich niet
naar de Britsche wet zon voegen.
Hel D.N.& meldt:
De Duitsche luchtmacht heeft gis
teren, ie zeer ongunstige weersom
standigheden ten spijt, de verkenning»
actie tegen Engeland en Frankrijk
voortgezet. Bij zwaren storm en veel
vuldige regenbuien, die vaak slechts
een gedeeltelijk zicht toelieten, zijn
de baai van Scapa Flow, Schotland.
Zuid-Engeland, de kusten van het Ka
naai en ft oord-Frankrijk, verkend. k<
vliegtuigen, welke zes tot zeven n'ur
onderweg waren, brachten waarde
volle resultaten mede. In het Noorden
en Zuiden is voor gerüimen tijd lucht
alarm gemaakt. Ia de omgeving van
Londen zijn de verkenners tevergeefs
door jagers en luchtdoelgeschut be
streden. De vijandelijke afweer kon
de hoogte der Duitsche toestellen niet
bereiken Bij het verkennen van het
Noord-Fransche gebied stuitte men
niet op tegenstand.
Luchtalarm op verscheidene
plaatsen in Engeland.
In de buitenwijken van Londen in Essex
en Kent, waar vliegtuigen zijn waargeno
men, is geen luchtalarm gemaakt. Som
mige menschen zeggen, dat er twee Duit
sche toestellen op velschillende punten
over.de kustlijn kwamen. De granaten van
het luchtdoelgeschut schenen vlak hg de
toestellen te Ontploffen,
Het Britsche ministerie van luchtvaart
heeft medegedeeld: „De luchtdoelbatterijen
langs den benedenloop van de Theems
hebben gisteren het vuur op een vijan
delijk vliegtuig geopend. Een patrouille ge
vechtsvliegtuigen heeft den aanvaller van
de kuist van Essex naar zee gejaagd.''
In Oost-Kent duurde het alarm twee
uur.
Voorts is luchtalarm gemaakt in een
stad in Noord Schotland'. De ludhtdoel-
artillerie heeft het vtüux geopend op een
Duitsch verkenningsvliegtuig. Twintig mi
nuten later werd het signaal „affes veilig"
gegeven.
Tenslotte wordt gemald:
Geschutvuur waarschuwde de bevolking,
dat een vijandelijk vliegtuig boven dé Ork-
ney-eilanden vloog Gemeld wordt, dat
Britsche vliegtuigen in de nabijheid zijn
geweest. Het is niet bekend, of het Duit
sche toestel wist te ontsnappen
Beven Frankrijk.
Om zeven uur is in het Noordwesten
van Frankrijk luchtalarm gemaakt. De
alarm toestand duurde tot 19.42 uur.
In Nocnl- en Midd'en Frankrijk is gïs-
terochtena op verschillende plaatsen lucht
alarm gemaakt. De alarmtoestand duurde
slechts kort.
Luchtaanval op Britseheu
torpedobootjager.
De Britsche admiraliteit deelt medé:
Gistermiddag heeft een Duitsdhl vliegtuig
in het Zuiden van de Noordzee zonder
succes een bomaanval gedaan op een
van onze t orp edobootj agers.
Het Britsche schip „Pensiiva", me
tende 4255 ton, is tengevolge van
de actie van den vijand gezonken,
de bemanning is gered.
Nader wordt gemeld:
Alle 34 tedea van de bemanning van
de „Pensiiva", die Zondag door een vijan
delijke duikboot tot zinken is gebracht,
zijn aan lann gezet
Toen de periscoop van de duikboot ver
scheen, wera het S.O.S.-sein uitgezonden.
De manschappen gingen in de booten en
vertrokken haastig, denkende dat ieder
oogenblik de aanval zou Worden onder
nomen. Een nur lang echter gebeurde er
niets. De kapitein had juist besloten, dat
het veilig was om naar het schip terug
te keeren, toen de duikboot een torpedo
afvuurde, die de „Pensiiva" midscheeps
trof. Na bijna een uur zonk het schip.
De bemanning verklaarde niets anders van
de duikboot te hebben gezien dan dé
periscoop.
De mannen zijn gered 'door een Britsch
oorlogsschip.
Britsche s.s» Torehbearcr ge
zonken.
Naar gemeld wordt, is het Britsche s.s.
Torchbearer tijdens het weekeinde aan dé
Engelsche Oostkust op een mijn geloo-
pen en gezonken. Het schip had een la
ding steenkool aan boord. Dertien gered-
dén van-de uit zeventien ledén bestaand©
bemanning zijn in een Engelsehe haven
aan wal gezet. Zes geredden zijn ernstig
gewond'. Vier opvarenden worden vermist.
Nog een schip vergaan.
Een Deenscb vissohersehlp heeft In ©en
haven aan dé Noord-Oostelijke kust van
Engeland 17 man aan land gezet, die deel
uitmaakten van dé 38 opvarenden van een
vergaan stoomschip. Men gelooft, dat de
anderen door een'ander schip z$a opge
pikt. Gevreesd wordt, dat de eerste machi
nist én een stoker gedood zijn.
Denemarken legt mijnen.
Denemarken heeft besloten meer mijnen
te leggen teneinde, gelijk in een officieel
communiqué wordt gezegd, de controle m
overeenstemming met de neutralileilsbepa-
lingen te vergemakkelijken. Evenals in
den Oeresund, worden mijnen gelegd dwars
over de beide Belten tusschen Langeland
en Lolland, en tusschen Alsen en Aeroe.
De mijnen worden in Deensehe territoriale
wateren gelegd. Voor de doorvaart wordt
een vaargeul opengelaten, die dag an
nacht kenbaar wordt gemaakt. Een derde,
nieuw mijnenyeld wordt .gelegd' aan de
Westelijke toegangen tot het z g. Smaa-
landsvaarwater.
De stand van zaken.
Het Russische telegraaf-agentschap Tass
publiceert m den vorm van een brief uit
Helsinki een bericht, dat de huidige phase
van. de Sovjet Russische-Finsche betrek
kingen aangeeft. Hierin worden verwijten
geuit tegen de Finsche regeermg, die tij
dens de onderhandelingen met de Sovjet
Unie een felle campagne, tegen Moskou
zon hebben gevoerd'. Bij de aanwakkering
der vijandschap tegen de Russen zouden
vertegenwoordigers van de Engelsche mili
tairen een actieven rol gespeeld hebben.
Het telegraaf-agentschap wijst in d!it ver
band op de maandenlange inspectiereis
van den Engaïschan generaal Kirk in 1925,
die naar aanleiding van zijn bezoek van
dit jaar aan Finland zich er op beroemd'
zon hebben zelf veel moeite te hebben
besteed aan bet tot stond brengen van
militaire gereedheid vaa het-Finsche leger
en geen vergeefsche moeite te hebben ge
daan.
Het leven in Helsinki -weer
normaal.
Het leven te Helsinki gaat-langzaam weer
zijn gewone gang, de universiteit heeft d©
onderbroken cursussen hervat. De 'regee
ring handhaaft evenwél de maatregelen
tot het beschermen van. ,de neutraliteit,
doch zekere maatregelen betreffende het
post- en telegraafverkeer met het buitens
land zullen verzacht worden.
Reuter seint uit Helsinki
Sedert de opschorting van de Finsch-
Russische besprekingen heeft er geen con
tact bestaan met Moskou. Gisteren echter
heeft de woordvoerder van het departement
ran bmtenlandsche zaken verklaard, dat
de punten die bij do onderhandelingen in
Moskou te berde zijn gebracht, bestudeerd
zijn door de verschillende parlementsfrac-
ties. Er is echter geen besluit genomen
over de vraag of deze punten openlijk
in het parlement besproken zullen wor
den. De woordvoerder voegde hieraan toe,
dat de Finnen terdege alle mogelijkheden
onderzoeken, aangezien zij een eventueel
mogelrjke regeling niet willen uitstellen.
De Japansche landing bij PakhoL
Reuter meldt uit Tsjoengking:
De voorhoede van de Japansche strijd'-
krachten, die geland zijn. op de Zuid-Chinee-
sche kust nabij Pakhoi, heeft Tatsjijoe, op
ongeveer acht mijl van de grens der pro
vincie Kwangsi, bereikt, zoo melden de
laatste Ghmeescke telegrammen van de
troepen te velde. De opmarseh bedreigt
den grooten weg, die Kwangsi verbindt
met Fransch Indo-China. Er worden nog
gevechten geleverd nabij Fangtsjeng en
Tsjinghau, twee dér Japansche landing»
punten, waar tot Vrijdag jJ. 8000 man
gedebaxkeerd waren. De telegrammen voe
gen hieraan toe, dat Zaterdagmorgen Ja
pansche troepen in Pakhoi zelf aan land
zijn gezet.
Tsjang Kai Sjek minister-president.
Maarschalk Tsjang Kai Sjek, de Chinee-
sche opperbevelhebber, is benoemd' tot
minister-president, in opvolging van dr.
H. H. Koeng, die vice-minister-president
wordt. Koeng blijft minister van financiën.
Tsjang Kai Sjek is afgetreden als mi
nister-president na den val van Nanking,
twee jaar geledten, ten einde zich geheel
te Wijden aan de militaire aangelegenheden.
Van de Oostenrijksche grens wordt aan
Havas gemeld', dat de Gestapo in het pro
tectoraat Bohemen en Moravië de onder
drukking voortzet. In den nacht van Zater
dag op Zondag zijn talrijke arrestaties ver
richt in studentenkringen, te Praag en Brno,
terwijl te Praag verscheidene offic.eren en
agenten van de Tsjechisch© politie zijn
gearresteerd.
Dag en nacht reden militair© auto's door
dé straten en samenscholingen zijn verbo
den. Aan de grens zijn dé Tsjechische
grenswachten, vervangen door Duitschers,
het verkeer tusschen Slowakije en bet pro
tectoraat is verboden, slechts met een spe
ciale pas mag men de grens passeeren.
Nog meer arrestaties.
Reuter meldt uit Roedlapest:
Tijdens het weekend1 zijn door de natio
naal sodalisten in het Tsjechische protec
toraat verdere arrestaties verricht, o.m. van
officieren en manschappen van de Tsje
chische pplitie. De meeste arrestaties wer
den verricht in Praag en Brno, maar in
Kladno werdén het hoofd der politie en
zes lagere ambtenaren, benevens 24 po
litieagenten in arrest gesteld en naar on
bekende bestemming vervoerd'.
Honderdtwxntig terechts tellingen?
Havas meldt „van de Oostenrijksche
grens", het volgende;
Uit Bohemen gekomen reizigers verhalen
nieuwe bizonderheden over dé vijf dagen
van terreur die Praag beleefd heeft. Vol
gens deze reizigers zou het aantal terecht
stellingen veel hooger zijn dan dat, het
welk door het Duitsche Nieuwsbureau toe
gegeven is.
Men spreekt over 120. Bijna 8000 stu-
dénten en Tsjechische leeraren zouden in
dén nacht van 16 op 17 November en
overdag op 17 November zijn gearresteerd.
De arrestaties werdén niet allen verricht
in. dé studentenhuizen, en colleges, maar
zelfs in particuliere woningen waar stur
dtenten kamers hadden gehuurd.
Voor het meerendée! werdén dé gevange
nen naar Duits chl and! vervoerd. De negen
studenten, die op 17 November dés avonds
gefusilleerd zijn na een overdag ten uit-
voergelegdé razzia in de colléges, werdén
niet blindelings gekozen onder degen.©»
die deelgenomen hadden aan dé betoo
gingen van 15 November. Het waren een
voudig de voorzitters vaa alle studenten-
vereenigingen. Onder hen bevond zich dé
zoon van dtenwroe^eren minister van han
del, Matoeseic.
Praag zander studenten.
Er zrjn geen studenten, meer in Praag.
De Gestapo heeft zelfs dé klinieken en.
hospitalen doen ontruimen waar een
honderdtal personen werd' verpleegd, voor
het meerendeel studenten, die gewond wa
ren tijdens de troebelen van 28 October
en 15 November.
De families worden in onzekerheid ge
laten en krijgen geen berichten.
Gisteravond om zeven uur heeft de
Praagsche radio de opheffing aangekon
digd van de sluiting der openbare locaii-
teiten op tien uur dés avonds. De
van "beleg wordt echter gehandhaafd' en
Praag blijft bezet door 20.000 S.S. en
S.A.-mannen, die gewapend zijn.
Geheim manifest.
Reuter meldt uit Boekarest:
Na de sluiting van de universiteiten
in Bohemen en Moravie wordt een geheim
manifest verspreid in alle jeugdherbergen
in het protectoraat.
De Praagsche studenten, die de oproep
hebben opgesteld, bevonden zich onder de
menigte betoogers, die door de Duitsche
politie uiteengejaagd werden.
Het manifest zegt: „Onze colleges zijn
voor drie jaar gesloten, om de Tsjecfaiscie
jeugd! te wurgen en iedere mogelijkheid
voot baar ontwikkeling weg te nemen.
Onze misdaad is, dat wij Tsjechen zijn.
Na de bezetting in Maart j.l zochten wij
de bron van onze beschaving in de ge
schiedenis van het verleden van onze na
tie. Toen weiden de tekstboeken in onze
universiteiten en scholen weggenomen en
werden andere in dezelfde taal, maar
Duitsch naar den geest uitgegeven. In
plaats van d© beloofde cultureele autono
mie, wera de Pruisische hiel toegepast,
die de Tsjechische gedachte en dé natio
nale gevoelens vertrapte. Nu zijn de
scholen gesloten en Praag, de stad, waar
gedurende duizend' jaren de beschaving
van Oost en West elkander hebben ont
moet, wordt teruggebracht tot het peil
van een provinciale stad."
Over de incidenten die begonnen zijn
op den natianalen Tsjechisdhen verjaardag,
28 October, zegt het manifest:
„Wij hebben optochten gehouden in de
straten om te toonen, dat vrij gebleven zijn
zooals wij in het verleden waren. Gedu
rende vele dagen werd bloed vergoten
in Praag en duizenden werden weggezon
den om te vergaan in gevangenis en con
centratiekampen, Dat waren de eerste Duit
sche antwoorden. Nd komt de sluiting
van onze scholen ea worden wjj wegge
haald voor dwangarbeid."
Het manifest besluit met te zeggen, dat
de jeugd van Bohemen en Moravië den
zal voortzette»»
Polen voor den rechter.
Gisteren hebben een aantal Polen te
recht gestaan voor een bizondere Duitsche
rechtbank te Posen.
De Polen worden beschuldigd in de eer
ste dagen van den oorlog twee Duitschors
op wreed© wijze te hebben vermoord. Een
Pool ïverd' ter dood veroordeeld, zei ea
andere beklaagden werden veroordeeld tot
gevangenisstraffen van zes maanden tot
vier jaar
Goering, heeft een dochter.
De „Tribune de Lausanne" meldt, dat
de vrouw van generaal-v eldmaarschalk
Goering het leven liceft geschonken aan
een tweede kind, een meisje
De geboorte geschiedde Donderdag j 1.
Russische deskundigen bij Zeppelin-
fabrieken.
Volgens den Berlijnschen correspondent
ran Politiken, zal de Russisch-Duitsciie
samenwerking worden uitgebreid' tot de fa
bricage van luchtschepen. Begin 1940 zul
len Russische ingenieurs te Fnedrichsbafem
aankomen, om, aldus dé correspondent,
te worden ingewijd in de vervaardiging
van Zeppelins. Rusland zou de reeds ver
vaardigde en uitgeruste luchtschepen koo-
pen. Zij zullen gebruikt worden voor het
vervoer van goederen.
Uitspraak in de zaak tegen den „Voiks-
bnndi".
Te Lausanne is thans uitspraak gedaan
m de zaak tegen de leden van den Natio
naal Socialistischen Volksbond. De Duit
sche onderdanen Kemmet, een agent van
de Gestapo, en Rehm, zrjn veroordeeld,
resp. tot een jaar en tot tien maanden ge-
van gc nsstraf en tien jaar ontzegging van
verblijf in Zwitserland Beiden werden bij
verstek veroordeeld. Bodmer, een Zwit-
sersch onderdaan uit Zurich, werd ver
oordeeld tot acht maanden gevangenis
straf en rijf jaar verlies van burgerrech
ten, eveneens bxj verstek, aangezien hg op
het oogenhlik in dienst is bij het Duitsche
leger. Die andere beklaagden werden tot
geringe straffen veroordeeld.
talie
Herstel i au d'e toer' „redame.
De desbetreffende organisaties hebben be
sloten in zekere neutrale landen de re
clame voor het toeristenverkeer gedeelte
lijk te herstellen, meer in het bizonder
le Nederland, België, Denemarken, Zweden,
Noorwegen en Egypte.
Deze reclame was begin September ge
staakt in verband' met de international©
gebeurtenissen.
De geredde» van de „Arlington Court" aan
laad gebracht.
Het Ned erlandsche stoomschip „Algenib"1
heeft in een Iersehe haven de 22 over
levenden van het Britsche stoomschip „Ar
lington Court" ontscheept.
(Dit bericht wordt bevestigd door da
reederij van dé „Algenib", van Nïevelti
Goudriaan en Go's Stoomvaart Maatschap
pij, welke nog meldt, dsat het debarkement
te Queenstown geschiedde).
Jongetje overleden.
Het andéchalf-jarig zoontje van den ar
beider J. K. ta Zuidwotde dronk gisteren!
in een onbewaakt oogenblik uit een kan:
met kokende koffie waardoor het kind ern
stige brandwonden opliep. Het is enkel©
uren later in het ziekenhuis te Hoogeveeai
aan dé gevolgen overleden.
Doodelijjk ongeluk op wollenstoffenfabridki
te Geldrop.
Vanochtend om negen uur is op de wol-
Ienstoffenfabriek dér firms Fan der Hegi-
dén en Zn. te Geldrop een doodelijk on
geluk gebeurd'. De 35-jarige H. Foederen
tut Geldrop die aldaar werkzaam was, is
tusschen een z.g. duvelmolen geraakt ea#
op slag gedood. De man, die jaren lang
werkloos was en sedert korten: tijd weeg
werk had gevonden, laat een vrouw eo
drie kinderen achter.
De stranding van de „Jeannette". 7
De positie van het op dé Vlïehors ge
strande sa „Jeannette" is nog steeds on
gewijzigd. Daar het hoog op het strand
zit heeft het schip van den jongs ten storra
weinig-te lijden gehad. Aangezien de ze©
nu kalmer geworden is, zou men vandaag
trachten de ainkers uit te brengen en d©
takels te bevestigen. Daartoe zijn in do
vroegte dé sleepbooten „Stortemelk" ea
„Neptunus" van de reederg Doeksen va»
Terschelling naar Vlieland vertrokken. Wat
het lossen van dé lading betreft,* zal op
gunstiger weersomstandigheden gewacht
moeten worden.
1"
Daze cotuant versctqut dagolyka, metrit
is uttering van Zon- en Feeitdagen.
f rija per kwartaal f 2.—; franco per post
f 2.SO. I'njs per week: 15 ots. iisoat
derlpke nnmmera 4 ets. Abonnementen
worden dagelpks aangenomen.
Advertentie, voor bet eerstvolgend nump
Bier moeten vóór elf nor aaa net Bureaa
bezorgd sgn, 's Zaterdags vótlr O uur.
Eon bepaalde plaats van advertentidn
wordt niet gewaarborgd.
schiedamscHehcurai it
Prijader AdvwtentlSo: vaa t5 regels floatf
Iedere regel meer 1030, In bet Zaterdagnummer
1—8 regels f 180, Iedere regel meer I0.35
Reclame* 10,75 per regel.lm
.wttantiee 15 ets. T&rii
cassokoatenS ets.:
even van advertentieal
poatk1
bijabonneraent «ju aan het Bureau verkrijgbaar.!
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine4
Advertentiën opgenomen 4 f (X50 t/m. i5 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
cent tot een maximum van 80 woorden.
's Woensdags Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags Kleine Advei tentién f 1.00, indien,
niet \óór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
V
■"{Ïm