Een veelbewogen GEM KIIICOlflfiSraKKET v a cant ie tzngetand zoekt concreet ideaal Radioprogramma's Oude leuzen omtrent de oorlogsdoeleinden bieden het Engelsche volk niet voldoende inspiratie. Debat over een „nieuwe orde" in Europa (Van onzen correspondent) L-onJeu 9 November Een van de merkwaardigste dingen van dezen merkwaardiger oorlog is, dat bij, althans «at Engeland betreft, begonnen is met een levendige discussie over den vrede, die er moet volgen. In 1914 was dat heel anders. Het Engelsche volk had toen geen tijd en geenerlei wensch zich bezig te bonden met de problemen van de toekomst Het was van het begin af aan meegesleept in de maalstroom van een oorlogskoorts, die geen plaats over liet voor objectieve discussie van de pro blemen die men na den oorlog zou heb ben op te lossen. De overwinning was toen het eenige wat den Engelschman interesseerde, en alles wat deze over winning m den weg stond, werd in de opgezweepte stemming van <Ke dagen mee- doogenloos weggevaagd. Er was haat tegen den vijand, echte oorlogshaat, die tot tal van betreurenswaardige excessen aanlei ding gaf, en er waren voortdurend: de monstraties van intense vaderlandslievend heid. „Voor volk en vaderland1", dat was het motto, dat toentertijd heel Engeland's gedachteleven beheerschte. In scherp contrast daarmee staat de stemming van Engeland in de eerste maan den van den tweeden (Pcmischen) oorlog tegen Duitseblaaè", zooals hg genoemd is geworden. Van oorlogskoorts is geen sprake. Er is haat, noch opwinding, noch jingoïsme. Engeland verkeert in een koele, zakelijke, bijna verveelde stemming, en bet is juist omdat het zijn hoofd koel heeft weten te honden, dat de objectieve geest zich nog kan laten gelden en zich bezig katt houden met een constructieve discus sie van de vraagstukken, die Engeland na den oorlog op te lossen zal hebben. Dat dit vraagstuk zoozeer in het mid- delpont van de belangstelling staat, heeft echter ook nog een andere ver klaring. Men praat over het nieuwe Europa, dat uit den oorlog te voor schijn zal moeten komen, om een ant woord te vinden op de vraag, die zich natuurlijkerwijs in den geest van een democratisch volk moet opdringen, de vraag: „Waarvoor vechten wij?" Waarvsor werdt gevochtfin. Wil Engeland met inzet van ai zjju mo- reele kracht en het is immers een ge meenplaats, dat die van. groot belang is voor het militaire uithoudingsvermogen van een oorlogvoerend land strijden, dan moet het een klaar idee hebben waarvoor het strijdt. Dat heeft men hier van het begin af aan sterk gevoeld, evenals men en dit is een verheugend feit van het begin af aan getoond heeft te gevoe len, dat de oude en afgesleten motiveerin gen niet voldoende waren. De beroepen, die er door de pers en vaak ook door leden van de Engelsche regeering op het Engelsche volk zijn ge daan om ten strijde te trekken voor recht, vrijheid, democratie en nog een beele reeks andere schoooe idealen van dezen aard,, hebben weinig weerklank gevonden. Het Engelsche volk herinnert zich nog maar al te goed hoe weinig resultaat de strijd voor deze begrippen 25 jaar geleden heeft opgeleverd', en kan zich dan ook door al deze leuzen niet meer voldoende laten inspireeren. Het is er van overtuigd, dat het in zijn strijd tegen het Nazi-dom inder daad, zij het dan ook incidenteel, voor vrijheid, recht en democratie strijdt, maar het is er tevens van overtuigd1, dat er iets méér noodig is daa een vage geest drift voor al die mooie woorden om do principes, die zg symboliseeren ook in de werkelijkheid duurzaam te doen zege vieren. Het zoekt naar een concreet ideaal om voor te vechten, een ideaal dat prac- tisch verwezenlijkbaar is en de hoop biedt, dat Engeland over 25 jaar niet weer ge dwongen wordt te vechten. Het wil een ideaal, waarin het werkelijk gelooven kan en waarvan het een betere toekomst kan verwachten. Engdutd's enlsgsieefeiafcn. Vandaar, dat men zich in Engeland nn zoo levendig bezig houdt met de vraag, hoe Europa na den oorlog gereconstrueerd zal moeten worden. In groeiende» kring wordt er op aangedrongen, dat de regee ring hieromtrent meer moet zeggen dan zij tot no toe heeft gedaan. Men eischt van haar, dat zij Engeland's oorlogsdoel einden nader formuleert, niet alleen om het eigen volk de noodige inspiratie en hoop te geven, maar ook om de sympa thieën van de neutrale landen te winnen door hen ervan te overtuigen, dat Enge land niet alleen voor zijn zelfbehoud, maar ook voor een be.ere toekomst voor ge heel Europa ten strijde is getrokken. Het is niet verwonderlijk, dat de re- gecring tot nu toe geweigerd heeft, aan dezen aandrang gehoor te geven. Niet alleen kan zij geen gedetailleerde oor logsdoeleinden opstellen zonder daarover eerst tot overeenstemming met haar stnjd- genooten te zijn gekomen, maar ook is het op het huidige oogenblik om voor de hand liggende redenen volkomen onmogelijk, ge detailleerde politieke en territoriale vre desvoorwaarden af te kondigen. Dat zal uiteraard eerst mogelijk worden, wanneer de vrede eenmaal in het zicht is, en zoo ver is het helaas op het oogenblik nog niet gekomen. Daarmee gaan ook diegenen, die op nadere formuieering van Enge- land's oorlogsdoeleinden aandringen, over het algemeen accoord. De nieuwe constructie van Europa. Wat zij echter we! mogelijk en wen- scheljjk achten, is een nadere verklaring van de regeering over het soort van Europa, dat zij na den oorlog hoopt op te bonwen, en de algemeen© principes, die zij zich voorstelt bij deze constructie toe te passen. De grootste officinale op positie-partij, de arbeiderspart", heeft haar inzicht hieromtrent reeds kenbaar gemaakt. „Bij de reconstructie van de.i vrede", zoo heeft haar leider op 8 November onder meer verklaard, „moet het principe wor den aanvaard', dat internationale anarchie onvereenigbaax is met vrede, en dat er in het gemeenschappelijk belang een interna tionale autoriteit erkend moet worden, die boven de individueelo staten staat en die bij machte is zijn bevoegdheden over hen zoowel in de politieke als in de econo mische sfeer effectief te makenDe oor log moet afgezworen worden en de heer schappij van het recht in zijn plaats wor den gesteld. Bij geschillen, die niet door onderhandelingen kunnen worden opgelost, moet het besluit van onpartijdige arbiters worden aanvaardDe toepassing van deze principes brengt de schepping van een internationale machinerie met zich mee. Er moet een macht zijn om den aan valler te dwingen, zich in te toornen. Als er recht zal zijn, moet er een middel zijn, om dat recht te doen gelden, ©r moet een internationale macht zijn van zoon over weldigende sterkte, dat geen would-be aan valler haar ooit zou durven uit te dagen... verzonden aan het vels»— pOSTADRES "SAN "EEN MILITAIR ©ENEDENUBN RAN6SAN OFFICIER, AANGEBODEN TUSSCHEN 2.7 EN 30j NOVEMBER, MET 2. ELKAAR SNy- DENDE tyNEN OVER HET- ADRES, Europa moet zich in een federatie ver eenigen of ondergaan." Ziedaar de denkbeelden van Engeland's officieeïe oppositie over de grondslagen van het uit dezen oorlog op te bouwen, Europa. Er is niets nieuws in, maar wat wél nieuw is, is dat deze denkbeelden over de noodzaak van een Europeesche Unie en de daarmee onvermijdelijk gepaard gaan de opofferingen van nationale souveremi- teit nu niet meer tot linksche en intellec- tueele „droomers" zijn beperkt en door diens politieke tegenstanders als utopiaan- sche worden beschouwd, maar door ver antwoordelijke vertegenwoordigers van alle elementen in Engeland's politieke samen leving ernstig worden bepleit. Einde der internationale anarchie. Dat erkent zelfs oen zoo conservatief blad als de'< Fitnes!" dat onlangs nog schreef, „dat het voorstel voor een nieuwe orde in Europa gebaseerd op de delegatie van souvereine rechten aan een internationale autoriteit in breede en verantwoordelijke kringen gesteund werd." Dat is zeker geen overdrijving, want het idee, dat een duurzame vrede slechts verkregen zal kunnen worden door een eind te ma ken aan bet systeem van internatio nale anarchie, is hier in de laatste maanden van de meest verschillende kanten naar voren gebracht. Niet alleen de linksche pers, maar ook de conservatieve bladen hebben zich in dezen zin uitgelaten. Het in de provincie zoo invloedrijke conservatieve blad', de Yorkshire Poet, heeft er zich bijv. reeds zonder schroom toe gekeerd. Nog belang rijker, de limes zelf, dat bolwerk van En geland's orthodox conservatisme, wijdde onlangs een lang artikel van een specialen correspondent aan de mogelijkheid van een federale solutie voor Europa's steeds weer terugkeereade ziekte. En de bladen zijn niet de eenige elementen in de En- gelscbe samenleving, die zich met het idee bezig houden. Ook in officieeïe krin gen wordt het gepropageerd'. Zoo schroom- 441 „Er met niemand over spreken, mijn heer?" De stem van David liet duidelijk zijn verbazing hooren. Hij hoorde een gedempt geluid aan het andere einde van de lijn. „Vertel er maar niets van aan Winn, zei de onduidelijke stem weer. „Het is niet officieel, begrijp je. Maar ik denk, dat ze den man hebben en ik had graag, dat jij hem inrekende. Ik kan toch esp je rekenen, is het niet? Ik vraag bet je als een persoonlijke dienst." Hij belde af, en David hing langzaam den boem op. Alles "dnnschte tegen het gewone in, maar voor zoover hg kolonel Cream kende, verbaasde het hem. niet Politiemannen als inspecteur Wum kon- den best on niet al te goeden voet staan met hen directe chefs. Hrj slenterde langzaam naar buiten. Er n:W veel tegen te doen. Hij was lang genoeg in dienst om te weten, dat hij den kolonel onvoorwaardelijk had te gehoorzamer.. Hij was geen vrij man. Het spocr, dat hij voor een aanwijzing van Judy's verblijfplaats hield, was nog zeer twijielachtig. Plotseling schoot hem een gedachte te binnen. Als de man in Northampton inderdaad Lionel Birch, alias Jim Wellington, was, dan zon hij, meer dan wie oek, geneigd zijn om hem over Marguerite Femey in te lichten. Hij deen zgn 'jas aan en ging zijn ram melende, maar betrouwbare auto halen. Boven op zijn kamer zat Saxcm Marsh en voor hem stond de kleine kantoor bediende met de waterige oogen. „Ja, mijnheer, Hintlesbam. mijnheer," zei hg. „Ie zag het met eigen oogen, HinÜesbam in KenL" Saxon MarsL- dacht even na Hij had het op de ormt van zijn toog om te vra gen, hoe de jonge inspecteur gereageerd had op de meesterlijke imitatie van zijn ouden kennis, kolonel Cream, maar Saxon Marsh was boven alles voorzichtig in zgn uitlatingen en stelde zich tevreden met een knikje in de richting van dm be diende en een paar woorden tot zjjn secre- taris. wien hfj verzo<5ii zijii jas te laien en zijn wagen voor te laten komen. HOOFDSTUK XHL Mfirilijfchedm vu de petitie. Inspecteur David Biest spoedde zich uit Wostboume weg. Zijn oude, maar be de bijv. Uj Engelsche gezant to Washing ton niet, onlangs in een rode als zjjn meening uit te spreken, dat „een of andere vorm van federatiealthans voor een deel van Europa een noodzakelijke voor- Ai aarde is voor elke stabiele wereldorde". Symptomatisch voor de ernst, waarmee dit idee wordt besproken is ten slotte, dat zelfs iemand als Lord Halifax het in zijn laatste rede over Engeland's oorlogs doeleinden niet zonder meer voorbij durfde te gaan, maar het noodig vond te erken nen, „dat sommigen gelooven, dat een nieuwe orde alleen kan komen, doordat de naties tot op zekere hoogte hun souve reine rechten opofferen om den weg tc banen naar een meer organische unie". 1) Deze bnef, door onzen Lomdenschen correspondent gedateerd 9 November, ont vingen wij eerst thans, nadat hij de Brit- sche censuur is gepasseerd ea daarbij waarschijnlijk geruimen tijd is opgehou den INGEZONDEN K.I.V.E.V.A. Omwonenden van de k'euterschool „Ki- veva" aan de Van Beverenstraat ondervin den gedurende langen tijd hinder van de jjzeren afstuiting, zoowel tijdens als na de schooluren van genoemde school. Mondelinge en schriftelijke klachten hij bet schoolbestuur ingediend, hebben nog steeds niet tot een oplossing gele'd of beter gezegd er is nog nooit Iets voor gedaan. Aangezien merkbaar het onderwijzend personeel voortbestaan van dezen hinder aangenaam vindt, he'geen gebleken is uit bet nog harder dichtsmijten van de ijzeren afstuiting en het geen antwoord geven op een gedaan verzoek, wendt ondergetee- kende zich tot dte autorite'ten om hen te verzoeken er bij genoemd schoolbestuur op aan te dringen tot het treffen van doel matige man regelen over te gaan, waardoor overlast wordt opgeheven. Tevens verzoekt hij het schoolbestuur het onderwijzend personeel bij te brengen „Hoe moeten wij ons gedragen?" Geachte Redactie, u dankend! voor de verleende plaatsruimte. Hoogachtend, T. C. RÖBBEREGT. Onderschrift van de redactie. Omdat dit ingezonden stok een emst'ge beschuldiging inhoudt, zoowel ten opzichte van het personeel als hot bestuur van «te K.l V.Ë V.A -school hebben we, vóór deze ld acht te plaatsen, een onderzoek inge steld. Het schoolbestuur ontkent niet, dat er mogelijk hinder zal worden veroorzaakt, maar bet zegt de maatrege'en te hebben genomen, die mogelijk zijn. Een ijzeren hek dat men dicht dcet, maakt uiteraard meestal eenig lawaai. Het mooie ijzeren hek zon men kunnen vervangen door een houten, maar dat zal dan minder fraai zijn en bo vendien geld kosten. Bij een ingesteld onderzoek is voorts gebleken, dat kinderen uit de baurt, die niet de K.I.V.E.Y.A.-bewaarschool bezoeken, gaarne het draaiend heb als speeltuig ge bruiken. Een bestuurslid deelde ons mee, dat nog eens extra aandacht aan deze zaak zal worden -besteed. DONDERDAG. 23 November 1939. Hilversum I, 1875 en 414,4 M. 8.00—9.15 KRO. 10.03 NCRV 11.00 KRO. 2.00—1200 NCRV. 8 00 A/P. 8 05—915 én 10.03 Grarno- foon. 10.13 Morgendienst. 10 43 Gramo- foon. 11.30 Godsd', halfuur. 12.00 Her. 12.15 Orkest (12.45—1.10 ANP en gra- mofoon). 2.002 55 Ha dwerk.urtje. 8 .d Piano en gramofoon. 3.45 Bijbellezing, 4 45 Gramofoon. 5 00 Handenarbeid voor de jeugd. 5.30 Gramofoon. 6.00 Orgel. 7.00 Ber,, 7.15 Boekbesptr. 7.45 Causerie. 8.00 ANP en herhaling SOS-ber. 8.15 Sted. orkest, oratoriumvereeniging en so listen. 9.45 Gramofoon. 10.00 ANP en actueel halfuur. 10.30 Gramofoon. 11.50 12.00 Schriftlezing. Hilversium II» 301,5 M. A'" O-uitzending. 8.00 ANP en gramofoon. 10,00 Morgen wijding. 10.15 Gewijde muziek (gramo foon). 10.30 Voos de vrouw. 10.35 Or kest. 11.03 Weekoverzicht. 11.15 Orkest en solist. 12.15 Dansorkest en soliste. 12.45 ANP en gramofoon. 1.00 Piano. I.15 Serenaders. 2.00 Voor de vrouw. 2.30 Viool met piano. 3.00 Cursus. 3.45 Gramofoon. 4.00 Voor zieken. 4.30 Gra mofoon. 5.00 Weekkaleidoscoop, 5.80 6.27 Amusementsorkest en solist. 6.30 Sporthalfuur. 7.00 Voor de kinderen. 7.05 Voor militairen. 7 30 Engelsche les. 8.00 ANP. 8.20 Concertgebouw-orkest «en solist (ca. 9,15 Causerie), 10.25 Gramo foon. 11.00 ANP, hierna; Dansorkest. II.4012.00 Gramofoon. Engeland, 391 en 449 M. 12.20 Orkest. 1.05 Causerie 130—2.20 Orkest. 3.ff) Orkest. 3.50 Dansmuziek. 4.50 Matinée-prog.-amma. 5.50 Ensemble. 7.50 Theaterorkest. 823 Piano. 8.40 Re vue-koor en Variété-orkest. 9.50 Orkest. 10.55 Harmonie-orkest. 1135 Dansmu- ziek Radio-Paris, 1648 M. Geen opgave ontvangen. Brussel, 322 en 484 M 322 M.: 12.20 Gramofoon. 12.50 en 1.30 Orkest 150—2.20, 5 20, 6 50 en 7.20 Gramofoon. 8.20 Voor soldaten. 8 50 en 9.20 Orkest. 1030—11.20 Gramofoon 484 M.: 12.20 Gramofoon. 12.50 en 130 Orkest. 1.50—2.20, 5.20, 6.35 en 7 35 Gramofoon. 8.50 Orkest, koor en so listen. 10.30—1120 Gramofoon. Sport Voetbal C.N.V.B. Uitslagen. Stormvogels 1Pro Patria 20 Zwaluwen 1W.I.A. 1 6—1 D.O.S. 1Excelsior 1 33 Programma voor a.s. Zaterdag: W.I.A. 1—Groen Wit 1 Excelsior 1—Pro Patria 1. Unicum 1H.B.S. 1. 1 -Vitesse 1D.O.S. 1. trouwbare auto was op een nachtelij ken. tocht berekenc.. Op den hoek \an de hoofdstraat, waar de groote stadslantaams voor die van de buitenwijk plaats maakten, passeerde hij het hoofdbureau van politie. Even vermin derde hij den druk op het gaspedaal en dacht hrj er over toch te stoppen, om inspecteur Winn even op te zoeken- De groote vensters, zonder gordijnen van zijn kamer op de tweede verdieping, stonden wijd open, want de avond was erg -warm. Alle lampen waxen, aan, maax David veranderde van idee en schakelde weer in Ongelukkigerwijze dacht -hij aan den langen tocht, dien hij nog voor den boeg had, en aan het speciale verzoek van den hoofdinspecteur om er niet over te spre ken. Hij liet het hoofdkwartier achter zidh en ging met een vaart de duisternis tege moet, hetgeen ook de bedoeling van Saxon Marsh was. Oadertessehen gebeurden er in het groote politiebureau zulke interessante dra gen, dat het wel erg jammer was, dat hg er niet bij tegenwoordig was. Inspecteur Wiirn zat keurif gekleed, scherpzinnig en onvriendelijk fagkend, ach ter zijn groofen lessenaar, la een hoek vm de kamer zat een jonge agent aan een tafel te schrijven, met het hoofd over zijn werk gebogen. Nog een andere agent stond bij de deuropening, terwijl brigadier M'Cabe, een groote man met zachte oogen Kerk en School Ned. Herv. Kerk. Beroepen te Elim (Dir.), J. C. van Eizin- ga, hulppred, te Emmers-Erfscheiderveen; te West-Terschelling, G- J- H. Gijmink, hulppred., te Uchelen. Beroepen te Loppersum, ds. E. J. F. Smite, te Aduard; te Oideholtwolde, M. W. Bartstra, cand. te Winschoten; te Lin- schoten, ds. P. P. J. Monster te Aalburg en Heesbeen; to Papendrecht ds. G. 0. Roosendaal, te Randwijk. Bedankt voor Westerhaar, ds K. Luyön- dijk te Asch (Bet.) Beroepen tc Herldngen, A. G. Haring, cand. te Gïessendam; te St. Joosland, G. J. A. Gymink, te Ugchelen. Bedankt voor Arnhem, ds. HL N. VV. „Smidt, te Zwolle. Gerei» Kerken. Beroepen te Ambt-Vollenhoven en te Klundert, ds. J. Bas te Vleuten; ta Drachten» ds. J. J. Oranje, te Paesens est Moddergat Bedankt voor Lisse, ds» J. v. d. Berg, te Krabbendfke. Beroepen te Middelharnis, ds. H, Vis ser Mzn„ te Bunschoten. Chr, GereL Kerk. Bedankt voor Steenwijk, ds. P. H. van. Marrum te Nieuw-Amsterdam. Bedankt voot Maassluis ds. C. Srmts te SJiedrecht. en enorme handen en voeten, op bef'haard kleedje stond. M'Cabe was Winn's onmiddellgke onder geschikte en, evenals zijn chef, totaal in beslag genomen en geprikkeld door de zaak-Deane. Eén burger was er bg, een vreemde fi guur tusscLen al deze politiemannen. Hg leunde achterover in zgn stoei die in het bureau van inspecteur Winn, voor hem was klaargezet. Hij wa3 niet heélemaai wat men noemt een innemend persoon, hij was onbedui dend, knap en niets zeggend van uiterlijk, maar op dit moment scheen hij het met zichzelf getroffen te hebben en er was een trek van zelfgenoegzaamheid op zgn hoekig gelaat, terwijl zijn ronde, donkere oogen schitterden en als die van een -musch alle® opnamen. Her gebeurde niet vaak, dat Nifty Mar tin uit vrijen wil op een politiebureau kwam. Hij vond het een buitenkansje Htf bad er toilet voor gemaakt en zgn hobte flanellen pak, hoewel goedkoop en van een beetje typiseben snit, was tenminste nieuw en smetteloos. Hij zat erg op zijn gemak en zijn. bruin- met-witte schoenen, liepen nogal m t oog. Maar het viel te betwijfelen, of al aio kleine dingen indruk maakten op inspec teur Winn; hij liet er althans niets ran "TkSx* eens, Martin," zei hij. „Is het niet bg je opgekomen, dat* wij het een «beetje vreemd zouden vinden, dat je een vier en twintig uur liet voorbg gaan, voordat ,e met die kostbare inlichtingen van je aan lcwarn dragen' Waarom ben je met direct naar ons toe gekomen?" Nifty Martin keek verongelijkt. Ik hel) genoeg aan mijn eigen leven» iaSSaU-'iMfi. bj op, met een andermanszaken „i8 jt» En ik zou hier zeker niesten» ate* piet zoo'u goeoe vnend - riTS vla5 Kwbow», U» "ta/'irdbSfkX'niet ««1 »«t- trouwen in. „Brg •gevoelig,dat moet ik sMcen" zet hg. Zins «etende op «n Sde 'Engelsche werkinrichting voor mm- dadigers, ging hij voort: „Ik veronderstel dat fe beiden in het zelfde jaar w Bo»- afgestudeerd bent, is het m®j?Mafr ma ben je zoo gauw met klaar. Je zutt hier wel zgn gekomen, m de hoop een belooning te krijgen, en ais je ons op het juiste spoor brengt, zal- ik je die ook niet ontbonden. Dus, als je mts te zeggen hebt, vooruit er dan mee, boe eer der hoe beter." Wordt vervolgd). Naar het Engdschvan Maxwell March LI.IJ WVJUV v" w Gercf. Gen». Chr. GereL Kerk.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1939 | | pagina 6