r 1 >sRou meldt grensincident
Ten Noorden van Leningrad
Talrijke schepen
vergaan
EERSTE BLAD
Maandag 27 November 1939
Finland ontkent, dat er geschoten is
buitenland
Weinig nieuws van het front
Fransche berichten
Mijnen uit vliegtuigen
i Sovjet Rusland
Ais het vrede zal zijn
De „Spaarndam"
op een mijn geioopen
Nederiandsch protest te Berlijn
92ste Jaargang.
No. 22337
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 6930Q (3 lijnen).
Postreken.ng No. 5311.
Finsch démenti
- Duitsche berichten
Britsche hulpkruiser gezonken
Duitsehland
Chamberlain over het nieuwe Europa
Britsche verkennings-vluchten boven
Duitschland
Duitsche bomaanvallen
BINMEMLAN®
Gemengd Nieuws
De Fransch-Britsche
economische coördinatie
Dex :<mr«nt machjjnt dagelijks, metnit-
zondering van Zon- en Feestdagen,
I'rqs per kwartaal f 2,- franco per post
l 2,50. Prga per weefc 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden degelijke aangenomen.
Advertenties «oor het eerstvolgend num
mer moeten vóór If uur aan het Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór 9 uur-
Een bepaalde plaste van advertentién
wordt niet gewaarborgd.
StIEIIAMSCHECl UB1I
Prïjs der Advertentién; van 15 regels ƒ135;
Iedere regel meer f0.3Q, In het Zaterdagnummer
1—5 regels f180, iedere regel meer 10.35
Reclames f0 75 per regel Incassokostend ets.»
postk v. itanties 15 ets. i ane> en a an ad v erter tteft
by abonnement tijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Ivluno
Advertentién opgenomen 4 10.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 tAn. 25 wooidcn. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
is Woensdags Kleine Advertentjen tot25 woor
den f 0.25, mits v65r Dinsdagavond C uur aan het
Bureau bezorgd.
't. Zaterdags Kleine AdverttiUidn 1100, indien
niet v6Ór Vrijdagavond b uur bezorgd.
In den loop van gisteren schijnen zich
ernstige incidenten aan de Russisch-
Finsche grens te hebben voorgedaan,
Er zouden gewonden zijn gevallen op
Sovjet-Russisch gebied.
Een officieel Russisch, van militaire
zijde uitgegeven communiqué beschul
digt de Finnen ervan gevuurd te heb
ben op Sovjet-Russische troepen, die
nabij de grens ten Noordwesten, van
Mainil gestatiomneerd waren. Vier Rus
sische soldaten zouden zijn gedood en
negen gewond.
Molotof heeft den Fin»ehen gezant
in Meskou een nota overhandigd,
waarin de Finsche regeering ge
sommeerd wordt onmiddellijk haar
troepen 25 kilometer van de grens
terug te trekken.
Het incident aan de Finsch-Russische
grens bij Leningrad, is door alle Sovjet-
Russische zenders bekend! gemaakt. Veel
commentaar werd er niet op geleverd,
maar wel werd het een daad van provo
catie genoemd. De Russische troepen, die
gelegeid zijn aan de grens, waar het inci
dent zich heeft voorgedaan, aldus het
radiobericht, hebben het van Finsche zijde
geopende artillerievuur niet beantwoord,
omdat zij bevel hadden ontvangen op pro-
i oca lies van dien aard) niet te antwoor
den,
In de nota, die vanavond door Molotof
is overhandigd' aan den Fmschen gezant
in. Moskou, Irio Koskinen, wordt nog ver
klaard, dat tijdens de onderhandelingen,
die Kortgeleden zijn gevoerd tusschen de
Finsche en Russische regeeringen, de laat
ste de aandacht der Finsche regeering
heeft gevestigd op het gevaar, dat ge
vormd werd door de aanwezigheid van
Finsche troepen aan de Russische grens,
niet ver van Leningrad. In verhand' met
de incidenten, die zich hebben voorgedaan,
protesteert de Russische regeering energiek
cn sommeert de Finsche regeering onmid
dellijk haar aan. d'e grens verzamelde troe
pen terug te roepen cn ze 25 kilometer
van de grens te doen terugtrekken.
De Fmsclie militaire autoriteiten heb
ben gisteravond verklaard', du' zij
geen kennis dragen van het gei iel de
incident aan do Sovjet-Russische
grens, zoo meldt een telegram uit
Helsinki.
Het Finsche Nieuwsagentschap publiceert
het "olgende omtrent het standpunt van
het ministerie van buitenlandsche zaken:
De Finsche overheid heeft na een on
derzoek van het door Sovjet-Rusland ge
melde voorval vastgesteld1 dat van Fm
schen kant geen schot gelost is aan de
grens.
Het communiqué verklaart verder, dat
„Daarentegen van Sovjet-Russische zijde
aan gene zijde der Finsche grens naar
het Schijnt schietoefeningen zijn gehouden
met mortieren".
Tenslotte deelt het communiqué mede,
dat den Finschen gezant een nota over
handigd is, waarin wordt voorgesteld de
Finsche troepen 25 lc.m. achter de grens
terug te trekken, teneinde een onderzoek
van de gebeurtenissen te vergemakkelijken.
De Finsche lezing.
Havas seint nog uit Helsinki, dat Fin
sche kringen geen enkele ongerustheid be-
toonen naar aanleiding van het uit Rus-
-si'ctie bron gemelde grensincident, dat,
zooals men weet, door de Finsche regee
ring is tegengesproken.
Finland, aldus zegt'men, heeft geen troe
penconcentraties bij de Russische grens.
Bovendien hebben de Finsche troepen Zon
dag -rust gehad. - 1P -
Hetlijkt waarschijnlijk, dat de Finsche
regeering haar bereidheid zal toonen ieder
noodig geacht onderzoek toe te staan, ten
einde de waarheid vast te stellen.
Het Fransche legerbericht van Zaterdag
avond' luidt: Een kalme dag aan het ge-
heeie front.
Zondagochtend„Gedurende den nacht
activiteit van patrouilles in de Vogezen.
ZondagavondBeperkte bedrijvigheid der
met elkander in contact zijnde elementen
en der artillerie.
Hedenochtend.: In den loop van den
nacht viel niets belangrijks te melden.
Het commando der Duitsche weermacht
deelde gisteren mede: „In het Westen ge
ringe bedrijvigheid der artillerie. Op 25
November hebben afdeelingen van de Duit
sche luchtmacht Rritsche zeestrijdkrachten
in het Noorden der Noordzee aangevallen.
Er werden vier voltreffers geplaatst, waar
van een op een kruiser der „Aurora"-
klasse.
De verkenningsactie der luchtmacht
strekte zich gisteren wederom uit tot hoven
de Shetland eilanden. De vijand trachtte
gisteren over Helgoland naar Noord-West-
DuitscliJand1 te vliegen, doen hij werd bij
de Noordzeekust door liet Duitsche afweer-
vuur gedwongen terug te keeren. Het Duit
sche luchtwapen heeft geen verliezen ge
leden.
De voorpostboot 301 is bij den Zuidelij
ken toegang tot de Groote Belt na een
ontploffing gezonken. Zestien leden van
de bemanning worden vermist".
Hedenochtend werd gemeld:
In het Westen behalve zwak vuur der
artillerie geen noemenswaardige gevechts
handelingen.
Duitsche soldatenkrant.
Het aan het front door de Duitsche troe
pen geredigeerde orgaan „Wacht im Wes
ten" schrijft:
De wereld zal door Duitscliland gereor
ganiseerd worden.
Het bureau van dit blad, dat onder lei
ding staat van een kolonel, is voorzien
van talrijke installaties. Per telex ontvangt
het de telegrammen van het Duitsche
Nieuwsbureau, terwijl sommige uitzendin
gen van de Duitsche radio op wasrollen
worden opgevangen, waarna zij uitgeschre
ven en gedrukt worden.
Duitsche tegenspraak.
De Berlijnsche correspondent van „Ber-
lmske Tidende" verneemt, dat in Berlijn
sche kringen de berichten, als zouden de
Duitsébers mijnen in zee neerlaten aan
een alscLerm, beschouwd worden als een
spiookje. Deze kringen verklaren, dat de
mijnen m de monding van de Theems
gelegd zijn door duikbooten. Hoewel het
technisch mogelijk is mijnen te leggen per
valscherm is het niet mogelijk hen te
verankeren op de juiste diepte, zoodat zij
doeltreffend werken.
Het Britsche koopvaardijschip „Rawal
pindi", dat als hulpkruiser was uitge
rust, is tot zinken gebracht,
Men vreest, dat alle opvarenden, op
^zeventien na, zijn omgekomen.
De Britsche admiraliteit deelde mede:
De admiraliteit betreurt te moeten be
richten, dat zijner majesteit hulpkruiser
„Rawalpindi", vroeger va®, de Peninsular
and' Orient Line, is gezonken.
Gevreesd' wordt, dat alle officieren en
andere opvarenden zijn omgekomen, be
halve de volgende®..
Hierna volgen zeventien namen van over
levenden, waaronder een officier. De „Ra
walpindi" mat 16.000 ton.
Deenseh protestfeLonden.
- De Deensche regeering heeft stappen ge-
daan bij de Britsche regeering inzake de
verscherp ig van de contrabande-controle.
i
Bnteei koelschip door mijn be
schadigd.
Het Koelschip „Bosses" (11066 ton), is
in het Kanaal zwaar door. een mijn be
schadigd. Begeleid'-door sieepbooten, is het
vaartuig cte Theems binnen-gekomen.
Neg een Britsch schip op een
mijn geloojvca.
Iet Engelscbe .stoomschip „Hookwood",
dat 5926 ton meetors Donderdagavond op
een Duitsche mijnigeloopen en gezonken.
Twee opvarenden worden vermist. De rest
der bemanning ia-aan den Noordoostkust
aan laad gebracht.""'
Poelseh schip getorpedeerd.
Gisterochtend is het Poolsclie schip „Pd-
soedski" metende 14.300 ton voor de Noord
westkust van Engelanti getorpedeerd.
-i Het schilp was eer-, der grootste en mo
dernste van de Poolsche vloot ea is in
1935 op de scheepswerf van Monfalcone in
Italië gebouwd. Het deed dienst op de
lijn Gdynia-Noord Amerika en werd se
dert den oorlog door de Engelschen be
vracht.
Men gelooft, dat veertig opvarenden van
de „Pilsoedski" vermist worden. Een Brit
sche torpedobootjager beeft 67 Polen en
99 Engelschen' in een haven aan de Noord
oostkust aan land gebracht. De kapitein die
het laatst het schip heeft verla'en, de cl ef-
kok en een scheepsjongen zijn om het
leven gekomen.
Een later bericht meldt, dat men thans
gelooft, zeven opvarenden te missen.
Duitsche kustwachter vergaan.
Zaterdag is een vaartuig van de Duit
sche kustwacht nabij het Duitsche mijnen
veld in de omgeving van de vuurtoren
Kj el dsn or op het Deensche eiland' Lange-
land, op een mijn geloopcn en binnen, drie
minuten gezonken.
Eenige opvarenden werien gered, om
trent het lot van de anderen is niets be
kond.
Zir«cdsdi schip op een mijn
S-cI nopen. f
Het Zwceil^che petroleum ankschip „Gus-
,'aaf Reuter"-is Zalerdacavon 1 benoorden
Engeland op een mijn ge oopen en ern
stig beschadigd. De „Dagens Nvhetcr" deelt
mede, dat gistei ochteu 1 om vier uur nog
S.O.S.-remen werden gehoord. l-Iet schip
was op iv «g naar Curacao
Onbekend schip gezonken.
Zamrdag werd vernomen, dad drie man
verloren zijn aegaan toen een stoomschip,
waar.an ae naam mot bekend is, j.l. Don
derdag op een mijn liep en zonk aan de
kust van Kent. Een oorlogsschip begaf
zich naar de plek des onheils en pikte
bij het licht van 'antaarns veertien over
levenden op. De opgeroepen reddingboot
kwam eveneens op de plek aan, maar
zag toen, dat het reddingswerk al verricht
was.
Wrakken in de Humbcrmonding.
Het D N.B meldt uit Kopenhagen:
Naar eerst thans bekend wordt, zijn op
12 Novemebr j 1 de Britsche schepen „Clay
ton", „Bordfield" en „Dryburgh", uit de
Sehotsche haven Leitb vertrokken om naar
Antwerpen te stoomen. Een uur na het
vertrek lieip de „Bordfield op een mijn
Het schip werd door twee Britsche tor
pedobooten cip sleeptouw genomen en bij
North Berwich op het strand gezet. Het
schip is verloren.
De kapitein van het Deensche schip „Ka-
nada" heeft voor de zeerechtbank te Ko
penhagen verklaard, dat de monding van
de Ilumber vol wrakken ligt. Volgens
Zweed sche berichten, zijn 26 wrakken
geteld.
Britsche kabelballon vcroor-
zaakt een doade in Noorwegen.
Gisterochtend is een kabelballon van een
Britsch'o iballonversperring tegen vliegtui
gen op geringe hoogte boven Mandal in
Zuid-Noorwegen gezien. De kabel van de
ballon sleepte over den grond en verniel
de enkele electriscbe geleidingen, alvorens
men erin slaagde de ballon in te balen.
Korten tijd later is de ballon ontploft,
doordat een toeschouwer een lucifer te
dicht Mj het omhulsel hield. Door de ont
ploffing werd een persoon gedood en twee
lieftt gewond.
De positie der Joden in Polen.
De< Stockholm Tidniugen bericht, dat in
Polen een decreet is gepubliceerd, waar
bij 'de Joden worden verplicht een gelen
band om den arm te dragen en op be
paalde uxen van den dag in huis te blij
ven.- Het blad voegt hieraan'toe, dat op
overtreding de doodstraf staat.
i Gebrek aan steenkool?
Naar Reuter uit flelsingfofs .'meldt Is
Ia sommige deeien van de Sovjet ühie
gebrek-aan steenkool. De Pravda bericht,
dat sommige fabrieken turf moeten sto
ken.
Gisteravond beeft Chamberlain voor de
radio een rede uitgesproken, waarin hij
de Britsche oorlogs- en vredesdoeleinden
behandelde en o.a. spTak over „oen nieuw
Europa".
Chamberlain voegde hieraan toe: „In
zoo'n Europa zou erkend worden, dat
er geen duurzame vrede kan zijn, ten
zij er een volledige en voortdurende
stroom van handel tusschen de be
trokken naties vloeit, want alleen door
een verhoogden goederenruil en on
derlinge diensten kan de levensstan
daard' verbeterd worden. In zoo'n
Europa zou ieder land' het ongekorte
recht hebben om zijn eigen vorm van
binnenlandsch bestuur te kiezeu, zoo
lang die regeermg geen buitenlandse lie
politiek voerde, welke nadeelig is voor
de naburen. Tenslotte zouden in zoo'n
Europa de bewapeningen geleidelijk
vervallen als nuttelooze uitgaven, be
halve voorzoover zij noodig zouden
zijn voor het behoud van binnenland-
sche orde en rust.
Chamberlain sprak de hoop uit, dat een
door een nieuwen geest bezield' Duitsch-
land zich onder de naties zou bevinden,
welke daaraan deel zouden hebben.
Het ministerie van luchtvaart deelt mede,
dat de luchtmacht Zaterdag een geslaagde
vlucht boven het Noordwesten van Duitsch
land heeft gemaakt. Onder meer werd over
Wilhelmshaven en Helgoland gevlogen. Op
verscheidene plaatsen trad het afweerge
schut in heftige actie.
Het ministerie van luchtvaart doelt nog
mede, dat een iler piloten, die laag vloog,
erin slaagde een oogenblik de Duitsche de
fensie te verrassen.
IIij bevond zich boven de vlootbasis
met zijn camera in werking voordat de
batterijen op den beganen grond het vuur
konden openen. Enkele seconden na zijn
aankomst werd een hevig vuur op hem ge
richt, de andere toestellen ontmoeten <ei
hevig vuur van het luchtafweergeschut,
maar slechts een vijandelijk gevechtstoestel
gezien.
Er verluidt, dat de in deze mede 'eeling
genoemde luchtbasis Wilhclmsliafen was.
De Royal Airforce voert gestadig verken
ningsvluchten uit boven de Duitsche ver
sterkingen, spoorwegen, vliegvelden en fa
brieken. De meeste vluchten geschieden
zonder eenig verlies en de verkregen in
lichtingen en foto's zijn van vitaal bolang.
De admiraliteit deelt mede:
Zaterdagmiddag hebben Duitsche vlieg
tuigen twee bomaanvallen ondernomen in
de Noordzee op Britsche schepen. Er
werden geen slachtoffers gemaakt.
Van Duitsche zijde wordt gemeld, dat
Zaterdagmiddag Duitsche gevechtsvliegtui
gen verscheidene bomaanvallen hebben on
dernomen op Engclsche zeestrijdkrachton
in het Noordelijke deel van de Noordzee,
900 kilometer van de Duitsche Noordzee
kust verwijderd.
Volgens duidelijke waarneming hebben
vier Engelsche oorlogsschepen voltreffers
gekregen. Alle Duitsche vliegtuigen zijn,
ondanks liet zeer krachtige luchtdoelge
schut, veilig naar hun bases teruggekeerd'.
Een aantal vliegtuigen werd Zaterdag
waargenomen nabij de Orkney eilanden.
De sirenes loeiden cn het luchtalarm duur
de 35 minuten.
Nadat de vliegtuigen gedurende bijna
drie kwartier gehoord waren, zakte liet
geluid der motoren geleidelijk af. Do vlieg
tuigen werden gerapporteerd toen zij na-
derden uit het Zuid Oosten. De menschen
aan de leust dachten, dat de toestellen
mijnen in zee zouden laten vallen.
Bemanning nabij den l'hecms-
mond in reddingsboot™.
Bij de directie van de Holland—Ame-
rika-Lijn is hedenochtend bericht ont
vangen dat het stoomschip „Spaarn
dam" van deze maatschappij vanmor
gen voor den Theemsmond ongeveer
twee mijl ten Noord-Oosten van het
Tongue lichtschip op een mijn is ge
ioopen.
Verschillende schepen in de nabijheid!
vingen, de S.O.S. sigtialen van het
schip op. De bemanning is in de red
dingbooten gegaan.
De „Spaarndam" was op 22 December
met een lading stukgoed aan boord uit
New Orleans vertrokken eu arriveerde op
10 October in de Downs. Nadat het schip
door de Britsche contrabanda-contröle was
vrijgegeven, stoomde het op naar Grave-
send, vanwaar het heden in den vroegen
ochtend was vertrokken.
De „Spaarndam" werd in 1922 op de
werf van de Mij. Nieuwe Waterweg te
Schiedam gebouwd en mat 8857 ton.
Het wrak van de „Spaarndam"
neg drijvende.
Omstreeks elf uur" hedenmorgen was
het door de opvaren ten verlaten wrak van
het op een mijn geioopen Nedcriandsche
s.s. „Spaarndam",. nog drijvende.
Door den krachtigen Noordoostelijken,
wind dreef het wiak in Weslelijko rich
ting. Do zee was ruw.
Inzake liet gebeurde bij Ycnlo.
De Nedcriandsche regeering is, na
hetgeen door het D N B. gepubliceerd
is ten aanzien van het gebeurde bij
Vc-nlo op 9 November jl, thans over
gegaan tol een protest bij de Duitsche
regeermg
De Nederlandsche regeering zoo
vernemen wij heeft gemeend dit
piotisi le moeien iodenea, omdat zij
van oordeel is, dat uit de publicaties
van hel D N B is gebleken, dat men.
lner ie doen heeft met handelingen
\amvege Duitsche organen.
De minister-presidenten van Frankrijk cn
Engeland hebben Jean Monnet benoemd
tot voorzitter van de commissie tot
FranscEi-Brifschc coördinatie, welke com
missie moet voorzien in de coördinatie van
de economische oorlogvoering van Enge»
land en Frankrijk.
Monnet is Franschman en in 1919 werd
hij verheven tot Knight of Order of the
British Empire, wegens zijn verdiensten
in de geallieerde maritieme commissie. Hij
heeft een groote rol gespeeld in de finan-
cieele en monetaire opbouw van Polen en
Roemenië. Later werkte hij met de regee
ring van Nanking samen aan de, economi
sche opbouw van China "or het uitbreken
van het Japansch-Chineesciie conflict.
De Fratlsch-Britsche Commissie, moet, de
moeilijkheden, welke'ontslaan in'den aan
koop van munitie, voedsel, steenkool „e.d.
uit den weg ruimen en het werk vanUe ge
allieerd e inkoop-commissies' Coördineeren.
Er zijn. reeds regelingen getroffen, voor
den aankoop door Frankrijk en Engeland
van wapens en vliegtuigen in Canada en
de Vereenigde Stalen.
Man overboord.
liet Zateidagavond binnen gekomen Ita-
liaansphc stoomschip „Liana" heeft bij liet
passeeren van Maasdam gemeld, dat ter
hoogte van Pootorshaven een man ovor-
booid is geraakt.
Do sleepboot „Reporter" van Dirkzwa
gers Scheepsagent uur uit Maas-luis en de
sleepboot „Argus", van L. Smit en Go's
Inteinationale Sleepdienst uit Hoek van
Holland, zijn naar de aangegeven plaats
vcitrokl.cn en hebben met zoeklichten de
rivier afgezocht.
Beide sieepbooten zijn onverrichter zake
teruggekeerd.
Moterrijder ernstig gewond.
Op don Lcidschen straatweg ter hoogte
van de Zijdclaan te 's-Gravenhago is Zater
dagavond te circa, half elf de 43-jarige
motorrijder G. F. van der T. uit Vlnar-
dingen in hotsing gekomen met een perso
nen-auto. De geneeskundige dienst heeft
den motorrijder, die oen zwaren hersen
schudding kreeg en voorts snijvvonden in!
het gelaat en. een gecompliceerde enkel
fractuur, naar het ziekenhuis Bronovo ge
bracht, waar hij is opgenomen.
Noodlottige aanrijding te Kaarden,
Zaterdagavond omstreeks half negen is
op den hoek vaa de Lamberluslaan en de
Wethouder Koeniglaan te Naarden d'a
68-jarige mevrouw II. uit Naarden door
een auto, bestuurd' door iemand1 uit Ilil-
vprsum gegrepen. De dame was op slag
dood. - -.ij
Ernstige aanrijding'in De Leek,
Gisteravond'ómstreeks tien'uur is op den
Midwolderweg in De Leek (Gr.) de' 24-jarige
wielrijder A. Hof, door een auto aangere
den. Hij werd van zijn fiets geslingerd,
kwam op'oen evenwijdig met den1 weg
loopend hekwerk terecht en,! viel daarna
in do zich daarachter bevindende sloot.
Nadat by op het droge was, gobrachf,
Meek, dsjt d<5 *pmn een zware hersenschud
ding had gekregen..! In levensgevaarlijken
toestand werd bot slachtoffer'naar het aca
demisch ziekenhuisv vervoerd. j
- 5
Goudvondsten in Sovjet 'Rusland,
In de omgeving van Tsjtfaf (Sovjet* Rus
land) zijn drie nieuwe goudvelden ontdekt,
terwijl in het industriegebied aan de Lena
een sterk goudhoudende rivier is ontdekt
