Activiteit in de lucht
boven de Noordzee
Is hier iets voor li bij?
t
Vrijdag 8 De ember 1939
De dooi is ingetreden
Fa. A. J. v. d. VEN
EERSTE BLAD
„nr vinkje"
No. 22347
De militaire toestand in Finland
Duitschland en de Volkenbond
Een dreigement aan de neutralen?
Frankrijk
Koning George in Frankrijk
Gebouw „Musis Sacrum
Inrichting voor Physische Therapie
De Engelsche handel
met de neutralen
Engeland
Vereenigde Staten
Kunst en Wetenschap
L
92ste Jaargang.
(HOEK
LANGE
BUREAU
69300 (3 lijnen).
TE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53IL
BUITENLAND
De politieke situatie
Sovjet Rusland begint blokkade
Duitschland en Scandinavië
Sancties tegen Rusland
Het Fransche iegerbericht
Zeegevecht bij de Noorsche kust
LANGE HAVEN 115 - TEL 68145
jOH. DE VRIES
HOOGSTRAAT 51 - TEL. 68546
Slijterij en Wijnhandel
Singel 103 - Telefoon 87641
Mariastraat 54 - Beyerlandschestraat
Duitsch Iegerbericht
Italië
BINNENLAND
Overzicht Tweede Kamer
r^gg|Si§&
üsi« courant ssrscUgnt dogelgla, mat uit-
lomlsriiiZ tan Zon- on Feestdagen
Pros jet kwartaal t franco per post
f 9,SO, Raja per w?ek. 16 ets, Afion-
derlgke nummers 4 eta. Abonnementen
worden dagolyki aangenomen.
Advertentifen toor list eerstvolgend nnm-
mer s ooten vóór ell aar aan hat BoKiim
beaorgd »«n, Zaterdags vóór S» uur,
Een bepaalde plaat» tan advertentifen
wordt niet fiewaarhorgd-
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prija der Ad\eriuit»u» van l5tt^ela 1153;
iedete regel meer f0.30, m bet 4atei dagnummer
i—5 regels f 1.80, iedere regel meer f0.85
Reclames f 0.75 per regeL Incassokosten5 ets
postkwltanties 15 cta. Tarieven van ad verten tiént
OU abonnementtyn aan bet Bureau verkrugbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling hlemo
Ad verten tiBn opgenomen 10.50 t/m 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent. tot een maximum van 30 woorden-
'b Woensdags; Kleine Advertentlën tot25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags* Kleme Advenenuën 1100, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Veldslag in het Koord m
voor "iietri, ten tweede moeten de neutra
len beschermd worden tegen de herbaai
delrjk uitgeoefende intimidate van Duitsch-
land jegens allen, die trachten goede be
trekkingen met de geallieerden te bandha
ven. ai dus Reuter Er wordt echter den
nadruk op gelegd, dat de afwezigheid van
berichten met "beteekent, dat er op dit
terrein geen goee 'werk verricht wordt
De militaire operaties in Finland zijn
gisteren vooral beïnvloed door den
dooi, zoowel op de Karelische landL
engte als ten Noorden van het Lado-
gameer. Zooals dat vaak het geval is
in het Oosten van Finland', volgen
op zwaxen sneeuwval bijna warme da
gen. De vorige maand' is de grond1
door het nog al zachte weer niet diep
bevroren en zoodxa de dooi begint,
worden de wegen modderpoelen, waar
iedere beweging moeilijk wordt
Op zee en in. d'e lucht hing gisteren
boven Helsinki een dichte nevel. De 60
meter hooge toren van het Olympisch
stadion was volstrekt onzichtbaar. Lucht
aanvallen en luchtverkenningen konden
dan ook vrijwel niet plaats vinden. Ook
de scheepvaart in de Finsche golf werd
door den mist onderbroken.
Wat de slachtoffers van het luchtbom
bardement op Helsinki betreft is de lijst
der dooden nog niet volledig. In de en
kele uren daglicht, dat men d'e opruimings
werkzaamheden verrichten kan, vindt'men
nog~ steeds .dooden onder de puiaen.
Gemeld wordt, dat-.Russische,foorlogs.
schepen gisteren naar.. Finsche oorlogsbo
dems hébben, gezocht budten de Zweedsche
kust.
Veldslag in bet Noorden?
Uit Ilaparanda is gisteravond gemeld,
dat een veldslag, die de bloedigste ge
noemd wordt, welke nog is voorgekomen,
woedt in ue nabijheid van Petsamo, Ge
raarnd wordt, dat de Russen 7000 man
in het veld hebben gebracht, toen de
slag begon en reeds 2000 man hebben
verloren. Gemeld wordt, dat de Finnen
strijden met een koude, methodische ra
zernij.
De Finsche troepen nog te
Petsamo
Men blrjff fe Helsinki verzekeren, dal
*de Finsche troepen de aan de Noordelijke
IJszee gelegen haven Petsamo nog steeds
bezet houden. De vermaarde nikkel mijnen
bevinden z.ich op 25 kilometer van de
kust en zestig kilometer van de Russische
grens. Tot dusver zijn zij niet rechtstreeks
bedreigd. Gistermorgen werd uit Petsamo
vernomen, dat de arbeiders die werken
aan den bouw eener electrische ecntrale
te Patsjofci, welke de nikkelmijnea van
stroom moet voorzien, nog steeds aan het
werk zijn
De Russen blijven volhouden
de „Marmcrheim-linie" te heb
ben doorbroken.
In het communiqué van de Sovjet-Russi
sche legermacht in Finland wordt volge
houden, dat het rood© leger door d© Fin
sche „Mannerheim-linie" is gebroken en 8
tot 10 K.M. in dit gebied is doorgedrongen.
Havm- me'dt
De militaire toestand op 7 December
ziet or volgens uit goede bron ontvangen
bizonderheaen als volgt uit: -
De Sovjet Russische troepen hebben vier
eilanden in de Finsche golf bezet. Deze
eilanden hadden zij reeds in den aanvang
der vijandc'ijkheden in bezit genomen. Te
land zijn de vorderingen, die het roode
leger na zes dagen behaald beeft: ten
eerste de bezetting van Petsamo, ten
tweede eonige vorderingen in de streek
tusschen. het Ladogameer en de Oostzee,
waar de grootste terreinwinst op Finsch
gebiec een diepte heeft van 20 tot 50
kilometer.
Ten aerde de Karelische landengte, heb-
ben de Russen punten bereikt op 30 tot
40 k m. van de grens, aen aan de spoor
lijn die uit Leningrad komt, en naar Ki-
borg gaat en een langs de spoorlij» van
Rexholm.
0p politiek en diplomatiek terrein zijn
de belangrijkste feiten de bijeenkomst in
Tallin van ministers der Baltische landen
en de bijeenkomst in Oslo van de ministers
van buitenlandsche zaken der Scandinavi
sche landen. Men denkt dat Letland zich
in den Volkenbond zal vertegenwoordigen,
terwijl over de voornemens van Estland eri
Litauen niets bekend is. De bijeenkomst
in iallin heeft ten doel de ministers der
drie Baltische landen in staat te stellen
te beraadslagen over de delicate omstan
digheden, waarin zich hun landen bevin
den. Het is niet juist dat, zooals het gerucht
wilde, de Finsche regeering verzocht zou
hebben, bij de beraadslagingen tegenwoor
dig te zip.
Het Sovjet-Russische Iegerbe
richt,
Het hoofdkwartier van het roode leger
voor het district Leningrad deelt mede,
dat op 7 December de troepen hun op
marsch hebben voortgezet en de volgende
doelen hebben bereikt:
De troepen, welke uit de richting Moer-
mansk oprukken, zijn tot 45 KM. ten Zui
den van Petsamo opgerukt, waarbij zij op
hun weg hindernissen en mijnenvelden zijn
gepasseerd.
Uit de richting Ufchta, Hgepoia, Poroso-
zero en Petrozavodsk oprukkende, hebben
de Sovjet-Russische troepen den tegenstand
van de Finsche Witgardïsteu gebroken en
zijn zij tot 75 K.M. van de grens opgerukt.
In den Oostelijken sector van de land
engte van Karelië zijn de Sovjet-Russische
troepen door de voornaamste verdediging»
lnnvaa.de Finnen langs de Vuoksa water- ,-„v
werken gebroken en-zijn zijd Hl d^slaat op
iea1 Noorden an «—rt
opgerukt. "t'~
In den. Westelijken sector op de landengte
hebben de troepen van het roode leger
de stad en het station Perkjarvi aan den
Vyborg-spoorweg bezet en zijn rij 9 K.M.
in Noordwestelijke richting opgerukt. Zij
hebben Kirka Usikirkko en het stat on Nau
risjarvi aan den zeespoorweg bezet.
Tengevolge van het slechte wéér
sneeuwstorm en mist is de luchtmacht
niet actief geweest.
Reuter meldt uit Oslo:
Volgens een mededeeling door de
Noorsche marine ontvangen van het
volkscommissariaat van buitenland
sche zaken der Sovjet-Unie zal Sovjet-
Rusland van heden (Vrijdag)middag
12 uur af de Finsche kunst in de
Rotaische golf en de Finsohe bust in
de Finsche golf blokkeeren.
Spaan sche officieren willen Finland helpen.
Talrijke jonge gedemobiliseerde groepen
van het Spaansche leger hebben aan de
autoriteiten te Madrid toestemming ver
zocht dienst te mogen nemen in het Fin
sche leger. Onder deze vrijwilligers be
vinden zich tal van vlieger-officieren.
Warneer toestemming wordt verleend,
zullen naar schatting verscheidene hon
derden officieren dienst nemen bij het
Finsche leger.
Het Finsche gezantschap uit
Moskou vertrokken.
Het uit 26 personen bestaande personeel
der Finsche legatie begaf zich g.steravond
over Riga, Duitschland en Kopenhagen naar
Finland. Uit verschillende bronnen ver
neemt men, dat de Duitsche ambassade den
vertegenwoordigers van onderscheidene
kleine staten heeft doen weten, dat de Sov
jet-Unie hun aanwezigheid dp het station
bij het vertrek der Finnen als een demon
stratie tegen Moskou zou beschouwen.
Het Duitsche Nieuwsbureau meldt:
fci verbandi met de thans tot openlijk
conflict geworden Sovjet-Russische—Fin
sche crisis is van verscheiden zijden, voor
al van Engelsche en Fransche, geprobeerd1
op Duitschland de medeverantwoordelijk
heid' voor de gebeurtenissen in het Noor
den af te schuiven. In het bizonder werd
beweerd, dat Duitschland' de van hem ver
wachte verplichting Finland, waarmede het
door zoo vele gemeenschappelijke banden
is verbonden, te helpen, schendt.
Het is naief en tegelijkertijd' sentimen
teel te verwachten, dat het Duitsche
volk in den strijd om zijn toekomst
nu plotseling alle kleine staten zou
bijslaan, die vroeger Duitschland niet
genoeg konden smaden en zwart ma
ken. Jarenlang heeft men het rijk
minstens met koele onverschilligheid,
ja met hoogmoedige afwijzing vaak
evenwel met slecht verholen en open
lijke vijandigheid behandeld. „Wie
kaatst, moet den bal verwachten".
Het Derde Rijk blijft trouw aan diege
nen, die het trouw blijven en staat die
genen bij, die het bijstaan. Het Derde
Ri|k is nuttig voor dengene, die nuttig
voor het Derde Rijk zga.
Het Duitsche volk heeft niets tegen het
Finsche volk, integendeel. Het heeft
geeneriei vijandschap tegen de volken van
het Noorden.
Het is te hopen, dat de leiders van het
lot van onze Noordeijjke buren op een
goeden dag er eens hun gedachten over
zullen laten gaan en zich de vraag zul
len stellen of het beter is, zooais in de
afgeloopen jaren, aan de influisteringen
van Engelsche Volkenboodsapostelen en
oorlogsophitsers een willig oor te leenen
of zichtbare uitdrukking te verieenen aan
het natuurlijke belang van hun volken in
een vriendschap met het Duitsche volk.
De diplomatieke oorrespondent van de
Daily Telegraph zegt, t dat Groot-Brittanië
naar hij heeft vernomen, de voorstellen,
welke naar verwacht wordt tijdens het
weekeinde te, Genèv© zuilen ter sprake
komen, met betrekking tot het toepassen
van sancties tegen Rusland, zal steunen.
Finland heeft geenberoep gedaan op
hulp op grond van het artikel van het
sanc
ties: tegen, den aggressor?
Luchtgevechtelf - boven de-.Noordzee
Reuter meldt;
Van gezaghebbende Britsche zijde wordt
vernomen, dat vijandelijke vliegtuigen in
twee ontmoetingen met Britsche luchtstrijd
krachten boven de Noordzee afgeslagen
zijn.
De vijandelijke toestellen waren reusach
tige Domier-viiegbooten, waarvan er zeker
twee ernstig beschadigd werden. Een
Britsch toestel bevond zich ver van zijn
basis op een patrouille ten Noorden van
Helgoland, toen het de vliegbootea waar
nam.
Een Engelsch patrouille-vliegtuig keerde
niet terug. Het zou in botsing gekomen
zijn met een Duitsch toestel, waarna bei
den in zee stortten.
Een Duitsche aanval op de Firth of
Forth werd afgeslagen.
Het Fransche legerberiaht van heden
ochtend luidt
Niets te melden.
Reuter meldt uit Oslo:
Vreemde oorlogsschepen van niet het
kende nationaliteit zijn g steren waargeno
men buiten Algeroe, ten Westen van Ber
gen. Zij vuurden op een onbekend doel.
Er zijn gisteren geen vliegtuigen gezen.
Gisteren echter is een groote bommenwer
per van Noorsch gebied waargenomen. De
bewegingen van het vliegtuig werden be
waakt door twee patrouillecrende Noorsche
vliegtuigen.
De correspondent te Berlijn van de
„National Tidende" bericht, dat in po
litieke Duitsche kringen wordt ge
zegd, dat de neutrale landen, die deel
willen nemen aan de vergaderingen
van den Volkenbond te Genève, zich
blootstellen aan ernstige moeilijkhe
den. De Volkenbond is voor Duitsch
land een particuliere Fransch-Britsche
onderneming en het zou best kunnen,
dat deelnemen aan de vergaderingen
zou worden beschouwd als een schen
ding van de neutraliteit. Duitschland
zal de vergaderingen nauwlettend vol
gen, het is den neutralen geraden
goed1 na te denken, na het nog tijd is.
Ontmoeting met president Lebrun.
De koning van Engeland en. de presi
dent der Fransche republiek, hebben el
kander gisteren ontmoet in een stad' in
de leger zone. Lebrun was vergezeld' van
üaladiar.,,.Naj in..,dèze .stad j hét noenmaal
Steeds tegen billijke voorwoorden disponi
bel vooi Vereenigings-vergoderingen, Feesten,
Toneel-uitvoer-ngen. Bols enz. Koude- en
warme buffetten Geheel gemoderniseerd.
Aanbevelend, De exploitant
L P. LAMEER Azn
LOUISE DE COUGNYSTR. 32 TEL 67910
Heilgymnastiek, Massage, Heete
Lucht-Baden, Ademhalings-Gym-
nastiek, Speciale Voetbehande
ling, Vervormbare Steunzolen
Behandeling uitsluitend op medisch sdvies
Gedlpl lid van het Nederl Genootschap voor
Heilgymnastiek en Massaoe
SUPRA JENEVER 2.90 p. Liter
BRANDEWIJN3.—
CITROEN JENEVER Z90
COGNAC 3.10
ADVOCAATvanaf 1 Fiesch
BORDEAUXvanal -L90
RIJN en MOEZELWIJN vanaf '-2S
VERMOUTHvanaf I - Lit.fi.
OUDE IENEVER vanaf 2.95 „Lit.kr.
Tel. 678SS
Het opperbevel van de Duitsch© weer
macht maakt bekend1:
In het Westen geringe plaatselijk© acti
viteit van verkenniogstroepen. De lucht
macht maakte contrölevluohten boven de
Noordzee en verkende daarbij ook de Oost
kust van Schotland! op zeer geringe vlieg
hoogte.
Een Duitsche patrouille werd1 ten Oosten
van de Firth of Forth door Britsche jagers
zonder succes aangevallen.
Op den terugtocht moest een Duitsch
toestel wegens motor-storing een noodlan
ding maken op zee. De bemanning begaf
zich in het aan boord' aanwezige rubber
bootje, Toestellen tot berging van de be
manning zijn onderweg.
Besprekingen maken goede
vorderingen.
Reuter meldt:
Het streven van Groot Brittanniê om
den handel in oorlogstijd met zooveel
mogelijk neutralen uit te breiden, wordt
dagelijks voortgezet door middel van een
ingewikkelde reeks handelsonderhandelin
gen. Do voornaamste naties, waarmede
onderhandelingen worden gevoerd en waar
van sommige handelsdelegaties in Londen
heiden, op dit oogenMk, zijnNederland,
België, Denemarken, Noorwegen, Zweden,
Finland, IJsland en Turkije 1
Reuter, verneemt, dat in de «meeste ge
vallen deze .onderhandeling©! goede vor
deringen maken. Om twee rédenen echter
acht men het niet wensdhelrjk iedeïen dag
de gemaakte vorderingen te putoliceeren.
Ten eeïste fe er geen reden om den
vijand eommercïeele inlichtingen te ge
ven, die nuttig zouden kunnen blijken
gebruikt te hebben, namen de koning en
de president te 14 uur afscheid van el
kander, Daladier is in Parijs teruggekeerd.
De correspondent van Reuter bij de
Britsche troepen, ergens in Frankrijk,
meldt, dat een historische ontmoeting
plaats gevonden heeft in een Fransche
provinciestad achter de frontlinie, toen
de staatshoofden van Groot-Brittanië en
Frankrijk elkander de hand drukten
De koning had den president uitgeaoo-
digd voor deze ontmoeting. De koning,
de president, Daiadier, de Britsche opper
bevelhebber, Gort, de hertog van Glou
cester en andere hooggeplaatste Fransche
en Engelsche officieren zabon aan een
noenmaal aan, waar hartelijke toespraken
werden uitgewisseld'.
De geheime zitting van hef Lagerhuis.
In het Lagerhuis heeft Chamberlain
medegedeeld, dat de geheime zitting van
een dag gehouden zal worden op 13
December en beperkt zal zijn tot de kwestie
der wapenleveringen
Op 14 December gaat het Lagerhuis op
reces tot 16 Januari,
Dinsdag a.s. zal de minister van lucht
vaart een verklaring afleggen. Donderdag
zal Chamberlain een overzicht over den
oorlogstoestand geven.
Vergadering van den groeten
faseististhen raad.
Per radio werd medegedeeld, dat die fas
cistische raad 'zich in zijn ritting van gis
teravond in hoofdzaak heeft bezig gehou
den. met den internationalen toestand en
de reorganisatie van de fascistische partij.
De moord op Engelberg,
Engelberg, de secretaris van den con
sul-generaal van Duitschland', die te zijnen
huize «én Brooklyn werd vermoord, was
een spion in dienst van den Duitschen
generalen staf. De dokter, die belast was
met de lijkschouwing, heeft deze sensatio-
neele onthulling gistermiddag gedaan.
Hoover de leider van de G-men is ter
plaatse aangekomen. De politie heeft het
radiotoestel dat in het huis van Engel
berg is gevonden, verzegeld.
Duitsche geleerden' aanvaarden geen
Nobelprijs.
De beide Duitsclve geleerden, professor
Butenaadt an professor Kuhn, die ieé No
belprijs voor scheikunde hebben gewonnen,
hebben medegedeeld, dat zij tengevolge van
het Duitschte verbod geen Nobelprijs 'kun
nen aanvaarden. I
Beschouwingen over de defensie-
begrooting.
Gistermiddag zijn de algemeen© beschou
wingen over de defensiebegrootiag voor
1940 ïn de Tweede Kamer voortgezet De
eerste spreker, het liberale lid' de heer
Wend el aar, wees er o.m. op, dat de
voorgangers van dezen minister wel eens
het tegendeel van den lof hebben ge
hoord, die hem thans wordt toegezwaaid.
Voorts bepleitte deze spreker krachtige
maatregelen tegen extremistische invloe
den, en wel nationaal-socialistische, die
van officieren of veldpredikers op dom
troep kunnen inwerken. Koorts zeidie spr.
er niet van overtuigd' te zijn, dat vol
doende ijzeren discipline in het legen
heerscht.
Evenals de andere sprekers bepleitte»
de heer Wendelaar zooveel mogelijk af
lossing van de oudere lichtingen door
jongere. Ook drong deze spreker aan op
vollediger voorlichting van de bevolking,
b.v. ten aanzien van de evacuatie.
De volgende spreker was het vrijzinnig)»
democratische lid de heer Schil thuis.
Deze wenschte evenals de vorige spreker
een grooter aantal vrijzinnige veldpredi
kers. Ook kwam spreker op voor een
gunstiger regeling der zakenverloven v-pcw
de kleine zelfstandigen. De regeling te®
tegemoetkoming aan de komende mobili
satieslachtoffers dient nu reeds te worden
voorbereid.
Ten aanzien van de kwestie der slag
schepen -wees spreker, afgezien van da
strategische waarde, op de zware finan-
cieele consequenties, die deze medebren
gen.
De heer De Mar chant et d' An se la
bour g (n.s.b.) stelde de politieke partijen
aansprakelijk voor den achterstand vam
onze defensie en. wenschte maatregelen
tegen eenzijdige propaganda in het leger.
Voorts bepleitte hij algemeenen dienst
plicht.
De laatste spreker van dezen middag
was de heer Schaepraan (r.k.), die
geljjk de vorige sprekers een woord vam
deelneming sprak met degenen, die- bij
de handhaving, van onze neutraliteit zijw
gevallen. Deze spreker, zeide voorts er
aan te twijfelen, of, de mobilisatie-uitgaven:
heteerste jaar' onder het milliard .zulleM
blijven. Hij drong aan op bezuiniging op
verschillende, gebieden.) Tenslotte kwam
spr., op tegen- uitingen-„van marine-offi
cieren,^ die critiek' öp -jde 'volksvértégen,-
wöórd'iging inbopden.
Hedenmiddag 'zijnf* deze algemeene be
schouwingen voortgezet.
t. i,
