Gevechten
boven
bij Helgoland
de Noordzee
en
Nog steeds hevige strijd
Noord'Finland
EERSTE BLAD
De bemanning van de „Graf
Spee" geïnterneerd
in
Dinsdag 19 December 1939
GRATIS
Successen van Britschen
onderzeëer
Duitsche duikboot vernield
Duitsche luchtraids
België
92ste jaargang.
Tel. No. 69306 (3 lijnen).
BUR£AU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53H.
BUITENLAND
Britsche luchtaanval op
de Duitsche Noordzeekust
Tegenstrijdige berichten
Hel D.N.B. meldt:
In den middag van IS December hebben
de Engelsclien een groote vlucht onder
nomen met 44 moderne gevechtsvliegtui
gen. Gepoogd werd verscheidene plaatsen
aan de Noordzeekust aan te vallen. Zij
veulen echter reeds bij het naderen ten
Noorden van Helgoland door Duitsche
jacht toestellen opgevangen en uiteenge
dreven. Er werden verscheidene verbitter
de luchtgevechten boven bet binneindoel
van de Duitsche bocht gevoerd.
Daaibij werden, volgens tot dusverre
ontvangen berichten, 34 Engelschen neer
geschoten. Bij dijt aantal zijn. niet de ver
liezen- inbegrepen, die de - overgebleven
Engelscbe toestellen naar alle waarschijn
lijkheid op hun vlucht terug verder heb
ben geleden
Brokstukken van neergeschoten Engel
scbe toestellen zijn reeds op dc Duitsche
eilanden aangespoeld. De bemanningen vaïi
twee Engelsclie vliegtuigen werden ge
vangen genomen. Enkele Engelschen ge
lukte liet door te breken naar Wilhelms-
haven. Zij raakten, in geconcentreerd a£-
weervuur, zoodat zij er niet toe kwamen
bommen meer te werpen. Aan'* Duitsche
zijde zijn twee vliegtuigen, welker beman
ningen met valschermen omlaag sprongen,
neergestort. De zegevierende Duitsche jacht-
toestellen zijn Messersclim'dtmachines van
liet type 109. Zij behooren tot het jacht-
eskader Schumacher, dat reeds op 14 Dec,
door liet neerschieten van 10 der 20 aan
vallende Engelschen den vijand met 50
pCt. verlies naar huis zond.
Het Britsche ministerie van lucht
vaart deelde mede, dat Engelsclie bom
bardementsvliegtuigen twaalf Messer-
schmidt gevechtstoestellen hebben neer
geschoten in een verwoeden luchtslag
boven de Duitsche Bocht. Zeven Engel
sclie vliegtuigen zijn nog niet terugge
keerd. De Britsche bombardemenlstoe-
stellen bevonden zich op een verken
ningsvlucht met het doel ieder Duitsch
oorlogsschip, dat op zee aangetroffen
wordt, aan te vallen. Er werden geen
Duitsche oorlogsschepen gezien.
Het Britsche minister.e van luchtvaart
deelt mede, dat de twaalf Messersclimïdt-
vliegtuigen, welke gisteren tijdens het lucht
gevecht in de bocht van Helgoland werden
omlaag geschoten, ongeveer 50 pCt. uit
maakt van de vijandelijke strijdkrachten,
welke in den strijd werden geworpen.
Duitsche kruiser „Leipziggetorpedeerd
Dn Biitsehe admiraliteit heeft g.stexavond
hekend eemaakt, dat de commandant van
den Engelschen onderzeeer, die de „Bre
men" in zicht had gekregen, dit schip bevel
had gegeven te stoppen. Hij maakte zich
gereed een waarschuwingsschot af te vu
ren, toen vijandelijke vliegtuigen de duik
boot dwongen onder water te gaan. On
danks het feit, dat Duitsche vliegtuigen
in de nabijheid waren, kwam de duik
boot boven water en gaf de „Bremen"
een teeken, om onmiddellijk te stoppen.
De „Bremen" nam hiervan geen notitie.
De commandant van de duikboot maakte
zicli gereed een söliot af te vuren voor
de boeg van de „Bremen", toen hij .op
nieuw 4 gedwongen weid te buiken.
Vier en twintig uur later zag de duik
boot een vostzalcslagsciup,- twee slagkrui
sers en drie in de nabijheid varende krul-
sers. De commandant van de duikboot
besloot te probeeren meer dan één schip
builen gevecht te stellen
De eerste torpedo trof den kruiser „Leip
zig" en men gelooft, dat nog twee tor
pedo's een anderen zwaren kruiser getrof
fen hebben. Drie andere torpedo's soho
ten tu<=schen de vijandelijke schepen door.
Nadat op de duikboot jacht was gemaakt,
keerde deze na het vallen van het don
ker naar de plaats terug en constateerde,
dat een oppervlakte van bijna vier viel
kante mijlen onder een dikke laag olie
lag. De admiraliteit voegt hieraan toe.
Het lijkt zeker, dat minstens een zware
kruiser, behalve de „Leipzig", ernstig be
schadigd werd en het is zeer wel mo
gelijk, dal ten minste één van de schepen
er niet in geslaagd i3 de haven te be
reiken.
De aionturen van de duikboot, dieo.m.
de „Bremen" in ziclit gekregen heeft, be
gonnen bijna direct toen zij het gebied,
waar zij moest patrouilleeren, bereikte.
De onderzeeër kreeg namelijk een
pas geschilderde duikboot in zidht en
viel die met torpedo's aan. De En-
gelsche gezagvoerder, die door de
periscoop de uitwerking van de torpe
do's waarnam, zag een verblindende
flits en nam waar, hoe wrakstukken
twee honderd voet de lucht in werden
geslingerd.
De zee werd met stookolie en wrak
stukken bedekt en ook werd het lijk van
een Duilschc-n matroos gezien. Een paar
dagen later ontmoette de duikboot de Bre
men.
President Kallio van Finland tijdens een bezoek aan de Manncrhcim-lmie, waar de
s e hcWliaftigcn tegenstand bieden aan dc Russische aanvallers.
boven de Noordzee
Het D.N.B. meldt:
Het Duitsche luchtwapen heeft in het ka
der van zijn verkenningsvluchten Engelsche
voorposten- en beveillgingsschcpen herhaal,
de malen aangevallen.
De verkenning werd op brceJe waaier
vormige wijze uitgevoerd over de gebeele
Noordzee tot aan de Shetland-eilanden en
tot Portsmouth. j
Twee voorposlenschepen ea twee andere
vaartuigen werden tot zinken gebracht. Drie
andere oorlogsvaartuigen, waaronder stoom
schepen van een inhoud tot 2500 ton ver
toonden zware slagzij. j
Officieel wordt van Britsche zijde mede
gedeeld, dat twee koopvaardijschepen door
Duitsche vliegtuigen op de Noordzee tot
zinken zijn gebracht. Een derde schip werd
met machinegeweervuur aangevallen, waar
door twee leden der bemanning gewond
werden. Enkele visschersbchepen werden
voorts tot zinken gebracht.
Bemanning van de „Graf Spee'9 in
Argentinië geïnterneerd
De commandant van de Graf von Spee
is met de officieren en de geheele be
manning aan boord van twee Argentijn-
sche zeesleepboioten en een sleepschip he
denmiddag in de haven van Buenos Aires
aangekomen. Volgens "verklaringen van den
kapitein is de gebeeie bemanning onge
deerd.
Gisteren zijn de commandant, de leden
van den stat major en de bemanning van
de Admiral Spee diïfeoheept.
Dank zij de uitgebreide voorzorgsmaal-
legebn hebben zich geen ongeregeldhe
den voorgedaan bij het aan land komen
\an de 1039 opvarenden van het tot zin
ken gebrachte Duitsche pantserschip „Ad
miral Grat von Spee". Behalve het per
soneel van de Duitsche ambassade ston
den slechts weinig menschea op de kade.
De Duitsche matrozen lachten en zeiden,
dat voor hen de oorlog was afgeloopen.
Kapitein Langsdorff zeide slechts, dat hij
voldaan was.
De Argentijnsche autoriteiten ontkennen,
dat Argentijnsclio sleepbooten springstoffen
naar Montevideo hebben gebracht om de
„Admiral Graf von Spee" in de lucht te
laten vliegen. Hieraan wordt toegevoegd,
dat geen enkele Argentijnsche sleepboot in
de nabijheid van liet Duitsche schip is
geweest.
verder wordt genreld, dat dc Argentijn
sche minister van marine, Scatto, een be
zoek heeft gebracht aan de opvarenden
van dc „Admiral Graf von Spee" in het
immigTantenhotel, waar zij zijn onderge
bracht. Officieren en minderen zullen op
kosten van de Argentijnsche regeering geïn
terneerd worden, de Argentijnsche regee
ring zal hun gewone gage betalen, met
aftrek van de kosten voor huisvesting en
voeding.
Dc „Taeoma." in Argentinië ge
ïnterneerd.
Een radiobericht meldt uit Buenos Aires,
dat het Duitsche schip „Taeoma", het schip
dat de „Graf Spec" geravitailleerd' heeft,
door de Argentijnsche autoriteiten zal wor
den geïnterneerd.
De gezagvoerder van de „Taeoma" zal
voor de militaire overheid moeten ver
schijnen om de motieven uiteen te zetten,
welke hem er toe hebben gebracht de har
ven te verlaten en vervolgens zonder ver
dunning terug te keeren.
De „Taeoma" zal waarschijnlijk worden
geïnterneerd.
Tier leden der bemanning ge
arresteerd.
Nadat de bemanning van boord van den
Graf von Spee uit Montevideo was wegge
gaan, keerde een boot met vier Duitsche
matrozen naar het oorlogsschip terug.
Dezen lieten het schip in de lacht vliegen.
Vervolgens werden de vier mannen aan
boord genomen door de Taeoma. De Uru-
gueescbe autoriteiten liebben deze vier
opvarenden van de Graf von Spee ge
arresteerd. Zij zullen verhoord worden.
liet wrak van de Graf von Spee stond'
gisteravond nog steeds in vlammen. Er
stijgt een zware rookwolk op, van de
brandende stookolie, die over de opper
vlakte vloeit tot op een afstand van twee
mijl van het wrak. Hierin ligt een gevaar
voor de schepen, die in do haven van
Montevideo manoeuvreeren.
DIE ZICH THANS PER
1 JANUARI VOOR MIN
STENS 3 MAANDEN
AB0NNEEREN OP DE
SCHIEDAMSCHE
COURANT
ONTVANGEN ALLE NOG
IN DEZE MAAND VER
SCHIJNENDE NUMMERS
Abonemeutsprijs: 15 et. per
week of f 2.per 8 maanden
Het gevecht bij Montevideo
Protestnota van 21 landen aan
de oorlogvoerenden.
Cantillon, de Argentijnsche minister van
buitenlandsehe zaken, beeft verklaard, dat
vandaag een en twintig Amenkaansche lan
den gezamenlijk een nota zullen zenden
aan de oorlogvoerende landen om te pro
testeeren tegen de schending dc.- maritie
me neutraliteitszone, welke door de confe
rentie van Panama is vastgesteld.
De nota is opgesteld door den minister
van buitenlandsehe zaken van Argentinië.
Zij heeft de goedkeuring ontvangen van
verscheidene Amerikaansche staten.
Zij geeft een vastberaden uiteenzeüing
van de ontevredenheid, welke gewekt is
door liet jongste zeegevecht in de Zuid-
Amerikaansche wateren.
De declaratie van Panama-, welke in Oc
tober j.l. is aangenomen op de Pan-Ame-
rikaansche conferentie, heeft een driehon
derd mijls-veiligheidszöne rond Amerika
vastgesteld.
IJull heeft gezegd, dat, indien de JSuro-
peesclie oorlogvoerenden binnon deze zóne
tot vijandelijkheden zouden overgaan, de
21 republieken in conferentie zouden bij
eenkomen, om te bepalen welke actie zij
zulle- ondernemen.
Uruguay en de ondergang
van „Graf Spee"
De Bcrlïjnsche avondbladen maken in
grooten opmaak melding van den ondergang
van de Graf Spee. De bladen wijzen er op,
dat na de weigering der regeering van Uru
guay, aan het Duitsche oorlogsschip te Mon
tevideo voldoenden tijd tot herstel te lalen,
de Graf Spee besloten heeft, zich in de
lucht te laten springen, in dit verband
uiten de bladen zware verwijten aan de
regeering van Uruguay en wijzen zij op
het protest dat de njksregeering tegen deze
houding aan de autoriteiten ie Montevideo
heeft ingediend, die „hebben toegegeven
aan den Engelschen dr el tv
Geen Duitscher zal het vergeten, schrijft
de Lokai Anzeiger, dat ook dit naterieelc
verlies van de Duitsche vloot slodils dub
bele, een actieve en een passieve schending
van bet volkenrecht door Engeland en
Uruguay.
De minister van buitenlandsehe zaken
van Uruguay heeft verklaard, dat zijn land
het internationale recht niet lieefl geischon-
den door de houding ten aanzien van de
„Admiral Graf Spee" en hij voegde hier
aan toe, dat de door Duitschland naar
voren gebrachte verklaringen volgens welke
het asy]recht zou zijn oveilieden, onbegrij
pelijk zijn.
De minister deelde mede, dat de Duit
sche gezant veertien dagen tijd verz.ocht
om het schip te herstellen.
Van het Westfront
Gevechten in de Vogezen
Het gisteravond uitgegeven Fransche le-
gerbeiiclit luidt als" volgt:
Aan liet einde van gisterochtend is in de
Vogezen een levendige strijd gevoerd lus
schen een van onze verkennmgsdetaclie-
menten en Dnitsche elementen. Wij maak
ten eenige krijgsgevangenen onder wie twee
officieren.
Hedenochtend wordt gemeld:
Niels belangrijks te melden.
Het bezoek van Chamberlain
aan het front
Ila\as meldt uit de „legerzone":
Zooals men weet, is Chamberlain naar
Fiankrijk gekomen, waar lnj een bezoek
gebracht heeft aau het Britsche expeditie-
leger. Gisteren heeft hij den Bnlsclien sec
tor van hel front in Lotharingen geïnspec
teerd. De premier ai ri veerde met een spe-
cialen trein in een ldein station, waar
hij door Garnelin verwelkomd werd. Het
was bedekt weer en zeer koud. Een mï-
trai'leurcompagnie bracht de militaire cer-
Ijowij'en. Per auto begaf Chamberlain zich
naar de Maginothnie, waar hy belangstel
ling toonde voor de functioneermg en do
organisatie.
Aan het emüe van zijn bezoek begaf
hij zich naar den commandopost van den
generaal, die het bevel voert over de
Britsche troepen, die contact hebben met
aen vijand Hier passeerde hij de revue
over een bataljon van een Engelscli in-
iantereiregimcnt, dat vervolgens defileerde
langs de hooge persoonlijkheden. Na liet
défilé inspecteerde Chamberlain een Fran
sche batterij artillerie, waarna hij een_
Britsch kamp bezocht. Ook bezichtigde hij
Fransche gepantserde elementen en fortifi
caties tussdien de verdedigingswerken ea
daarachter.
Gan.elin vergezelde Chamberlain vmol-
gens weer naar het station.
Hedenochtend hal Chamberlain te Parijs
een oateihoud "mei Daladier, generaal
Gamelin en admiraal Darlan.
Canadccschc trocj.cn in Engeland.
In verband met de aankomst van Cana-
deesche troepen in Engeland wordt er aan.
herinnerd, dat volgens de eerste plannen
van samenwerking tusschen Canada en
het empire de Canadeesehe troepen eerst
in het voorjaar zouden komen, doch in
October werd gezegd, dat een divisie ter
sterkte van 16.000 tot 18.000 man bin
nen twee maanden naar Europa zou ver
trekken voor opleiding, aangezien de weers
omstandigheden in Canada een laatste op
leiding niet mogelijk maakten.
In den vorigen oorlog zijn 40.000 Caina-
deezen gesneuveld, 12.000 zijn aan de op-
geioopeu kwetsuren overleden en L41.01)0
werden gewond.
Dc in beslag genomen „Diissddorf".
Reuter meldt uit Santiago de Chili t
Een Britsch oorlogsschip is buiten San
tiago verschenen. Het escorteerde het Duit
sche koopvaardijschip „Düsseldorf", groot
4930. De bodem zal als Britsch schip ia
dienst genomen worden. Men gelooft, dat
de Duitscïie bemanning aan boord van het
oorlogsschip gevangen zit.
Een Chileensche torpedojager, de „Al-
bea", vaart in de nabijheid om eerbiedi
ging van de Chileensche territoriale wate
ren ie verzekeren.
De krijgverrichtingen in Finland
De strijd in het Noorden
De coirespondent van liet Noorsche tele-
graafagen(schap aan de NoorschFinsehe
grens meldt:
Ten Zuiden van Kuosjaervi heeft de
strijd den geheelen nacht gewoed. De ge
vechten duren nog steeds voort. De Sor-
jet-Bussiscbe troepen hebben thans het
grootste deel bezet van het Finsehe ge
bied' langs de Noorsche grens. Zij hebben
zware verliezen geleden, maar zijn daar
door niet belangrijk verzwakt, in verband
met hun groote troepensterkten.
Heden wordt van deze zijde gemeld, dat
dc Russen de Finsehe verdedigingslinie
ten Zuiden van Saimijaervi zijn omgetrok
ken en tlnms oprukken in Zuidelijke rich
ting maar de 69ste breedtegraad. De Fin
nen trekken in goede orde terug, vermoe
delijk volgens een levoren opgemaakt plan.
Sommige Finsehe detachementen voeren
een guerilla %n den rug van de Russen,
anderen verbranden alles voor do vijand
komt.
De correspondent voegt hieraan toe, dat
de Russen thans vrij ver van Petsamo ver
wijderd zijn en de eenige weg, waarover
zij beschikken, is de Finsclie Poolweg, wel
ke sterk beschadigd is door de operaties.
Koning Leopold op inspectie.
Koning Leopold heeft in gezelschap van
eenige officieren gisteren een regiment ge
ïnspecteerd in de streek van Oostende.
Frankrijk
„Rue de Finlandc" tc Parijs.
In den gemeenteraad van Parijs heeft een
der leden voorgesteld om een straat in
Parijs „Rue de Finlande" te doopen, in
plaats van „Rue de Helsinki", teneinde op
deze wijze het geheele volk te eeren ea
niet alleen de dappere hoofdstad.
Don» couiaul rcrsclujm uietuit-
toaderiDg tan Zon- en Feestdagen.
"r^s per kwartaal f 2.—; franco per poet
.^0. Prijs per week: 15 cts. Afion-
jeruJke nummers 4 cts. Abonnementen
worden degelijks aangenomen.
Adrertentien voor het eerstvolgend num
mer moeten róór elf nor aan net .Bureau
besorgd lijn, 's Zaterdags vóór O uur.
Een bepaalde plaste van sdverlentien
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSDHE COURANT
PriJ» der jLdvertenUSn. van 15 rugfis i l .*y»;
iedere regel meer f0.30; in bet Zaterdagnummer
15 rogule USG, Iedere regel meer f 0.35
Reclame» f0.75 per regel. IncasBoko8teo5 ets.;
nostkwitaaüea 15 cts. Tarieven van advertenti?n
oij abonnementen aan het Bureau verkrijgbaar.
Oagahjka vorden tegen vooruitbetaling Kinine
AdvertentlBn opgenomen f 0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk w oord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentifin tot 25 woor
den t (L25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur ran bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
v
JL.
Luchtwapen in volle actie
Men verz&kort, dat xij onverwijld zullen
worden overgebracht naar do militaire zöne
van het eiland Martin Garcia, waar zij zul
len worden geïnterneerd.
Chamberlain op bezoek bij het Engel
sche expeditie-leger. De Britsche
oremier wordt bij aankomst per vliegtuig
op een der Fransche vliegvelden ver
welkomd door den Graaf van Munster
ZIJ
ïr
Ai» jfMji
MMÉi