FINSCHE SUCCESSEN
Kapitein Langsdorff
pleegde zelfmoord
Amerika zal haar neutraliteit
verdedigen
EERSTE BLAD
GRATIS
Donderdag 21 December 1939
92ste Jaargang.
No. 22358
Tei. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 6S300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53
BUITENLAND
Nederlaag der Russen bij Suomusaimi
Te Helsinki is bericht ontvangen, dat
de Finsche troepen bij Suomusaimi, in.
de „Wespenlaüle" van Finland, twee Sov
jet-Russische divisies feitelijk heeft vernie
tigd'. Naar gezegd wordt zouden bijna
20.000 Russen zijn gedood.
Russische spoorlijn gebombardeerd
Door Italiaansche en Spaansche
vliegers.
Reuter meldt uit Kirkcnaes (Noorsch-
Finsche grens)-
Gezegd wordt, dat Italiaansche eft
Spaansche vrijwilligers die dienst heb
ben genomen bij de Finsche lucht
macht, een bomaanval hebben gedaan
op de spoorweg van Moermansk.
Volgens een ander bericht zouden zes
Russische vliegtuigen of achter de
Finsche linies bij Salla in Noord-Fiu-
land zijn neergestreken of in do buurt
noodlandingen hebben gemaakt.
De felle koude, gepaard gaande met ver
blindend esneeuwstormen, hebben iedere
gevechtsacüvitcit aan het front in het Fin
sche Poolgebied, in den corridor van Pet
samo, onmogelijk gemaakt.
Naar de Finsche commandanten melden,
hebben de Russen in den sector van Heste-
foff aan de Noorsche grens zware verliezen
geleden.
Gisteren hebben omstreeks twintig Rus
sische bombardementsvliegtuigen een aan
val gedaan op de Finsche kustbatlerijen van
de buitenste archipel van Koppa. Zij wer
den door de kustbatterijen afgeslagen.
Finland zsielct een koning.
Van welingelichte zijde verneemt Reuter
te Washington, dat Finland poogt een lee
ning van 50 millioen dollar te siu ten bij
de regeering van de Verecnigde Staten voor
het koopen van oorlogsmateriaal. De leiders
\an het Congres worden gepolst, nu de
Finsche regeering er niet in is geslaagd
in iVallstreet een leening bo sluiten. In
Congreskringen wordt verklaard, dat de lee
ning de goedkeuring van het Congres be
hoeft.
De dood van kapitein Langsdorff
De commandant van de „Admiral Graf
Spee", kapitein Langsdorff, heeft een
eind aan zijn leven gemaakt.
Gisterochtend werd hij in zijn hotel
kamer te Buenos Aires gevonden met
een schotwond in zijn slaap, liggen
de op een groote Duilsche vlag, wel
ke voor het bed was uitgespreid.
Hij heeft een schrijven achtergelaten,
waarin hij verklaart, dat hij onmiddel
lijk besloten had het lot van zijn
schip te deelen, doch de daad zelf
had' uitgesteld om de veiligheid van
zijn bemanning te verzekeren.
volledig van den toestand' op de hoogte
waren gebracht. Toen deze taak volbracht
was, boog hij voor het lot. Een moedig
zeeman, die een nieuwe bladzijde heeft
toegevoegd aan den roem der Duitsche
marine.
Het opperbevel der Duitsche oorlogs
marine deelt mede:
De commandant van het pantserschip
„Admiral Graf Spee", kapitein ter zee
Hans Langsdorff, heeft den ondergang van
zijn schip niet willen overleven. Getrouw
aan de traditie en in den geest der opvoe
ding van het ofticierscorps, waartoe hij
bijna drie decennia heeft behoord, heeft
hij dit besluit genomen.
Nadat hij de hem toevertrouwde beman
ning in veiligheid had gebracht, heeft hij
de hem gestelde taak als volbracht be
schouwd en volgde hij zijn schip.
De oorlogsmarine begrijpt en waardeert
dezen stap.
Kapitein ter zeer Langsdorff heeft hier
mede als strijder en held' de verwachtin
gen vervuld, welke zijn Führer, het Duit
sche volk en zija marine in hem hadden
gesteld.
Dc internccring der bemanning
van de „Graf Spee".
Naar uit Buenos Aires vernomen wordt,
heeft president Ortiz eon hem door den
Argentijnsclien minister van buitanlandsche
zaken voorgelegd decreet over de internoe-
ring van de leden der bemanning van he
„Admiral Graf Spee" onderteekend. Op
grond hiervan zullen de officieren van het
oorlogsschip in de stad Buenos Aires ge
interneerd worden, doch zij moeten hun
eerewoord geven, dat zij de hun toegewezen
verblijfplaats niet zonder schriftelijke toe
stemming der politie zullen veriaten.
De manschappen van het schip wil men
in de centrale provincies in terneeren. In
politieke kringen te Berlijn wordt in dit
verband vernomen, dal hiertegen van Duit
sche zijde dienovereenkomstig slappen zul
len worden ondernomen.
Gezamelijke verklaring der
Amerikaansche Staten
Inzake de neutraliteitszone
Retilci meldt uit Washington, dat de
2L Amerikaansche republieken ge meen-
Duiisch communiqué.
De Duitsdie ambassade te Buenos Aires
heeft gisteren het volgende communiqué
uitgegeven:
„De commandant van den roemrijken
kruiser „Admiral Graf Spee" kapilciii-ter-
zee Langsdorff, heeft gisteravond zijn leven
opgeofferd voor zijn land door zich zeif
van het leven te berooven.
F au den aanvang af was hij vastbeslo
ten het lot van zijn mooie sthip te deelen
ou slechts machtige invloeden en een juist
begrip voor zijn verantwoordelijkheid voor
de geslaagde ontscheping van een beman
ning van meer dan duizend man hebben
hem er toe gebracht, de tenuitvoerlegging
van zijn voornemen uit te stellen tot zijn
pbcht was volbracht en zijn superieuren
schappelijk een verklaring opstellen,
welke docr den president van Panama,
waarschijnlijk morgen aau de oorlog
voerenden zat worden overhandigd,
Associated Press zegt, dat de verkla
ring de duidelijke aanwijziging zal be
vatten, dat de Amerikaansche repu
blieken gedwongen zijn meer dan een
diplomatieke actie le ondernemen, ter
veizekormg van de eerbiediging der
neutraliteitszone. Associated "Press
voegt hier aan toe, dat de republi-
fcen direct na de Kerstdagen over
leg zullen plegen, teneinde een gemeen
schappelijke politiek ten aanzien van
oorlogsschepen in baar liavens vast
te stellen.
Twee voorstellen.
Er worden reeds twee voorstellen over
wogen
1. Oorlogsschepen, welke oen toevlucht
zoeken m Pan-Amerikaansche havens, moe
ten automatisch worden geïnterneerd.
2 Oorlogsschepen in een slag bescha
digd en in dergelijke havens een toe
vlucht zoekend, moet iedere bijsland wor
den geweigerd en aangezegd te vertrek
ken of zich aan intemeering te onder
werpen.
Huil heeft tijdens een persconferentie
in antwoord op een vraag gezegd, dat
hij van gevoelen is, dat 4e stappen, welke
de Amerikaansche repuMieken thans on
dernemen, de kwestie der neutraliteitszone
actueel maakt. f
Aparte nota. J*a Duitsthland?
De „New York Times" verklaart, ■•'dat
behalve de gemeenschappelijke verklaring
aan do oorlogvoerenden?" door de Ameri
kaansche staten, wordt venvacht, dat een
in krachtige bewoordingen gestelde nota
zal worden gericht tori.de Du its die re
geering. Naar vernomen «wordt, zouden de
Vereenigde Staten hiertoe1 het initiatief heb
ben genomen en zal hierin worden ge
vraagd, dat geantwoord wordt op de eer
ste verklaring, waarbij de neutraliteitszone
werd vastgesteld. Bovendien zal worden
aangedrongen of geëischt, dat deze zone
geëerbiedigd zal worden.?
Britsche trailer gezonken.
Te Egersund (Noorwegen) is een Deensch
schip aangekomen met acht overlevenden
van een Britschen treiler, die in de Noord
zee gezonken is na door Duitsche vlieg
tuigen te zijn gebombardeerd en met ma
chinegeweren beschoten. De overlevenden
verklaarden, dat een der opvarenden was
gedood.
Volgens Reuter zijn gisteren wederom
verscheidene Britschie treiters het slacht
offer van luchtaanvallen der Duitschers ge
worden, doch groote schade werd niet aan
gericht. Van de „Star of Scotland" werden
twee opvarenden gedood...
Het tot zinken brengen
van de „Coiumbus
Reuter meldt uit New York:
De gezagvoerder van de „Coiumbus"
heeft bh aankomst op Ellis-eiland ver
klaard, "dat zijn schlP °P bevel van
hooger hand tot zinken was gebracht
Aan boord van den Amerikaanschcn
kruiser „Tuscaloosa" zijn Woensdag de
uit 579 leden bestaande bemanning van
de „Coiumbus", waarbij negen vrouwen,
in de haven van New York aangekomen.
De commandant van de „Coiumbus" had
Dinsdag draadloos laten weten voornemens
te zijn, zijn schip tot zinken te brengen
De bemanning van de ,jColumbus" had
reeds de kleppen geopend, vuur aangc
legd en de reddingbooten van het nood
zakelijksle voorzien en bemand. De boo
ten -werden in goede orde neergelaten, toen
de vlammen reeds door .dikke rookwolken
hoog uitsloegen. Zonder incidenten heeft
de „Tuscaloosa' hierna de overlevenden
aan boom genomen, die ondanks alles,
van goeden moed waren. Dc reddingboo
ten werden op zee gelaten.
Bij het appèl bleek, dat twee stokers
vermist werden. De overlevenden hebben
warm eten, sigaretten en warme kwar
tieren gekregen. De commandant van de
Tuscaloosa' zeide, dat de door de op
neming \ar> dit groot aantal personen op
het oorlogsschip veroorzaakte moeilijkhe
den waren verminderd, door een atmosfeer
van vriendschappelijke samenwerking.
Aan de opvarenden van de „Coiumbus"
is een verblijtsvergunning voor den duur
van zestig dagen verleend.
Een oorlogsdaad?
Ambtenaren van het Amerikaansche
slaatsdepartement hebben verklaard,
dat volgens somm.ge berekeningen de
Coiumbus op bijna 250 mijl binnen
do „neutraliteitszone" van Amerika
tot zinken is gebracht. Men bestudeert
tbans do kwestie of dit een oorlogs
daad binnen de zóne betreft, waar
van men gewoonlijk aanneemt, dat zij
gemiddeld tot 300 mijl van do kust
lig' uitgestrekt, terwijl zij op sommige
punten verscheidene honderden mijlen
breedte heeft.
De eerste officieele rapporten, die ont
vangen zijn over de Coiumbus duiden
aan, dat er geen enkele vlootactie ge
voerd is en er dus geen enkele schen
ding van dc neutraliteit is geweest. Dit
schijnt te worden bevestigd door de la
tere rapporten, aldus heeft de secretaris
van het Witte Huis, Early, aan do pers
medegedeeld. Hij voegde hieraan toe, dat
de ambtenaren der Amerikaansche regee-
rmg van meening zijn, dat de Duitsche
l-emanning besloot de Coiumbus tot zin
ken te brengen, liever dan het gevaar te
loojien van een slag, nadat het schip de
wateren buiten de veiligheidszone zijn
binnengevaren.
Aan het Westfront niets bizonders
Het gisteravond uitgegeven Fransclie le-
gerbericht luidt als volgt:
Geen enkele gebeurtenis van belang in
den loop van den dag.
Hedenochtend werd gemeld:
Activiteit van patrou.lles hier en daar
aan de Saar.
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
In liet Westen iets levendiger plaatselijk
optreden van do artillerie. Een Franscb
verkenningsvliegtuig weid kort nadat het
over de grens was gekomen door Duit
sche jaclitvliegers in den streek van Pir-
masens neergeschoten.
Niet de Poilu, maar de Tommy!
Het Duilsche Nieuwsbureau publiceert
een beschouwing over de activile t aan het
Westelijke front, welke als volgt eindigt:
„De Engelsehen zijn echter tol dusverre
op geen enkele plaats aan het front aange
troffen. De levendige Duitsche activ.teit in
het voorterrein geldt in de eerste plaats
niet den poilu, maar den tommy. Zoodra
hij gevonden is, zal onmiddellijk de Duit
sche belangstelling zich met veel grooter
élan tot hem richten dan tot zijn Fran-
schen kameraad".
De Britsche contrabande-controle
Nog geen Duitsche exportgoe
deren gelost.
Reuter verneemt in officieele kringen,
dat de Britsche eontrabanda controle-auto
riteiten nog geen exportgoederen van Duit
sche herkomst hebben doen lossen. Een
beperkt aantal ladingen heeft men echter
doorgelaten alleen, nadat de scheepvaart
maatschappij de garantie had gegeven, dat
de verdachte goederen in de haven van
bestemming met vrijgegeven zulten worden,
voorda' de contrabande controle-autoritei
ten e-n onderzoek hebben ingesteld.
Het Britsche ministerie voor de econo
mische oorlogvoering heeft een groot aan
tal aanvragen ontvangen van neutrale im
porteurs, die willen weten, wat waar
schijnlijk met in Duifsdvland bestelde goe
deren /al gebeuren. De bovenbedoelde ga
rantie der afladers wordt thans zoowel voor
invoer als voor uitvoer gebruikt.
Het zou cte bedoeling zijn, dat, wan
neer goederen, die op grond van een
garantie zijn doorgelaten, later contrabande
blijken te zijn, deze niet steeds nood
zakelijk naar Engeland en Frankrijk terug
gezonden behoeven te worden, doch slechfs
naar het dichtst bijzijnde grondgebied der
geallieerden.
Uitzondering voor Ilalië en
Nederland.
Ingevolge de kort geleden gevoerde
besprekingen lus-chen de geallieerde
en de Italiaansche autoriteiten, zijn
sommige uit Italiaansche havens ver
scheepte ladingen vrijgesteld van aan
houding als vijandelijke uitvoergoede-
rc-n.
He! zelfde is het geval met verschei
dene ladingen aniline en chemicaliën,
uit Nederland naar Zuid Amerikaan
sche havens verscheept, ofschoon be
kend was. dat deze goederen van
Duitsche herkomst waren. Dit is ge
schied in verhand met den specialen
aard oer goederen.
Zweedsch stoomschip op mjjxu
f gcloopen.
liet Zweedsche stoomschip „Mars" (1449
ton) is gisteren ter hoogte van de Noord
oostkust van Engeland gezonken, nadat het
op een mijn was geloopen. Zes overleven
den zijn aan land gebracht. Men gelooft
dat zes man worden isrmist
Aleen de gezagvoerder is ongedeerd ge
bleven. Een opvarende moest in een zie
kenliuis worden opgenomen, terwijl do vier
andere moesten worden verzorgd. De
„Mars" was binnen een paar minuten ge
zonken.
Trnepcnlratisportschip bijna in
botsing gekomen.
Een troepentransportschip is tijdens de
reis bijna in botsing gekomen, welke ramp
spoedige gevolgen zou hebben gehad. Het
tweede sciiip eveneens een Britsch
keerde naar een Britsche haven terug om
hersteld te worden.
Het incident deed zich voor tijdens een
dichten mist, toen hot zicht tot de lengte
van het schip was verminderd. De sciicjien
gingen zoo dicht langs elkander, dat een
redingboot uit de Davits geraakte. Het
troepenschip is met lichte averij de haven
binnengeloojion. De mist had beide schepen
onmiddellijk omhuld. Pas in do haven kou
de identiteit van het b nnenkomende schip
worden vastgesteldhet w as de „Samaria",
van de Cunard-Hjn, metende bijna 20 000
ton.
DIE ZICH THANS PER
1 JANUARI VOOR MIN
STENS 3 MAANDEN
AR0NNEEREN OP DE
SCHIEDAMSCHE
COURANT
ONTVANGEN ALLE NOG
IN DEZE MAAND VER
SCHIJNENDE NUMMERS
Abouementsprijs: 15 et. por
weck ot f 2.per 8 maanden
Engeland
De eerste verlofgangers uit
Frankrijk.
Gisteravond zijn te Londen de eerste
soldaten van de in Frankrijk gestationeerde
Britsche luchtstrijdkrachten met Kerstver
lof aangekomen.
Chamberlain bij den koning.
Chamberlain, die teruggekeerd is vaa
zijn bezoek aan het Britsche leger in Frank
rijk, waar hij tevens de bijeenkomst vaa
den oppersten oorlogsraad heeft bijgewoond
is gisteren door den koning in audiëntie
ontvangen.
Frankrijk
Flandin voor verbreking der betrek
kingen met Sovjet-Rusland.
Zekere leden der commissie van buiten-
landsche zaken en met name Flandin,
hebben een verbreken der diplomatieke be
trekkingen met Sovjet-Rusland voorgesteld
waarbij zij deden uitkomen, welken terug
slag dit besluit zou kunnen hebben op de
houding van zekere neutrale landen, zooals
Italië en Spanje. i
Kersttijd in Parijs.
De schouwburgen, bioscopen, danszalen,
cafê's en restaurants te Parijs zullen van
25 December tot "30 December,?beide data
hinbegrepènr-tot middernacht open mogen;
blijven, evenals op 1 Januari. Op 24 era
3X December zullen zij tot 2 uur geopend!
mogen zijn.
Italië
Mussolini ontvangt Hinunlcr.
Mussolini heeft vandaag in bet Palazzx*
Venezia den chef der Duitsche pofitia
Himmfcr ontvangen en een langdurig en
hartelijk onderhoud met hem gehad.
BINNENLAND
De oorlog in de lucht
Engclsche weerlegging van
Duilsche berichten.
Gisteren is van ge/.agheblicndo Brilsche
zijde een commentaar verstrekt op de
jongste Duitsche berichten over veronder
stolde luchtacties boven de Noordzee, De
laatste dagen, zoo luidt dit commentaar,
schijnt in officieele Duitsriie kringen een
toenemende opwinding te hecrschen mei
betrekking tot den oorlog in de lucht
Maandag beschreven de Duitsche agent
schappen lot in biz.onderheden een lucht
gevecht boven Sylf, dat nooit heeft plaats
gehad. Dit werd blijkbaar gedaan om krach!
bij te zeiten aan de fantastische gelaiien
over het aantal neergehaalde vliegtuigen
in een luchtactie boven Helgoland. De
Duitsche berichten hebben voorts lucht
aanvallen u'tgedacht op lloemuni en [tan
tum, we'L-e liet Britsche ministerie van
luchtvaart officieel heeft tegengesproken
De redenen voor deze fantasieën zijn niet
ver te zoeken, aldus het commentaar. Gis
teravond heeft de Duitsche radio de lucht
aanvallen toegegeven op 24 wecrlooze vis-
schersliooten en gepoogd die aanvallen te
verontschuldigen door deze booten te be
schrijven ais oorlogsschepen en hulpvaar
tuigen. Deze verontschuldiging is zeer dui
delijk \alsch, en het blijkt, dat hiermede
een poging wordt gedaan om dergelijke
flagrante schendingen van liet internatio
nale recht en fatsoen te rechtvaardigen
door het uitvinden van Britsche aanval
len op Duitsche steden.
Vreemde vliegtuigen boven ons land
Beschoten cn achtervolgd.
De R.i'.D meldt:
Hedenochtend, kort na 11 uur, is
een drietal vreemde vliegtuigen bo
ven de Veluwe waargenomen, Deze
zijn van den grond af beschoten en
door patrouilles jachtvliegtuigen ach
tervolgd, waarna zij ons rechtsgebied
hebben verlaten.
Volgens een radiografisch bericht u't zee
hebben de molorïoggers SC1I 10 en 72,
welk'e gisteren ter versche haringvangst
naar zee zijn vertrokken, hedenochtend hun
netten gehaald. De vangst was echter go-
ring. Beide schepen vingen elk slechts
enkele manden haring.
Voorts werd nog een radiograffifsch be
richt antvangen van de haringtrawler Delft,
dal deze tlniissloomende is met een mooie
vangst van 20DO manden versche haring.
Ueje coursnt rerschijnt dagelijks, metait-
«onderin? vsn Zon- en Feestdagen.
PrJje per kwartaal f 2.-; franco per post
f 2.50. 1' rn s per week: 15 ets. Auon-
derlüke nummers 4 cta. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het cerstTOlgend num
mer moeten vóór elf nur san net Bureau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór uur.
Een bepaald® plaats van advertentten
wordt niet gewaarborgd-
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prijs der AdvertertlCn: van 1—5 regels f133;
icdero regel meer f 0-30; in het Zaterdagnummcr
15 regels 1.80, ieders reg^l meer f 0.33
Reclames f0.75 per regel Incassokostcnöcts.;
postkwitantiesl5 ets. Tarieven \an advertentie
by abonnement ryn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks vtorden tegen vooruitbetaling Klem®
Advertentiën opgenomen k 10.50 t/m. 15 ■aoor-'
.den, f0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
cent tot een maximum van 80 woorden.
's Woensdags: Kleine Ad verten tiëntoi 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 nnr aan bet
Bureau bezorgd.
*s Zaterdags: Kleine Advertentiën H.00, indien
niet \óór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
Volgens via Noorwegen ontvangen berich
ten uit de streek - van Petsamo zijn do
Sovjet-Russische troepen aangekomen bij
Hestesoss aan de Finsch-Noorsche grens.
Men merkt in dit gebied belangrijke contin
genten gemotoriseerde troepen op.
I
Kapitein Dove, een der Brifscho koop
vaardijkapiteins, die door de „Graf Spee"
aan boord werd vastgehouden, heeft den
Reutercorrespondent te Montevideo mede-
geddeeld, dat Langsdorff na den slag had
verklaard, zijn schip niet een zekere ver
nietiging tegemoet te zullen lalen gaan.
Ik vaar niet weer uit, aldus verklaarde
Langsdorff. Ik weiger mijn schip of mijn
mannen nutteloos op te offeren. In elk
geval, zoo voegde hij er nog aan toe, hen
ik blij. dat mijn geweten niet bezwaard is
door den dood van ook maar één Britscben
non-combattant.
ZIJ
De versche haringvangst.
H. M. de Koningin bij aankomst aan
het gebouw van P.T.1, te den Haag
voor het uitspreken van haar Advents*
rede tot het Nederlandsche volk en de
bewoners der Koloniën in Oost- en
West-lndiê
'Hvz -fa. 1 j jrik
Hf#**#*
K