CHURCHILLS WOORDEN
EENIGSZINS VERZACHT
Weinig indruk bij de
neutralen
EERSTE BLAD
De Duitsche actie
in de richting van den Balkan
Dinsdag 23 Januari 1940
No. 22383
Van het Westfront
Oorlog ter zee
De Duitsche troepen in Gaiicie
De strijd in China
Vereemgde Staten
De vreemde vliegtuigen
boven ons land
Zwitserland
Gemengd Nieuws
Huwelijkszwendeiaar aangehouden
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
92ste laargang.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Beuter seint:
In antwoord op tal van vragen van
neutrale waarnemers over de betee-
kexxms van de opmerkingen van Chur
chill met betrekking tot de neutralen,
werd gisteren in gezaghebbende krin
gen te Londen verklaard, dat er aan
herinnerd dient te worden, dat de
redevoering een was van een reeks,
waarin de ministers hun persoonlijke
commentaren geven op den loop van
den oorlog.
Het was m feite een „praatje br
den haard", een toespraak voor de
•microfoon en niet en verklaring,
welke beschouwd moet worden als een
mededeel m» over de regeexingspoli-
tiek, welke in het Lagerhuis zou moe
ten worden gedaan.
Om deze reden moeten de neutralen
de redevoering in het juiste licht zien.
Niettemin werd Reuter er van in
kennis gesteld, dat, voor zoover gere
fereerd wordt aan neutralen de op
merkingen van den minister van ma
rine groot gezag hebben.
Churchill heeft uiteengezet, wat thans
voor allen duidelijk is: dal de geheefe
neutrale w< rpld begunstigd zou worden
door een overwinning der geallieerden. De
neutralen hebben n de afgeloopen jaren
groote bedragen moeten uitgeven om zich
zeif te («schermen tegen bedreigingen van
Duitsche aaressie. De geallieerdea vechten
lot het einde van die agressie en indien
zij zouden gewonnen hebben, zouden de
neutralen piofiteeren van een vrede, ge
wonnen ten koste van geallieerd bloed en
geld, in dezelfde mate als de geallieer
den zeiven.
Noorwegen en de rede van
Church ilL
In een commentaar op de rede van
Church Lil schreef Dagbladet gisteravond':
Churchills „moreele aansporingen" zijn on
gerechtvaardigd, aangezien de Noordsche
staten zelve besloten hebben .nland hulp
te geven zooveel als zij dat (cunnen doen
binnen de mogelijkheden" van het interna
tionale recht. Dagbladet voegt hieraan toe:
Hoe hun neutraliteit verzoend moet wor
den met hun bijstand aan Finland is een
zaak, welke door de Noorsahe staten zel
ve moet worden uitgemaakt. Met hel recht
op neutraliteit gaat de plicht gepaard om
een beslissing te nemen, vrij van druk
van buiten.
Zweden niet onder den indruk.
Het beroep, dat Ghurchill in zijn radio
rede op de neutralen heeft gedaan, heeft
op Zweden geen indruk gemaakt.
Het is niet waarschijnlijk, dat zulk een
beroep weerklank zou vinden bij de Zwe-
den, die de neutraliteit beschouwen als
het kardinale punt van hun politiek, welke
verdedigd moet worden gelijk hun onaf
hankelijkheid en souvereiniteit.
De vwitsersche reactie op de
rede van Churchill.
Do Zwitsersche „Nouvelle Gazette"
schrijft ten aanzien van de rede van mi
nister Churchill, dat „indien het de be
doeling van Churchill is de neutralen aan
te sporen, dan antwoorden wij, dat dit
niet nocdig is. De neutralen hebben steeds
zonder angst de dreigementen het hoofd
geboden Wat Zwitserland betreft dit land
is niet betrokken in de actie van d'e an
dere neutralen in het vervullen van de
verplichtingen overeenkomstig het hand
vest van den Volkenbond'. Sedert d'e vol
ledige neutraliteit van Zwitserland' is er
kend door den Volkenbondsraad', rusten
op dit land geen verplichtingen meer".
De geallieerden tegen uitbreiding
van het operatieterrein
Havas meldt:
In welingelichte kringen te Parijs
noemt men de berichten in de Duit
sche bladen, met name die uit Genève,
waarin aan de regeeringen van Frank
rijk en Groot Brittannië fantastische
militaire plannen warden toegeschre
ven tot uitbreiding van het operatie-
terrein, zonder grond.
Maisky naar Moskou?
Naar de diplomatieke redacteur van de
„News Chronicle" meldt, hoorde men gis
teren te Londen, dat de Russische ambassa
deur, Maisky, binnenkort naar Moskou zou
vertrekken. De reden is niet bekend. In.
zekere kringen gelooft men, dat Maisky
wellicht op het Kremlin rapport over de
verschillende aspecten van den 'internatio
nalen toestand gaat uitbrengen.
In dil verband herinnert men er aan,
dat Maisky waarschijnlijk de meest gezag
hebbende adviseur voor Finsche vraagstuk
ken is. Hij is namelijk van 1929 tot 1932
gezant te Helsinki geweest en heeft toen
over het Finsch-Russische niet-aainvalsver-
drag onderhandeld "i het eeteekend.
Nieuwe aanval van het roode leger
Reutel meldt uit Helsinki:
Het ronde leger heeft een nieuwe
aanval ontketend langs de lijn van
de Noordoostkust van het Ladogameer
tot de grens benoorden Ilomantsi. Uit
het Finsrii" iegerbericht van gister
avond blijkt, dat de Russen op ver
scheidene punten teruggeslagen zijn.
Gisteren zyn te Helsinki een aantal bui-
ienlandsche vliegers, waaronder enkele Ita
lianen, aangekomen. Een Ita.iaan, die reeds
de uniform van de Finsche luchtmacht
droeg, heeft in een interview gezegd, dat
hij zeker was van de overwinning van
Finlano, omdat hij zich niet in kan den
ken, dat de wereld zal duiden, dat het
bolsjewisme zal zegevieren. Hij was via
Duitsehland naar Finland gekomen. Toen
de grensbeambten nem daar naar het doel
van zijn rus vroegen, had hij glimlachend
gezegd. „Wintersport".
De strijd bjj Sala duurt nog voort. De
Finnen zetten hun tactiek voort en pogen
door snelle patrouilles afdeelingen van het
roode leger weg te lokken van de hoofd
macht.
Bij de bombardementen door de Sovjet
Russische luchtmacht, hebben de vliegers
een nieuwe tactiek toegepast. Zij wierpen
licbtkogels uit, om hun bombardementen
te leiden.
Russische vliegers, die gevangen geno
men werden, hebben toegegeven, dat ge
brek aar; benzine begint te ontstaan in
het roode leger.
De Russische luchtbombardementen.
Havas seint uit Stockholm:
De Finsche autoriteiten verklaren, dat
de Russische luchtmacht tijdens de bom
bardementen bijna 6700 bommen hebben
laten vallen. Achttien personen werden ge
dood en 109 gewond.
Het betrekkelijk geringe aantal slacht
offers is hieraan te danken, dat de be
volking zich tijdens het luchtalarm beter
weet te beveiligen. De Russische vliegtui
gen vliegen dikwijls boven de wolken en
laten hun bommen op goed- geluk vallen,
zonder dat zij zelfs aarde kunnen zien.
Men schat, dat ieder menschenieven de
Russische luchtmacht twee vliegtuigen en
zes vliegers heeft gekost. De materieel©
schade is eveneens vrij beperkt en bet
verkeek is om zoo te zeggen niet onder
broken geweest.
Bnitenlandsche steun.
Naar Hoover, de voorzitter van het Arue-
rïkaansche comité voor hulp aan Finland
heeft verklaard, zal een nieuwe gift van
400.000 dollar naar Finland: worden ge
zonden. Reeds zijn 800.000 dollar gezon
den.
De Canadeesche regeering heeft besloten
een bedrag van 100.000 dollar beschik
baar te stellen voor den aankoop van
levensmiddelen door Finland. Deze levens
middelen zullen in Canada gekocht wor
den, ongetwijfeld zal Ottawa infótmeeren,
welke producten Finland het méést noodig
heeft.
De regeering van Uruguay heeft in den
ministerraad voorgesteld1 bij het parlement
een wetsontwerp in te dienen, wiarbij een
bedrag van 100.000 pest» beschikbaar
wordt gesteld voor hulp aan. Finland, Het
voorstel werd eenstemmig goedgekeurd.
]>e Finsche Mnv&l op Kroon
stad.
Havas verneemt, dat de aanval op Kroon
stad is ondernomen door dertig Finsche
vliegtuigen.
De Russische oorlogsschepen bij Kroon
stad zijn volkomen ingevroren. Verschei
dene zouden ernstig door hot bombarde
ment beschadigd zijn.
In officieel© Finsche kringen zwijgt men
echter over de aanvallen op Kroonstad en
de Russische bases in Estland, of wel
men spreekt het tegen.
Het Fransche avond Iegerbericht luidt:
„Een dag zonder incident".
Hedenochtend werd gemeld:
„Ten Westen van de Vogezen is een
vijandelijke overval met verliezen voorden
vijand verijdeld".
Het opperbevel van «Je Duitsche weer-
n achl maakt bekend!:
In he. grensgebied ten Zuidoosten van
Pirmasens maakte een verkenningsaftee-
ling zander eigen verliezen eenige gevan
genen De vijand1 had bovendien verschei
dene dooden.
D< marine heeft ook de laatste weken
in de Noordzee, den Atlantischen Oceaan
en de Oostzee met succes handelsoorlog
gevoerd. De activiteit der mijnenvegers en
voorpostbooten werd evoneehs stelselmatig
voortgezet. v -
Engelsche treiler verloren
geacht.
De Britsehe admiraliteit heeft een com
muniqué uitgegeven waarin wordt medege
deeld
De secretaris der admiraliteit betreurt het
te mopten mededeelen, dat Zr. Ms. tre ter
Valdora, tijdelijk gezagvoerder Potterton,
over tijd is en dat aangenomen moet wor
den, dat hij gezonken is. De* Valdora was
bemand met negen zeelieden.
Zweedseh schip na ontploffing
aan de Noorsche kost gezonken
Een door een Noorsch stoomschip gered
lid der bemanning van het Zweedsche
kolenschip Foxen, heeft thans gemeld, dat
het schip voor de Noorsche kust na een
hevige ontploffing binnen enkele minuten
is gezonken.
Blijkbaar zijn 18 leden der bemanning
omgekomen.
Grieksch sehip getorpedeerd.
Reuter meldt uit Lissabon:
Het 5329 ton metende Grieksche s.s. „He
katonarchos Drakoelis", is 150 mijl van Pe-
niche in Portugal door een Duitsche duik
boot getorpedeerd. Door de ontploffing wer
den zes opvarenden gedood. De kapiie'"
en twaalf leden der bemanning zijn door
het Italiaansche s.s. „Ninopadre" gerei en
naar Gibraltar gebracht. De tien overige op
varenden zijn door een Spaansch schip in
veiligheid gebracht.
Het Grieksche schip voer, toen het werd
aangevallen, in Zuidelijke richting.
Havas nn-ldt uit Ccmauti:
Volgens benenten uit over het alge
meen welingelichte bron, zijn in den nacht
van 14 op 15 Januari de eerste Duit
sche delaethcni mten in Lwow aangekomen,
nadat de sovjet Russische radio onnoep
den veer! umden Januari in een kort be
richt in het Poolseb en het Oekrainscb
de burgerbevolking had uitgenoodigd niet
zenuwachtig Ie worden over de aanwezig
heid der luitsche troepen en kalm te
blijven.
Een deei der Duitsche troepen is sinds
dien dag <u de Talieisehe hoofdstad ge
bleven. Anuere detachementen werden op
15 Januari met treinen in Oostelijke rich
ting gezonden.
Een ander bericht meldt, dat in Oost-
Galicië honderden Duitsche technici zijn
aangekomen, belast met de regeling der
repatrieenng der Duiischers uit Oost Po
len en met de bewaking van de door
reis door Sovjetgebied van de uit Roe
menië komende goederentreinen.
Dit bericht is van geen enkele kant
tegengesproken en schijnt op goede grond
slagen te berusten.
Duitsfisland verschaft zich
aandeel in Roemeensche wa
penfabrieken.
Reuter meldt uit Boekarest:
Naar vernomen wordt, heeft Duitschland
een belangrijk aandeel verworven in twee
van Roemenië's grootste bewapeningsfir
ma's door een uitspraak vaa een speciale
Roemeensehe juridische commissie, die on
geveer een half millioeo aandeden en
certificaten onder berusting van den be
waarder te Londen waardeloos verklaard
heeft
Een onlangs in Roemenië aangenomen
wet verbiedt, dat aandeelen van Roemeen
sehe maatschappijen, die voor de lands
verdediging werken, in het buitenland ge
plaatst o! van dé hand gedaan worden,
en voor zoover deze aandeelen zich reeds
in buitcnlandsch bezit bevonden, konden
zij waardeloos verklaard worden, ofschoon
de bezilters er van de uitgifte in Roe
menië van duplicaten van dezelfde nomi
nale waarde konden eischen.
De Duitachers hebben onmiddellijk ge
bruik van deze wet gemaakt om dupli
caten te eischen voor 177.600 aandeelen
in do ïtesita, het geweldige ijzer- en staal-
syndicaat en 328.255 aandeelen in vuur
wapenconcern Copsa Mica Cugir.
De Japanners over de Tsje-
kiang.
Het Japansohe expeditieleger in Tsje-
kiang is gisteren, volgens Domei, zonder
verliezen de 1600 meter breede Tsieo-
tang-rivier overgestoken. Ongeveer 50.000
man Chineesche troepen, welke aan de
overzijde van de rivier lagen, werden ver
dreven
De reactie in Denemarken.
Reuter meldt uit Kopenliagen
„Of d' oproep van Churchill een parti
culier karakter droeg, dan wel de gevoe
lens van hel Britsehe oorlogskabinet weer
gaf, hij zal op krachtig verzet stuiten in de
groep van neutrale staten, waartoe Dene
marken behoort", aldus schrijft Ekstra-
bladet. Het blad voegt eraan toe, „dat de
neutraliteitsverklaring, die j.l. Donderdag
in het parlement is afgelegd, een ant
woord vormt, dat gegeven zal worden op
alle oproepen al wenken uit elk der beide
oorlogvoerende kampen betreffende de
Beensche neutraliteit zoolang de oorlog
duurt".
De vorming van een nieuwe
Chineesche regeering
Het D.N.B. meldt uil Sjanghai:
Voor de conferentie in Tsingtao zijn al
daar reeds de leidende Chineesche persoon
lijkheden aangekomen, n.l. Wangtsjingwei,
Wangkehmiin, de leider der Pekingregee-
ring en Lianghoengtsji, de leider der ver-
nieuwingsregeering in Nanking. Bovendien
is generaal Lisjoesin de opperbevelhebber
van het Mongoolsohe leger en voorzitter
van den staatsraad der gefedereerde auto
nome regeering van Mongolië als vertegen
woordiger der Mongoolsohe vorsten naar
Tsingtao gekomen om met vertegenwoor
digers van de orthodoxe Kwomintang den
status zijner regeering ten aanzien van
de centrale politieke commissie fce regelen.
De mogelijkheid van vredeson
derhandelingen.
Reuter meldt uit Tsjoengking:
Een officieeie woordvoerder van de'Chi
neesche regeering heeft den correspondent
van Reuter medegedeeld, dat de mogelijk
heid voor vredesonderhandelingen tus-
schen Japan en de wettige regeering van
China thans geheel is verdwenen. De Chi
neesche; regeenng is vast besloten den
oorlog voort te zetten en deze vas beraden
heid kan slechts worden aangewakkerd door
de Japansche voorwaarden, welkle door
Wang Tsjing Wei zijn aangenomen. Deze
voorwaarden beteekenen een volledige over
gave.
België
Huiszoekingen te Eupeu.
Op bevel van het parket heeft die po
litie te Eupen huiszoekingen verricht in
de bureau*: van de bladen „Eupener Zei-
tung" en „Eupener Naohrichten", zoomele
in de woningen van den afgezoiton wet
houder Gierets en van een vroegeren
agent van politie. Deze huiszoekingen
vloeiden voort uit de arrestatie van een
zekeren Vanderbergen. Verscheidene docu
menten zijn in beslag genomen.
De geallieerde vliegtuigeuaankoopen.
Morgenthau heeft te kennen gegeven,
dat hij op verzoek van Roosevelt bezig is
met het coördineeren van de geallieerde
en Amerikaansche vliegtuigbestellingen in
de Vereenigde Staten. Voor de senaatscom
missie verklaarde hij, dat hij de aankoopen
der Fransche militaire missie van voor
den oorlog vergemakkelijkte. Hij zou een
regeling treffen tussclxen de Amerikaan
sche en de geallieerde vliegtuigopdrach-
ten om te voorkomen, dat conflicten ont
staan, waardoor de prijzen zouden kunnen
worden opgejaagd en moeilijkheden in de
aflevering zouden kunnen ontstaan.
BINNENLAND
Nederlandsche reges-ring zal
te Berlijn en Londen pro
testeeren.
De regeeringspersdienst meldt;
Uit nadere rapporten omtrent de ovear-
vlieging van ons landi op Maandagmid
dag, is gebleken, dat niet verscheidene,
doch slechts één vreemd vliegtuig
zich aan deze schending van onze neu
traliteit heeft schuldig gemaakt. Het
vliegtuig, dat op verschillende plaat
sen van ons land werd beschoten, is
als een Duitsch toestel herkend'.
Te Berlijn zal naar aanleiding van dit
Nader meldt de regoeringspersdienst,
dat gistermiddag om 12.45 uur eeu'
Engelsch vliegtuig boven Gorlcum ca
omstreken is waargenomen. Ook dit
vliegtuig is beschoten.
Te Londen zal een protest togen deze
schending van onze neutraliteit wor
den ingediend.
geval een protest worden ingedi.end.
Engeland spreekt tegen.
Het Britsehe ministerie van luchtvaart
doelt mede:
Gisteravond' is in Nederland officieel
verklaard, dat een vliegtuig vau de Royal
Air Force des middags over het Zuiden
van Nederland had gevlogen en dat het
vuur op dit toestel, was geopend. Een vol
ledig onderzoek is ingesteld, waarbij werd
vastgesteld, dat het bewuste vliegtuig geen
F ."tseh toestel kon geweest zijn.
Motta overleden
In den afgeloopen nacht om vijf uur
is de Zwitserscshe staatsman Giuseppe
Motta overleden.
Motta was op 29 December 1871 in
Airoio geboren. Zijn loopbaan begoo hij
als advocaat in zijn geboortestad'.
In 1912 werd hij lid van den „Bundesrat"
waarin hij tot 1919 het departement van
financiën en na 1920 het departement vam
buiteniandsche zaken beheerde.
Ln deze laatste functie vooral verwierf
Motta groote internationale bekendheid, te
meer omdat hij als Zwitsersoh gedelegeerde
sinds 1920 herhaaldelijk in den Volken
bond zijn stem liet hooren.
In 1924 presideerde hij" zelfs de Vol
kenbands-assemblee.
Vele malen is Motta bondspresident vm
de Zwitsersche republiek geweest.
Ais politicus was hij aangesloten bjj
de katholieke conservatieve volkspartij.
Duitsch dienstmeisje opge
licht,
De Amsterdamsche politie van het bu
reau Overtoom heeft een 29-jarigen sla
gersknecht aangehouden, die eenigen tijd
geleden met een Duitsch dienstmeisje om
gang heeft gehad. Hij had liet meisje trouw
beloften gedaan. De beloften zijn geen wer
kelijkheid geworden. Hij heeft wel geld, nu
eens kleine bedragen en ook een grootere
som, ten bedrage van twee honderd gulden
onder allerlei voorwedsels van haar ge
leend. Nadat hij het bedrag tot f375 had
volgemaakt, heeft zij nimmer meer iets
van haar „verloofde" gehoord. Voor den
rechter zullen zij elkaar weerzien.
De piloot J. J. Schott, de eerste bestuur
der Van het op Bali neergestortte K. N.
I .L. M.-vliegfuig, die met zeven anderen
der inzittenden bij de vliegtuigramp om
het .leven kwam.
D#ï» cooraot »eraclu)nl üsgdyks, mstliit-
rendering1 Tan Zon- «n Feestdagtn.
Fpjs par kwartaal f 8.—franco par post
f 8.50. - Prjja per weet: 15 ots. A&on-
darljlte nummers l «te. Abonnementen
worden dageUjks aangenomezL
Adrertentiën voor het eerstvolgend nuns,
mer moeten vóór elf uur aan bei Bureau
beiorgd ziin, 's Zaterdags vóór utix.
Eea bepaalde plaste Tan adrertentiïn
wordt niet gewaarborgd.
i
Pr^sder AdvenentiSm van t5 rrgels I1S^
iedere regel meer f {130, in het Ziterdagmunraer
15 regel» f 1.80, iedere regel meer I" 035
Reclame» fU75 per regel. Incassokostend ct*.;
postkwitanties 15 cta. Taneven van advcrtentien
cbaar.
kleine
i opgenomen a 1030 t/ra. ia oor
den, f 0.75 Um. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden,
Woensdags: Klein© Advertentiën tot25woor
den f Q.25, nuts vóór Dini»da*avoDd fi uur aan het
Bureau bexwgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, indien
nlat vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
