Churchill nu o5 iciee
Omtrekkende
beweging der Russen
niet-katholii-:ken
Maandag 29 Januari 1940
EERSTE BLAD
Aanval n den rug op de
Mannerheimlinie
VIERDE CONFERENTIE
KERK EN KAPITAAL"
De Finsche strijd
Oorlog ter zee
Japan
Spionnage in Nederiandsch Indië
Japansche trein omgeslagen
92ste laargang.
No. 22388
Tel No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijoen).
Postrekening No. 531L
BUITENLAND
Zaterdagmiddag heeft de Britsche mi
nister van marine, Churchill, voor een
groote vergadering te Manchester, zijn. reeds
aangekondigd'1 rede gehouden
Het is, zoo zeide Churchill o.m., on
mogelijk te zeggen wat het verloop van
den oorlog zar zijn, doch wij zijn er
zeker ran, dat tenslotte het recht zal
zegevieren. Wjj zijn vast besloten, onze
rol waardig en trouw tot het einde toe
te vervullen,
Na herinnerd te hebben aan de po
gingen, die de vijand onderneemi om „den
overzeesclen handel, waarvan wij leven",
te vernietigen, vervolgde spr.: U zult het
met auj eens zijn, dat de marine de
natie tot dusver niet in den steek heeft
gelaten. Wij moeten een meedoogenlooze
tol betalen voor de beheersching der zeeën.
Tot ausver is onze strijd ter zee on
miskenbaar met succes bekroond. De Duit-
sehe banuel en scheepvaart zijn van de
zeeën verdreven Minstens de helft van
de l-boolen, waarmede de vijand den oor
log is begonnen, is vernietigd. Na vijf
maanden ran verwoeden zee-oorlog staan
de kansen 5O0 tegen 1 tegen het zinken
van een schip, lat zich houdt aan de
instructies van de admiraliteit en zich bij
de Britscbe oonvooien aansluit.
Sprekende over het distributiestelsel zei-
de Churchill: Dit is geen tijd roor ge
mak en comfort Het is eea tijd om te
durven en te volharden. Daarom stellen
■wij oas zelf op rantsoen, terwijl onze
bronnon zich uitbreiden.
Een incident.
De rede an Churchill werd daarop
onderbroken door een man achter iu de
zaal, die enkele inalen riep: „Wij willen
Mosley", (Mosiey is de leider der Brit-
sche fascisten). Na enkele oogenblikken
vervolgde Churchill zijn rede met de woor
den „In ons nationale streven hebben
wij behoefte aan alle soorten activiteit",
waarop hc-t gehoor in luid gelach uit
barstte.
Spr ging voort: Wij gebruiken nog niet
al onze hulpbronnen, anders zouden er
mol nog 1.300.030 werkloo/en zijn. Doch
het proces breidt zich iederen dag uit en
het tempo wordt sneller. Daarom twijfel
ik ei niet aan, dat deze extra maanden
vaai voorbereiding tot den oorlog een mee
valler voor ons zijn en dat, wat ook in de
toekomst moge gebeuren en mits wij onze
waakzaamheid niet laten verslappen, Hit
ier zijn beste kans reels voorbij heeft la
ten gaan
Beroep op de arbeiders.
Churchill deed vervolgens ©en beroep
op do arbeiders. Millioenen arbeiders
zullen noodig zijn en meer dan een
milüoen vrouwen moeten kloekmoedig
haar intrede doen in onze oorlogs
industrie. Als de vakvereenigingsleden
om vaderlandslievende of internatio
nale* redenen speciale usances, zooals
zij deze zoo zorgvuldig in het leven
hebben geroepen, voor den duur van
den oorlog terzijde stellen, behoeven
zij niet bevreesd te zijn, dat deze
niet ten volle in eere hersteld zullen
werden, nadat do oorlog is gewonnen.
Datgene wat rij van het optreden der
I nssen tegen de heldhaftig© Finnen (lang
durig applaus) hebben gezien, moet ze
ker aan le Britsche en Fransche democra
tieën en parlementen nieuwen moed1 geven
in hun eigen strijd tegen het nazi despo
tisme
Churchill besloot met een vurig plei
dooi voor een nationale krachtsinspan
ning Er mag, zeide hij, geen week, geen
dag, ja geen uur verloren gaan.
Beroep op de neutrale staten
Herbert Morrison, de leider van de Brit-
scno Labourpartij, heeft op een arbeidscon-
ferentie te Manchester verklaard1, dat de
ct crwinning der geallieerden spoediger
zou komen, als zij „welwillendheid en al
ler mogelijken steun" ondervonden.
Morrison zeide: Ik verzoek den neutra-
leti, groot en klein, eerbiedig, de feiten
van deze gevaarlijke wereld te erkennen,
er is slechts één hoop op een behoorlijke
wereld', namelijk dat alle vredelievende
Balies zich aaneensluiten voor d© verzeke
ring van orde en veiligheid in de inter
nationale betrekkingen en voor de be
vordering van het economische welzijn
van allen. Tenzij zij dit doen, zal de vrij>-
heid van alle naties, stuk voor stuk, ver
nietigd worden.
Een nieuw Russisch offensief?
Volgens berichten von bet front door het
D. N. B. ontvangen, hebben de Russen ten
Noordoosten van het Ladogameer, dat in
middels geheel is dichtgevroren, een win
teroffensief geopend, terwijl de l'inscfie
stellingen op de Karelische landengte dooi
lang aanhoudend trommelvuur werden over
stelpt, en do Finsche troepen aldaar wer
den vastgehouden door een verhoogde acti
viteit van de vliegers, hebben de Russen,
naar verluidt, aan het front naar Lohnola
en Kitelae eenige divisies opgesield, die
moeten pogen zich een weg te banen in
den rug van de Mannerheimlinie.
Worosjilof naar het front?
De militaire correspondent van Reutel
schrijft dat maarschalk Worosjilof een be
zoek zal brengen aan het front in Finland
en hij hecht groote beleekenis aan dit
bezoek. Worosjilof is- nauw met Stalm ver
bonden. De 59 jarige maarschalk is thans
opperbevelhebber van het roode leger, vloot
en luchtmacht en de correspondent van
Reuter verwacht, dat zijn bezoek aan Le
ningrad ten doel heeft de actie van deze
drie onderdeelen der weermacht te co-
ordineeren.
Kroonstad toch gebombardeerd?
De correspondent van de Stockholm
Tidningen bericht aan zijn blad, dat hij
de bevestiging heeft ontvangen, dat, niet
tegenstaande de tegenspraken, Kroonstad
wel degelijk door de Finsche luchtmacht is
gebombardeerd. De Finsche vliegers heb
ben kunnen zien, dat schepen in brand
vlogen.
Sehcrmiitsrlingen boven bet
Ladogameer.
Het Finsche legerbericht dat door Havas
gepubliceerd wordt, luidt:
Te land: Op de Karelische landengte niets
bizonders te melden. Ten Noord-oosten van
het Ladogameer waren de vijandelijke aan
vallen zwakker dan de vorige dagen. De
door de Sovjets geleden verliezen bedroe
gen verscheidene honderden dooden Do
Finnen vernietigden een Russische trans
portcolonne van ongeveer 200 paarden. Zij
vernielden bovendien tien tanks. In den
sector Aittojoki van weerskanten levendige
activiteit van patrouilles en artillere, Een
tank werd vernield. In de richting van Ilo-
mantsi sloegen de Finnen een vijandelijken
aanval welke met vrij zwakke krachten on
dernomen was, af.
Op zee: Niets bizonders te melden. Acti
viteit van de kustbat erijen en van de infan
terie der kustverdediging op de vleugels
van het front te land.
In de lucht: De vijand heeft gisteren met
enkele toestellen boven Noord-Finland ge
vlogen. Russische vliegtuigen bombardeer
den Savoskoski, Huhma, Sotkamo en Liek-
sae. Volgens tot dusver verkregen inlïchtin
gen werd één persoon gedood. Gisteren zijn
drie Russische toestellen neergehaald.
Volgens Tass meldt het- Russische leger
bericht van gisteren, dat er zich niets be
langrijks nan het front heeft voorgedaan.
Betere Russische troepen.
Reuter meldde:
De Russische troepen, die aan de Noorde
lijke Finsche grens in den strijd zijn ge
worpen, zijn, naar gemeld wordt, van een
beter typ© dan di© -welk© gedurende de
eerste dagen van den oorlog werden ge
bruikt.
Men schat, dat 50.000 man Russische
troepen zich aan het front van Salla ver
schanst hebben en een aantal anderen aan
het front van Petsamo.
De Finsche opmarsch in het Noorden is
den laatslen tijd vertraagd. Een der redenen
hiervan is, naar men gelooft, do belerc
Russische organisatie sedert generaal Slem
het bevel op, zich nam.
Lichting 1898 ia Finland op
geroepen.
Aanplakbiljetten hebben gisteren lichting
1898 {landweer eerst© klas) per 2 Februari
opgeroepen. Hiermede staan 21 lichtingen
in actieven dienst. De dienstplicht gen moe
ten uitrustingsstukken, als schoeisel en ski's
meebrengen.
Estlandsche vrijwilligers.
Door Stefani wordt vernomen, dat het
aantal Estlandsche vrijwilligers, die strijden
in het Finsche leger, gestegen is tot 2000.
Honderd Russische tanks buit
gemaakt.
Volgens een telegram uit Helsinki hebben
de Finnen bij de gevechten bij het La
dogameer honderd Russische tanks buiig©
maakt.
Gevangenen vroegen amnestie.
Een aantal gedetineerden van de Finsche van Cluna erkent, een zoodanig politiek
strafgevangenissen president regime in Noord-Gliina, dat dit in staat
der republiek gevraagd her; gratio te ver- gesteld wordt nauw met Japan samen te
ieenen, teneinde hun misdrijven goed te werken op liet gebied van de laudsverded-i
maken door dienst aai het t ont. ging en op economisch gebied, een vredes-
De president heeft hierin toegestemd er formule tusschen Japan ©n hCina.
hij heeft thans een aantal brieven ontvan
gen van dez© mannen, waarin zijn hun
vreugde geven, iets voor het vaderland te
kunnen doen.
voor
in de KATHOLIEKE KERK, Lange Haven 72,
op MAANDAG 29 JANUARI, 's avonds half 9.
Onderwerp t
door
PATER WINKEL, DOMINICAAN.
>1'
Wang Tsjing Wei heeft naar het D.N.B.
meldt, verklaard, dat de nieuw© centrale
regeering waarschijnlijk begin Maait zal
worden gevormd.
Chineeschc successen iu Zuid-China.
Het Chineesche telegraaiagentscbap
Het lot vau da Alsacien.
Reuter meldt, dat de overlevend^ van meM Vol de Iaats{e t€legrammen van
he fransche vrachtschip Tourny (2769 ton) b front bia Zuid chiQa zoubden do Chi.
dat door Donderdag j.l. aan dJe Spaansche neesche t er -n d zijn vijf
kust door een duikboot js getorpedeerd, heroveren, il^en op dm
vertellen, dat nog evader Fransch vaar- Yam(5 naa'r Waning, aan de
tuig, de Alsacien (3819 ton) tezelfdertijd Jns j /ndes K 5 Kwail
getorpedeerd werd. Zij weten echter met ifi ^rd-Chma is d* stad Pa i fn
wat er met de ber nni ng ,s geschied'. GIJfsUp ongeveer 30 ILM. vaD Yebaigtoe
n f f®1 door de Chineezen heroverd na successen,
De Britsdie treil» Mensia is naar die sinds eakeJe d in dit b|ed
Reuter meldt, vannacht op de rotsen van a i
t 1 v. 1£ boekten. Tenslotte worden de gevechten
liet edand Man geloopen. De uit twaalf A A
ai 1 voortgezet "i de kustprovincie van Tsie-
leden bestaande bemanning.» verdronken. kJ b gunstig verloopen voor de
De bemanning had nog pas Donderdag CWnë0'ebdl(? tenten
honderd pond sterling ontvangen wegens
de redding van Nederlanders, die in open
BINNENLAND
Blokkade te Tientsin verscherpt
Het Britsche consulaat te Tientsin is er
•officieel- van in kermis gesteld, dat de
Japansche blokkade tegen d© Britsche en
booten op den Atlantisdien' Oceaan rond
dreven.
y - Zweeds die vcrpwkn ,1-er -zee."
Nya Dagligt Allehanua schrijft, dat tot
dusver 29 Zweedsefte schepen, tezamen Fransche concessies te Tientsin op drasti
rond G0.0D0 bruto registerton, door den sche wijze verscherpt wordt. De controle
oorlog verloren zijn gegaan. Ongeveer 209 aan de afzettingen werd Zaterdag reeds
Zweedsche matrozen zijn daarbij om het weer intensiever, terwijl de prikkeldraad-
leven gekomen [n de eerste iji maanden afscheiding weer onder stroom kwam
van den wereldoorlog verloor de Zweedsche
koopvaardij vloot slechts 16 schepen met
een inhoud van 18.778 bruto registerton.
Duiischers \an boord van Por-
sckip gehaald.
tugecscli
Hongarije
Een duel.*,
De leider van het internationale front,
Salie, h'eeft op d© sabel geduelleerd met
Het l'ortugoe-clie stoomsciiup Quanza, leen voormalig leider van deze beweging,
dat, komende uit Afrika, te Lissabon is De aa!iieK!ln was eon v<?rschil van ;ndcbt
gearriveerd, werd tijdens zijn laatste reis -
twee keeren aangehouden door geallieer- partij. Sallo werd met ernstige
de oorlogsbodems. wonden aan het hoofd buiten gevecht ge-
Den eersten keer had de bemanning van steld.
een Engetsch oorlogsschip aan boord van
de Quanza «er Duitschers gearresteerd,
terwijl het den tweeden keer een Fransch
oorlogsschip was geweest, dat hel Portu
geesdie stoomschip had aangehouden en
Turkije
Steun der geallieerden.
Een hoeveelheid goud ter waarde van
twee Duitschers van boord heeft gehaald, i ^jfben mdlioen pond sterling vertegen-
De andere Duitschers, die zicih aan boord woordigende het aan Turkije verleende cre-
bevondeo, waren niet van den dienstplicli- diet tot versterking van zijn munt, krach
tens de jongste Britsch Fransch.Turksche
is gisteren te Ankara per extra trein uit
tigen leertip en werden ongemoeid gelaten.
Westfront
Dooi verlamt krijgsi errichtingcu.
Do ingetreden dooi en de hiermede ge
paard gaande modder, blgven de krijgsver
richtingen aan het Westelijk front belemme
ren. De zwaar bewolkte lucht cn de drei
gende regenbuien hebben bovendien alle
activiteit in Ue lucht tijdelijk stilgelegd.
Strikte neutraliteit van Bulgarije
Algrniecne 1 erkiezingrn ge
ëindigd.
Havas meldt
De politiek der regeering Kiosseivanof,
de meest strikte neutraliteit, heeft giste
ren deze regeering een toeneming der
meezderhela bezorgd. Gisteren is a.l het
vierde en laatste iee; der algemeene ver
kiezingen voor de 25ste nationale ver
gadering gehouden. De uilslag dezer ver
kiezingen werd met groote belangstelling
verwacht in verband met de positie van
Bulgarije op den Balkan. Het resultaat
wordt luer beschouwd als een overweldi
gend succes voor de politiek die koning
Boris en de regeering hebben gevoerd,
d.w.z. met alleen handhaving van de
meest strikte neutraliteit ten aanzien van
hot Huidige conflict, maar tevens handha
ving van de Bulgaarsche onafhankelijkheid
buiten ieder blok.
De „nieuwe arde" in China
De conferentie te Tsingtao.
Domei somt de punten op, waaromtrent
in de conferentie van Tsjangtao overeen
stemming is bereikt. Deze punten omvat
ten o.a. de organisatie van een nieuwe cen
trale regeering in China als „wettige Kwo-
mintang-regeering", gunstige gezindheid je-
gens Japan, gemeenschappelijke verdediging
tegen de komintern en economische sa
menwerking met Japan als basis van het
nieuwe regime,, verleening1" van autonomie
aan Rimiea-Mongolië, dat de souvereiniieit
Syrië aangekomen. Het goud is opgeborgen
in de kelders van de Turksche Nationale
Bank.
Palestina
De illegale immigratie.
De laatste dagen van de vorige weck
zijn 750 Israëhetische vluchtelingen, voor
hef meerendeel afkomstig uit Duitschland,
die door een Grieksche boot zijn aange
bracht, op illegale wijze Palestina bin
nengekomen. Men gelooft, dat de autori
teiten zullen toestaan, dat zij in het land
blijven, zij het ook, dat zij in een kamp
ten Zuiden van Ha'a onder bewaking zul'en
worden gesteld.
Uruguay
Internecrlng van opvarenden van de
Graf Spec.
De regeering van Uruguay heeft bij de
creet bepaald, dat do veertien leden der
Graf Spee, die zich nog steeds in Urouquay
bevinden, zullen worden geïnterneerd.
De Duitsche legatie had gevraagd de tot
deze veertien behoorende officieren tc be
schouwen als liulp-vlootatlaché's.
Bij de geïnterneerden zijn ook de vier
mannen, die de Graf Spee in de lucht heb
ben laten vliegen en aan boord van de Ta-
coma werden gearresteerd. Zij zijn allen
gewond en bevinden zich thans in ©en
ziekenhuis.
De gesnem cl den in Cliina.
Volgens een communiqué van het kei
zerlijke hoofdkwartier zijn in December
853S soldaten van de Japansclien troepen
in China gesneuveld. Daarentegen sneu
velden 90.000 Chineezen, terwijl de Ja
pansche troepen 4177 gevangenen maakten.
Verwijdering van een onge-
wenschteu vreemdeling.
Lenigen tijd geleden werd in indie een
spionnagezaak ontdekt, als gevolg waarvan
een Duitscher te Batavia in arrest werd ge
steld. Het betrof voor zoover was na te
gaan uitsluitend inlichtingen op han«
delsgebied.
Het „Nieuws van den dag voor Ncder-
landsch-Indié" voegt hier aan toe, dat het
onderzoek ïn deze affaire kortgeleden ge
heel werd beëindigd. Zoo gaat het blad
verder. Het is niet gebleken, dat de betrok
ken Duitscher, de heer Max Augner (zich1
noemende ,,IJandelsvertreter") cei schakel
was in een organisatie in Indie, hoewel dat
natuurlijk wel voor de hand ligt. Hij kon
zijn inlichtingen niet moederziel alteen ver
zamelen.
Aangenomen wordt, dat hij alleen werkte
tegen die geallieerde, landen. Dat hij ook
tegen Nederland werkte, is niet komen vast
te staan. Er bestaat wel een vermoeden
hiervan.
Besloten is nu, Nederlandsch-Indië ten
snelte te bevrijden van dezen ongewensch-
ten vreemdeling. Onder de gegeven om
standigheden leek dit beter dan een ver
volging wegens in gevaar brengen van onze
neutraliteit.
Het besluit tot uitzetting is dezer dagen
geteekend door den gouverneur ran West-
Java, en Augner zal hoogstwaarschijnlijk
met een ftaliaansch schip naar Europa wor
den gezonden.
De politie heeft dusdanig bewijsmateriaal
tegen hem in handen gekregen dat zijn
schuld onmiddellijk vast stond. Zij wizt
zijn schuilnamen, de plaatsen waar hij zij&
mededeelingen afgaf, zijn opdrachtgevend
en de route waarlangs hij werkte. Dit ge
heuide via Japan en Rusland.
Gemengd Nieuws
Treinramp veroorzaakt den
dood van 221 passagiers.
Naai Havas meldt, heeft zich heden
ochtend vroeg te Osaka een spoor
wegongeluk voorgedaan.
Het ontzettende spoorwegongeluk bij
Osaka is gebeurd met een door ©en
benzinemotor gedreven trein van eea
buurtspoorweg. Door nog niet bekend©
•oorzaak ontspoorde de volle trein»
waarna de wTagoos omsloegen.
Officieel wordt medegedeeld, dat 22b
passagiers, hoofdzakelijk arbeiders,
zijn omgekomen. Verder heeft men 79
zwaargewonden uit de verwoesting be
vrijd. Het is nog niet bekend, hoeveel
lichtgewonden er zijn.
De meeste gewonden zijn arbeiders van
een koperfabriek. Doordat een der -achter
ste wagens van den trein, die op weg was
naar Sakoeraisjima, ontspoorde, scheurde
een benzinetank, waarna de benzine in
brand vloog. De vlammen tastten ook da
andere wagons aan.
Vrouw ia brand geraakt.
Gisteren is de 26-jarige mej. W. E.
Mighorst in haar woning aan de Vlieger
straat te Rotterdam in brand geraakt, door
dat zij te dicht bij de kachel stond.
De vrouw liep met brandende kleeren
de straat op, waar de vlammen door buren
werden gedoofd.
Per auto van den geneeskundigen dienst
werd het slachtoffer dat ernstige wonden
aan het lichaam had opgeloopen, naar het
ziekenhuis aan den Cooïsingel overgebracht
en daar tor vc- '-mnc opgenomen.
Overstroomingen in Bern.
In sommige wijken van Bern hebben
zich overstroomingen voorgedaan doordat
de hevoren grond hel wegloopen van het
water belemmerde. De uit haar oevers ge
treden rivier overstroomde tuinen en stra
ten. Er nerd schade aangericht.
Deze coaraut fursciignt dageJgfcs, met tut-
zondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartail f 8.—franco per post
f 8.50. Prijs per week: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden degelijks aangenomen,
Adrertentiifroor het eerstvolgend num
mer moeten tóót eli our aan het Bureau
bezorgd *ijn, *s Zaterdags vóór ur.
Ban bepaalde plaats ran advertentiên
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEf AMSCHE COURAN
Prlja der Adv cru «lu*ü van 15 n gr!» 11 55;
ledero regel meer l O30, is het Z/iicrd ijmumraer
1—5 regels f 1.80, iedere regel meer I (L35
Reclames fü.75 per regel. IncassoUosteröc's
poatkvkitantieslö ets. larieven van advertenties
dij abonnement ojn aan bot Bureau vei knjgbaar.
Oagetijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertcnüën opgenomen ÜJjO t/in. 15 woor
den, f ü.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*e Woensdags: Kleine Ad verten tiën tot 5S woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 unr aan het
Bureau bezorgd
*a Zaterdags: Kleine Advertentiën 11.00, indien
niet vóór V^jdagavond 6 uur bezorgd.
