Gemeentebegrooting m. MEELFABRIEK i HEIMAN Lascfireparaties - Autogeen- en Eleotrisch Algemeene beschouwingen i i De wethouders antwoorden n.v Technische Handelmaatschappij MACHINEFABRIEK A. FQNTIJNE Burgerlijke Stand Vergadering van. Vrijdag 15 December 1939, 's avonds 8 uur tea Stadhmze. Voorzitter: de burgemeester, mr. dr. JR. L J van Haaren. i. De Voorzitter heropend de ver gadering, beet de leden welkom en stelt aan de orde de voortzetting van de be handeling van de begrooting der inkomsten en uitgaven van de gemeente Schiedam voor het dienstjaar 1940, zoomede van de grooluigen van de afzonderlijke takken van dienst. Cijfers lezen. De beer mr. Van Vel zen (r.k) merkt op hedenmiddag zoover te zijn gekomen, dat hij thans beginnen kan aan de diensten, die speciaal onder zijn beheer staan. Een paar opmerkingen dienen nog voor:;.; te gaan. De heer Collé heeft cijfers geci eerd1, fie spa niet goed begrepen heeft. Deze yarer ontleend aan gegevens van het Cen traal Bureau voor de Statistiek, maar spar. heeft ze niet na kunnen gaan. Wel weet spr. echter, dal de statistiek een weten schap is en dat men cijfers moet kunnen lezen. Het gaat m dit geval niet om ab solute getallen, maar er dient b.v. ook rekening te worden gehouden met de toe name der bevolking. De Nieuwe Etotter- dlnmsche Courant fceefl ook cijfers gepu bliceerd over de gemiddelde vermogens in Nederland en daaruit blijkt, dat er een ver mindering is te cor.atateeren. Wat wil de heer Collé met zijn cijfers zeggen? Wil hij een deuntje halen uit een speeldoos, die zoo oud is als do weg naar Kralingen? Al zou men alle vermogens verdoelen, dian wa« men nog niets verder 1 Trouwens, iedere geschoolde arbeider weet, dat op die wijze niets te bereiken is! Het woonschepen-euvel. Er is gevraagd1 om drinkwater voor de woonschepen, die in de Noordvest lig gen. Die heele wooonschepen-geschiedenis acht spr een euvel. Die zaak daar moet zoo gauw m-ogelijk verdwijnen! De bewo ners dier schepen hebben geen lasten zoo als andere ingezetenen; in principe kan spr weinig voelen voor het instituut d'er woonschepen. Dat mag echter geen oorzaak zijn, on- gewenschte toestanden te laten voortbe staan. Uit hygiënisch oogpunt bezien zal alles -warden gedaan wat noodig is. Over wogen zal worden b.v. een standpijp in de nabijheid der woonschepen te plaatsen of iets dergelijks. Dat zal door do Tech nische Bedrijven bekeken worden. Onder zocht zal worden of een oplossing tech nisch en financieel mogelijk is. De wonin gvoorraatl. Nu iets o\ er den Wonïngdienst. Het verheugt spr. altijd, a's de raad bui tengewone belangstelling voor den Wo nïngdienst toont. Die belangstelling kan spr. zich verklaren, want de woning speelt een belangrijke factor in het cultureele leven van Nederland. Het doet spc. ge noegen, dat alles wat B. en W. op dit ge bied hebben gedaan, de instemming van den raad heeft. Voor die instemming brengt spT dank. Hoe staat het met den woningtoestand, hoe met de huren en wat zijn de perspec tieven voor de toekomst op woninggebied? Spr heeft getracht de beschikking te krijgen over de cijfers, die tot November 1939 loepen. In 1938 ivas het overschot van den woninevoorraad' 54; de vermeerdering be droeg 278 woningen. Spr kan begrijpen, dat de heer Vos in de Tweede Kamer hulde gebracht heeft aan het particuliere initiatief, waardoor te Rotterdam, in onze naaste omgeving, uitstekend werk op woningbouwgebied is tot stand gekomen. De toename van woningen tot Novem ber 1939 bedroeg in onze stad 170, waar- hij de 47 woningen voor groote gezinnen buiten beschouwing zijn gelaten. Als mem de heele toename in aanmer king neemt, komt men tot de veronderstel ling, dat in de naaste toekomst er geen woningoverscbot meer zal zijn. Maar zoo eenvoudig is de zaak niet. Men moet ook rekening houden met de toename der be volking en het geboorte-overschot. De laat ste 3 jaren is de toename behoorlijk ge weest, echter tengevolge van het groote geboorte-overschot in verband met het lage sterftecijfer. stiging en geboorte-over schot. In 1 i< hebben 323 personen de ge meente verlaten, in 1937 580 en in 1938 629 personen. De bevolking nam per 1000 inwoners toe in 1935 met 13.22; in 1936 met 6.8; in 1937 met 3.15; in 1938 met 2.69 en spr, verwacht, dat de toename in 1939 nog we! verder zal blijken te zijn gedaald. Te betreuren is, dat het geboortecijfer zoo bedenkelijk is afgenomen! Vroeger bleef Schiedam belangrijk boven het rijks- gemiddelde: spr. vreest, dat het er nu be neden zal komen te liggen. In 1925 was bier hel geboortecijfer per 1000 inwoners nog 26.23; in 1938 is dit reeds teruggeval len op 19.83, welk cijfer, naar spr. meen! Jceds beneden het rijksgemiddelde ligt. Samenwonen. In dit veibarul is ook de vraag gesteld: Hoe staat liet met do samenwoning? Deze is hiei bij het onderzoek, door inteliec- tueele werkloozen niet abnormaal hoog ge bleken. Ten gevolge van de mobilisatie oorlog was er oen rijk Nederland; bij het begin van dezen oorlog een arm Neder land. Aan de regeering dient te worden overge laten het tijdig nemen van maatregelen, maar voorloopig ziet spr. nog geen gevaar yooi hei opdrijven van de huren tot ab normale hoogte. Itrolopniiming. De heer v. d. Kraan heeft gesproken zei het aantal sainenwoningen echter wel over krotopruiming en stelde daarbij de zijn toegenomen en nog toenemen. Dat waag of wij op den goeden weg zijn. kan men niet verhinderen. Menige jonge Het woord krotopruiming is gemakkelijk vrouw wier man gemobiliseerd is, trekt uitgesproken, maar er zijn slechts twee gron bij de ouders in. Voorts zijn vele huwelij- den, waarop tot krotopruiming kan worden ken gesloten, zonder nog een eigen wo- overgegaanle. Ms een woning kennelijk r.ing te huren. iet stempel van krot draagt en 2e. als de Niettegenstaande hier de toestanden on- eigenaar weigert oen onvoldoende woning gunstiger is dan in de meeste gevallen el- jn or(]e te brengen, waardoor dan tot on- ders lier moet in verband met den on- bewoonbaarverklaring kan worden overge- dergrond duur gebouwd worden - is de gaan. voorziening in de woningbehoefte liier vol- De tweede manier is hier nooit gevolgd, doende. Zelfs in vergelijking met Amstcr- Alleen als een woning inderdaad een krot 1 dam is Itit-r het bouwen duur. jg gn de overheid stelt in dit opzicht Bovendien is het bouwen van arbeiders- ,,-erregaande eischen kan tot opruiming woningen hier nog min of meer riskant worden overgegaan. met bet oog op de zeer vlottende fahrieks-De raad herinnert zich, wat die eischen bezetting en de loonen hier niet verge- betreft, het geval ZijlstraatDe raad ver leken kunnen worden met die in andere klaart de betreffende woning onbewoon- steden. Als men b.v. de loonen in de baar; Gedep. Staten keuren dat besluit scheepstouw en het bouwbedrijf hier en g<x»d, maar tenslotte moet met den eige- in Amsterdam vergelijkt, dan zullen die Baar een compromis worden aangegaan, op hier lei stede in het nadeel zijn. grond van de overweging, dat anders de Er is ren economische wet, dat de huur- minister van binnenlandsehj© zakein het prijzen wel rekening houden met bet loon, raadsbesluit tot onbewoonbaarverklaring maar de stichtingsknsten houden geen ge- zou vernietigen, lijken tred met de lage loonen. Dat is een faclor, die ook hier een verscherpten toe stand1 veroorzaakt. I „VEGISOL" GLASZIJDE Isolatieschalen VCREEN GLASFABRIEKEN SCHIEDAM Woningen grostc gezinnen. - Saneering per wijk. Dit betrof slechts één woning. Wat zou. den wel niet de moeilijkheden zijn, als rei heel complex of zelfs een heele wijk op Fabriek van KURKEN - KURKENBONDELS YiSSCHER Ij KURKEN Fa. WED. A. VOGELEZANG Korte Achterweg 13-1® - Tel. 68872 Hoojttr.95/9T t.v.d.Z. V.d Fa. Milaan Schiedam Vcnaf heden u'rt voorraad leverbaar LASCH-TRANSFORMATOREN Modern ingericht reparatiebedrijf Boterstraat 28-32. Schiedam. Tet. 69400 (2 lijnen) KIPS Co. TELEFOON 68190 SCHIEDAM HOOFDSTRAAT 39 - Tel. 68484-68251 TARWEBLOEM TARWEMEEL TARWEAFVALLEN In de eerste plaats moeten er woningen deze wijze gesaneerd zou moeten worde i. vooi groote gezinnen worden gebouwd en Per wijk saneeren is trouwens practisch niet, omdat dit een hobby is van de R.K. niet uitvoerbaar. Vroeger is de saneering Staatspartijwel eens per wijkgedeelte ter band geno- De heer Din kei aar (s.d'.): Nou, nou! men, b.v. aan de Hoofdstraat en Broers De heer mi*. Van Velzen (r.k De Na- veld. üonale Woningraad, waarin vele niet-R.K. In Amsterdam, waar de woningpolitek zitting hebben, juicht het bouwen van wo- toch niet achterlijk genoemd kan worden, n in gen voor groote gezinnen toe, omdat er is het toch met gelukt de gehceic Jordaan in dit opzicht een achterstand is ontstaan, te saneeren; wel heeft men succes gehad Een woning met verscheidene kamers is in Uilenburg en met de Jonker, en Ridder-, moeilijker te expiloiteeren dan een met 2 straat. of 3 kamers! Jaar in, jaar uit is verzuimd Het saneeringsplan moet met de noodig© der achterstand ten aanzien van de wo- voorzichtigheid worden besproken, ningen voor groote gezinnen in te halen! Er is verband gelegd tusschen sar.eering Men behoeft zich niet ongerust te maken, en den bouw van een nieuw stadbuis. Spr. dat het kleine gezin of een aüeonwo- weet daar echter niets van, nende geen onderdak zal kunnen vinden I Ook heeft spr. den heer v. d. Kraan. Daarom moet de aandacht in de eerste hooren spreken over Zijlstraat en Broed plaats gericht worden op het stichten van straat en over de Noordvest, woningen voor groote gezinnen. Inderdaad, B. en W. gorden zich aan om Dat er-behoefte is aan dergelijke wonin- „ergens in Schiedam" een saneeringsplan gen is wel gebleken, want zond-er dat eeni- uit te voeren, ge reclame is gemaakt, hebben zich voor De heer ix. Hout m anjLflib.)Wordt er de 417 woningen voor groote gezinnen in gestudeerd of gewerkt?' aanbouw, 340 liefhebbers aangemeld. De De heer mr. Van Velzen (r.k.): huurprijs van die woningen zal f5.40 per De zaak zit zóó: Volgens de rijksregeling, week zijn. vastgelegd in art. 54, juncto art. 56; sub. 3 Bauwt mi der Woningwet, kan voor den bouw van t ii i i i i- nieuwe woningen een bijdrage a fonds Groot genoegen heelt spr. de mededeelmg lM. rfnrrn rint or nnr» irrnnrt rnnr ar Knrrl^vroxr/v. r Piranrieel en technisch mo gelijk? In dit verhand is echter van betcek 'nis wat de heer Houtman heeft gezegd met be gedaan, dat er nog grond voor arbeiderswo ningbouw aanwezig is. De heer ir. Houtman (lib.): Ja hoor. U kunt direct grond krijgen! De heer mr. Van Velzen (r.k.): Dan hoop ik in den raad steun te vinden trekking tot Nieuwland: m de studeerkamer voor nieuwe bouwplannen. moet in TOrste instantie worden uitgemaakt, Oe heer ir. Houtman Gib.): Maar de of het mogelijk is: le. financieel mogeljk en grond zal duurder zijn dan de vorige maal. ^e- technisch mogelijk, „ergens in chie- dam" een groot saneeringsplan te ver- Fruan^eele paragraaf Wo- nmgwet. het rijk kan men een bijdrage h De heer mr. Van Velzen (r.k.): jon(j8 perdu van 50 pCt. der kosten ver- De heer Hoogendain heeft een Taag gesteld -achten. Dat staat wel niet wettelijk vast, over de financieel® paragraaf van de Wo- maar dat percentage is verstrekt, echter ningwet. Die regeling kan spr. her niet 0p v00rwaarde: dat de krotten opgeruimd tot in onderdeelen uiteenzetten. De aange legenheid is geregeld in paragraaf 8 ©a 9 Het 'gemeentebestuuir van Schiedam ge- van de Woningwet en in art. 25 van het n;ej gj00t vertrouwen bij' de regiering ningbesluit, dat een gevolg is van de maar om iets te bereiken, 'moet er een weg Woningwet. z-pe pj^n^ moeten bincen de draag- Practisch is er alleen appèl op de re- fcraciit van de gemeente Schiedam blijven, geering mogelijk, als de gemeente zich bezig \ye moeten voor de saneering een stadsge- ou t met krotopruimingdan zijn voor- (jeejte opdoeken, waar de grond en de op- schotten mogelijk. I stallen waardeloos zijn. Dat gedeelte is er. Of het mogelijk zal zijn in de naaste -Qe jleer v <j. Kraan (c.h.): Wel neen. toexomst ook weer vereenigingsbouw toe te D(; heer mr. ¥an Velzen (r.k.): passen, kan spr. met beoordeelen, omdat De heerv. di Kraan uitlokken, dat ik de er thans practisch met gebouwd wordt. laats ,anduld> maar dat dc, ik niet. Die Wil men steun van Den Haag, dan moet d en opstalleB Zrjn er echter, men zich bezig houden met krotopruiming Als meR ,aagt. voor wat de en saneenng. De eischen, die Den laag nancieeie zjjde van de zaak betreft, actief daarbr; stelt, beoordeelt spr. niet ongung'ig. geweest? dan Iuidt het antwoord: Ja! Preinicbonw. De technische zijde is echter uiterst moci- Spr. draagt de woningbouwvereenigingen lijk. Er moet rekening gehouden worden een goed hart toe, maar de premiebouw, met tallooze factoren: den grond; de ligging die we gekend hebben, is ©en mislukking der perceelen; de hoogte van het terrein; geworden. De betrokken bouwers zijn ver- de tusschenliggende goede panden enz. lokt hun geld en hun bekwaamheid dienst-1 Het is dan ook zeer de vraag, of we de baar te maken voor den bouw van buizen, zaak voor elkaar krijgen.. die later te duur bleken te zijn, ook na af trek van de premie. Geen huurprijsverhooging, Spar. wil deze aangelegenheid bekijken en met voortvarendheid behandelen, maar men onderschatte de moeilijkheden, die Voor zoover spr. kan beoordeelen is er overwonnen moeten worden, niet. van buurprijsverhooging noch in Schiedam, noch in Nederland sprake nog geweest. We krijgen £70 van het rijk om intellec- Tenslotte wil spr. beleefd en eerbiedig den raad in herinnering brengen, dat dit, vanwege het groote gewicht, een zaak is, lueele werkloozen te recrutreren en bij die het geheele college van B. ei W. aan een door hen ingestelde enquête is gebleken gaat. dat er geen verhooging van huur is toege past. Sipr. hoopt, dat er een financieel even wicht zal worden bewaard, zoodat do huis- Ongemotiveerde aanval. De heer Van Bochove heeft gesproken over annexatie en zijn teleurstelling uit gesproken over wat in een der Rotterdam eigenaren geen moeilijkheden krijgen met sche bladen, in verband met die aangelegen- hun hypotheek!»ouders. heid over Schiedam is gezegd. Spr. moent D 'ortog heeft eeri geheel ander as door te wijzen op wat B. en W. samen dan de vorige. De economische om met den raad van Schiedam tot stand zijn nu geheel anders. Toen brengen, het beste bewijs geleverd wordt, een stijging van alle prijzen dat voor dien aanval geen grond aanwezig plaats; bij het begin van den vorigen was. -Technische bedrijven. Nu nog iets over de Technische Be drijven. Het standpunt van den welhoudei van financiën, dat Schiedam móet zorgen voor eeu gezonden financicelen toestand, wordt door spr. gedeeld. Maar geen jaar nog zijn de zorgen voor de Technische Bedrijven zoo groot geweest als thansnooit ook is de samenwerking met de Commissie voor de Technische Bedrijven zoo intensief geweest. We weten niet, hoe het met de grondstoffen zal loopenwe weten alleen, dat ze duur worden. Maar de prïj2en van de directe noch van de indirecte producten kunnen verhoogd worden. De kolenprijs is evenwel reeds opgeloopen van f 10.70 a 110.80tot f 14 En toch zullen we ons wel driemaal moeten bedenken, voor we be sluiten tot verhooging van den gaspnjs. Daarom vervult ons ten aanzien van de resultaten van de Technische Bedrijven de grootste zorg. Alleen kan nog gehoopt wor den op e-enige gelukkige oogenblikken tus schen de zee van somberheid. Slinkende winsten. Spr. moet de zaak wel zwart zien. In 1938 bedroeg de winst van de gasfa briek f 72.378.05 en nu is de raming met, f 52.200 aan den hoogen kant. De winst van de drinkwaterleiding is stabiel gebleven; die was f 113.000 en wordt nu geraamd op f115.700. De winst van het electriciteüsbedrrjf was in 1938 f 223.000; zij zal in 1939 f 2130.000 bedragen, maar we zijn nog niet veilig, als we haar voor 1940 op f192.000, of £38.000 minder ramen dan in 1939. Spar. heeft niet de bedoeling met het noemen van deze cijfers den raad de stui pen op liet lijf te jagen, maar wel wil spr den leden trachten te doordringen van den ernst.van den toestand. Het ambtsgebed. Van politieke beschouwingen zal spr. zich onthouden, doch wel wil hij nog iets zeggen over het gebed', dat te veel ver waarloosd wordt. Maar dat heeft B. en VV. nog geen aanleiding gegeven met een voor stel tot invoering van het ambtsgebed te komen. Juridisch staat de zaak zoo, dat in de sectie's de vraag is gesteld hoe de raad en hoe B. en W>. d'enken over het gebed in den raad. Voorts wil spr. er op wijzen, dat het hier eigealp betreft ©en nalaten van wat vroeger wel geschiedde; vroeger werd n.I. wel in den raad gebeden, maar in den loop der tijden is die goede gewoonte ver flauwd, behoudens dat zij hier en diaar nog bestaat. Men*moet wel heel blind1 in deze maat schappij staan, als men niet bemerkt, dat er wat verandert. De laatste jaren wordt sterker de nadruk gelegd op de ethische motieven van den mensch. Als voorbeeld daarvan kunnen dienende Actie voor God'; de Bond zonder Naam; de Nieuwe Gemeenschap en in andere kringen kent men de Oxfordbeweging. Bij al deze groepen stelt men ztch op het standpuntAls de wereld hervormd1 zal worden, dan moet de mensch uitgaan van de verbetering van zich zelf en dan be gint men met zijn afhankelijkheid' van den Schepper te erkennen. Zoo zie ik heti Mevr. BenlhemDe Wilde (s.d.): Ja, zoo ziet u het! Motieven tegen invoering van ambtsgebed. Den heer mr. Van Vjelzcn (r.k.) heeft het pijn gedaan, dat mevr. Benthem in het verlangen naar invoering van bet ambtsgebed' een politiek spel heeft gezien. Dat kan de reden zijp., waarom zij zich tegen invoering heeft verklaard'. Het is ook mogelijk, dat zij zich daar tegen ver klaarde, omdat zij het gebed zoo hoog acht, dat men dit niet in den raad' wil brengen. Spr. vermoedt echter, d'at de bezwaren tegen invoering van het ambtsgebed' niet geworteld' zijn in de opvatting, dat het gebed te heilig zou zijn, maar veeleer, dat men het niet met ons eens is, dat we diep afhankelijk- zijn van den Schepper. Dat moet echter iedér voor zich zelf weten. Mevr. BenthemDe Wilde (s.d.): Juist! De heer mr. Van Velzen (r.lr.): Alleen betreur ik bet, dat ia dezen moei lijken tijd' inen in het andere kamp niet die vordering heeft gemaakt op geestelijk gebied, die ik als geloovig mensch, wen- schelijk acht. Zelfbeperking. Wil men goede nationale instellingen»; behouden, dan zal men zich eenige zelf beperking moeten opleggen, b.v. wat be treft het spreken in den raad1, in de pers, enz. ■Aan dien regel der zelfbeperking wit spr. zich houden. Men moet niet zeggen, dat hier bizan- (terc belangen worden beschermd en spr. neemt ook niet aan, zooals de heer Collé deed', dat hier andere belangen wordwi verzaakt. Politieke veete's uitvechten, beeft ook geen zin. Verschillen bestaan en zui len blijven bestaan; men kan zijn beginse len, die men van kindsbeen af b_Ieders eft en waarvoor men gevochten heeft, niet verloochenen. (Wordt vervolgd). VLAARDINGEN. Geboren: 26 Jan. Josephus Leonardus Laurentius», zoon van L. H. Lips en J. E. M. Verkxonst, Lijsterlaan 27. Abraham, zoon van S. do Keijzer en E. van Dorp, Sportlaan 30. 31 Jan. Ella Nancy, dochter van J. Él. Sohilperoort en S. VVietsma, Rotterdam, Kempenaersiraat 51 (Vcrploegh Cliassë- plein 5). Johanna Harmiima Genii na, dochter van J. W. Mulder en J. Riedé, Vlaardingc-r-Ambacht, Van Linden van den HeuvelJsingel 15 (Verpl. Chassépleïn 5). 1 Fcbr Petronella Lena, dochter van. C. de Graaff en A. van der Voet, 2e> Van Leijden Gielstraat 16'2. 1 Februari: Henri, z. van J. van dec Have en A. Voos, Van KinsbergenpJaats 48. 2 Februari: Gijsbert, z. van G. Bot eet' Dekker, Emmastraat 32. Kees, z. vaaj H. van den Berg en P. van Buiiren, Sptccor- singel 99. 3 Februari: Johannes Leenitert, z. van H. B. Spanbroek en M. Simons, Valerius- straat 154. IJsbrand', z. van IJ. Piofc- ker en N. 3EL Berkhout, Swoel inokstraal 34. Arie, z. van J. Schenkel en M. de Heer, Vetteoordskade 96 7 Februari: Wilhelmina Maria, d'. vaa A. van Rij en P. Robbemond', Willem BoUr kf-lszoonstraat 70. I 0 ndertrouwd': Albert Overweg, 23 jaar «1 Teuntje Jo hanna v. o. Meijde, 22 jaar., Ewoud Hendrik Leendert Verbeek. 26 jaar en Dina Zonneveld, 24 jaar. Job Ver meulen, 30 jaar en Henderina Vlugter, 30 jaar. Theodoras Petrus Remmers- waal, 26 jaar en Aagje van Rijswijk, 2t jaar. Getrouwd1: Pioter Kramer, 31 jaar en Maria Eli zabeth Brijs, 31 jaar. Dirk Albertu# Geerlings, 26 jaar en Volksje Voogd', 20 jaar. Gerrit van IJpieren, 35 jaar e». Johanna Eijgenraam, 35 jaar. 0 verleden: 28 Januari: Ghristiaan Hofman, 19 ja ren, Vlaardinger-Ambacht, Raadhuisplein 3. 30 Jan. Maria Roodenburg, 61 jaar, echtgen. van W. Dijkshoorn, Sehiedamsahe» weg 43. 1 Februari: Camelia van Zeventer, 12 dagen, Arnold Hoogvlietstraat 65. I 2 Februari: Willemina Maat, 79 jaar, weduwe van M. de Ridder, Oosterstraat! 47. 3 Februari: Huiberdina Evalina Maris! Kazenbiöot, 1 jaar, Potgieterstraat 61. 4 Februari: Neeltje Geertraida del Zeeuw, 19 jaar, Markgraafstraat 10a. Comelis van Oevereo, 73 jaar, geschei den echtgenoot, van ML Timmer, V-erpl1. Chassépiein 5. VLAARDINGER-AMBACHT. Overleden: 27 Jan. Comelis Verboom, 66 jaar, echtg. van D. Snijders, Kethehveg 92.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 7