CHURCHILL NOGMAALS
OVER DE NEUTRALEN
„Orthodoxe neutraliteit
komt agressors
ten goede"
EERSTE BLAD
STADSNIEUWS
Maandag 1 April 1940
93ste Jaargang.
No. 22440
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KOftTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
Activiteit aan het Westelijk front
Karelisch-Finsche republiek gevormd
Niéuwe Chineesche (regeering'
te Nanking
België
Frankrijk
Spanje
Portugal
Engeland
Noorwegen
Sovjet Rusland
Vereenigde Staten
De opvouwbare fiets
Deze courant verschijn; dagelijks, met uit
zondering van Zon- eo Feestdagen.
Trijs per kwartaal f 2.—; franco per po9t
f 2.50. Trijs per week: 15 ets; Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abounemenlen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor liet eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur' aan liet Bnreau
bezorgd zijn, 's Zaterdags vóór ft uur.
Een bepaalde plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prfjs der Advertentiën: van 15 regels 11 53;
tedere rogel meer 10.30; in het Zaterdajrnummer
15 regels f 1.80, iedere regel meer f (X35
Reclames f0.75 per regel. Incassokosten?»cis.;
pos {.kwitanties 15 ets. Tarieven van advertentiën
bij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen I Ü.5U t/m. 15 woor- -
den; f 0.75 t/m. 25 woorden Kik woord meer
5- cent tot een maximum van 30 woorden.
'6 Woensdags: Kleine Advertentiëutot 25 woor
den i'0.25, mits vóór Dinsdagavond Guur aan bet
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.uü, indien
niet .vóór Vrijdagavond G uur bezorgd.
Jn een radioredevoering heeft Churchill
Zaterdag gezegd, dat het Britsche rijk en
de Ftansche republiek thans in een onver
breekbare eenheid zijn verbonden, zoo dat
hun hoog doel kan worden verwezenlijkt
en een geweldige vooruitgang bereikt in
bijna iedere richting. Tot nu toe is de
tijd aan onze zijde geweest, doch de tijd
is een veranderlijke bondgenoot.
Het komt mij voor, dat een verscher
ping van den strijd verwacht moet wer--
den. Wij zijn zeer zeker geenszins ge
neigd daarvoor terug te deinzen.
Wij verkleinen onze taak niet. Wij weten,
dat van de Britsche cm Fransche naties
groote inspanningen zullen worden ge-
eischt. Onze bronnen zijn, wanneer zij
eenmaal ten volle tot ontwikkeling zijn
gebracht, zeer veel ruimer dan die van
den vijand. De Franschen en Britten zijn
tezamen 110 miilioen personen, tégenover
i70 'miilioen Duitschers, want óp de 16
miilioen, die door bruut; geweld1 worden
onderdrukt, is niet te rekenen.
V aak'wordt m ij - géVïil^d-'Óif^Ëte ?pOf
Jog lang of kort zal d'urem 'Het 'zóu
een zeer korte oorlog kunnen zijn
misschien zou er geen oorlog zijn ge
weest indien alle neutrale staten,
die onze overtuigingen ten aanzien van
fundamenleele zaken deelen en open
lijk en in het geheim met ons sympa-
thiseeren met ons tezamen zouden,
hebben gestaan.
Wij hebben daarniet op gerekend en
zijn daarom niet onthutst. Wij. vertrouwen
op God. Het feit evénwel, d'at vele kleine
staten van Europa geterroriseerd worden
door nalionaal-soeialistisch geweld en bru
taliteit cn Duitschland' materiaal moeten
leveren voor d'en modernen oorlog, zou
de geheele wereld kunnen veroordeelen
tot een langdurige beproeving met ernstige
gevolgen in vele land'en. Daarom kan ik
niet verzekeren d'at de oorlog kort zal
zijn en nog mind'er, dat hij gemakkelijk
zal- zijn.
Ten aanzien van de buren van Duitsch
land1, zeide Churchill, dat hun gevaren en
hun standpunt worden begrepen, doch dat
het niet juist zou zijn of in het algemeen
belang, dat hun zwakheid de kracht der
agressors zou voeden en den beker van
den menschelijkeo vijand tot overloopens
toe zou vullen. Er zou geen recht kunnen
zijn, aldus Churchill, indien in leven en
dood de agressor ieder gevoel van memsche-
lijkheid' zou vertrappen en degenen, die
hem weerstaan verschriktzouden blijven
in de flarden 'van geschonden wettige over
eenkomsten. -
Vervolgens sprak de minister over de
verschrikkingen van den oorlog ter zee,
Waarbij hij opnieuw zeide, dat in d'e Brit-
sche en Fransche convooien veiligheid' te
vinden, is. Slechts een op.de 800 neutrale
schepen, die ouze bescherming hebben ge
zocht, is tot zinken gebracht. Bijna 200
neutrale schepen zijn vernietigd en bijna
1000 neutrale zeelieden vermoord bij de
poging van Hitier al degenen, die handel
op d'e Britsche eilanden willen drijven, te
terroriseereïi. In de laatste veertien dagen
zrjn 14 neutrale "schepen tot zinken ge
bracht cn slechts één Britsch. schip. Ten-
slotje zijn wjj zijn vijanden.
Een dergelijke' vornv van oorlogvoering
is niet toegepast' sind's de onderdrukking
der zeerooverij en liet is een monsterach
tige macht, die de neutralen, welke het
méést hebben geledén en nog lijden, moe
ten voedten niet middelen voor een toe
komstige agressie. Dit is een macht, waar
voor zij moeten huigen en tot welker over
winning zij gedwongen zijn bij te dragen,
hoewel zij Welen, d'at de overwinning van
die macht hun eigen slavernij zou beleê-
kenen.
Nog gisteren hebben ïN'edcrlandsche
.vliegers, ter wijl or varenden van eeu
Eugelsche duikboot acht uitgeputte Ne
derlanders, die, na zes dagen in een
open boot te hebben rondgezwalkt op
brancard's aan land droegen, in naam
van een strikte en onpartijdige ortho
doxie een Engelsch vliegtuig, dat ver
dwaald -was, neergeschoten. Ik maak
den Nederlanders, onzen dapperen
bondgenoot en uit vroeger dagen, geen
verwijt: Mijn sympathie gaat uit naar
hen in hun gevaren en hun benard
heid, terwijl zij met den tijger in één
kooi wonen.
Doch wanneer men ons vraagt de inter
pretatie der neutraliteit, die alle voor
deden aan den aanvaller toekent en
alle nadoelen te aanvaarden op reke
ning van de verdedigers der vrijheid
schrijft, dan herinner ik aan de woor
den van Lord Balfour; „Dit is een
-merkwaardig slecht opgezette wereld,
maar niet zoo heel erg .slecht opge
zet".
Doch al deze wandaden op zee ver-
^leÓTceit'^óór'^dé^ laaghartige' "liehauileliag
van hulpelooze Tsjechen en Oostenrijkers
en zinken in het niet hij den weerloozen
doodstrijd van Polen.
Mm het lot van Polen voor oogen vra
gen ged'achtenlooze mensclien niettemin
soms: „Waar vechten Engeland en Frank
rijk voor?" ik antwoord daarop; „Als wij
den strijd zouden staken, zoudt gij weldra
antwoord op uw vraag krijgen". Wij zul
len dezen oorlog voortzetten, waartoe hij
ons ook mag leiden, doch wij wenschen
het terrein van het conflict niet uit te
breiden. Bij het uitbreken van den ooriog
wisten wij niet, of Italië niet onze vijand
zou zijn.
Aan het Westelijk front is alles rustig
en' ter zee ot in de lucht is niets ge
beurd, doch meer dan een miilioen Duit-
sche soldaten, met inbegrip van vrijwel
.al hun actieve en gepantserde .divisie-s,
staan gereed', om langs de grenzen van
Luxemburg, België en Nederland binnen
enkele uren na het bevel, hun slag te
slaan.
Elk oogenblik kunnen deze neutrale lan
den geplaatst worden tegenover een la
wine van staal en vuur. De beslissing ligt
in de handen van een enkelen man.
Tusschen de Saar en de Vogezen heeft
weer groote bedrijvigheid - gelieerscht. Gis
terochtend in de vroegte hebben de Duit-
sobers een aanval ondernomen op een
Fransche post in de buurt van Nied. De
Duitschers werdén evenwel teruggedreven
met verlies aan manschappen. Voorts heb
ben de Duitschers- ha voorbereiding door
de artiiierie twee vlak bij elkaar gelegen
Fransche buitenposten aangevallen. Beide
aanvallen werden afgeslagen en dé Duit
schers leden verliezen. Wegens 't slechte
weer was er weinig bedrijvigheid in dé
lucht.
Bevestigd wordt, dat Duitsche vliegtuigen
Vrijdag j.l. op de Noordzee een Fransch
oorlogsschip hebben aangevallen. Bij de
verschijning van een Fransche kustpatrouil-
le, zoo verklaart men hier, trokken dé
Duitsche machines echter af.
De legerberichten' maken melding van
verhoogde activiteit van de arlilleirie en
enkele plaatselijke botsingen van vèrken-
ningspatrauilles.
•Het Duitsche legerbericlit deelt medé,
dat krijgsgevangenen gemaakt zijn.
Luehlgcvcchlcu.
Het D.N.B-. meldt:
Opi 31 Maart zijn hoven liet Westelijk
front een. aantal luchtgevechten gevoerd.
Duitsche jachtvliegtuigen die de grens be
waken, zijn op verscheidene plaatsen slaags
geraakt met de modernste Fransche viieg-
vliegtuigen. In totaal hebben 25 Messcr-
schmidt-toestellen tegen 36 Marane. vlieg-,
tuigen gestreden. Zeven Fransche vliegtui
gen werden omlaag geschoten, zonder dat
een Duitsch vliegtuig verloren ging.
Dc ecrslc Tsjechen naar
Frankrijk.
Binnenkort zullen 'de eerste, in Engeland
gerecrufeerdo Tsjechische vrijwilligers naar
Frankrijk vertrekken. Bij het uitbreken van
den oorlog hebben zij zich gemeld voor
mifi'a dienst.
Duitsche vliegtuigen bij de
Shctlandcilandcn.
Britsche gevechtsvliegtuigen -hebben gis
teren een Duitsch vliegtuig wérdreven, dat
de Shcllandeilanden naderde; Er werden
geen bommen uitgeworpen.' Eén ander vlieg
tuig, waarvan men gelooft, dit het Duitsch
was, is boven de Orkadeii gezien. Hel
werd' door luchtafweergeschut verdreven.
Ontmoeting, tusschen Briiscb
en Duitsch vliegtuig.
Ecu Britsch gevechtsvliegtuig, dat gis
termiddag ten Oosten vahnde kust van
Suffolk op patrouille was, heeft een ont
moeting gehad met een Duitsche machine,
welke 30t- meter beneden/het Britsche
toestel vloog. De Engelschrtmn achtervolg
de den Duitscher en schéén de machine
te treffen, want het Duitsche toestel vloog
'laag hoven het zee-oppervlkjc in Oostelijke
richting weg, in kennelijk onklaar geraakte
positie'. '-' V&;
lievig geschutvuur op zee.
Zaterdagmiddag werd mt verscheidene
plaatsen van Noord1 Sleesjvijk van oen
heviq kanonvuur melding gemaakt, komen
de uit de richting Helgoland:/
De opperste Sovjet heeft eenstemmig
het voorstel van Sjdanof oiu als twaalfde
republiek van de Unie der Sovjet-republie
ken, d'e Karelisch-Finsche republiek te
stichten. Deze omvat de öUde autonome
republiek Karelië en de bij liet Finsch-
Russische verdrag verkregen, gebieden, be
halve een strook, welke aan Leningrad
grenst. ,;;.i
De grondwet zal worden, gewijzigd ten
einde de Karelisch-Finscherepubliek in
de federatie op te nemen.;:
Te Nanking is Zaterdag de. nieuwe regee
ring Wang Tsjing 'V/ei -gé^aHéei-cL
Wang Tsjing Wei is beëedigd in zijn dr.e
functies, namelijk die van waarnemend pre
sident, van minister-president en van mi
nister van marine.
Wang Tsjing Wei zeide o.a.: Vandaag
is dc nationale regeering naar Nanking te
ruggekeerd om in de plaats te komen van
het bewind van Tsjang Ivai Sjek te Sjoen-
king.
Amerika erkent sleelits de re
geering te Tsjoenking.
Cordell Huil heeft verklaard, dat het van
zelf sprak, dat de Vereen igde Stalen de
nationale Chineesche regeering te Tsjoeng-
king zouden blijven erkennen en niet de
onder Japanseha controle staande regeering
te Nanking.
Hij voegde hieraan toe, dat de instelling
van het regime le Nanking lijkt op een ver
dere tenuitvoerlegging van het programma,
volgens hetwelk een land door geweld zijn
wil aan een buurstaat wil opleggen en een
groot gebied van de normale betrekkingen
met de rest der wereld wil afsluiten.
Avontuur van Belgischen treiler.
Te Oostende wordt bij geruchte verno
men, dal een Belgische treiler, die vischte
op fle Noordzee, met mitrailleurs is bescho
ten door een vliegtuig. Twee torpedoboot-
ja«érs openden het vuur op het toestel,
waardoor het gedwongen was te vertrek
ken.
Francois Poncct naar Parijs.
Francois Poncet, de ambassadeur van
Frankrijk in Rome, is. naar. Parijs vertrok
ken, teneinde persoonlijk in contact te trc-
cién mei dc nieuwe Fransche regeering.
Wcygaiul in Parijs.
De Fransche minister van defensie, Da-
ladicr, heeft Zaterdag een onderhoud gehad
met generaal Woygand', den opperbevelheb
ber d'er Fransche troepen in het Nabije
Ooslen. -
Overwinningsfeest.
In geheel Spanje wordt do eerste ver
jaardag van Franco's overwinning gevierd.
Valencia, Barcelona, Madrid en de groote
steden in dc provincie zijn met een zee
van vlaggen getooid'.
AVai gebeurt er in Macao?
1 lavas meldt uit Macao:
Be Piórtngeesclie "autoriteiten spreken het
Reuter-bëricht legen, dat Japan van Por
tugal zou hebben verlangd', dat to Macao
het Japan'sche militaire geld circuleert en
dat de' Japanners het recht krijgen huis-'
zesting te verrichten in Chineesche scliolen
ter bestrijding van anti-Japansche propa
ganda
Minister Gilmour overleden.
Sir John Gilmour, de minister voor de
scheepvaart, is Zaterdag te Londen plot-
selmc overleden.
Het Ecgclsche parlement morgen bijeen.
Morgen komen de beide huizen van bet
parlement na het Paaschreces weer bijeen.
Verwacht wordt, dat Chamberlain dan een
verklaring zal afleggen over de recente ver
gadering van den oppersten oorlogsraad,
tenviil hem tevens de vraag gesteld zal
worden, of hij beschikt over inlichtingen
ever de recente besprekingen tusschen Hit-
Ier en Mussolini. Men denkt, dat Halifax
een gelijke verklaring in het lioogei'huis
zal afleggen.
Natiucaal-socialisten gearresteerd.
Tijdens een vergadering van nalionaal-
socialisten te Aarlius werden ongeveer hon
derd deelnemers door de politie gearres
teerd, omdat zij in uniform waren gekleed,
hetgeen verboden is. Later werden zij
weei vrijgelaten, met de verplichting een
jas aan te trekken, zoodat de uniform niet
te zier was.
De begrooting.
De begroeting van de Sovjet-Unie raamt
de inkomsten voor het komende belasting
jaar op 182.200 miilioen roebel en de
uitgaven op 179.700 miilioen roebel, waar
van 57 milliard' bestemd is voor de lands
verdediging.
Diiitstbc propaganda.
De Anierikaansche autoriteiten bereiden
een gedetailleerd rapport voor over de
Duitsche propaganda jegens dc Vereenig-
de .Slaton aldus meldt de -Washinglousclio'
correspondent van de New Vork Times?
Dit feit wordi door gezaghebbende kringen
in liet licht gesteld als antwoord op het
Duitsdie witboek over do verantwoordelijk
heden van de Vercenigdc Staten in den
oorlog in Europa. Dit rapport zal ontle
dingen bevallen van documenten, publica
ties cn geïnspireerde artikelen, benevens
van radiolezingen, die ten doei hebben in
vloed uit te oefenen op de .Amerikaansdie
moening, or daar verdeeldheid in le zaaien.
Men laat zelfs doorschemeren, „dal een
publicatie van dit rapport mogelijk is.
Hef Aincrikaauscbc publiek en <lo oorlog.
Volgens het instituut van dr. GaJIup lot
peiling van de openbare meening, wil 84
pet. der Amerikanen een overwinning der
geallieerden. Eén pet. wenschl een Duit
sche zege en 15 pet. hééft geen mceniug.
Manoeuvres der Araerilcaanscbe vloot.
Vandaag en morgen vertrekken van San.
Pedro, San Diego en Hawaii 130 Ameri-
kaansche oorlogsschepen ,die zullen deelne
men aan belangrijke manoeuvres, welke
tot 15 Mei duren.
Bij deze manoeuvres komen 43.000 offi
cieren en manschappen van 500 vliegtui
gen, 11 slagschepen, 12 zware kruisers, 3
vliegtuigschepen en 65 duikboolcn in actie.
Ecu uitvinding van den lieer
J. J. Peereboom.
Het is reeds 24 jaar geleien, dat onze
stadgenoot, de heer J. J. Poereboom, be
gon met liet- zoeken naar décoplossing van
het vraagstuk; De opvouwbare fiets.
.Dat vraagstuk is., vrfy be J an g rij lc^ De fiets
neemtbetrekkelijk veel ruimte in/ vóóraf
in eeii trapportaal van een bovenhuis en
ook bij liet vervoer. Van militaire zijde
heeft men ook steeds belangstelling gc
toond voor de kwestie van de opvouwbare
fiets.
De heer Peereboom meende 24 jaar ge
leden reeds de moeilijkheden te hebben
overwonnen en vroeg en-verkreeg in der
landen patent op zijn uitvinding.
Maar de practijk wilde er niet aan.
Onze stadgenoot bleef echter zoeken
en nu meent hij de oplossing te hebben
gevonden.
De opvouwbare fiets volgens de ver
beterde constructie, is ons geloond.
In een handomdraai kan het stuur met
behulp van een vleugelmoer, een halven
slag- worden omgedraaid; twee schroeven,
in het midden van de horizontale en van de
schuine buis van het frame houden een
huls op zijn plaats. Verwijdert men die,
dan kan men het frame dubbel slaan, om
dat in beide buizen een scharnier zit.
De fiets wordt op deze wijze precies tot
dé helft van haar lengte teruggebracht
en is hierdoor b.v. makkelijk do trap op
te dragen.
De fiets met scharnieren is flink stevig.
Men heeft zelfs met drie man op het rij-
Onze stadgenoot de heer J. J. Pccre-
boom met zijn verbeterde opvouwbare fiets.
wiel gezeten en ondanks deze overbelas
ting hield zij het uit.
Naar de heer Peereboom ons verzekerde^
zullen dé meerdere kosten hij het aan
schaffen van een opvouwbare fiets zeken
beneden de f10 blijven.
Vooral het vinden van de juiste schar-
nierbeweging van de schuine buis van
het frame heeft den uitvinder veel hoofd
brekens gekost. I
Ook op deze verbeterde uitgave van dé
opvouwbare fiets is patent aangevraagd.
vyi
-v x '•-■F,
.x-V-y,
Zó
in de mooie 'rechtzaal van het kanton
Zaterdag in een buitengewone zitting mr.
fier in verhand met liet bereiken van den
Achter de tafel v.l.n.r. mr. J. G.
tonrcchlcr-plaatsvervangers; mr. R. 11. H.
mr. P. B. Cos, kantonrechter; staande
Kavelaars j mr. dr.- ir. M. M. van Praag
gers. Staande voor liet raam deurwaarder
'Van .achteren ziet men v.l.n.r. le rij:
dr. E. L. J. van Haaren; 2e rij mr. G.
P. van Bochove; 3e rijdo notarissen P.
gerechtsgebouw aan de Lange Haven nam
M. J. C. M. Kavelaars afscheid als grif-"
pensioengerechtigden leeftijd.
Wiltkampf en mr. .\J. M. van Vel zen, kan-'
F. H. M. Grasso, ambtenaar van' het 0; M.;
de scheidende griffier mr.' M.' L C. M.
en D. Bakker, kantonrechtcr-plaatsveryaa-
Jac de Groot."
mr. N. J. Post en de burgemeester, mr.
M. Hovmgh, mr. P. M. J. Nolet en mr.
Schaberg en J. F. \V. Meijer.
