1
i
Het verweer van de N.V.L.
-n|
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
1
-
-
ri
Opheffing van de vereeniging is de dood
van particulier initiatief. Weerleggingen van
ministerieele bezwaren
Gemengd Nieuws
3» bkr£;lïv'>.,,
Graansilo te Amersfoort ingestort
Dagelijksche Motorbootdiensten op toch
AMSTERDAM
BEURTVAART
SCHIEDAM-AMSTERDAM
LUXE VERHUUR „UNIQUE"
Fa. M. J. THARDT, Kurkenfabriek
Anno 1830
NOORDMOLENSTRAAT 26-32, SCHIEDAM
nVY STOFZUIGERS AA
IVIjA radio van dijk li»"
BINNENLAND
4 1
ij
t W. "4 If t t r 6
T r*
•4--V
Al -H
J
Is
r
i
Verklaarbaar is liet, dat de Nederland-
sclie Vereeniging voor Luchtbescher
ming, na de mededeelingen, welke de
minister van binnenlandsche zaken, de
lieer Van Boeyen, de vorige week ineen
persconferentie iieeft gedaan met be
trekking tot het 'geschil, dat ter zake
tusschen hem en d'e vereeniging is
gerezen, en harerzijds prijs op stelde,
ook de pers in te lichten omtrent het
standpunt, dat zij steeds heeft ingeno
men, en nog immer inneemt, ondanks
het zeer betreurenswaardige conflict,
dat geleid heeft tot een volkomen
breuk tusschen den minister en de
vereeniging.
En liet spreekt vanzelf, dat wij, na de
ui'roerige publicatie van het stand>-
piint des ministers thans, op grond van1
den steeds in de Nederlandsch© jour
nalistiek gehuldigden stelregel van het
hoor en wederhoor, evenzeer gaarne
plaats verleenen aan de uiteenzettin
gen van de zijde der vereeniging, waar
bij wij er echter nadrukkelijk op wij
zen, dat wij ons uitsluitend bepalen
tot eeu objectieve weergave van de
mededeelingen, welke ons zijn gewor
den op de persconferentie van de ver
eeniging, waarop de voorzitter, de beer
Joh. W. Klein, oud-burgemeester van
Ridderkerk, en de secretaris-directeur,
mr, EL Bogaardt, inlichtingen hebben
verstrekt.
Do voorzitter, d'e heer Klein, heeft er
met den meesten nadruk opi gewezen, dat
niemand meer dan het bestuur zelf bet
ontstane conflict betreurt. Het heeft alle
mogelijke moeite gedaan om openbaarma
king daarvan te voorkomen, en zelfs na
de persconferentie, belegd door den mi
nister, heeft het zich nogmaals tot dien raad
van ministers gewend, in de hoop, dat als
nog een schikking tot standi zou kunnen ka
men. Dit mocht helaas niet het geval zijn,
Het bestuur deed dezen stap in 's lands
belang en om de belangen van hen, die dit
bestuur hebben gekozen, 'te behartigen.
Voor deze belangen heeft dit hoofdbestuur
steeds pal gestaan, al in een tijd, toen van
overheidswege nagenoeg geen aandacht aan
de luchtbescherming werd besteed, en het
hoop! zulks ook in de toekomst te kun
nen blijven- doen. Juist deze overtuiging;
maakt; volgens'- dé' mêmmgH;an -derr-heer
Klein, dat het conflict in het huidig sta
dium van secundair belang kan worden
geacht
Het particulier initiatief.
Primair is het antwoord' op vraag: In
dien de N.V.L. als centrale landelijke
organisatie ophoudt te bestaan, waar
zal dan het particulier initiatief hei
landen? Het hoofdbestuur heeft steeds
als de eenige taak van de vereeniging
gezien het geven van voorlichting op
het gebied- van de zelfbescherming
door den individueelen burger, en zich'
immer angstvallig onthouden van in
menging in de taak der overheid. Hier
ligt inderdaad een belangrijk terrein
voor het particuliere initiatief, dat
practisch in de N.V.L. is belichaamd,
en ook steeds als zoodanig door den
minister is erkend.
Daarom zal de vereeniging ernaar blij
ven streven dat particuliere initiatief on
geschonden tg handhaven, en te voorko
men dat het door volledige inschakeling
in ambtelijke instanties zal worden ge
maakt tot een holle frase. Het hoofdbe
stuur heeft reden te vreezen, dat het par
ticulier initiatief zal verdwijnen, als de
N.V.L verdwijnt of zoodanig wordt ge
decentraliseerd, dat de spontane levens
kracht die erin schuilt wordt gebroken.
Eet is daarom, dat het hoofdbestuur
de beschuldigingen van den minister met
onweerltgd kan laten, want bet gaat er
naar de "meerling van dit bestuur niet in
de eerste plaats om, wie in het huidige
conflict gelijk heeft, maar hoe bereikt kan
worden, dat de organisatie der luchtbe
scherming op de juiste wijze kan worden
voltooid
- - Twee oorzaken.
Naar het oordeel van den heer Klein
zijn al de moeilijkheden terug te brengen
tot twee hoofdoorzaken.
De eerste oorzaak is de bij het mi
nisterie van binnenlandsche zaken
heerscbende opvatting betreffende de
verhouding tusschen het ambtelijk ele
ment en het pari? diere initiatief, fn
het bizonder huidige dit ministerie de
opvatting, dat het particulier initiatief
in alle onderdeelen onderworpen be
hoort te blijven aan het ambtelijk in
zicht.
De N.V.L. kan zeggen dat zoolang
de minister zelf erkent, dat het welsla
gen van ae luchtbescherming voor zoo'n
groot gedeelte van de medewerking van
het particulier initiatief afhangt het
tenminste een gemis aan (act of beleid
is om het particulier initiatief aan ban
don te leggen op de wijze als de minis
ter het blijkbaar wil doem
De tweede en minstens even zwaar
wegende oorzaak is, dat het ministerie
van binnenlandsche zaken alle vraag
stukken, die met de luchtbescherming
samenhangen, steeds volkomen lieeft on
derschat, met het gevolg, dat men met
alle maatregelen achter de feiten aan
loopt. Hieraan zijn de dikwijls tegen
strijdige uitlatingen en beslissingen van
den minister te wijten, waarop in de pers
herhaaldelijk de aandacht is gevestigd en
hetwelk als „aarzelend beleid" is geken
schetst.
De details.
De secretarie der vereeniging, mr. H.
Bogaardt, heeft vervolgens eenige beschul
digingen, door den minister m zijn pers
conferentie getiii, weerlegd, en meege
deeld, dat de N.V.L bijna elke mededee-
ling van den minister als onjuist moet
betitelen. „Het aantal onjuislheden ligt zoo
opgetast, dat wij er met aan kunnen don
ken deze stuk voor stuk te gaan be
handelen en ons tot eenige punten be-
.perken," .zoo zeide..,hij_
Dê minister" resumeert 'dan m een vijf
tal punten het rapport Quarles van tjf
ford, doch begaat daarbij twee zeer belang
rijke onjuistheden fn het derde punt zegt
de minister, dat alle. besluiten van de
organen van de N.V.L. door drie ge
noemde overheidspersonen vernietigd zou
den kunnen worden. Dit is volkomen on
juist, aangezien het rapport Quarles van
Ufford het veto-recht uitsluitend aan de
burgemeesters ten aanzien van de beslui
ten van plaatselijke afdeelingen geeft.
In het vijfde punt resumeert de mi
nister uit het rapport Quarles van Uf
ford een rijkssubsidie van f 27.500 per
jaar, met een regeermgsgarantie voor de
exploitatie van „Luchtgevaar"
De minister tracht hierdoor aannnemelijk
te maken, dat hij zich aan de minimum
eischen van het rapport Quarles van Uf
ford heeft gehouden. Deze voorstelling van
zaken is echter volkomen in strijd met het
rapport.
Immers, dit rapport raamt de uit
gaven van de N.V.L per jaar (als
uiterst minimum), op f67.500 (onge
acht een garantie voor „Luchtgevaar")
en stelt dan voor, dat liet grootste
deel van dit bedrag, en wel f40.000,
zal worden verkregen door subsidiee-
ring door de gemeenten. Do minister
verzwijgt nu dat het opbrengen van
DER
VRIJDAG, 12 APRIL 1940. No. 22450.
f 40.000, waarvoor de tusschenkomst
van den minister onontbeerlijk zou
zijn geweest, nooit heeft plaats gehad,
aldus de heer Bogaardt.
Da statutenwijziging.
Minister Van Boeyen verwijt aan het
bestuur dat het de statuten-wijziging op
de lange baan heeft geschoven en toen de
statuten-wijziging niet meer te vermijden
viel, de essentialia van het rapport Quar
les van Ufford heeft aangetast. Even later
antwoordt d'e minister* op een waag. of
de nieuwe statuten van "de N.V.L. in hoofd
zaak door de regeering zjjn voorgeschreien,
ontkennend' en dteelt daarbij mede, dat de
statuten in eersten aanleg door den secre
taris zijn ontworpen.
Het is onbegrijpelijk,' dat de minister
zulke mededeelingen aan de pers verstrekt,
zoo zeide d!e secretaris.
De juiste toedracht ,ïs de navolgende.
Nadat -op 26 April 1939 het secretariaat
het eerste ontwerp naar het ministerie
had; gezonden, werd de heer mr. Heus-
dens, commies bij het-» ministerie, door
den minister aangewezen om de bepalin
gen na 'te gaan en daapin eventueel wij
zigingen aan ie brengen.. In de maand'
Mei 1939 hebben dan-jSpk besprekingen
Contrabande. De lading van een aangehouden Nederlandse!) vrachtschip
wordt gedeeltelijk in een Engelsehe haven gelost, nadat de contrabande-au
toriteiten er beslag op hebben gelegd.
f.
N.V.L werd gesteld voor de distributie
onder de burgerbevolking, werd aan de
hand van het oorspronkelijke schema de
plaats gehad" waarvan lïèt resultaat den,mnd 8elegd aan een dergelijke verkoops
minister blijkbaar wiet bevredigde. Nadat.«gamsatie. Bij een der besprekingen, die
immers de verschillendeministerieele |n begin September 1939 terzake met de
crises in JupiJuli.- en de mobilisatie in ''ispectie hebben plaats gevonden, heeft
AugustusSeptember stagnatie hadden ver- bestuur van de NV ,L. gelegenheid)
oorzaakt, werd in de .maand September S^bad ■°m de drukproef voor de circulaire
ter kennis van den inspecteur te brengen.
De kwestie Harhixma.
Voorts bracht de minister tea* sprake
den brief van den Commissaris der Ko
ningin van Friesland.
Het hoofdbestuur der N.V.L. laat de
mogelijkheid open dat de Commissaris
der Koniugin liet slachtoffer is gewor
den van een machinatie, en het heeft
goede gronden om zulks te onderstel
len. Niet alleen toch dat de heer Van
Harinxma thoe Slooten steeds een voor
vechter is geweest van de luchtbe
scherming, doch ook is bij het naslaan
van de dossiers der N.V.L. gebleken,
dat de lieer Van Harinxma thoe Sloo
ten liet destijd- met de houding van
de regeering in het geheel niet eens
was.
Ons werd getoond een brief, dien de
Raad van Toezicht, waarvan de heer Van
in de plaats van mr. Heusd'ens door den
minister den heer lhr. J. M. Kan, hoofd
commies hij het ministerie van binnenland
sche zaken, aangewezen oni eeu geheel
nieuw ontw erp statuten te ma ken. VI r. Kan
voldeed aan deze opdracht, doch werd
hierin belemmerd' door een vrij langdurige
ziekte. Eind October 1939 was mr. Kan
echter wederom in staat,zijn werkzaamhe
den aan ie vangen, zcw&tat verschillende
besprekingen plaats vonden met mr. Gar-
rer, administrateur bij het 'secretariaat van
de N.V.L.
In dit verband reproduceerde de lieer
RogaardL een brief vati ma-. Kan, waaruit
blijkt, dat het overleg injd'e binnenkamers
van het ministerie feitelijk eerst op 23
November 1939 beëindigdwas! Immers
even vóór dat oogenblik waren door den
minister nog enkele redaction eele wijzi
gingen aangebracht
Indien wij hiertegenove^sielten, aidius de Harinxma thoe Slooten lid was, aan den
heer Bogaardt; dat de hoofdbestuursverga- van birmeniandsche zaken op 15
dering reeds op 1 December 1939 het out-, jNov'ember 1937 heeft toegezonden, alsmede
werp-Staluten heeft behandeld'en dat daar- een afschrift van den brief, die dezelfde
aan nog vooraf was gegaan het overleg Hand van Toezicht aan den voorzitter
met het ministerie van justitie, zooals dat "en ministerraad, dr- lï. Colijn, heeft
door mr. Kan was gevraagd, dan blijkt ^oen "toekomen. In beicLo brieven wordt
de beschuldiging van het onzerzijds op de minister in gebreke gesteld en het
lange baan schuiven van de Staluten-wijzi- La* de ?ieer an Harinxma thoe
ging volkomen uit de lucht gegrepen, ter- Slooten zich geheel met den inhoud van
wijl tevens zonneklaar blijkt, dat het mi- brief neett vereerdgd.
len overvloede vestigde mr. Bogaardt
er de aandacht op, dat deze instemming
niet alleen was van platonischen aard,
doch gegrond was op een zeer persoon-
De minister zegt verder, dat" hetb^tuur inzicht. Immers, uit het extract van
voor den schijn vergaderingen organiseer- de no~ Wijkt, dat de heer Van Harinxma
de, waarin enkele onbenullige algemeen-tJ10eJ booten zich erover beklaagd heeft,
heden aan de orde werden gesteld' ter-dat de noodlijdende gemeenten van dezen
wijl belangrijke besluiten elders vielen, mimster evenmin iets ie verwachten liad-
nisterie een overwegend- aandeel in de
samenstelling van d'e Statuten heeft wil
len hebben.
De Lubema»
Nu het reizigersverkeer tengevolge van de beperkte dienstregeling der Nc&
Spoorwegen sterk is verminderd, valt van de gebruikelijke drukte op de per
rons thans weinig te bespeuren. Een kijkje in het Centraal Station te Am-
slerdam.
o.a.„ de oprichting van de sterk aangevoch
ten verkoopsorganisatie Lubema.
Toen in de eerste dagen van Septem
ber de distributie van gasmaskers door
de N.V.L. ter sprake kwam, ontving het
bestuur van de N.V.L. opdracht om binnen
enkele uren een distributie-schema samen
te stellen. Bij die gelegenheid' is reeds de
oprichting van een aparte verkoopsorga
nisatie ter sprake gekomen.
Nadat de inspectie aan de N.V.L. be
richt had, dat een voor die dagen vrij
groot kwantum ter beschikking van de
|P
den en dat de regeering doof bleef voor
alle vertoogen op Iuchtbeschermingsgebied,
ook van de provinciale besturen.
Tot zoover de weerleggingen door den
heer Boogaardt van de mededeelingen des
ministers. Uit den aard der zaak hebben wij
slechts die weerleggingen hierboven weer
gegeven, welke slaan op detailpunten, die
ook in ons verslag van de ministerieele
conferentie zijn opgenomen.
Van de gelegenheid tot het stellen van
vragen is door eenige aanwezigen gebruik
gemaakt. Uit de beantwoording van deze
vragen resumeeren wij nog, dat het hoofd-
Arbeider om het leven gekomen.
Gisteravond omstreeks zeven uur is,
zonder eenig voorteeken, een graansilo
van de N.V. J. L. van Nieuwenhuizen's
graanhandel en oliefabrieken te Amers
foort, volkomen ingestort.
Het ongeluk, dat met een daverend
geraas gepaard ging, gebeurde op een
oogenblik ,dat twee werklieden bezig
waren een vrachtauto met mais te
laden. Een van hen, de arbeider P.
van der Pol, kon zich ter nauwernood
in veiligheid stellen, doch de 23-jarige
.T. de Kruyff, wonende te Amersfoort,
werd bedolven onder een enorme hoe
veelheid mais en aanzienlijke brok
stukken muur. I V
Van alle kanten schoot hulp toe on
werd alarm gemaakt. Brandweerlieden, mi
litairen, burgers en politiemannen vingen!
in koortsachtigen liaast aan het graan en
het puin weg te werken. Groote brokstuk
ken muur, waaronder van verscheidene
vierkante meiers, moesten daartoe wor
den verzet en aanzienlijke massa's mais
worden weggegraven. .-3
Teirslottwnam- men zijn-toevlucht tot een
lier van een in de Eem liggend schip,
met behulp waarvan het opruimingswerk
aanzienlijk versneld kon worden.
Eerst om kwart voor negen had men hef
lichaam van den ongelukkïgen De Kruyff
bevrijd. De gemeente-arts, dr. J. van Dijk,
constateerde den dood door verstikking.
De graansilo, welke een volkomen ruïne
is geworden, werd 1936 gedeeltelijk door
brand verwoest, doch daarna herbouwd.
De Kleine Koppel, de kade langs de Eem,
is geheel en al versperd.
De oorzaak van het ongeluk kan men op
het oogenblik niet gissen. Op dein zolder
van de silo was een hoeveelheid van
vier ton graan opgeslagen. Het schijnt even
wel niet, dat hier van overbelasting mag
worden gespreken. Het bedrijf van de N.Vl
ondervindt door het gebeurde ernstige stag
natie, doch het kan gaande gehouden
worden.
Geen overbelasting.
Te ruim tien uur is het opruimingswerk
dat onder leiding van den commandant van]
de vrijwillige brandweer, den heer P. H,
van Haselen stond, gestaakt. Het zal van
daag worden voortgezet.
Over het instortingsongeluk met de silo,
vernemen wij nader, dat op liet oogenblik
dat de silo liet begaf, de sergeant Van de
Bunt per rijwiel langs kwam. Aanvankelijk
bestuur er niet aan denkt, te voldoen aan dacht men, dat ook hij bedolven was',
den drang van den minister om heen te
gaan. Het zal verantwoording afleggen aan
de algemeene vergadering der \ereeniging,
welke 27 April a.s. te Utrecht zal worden
gehouden en aan deze vergadering de be
slissing laten.
Het hoofdbestuur kon niet met concre'c
feiten antwoorden op de vraag, op grond
Telefoon 68046 GEBR, BIJLOO
In dir. verb. m. Groningen en Friesland. Vertrek
dagelijks 6 uur. Adres: Schiedam, Oude Sluis 4
Telef. 68456. Amsterdam, Kloveniersburgwal 57
Telef. 45985. Schippers: J. C. de Mos, F. W. Bonjr.
Burgem. Knappertlaan 12. Tol. 458817
TAXIS SPECIAAL ADRES VOOR TROUW
EN BEGRAFENIS-AUTO'S ZIEKENVERVOER
LEVERT ALLE SOORTEN KURKEN
Rembrandtlaan 64 Telefoon 69572
beslissing heeft genomen. Zoowel de voor
zitter als de secretaris antwoordden op
desbetreffende vragen, dat zij dat niet wis
ten; hun waren geen feiten bekend, die
den minister daartoe aanleiding hadden
I gegeven. Wel heeft de mini-dei' de boeren
Klein en Bogaardt „dubbel spel" verweten
t a.v, de nieuwe statuten, doch daarvan is
geen sprake. De N.V.L, is ten allen tijde
ook nu nog volkomen beieid 'met de
overheid samen te werken niet alleen,
doch ook om haar leiding le accepteeren.
Het duizendste schip van dit jaar in den
Nieuwen Waterweg.
Gistermiddag is liet Portugeesche s s.
„Alpha" van Lissabon den Nieuwen Water
weg binnengekomen. Dit is het duizendste
schip sedert 1 Januari 1940, dat den
Nieuwen Waterweg binnenliep. In 1939 liep
het duizendste schip reeds op 23 Januari
den Nieuwen Waterweg binnen.
doch weldra bleek, dat hij ongedeerd was
gebleien.^ 1
De arbeider Van der Pol werd gedeeltelijk
onder de neerstortende massa puin en
mais hegraven, doch kon na korten tijd
worden bevrijd. Hij had slechts eenig let
sel aan de hand opgeloopen.
De silo w as berekend op een inhoud van
vijf ton. Zij bevatte op liet moment van
de ramp vier ton graan.
De ravage is zoo groot, dat het oprui
mingswerk zeker cemge dagen zal vorderen,
liet verkeer naar de industriewijk is hier
door versperd en moet worden omgeleid.
De aangerichte schade is enorm. Zij valt
op het oogenblik niet te schat en. Niet al
leen is de silo in een ruïne herschapen,
maar ook een aangrenzend huis is ernstig
beschadigd.
Het lijk van het slachtoffer, dat onge
huwd was, is, nadat opi de plaats van het
ongeluk de doodsooizaak was vastgesteld,
naar hel ziekenhuis De Lichtenberg ver
voerd.
De brandweer rukte naar de ingestoile
silo uit met een motorspuit, een ladder
wagen en een ge ree d s c.11 apswage n. Dit ma
teriaal behoefde geen dienst le deen. De
manschappen echter hadden de handen
vol. Het eerste opruimingswerk werd o.a.
bijgewoond door den burgemeester van
Amersfoort, mr. J. C. Graaf van Randwljck,
een aantal raadsleden en eenige hoofden
van gemeentediensten.
-i'
l
F
Ut
'icf-F-.4
i Mjgup jteïï
te
