Staatsgevaarlijke personen
geïnterneerd
1
m
TWEEDE BLAD
8CH1E0AMSCHE B0URANT
i
a
Radio-rede minister
president De Geer
Maatregel tegen 21 Nederlanders
Gemengd Nieuws
Vrouw vermoord
Sport
Roeien
Geslaagde Varsity
Bridge
AVRO-bridge-drive
a-SK' 'li 'rly
è^mmm
li
h
s i
i
4
C *T 4 *VW -i
1/ V\i
De minister-president, jhr. mr. LX J. de
Geei*, heeft Zaterdagmiddag vóór de rijks
zenders en voor de Phohl-zenders de vol
gende radiorede uitgesproken:
"Waarde luisteraars hier en overzee.
Met leedwezen moet ik u meedeelon,
wat voor d!e regeering onomstootclijk is
komen vast te staan, dat er -onder onze
land gen ooien eenigen zijn, wier geestes
gesteldheid en optreden zóó weinig in
overeenstemming zijn mat. den neutraliteits:
wil der natie, dat zij een gevaar vormen
voor ons landi en dat tegen hen bizondere
maatregelen zijn moeten worden genomen.
Gij moet mij hierbij niet misverstaan.
Dat gedurende een oorlog de êéne bur
ger van een neutraal- landt meer sympathie
heeft voor déze en de ander voor die bel-
ligerenle mogendheid, is een normaal ver
schijnsel. in dien wereldoorlog was Ihet
niet anders*en gaf- men daaraan in besló
ten kring ook ruimschoots uiting. Een
levendig temperament ontbrak daarbij niet.
Zelfs werd vernomen vain fanuliebijednk&m-
sten, welke periodiek plachten te wonden
gehouden, maar nu tijdelijk moesten ."wor
den stopgezet, omdat ze altijd weer aan
leiding-gaven tót hevige twist gesprekken
over het goed1 recht van de elkaar beoor
logende partijen. Een gevaar voor ons land
stak in dit alles niet en het geloof aan
onze neutraliteit werd er nergens door aan
het wankelen gebracht.
Maar het onderscheid! "is, dat ai die. pro
dit of pro diat pleitende burgers bovenal
waren pro-NederiancLsch. Hun vaderlamd-
sohe gevoelens waren buiten geding. -Hun
sympathieën voor een strijdende partij la
gen in een ander en lager," vlak. Om het
eens duidelijk te zeggen: wanneer de bel
ligerent van hun voorkeur op een bepaal
den dag onze neutraliteit geschonden, -zou
hebben, dlan zouden zij zicli bitter ontgoo
cheld hebben gevoeld en zou de tevoren
gekoesterde sympathie geleid hebben tot
een te feller afkeer.
Thans is dit bij de personen, waarop
ik-doelde, anders. Zij zijn niet 'voor- -
alles: pro-Nederlandsclï. Zij maken ia*"*
bet buitenland de eerlijkheid van onze s
neutraliteitspolitiekverdacht:.Zijonó~'
'dermijnen het verhouwen in onzen
kraohtigen wil tegenstand te bieden
tegen elke schending van ons grond
gebied, van welke zijde die ook komt.
De beveiliging, welke voor elk der oor
logvoerende partijen ligt in de paraatheid
van onze weermacht, breken zij af en
daardoor tevens de bescherming, welke
voor ons in die paraatheid! ligt. En wat
het ergste is, do partijdigheid, waarvan zij
ten onrechte, en tegen beter -weten in, die
regeering betichten, beoefenen zij zelf.
Zij zijn met te vergelijken met do poli-
tiseerend'e Nederlanders uit de jaren van
19141918, maar met de verdwaasd© land-
genooten, die aan bet eind! der 18e eeuw,
in den tijd va'n de Fransche revolutie, de
donkerste uren brachten over ons volk.
Reeds deze les der geschiedenis ver-
biedt ons, hem ongemoeid hun gang
te laten gaan. Hun aantal is verdwij
nend! klein. De regeering weet, d!at
ongeveer heel de natie staat achter
haar loyale en consequente neutrali
teitspolitiek. Maar aooals Prediker
10 het ons leert ook éên vlieg kan
bederf brengen aan kostelijke apothe-
kerszalf. Die vlieg moet onschadelijk
gemaakt,^
Het is in overeenstemming daarmee,
dat een maatregel is genomen, waar
toe de gelegenheid biedt het bepaalde
in artikel 38 van die Wet op den staat
van oorlog en beleg.
Dit artikel luidt aldus: „Het militair ge
zag is bevoegd! aan personen, wier aan
wezigheid voor de rust en de algemeen©
veiligheid wordt geacht gevaarlijk te zijn,
het verblijf binnen het in staat van beleg
verklaarde grondgebied te ontzeggen ©ni
deze daaruit te verwijderen, of, indien de
mogelijkheid! daartoe niet bestaat" - en
dit is het geval nu het geheel© land in
staat van beleg is hen in bewaring te
stellen".
Het militair gezag heeft 21 personen,
die voor de rust en veiligheid gevaar
lijk werden geacht, in bewaring ge
steld. Het heeft dit gedaan na grondige
voorbereiding en met groote nauwge
zetheid. Menigeen, legen wien voor den
lOp'pervlatkigen besehouwer vermoe
dens zouden kunnen rijzen en wiens
handelingen dan ook ernstig zijn nage
gaan, is buiten den maatregel geble
ven, omdat geenerlei concrete aanwij-
zing bestond voor het gevaarlijke van
zijn optreden. Van deze 21 echter is
komen vast te staan, hoofd voor hoofd,
en op grond niel vair eenig politiek in-
zicht, maar van persoonlijkegedragin
gen, dat de veiligheid des lands hun
interneering gebiedt.
De regeering is overtuigd, dat deze daad
van het militair gezag, die gèlieel in de
lijn ligt van de sinds het uitbreken van
den oortofi constant door ons land gevolg
de politiek, door de overweldigende meer
derheid van ons volk met mverdeelde in
stemming zal worden begroet.
Onder hen bevindt zich het
Tweede Kamerlid Rost van
Tonningen.
Gnd„r de 21 personen bevinden zich
geen vreemdelingen.,
- Zooals de'minister-president mededeel
de, is slechts op grond van persoon
lijke gedragingen tegen de' betrokkenen
opgetreden. Uit het feit, dat de geïn
terneerden, voor ''zoover zij al, een po
litieke .overtuiging hebben, tot verschil
lende richtingen behooren, blijkt, dat
de genomen maatregel niet gericht was
tegen één (of eenige) politieke partij
of beweging(en), maar tegen indivi
dueel gevaarlijk geachte, person en.
Onder de geïnterneerden bevindt zich
één Kamerlid, n.l. mr. M. M. Rost van
'Jjomingen, Buiten hem zijn geen voor
aanstaande figuren van de N.S.B. ge
ïnterneerd.
Lijk in een sloot gevonden.
Zaterdag is te Delft een afschuwelijk
misdrijf ontdekt, waarvan een" jonge vrouw
het slachtoffer is geworden.
Omstreeks half zes 's morgens begaf
een tuinder zich naar zijn werk,, toep;hij
bij den. Pauw-molen, -dicht bij den. afrit v-aa
het*^TSnH"m"'dënr,*rijl&wè"g™RÓttefd.arn:::-
Delft, in een sloot een vrouwenlichaam
ontdekte.
Hij stelde onmiddellijk de politie van de
ontdekking in kennis en deze vond in de
ondiepe sloot het lichaam van de vrouw,
dlat voor een zeer klein gedeelte nog
boven water stak. B"t achterhoofd! bleek
bebloed te Jjn en ou.; in het gras in de
nabijheid' werden, bloedsporen aangetroffen.
Een bemodüerd fietsspoor bleek in de rich
ting Rotterdam te leiden. In de nabijheid
van d'e plaats van het misdrijf werd een
Gemodderde fietspomp gevonden.
Het lijk werd! naar het oude en nieuwe
gasthuis te Delft vervoerd.
Naar wij vernemen is komen rast te
staan, dat het slachntoffer de ongeveer
25-jarige leerling-verpleegster G. Melaard
is, werkzaam aan het St. Joris Gasthuis
te Delft. Zij woonde in Rotterdam en is
vandaar Vrijdagavond om ongeveer half elf
per fiets naar Delft vertrokken. Blijkbaar
is zij onderweg overvallen, overweldigd,
beroofd en vermoord. Een tasclije met
eenig geld, dat' de verslagen© bij zich had,
wordt vermist. Ook het rijwiel is ver-'
dw'enën.
De Delftsche politie heeft nog geen'spoor
van den dader. 1
Nadere aanwijzingen omtrent den
aard van hef misdrijf.
Da commissaris van politie te Delft maakt
in verband met den aldaar gepieegden
moord op de 26-jarige verpleegster M. be
kend, dat uit het onderzoek is gebleken,
dat het slachtoffer op een geheel nieuw
damesrrjViel van Rotterdam naar Delft is
teruggekeerd en opi Vrijdag j.l. des avonds
tusschen half 12 en twaalf uur opl den
rijksweg nabij den Pauwmolen te Delft
door den dader moet zijn overvallen. Zij
werd daarbij door slagen met een hard
voorwerp pp. het achterhoofd bewusteloos
geslagen en is daarna in de sloot langs
den weg gevallen of geworpjen en toen
verdronken. j
Het rijwiel van het meisje is verdwe
nen, zoodat Wordt vermoed, dat de d-aidër
zich' hierop uit de voeten heeft gemaakt.
Niet onwaarschijnlijk is ook, dat de da
der zelf een fiets bij zich lieeft gehad; Bte-
halve de damesfiets is mede verdwenen
het handtaschje van de verpleegster.
Spoorwegongeluk in Zuid-SIavif.
Bij die stad Zenica, op, het traject Brod
Serajewo (Znld-SlaviS) te ©en goederen
trein veróngelukt, doordat tengevolge van-
hoog water die spoorbaan' oven erto! ler_
van 25 meter weggeslagen was. Ge loco*
motief en tien wagens starttén üage he-
nedfen. De stoker kwam otn het I$srdtb èa
machinist en jmlefcler -werden atójé
wondt De schaad bédraagt méér um
millioen dinar.
Do sludentenrociwedslrijd op» hol
1 Amsterdam Rijnkanaal. Laga
wint hot hoofdnummer, ccn meter
voor Nercus. 1
Het is aan geen twijfel onderhevig, dat
de studenten roe i wed s !xij d van dit jaar in
alle opzichten is geslaagd, zoowel wat be
treft dsportieve prestaties als de pu
blieke belangstelling. Temeer pikant is dit
vaststellen van een feit, wanneer wij we
len, dat deze Varsity in nieuwe omge
ving eigenlijk, een proefneming was. Do
verhuizing van den studenlenroeiwedslrijd
van de Boschbaan in Amsterdam naar een
onontgonnen stuk van, het Amsterdam
Rijnkanaal, zonder eenige accomoJalie,
beeft vele protestenuitgelokt. Ne Neder
landsche Stud en tenrocibond heeft evenwel
zijn plannen -doorgezet en het zal allen
'n vreugde zijn te kunnen oonstateeren, dat
de Studentenroeiboad, "gelijk heeft geluid:
dit was een Varsity,-! zooals de roeisport-
liefhebbers deze kennén van vroeger, ja
ren, een Varsity van uitmuntende sport,
van sfeer en studenten jolijt in een omge
ving, welke tot roei terrein gemetamorpho-
seerd was en juist -door deze improvi
satie zoo genoegelijk'aandeed.
Die Nederlandsche Stud en te nroe "t 1 >on d
.heeft geluk gehad met de. wedstrijden van
gisteren. Bijna alle „groole- nummers" van
het programma gaven, een maximum aan
strijd te zien met het hoofdnummer ook
werkelijk als hoogtepunt. Men zal ver in
de historie, moeten teruggaan om een* race
te kunnen memoreerfen,zooemotioneel,
zoo spannend, zoo voortreffelijk uit hot
oogpunt van roeipcapalcïteiten.
De kenners van de 'roeispart liadden
de ploeg van de" Delftsche studenten-
vereeniging Laga reeds' aangewezen als
devermoedelijke overwinnaars. Zelfs
zij, die weten, dat er'Verrassingen kun-
- nen komen, hebben zeker niet durven
vermoeden, dat Nereüs nit Amsterdam
zich eigenlijk gelijkwaardig aan de
Deli'leriaren heeft getoond. Laga won,
zooais voorspel, maar en hier ligt
het belang van deze,. Varsity 1940
hier loonde Nerens zich even sterk,
althans wonderlijk strijdlustig tot de
laatste ©ogenblikken toe.
Laga. heeft tot op 2508 meter ruim een
lengte'op de overige ploegen voorgelogen.
Men kent de tactiek vaal de Delfteriaren:
een keiharde start en een,rustig baauleiupa
.inch' kleine feite spurtjgs. Nerens stelde
daartegenover ©en Ongewoon fel tempo op
de baan en hoewel Laga erin slaagde, al
spurtende, de Amsterdammers voor le blij
ven, do cindspiurt van Nereus was zot» on
gedacht snel en hard, dat Laga tot op één
meter werd benaderd. Wij gelooven niet,
dut de Delftsche studenten deze strijdlust
bij de Amsterdammers hebben vermoed.
Misschien mag zelfs worden gezegd, dat
Laga sneller kan, maar dan beeft toch Ne
reus deze Varsity tot oen onvergetelijke ge
maakt, tot een der meest bestreden hoofd
nummers, ooit door de studenten verfoeid.
Diaar waren evenwel meer ploegen, welke
ten volle de aandacht verdienen. Laga's
stirurmanlooze vier was een voorbeeld van
gelijkheid, van souplesse en kracht; de
jonge" acht van Triton» schitterde door
snelheid en strijdlust.Zeker, de laatste
drie nummc-rs Van dezen dag hebben tie
Varsity tot een onvergetelijke gemaakt.
De junioren vier werd gewonnen door
Triton; de overnaadsche twee eveneens.
Voor liet nummer overnaadsche vieren
waren alle universiteiten vertegenwoordigd.
Laga, Triton en Njord streden in het
nummer lichte vier'om do eer. De Delft
sche vier won.
•Bij het nummer stunrmafilooze vier de
monstreerde Laga, hoe eigenlijk gerooid
moet worden. Laga roeide een tempo van
34 slagen en won zoo onbedreigd in den
tijd van 7 min. 11 sec.
liet bekende sluitnummer was ook nu
de race der jonge achten, waarvoor Tri
ton met twee ploegen uitkwam. Triton 1!
won. -
De eindstrijd.
Gistermiddag werd in de AVRO-studio te
Hilversum de bridgewedstrijd gespeeld om
het landelijk kampioenschap van de AYRÖ-
hridgedrive 1940.
Het team, dat gistermiddag den eindwed-
strijd wist te winnen van het bridgetour-
noiai, waaraan fn totaal hebben deel
genomen 7000 bridgers(slers), bestaat uit
de heeren J. van Zwmy en H. Gostelie,
'beiden te 's-Hertogenbosch en de heeren
Li. 0. G. Roset en J. Codex, beiden te Roo
sendaal.
Deze twee paren zullen op 25 Mei een
strij'd tegen de Nederlandsche kampioenen,
dttef zj&. Goudsmit-team, aanbinden, die zon-
'dej? inzet van den kampioenstitel, èen zui
ver vri end s'óhappelij k' m. spoiftief karakter
zal dragen.
De Belgische ministers van Landbouw en van Economische Zaken hebben Zaterdag
een bezoek gebracht aan minister Steen berglic, op diens departement in Den Haag
"V.l.n.r. de ministers A. de Schrijver; mr.M. P. L. Steenbcrghe en Chr. graaf
d'Apremont Lyndcn.
Te Noord wijk werd Zaterdag een groot hl oenitmn corso' gehouden. De kleurige op
tocht mef zijn verschillende details, waarvan eenige van actuoeien aard trok de
belangstelling van zeer talrijke toeschouwers.
»--4 -• .XV V'
D« jonge achten in den strijd tijdens de Varsity op het AmsterdamRijnkanaal.
Triton werd winnaar.
DER
IffiAANDA-G 6 JM 1940 No. 22469
De iuternatiosale hockywedsfrijd Belgic-Nederland, die gisteren te Brussel werd ge
speeld, is" door de gastkecrcn met 43 gewonnen. Spelmoment voor het Belgische
doel.
Sij
pi
i
J f
1
-•1
.1
•ifr
f
>h%
vjt»i
