RUST
IN HET NOORDEN
Geallieerde troepen
teruggetrokken
I
EEERSTE BLAD
m
h
Dinsdag 7 Mei 1940
1
if 1
il
93ste laargang.
No. 22470
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Tiet Britse-ha ministerie van oorlog deelt
mede, dat uit het gebied van Narvik 'niets
te melden is.
Het Zweedsche Aftenbladet verneemt van
de Noorsche grens,'dat fel wordt, gestreden
tusschen Rognes 'en* SXogsas, "tenZuid-
Oosten yaa Storenp D©_ Noren"verklaren
d© Duitsdiers in éen 'net -hebben, dat
zrj thans trachten te sluiten.
Duitsche troepen hebh^ajvolgaas Stock
holm Tidnlngeh de Nooredie steden
Mosjoeu en Mo, op ongeveer 250 K.M.
ten. Noorden valn Dronthêirh bezet.
Van ergens in Noorwegen meldlt Reuter:
De Noorseh© troepen houden nog stand
in het woeste Gul-dal tusschen Rorosi en
Stóren, aldus het Noorsche telegraafagent-
schap. Zij hebben stellingen in de bergen
ingenomen.
Een dietachedient van ongeveer 250 Duit-
schers is gisteren door Roros getrokken
op weg naar het Gul-dal. Buiten het tele
foonkantoor te Röros staat een Noorseh
sprekende Duitsche soldaat geposteerd. Het
is een van de duizenden Oostenrijksdie en
Duitsche kinderen, die na den vorigen oor
log in Noorwegen zijn verzorgd!. Gemeld
wordt, dat de Duitsdiers vele Noorsche
burgers gearresteerd hebben, bewerende,
dlat zij de Noorsche troepen hebben bijge
staan, De Noorsdie troepen te~Tryssilf"ten
Noordi-Oosten van Elverum zijn terugge
trokken op grond van bevelen, die zij ont
vangen hebben na de evacuatie der ge
allieerden. Men gelooft, dat de troepen uit
een zullen gaa'n.
Fransche en Engelsche troepen uit
Noorwegen teruggekeerd
Reuter meldt uit Londen:
Disteravond werd bekend, dat Fransche
troepen, die aan den veldtocht in Noorwe
gen hebben deelgenomen. Zondag in em
haven aan de Sehotsche Westkust aan
land zijn gegaan.
Een majoor van de Fransche troepten,
die in Schotland zijn aangekomen, heeft
verteld, dat de Franscliea gedurende de
tien dagen, dat zij in Noorwegen waren,
geen Duitschen soldaat gezien hebben. De
bewoners van de plaats, waar zij landden,
Wiaren naar de bosschen en de heuvels
gevlucht om te ontkomen aan het onopj-
houdelij'ke bom- en machine geweervuur
der Duitsche vliegtuigen, die in groepten
den geheelen dag boven de plaats ■versche
nen. Ook de Fransche, Britsche en Noor
sche soldaten hielden zich overdag in de
bosschen op, om des avonds naar de stad
terug te koeren. t
Wij waxen, aldus deze officier, zeer .te
leurgesteld, dat wij Noorwegen moesten
verlaten zonder een treffen met de Duit-
schers gehad te hebben. Wij hebben ten
minste één Duitsche bommenwerper door
luchtdoelgeschut zien neerhalen. Een Duit
sche vloot hebben wij niet gezien, zelfs
geen duikbooten, doch er wiaren vele Brit
sche oorlogsschepen in de buurt.
Reuter meldd enader:
Generaal Ironside heeft de uit "MMdea-
Noorwegen teruggekeerd© Britsche en Fran
sche troepen oenige uren na hun aankomst
in een Noordelijke haven toegesproken. Hg"
zeido o.m.: „Ik geloof, dat ieder van u er
in zijn hart van overtuigd is, dat gij onder
betere omstandigheden ©en partij voor de
Duitschers zijt.
Denk niet, dat gij uit Noorwegen, zijt ver
dreven. Gij hebt bevel ontvangen terug te
trekken en het is van groot belang dat uw.
discipline u heeft doen terugtrekken. Gif
Waart een voorhoede en wij hadden ge
dacht, dat wij u de kanonnen en de vlieg
tuigen konden sturen, die het u zouden
hebben mogelijk gemaakt te strijden tegen
de machine, die tegenover u stond. Doch
zooals gij weet, liep hel ons weldra tegen.
Uit dit nadere bericht van Reuter zou
moeten blijken, dat ook Britsche troepen
uit Noorwegen zijn teruggekeerd.
Britsche vliegtuigen beschadigd
Let Bnlsohe ministerie van luchtvaart
deelt mede, dat twee Sunderland-vlreghoiCN-
ïen met mitrailleurs zijn aangevallen, ter
wijl zij voor de Noorsche kust voor anker
lagen.
De Noren zetten den* strijd voort
De Noorsche minister van buitenland-
sche zaken," Koht, heeft gisteravond te
Londen in een vraaggesprek verklaard, dat
het Noordelijke leger van Noorwegen, het
bost uitgeruste en, geoefende deel van zijn
strijdmacht, nog steeds onaangetast is en
bereid, en gereed om met de hulp van
de geallieerde troepen den strijd tegen de den politieke» toestand. Bij "deze gelegen
Duitsche invallers voort te zetten. -
Poolsche torpedojager tot zinken
gebracht.
De Poolsche torpedojager „Grom" is,
naar officieel te Londen wordt medege
deeld, tot zinken gebracht.
Nader wordt medegedeeld, dat de „Grom"
tijdens operaties voor de Noorsche kust, als
gevolg van een bomaanval is gezonken.
Een officier en 65 manschappen, worden
vermist 1 j
Het aanbod der Britsche regeering, den
torpedojager te vervangen door een, die
thans op een Britsche werf in aanbouw
is, is door de Poolsche autoriteiten in dank
aanvaaxd. j j
De Zweedsche neutraliteit
Het D.N.B. meldt:
In de tweede helft van April heb
ben de koning van Zweden en de
Führer schriftelijk van gedachten ge
wisseld over den politiek-en toestand.
Deze gedachtenwisseling. heeft, naar
de Duitsche en Zweedsche regeering
openlijk hebben verklaard, de volledige
overeenstemming inzake de toekom
stige politieke houding van beide"'lan
den jegens elkaar bekrachtigd.
Het Zweedsche telegraaf-agentschap
'meldt:
Het Zweedsche ministerie van buiten-
landsche zaken bevestigt de Duitsche*mede-
deeling over een briefwisseling tusschen
den koning van Zweden en Hitler over
Koht, die de sterkie der Duitsche troe
pen in Noorwegen op 50 tot 100.000 man
schatte, zeide, dat het Noorsche leger in
het Noorden de noodige oefening heeft
gehad en goed uitgerust is. Hot eenige
wat wij noodig hebben, zoo verklaarde
heid heeft Zweden opnieuw verklaard naar
alle zijden neutraal te willen blijven, ter
wijl van Duitsche zijde de verzekering ge
geven were, dat deze neutraliteit gehand
haafd zal worden.
Reuter meldt s
Men is te Stockholm van meening, dat
koning Gustaaf het initiatief genomen
de minister, is vliegtuigen em luchtafweer-heeft tot de briefwisseling met HiÖer over
geschut. De geallieerden moeten omtrentneutraliteit van Zweden. Er zijn geen
de toekomst beslissen, doch ik ben ®rj aanwijzingen wat den koning er op dit
van overtuigd, dat zij ons zooveel mogelijk j Oogenblik toe gebracht lieeft, den nadruk
hulp zullen bieden. Wij moeten geduld! leggen op den wil van, Zweden neu-
oefenen m wij kunnen niet verwachten,jraaj p, blijven. Men herinnert er aan,
dat alles ineens geschiedt. De vrijheid vancorrecte neutrale houding van Zwe-
No or wegen zal niet verzekerd zijn, voorjden opejalijk door Ton Ribbentrop is er-
de oorlog voorbij is. f icen<i en geprezen, en daarom werd niet
Omtrent den strijd der laatste weken' gedacht, dat Zweden van Duilsehland een
zeide Koht- Wij hebben groote verliezen nieuwe geruststellende verklaring zou vra-
geleden. Een groot aantal onzer soldaten
is gedood, verjaagd ot verdwenen en het
is duidelijk, dat een groot deel van onze
strijdkrachten verloren is gegaan.. IiuMid-
den-Noorwegen hebben onze 'soldaten ge
vochten tot zij uitgeput waren. Zij moes
ten terugtrekken en het was hun onmo
gelijk, dit als geheel© eenheden te doen.
Koht verklaarde, dat de verliezen der
Noren in het Zuiden het grootst waren
geweesl in het Gudbrandsdal on het Oes
terdal, doch hij lachte, om het denkbeeld,
dat de Noren opgeofferd waren om den
terugtocht der Britsche troepen te dekken.
Gevraagd naar de activiteit van de nazi's
in Noorwegen, antwoordde Koht, dat er
nazi's waren, die zeer actief waren, doch
zij waren ook zeer gering in aantal. Koht
was het er niet mede eens, dat in het
begin van den oorlog op groote schaal
verraad was gepleegd.
De strijd in de lucht
Een bestudeering van alle ter beschik
king staande inlichtingen, aldus Reuter,
gen of verwachten. Het wordt niet waar
schijnlijk geacht, dat openbaarheid zal wor
den gegeven aan den 'tekst der brieven,
welke de beide staatshpofdsh gewisseld
hebben."
Van het Westfront
Het Fransche avondlegerbericht luidt:
Niets belangrijks te melden. Eenig schie
ten van de artillerie in den Beneden-
Elzas.
Hedenochtend werd gemeld: Een kalme
nacht aan het geheele front. Een treffen
tusschen patrouilles in het gebied ten Oos
ten van de Moezel is in ons voordeel ge
ëindigd.
Het Duitsche legerbericht
Het opperbevel van de Duitsche weer
macht maakt bekend:
Bij Narvik is tot dusver geen wijziging
in den toestand gekomen. Duitsche ge
vechtsvliegtuigen ondernamen aanvalien op
Britsche gevechtsvliegtuigen ondernamen opi
Wat er van de Noorsche stad Andalsnes overgebleven is. Ontdnbaar zijn de
huizen, welke door de zware bombardementen der Duitsche lnehtmacht met
den grond gelijk gemaakt werden.
de verliezen der Duitsche luchtmacht veel
grooler zijn geweest dan de Engelsche, on
danks de grootere gevaren, waaraan de
R.A.F. en het vlootluehfwapen blootgesteld
waren tijdens de Noorsche campagne.
De Britsche verliezen aan alle fronten
bedroegen in totaal 48 machines. Duitsch-
land daarentegen heeft volgens de be
toont aan, dat in de afgeloopen 4 wekenBritsche colonnes met bommen en machine-
- - - - - -1 geweren en dreven hen uilasn. Een voor
Narvik liggende kruiser werd door ©en
bom van middenzvvaar kaliber getrolfen.
Een Sunderland vliegboot werd door een
bom tot zinken gebracht
Be uit de zone van Namsos en Grong
Noordwaarts trekkende Duitsche troepen
rekeningen zeker 138 toestellen verloren,! ben Mosjoen bereikt,
terwijl 97 machines waarschijnlijk vernield j ei^ Duitsche duikbootflotnelj© heeft in
of voor eenigen. tijd buiten gevecht gesteldhet Skagerrak een vijandelijken onderzeeër
zijn. Bij deze getallen moeten de vËegtui-
gen worden opgeteld, die op den grond
zijn vermeld of op zee tijdens de Engel
sche aanvallen op vliegtuigbases.
Het ijs In de Boiuiscke golf.
De Mnsche radio-omroep heeft medege
deeld, dat het ijs in de Kvarkea, het
nauwste deel van de Botaische golf, na
den. streagsten winter sedert 70 j'aar, gis-,
teren m beweging is gekomen. Het ver-»
keer ter zee tusschen Zweden en Finland
zal waarschijnlijk binnenkort hervat wor
den.
Door de Kvarken passeert onder meer
de ertsroute tusschen de Zweedsche ha
ven Lulea en Duitschland.
tot zinken gebracht.
Tijdens een poging om de Duitsche Bocht
binnen te vliegen, werden twee Britsche
vliegtuigen doör Duitsche jagers neerge
schoten. i
Fransche torpedojager gezonken
Die Fransche admiraliteit deelt mede:
„0p| 3 Mei is een in oonvool varend tree-
pen transport op de Noordzee door vijande
lijke vliegtuigen aangevallen. Geen der
schepen van het geallieerde convooi werd
getroffen. Dte torpedojager „Blson", die tot
het esciorte behoorde, is echter gezonken.
Een groot deel der opvarenden kon gered
worden. De verwanten der slachtoffers zijn
gewaarschuwd".
Engelsch stoomschip In Duit
sche handen,
Vit Duitsche bron wordt vernomen^ dat
hot Engelsche s.s. Salomo, groet S7Ö ton
en geladen met ijzererts, dat op! het ppnt
stond naar Engeland aft fe varen, dcKoï1 de
Duitschers In beslag is genomen bjj den
aanvang van den inval in Noorwegen.
De strijd in China
Havas meldt uit Tsjoengking:
In verband met de concentratie van
40.000 man Japiansche troepen in de buurt
van Sinyang, in Zuid-Homan, verwacht men
elk oogenblik groote militaire operaties
in het gebied, dat aan die beide provin
cies Honan en Hoepeh grenst. De eerste
aanval die de Japanneezen. in het Westen
op Toengpo en Myang hebben ondernomen,
is door da Chineesche troepen afgeslagen.
Dé Japanschla troepen leden zeer zware
verliezen, I
In het dal van de Ilan komen voortdu
rend Japansche versterkingen aan, op weg
naar Tsjoenghsiang, dat de Chineesche
luchtmacht, Donderdag j.l. met succês ge
bombardeerd heeft Japansche munitie- en
henzine-opslagpjaatsen Werden getroffen dn
mlrjlen in den omtrek waren de vlammen
zichtbaar-. De Chineesche bommenwerpers
keerden alle behouden terug,
ftr AmhWoi hebben de Chineesche troepen
het op 50 K.M. ten Zuiden van Woekoe
degen Nanling ©n hét op 80 K.M ten
-W* van Eoekau gelegen Hansjan heroverd.
Uit Tokio meldt Domei omtrent de op|e-
raties 5n Zuid-Honan en Noord.Hoepjoli, dat
Volgens Japans dié militair© rapporten on-
geveep 800,000 CMneescïïe soldaten om-
>ld zouden zijn, en dat ieder oogen
blik de val van. Toenggeh' wordt verwacht.
Polen
Primaat van Palen brengt den paus ver
slag uil.
Die primaat van Polen, kardinaal Hlond,
heeft den pans zijn tweede rapport over
handigd over de behandeling van de ka
tholieken in Polen. O.a. wordt hierin ver
klaard, dat honderden katholieke priesters
doodgeschoten en eveneens honderden in
de gevangenis g©worpen zijn. De bevolking
van Gdynia is van 120.000 inwoners ge
daald tot 15.000.
Roemenië
Turksche economische delegatie in
Boekarest.
Giblererr is te Boekarest een Turksche
economische delegatie aangekomen om on
derhandelingen te openen met de Roemeen-
sche economische autoriteiten. De Turksche
ambassadeur zal de besprekingen presidoe-
ren.
Engelsche, „toeristen"?
Talrijke Engelsche „toeristen", houden
zich den laatsten tijd niet aPoeri in de
Roemeensche havens aan zee e i aan de
Donau, benevens in het ohegebied op
maar ook in de Noordelijke doelen des
lands. In Czernowitz duiken ondanks de
nieuwe, strenge bepalingen betreffende con
trole op de buitenlanders steeds nieuwe
Engelschen op, die zich nu eens uitgeven
voor journalisten, dan weer voor handels
reizigers. Zij ondernemen uitgebreide auto
tochten door de geheele Boekowina ei het
aangrenzende Noordelijke Bessarabie. Zij
toorieri speciale belangstelling voor de via
Czernowitz naar Duitschland vertrekkende
transitotremen door Rusland.
Italië
Nieuwe Italiaauschc oorlogsbodem gereed
Hel 35.000 ton metende linieschip Lit-
Iftrio is gisteren te Genua in tegenwoordig
heid van. autoriteiten der marine en der
civiele overheid door de marine overge
nomen.
Argentinië
Het wrak van de „Graf Spee" wordt
gesloopt.
Do New-Y ork Times verneemt uit Mon.
tevideo, dat men begonnen is met het
sloopen van het wrak van het Duitsche
vestzakslagschip Admiral Graf Spee. Het
werk wordt met de grootste geheimhou
ding uitgevoerd. Zooals men weet werd
het wrak door een zakenman te Monte
video, Helguera gekocht
Gemengd Nieuws
De moord bij Delft
Buitengewoon politieblad ver
schenen.
hl verband! met den moord op de 26-ja-
rige verpleegster aan dén Nieuwen Rijks
weg RotterdamDen Haag, is heden een
buitengewoon politieblad! verschenen, waar
in dé commissaris van politie te Delft
o.a. nog een beschrijving geeft van het
liiandltaschje, daft in het bezit van het
slachtoffer is geweest en evenals dé fiets
word't vermist.
Het taschje was van bnrin geribd) Bato-
leer, lang oitig. 30 c.M., breed! ong. 20
c.5L voorzien valn 2 lederen handvatten,
met nikkelen ringen aan beidé kanten be
vestigd1, ritssluiting, '4 nikkelen noppen aan
dé onderzijde. De taseh is niet gevoerd en
is grof afgewerkt. De inhoud) van de taseh
bestond) uit een ongemerkt zakdoekje, als
mede uit een bruiniederen portemonnaie
met ritssluiting, vermoedelijk inhoudende
ong. f6.35.
Groote brand te Assen.
Woning van den Commissaris
der Koningin in vlammen. Ge
vaar voor het gouvernements
gebouw.
Hedennacht te ongeveer kwart voor
vier, werd! de politie en brandweer te
Assen gealarmeerd, aanvankelijk voor
een schoorsteenbrand) in dé ambtswo
ning van d!en Commissaris der Ko
ningin in do provincie Drenthe, mr.
dr R. H. dé Vos van Steenwijk, aan
de Kloosterstraat no. 1.
Spoedig -echter kwam men tot de ont
dekking, dat het hier geen schoor
steenbrand!, doch een uitslaanden brand
gokt, welke zich zeer ernstig liet aan
zien, te meer -daar de ambtswoning
onmiddellijk grenst aan het gouverne
mentsgebouw aan den Brink.
De Asser brandweer rukte dan ook
onmiddellijk met groot materiaal uit
om het vuur te bestrijden, doch reeds
dadelijk na aankomst was het duide
lijk, dat ook hulp van elders noodzake
lijk was, zoodiat groot alarm werd door
gegeven naar Groningen, vanwaar de
brandweer eveneens met groot mate
riaal naar Assen toog.
Onmiddellijk werden de plaatselijke auto
riteiten gewaarschuwd en begaven zich o.a.
d!e burgemeester, mr. J. Bothenius Lohman1,
de gemeente-secretaris, mr. L. Brender a
Brandis, alsmede eemge wethouders en ge
meenteraadsleden, de president van d©
rechtbank, mr. L. van den Bijtel, de vice-
president mr. A. W, L. Bondam en de
officier van justitie, mr. L. W. E. M.
Lasonder, zich naar het terrein van dén
brand, waar cle inspecteur van politie, de
beer Huijsken voor de noodige afzetting
zorg droeg.
Nader wordt gemeld, dat het personeel
van den Commissaris der Koningin, mr.
dr. Baron de Vos van Steenwijk den brand
ontdekte in den rechtervleugel van de wo
ning en waarop die commissaris de brand
weer alarmeerde voor een schoorsteen
brand. Spoedig bleek evenwel de brand
van veel ernstiger aard te zijn daar het
vuur reeds op de zolderverdieping woed
de en zich spoedig mededeelde aan dé
eerste étage.
Onmiddellijk werden maatregelen ge
nomen om den inboedel te redden, waar
van een groot gedeelte behouden koin wer
dén.
Inlusschen was do Gromingsche brand
weer, onder leiding van den commandant
den beer Ploegh ter plaatse aangekomen,
die met de Asser brandweer het vuur,
dat zich inmiddels tot den beganen grond
had uitgebreid, met kracht bestreed. Daar
er groot gevaar dreigde voor voor het
aangrenzend gouvernementsgebouw, dat
op de plaats staat van het in 1884 ge
sloopte klooster en waarin de archieven,
alsmede het museum van Drentsche oudL
hedten zijn ondergebracht.
Gelukkig slaagde men er in na betrek
kelijk korten tijd den brand meester te
worden en tegen half zes had men, nadat
dé gezamenlijke brandweren met negen
stralen den brand hadden bestreden het
vuur geheel bedwongen, zoodat gevaar
voor uitbreiding niet meer bestond) en men
met de nablussching kon beginnen.
Zoowel de ambtswoning van den com
missaris als het gouvernementsgebouw zijn
rrjkseigendom. Vanzelfsprekend trok deze
brand in een zoo rustige plaats als de
Drentsche hoofdstad veel belangstelling,
doch onder leiding van de politie kon het
blusschingswerk rustig voortgang hebben.
"I
f|
ik
f
vr
i
4i
1"»
Or-
Deze couxyit Tereclitjnt dagelgks, metuit-
loadering Tail Zon- en Feeatdagan.
Prjjs per kwartaal f 2.franco par post
f 2,80. Prijs par week: 15 eta. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelij ka aangenomen.
Adrertentièu voor het eerstvolgend num_-
mer moeten vóór elf uur aan het Burelfa
bezorgd zijn, 'a Zaterdags vóór 9 uur.
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
Prfja dor Advertentien van 15 regels fi SS;
Iedere regel meer f 0.30, in liet Zaterdagnummer
DO!
by abonnement zijn aan het Bureau verkrygbaar.1
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine^
Advertenti&n opgenomen k f 0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
cent tot een maximum van SO woorden.'
'8 Woensdags: Kleine Advertentién tot 25 woor~
den f 0.25, mits vó6r Dinsdagavond 6 uur aan het'
Bureau bezorgd.
's Zaterdags' Kleine Advertentiën f 1.00, indien,
met vóór Vrydagavond 6 uur bezorgd.
t X
s'-trï-v
^.y fctt
i
4 tM
<1>
l y
i
H
5
<t+ ik.
t-
-ï, V-V I- i/C ffy c/1 k
l' J 111,11111,1
y-, «V Ta*C ft 11 A C.A"1, 1 V.
X
