DE STRIJD AAN DE
SCHELDESTELEING
Doorbraakpogingen van de
geallieerde troepen
GEDEELTELIJKE DEMOBILISATIE
VAN DE NED. WEERMACHT
EERSTE BLAD
W. A. VERWAYEN
Volgens bepaalde normen tot 50 pet.
van de aanwezige sterkte
Zaterdag 25 Mei 1940
'OUD-MATHEHESSE
93ste Jaargang.
No. 22483
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 53II.
BUITENLAND
Het frontbericht van het D.N.B. luhit
als volgti
Bij de beoordeeling van den militairen
toestand!, zooals deze zich thans voor
doet in het Noord'-FranschBelgische
gebied), vallen twee dingen in het bi
zondér opt De aanvalsprestaties der
infanteriedivisies, die tegen een
minstens even sterken tegenstandier in
het veld geworpen zijn en de bewege-
lijke leiding der snelle Duitsohe troe-
pendeelan. In zware gevechten heeft de
Duitsche Infanterie den zich hardnek
kig verweerenden tegenstander, die
vertrouwde op een krachtig versterkte
waterhind'erhis, over de Scheldestol-
ling teruggedrongen en is doorgedron
gen in de stad Gent zelf. Na het over
winnen van de Scheldes telling tea
Zuiden van Gent gelukte een aanval
tot op den Westelijken oever van de
Leye.
In de sedert den aanvang van het Weste
lijke offensief verloopen veertien dagen
heeft de infanterie juist aan den Noorde
lijken vleugel in de gevechten met de
voornaamste krachten van den tegenstan
der de superioriteit van den" Duitsche op
leiding en van den aanvatsgeest' "zeif 'bo-
ven uitgelezen, numeriek sterkere vijande
lijke strijdkrachten bewezen. Hetzelfde kan
ook gezegd worden van de gevechten aan
die Maas ten Oosten van Sedan, waar het
de infanterie gelukte den tegenstander uit
zijn sterke vestingsysteem te werpen, een
pantsorwerk te bestormen en door dezen
aanval op een voor den tegenstander bui
tengewoon ongunstig punt de Duitsche po
sitie belangrijk te verbeteren. Nadat eerst
d'e grensposities vain den vijand onder dein
voet waren geloopen en de doorbraak door
de verdere verdedigingslinies van den
vijand tot stand was gebracht, moest d'e
strijd! met de hoofdkrachten van den tegen
stander komen.
De infanterie heeft, zooals de laat-
ste diagen toornen, zich ook in deze.
zware worstelingop schitterende wijze
doen kennen. De snelle éénheden, dié'
eerst in Westelijke richting langs de
Somine tot aan het Kanaal oprukten,
vervolgens een afweerflank naar het
Zuiden vormde, maar bijna tegelijker
tijd reeds met sterke' strijdkrachten
naar het Noorden aanvielen, verdie-'
nen om d'e bewegelijke leiding ook bi-
zo ndere aandacht;
Zoo eenvoudig deze tactiek achteraf ons
lijkt, vooral wanneer zij tot! volledige suc
cessen leidt, zij eischt toch bizond'ere aan
dacht en besluitvaardigheid. Het zonder
haperen functioneeren der berichten verbin
ding heeft ook hierbij een groote rol ge
speeld. De gevechten, die zich aan dén
binnenkant van den om d'e vijandelijke
legers geslagen ring sedert den koenen
opmursch tot aan dé Kanaalkust afspelen,
stonden in het teeken van samenwerking
vol opoffering tusschen de infanterie, de
snelle eenheden en het lucihtwapen. Al
leen dank zij het gemeenschappelijk op
treden van alle wapensoorten kon ver
hinderd worden, dat de tegenstander uit
brak. In de eerste dagen na de omsinge
ling van dén vijand was hij numeriek in
dé meerderheid en had hij nog niets van
zijn geveehtswaarde verloren. Ofschoon
het luchtwapen dé verbindingswegen en
ravitailleeringswegen tusschen de afzonder
lijke eenheden van den vijand terstond
fel had aangevallen, kon de vijandelijke
leiding nog aanzienlijke strijdkrachten,
vooral aan gemotoriseerde én gemechani
seerde eenheden in het gevecht werpen,
ultbraakppgingen zijn gestrand op
Alle
de vastberaden houding dér Duitsche
troepen. Ijntussclien heeft zich daarop dé
kra ch ten verhouding ook in dén naar het
Westen vooruitgeschoven wig ten gunste
van dé Duitschers gewijzigd. Door het na
zenden van infanteriedivisies werd! ee|a
©venwicht in de krachten verhouding be
reikt, die plaatselijk reeds in superioriteit
is- veranderd. Door de versterking van;
Öeze spil komt nu de snelle opmarsch.
naar Boulogne en Calais beter tot uit-
^EPrking.
Na twee weken strijden
Aan het eiude van de tweede week van
het groote Duitsche offensief in het Wes
ten wordt de toestand van welingelichte
zijde als volgt samengevat:
1. De oorlog is naar Frankrijk overge
bracht en de Duitsche troepen zijn tot de
kust van het Kanaal doorgedrongen.
2. Het in Noord-Frankrijk en België
geconcentreerde geallieerde leger, dat zieh
reeds door België op weg naar Duitsch-
land bevond, is teruggeslagen,, heeft zware
verliezen geleden en is tenslotte in een
groote tang gekneld. Alle pogingen om
hieruit te breken, hebben schipbreuk ge
leden.
3. De vestingen Luik, Namen en Mau-
bauge, welke een eventueelen stoot van
Duitschland moesten opvangen, rijn onder
den voet geloopen.
4: De Duitsche luchtmacht heeft" een
groot aandeel aan de overwinning. Sedert
het begin van het offensief zijn ongeveer
2400 vliegiuigen van den vijand vernield.
5. De Duitsche weermacht staat vlak voor
de voor Engeland zeer gewichtige havens
aan het Kanaal. Het optreden van de
Duitsche luchtmacht hier is een groot ge
vaar voor de Britsche kusten.
Aan net einde van de tweede week van
het offensief staat het Duilsche leger
voor hei tot stand brengen van het eerste
deel der opdracht. Deze opdracht zal zijn
vervuld, wanneer de kust van het Kanaal
tot aa. de monding van de Sommo in.
Duitschehanden is:-
Bommen op Roode Kmis-
inrichtïngcn.
De vijandelijke luchtstrijdkrachten hebben,
naar het D.N.B. van bevoegde militaire
zijde verneemt, in .verscheidene gevallen
bomaanvallen ondernomen op objecten,
welke duidelijk voorzien waren van het
Roode Kruis-teeken. Zoo meldt de ver-
plegiiigscompagrlie van een pantserafdee-
ling, dat zij op 14 Mei te Givonne, on
danks" de duidelijke kenteekening van het
Roode Kruis, van een hoogte van 150
meter door vijandelijke vliegtuigen is aan
gevallen. Vier mannen werden door bom
men gedood en acht licht gewond'. Voorts
werden alle verplegingsvoertuigen vernield.
Duitsche persstemmen
Over bét legerbericht schrijven de bla
den, .dat-de door dit bericht aangegeven
stand van den groeten slag in Frankrijk en
België gekenmerkt wordt door een aanzien
lijke inkrimping van het gebied, dat de En-
gelsche, Fransche ©n Belgische legers nog
als strijdgebied ter beschikking staat. Het
groote succes van de doorbraak der Sccbel-
de-«telling en den opmarsch van de Duit
sche gepantserde strijdkrachten naar de Ka
naalkust worden met groote opschriften
vermeld. j
De „Lokal Anzeigér" noemt het vermetel
en kortzichtig, indien men in do vijandelijke
hoofdsteden de geringe veranderingen in
het kaléidoscopische beeld van den oor
log, daar de vernietiging van ©en gToote
groep der Belgische, Engelsche en Fran
sche strijdkrachten voltrokken wordt, be
nut voor een uiterlijke verbetering van de
stemming, als ware de oorlog tot stilstand
gekomen. Er zal, zoo zegt het blad, weer
een ontstellende* schrik volgen, want de
slag Is niet tot stilstand gekomen, hij gaat
verder. Het „Hamburger Fremdenblatt" her
innert er aan, dat er gisteren pas veertien!
dagen verloopen zijn sedert het groote
Duitsche afweeroffensief in het Westen.
Hoewel de slag in Noord-Frankrijk nog
niet is beëindigd, zoo merkt hét blad dpi,
grenzen de resultaten, welke tlians reeds
zij',a vast te steHen, aan het wonderbaar
lijke. Hel blad ziet de resultaten voornam
mclifk als volgt:
1. Twee eeuwen van militair denken In!
Frankrijk zijn alle bases onttrokken,
Duitschland staat in den rug van dién ge
weldigen verdedigingswap waarmede dé
Fransche generale staf de vruiebten van dé
overwinning van 1919 vooir alle tijden be
veiligd dacht te hebben. Frankrijk Is ge
dwongen een opjen veldslag té leveren te
gen den midden in het eigen land staan-
den vijand.
2. Tusschen de verbonden legers In1
Noord-Frankrijk en hét overigedeel van
hét Fransche leger is een hechte wig ge
dreven, |j|
3. Het bezit van de Kanaalkust, welke
in Holland, in een gedeelte van België en
in het gebied van de monding van de Som
ma reeds thans vpfix de D|u;itsclie weer
macht is verzekerd, heeft den oorlog in
een sprookjesachtig korten tijd tot voor de
Engelsche kust en het Britsche rijk ge
bracht.
4. De lOmsingelingsslag aan de Kanaal
kust, welke slag met doelbewuste juist
heid door Duitschland tot een overwin
nend eind wordt gevoerd, heeft in Parijs
en Londen een cataslrophale stemming ver
oorzaakt. Engeland heeft zijn democratie,
resp. zijn staatsorde ten grave gedragen.
De Britsche voedselvoorziening
In een persconferentie heeft die minis
ter voor de voedselvoorziening, Lord Wool-
ton, verklaardi, dat d'e invasie van Neder
land en België zekere toevoeren heeft af
gesneden, die vroeger normaal naar Enge
land! kwamen. Hij zeid'e te hopen, dat het
uitvallen van dé versche groente uit Ne
derland zou worden aangevuld) door het
werk van die kleine tuinders. Het voor
nemen bestaat eigenaars van tuingrond
in staat te stellen, hun overschot in den
kleinhandel te verkoopém.Het stopzetten
van den Ncderlamdscken eiqreniuvoer (on
geveer twintig procent van dén invoer in
vredestijd) is niet zoo gemakkelijk aan te
vullen, iets beter staat het met dé gecon
denseerde melk. De handél klaagt over het
tekort aan pakpapier, want in vredestijd
kwam 200.000 ton papier uit die Scandi
navische iand'en. De huisvrouw kan hierin
helpen door van tasscihen gebruik te ma
ken en papier te sparen. „Sedert dé ver
mindering van het suikerrantsoen hebben
vele geheelonthouders mjj geschreven, al
dus de minister, het bierbrouwea te ver
bieden, alvorenssuiker te onthouden aan
huisgezinnen. Ik acht bet edhiter niet mijn
taak als minister voor de voedselvoorzie
ning, sociale hervormingen in te voeren.
Wat het bakken van „nationaal brood"
betreft, d'aarover sta ik ia verbinding met
dé molenaars".
Steenkoolnood in Frankrijk
Het D.iN.B. meldt van de Fransch-Zvvit-
sersche grens
Reeds in de eerste dagen van den slag
in het Nooruên hébben de Fransche spoor
wegen hun verkeer buitengewoon beperkt.
Nadat de belangrijke steenkoolmijnen van
Noord-Frankrijk door dé Duitsche troepen-
operaties van het overige F%mkrij'k waren
afgesneden, is de Fransche industrie en
ook het spoorwegwezen - in de grootste
moeilijkheden geraakt, vooral daar de hoop
tenminste geringe hoeveelheden steenkool'
uit Engeland te krijgen, bij den stand' van
zaken definitief opgegeven moest .worden.
De regeering heeft thans voor het ver
keerswezen een eerste conseguenüê in
deze situatie moeten trekken. Zij bestaat
in een vergaande verplaatsing van het
zwaartepunt op de binnenscheepvaart. Er
is hevolen, dat in de toekomst de scheep
vaart op de rivieren datgene op zich moest
nemen, wat de spoorwegen niet meer kun
nen prestoeren. Het tempo der rivier vaart
zal opgevoerd worden en alle beschik
bare en nog op ©enigerlei wijze bruikbare
schepen moeten in bedrijf worden-genomen.
De opperbevelhebber van land- en
zeemacht heeft, in overeenstemming
met den Duitschen bevelhebber hhier
te lande een regeling vastgesteld pin
een gedeeltelijke demobilisatie van
de Nederlandsche weermacht te be
werkstelligen. In het algemeen lean
een deel van de in werkelijken dienst
zijnde reserve- en dienstplichtigen
volgens deze regeling aanstonds met
groot verlof worden gezonden. Dit
deel bedraagt ten hoogste 50 pCt.
van de aanwezige sterkte. Het ver
lof wordt in. het algemeen verleend
aan hen, die van de gelegenheid om
naar huis te vertrekken, wenschen
gebruik te maken en een betrekking
hebben óf althans werk kunnen vin
den. Den voorrang genieten zij, die
zakenverlof hebben aangevraagd en
daarna achtereenvolgens zij, die
werkzaam zijn in:
1. Landbouw-, tuinbouw- of mijn
bedrijf; 2. voedselvoorzieningsbedrijf
(bakkerij, enz.); 3. bouwbedrijf; 4.
ander 'openbaar of particulier bedrijf
Óf dienst.
Voior elke van deze groepen af
zónderlijk komen in aanmerking:
a. Werkleiders voor andere werk
krachten; b. gehuwden voor onge
huwd en; c. 'ouderen voor ongeren.
De commandant van elk enkel
voudig oorlogsondeideel (compagnie,
enz.), beslist wie met groot verlof
zullen vertrekken tot ten hoogste
50 pCt. der aanwezige sterkte van
zijn onderdeel. Hij is bevoegd, van
de hierboven gestelde regelen bin
nen de grens van 50 pCt. af te wij
ken. Indien dit noöclig blijkt om
personen naar huis te zenden, te
wier aanzien eenig particulier of
algemeen belang dit wensclielijk
maakt
Officieren en onderofficieren wor
den tot geen grooter aantal met ver
lof gezonden dau mogelijk is om een'
voldoende sterkte aan kader óver te
houden.
Compagnies, batterij, eskadrons en'
hoogere commandanten, verplegings-
oftcieren, onderofficieren-adrh:n:s'tra-
teur, fouriers en personeel van het
centraal registratie-bureau vallen bui
ten vorenstaande regelingen en mo
gen dus niet met groot verlof ge
zonden worden.
Zü, aan wie verlof wordt verleend,
vertrekken rechtstreeks van hun ver
blijfplaats naar hun haardsteden,
vóórzien van een bewijs van het
verleende groot verlof, tevens die
nende als vervoérbewijs voor open
bare middelen van vervoer.
De gröiot-verlofgangers hebben do
verplichting zöo spoedig mogelijk, in
ieder geval binnen een week, hun
volledig adres óp te geven aan den
burgemeester van hun woonplaats'.
Allen moeten er voor zorgen!, dat
de militaire goederen, welke hun
Worden medegegeven, naar behooren:
Word en bewaard en onderhouden.
De paardenoppassers van de offi
cieren, wier paarden particulier
eigendom zijn, mogen tenzij zij
zijn vervangen niet niet gróót
verlof worden gezonden.
Hiervoor zal Lz.t.. een afzonderlijke
regeling worden getroffen.
BINNENLAND
.Nieuwe verordeningen
Inzake betalingen en inlich
tingen.
Naar wij vernemen kunnen spoedig nieu
we verordeningen worden verwacht, en wel
omtrent de geldigheid van het betalen in
Diuitsche bankbiljetten, omtrent het ver
strekken van inlichtingen en omtrent het
veilig stellen van deviezen.
Over deze kwesties is samenwerking ver
kregen tusschen bet departement van fi
nanciën en Buite h© instanties.
Het giroverkeër
Het bedrag der af te geven
cheque's verdubbeld.
In aansluiting aan hetgeen daaromtrent
reeds eerder werd medegedeeld, vestigt dé
directeur van den postcheque- en girodienst
er nogmaals de aandacht opi, dat het eigen
lijke giro-verkeer, d.w.z. het doen van
overschrijvingen tusschen de postrekenin
gen, zonder eenige beperking kan. ge
schieden.
Met uitzondering van de rekeningen, wel
ke daarvoor vanwege het departement van
financiën zijn vrijgesteld, gelden voor het
beschikken door middel van cheques de
bepalingen van het bankmoratorium, met
dien verstande,dat de bij dez© bepalingen
voorgeschreven beperkingen voor zoover
den postcheque- en girodienst betreft, ook
vau toepassing zijn voor liet opnemen van
bedragen voor loonen, huren, e.d.m, in
verband met de laatste Wijziging van de
bepalingen van bet moratorium, Welke de
zer dagen in de dagbladen te algemcener
kennis zijn gebracht, kan thans echter izt
contanten worden opgenomen:
a. 6 procent van het op 10 Mei j.l. bij
den aanvang van den dienst aanwezige te
goed; of
b. ten hoogste f100 per week.
Hierdoor, is in vergelijking met de aan-
WONING-INRICHTING
Voor
N.V. SCHIEDAMSCHE
STEENKOLENHANDEL
inlevering militaire eigendommen
Bij de politie ter plaatse.
De opperbevelhebber .van land- en zee-1
macht, in overleg met den Duitschen be- ™kel^e bePa3in^ri te d,ezer zake' ket
velhebber in Nederland, gelast aan eenbedrag, waarvoor cheques kunnen worden
ieder, die eenig Sgendom vanhet Neder-afgegeven, derhalve verdubbeld,
landsche 9i van het Duitsche leger, dan j Voor zooveel noodig wordt voorts mede-
wel particuliere eigendommen van Neder- gedeeld, dat de dienstuitvoering ten cen-
landsche of Duitsche militairen of van
particulieren, tpt zich 'genomen heeft, die
terstond te bezorgen bij de, politie ter
plaatse. Is de hoeveelheid te -groot om
te bezorgen, dan moet daarvan kennis
gegeven worden aan die autoriteiten. Voor
zooveel zulks niet zou blijken te zijn ge
schied, zal strafrechtelijke vervólging plaats
hebben.
Nederlandsche Staatsloterij
Vijfde klasse begint 10 Juni jus.
De directeur dér Nederlandsche Staats
loterij maakt hekend, dat de uitgestelde
trekkingen van de vijfde klasse der
'483e Staatsloterij zullen plaats heb
ben op 10 Juni 1940 en volgende da
gen."
Geen berichten via RoodeKruis
Naar biet buitenland.
Naar aanleiding van tallooz© verzoeken
die bij het Roode Kruis binnenkomen om
bemiddeling té vérléenen vioor médedee-
lins'eh aan of correspond ertoe met perso
nen fci buitenland of in overzeesche géc
weaten, vestigt -hét Nederlandsche Roode
Kruis er de aandacht op, dat het tot na
der bericht aan geen van deze verzoeken-
gehoor vermag te geven.
traal-girokantore normaal functionneert.
Alle binnenkomende opdrachten worden
zonder vertraging uitgevoerd en de daarop
betrekking hebbénde afrekeningen worden
dagelijks verzonden, zoodat zonder eenig
bezwaar van den dienst kan worden ge
bruik gemaakt. Het verkeer op dé reke
ningen, dat uit den aard der zaak door de
omstandigheden sterk was ingekrompen,
heeft zich inmiddels reeds in belangrijke
mate hersteld.
Het is prettig samenzijn
bij een g/as van onze wijni^
J0TTERD.DUK Z^ZTELtó?;
Herstel van de scheepvaart op de Waal.
Op last der Duitsche overheid wordt in
samenwerking met den rijkswaterstaat een
nieuwe vaargeul gebaggerd onder de Noor-
derboog van de Waalbrug bij Nijmegen, ten
einde aan de scheepvaart van den Boven-
rijti naar de Waal een nieuwe doorvaart
te geven onder de Waalbrug door. Binnen:
8 dagen hoopt men met dft baggerwerk ge
reed te zijn, zoadat dan massa's steenen en'
grint voor den heropbouw vanaf de steen
ovens en dé grintbaggérijén vain1 den Boven-
Wa&l en den Raven-Rijn per schip naar
het Wésten zullen kunnen1 vervoerd wor
sen. Bovendien zal dan ook de oude Rijn
vaart weder hersteld kunnen worden.
De Utrechtsche plantsoenen veranderen j
in moestuinen.
Door de tijdsomstandigheden zijn vele
werkkrachten, die him werk vonden bij
het Utrechtsche gemeentelijke autobusbe
drijf, vrijgekomen. Verscheidene van.deze
menscben zijn thans te werk gesteld bij
den. gemeentelijken plantsoenendienst. Het
plan is namelijk, verscheidene terreinen om
te spitten en met booncn le bepoten, om
zoo de voedselvoorziening in de komende
tijden te bevorderen.
Verder is in de Demstad bekend' ge
maakt, dat het gemeentebestuur van Utrecht
zich' genoodzaakt ziet het verbruik van gas
en electricitedt te raatsoeneeren.
De nlenwc schipparsbenrs te Rotterdam.
Het secretariaat van d© bevrachtings
commissie te Rotterdam zal met ingang van
Maandag 27 Mei a.s. te 9l uur v.m. dé
nieuwe sohippersbeurs te Rotterdam ïn gé
bruik nemen. De ingang voor de schippers
is aan de Zandstraatzjjde. i
Dez» coarijpi vorsclujnl dagelijks, metait-
zondering v&ü Zon- en Feestdagen,
Prijs per kwartaal f 2.—; franco per post
i 2.50. Prija per weck: 15 ets. Afzon
derlijke nummers 4 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Adwtentiën voor liet eerstvolgend num
mer moeten vóór elf uur aan bet Bureau
bezorgd zijn, 's Zatordags vóór O uur.
Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Prija tier Adveruuilicu; van 15 r«gele 11.65;
Iedere regel meer f 0.30; in bet Zaterdagnummer
15 regola f 1.80, iedere regel meer f 035.
Reclames f0.75 per regel. Incas80ko8ten5 ets.;
postkwitantics 15 cta Tarieven van advertentiën
OU abonnement zyn aan het Bureau verkrügbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleina
Advertentiën opgenomen 10-50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
6 cent tot een maximum van 30 woorden»
*a Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond uur aan het
Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.00, Indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
V o o r het betere behangwerk.
Voor Gordijnen, Karpetten, Bedden,
Meubelen, enz.
HOOGSTRAAT 186-184, TELEF. 67581
N O O RDVEST 13 TELEF. 68208—08831
n?
depot: A.J.V.HECK CR
