Het Nederlandsche bedrijfsleven
TWEEDE BLAD
SCHIEOAMSCHE COURANT
De vooruitzichten van de
Najaarsbeurs te Utrecht.
aanstaande
BINNENLAND
Materieele schade tengevolge van
oorlogsgeweld
Toespraak
van den rijkscommissaris
te Delft
Wat niet als zoodanig wordt be
schouwd.
Niet' als oorlogsgeweldscliadie wordt aan
gemerkt schade aan goederen tengevolge
van. wegruimingen. Ingebruiknemingen.- en
vorderingen uit hoofde van .de wet op
den staat van oorlog en beleg, de inun-
datiewet, de algemeene vorderingswot 193S
en 1939 en andere schade tengevolge van
Nederlandsche militaire maatregelen, waar
voor afzonderlijke wettelijke voorzieningen
zijn getroffen. Ook geldt niet als oorlogs-
geweidschade schade aan goederen tenge
volge van regelmatige vorderingen en in
gebruiknemingen door buitenlandsche mili
taire autoriteiten.
Ook zal de schade aan vensterruiten
en andere kleine schaden aan .onroerende
en roerende goederen niet als ooriogsge-
wcldschade werden beschouwd en der
halve niet voor eventueel© tegemoetkoming
vnu overheidswege in aanmerking komen.
Voor schade aan vensterruiten van be
drijfsgebouwen, b.v. van kassen in een
tuinbouwbedrijf, kan echter in bizondere
gevallen een uitzondering worden gemaakt.
Evenmin zal tegemoetkoming gegeven
worden in schade aan huisraad en derg.,
Ic.iiz.ij een belangrijk deel van'dit huisraad
c.d. is. verloren gegaan.
J)e gang vau zaken.
De registratie van de oorlogsgeweld-
schade za1! als volgt geschieden. Alle ge
vallen van corlogsgeweldschade worden
opgenomen door schade-enquêtecommissies,
welke plaatselijk of regionaal zullen op
treden. Van elke enquêtecommissie zal
een inspecteur der belastingen deel uitma
ken. Rayon en zetel d'cr verschillende
schade-enquêtecommissies, zullen nader
worden bekendgemaakt.Dé belahghebben-
den zullen in de gelegenheid .worden ge-
Van de zijde van den raad van beheer
van de Kon. Ned. Jaarbeurs heeft men
ons nog eenige mededeelingen verstrekt,
aansluitend op het bericht over de plan
nen om de najaarsbeurs gewoon te laten
doorgaan op den vastgesteklen datum van
3 tot en met 12 September.
In tegenstelling tot hetgeen men mis
schien geneigd was te verwachten, werd
liet uit de kringen van handel, nijverheid'
en industrie als heel natuurlijk aangenomen,
dat er een najaarsbeurs zou komen. De
ervaring van de laatste' weken heeft ge
leerd, rlat vrijwel geen enkele deelnemer
er aan getwijfeld heeft, of de beurs zou
zc.o het ©enigszins mogelijk was -
gehouden moeten worden. Ook in het be
drijfsleven moge dan nog veel onzeker
heid over de toekomst heerschen, tenslotte
begrijpt men in die kringen maar al te
goed, dat de ontwikkeling van de indus-
zoo spoedig mogelijk normaal dient
te worden. Om hiertoe te geraken, is een
najaarsbeurs noodzakelijk, al zullen er dit
jaar aannemende, dat de -toestand op
liet ionvin van het verkeer dan nóg zoo
zal zijn als thans tal van moeilijkheden
overwonnen dienen'te worden. Van de zijde
van de Nederlandsche Spoorwegen is ech
ter toegezegd, zooveel 'mogelijk te helpen.
Waar mem bij deze bèürs speciaal den
nadruk op wil vestigen, Is de afdeeling
agrarische beurs. Op dit gebied zal dan
in den loop der maanden zooveel veran
derd zijn, dat een goede voorlichting op
dit zeer belangrijke onderdeel van de beurs
zeker gewenscht is. De lieer De Boer/die
ons over deze agrarische beurs een -en.
ander mededeelde, meende, dat de Neder
landsche Heidemaatschappij en ook de cul
tuur-technische dienst hier met vruohit'ver
tegenwoordigd kunnen zijn om inlichtingen
te verschaffen op cultuur-technisch gebied.
Het project-Westhoff werd 'door den heer
De Boer in dit verband genoemd als te
zijn van bizonder lielang in den. nieuwen
lijd.
De voorloopige stopzetting van den in
voer van veevoeder zal de veehouders wel
licht nopen tot verbouw van groenvoeder-
gewasson op eigen bodem. Op de agrarische
beurs zal daarover voorlichting gegeven
kunnen worden, alsmede ook over de be
zwaren van veevoer (inkuilen eti drogen
van gras), terwijl daarnaast raad kan wor
den gegeven over intensievere, oude of
ersatzmethoden op verschillend terrein.
Tot voor kort kreeg men nog veel graan-
en oogstwerktuigem uit, Amerika. Dat zal
voorlöopig aïgeloopen zijn cm men moet
derhalve teruggrijpen tot vroegere werk
tuigen. Ook uit het oogpunt van benzine-
besparimr zal mem daartoe wel verplicht
worden.
De Nederlandsche landbouw zal zich
naar de nieuwe omstandigheden moeten
•richten. Een nieuwe markt zal zich onëh'-
teeren op Duitschland, in hoeverre dit even
wel zal geschieden, valt uiteraard thans
nog niet te bezien.
Wat wel met zekerheid gezegd kan wor
den, is, dat er meer werk zal komen.
Een wijder aspect opent zich voor het
aloude ambacht, het handwerk krijgt on
verwacht weer eens een kans naar voren
te komen.
Er doemen nog meerdere vraagstukken
op, bijv ten aanzie.n van het vervoer en
de distributie van producten. Dat ook in
dat cpziclit het Jaarbeurs-intermédiair van
veel beteekenis zal zijn, is boven elked' twij-
fel verheven'. Zoodra men daaromtrent meer
houvast heèft dan op dit oogenblik, zullen
mededeeli'n?cm verstrekt worden.
De afslag van verschc visch bracht weer Het gebouw van het commissariaat van het
leven in de Schevcningsche haven. Een ?et.wcwn te Oostende werd tijdens den
TT Ai. strijd om het bez.it der stad beschadigd,
gelukkige Urker hail een prachtige kreeft - tC y
1 De kerk op den achtergrond bleef
gevangen. gespaard.
deze houten kruisjes staat een groot kruis.
Met duidelijke letter slaat op de dwars
balk: „Deutschland muss lel ten, und wc nn
wir sterlien mussen", een bekende uitspraak
van Dirilsclilands Eiihrer.
Gistermiddag heeft ae Duitsche militaire
bevelhebber in het bezette Nederlandsche
gebied, generaal Christiansen, dit Duitsche
heldenkerkhot aan de zorgen van de Duit
sche "kolonie in Delft overgedragen. Deze
plechtigheid werd bijgewoond door den
rijkscommissaris, den rijksminister 'Seyss
Inquart, en door verscheidene andere Duit
sche burgerlijke- en militaire autoriteiten.
Ter weerszijden van liet heldenkerkliof ston
den opgesteld het muziekcoqis van het
luchtvaarlregiment Hermann Goering, een
detachement van het Duitsche luchhvapen
en enkele afileelingen van de mannen- en
jongensgroepen van de Duitsche kolonie
in Nederland, in bet bizonder uit Delft
en omgeving.
Ook ne burgemeester van Delft, mr. G.
van Baren, do gemeente-secretaris, de com
missaris van politie en de garnizoenscom
mandant van deze gemeente, alsmede en
kele andere Nederlandsche militaire auto
riteiten, woonden de plechtigheid bij.
Bij 'oen aanvang van de officieele over
dracht werd de wacht bij de graven der
Duitsche soldaten betrokken door vier leden
van het Duitsche luchtwapen. Nadat bet
muziekkorps drie coupletten, had gespeeld'
van bet betonde: „Wilt heden nn treden",
werd allereerst gesproken door generaal
Christiansen, die in een korre, kernachtige
toespraak hulde bracht aan de heldenda
den van dehier ter ruste gelegde kame
raden, die thans in het tweede gelid zijn
getreden. Gi, zoo zeide generaal Chris
tiansen zijt niet van ons heengegaan,
onze gedachten zijn bij u en zij zuilen,
altijd bij u blijven. Spr. bracht den
Nederlandschen autoriteiten dank voor de
goede zorgen, die zij aan de stoffelijke
resten ai aan de laatste rustplaats van
deze gevallenen hebben gewijd. Aan hét
slot van zijn toespraak droeg de generaal
het kerkhof aan de Duilsclie kolonie in
Nederland over.
De rede van generaal Christiansen werd
beantwoord door don leider van de
N.S.D.A.P. ir. Nederland, de heer Ruliberg,
die de rond het graf verzamelde Hitler-
jugenet - op het hart drukte, dat de hier
ter ruste gelegde soldaten zijn gevallen
voor hen en voor hun toekomst. De wacht
hij 'deze graven 'zal door leden van de
Hitlerj'ueend in Nederland word.n betrok
ken
Vier leden van deze organisatie namen
daarop hun plaatsen naast de reeds op
wacht slaande soldaten in.
Nadat nog was gesproken door een r.-lr.
en een protestant Duilschen geestelijke,
speelde het muziekkorps het ook in ons
land bekende lied „Ik had een wapen
broeder' Het detachement lucht vaarttroe
pen loste tijdens liet spelen hiervan een
aantel geweersalvo's.
De plechtigheid was hiermede afgeloo-
pen.
Ifet groofc graf was gedekt niet kran
sen van den rijkscommissaris, rijksminis
ter Seyss Inquart, van generaal Christian
sen,, van,oe. Duitsche kolonie in Nederland'
cn van den Duitscheri commissaris in de
provincie Zuid-Holland.
DER
DONDERDAG, 20 Juni 1940 No. 22505
Een. regeling getroffen.
fn ons blad is o.a. mededecling gedaan
van een beschikking van het waarnemend
hoofd van het departement van defensie,
betreffende schadeloosstelling veer oprui
mingen en ingebruiknemingen van onroe
rende goederen ten behoeve van de lands
verdediging en de uitoefening van den mili
tairen dienst, welke hebben plaats gehad
op grond van de wet-staat van oorlog en
beleg, de inundatiewet, en de algemeene
vcrderiiigswet 1938 en 1939. In aansluiting
aan deze beschikking, welke uitsluitend be
trekking had op bij de wet geregelde scha
deloosstelling, kan' thans bet volgendejwcffv
•'den medegedeeld.'. 1'
In tegenstelling met de bovengenoemde
schadetengevolge 'van 'ontruiiningenen in
gebruiknemingen. door bet Nederlandsche
miliiaire gezag, kan degene, wiens, goede
ren door, oorlogsgeweld getroffen zijn, geen
•aanspraak op schadevergoeding maken) aan
gezien geen enkele wettelijke bepaling hern
recht op schadevergoeding geeft.
- Registratie van de schade.
Bij besluit van den opperbevelhebber,
van land- en zeemacht van 22 Mei jj. is
is echter, 'zooals reeds eerder nnedegedeeld,
een commissie ingesteld, welke tot taak
heeft voorstellen tö doen over de beginse
len volgens welke van overheidswege te
gemoetkoming zal worden verleend in ver
band met geleden materieele oorlogsschade.
Op advies van deze commissie
waarvan, zooals hekend, ir. W, H.
van Leeuwen, voorzitter en prof. mr.
F. Lieftinck secretaris is zal bin
nenkort met een nauwkeurige registra
tie van alle gevallen van oorlogsge-
weldschade worden begonnen. Nader
zal worden medegedeeld, op weike
wijze en in welke mate door de over
heid een tegemoetkoming in verband
mét de geleden, oorlogsgeweldsclrade
- zal worden verleend.
Wat is oorlogsgeweldseliadc?
Onder oorlogsgeweldéchade moet werden
begrepen alle schadie door oorlogsgeweld,
hetzij van Nederlandsche, hetzij van vreem
de herkomst, toegebracht aan de volgende
goederen':'
Onroerendie goederen, gebouwd of niet-
gebouwd', bosschen en veldgewassen in
begrepen;-, alles wat behoort tot de uit
rusting van bedrijven (b.v. machinerieën,
gereedschappen, voertuigen, vee, enz.) als
mede roerende zaken dienende tot de uit
oefening van een'beroep; bedrijfs- en han
delsvoorraden, huisraad, gebruiksvoor.ra-
den,- schepen.
Onder bepaalde omstandigheden kan
verlies of materieele beschadiging van
deze goederentengevölge van diefstal of
plundering, veroorzaakt door of recht-
streeksch gevolg van den op 10 Mei j.I.
ingetreden oorlogstoestand eveneens als
oorlogsgeweldschade wordt aangemerkt.
steld opgave der geleden schade door oor
logsgeweld te doen op formulieren, welke
kosteloos op een nader mede te d'eeien
plaats en. tijdstip ter beschikking zullen
worden gesteld cn ingediend kunnen wor
den hij de' schade-enquêtecommissie, die
bevoegd is ter plaats, waar liet goed zich
bevond', toen dé schade werd geleden.
Schépen benevens hun ladingen, welke
door oorlogsgeweldsch'ad'e .zijn getroffen,
moeien worden opgegeven bij de schade-
eriquètecornmissie. van het rayo-n, waar
binnen zij zijn geregistreerd. De scliade-
enquêtecpmmissie is bevoegd opgaven van
belanghebbenden te weigeren, indien deze
naar baar oordeel van zoe on belangrijken
aard' zijn, dat zij voor behandeling niet in
aanmerking komen.
De formulieren
Er zullen zes formulieren verkrijgbaar
zijn, resp. voor schade geleden aan
a. Onroerend goed';
b. De outillage van bedrijven (behalve
schepen) ein de roerende zaken diénende
tot d!e uitoefening van een beroep;
c. Bedrijfs- en handelsvoorraden;
d. Huisraad' en verbruiksvoorraden;
e. Schepen.
Térwij'l tenslotte op een zesde formulier
de eindcijfers dor op do andere formulieren
ingevulde schade zullen worden vermeld.
De reeds door de gemeentebesturen ver
zamelde' gegevens' of door belanghebbenden
bij de gém'eerilëbêsturèri 'of ïiè commissie
oorlogsschade ingediende .opgaven omtrent
oorlogsgeweldschadê, 'zullen in handen der
schade-enquête-commissies' worden gesteld.
Indien derhalve door belanghebbenden
reeds hij liet bestuur der gemeente, binnen
welke de schade is geleden, of bij de
commissie oorlogsschade (al of niet door
bemiddeling van notarissen ot hypotheek-
nemers) opgave der schade is gedaan, be
hoeft geen nieuwe opgave bij dé schade-
Rij de overdracht van een'
S.S. Doodskop-regiment.
B'ij de 'overdracht gistermiddag te 's-Gra.
venhnge van een S.S. „Doodskop-régiméjil
aan den rijkscommissaris, hield deze een
toespraak, waarin hij o.m. het
zeide: i
Mannen der Watfen-S.S.
Gij zijt hier te 's-Gravenhage* op
landscli grondgebied aangekomen als
ten van den Fiihrer, bereid om door uw
houding ten-allen tijde te getuigen dat
zijt Duitsche mannen, nntionaal-socialisten
en strijders voor Fiihrer en rijk.
Hoe zo u de glansrijke zege van
weermacht - mogelijk zijn geweest, als niet
iedere Duitschcr innerlijk doordrongen was
van zijn gPloot aan Üuilschiand en den
Fiihrer.
Wij zijn ons volkomen bewust van de be
teekenis van dit grootsche moment, liet
gaat hier om het lot van een volk van 80
millioen menschon dat zijn recht tot leven
onder alle' omstandigheden moet kunnen
verdedigen.
Ter bescherming van onze levensrechten
moesten wij - ook dit land binnenrukken.
Maar w|ij staan hier, in dit land, niet als
vijanden:' Wij wens- hm liet Nederlandsche
volk te achten als een Germaanseh volk.
Ook al moesten wij strijden voor ons recht,
dan willen wij toch den Nederlanders, hun,
levensrechten-niet ontnemen. Er is iri de.
krijgsgeschiedenis geen voorbeeld aan je'
Wijzen waarbij een land en volk, dat.-bezet?
werd, zoo vrij aan eigen beheer en bewind
werd overgelaten als het Duitsche rijk in
Nederland vrijheid en eigen beheer heeft
laten bestaan.-.'.Wij doen dat hier in het
volle bewustzijn dat het hier inenschcn
geldt van Genaaanschen bloede, die eens
zullen begrijpen welke groole daad de
Fiihrer heeft verricht door liet Nederland
sche volk deel te laten hebben aan de be-
enquête-commissie te geschieden, tenzij de- stemming van een nieuw lot voor to-ekom-
ze laatste de belanghebbenden daartoe op
roept.
Dit laatste geldt echter niet voor oor-
logsgeveldscliade binnen de gemeente Rot
terdam, waar ook, indien reeds opgave der
stige generaties.
De rij'kscömmissaris zeide verder nog,
met betrekking tot de overwinning in
Frankrijk:
Wij' zullen niet meer naar de wapens
schade is gedaan bij1 liet gemeentebestuur, behoeven Se grijpen, want de Franschen
hij de commissie oorlogsschade of bij an- zullen lot liet .bewustzijn zijn gekomen dat
dere,instanties, door de belanghebbendenj thans met wapens niets meer te bereiken,
een opgave bij de' schade-enqutHe.coriimis-valt. Deze openlijke bekentenis zal leiden
sie moet geschieden op de bovenbedoelde tot een opklaring in de verhoudingen tus-
t'ormujieren. schen Frankrijk en Duitschland.
Aan'belanghebbenden, die verzoeken -L-ijj Gij weet dat'Avij bizondere plichten heb-
het invullen van de formulieren bijstand tel ben. Wij zijn bereid liet Duitsche bloed te
mogen ontvangen, zal deze door .de schade- offeren als dai.juo.et
cnqucte-commissie (in Rotterdam namens
deze op nader bekend te maken plaaLe:;)
worden verleend.
fn gevallen, waarin de belangen der voed-
Hct gaai Trior bnpriret Duitsche rijk.
De rijkscommissaris beëindigde, zijn rede
met er op te Wijzen'-datf d-ó drie-eenheid
van het„nationaal 'geloot is: het Duitsche
selvoorziening het onmiddellijk herstel van;volk, hc-'t Duitsclie rijk en de wil van
landbouwbedrijven vereischi, zal de lege-Men Fiih.-er.
moetkoinirig in de schade worden opg-eno-' T"TT"
men in /een- herstelplan, goed--te- keuren 0UltSCfl ilRlGSnKSlKllOl
door den regèeringscommissaris voor den
wederopbouw.
Het bedrag, dat de commissie voorloopig
alis; schade'aanvaardt, houdt gecnerlei lie-
süssing in, ten aanzien van do uiteinde
lijke tegemoetkoming in de schade. Het be
drag,, dat. uiteindelijk als tegemoetkoming
zal worden toegekend, wordt bij uitsluiting
vastgesteld door of vanwege liet waarne
mend hoofd'van het departement van finan
ciën cn zal te zijner tijd aan de lielang-
hebbenden worden medegedeeld.
Drie en dertig soldaten van
de luchtmacht begraven.
Op het kruispunt KanaalwogKanaal
straat !e Delft, zijn dezer dagen 33 Duit
sche sclcatcn-begraven. Zij zij-u gesneuveld
tij-dons üe gevechtshandelingen tusscliea 10
en 15 Wi' i.l. en bun stoffelijke resten
rusten thans in een gemeenschappelijk graf.
Er «taan temidden van. bloeiende bloe
men 33 kleine kruisjes, met daarop
voor zoover mogelijk de namen der
slaehlüfiers. Zij behoorden allen tot het
Diiitsehe luchtwapen. In het midden van
Rijkscommissaris dr. Seyss Inquart inspecteert het vierde S.S. Totenkopf-bataillon
na -de officieele overdracht, welke gistermiddag oji het Binnenhof in Den Ilaag
geschiedde.
De tuinbouwbedrijven in het Wcstiand werken op volle kracht. Speciaal de
toinalenocgst is bizonder groot cn het vervoer naar de veiling en ©xporltreinen geelt
vele (tanden werk.
