m
Frankrijk verbreekt den
band met Engeland
Niet te rechtvaardigen aanval'
Is hier iets voor II bij
EERSTE BLAD
Fa. A. J. v. d. VEN
Vrijdag 5 Jiili 1940
„t VINKJE'»
93ste Jaargang.
Een laaghartige daad
Luchtgevechten
De nieuwe Roeraeensche regeering fc»
bommen bij Scheveningsche
schokkers
?wv
No. 22518
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
Officieel wordt uit Vichy medegedeeld: De gister
morgen onder voorzitterschap van president Lebrun
bijeengekomen ministerraad, heeft na kennis te
hebben genomen van den niet te rechtvaardigen
aanval, dien een machtig Engelsch eskader heeft
ondernomen op een Fransch eskader bij Mers el
Kabir, en nadat hij zijn waardeering tot uitdruk
king had gebracht over den heldenmoed der vloot,
besloten de diplomatieke betrekkingen met Enge
land te verbreken.
De overval van. de Engelsche vloot o»p de
Fransche oorlogsschepen voor Oran wordt
in politieke kringen te Berlijn, als een- van
de laaghartigste daden gekenmerkt, waar-
wan. ooit in de wereldgeschiedenis is mel
ding gemaakt .Engelands verraad aan Frank
rijk vindt in den zeeslag voor Oran een Wer
kelijk duivelsche bekroning.
De Engelsche regeering zoowel als het
'leger hebben steeds weer geweigerd om1
'Frankrijk, dat door hen in den oorlog was
gedreven, hulp te verl-eenen, waar liet óm
verzocht. Het Fransche leger bloedde dood
"textvüjr Chixrchill geen ander belang had,
dan 'de redding van het Engelsche expeditie-'
'.corps. 1 - -.. i.
Do misdaad, door Churchill voor Oran
begaan, bewijst dat Churchill in staat was
tot de meest ongelooflijke houding, welke
zich in het politieke en militaire leven
laat denken: de brutale vernietiging van
de lastig geworden overblijfselen van den
bondgenoot, die in het belang van. Engeland
heeft moeten vechten.
Deze daad, zoo verklaart men, stelt zelfs
het verraad, dat door Engeland begaan
aan Polen, Noorwegen, Nederland en België
in de schaduw. Waren de beschimpingen al
weerzinwekkend, waarmede Frankrijk, in
zijn tragisch uur door zijn vroegeren bond
genoot is overladen, de vernietiging van
Fransche schepen in Engelsche eri Fransche
havens en den moord op Fransche matro-
zen, die alleen de bevelen hebben opge
volgd van bun regeering en hun officieren,
staan buiten elk menschel'ijk liegripsver-
mogen.
Wanneer van officieele Engelsclie zijde
tegelijkertijd nog wordt beweerd, dat dit
vernietigingswerk en de moord op bond-
genooten, in hun eigen belang geschiedt,
dan téek'ent deze peillooze huichelarij, hoe
slecht 'do zaak er voor staat, die door
Engeland wordt verdedigd en hoe verdor-
vén do methoden zijn, die daarbij worden
gebruikt. II
Churchill, zoo schrijft de Deutsche dienst,
wordt niet alleen door ons, maar ook door
de wereldgeschiedenis ]>eoordeeld als de
grootste schavuit, die ooit heeft geleefd.
Naast hem verbleken de misdaden, die in
de annalen der wereldgeschiedenis slaan:
opgetcekend.
Fransche waarschuwing aan Engeland
De Fransche regeering heeft, vol- -
gens een door Stefani geciteerd Reu-
terbericht, een bevel uitgevaardigd',
waarbij het aan alle Britsche schepen
en vliegtuigen verboden is, de twintig
mijlszone aan de kust van het Fran
sche ot overzeesche gebied binnen te
varen' óf té overvliegen. Indien dit
bevel wordt overtreden, zal zonder
waarschuwing tot den aanval worden
overgegaan.
De Britsche vlootdeelen voor Oran
Uit Algeciras wordt gemeld, dat aan
den overval is deelgenomen door de En
gelsche slagschepen Hood en Resolution,
benevens door nog een linieschip en acht
torpedobootjagers.
Verder wordt gemeld, dat gisteren drie
torpedobootjagers met talrijke dóoden en
gewonden in Gibraltar zijn aangekomen,
voorts zijn twee torpedobootjagers jn Gi
braltar binnengeloopen, welke ernstige be
schadigingen veirtoonen.
Volgens de laatste berichten zou liet
zeegevecht vóór Oran ook gisteravond nog
'hebben 'voortgeduurd.. -
Geringe Britsche verliezen?
De eerste lord der Britsche admiraliteit
Alexander heeft gisteravond in een radio
rede verklaard', dat do Britsche verliezen
bij de aclie tegen de Fransche vloot gering
geweest zijn. Een officier en een min
dere werden gewond. De bemanning van
een vliegtuig wordt vermist.
„Een soort doodendans"
Het D.N.B. meldt uit. Washington:
De berichten over den Engelschen over
val op dë vloot van den 'vroegeren bondge
noot hebben bij. de openbare meening hier
een diepen indruk gemaakt. Een radio-spre
ker noemde den indruk -,,gruwelijk". Hij
voegde daaraan toe, dat deze berichten
den indruk maken van „een soort doo
dendans". i
De reactie onder de Arabieren
Het D.N.B. meldt uit Tetoean:
De Engelsche overval op Fransche vloot-
eenlieden bij Oran heeft onder de Arabische
bevolking van Noord-Afrika de uitwerking
van een sensatie, hl een omtrek van hon
derd kilometer werd bet gebulder van bet
scheepsgeschut gehoord.
In Fransche kringen in Noord-Afrika
heerscht ontzaglijke verontwaardiging over
den laffen overval. Zelfs de Franschen,
die nog voor kort niet accoord gingen met
de maatregelen van maarschalk Petain en
pleitten voor een voortzetting van de En-
gelsch'-Fransche samenwerking, zijn na den
armslag in één nacht tof uitgesproken vijan
den van Engeland geworden.
Churchill verdedigt het optreden
der Britsche vioot
Ln zijn gisteren voor liet Lagerhuis af
gelegde verklaring motiveerde Churchill
den overval van dë Engelschen op de
in Oran liggende Fransche oorlogssche
pen en het kapen van Fransche oorlogs
bodems met er op te wijzen, dat Engeland
d!en Franschen heeft aangeboden, hen van
hun verdragsverplichtingen te ontslaan, in
dien d'e Franschen hun vloot voor het
sluiten van d'en wapenstilstand naar Brit
sche havens gebracht zouden hebben. Dit.
is niet gebeurd. Hij deed opmerken, dat
Engeland van d'e regeering in Bordeaux
met volledige kennis van de gevolgen een
slag beeft ontvangen, die dioodelijk had'
kunnen zijn. Churchill verweet daarop dó
Fransche regiering een kwaadwillige be
handeling". van. Engeland. J
'Duilsche vliegers, zoo ging; iGhurchill
voort, bevonden zich als krijgsgevangenen
in,Frankrijk., Engeland.iieeft van-Reynaud
de belofte gekregen, dat deze vliegers naar
Engelandgestuurd zouden worden. Toen
echter Reyriaud was afgetreden,; zijn deze
vliegers aan Duïtscliland uitgeleverd1. D'e
beslissing;, vin -het Britsche kabinet over
dis actie tegen de Franscjio vloot Is een-
sfemmig genomen; .- j 'd /-:■
De Fransche vloot in Engeland
J .Woensdag heeft Engeland' 'het* gróótste
-.gedeelte" van .dé'"Ffans'chó vloot', onder zjjn
cóntróiëj.'gestéld, of dé"' Fróische.^éèn'fie-
deiï-;ppgëröepen, zich te schikken -naar
de"; ÉngellcEe voorwaarden, ^hetgeenmet
gebraikmakmg vali „gépastè -maatregelen
van geweld" is geschied.
Tweeslagschepen, twee lichte
krakers, eenige diükbooten, waaronder,
de grooté „Surcouf1, acht torpjedoja-
gérs éntweehonderd kleine mijnen-,
Vegers;' en" dnikb'ootjagers in "Ports-'
mouth, Plymouth...em Sheerness zjjh.
door d'e Engelschen na een korten
termijn overgenomen. Deze operatie is
met uitzondering van de „Surcouf",
zonder bloedvergieten'verloopen. Bij de
„Surcouf" zijn een Britscb en een
Fransch officier gedood. Er zijn ook
gewonden gevallen.
Daarna sprak Churchill over de situatie
van de Fransche marine-eenheden in de
Middehandsehe zee. Hj verklaarde, dat in
Alexandria een sterke Britsche vloot ligt.
Daar bevinden zich ook een Fransch slag
schip, vier Fransche 'torpedojagers en een
aantal kleine schepen. Deze zijn er van
in kennis gesteld, dat zij .van Engeland
geen vergunning kunnen krijgen de ha
ven te verlaten. De Fransche slagkrui
sers „Dunkerque" en „Strasbourg", alsmede
nog andere oorlogsvaartuigen lagen in
Oran. Woensdagochtend vroeg heeft een
Britsch officier aan den Franschen gene
raal een document 'overhandigd, waarin
werd verlangd', dat de Fransche vloot
een van de beide volgende alternatieven
koos: - y;
1. Den strijd tegen; de Duitschers en
Italianen voort te zetten.
2. Met een verminderd aantal manschap
pen naar een Britsche haven op te stoo-
men.
De „Strasbourg" bereikte Toulon
De Fransche admiraal heeft deze voor
waarden van d:e hand gewezen. De Brit
sche commandant, h'eeft daarop om 17.58
uur het vuur geopend. Een slagkruiser
van de „Strasbourg-klasse is beschadigd
en op het strand gëloopen. Een slagschip
van de Bretagne-klasse is tot zinken ge-
gebracht en een ander zwaar beschadigd'.
Twee Fransche torpedojagers ën een vlieg-
tuigmoederschip zijn eveneens tot zinken
gebracht'of in brand'geschoten. Eeii van
de Fransche Slagkruisers heeft de haven
van Oran verlaten, is, door vliegtuigen
achtervolgd en door een torpedo getroffen.
Dit scbip heeft echter tezamen met
andere Fransche schepen, Toulon bereikt.
De „Dunkerque" is vpor vele maanden
buiten gevecht gesteld- Het verlies aan
menschcnlevens onder de Franschen aan
boord derschepen èn in de haven van
Oran is groot geweest, dpordat de Engel
schen gedwongen zijn geweest, zeer scherpe
maatregelen te nemen. Men Treeft zware
ontploffingen waargenomen, van' de Brit
sche schepen is er geen enkel aan* do
geschutto-rens getroffen.'
De Itaiiaansche vloot heeft zie,h heel
verstandig buiten het gevecht gehouden.
Engeland zal de noodige stappen onder
nemen om de heerschappij in de Middel-
landsche Zee te handhaven. Eenige andere
Fransche oorlogsschepen bevinden zich nog
op zee. Met is d'e vaste wil van Engeland'
te verhinderen, dat deze in Duitschd han
den vallen.
De stemming in het Lagerhuis
Omtrent de Lagerhuiszitting van gis
teren meldt „Svenska Dagbladet", dat
nadat Churchill had gesproken over de
Fransche vloot en met tranen in de oogen
was gaan zitten, een overwinningsgehuil
losbrak, zooals men dat volgens de woor
den van neutrale correspondenten sedert
tientallen jaren in het Lagerhuis niet meer
had beleefd.
Het geheele Lagerhuis, zoo meldt het blad
uit Londen, stond op, riep hoera en klapte
in de handen. Het tumult duurde minuten
lang, ofschoon dergelijke betoogingen in het
Britsche parlement zijn verboden. Honder
den riepen, snikten en wenkten met hun
zakdoeken. Deze emotie, zoo melden de
Zweedsche correspondenten, is vertroebeld
door het feit, dat de eerste groole zeeslag
van den oorlog juist uitgevochten werd te
gen de vloot van den tot dusver intiemsten
bondgenoot van Engeland.
inrichting voor Physische Therapie
Heilgymnastiek, Massage, Heete
Lucht-Baden, Ademhafings-Gym-
nastiek, Speciale Voetbehandè-
ling. Vervormbare Steunzolen.
JOH. DE VRIES
BINNENLAND
„De Standaard" voor acht weken
verboden
0p grond van de verordening van den.
rijkscommissaris betreffende de uitoefening
van de regeeringsbevoegdlieden in het be
zette Nederland sche gebied van 25 Mei,
wordt het dagblad' „De Standaard" met
ingang van heden voor acht weken, dus
tot en met 2b" 'Augustus, verboden. Het
I verbod strekt zich uit tot alle neven-
chy, dat oorspronkelijk slechts het een- soort. Eveneens is het uitgeven van alle
tram van hel parlement zou worden, thans drukwerken verboden, welke als vervan-
definiliet tot zetel der Fransche regee- g,ng vall het dagblad „De Standaard" keu
ring geworucn. Behalve de president derl a wor(kn aangezien. Op overtreding van
reoubliek hebben zich, naar de rransche
bladen 'melden, thans ook de meeste mi-N verbod volgen maatregelen van de
nisteries daar gevestigd. De Kamers zul- zijde der Sicherheitspolizen
len te Nicliy afzonderlijk bijeen komen
om een besluit te nemen over de bijeen
komst als nationale vergadering voor de
grondwetsherziening. De bijeenkomst der
nationale vergadering zou daarop, naar
verluidt, le Clermont-Ferrand' worden ge
houden. De minister-president zou de noo-
Granaatscherven maken slacht
offers.
Nog steeds zijn er ondanks de in den loopj
nouaen. ue mmisier-presmeni zou ueuoo- -■
dige bevoegdheden krijgen om in over- der tijden herhaalde malen met den mee»
1c' met zijn regeering een nieuwe grond-1 ten nadruk gedaue waarschuwingen, men-
wet op le stellen. I schen, die wanneer het luchtafweergeschut
in werking komt, het noodig oord celen opj
iumiju vu vji.v istraat te blijven. Het gewaar, dat de weg-
Het Itaiiaansche blad „Tevere" meldt uit I Spj-fngende granaatscherven opleveren',
Ankara, dat. men aldaar van .meening is, Lvordt niet geteld. Men bevredigt liever zijn
dat een Engelsche maneuvre tegen Sy- nioinrSgierighei<I. Dat men daardoor zidA
rië de lurksche belangen benader 1 Jf cn anderon in €J3nstig gevaar brengt
ie' belangstelling voor dë toekomst van Week gisteren, toen Engelsche Vliegtuigen
Syrië toe boven Amsterdam verschenen en het Duit-
Men acht het vooral na de Britsche sche afweergeschut in werking trad.
verklaringen over het statuut van Syrië Een 17-jarige jongeman, die het schouw-
zeer goecl mogelijk, dat Engeland eenigeUpël op den Zuidelijken wandelweg stond
stappen, tegen Svrië zal ondernemen. I j_e bekaken werd aan been, oor en arm!
De nieuwe Roemeenscbe minister-presi- aarc(. Een arts, die het oveneens niet noo-
dent Gigurtu, heeft gistermiddag het ge- (j|g geoordeeld had een scliuilplaats op te
reorganiseerde kabinet voorgesteld aan den I ZOeken, verleende de eerste bulp on word
konmg, die het den eed afnam. [eenige oogenblikken later eveneens dooc
liet is oen kabinet van anti-semiolisclie J scherven van granaten ia het been
nationalisten ene leden van de IJzeren Gax- jgeworid. 1 l' f../ M
de'. I Beiden zijn door den G. G. en
Het heeft zich onmiddellijk met een °P" 1 respectievelijk naar liet Wilhelmina en liet
roep iol de bevolking gericht. I Onze Lieve Vrouwe Gasthuis vervoerd1.
- -De ontruiming van, Bessarabiii. I Waar zij in de Roentgen-afdeelmgnadëï
Een communiqué van den Roemeenschen z;jn onderzocht. - tS I
general cn staf luidt: Op 3 Juli te midder- Gelukkig maakte de granaten geen verdere'
nacht bc-vonden onze troepen zich onge-1 s]a.cht0tfers onder de nieuwsgierigen, die
veer aan de rivieren Sueeava, Herta èn Iz;ch overal in.de stad op hooge punten'
Pfoeth. De evacuatie der personen, die j Jirrdclcn. verzameld. I
neg niet hebben kunnen vertrekken door heer J. J. D. H. Verschoof, lïoof*!
Maatregelen te Singapore.
Gisteren, zijn nieuwe maatregelen voor
de beveiliging van Singapore genomen.
Vijf-en-twintiv. Djuitschers, voor het meeren-
deel joden, zijn vearresteerd.
De Duitschers zijn overgebracht naar de
infemceringskampen, waar zicli ook reeds
Italianen bevinden.
verkeersmoeilijkheden of slecht weer, duurt
voort.
Ongerustheid in Ierland
De berichten over het Engelsche voorne
men, Ierland ouder „Britsche bescherming"
te plaatsen en de Iersche havens militair
te bezetten, 'hebben in breede tóngen ran
het Icrsche volk de grootste ongerustheid
gewekt. De ongerustheid is te grooter, daar
men aeeds sedert eenigen trjd in kringen
van ingewijden de onderliandelingen tus-
schen de regeering. van Ulster en Londen
met gloeiend wantrouwen volgt en vreest,
dat Belfast zo,u kunnen toestemmen in lvet
binnenrukken van Britsche troepen, die dan
van het Noorden uit geheel Ierland zouden
kunnen bezetten. In nationale Iersclie krin
gen gelooft men, dat in Uister oude plan
nen tot hereeniging van het eiland onder
leiding ran Belfast en in de nauwste sa
menwerking met Engeland worden over
wogen. Men weet immers, met hoeveel af
keer to Belfast de Iersclie vrijstaat be-
scnonwd wordt. Men vreest, dat Londen en
Belfast samenspannen om een vrij Ierland
te vernietigen.
Do Windsors in Portugal.
De hertog en hertogin van Windsor, die
zooals reeds gemeld, in Lissabon zijn aan
gekomen, hebben bun intrek genomen in
bet hotel van dr. Ricardo Espirito Santo
in Cascaes.
SUPRA JENEVER 2.90 p. Liter
BRANDEWIJN3.—
CITROEN JENEVER 2.90 a n
COGNAC 3.10 a
ADVOCAATvanaf 1.1S„Fle$ch
BORDEAUX vanaf 0-90.,
fejN- en MOEZELWljN vanaf 1-25
VERMOUTH vanaf 1.— Ut.fl.
OUDE JENEVER „.vanaf 2.95 „itt.kr.
HOOGSTRAAT 81 - TEL. 68546
Slijterij en Wijnhandel
Singel: !03
Mariastraai 64
Telefoon 67641
Beyerlandschesiraat I
Tel. 67885
Onder leiding van eenige dsntes v.in het
K.V.V. zijn twintig kinderen uit Rotterdam,
die te Amsterdam mei hun ouders na den
oorlog onderdak hadden gevonden, naar
Drente vertrokken, waar rij gedurende drie
maanden bj| verschillende families onderdak
zullen vinden.
van de gemeentelijke luchtbescherming, die
wij naar aanleiding van het gebeurde spra
ken, zeide: Het publiek lean niet voorzichtig
genoeg zijn. Mits men zich' maar binnens
huis, niet i.u de onmiddellijke nabijheid'
ran de ramen bevindt, is het gevaar zeer
gering en zij die zich' op straat bevindeoj,
'dienen een schuilkelder op te zoeken.' Heï
cp straat blijven staan, is, zooals veel ge
bleken is, levensgovaarlijk. _j'
Men boude zich aan dezen raad. 1
Ook op Rozenburg1.
Gisteren zijn tijdens een luchtgevecht tast-
schen Duitsdie en Engelsche vliegtuigen.'
boven bet eiland Rozenburg drie koeien gel-
dood Ec.n 19-jarig meisje, dat- zich'op het
veld bevond, werd ernstig gewond. Zij is
in het ziekenhuis opgenomen. _j
Geen persoonlijke ongelukken
en slechts weinig schade.
Gisteravond zijn' eenige schokkers, thuis-
behoorende le Scheveningen, op zee aan'
groote gevaren ontsnapt eh het is een-
wonder, dat geen persoonlijke ongelukken:
hebben plaats gehad. Van de kustvissclieri)
waren deze schepen op weg naar de Sche
veningsche baven en om 7 uur bevonden:
zij zich 21/2 mijt uit de kust. Plotseling
kwamen uit de wolken drie vliegtuigen;
te -voorsclvjn en een aantal bommen
naar de visschers meenden wel tien -—
viel in de onmiddellijke nabijheid defl
scheepjes. Eén bom kwam op enkele me
ters afstand van de Sch. 49 terecht. Da
ontploffing veroorzaakte een groote water
zuil en de ruiten en stuurhut van.'
het schip werden versplinterd,; terwijl gra
naatscherven op het dek' sloegen. Ook lié
ten de bemanning de kogels om de ooren.'
Het was de bemanning niet duidelijk, o£
men hier met oen luclitgevecht te doen!
had, waarbij een achtervolgd vliegtuig zicht
ontdeed van zijn bommen!ast, of dat hef
een aanval op de schepen betrof. De vlieg
tuigen verdwenen weer snel.- .-i
De visschersschepen voeren hierna haat
de haven, waar een en ander grooté op-,
scliuddinu .verwekte onder de visschersbeH
volking. De andere schepen hebben geeni
schade bekomen.
Óndanks dit wedervaren, zijn vanochtend
weder acht schokkers naar zee vértrofc»
ken. -V'C-"-f';:W
Dezo courant verschijnt dagelijks, metuit-
joRdering van Zon- en Feestdagen.
J>rija per kwartaal f 2.—; franco per post
9,56. Prjjs per weck: 15 ots. Afzon-
[erliike nummers 5 ets. Abonnementen
•ordèn dagelijks aangenomen.
Advertentien voor het eerstvolgend num-
meY moeten vóér clt uur aan het Bureau
Sszorgd zijn, 'a Zaterdags vóór 9 unr.
jg Een bepaalde plaats van advertentien
wordt niet gewaarborgd.
Prijs der Advertentiën: van i5 regels t -L55;
Iedere regel meer r0^30; in hèt Zaterdagnumnier
15 regels f 1,80, iedere regel meer f0.35.
Hec lam es 10.75 per regeL IncassokostenS cta.;
gostkwitantiesl5 cis. Tarieven van advertentiën
ij abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
""Advertentiën opgenomen èi f 0^)0 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
*s WoensdagsKleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond G nuraan
het Bureau'bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentien 11.00,indien
niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd
99
LOUISE DE COUGNYSTR. 32 - TEL. 67910
Behandeling uitsluitend op medisch advies
Gsdip). lid van het Neder!. Genootschap voor
Heilgymnastiek en Massage.