Versplinterd Europa wordt één! Opportunisme heeft afgedaan SPREKENDE STILTE EERSTE BLAD Maandag 15 luli 1940 £-■ De grondslagen van het nieuwe Europa Rede van Churchill w fl V- 93sie Jaargang. Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen). Postrekening No. 5311. BUITENLAND Tusschen vrees en hoop, in gespannen afwachting, welke plaats en welke functie Iran ae historische omwenteling in een nieuw georganiseerd avondland zal toewij zen, vragen de middelgroote en kleine sta ten naar de grondslagen van liet nieuwe Europa, zoo verklaart de diplomatieke medewerker van de „Borsenzeitung", Carl Megerle, in het eerste opstel van een reeks artikelen over de grondslagen van het nieu we Europa. Ter inleiding wijst de schrijver er op, dat over de territoriale en andere wijzi gingen, die noodzakelijk verbonden moéten zijn met de verplaatsing van het Euro- peesche zwaartepunt van de Westelijke ran den naar de van het Noorden naar het Zuiden loopende middenas, nog net kan worden gesproken. Daarentegen zijn ze kere grondslagen, en punten van uitgang reeds thans zichtbaar een geven het redht om vast te stellen, 'dat de volkeren van Europa met vertrouwen den nieuwen tijd kunnen tegemoet zien. Er zijn thans reeds, zoo wordt in het artikel verder gezegd, in Europa zekere objectief zakelijke en psycho logische voorwaarden," die dringen in de richting van een nieuwe Europee- sche solidariteit en een lotsgemeen- sphap. In het tijdperk van het mo derne verkeer en de moderne econo mie, van de moderne oorlogstechniek en strategie gevoelt ieder, dat Euro pa te klem is om zooals tot dusverre in talrijke, niet tot leven bekwam® eenheden versplinterd te blijven, of zelfs in vijandelijke kampen verdeeld' te zijn en in oorlogen, die een zelf moord beteekenen, met haar kracht ook baar positie in de wereld te verlie zen. Al deze inzichten dringen naar de Euro- petsehc solidariteit, naar de op de een of andere wijze te vormen economische en verkeersgeografische groote ruimte. De kleine en middelgroote staten van Europa hebben door dezen oorlog de les gekregen, dat het levensgevaarlijk is een op zich zelt staand bestaan tusschen rivaliseerende groote mogendheden of zelfs in het ge volg en m dienstbaarheid van die mo- genducden te leven. Daar komt bij het toenemende inzicht, in de onhoudbaarheid van het tot dusverre bestaan hebbende sociale, economische en politieke syste men en de noodzakelijkheid om diet bin- nenlandsrhe regime der volkeren opnieuw te onderzoeken en aan te passen. Al deze factoren begunstigen de psycho logische bereidheid, om loyaal deel te ne men aan de nieuwe organisatie van Euro pa on cie lotsgemeenschap van de oude wereld, maar vooral ook de noodzakelijk heid van een duidelijke leiding te erken nen. Voor de meeste staten van Europa be teekent hei zich fceeren naar het nieuwe tegelijK. een grondige, vaak smartelijke en met offers gepaard gaande duidelijke los making van het oude. Geen nieuwe wijn in oude zakken. In dit verband wijst Megerle er op» dat de betrokken staten zich moeten hoeden om nieuwe wijn in oude zak ken te gieten en hun zaken toe te vertrouwen aan oude en onbekwame handen. Met een paar redevoeringen verordeningen en oppervlakkige geba ren zal het niet gebeurd zijn. Noodig is een voor zich zialf eerlijk inzicht in de verandering der dingen, een afkoeren van het opportunisme, een af stand doen van overspannen en poli tieke en economische nationalismen en de erkenning van het beginsel, dat het met de eer van een kiemen staat volstrekt vereenigbaar is wanneer hij zich toevertrouwt aan de leiding en de bescherming van groote rijken. Eerst thans is het mogelijk, zoo merkt Megerle ten slotte op, tegelijkertijd een goed Europeaan te zijn, zonder dat dit laatste woord dien valschen klank heeft dien het in den na-oorlogstijd van Versail les aankleefde. De diplomatieke medewerker van de Börsen Zeitung, Karl Megerle, geeft in een artikel de lijnen aan voor een her bouw van Europa. Megerle gaat van het feil uit, dat DuUscli- land niet alleen komt als overwinnaar van het systeem van Versailles, doch ook als een nj'lc, dat Europa veel te bieden heeft. Het brengt zoo schrijft hij Europa den vrede, veiligheid en bescherming tegen aan het gebied vreemde inbreuken van buiten af, tegen verwikkelingen in Europa zelf en tegen de economische worging van hui ten af. i j Het brengt de terzijdestelling van de ri valiteiten der groote mogendheden, Waaron der Europa en niet in het minst de kleine- en middelkleine staten de laatste eeuwen geleden hebben. Met Frankrijk is het belang rijkste kristallisatiepunt van bondgenoot schappen, coalitie-oorlogen en een politiek uitspelen van den een tegen den ander verdwenen. Met Frankrijk is ook de laatste vastelandsdegen en het bruggehoofd van Engeland in Europa verdwenen. Het bondgenootschap van de spilmo'gend- heden en de duidelijke duurzame afbake ning van de belangengebieden tusscheu het rijk en da Sovjet-Unie vergrooten de mo gelijkheid, aldus de schrijver, om de po litieke reorganisatie van Europa buiten de rivaliteiten van de groote mogendheden ten uitvoer te leggen. De kleine landen be hoeven geen partij te kiezen, trawanten te zijn van afzonderlijke groepen of tus schen de partijen door te laveeren en zich door bedriegelïjke militaire inspanningen in hun eigen nadeel strategisch belangrijk te maken. Tevens kunnen zij er zeker van zijn, dat het rijk van hen niet verwacht, zooals de geallieerden na den wereldoorlog, dat zij horgen of medeplichtigen van den overwinnaar worden en zich, zooals in den Volkenbond onder het voorwendsel van collectieve veiligheid, met den overwin naar gelijk stellen tot nadeel van de over wonnenen. Vervolgens schrijft Megerle over de nieu we economische en sociale ordening in Europa. Duitschland stelt Europa nieuwe economische denkbeelden en een beproefd economisch systeem ter beschikking. Dit beteekent zekere afzetgebieden, rechtvaar dige prijzen, stabiele valuta, een bestand zijn tegen crises en voor iedereen bereik bare van de kapitalistische overmacht vrij zijnde handelsmethoden. Dit gemeenschappelijke economische le ven kan iedere staat, hetzij klein of groot, arm of rijk aan kapitaal, agrarisch of in dustrieel op grondsla,g van rechtsgelijkheid deelnemen, omdat dit systeem berust op de basis van den arbeid, prestatie en pro ductie en niet op het toevallige bezit van goud en kapitaal. De nieuwe economische denkbeelden raiken ook de nieuwe sociale denkbeelden, die het nationaal-sociaiistisclie Duitschland het nieuwe Europa eveneens ter beschikking stelt. Duitschland beoogt niet, andere volken zijn sociale orde of zijn wereldbeschouwing op te dringen. Het is er echter van overtuigd, dat z'ifn nieuwi gewonnen sociale waarden naar den inhoud van meer dan natio nale heteekenis rijn en de uitdrukking rijn van de eisc-liou van de twintigste eeuw. Het is voor Europa ook van be slissende heteekenis, dat zijn nieuw® ordening geschiedt onder de eigenlijke leiding van h'et beste en meest beproef de organisatievolb. Terwijl bij het ein de van den wereldoorlog overwinnaar, overwonnene en neutralen door een golf van pessimisme en ontkenning Werden meegesleurd, kunnen de over winnaars van dezen oorlog voor Euro pa een hoopvoller beeld ontwerpen. Het nieuwe Europa van de eensgezind© samenwerking van allen, het Europa zon der werkloosheid, zonder economische- en valutacrises, het Europa van plannen en arbeidsverdeeling, dat de modernste tech nische productieapparaten en gemeenschap pelijk doorgevoerd, geheel Europeeseh ver keerssysteem ter beschikking staat, zal na het overwinnen van economische en natio nalistische hinderpalen zijn beveiligde basis en een snel opkomenden welstand vinden. Het biedt aan de Europeescke volken, en niet in het minst aan de kleinen, de groot ste mogelijkheden voor hun technische, eco nomische en veïkeersmogelijkheden. Óf de volken van Europa hiervan een nuttig ge bruik zullen maken, ligt voor het grootste gedeelte aan hen zelf. In ieder geval heeft de jeugd van Europa een groote kans voor zicli, Lebrun neemt afscheid. Het D. N. B. meldt uit Genève: Lebrun, de vroegere president vande Fransche republiek, heeft naai- uit Vichy wordt gemeld, afscheid genomen van den dief van den staat, maarschalk Pétain. „Tusschen de veldslagen" Achter den stommen wand van den wa penstilstand heerseht bedrijvig militair leven, schrijft d:e Vbelldseker Beobachter in een artikel onder het opschrift „Tus schen de veldslagen". Daar buiten in het voorterrein, dat horizontaal van Narvik tot Brest reikt en verticaal het geheel© luchtruim over de Brilsche eilanden om vat, trekken de voorboden van den slag. Duitschland' zwijgt, zooals altijd voor de daad1. En de wereld rondom houdt ditmaal di»n adem in, want zij heeft eindelijk leerea begrijpen, wat dit zwjjgen beteekent. Ver stomd! zijn de kwaadaardige speculaties, die in de pauzen tusschen Polen en Noor wegen, tusschen Noorwegen en Nederland- Belgie schering en inslag waren. En wij slaan met gelaten glimlach de pogingen van zekere neutrale landen waar, het reeds tot stand gekomene met begrip en het komende met kalmte onder het oog te zien, pogingen, die des te zonderling wer ken, daar rij vaak onderbroken worden door teruggrijpen naar dte oude van Enge land! afhankelijke mentaliteit, zoodra zwak ke rilverwolkjes in de avondschemering der democratie schijnen op te komen. De slag in Frankrijk heeft slechts 46 dagen geduurd. Thans na 18 dagen van rust, ontwaken zij langzaam uit hun schrik en vragen zich af, of zij misschien toch niet slechts een kwaden droom gehad" heb ben. Misschien was alles maar half zoo erg in de uitwerking, half zoo erg met het oog op de toekomst? Nog spreken Engelsche ministers van de mogelijkheid van nieuwe conflicten in het Zuid-Oosten, van het afweren van het Duitsche zwaard', dat tegen de eilanden vesting is opgeheven. Vergissen wij ons niet: er zijn altijd nog menschen, die liever Je Britsche propagandasoep slurpen dan den bitteren drank der militaire en poli tieke werkelijkheid. Steeds nog vinden Reu ter en radio Londen hun afnemers en Churchill en Duff Cooper willige ooren. Daarover bestaat geen 'twijfel, vervolgt de Volhischer Beobachter: Nooit zal dit oude werelddeel zijn natuurlijk evenwicht, zijn waarachtig leven en volle scheppingskracht vinden, zoolang de Britsche voogdij over dit werelddeel niet volkomen is uitgeroeid' Groot-Briltanniê -beeft er de'-voorkeur aan gegeven, zijn geluk vin de wijde we reld! te zoeken en zijn macht en zijn rijk dom op een overzeeseh rijk te grond vesten liet heeft Europa nog slechts al leen voor zijn eigen aan Europa vreemde doeleinden misbruikt. Een sterk eensge zind' Europa is door alle groote Britsche staatslieden als onverdraaglijk gevoeld' en door splitsing en omkooperij bestreden. Daaraan wordt thans een einde gemaakt, liet Britsche eilandenvolk moet Europa uit. Wie dat thans nog niet begrijpt, zoo sluit het blad', zal door de geschiedenis mee- doogenloos ter zijde geschoven worden. De Handelsoorlog Verrassende successen Duitschland. liet fronlbericht van het D.N.B. meldt: Door de beheerscliing van de Europeeseh® kust van de Noordkaap tot aau de Pyre neeën, kan de leiding van die Duitsche marine tlians gebruik maken vair alle steun punten tegen Engeland, die zij aan den westelijken rand van Europa beheerscht. Daardoor beeft Duitschland ook den han delsoorlog over zee tegen Engeland met verrassend succes kunnen hervatten. Het oorlogvoeren van Duitschland overzee be perkt zich niet slechts tot de kaapvaart. In dwingende gevallen hebben de Duitsche zeestrijdkrachten, die op den open Oceaan optreden, ook moeten besluiten vijandelijke handelstonnage tot zinken te brengen. Deze oorlog, ver van het vaderland en van de eigen hulpbronnen, eïscht van de bemanning van de Duitsche oorlogsschepen durf en dapperheid, en van de commandan ten bovendien nog in hooge mate omzich tigheid en koelbloedigheid. Ook het lucht- wapen heeft, evenals in de vorige dagen, zijn strijd voortgezet tegen militair belang- rijke doelen. j In het Kanaal zijn opnieuw en met vol ledig succes, verschillende convooïen aan gevallen. Ook de beveiliging hiervan door Engelsche jagers heeft het Duitsche succes niet kunnen verhinderen. De Duitsche een heden, die in het Kanaal en aan de Britsche Oostkust tegen het Engelsche scheepvaart verkeer in actie zijn, opereeren thans onder bescherming van Duitsche jachttoestelleu. De positie van Turkije. De Turksche bladen en in het bizonder de Tavire Efkar leveren commentaar op de aanteekening van den diplomat leken redac teur van het agentschap Stefani, waarin deze schrijft, dat Italië en Duitschland een duurzamen vrede wenschen op den Balkan- genoemd blad schrijft, dat de Italiaansehe stem in Turkije een bizonder geruststellend effect h'eeft gehad. Tevens echter geeft het blad uitdrukking aan de bezorgdheid in ver band met de toespeling van dezelfde aan teekening op de noodzaak van herziening der verdragen. Het erkent echter, dat de verdragen onbillijk zijn ten opzichte van den Balkan. Eik dorp cji iedere stad zaï ver dedigd worden. Ook Londen. Churchill heeft gisteravond een radio rede gehouden voor het Empire en de Amerikaansche luisteraars. Hij begon met zijn vroegere verklaringen over de Britsche overvallen op Fransche ooilogs- schepen te herhalen. Hij verklaarde dit maal zelfs, dat anders niet slechts Enge land, doch ook de Vereenigde Staten in gevaar waren gebracht. Engelands „pijnlijke taak", zoo vervolgde hij, is thans beëindigd. Ofschoon het nog niet voltooide Fransche linieschip Jean Bart zich nog in een Marokaansche haven be vindt en bovendien nog een aantal Fran sche oorlogsbodems in Toulon en in ver schillende liavens over de gelieele wereld ligt, zijn deze Fransche oorlogsschepen niet in staat, het Engelsche „overwicht" ter zee op eenigerlei wijze te verstoren. Enge land zal de overgebleven Fransdie oor logsschepen, wanneer zij geen pogingen deen, naar de onder Duitsche of Itahaan- sche controle staande havens terug te keeren, niet lastig vallen. Vandaag een jaar geleden was Churchill getuige geweest van de imposante parade van het Fransche leger en het Fransche imperium -op de Ohamps Elysées. Destijds had hij niet vooruit kunnen zien, wat in den loop van één enkel jaar kon gebeuren. Doch ondanks alles meende lnj, dat weder een veertiende Juli zou komen. Wanneer de vijand, zoo vervolgde Churchill, een aanval zou ondernemen, dan zouden alle in Engeland geconcen treerde krachten zich tegen hem keeren Elk dorp en iedere stad zullen verdedigd worden. Engeland zal er ook niet voor terugschrikken, Londen daarbij tte laten verwoesten. Vervolgens besprak Churchill de activi teit van liet luehtwapen. Hij wees erop, dat dit slechts voorloopige gevechten war ien en dat de eigenlijke aanval nog ver wacht moest worden. De krachtsinspanning van Engeland diende, alles bij elkaar ge nomen, nog verdubbeld te worden, niet slechts voor dezen zomer. Tenslotte ge waagde liij van den „donkeren schaduw van Hitler", die Engeland bedreigde. Rede van Ansaldo De Britsche strijdkrachten in en om 'de Middellandsche Zee. In zijn gislere.n gehouden radiotoespraak tot de Italiaansehe weermacht lieelt An saldo een belangwekkend overzicht ge geven van de Britsche strijdkrachten en haar verdeeling. De Britsche landstrijdkrachten becijferde Ansaldo op ongeveer 120000 man in Egypte en Palestina, contingenten uit En- geischen, Australiër», Nieuw Zeelanders en Indiërs. Aan zcestnjdkrachten heeft Engeland ïn de Middellandsche Zee samengetrokken: twee groepen, die ©ene in het Oostelijke en. de andere in het Westelijke deel van de Middellandsche Zee. Beide hebben elk de beschikking over een vliegtuigmoed'er- schip, ever in totaal zeven slagschepen, 10 zware kruisers, 7 lichte kruisers, ver- kenningsschepen en torpedojagers, talrijke kleinere eenheden, en meer dan 15 ond'er- zeebooten De Oostelijke groep heeft haar voornaamste steunpunt te Alexandria, eenige eenheden ook te Harfa, alsmede in hat ens van een •vreemde mogendheid Deze reernde mogendheid wilde Ansaldo niet noemen. Doch, zeid'e bij, zij zal beter deen met haar havens voor zichzelf te gebrui ken. Tenslotte legde Ansaldo de jongste bewegingen van de Britsche vloot zoo uit, dat de Oostelijke groep, nadat zij ge zien heeft, aan welke gevaren zij van de zijde van de Italiaansehe luchtmacht bloot slaat, van plan is, een poging te ondier- nemen, naar het Westen door te breken. De Italiaansehe aanvallen op Malta Een stelselmatige eruic-ling. Een speciale Stefanï-correspondent meldt: Onze jachtformaties leggen door hun voort durende aanvallen op het vliegveld) van Malta liet plan ten uitvoer betreffende de systematische vernieling van de Britsche luchtstrijdkrachten, wïen zij zeer aanzien lijke verliezen toebrengen. Telkens, wanneer de Britsche jagers op treden, lijden zij verliezen aan manschap pen en toestellen. Trouwens de Britsche jach {toestellen komen eerst tusschenbeide, wanneer de Italiaansehe formaties haar taak reeds hebben voltooid. De Fransche regeering te Vichy. De nieuwe Fransche regeering zal, naar uit Vichy wordt gemeld, hedenavond in hajax eerste vergadering bijeenkomen. Tot minister vocnr de industrieele pioductie en minister van arbeid is Rene Belim be noemd. Frankrijk Rftinvpleehtighcilen. In geheel Frankrijk zijn gisteren op den hatiomalen feestdag inplaats van de tradi tion eele feestelijkheden rouwplechtighed'en voor de gevallenen gehouden. BINNENLAND De Opbouwdienst Pak aan! Heden zijn de gedomobiliseerden, die" niet naar hun hurgerwerkkring konden terugkeeren, opgenomen in den opbouwdienst. In verhand daarmee heeft de com mandant, de majoor J. M. Breunese, een dagorder uitgevaardigd, welke he denmorgen hij alle onderdeden, is voor gelezen en waarvan de tekst luidt als volgt Mann en! Met ingang van heden zijt gij op genomen in den opbouwdienst. Wij, die tevoren deel uitmaakten van onze weermacht, gaan thans sa men aan den arbeid in den opbouw dienst. I Onze gemeensdiappelijke arbeid zal in de eerste plaats gericht moeten zijn op onze saamhoorigheid en gemeen schapszin. I Het rijkste bezit van den rnensch', dat toch de arbeid is, zullen wij aan wenden oom ons doel te bereiken, n.l.ï u een plaats te doen innemen in een. krachtig saamhoorig en nalionaalge- zïnd Nederland. Ariieid vereischt een gezonde frissclie geest. j 1 III! Arbeid vereischt een krachtig lichaam. i I Arbeid vereischt levensvreugde. Deze nu gaan wij samen opbouwen. Met moed en vertrouwen, maar vooral ook met geestdrift moeten wij aan den slag. I Veel, zeer veel zal van ons allen worden geeiscbt. Als ware Nederlanders wilt gij toch' allen zonder uitzondering uw schou ders onder onze gemeenschappelijke taak zetten, tot heil van ons geliefd vaderland. Doet uw plicht, ik reken op U allen. aai De commandant van deoi opbouwdienst BREUNESE. Engeland „Engeland moet niet Inslapen" Een massa-aanval verwacht. Garvin waarschuwt in de „Observer", een Engelsch blad, dat men zich door de rust, die sedert de nederlaag van Frankrijk is ingetreden, niet in slaap moet laten wiegen. Deze schijnbare rust, schrijft hg, is een pe riode van voorbereidingen. Men mag niet gelooven, dat Hitter Groot-Brittannie den noodigen tijd zal laten om zijn stellingen te versterken. Hitier weet, dat de cemge hinderpaal in den weerstand van Engeland ligt. IIij tracht dezen weerstand te breken. Uit bet feit, dat Hitier de Ilongaarsche am bities remt, blijkt duidelijk, dat zijn oogen op het Westen gericht zijn, Wat verspert Hitier den weg? Niet anders dan dat wat Napoleon den weg versperde, namelijk de Britsche weerstand. liet eerstvolgende doei van Hitler is een massa-aanval op Groot- Brittannië. Hij moet zeer spoedig met den aanval beginnen. Wanneer w'ij ons dit niet steeds voor oogen houden, zijn wij idioten en wel veroordeelde idioten. Britsche kinderen naar de Vereen. Staten. Op grond van de te Washington afge legde verklaring over het opnemen van Britsche kinderen zaJ, naar de New-York Times meldt, aan 13000 kinderen voer den len Augustus een visum worden ver strekt. België "Vijandelijk eigendom. Het Duitsche verbod om te beschikken over vijandelijk eigendom is opgeheven voor zaken met Luxemburgsche, Nederland- sehe en Noorsche onderdanen, voor zoo ver die zich niet meer in het vijandelijke buitenland ophouden. R®ememë Gedeeltelijk gedemobiliseerd. Officieel verluidt, dat een deel der troe pen, die bij de algemeen© mobilisatie van 2S Juni opgeroepen waren, wordt gedemo biliseerd.'. Cuba Rumoerige verkiezingen. Bij de presidentsverkiezingen heeft kolo nel Batista een groote stemmenmeerdier- lieidl verworven. Er hebben zich heftig© wanordelijkheden voorgedaan, waarbij ver scheidene doodea en gewonden vielen. "i Deze courant Tewchijnt (Jagélhks, metuit- eondering Tin Zon-^if Feestdagen. Prijs per kwartaal 2.—; franco per po^t 2,50. Prijs per week: 15 ets. -» Afzon derlijke nummers 5 ets. Abonnementen Worden dagelijks aangenomen, Adrertentien voor het eerstvolgend num mer moeten v66r elf uur aan het Bureau fikorgd zijn, 's Zaterdags vóór uux. Een bepaalde plaats van advertenties Wordt niet gewaarborgd. SCHIEDAMSCHE COURANT Un 00fJOfi Prijs dor Adverteutién. van 15 regels l4 5oj HU. £m£m\JCiW jedere regel moer f030, in Êet Zaterdagnumraer 15 regels f 1.80, iedere regel meer f 035 Reclames f0.75 per regel. ïncassokostenö ets postlnv ïtanties 45 ets. Taneven van ad verten tien dij abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar Dagelijks worden tegen\ooruitbetaling kleine Adverteutién opgenomen k f050 t/m. 15 woor den, f0.75 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 's Woensdags*Kleine Advertentientot25woor den f025, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan het Bureau bezorgd. 's Zaterdags: Kleine Ad\ertentifen H.00» indien met vóór Vrijdagavond uur bezorgd. f

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 1