Albions perikelen Ja pan volgt een nieuwe koers De Amerikaansche voorraadschuur EERSTE BLAD STADSNIEUWS Maandag 20 Juli 1940 De nieuwe oriënteering van Zuid-Oost-Europa Kei W iSSE 93ste Jaargang, Tel. No. 69300 (3 lijnen). BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 fijnen). v. Postrekening No. 53! I. BUITENLAND Engeland is met alleen genoodzaakt zija voortdurende aandacht gespannen te hou den op do directe verdediging van hot 5 eigen land tegen de Duitsche aanvallen jiit de lucht, zoowel als op de verdedi ging van zijn posities ia en rondom de Jmddellandsche zee tegen de Italiaansche bombardementen en gepantserde aanval len, het moet bovendien, nauwlettend acht slaan op zijn politieke positie in de rest van. do wereld. Zuid-Oost Europa is als voor de Britsche diplomatie verloren jacht terrein te beschouwen. De Duitsche over winning op Frankrijk heeft de Parijsche invloed op den Balkan, als vooruitgescho ven post der Engelsche politiek geheel vernietigd, en de besprekingen d'er Balkan politici met de spil-mogendheden hebben, de laatste resten Van Angelsaksische be moeiingen op dit terrein vernietigd. De Balkan zuilen nu tot rust kunnen komen ia een normaler sfeer, fcan het voort durende balanceeren tusschen geografische geaardheid cn politieke vrijbuiterij. Het Hooiden Van Europa en de Oost zee zijn voor Engeland eveneens verboden gebieden. D*> hand, die werd uitgestoken naar het' Zw<^edseheï-"drts- is teruggeslagen In Zuid-Anika schijnen de Britten ook al niet bizonder goed te „boeren" en nu komen er weer twee uiterst belangrijke gebieden* h waar de Engelschman als de beroemoe bok op de haverkist moet zitten om van zijn positie nog te red den wat cr van te redden is. Dat is in de eerste plaats het Verre Oosten en dan de beide Amerika's. Engeland's positie in het Verre Oosten. De Britsctie positie in het Verre Oosten heeft zich steeds gekenmerkt door steun aan Tsjang Kaï Sjefc in zijn strijd tegen Japan Uit een overwinning van den Chi- neeschen leider zou Engeland zich ongetwij feld wel de noodige garanties en steunpun ten voor zijn handel in het Verre Oosten verzekerd hatiben Hu Japan de materieele steunverlecmng wat betreft de wapenzen- diagen via de Fransche en Britsche Ach- ter-Jnaiscl e gebieden heeft doen stopzet ten, mag Tsiang Kaï Sjeks lot wat min der rooskleurig beschouwd worden en komt de Japansche politiek er aanzienlijk beter voor te staan De „nieuwe orde" m Ching zal aan En geland slechts de positie overlaten van eiken anderen willekeurige11 handelsman, die zich komt aanmelden. Verdragshavens, vlootsteunpunten, concessies e.d facilitei ten zulten m de nieuwe orde geen plaats meer kuiuim vinden. Onder deze omstandigheden heeft de Brit sche ambassadeur te Tokio, Craigïe, .Zater dag een bezoek gebracht aan den Japan- schen minister van buitenlandsche zaken, Matsoeokn Craigïe moet daarbij hebben verklaard, dat de Brilsch-Japansche betrekkingen on danks alles wat bij de laatste drie jaren gepoogd "heeft, voortdurend slechter gewor den zijn De regeling van het Bnrma- vraagstuk vormt een bewijs voor den Brit sehen wensch, cle betrekkingen met Japan te verbekten. Met verwijzing naar Japans betrekkingen tot de asmogendheden, ver zocht Craigïe den minister van budealaïid- sche zaken hem te laten weten of onder de tegenwoordige omstandigheden Engeland de onderhandelingen met Japan in den zelfden Zin als tot dusver kon voortzet ten. Minister Matsoeoka heeft evenwel ge antwoord, dat juist op dit oogenbllk de buitenlaxwsche politiek van Japan zorg vuldig overwogen wordt en dat hij tot zijn spijt geen onmiddellijk antwoord kon geven. Ddt contact, dat Craïgie gezocht heeft met Matsoeoka, Wordt door de Japansche bladen opgevat als een protestactie tegen de mogelijke toenadering van Japan tot de laiiden van de as. Volgens de bladen zou Matsoeoka het Britsche contact hebben af gewezen en 7al hij op verdere vragen geen antwoord geven. De „Kokoemin Sj ma boen" gelooft ,dat de houding van Japan van be slissende beteebenis voor Engelands machts positie in Indie en in het Verre Oosten zal zipn. De „Hotsji Sjimboen" verklaart, dat Japan nauwkeurig weet hoeveten zijner soldaten in China aan de Britsche munite ten offer dijn gevallen. Engeland moet we ten, dat heden voor het vastleggen van politieke richtsnoeren de stemming van het voBc uiterst belangrijk is. Japansche afwijzing' van En gelsche politiek. Deze pers uitingen zijn geheel in overeen stemming met een uitlating van een van de voornaamste Japansche bladen, de „Asaibi Sjimboen", volgens welke het men we ka.- binet-Konoye een nieuwe basis heeft ge legd voor de buitenlandsehe politiek, het geen een vaarwel beteekent aan de En- gelsch-Amerikaansche lijn. Het blad ver klaart verder, dat men te Tokio het bezoek van Craigïe aan den. minister van buiten- Jandsche zaken ziet ais voortvloeiende uit de bezorgdheid van Engeland, dat Japan aan den vooravond van een Duitschen aan val op Engeland voor goed naar bet Duitsch. Italiaansche kamp zou kunnen overgaan Sedert het uitbreken van het conflict m China, aldus het blad, heeft Engeland ach ter Tsjang Kai Sjek gestaan e i zoo- de Ja panache gevoelens voortdurend geprikkeld. Waarschijnlijk zal Engeland zijn verdere houding ten aanzien van Oost-Azie bepa'en in overleg met de Vereenïgde Staten. Amerika, als voorraatLdiunr voor Engeland. De Vereenïgde Staten ziet men in Japiaa als de laatste beschermers van de oude wereldorde Zijn plannen in de beide Ame rika's schijnen er inderdaad op gericht, deze beide werelddeelen te maken tot oei voorraadschuur van alles, waaraan Enge land gedurende zijn worsteling met Duitsch. land en Italië behoefte zou kunnen hebben. De Paa-Amerikaansche conferentie moet in een maximum-tempo klaar koirei met de plannen van Washington, welke oa. beoogen het opfcoopen van de Zuid-Amen. fcaansche voorraaden, waarvoor de Yankee's een milliard dollar ter beschikking willen stellen. Tegen dit plan bestaat in Argentinië en Brazilië sterke oppositie, omdat het deze landen van hua normale markten zou ver drijven en deze markten zijn de landen rond de Middellandsche Zee, met f talie als voornaamste afnemer, en Duitschland, In de New-York World Telegram beschul digt de publicist Flynn de regeering der Ver- eenigde Staten er van, dat zij met Latijnsch Amerika, maar Engeland steunt met het plan tot vorming van een 1 _i tel en derge lijke economische plannen. Onder het mom van grooten, welwillenden broer nemen de Vereenïgde Staten de verplichting op zich,t zich bezig te houden met de ernstige economische problemen, waarvoor Zuid- Amerika thans en voor nog talrijke jaren geplaatst is Maar reeds een oppervlakkige hestudeermg toont, dat de Vereenigde Sta ten rich niet te veel zorg maken over de problemen betreffende de internationale po litiek. De A. B. C. landen en de andere naties van Labjnsch Amerika, die trachten hun waren ie verkoopien aan de eemge klan ten, die m aanmerking komen, vooral aan de spirnogendheden, om niet van honger om te komen, stuiten hier op den weerstand van Engeland. De Vereenigde Staten, die economisch met Engeland verbonden zijn, doen alles wat rij kunnen, om de Engelsche blokkade te steunen door den uitvoer van Zuid-Amerika te versperren. Arbeidsdienst m Frankrijk De Paris Soiï meldt, dat de Fransche minister voor de jeugd en het gezin, Ybar- negaraj', een omvangrijk plan uitwerkt voor de invoering van een arbeidsdienst. Een gedurende eenige maanden samen levan van jonge menschen uit alle lagen der maatschappij en uit da verschillende beroepen zon, naar het blad schrijft, even als aan gene zijde van den Rijn, ook m iriar.krijk vele problemen kunnen oplossen. De arbeidsdienst zou gebruikt worden voor landbouw-, wegen- en hruggenaxbeid en voor werkzaamheden tot verfraaiing der ste den Besprekingen te Sal/burg, Berchteiptlcn en Rome. Na het bezoek vail de Roemeenscha staatslieden aan Berchiesgaden, beeft de Fubrer gedurende het afgelaopen week einde te Salzburg en Berehtesgaden be sprekingen gevoerd met den Bulgaarschen ministerpresident Filoff en deti minister van buitenlandbclio zaken Pppoff, alsmede met Siowaaksche staatsleiders onder lei ding van dr. ïisso. De Roemeensche politici zijn Zaterdag de gasten der Italiaansche regeermg te Rome geweest, waar zaj besprekingen voer den met Mussolini en Ciano. In bet succesvolle verloop van de diep gaande besprekingen, welke te 5lunchen, Salzburg en Rome met de verantwoorde lijke staatslieden eener reeks van lauden van Zuidoost Europa gevoerd zajn, riet de Deutsche Diplomatisch-poli tische Korres- pondienz een waarborg', dat dit eeuwen lang door strijd en onrust bizonder ge- teïsterdte deel van het .'vasteland niet aan zijn oude lot zal worden overgelaten. De invloed van d'ie mogendheden, die in dit gebied slechts een geschikt terrein had den gezien om vandaar een centrum van verzet, ja een aanvalsbasis tegen die pp- Afscheid N. W. van Gelder Van den heer N. \Y„ ian Gelder, oud- duecteur der RUTiS, is Zaterdagmiddag op het Feestterrein in het Volspark op offi cieel© wipe atscheid genomen als hoofd \an den luchtbeschermingsdienst, welke functie bij van 1 Apnl 1938 ai vervult en die bij thans neeilegt m velband met zijn vertrek mt aeze gemeente. Op het teriein was een groot deel van het porrenen, en het materiaal \an den Luchtbeschermingsdienst opgesteld. Lenige groepen, die verwacht weiden, ontbraken op het appel en ook het zware brand- veermatenaal was met aanwezig, om het terrein te sparen! Als hoofd vau den Luchtbe schermingsdienst. Op het podium m het midden van het veld waren om 3 uur oa. aanwezig de wethouders, de heeren ir. C. Houtman, mr. M. M. van "Velzen en J. Duikelaar, de ge meente-secretaris, mr. N. J. Post, de hee ren K. Dekker, directeur van den Ge meente Reinigingsdienst en diens as. op volger, de heer R. Dekkerde waarnemend commissaris can politie, de heer J. B, Biomsma; de heer W. H. v. d Made, waar nemend havenmeester, en mevr. C. H. S. de Boer, adj.-dircctric© van het Gemeentezie- kamende mogendheden van de as te zien, kenhuis, die de hoofden van takken van is aldaar verdwenen. Na de ineenstorting j dienst vertegenwoordigden; dr. P. J. van van Frankrijk is ook Engelands politieke End,:> dirccLeux 7^,^ Keuringsdienst invloed in het Zuidoosten van Europa uitgeschakeld1. Duitschland! en Italië hebben geen ander belang ckn in het geheele Donaubekken zoodanige toestanden te scheppen, dat een eendrachtige samenleving van al zrjn vol keren gewaarborgd! en daardoor pas het gebruik van zijn werkelijke krachten ten gunste van opbloei en welvaart mogelijk scbermmgsdieast, en de raadsleden mevr. H. Benthemae Wilde en A. van Duin hoven. Te kwart over 3 werden de burgemees ter, mr dr F. L. J van Haaren en de beer N. W. van Ge1 der, die vergezeld waren door hun echtgenooten, en den heer E. den Hoed. den opvolger van den heer Van Gelder, bij den ingang van het ter voor vee en vleesch, had zieh bij de groep veterinaire dienst op het veld op gesteld. Voorts waren aanwezig de heeren dr. C. R. Vermaas, notaris P. bcimberg en dr C. Bubberman, vertegenwoordigend de Spaarbank en regenten van het Wees huis der Hervormden; de heer P. Mak, hoofd van oen verbindingsdienst; drs. C. de Graaf, hoofd van den gasverkennmgs- dienst, dr. Hoogendijk, hoofd van den geneeskundigen dienst en eenige andere gerechtigheidl moeten de "richtsnoer zijn die aan deze vooruitstrevende volkeren den weg uit afgunst en tweedracht naar eendracht ea samenwerking toonen. Duitschland! en Italië rijn daarin krachtens de verantwoording die zr\' voor Europa willen dragen ervan overtuigd, dat slechts langs dezen weg de. „solidariteit tusschen volkeren tot stand! gébracht en beveiligd! kan worden,, welker wel begrepen belangerr slechts kunnen liggen in een bereidwillige organisatie en algemeene ordening De houding ,v.i,u Zuid-Slavië. In «Je half officieele „Vreme" pleit de bekende Zuid-Slavische schrijver S'efamo witsj voor een volledige heroriënteering van Zuicl-Slavie H'j is van mening, dht ZuidLSlavie rich twintig jaar heeft verre gehouden van het cultureel© verkeer met Italië en Duitschland' en zich in dien tijd geheel op de Westelijke mogendheden heeft gericht Een herziening van deze en van andere betrekkingen Is noodzakelijk. De Duitsche luchtaanvallen op Engeland De Duitsche duikbooten hebben volgens het Duitsche legerbencht van Zaterdag een reeks aanzienlijke successen behaald. Een hoot bracht zes bewapende vijandelijke koopvaardijschepen van 83.700 br reg. ton tot zmken. Een andere boot bracht 26 338 br. reg ton tot zinken, alsmede den reeds gemelden Engelschen torpedojager Whirl wind. Een derde boot schoot uit een krach tig beveiligd convooi het gewapende koop vaardijschip Sambre in den grond van 5260 br. reg ton en verspreide het convooi. Duitsche gevechtsvliegtuigen deden aan vallen op da havenwerken van Cardiff en Aberthow en Hastings, alsmede het spoorwegkruispunt Tmibridge-Wells en de groote petroleum-opslagplaatsen te Thames, haven. r 4 Het Duitsche legerbericht van Zondag loicU; 1 Ondanks het aanhouden van de slechte weersomstandigheden is liet het luchtwapen gelukt in het Kanaal ea aan do Oostkust van Engeland een liulpkniiser van 7000 brt., twee torpedojagers en een koopvaardijschip van 5000 brt tot zinken te brengen. Verder werden een toipedobootjag&r en twee koop vaardijschepen door inslaande bommen zoo zwaar beschadigd, dat zij wel verloren geacht kunnen worden. Voorts zijn de haveninstallaties van. Swansea en verscheidene vliegvelden in Cornwall met bommen bestookt. Bij de nachtelijke vluchten van Engelsche vliegtuigen boven Noord-Duitschland, wer den slechts weinig bommen neergeworpen. Zïj richtten geen schade aan. Vijf Britsche toestellen zijn boven het Kanaal neergeschoten. Twee Duitsche vlieg tuigen worden Vermist. Een met het roode kruis gekenmerkt, ongewapend zeenood- vliegtuig is bij e>en poging om een hoven zee neergestorte vliegtuigbemannmg te red den, door de Engelschen neergeschoten. Lord Perth afgetreden. Lord' Perth ïs gisteren afgetreden als eerste raadsman van het Britsche ministe rie van vDoorlichting voor de buitenland sehe propaganda, (Vervolg pagina 4, le blad). De heer N. "W. van Gelder, terwijl hij zijn dank uitspreekt voor de wijze, waarop de Luchtbeschermingsdienst Zaterdagmiddag op het Feestterrein afscheid van hem als hoofd heeft willen nemen. Spaarbank, het Weeshuis en den comman dopost aan de Juliana van Stolbergstraat. Op den. randi staat- „Aan N. Ww vm Gel der, hoofd Liichtbesdiermmgsdiarist Schie dam 1 April 1938—30'Jiïli -SJL940". AaW die achterzijde staat^„AangebodSffit door rijin naaste medewerkers". De burgemeester besloot rijn toespraak met den heer Van Gelder nog vel© jaren van rust en gezondheid toe te wenscheni De voorzitter van de N. V. L. De heer G. W. van Bergen Walram ven Jr. zeide, dat men den heer Van Gelder reeds kende als vaikhoofd, toen bij de functie van hoofd van den Luchtbe schermingsdienst aanvaardde. Er is door hem enorm veel werk verzet, waarbij te leurstellingen hem niet bespaard zijn ge bleven. Veel steun heeft de heer Van Gel der ondervonden van Men burgemeester rein ontvangen-door den. hees -G. W. van ken. vam-'rijin^edhtgeamoto.Ahe'vr.. Van-Gelder, Bergen Walraven Jr., voorzitter van de N©d. Vereen, voor Luchtbescherming, af- deehng Schiedam Nadat aan de dames door kleine meisjes bloemen waren aan geboden, wcro het gezelschap naar het podium gelem Een goed apparaat gesticht. De heer P. Mak, die de leiding van de bijeenkomst had, heette speciaal den bur gemeester en den heer Van Gelder welkom en presenteerde den eerste een belangrijk deel van het personeel en materiaal van den luchtbeschermingsdienst, op het veld aanwezig. Spr herinnerde er aan, dat het met de organisatie van de luchtbescherming hier ter stede aanvankelijk met zoo vlot is gegaan Het heeft tot 193S geduurd, vóór de luchtbeschermingsgedachte tot ontwik keling kwam. Tot het laatste he*»ft de Ned. Vereen, voor Luchtbescherming, af deelmg Schiedam, veel bijgedragen. In het voorjaar van 1938 bleek, dat de functie vun hoofd van den Luchtbe schermingsdienst den heer ir. H. B. I. Aikema als nevenfunctie te zwaar werd. De heer Van Gelder, die toen reeds een inenschenleven achter den rug had, lieeft met groote vitaliteit toen de moeilijke functie aanvaard en met tact, ijzeren wil en groots accuratesse deze vervuld. Naar populariteit heeft hij daarbij nooit gestreefd!, bet vervullen van een plicht, ook ais deze vrijwillig is aanvaard!, acht de heer Van Gelder geen verdienste De officierseed, in zijn jeugd afgelegd!, heeft een stempel op zijn heele wezen gedrukt. Hij is een oprecht Nederlander, erkent alle gezag, dat boven hem gesteld1 is, d'us ook de bezettingsoverheid Aan zijn opvolger geeft lnj over een loyaal, goed en trouw apparaat "Werkkracht en toewijding. De burgemeester, mr. dr. F. L. J van Haaren zeidie, dat de lieer Van Gelder ernstig het verzoek om op te treden als hoofd van den Luchtbeschermingsdienst, beeft overwogen, lang heeft hij geaarzeld, inaar toen hg eenmaal zich bereid had verklaard, heeft hg de Luchtbeschermings dienst met als een liefhebberij beschouwd, maar als iets, waaraan de grootste belan gen voor dse stad verbonden waren. Diens werkkracht en toewijding waren zonder voorbeeld; ook voor de wijze, waarop het werk werd verricht, bracht spir na mens stad! en burgerg dank Terwijl de heer Van Gelder recht had op rust in dien huiselijken kring, heeft hij deze opge offerd! voor het algemeen belang. Diens gezondheidstoestand noopt hem thans de functie neer te leggen. Namens function narissen van den Lucht- bosekermingsdienst, het bestuur van de Spaarbank en regenten en regentessen van het Weeshuis der Hervormden, bood spr. een groot herdenkingsbord aan van Delflseh blauw, met op de voorzijde in het front een afbeelding van het stadhuis en daaromheen van de R. II. B. S., de Goed".uitgerust. De heer K. Dekker gaf als oudste vaa de hoofden van dienst namens rijn col lega's en hoofdambtenaren uiting van rijn gevoelens van waaxdeering en hoogachting voor den persoon van den heer Van Gelder. Onder diens leidmg is hier de Luchtbe schermingsdienst goed georganiseerd en uit gerust. Het viel memand moeilijk onder leidmg van den heer Van Gelder te wier- ken en diens arbeid had nieumend kun." nen verbeteren. De heer J. W. K o n i g, vafchoofd van vak A sparak namens de vakhoofden ea andere leidende functionarissen bij den Luchtbe schermingsdienst woorden van waardeering. en mevr. A. X v. RijnScheenstra die vroeger op Kamer 9 in 't gebouw aan de Nieuwstcaat en nu m den commandopost aan het hoofd van den dvielen dienst staat, bood namens het bureaupersoneel en vnjf* willigere verbindingsdienst een ge boekwer ken aan den heer Van Gelder aan en aan mevr. Van Gelder een bos mooie rozen. Dank. De heer N. W. van Gelder zeide, dat dit afscheid een groote verrassing voor hem is geworden. Spr. heeft zich afge vraagd; Zijn ook met het oog op den korten trjd, dat ik de functie van hoofd van den Luchtbeschermingsdienst waar neem al deze bewijzen van waardeering wel verdiend? Als spr. wat heeft kunnen hereiken, dani is dat voor een groot deel te danken aan den krachtigen steun, dien hij van den burgemeester heeft ontvangen; deze stond voor 100 pCt. achter spr. Voorts had spr. de volledige medewerking van de heeren Mak en Van Bergen Walraven Jr.van! het personeel, van hoofden van gemeente diensten, van den gemeente-secretaris, van artsen, instructeurs, de bezetting der pos ten enz. Een woord van persooalgken dan id richtte spr. tot mevr. Van Rijn Als stille medewerkster heeft spr.'s eebt- genoote een belangrijk aandeel gehad hij het zoo goed mogelijk vervullen door spr. van zijn taak. I In de 29 jaar, dat spr. te Schiedam woont, is hij aan de stad gehecht geworden; hij heeft hier vele vrienden verworven. Het zal echter wel noodig zijn om elders te gaan wonen teneinde een beetje rust te kunnen gaan nemen. Dank bracht spr. voor de ondervonden vriendschap, het medeleven ea den steuti; en ook voor de geschenken. Spr. hoopt, dat Schiedam zich verjongd en versterkt zal opwerken. De heer Mak sprak een dankwoord en dnamri defileerden de verschillende groe pen op bet terrein opgesteld, ordelijk voor. dep heer Van Gelder. Een groep padvinders had zich naast Let podium Opgesteld en,sloeg op de trom.. (Vervolg Stadsnieuws, pagina 2, le blad). Deao courant verschijnt d&gelijks, met uit- Eoaaenng van Zoo- oe Peeatdagon. Pnjs per kwartaal f 2.franco per post f S 50 Prijs per week 15 ets. Afzon derlijke nunimera 5 ets Abonnementen ■gorden dagelyka aangenomen. Advertentien voor het eerstvolgend num mer moeten vdör elf uur aan het Bureau bezorgd zgn, 's Zaterdags vóór 9 uur. - Een bepaalde plaats van advertentien wordt niet gewaarborgd SCHiEDAl Lil HE COURANT Mn OOR^R Puis dor AdvertenUëo vaal5 regels <155; HU. fafcvüU led ero r off el meer f030, in htët Zatërdagnumrner regels f 1.80, iedere regel meer f 0.35 Reclames f0 75 per regel. incassokostenö c+a postkwitanties 15 ets Tarieven van advertentien D\j abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine Advertentiön opgenomen k f0.50 t/m. 45 woor den, f 0.75 tym 25 vvooidon. Elk woord meer 5 cent tot een maximum van 30 woorden. 's oensdags IClelne Ad verten tiën tot 25 woor den f 0.25, mits vöör Dinsdagavond uur aan het Bureau bezen gd 's Zaterdags Kleine Advortentiën f 100, indien met vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd. r vf\Ar x-ccn. rfvn xrlixr\cr>n H tl ri vir>ih hr> r>A*»*/\./>l,ftiyK r. t./I! Tvio/vrjvn iHia «i a n Vr.^v* r,„w "Drx-nrfuivi TÏÏnlrovftji Tr xrrtnW7iffiwr- vnn rla-.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 1