PRiJZENBESCHIKKING De doelstelling van de Nederlandsche Unie TWEEDE BLAD SCHIEDAMSCHE COURANT ■^P" De prijzen van 9 Mei als basis. Verhooging onder bepaalde omstandigheden mogelijk. De vervangings waarde theorie verworpen Do secretaris-generaal, waarnemend hoofd van de departementen van handel, nrjver- heid en scüeepvaart en van landbouw en visschenj, maakt botend, dat krachtens de ,p rij zon nc-schi letting 1940 no. 1alle tot heden van kracht zijnde beschikkingen be- treffende de prijzen van roerende goede- yen een diensten zijn vervallen, met uitzon dering van de beschikkingen van 20 le- hruari 1940 betreffende den pnjs van hooi, van 23 Mei 1910 "betreffende den prijs van aardappelen en van 6 Juni 1940 betreffende den prijs van weïdegras, lucerne- en roode klaver. Krachtens de „prijzenbeschikking 1940 no. 1" is 'net thans verboden goederen te koop aan te bieden, te verkoopen, te huur aan te bieden ot te verhuren en ten aan zien van diensten deze te verrichten tegen prijzen, welke hooger zijn dan de op 9 Mei berekende prijzen. Onder den op 9 Mei voor een goed of dienst berekenden prrjs dient te worden verstaan de prijs, •welke bij het meerendeel van de op dien datum afgesloten transacties werd bere kend. Vermindering van kwaliteit of kwantiteit valt onder prijsver hooging. Volgens deze beschikking moet eveneens als piijsvcrLoogiag worden beschouwd iede re directe ox indirecte vermindering van de tegenprestatie, b.v. de verandering van de ïioeveelheiu, het gewicht, de kwaliteit of van de bc-talings- en leveringsvoorwaarden. Onder de bepalingen van de „prijzenbe- fichikkmg 1940 no. 1" vallen met: goede ren, waarvoor op grond van de landbouw- ensiswet 1933 prijzen zijn of worden vast gesteld, als ook goederen uit het buiten land afkomstig, voor zoover deze nog niet in den eigendom van Nederlandsche af nemers zijn overgegaan. Tevens zijn van de voorschriften uitgezonderd: tarieven of prijzen voor het vervoer van personen of goederen en arbeidsloonen. Ten aanzien hiervan, alsmede voor alle andere prijzen gelden voorshands de door den opperbevel hebber van de Duitsche weermacht terzake vastgestelde bepalingen, i De transportkosten. In afwijking van bovenstaande regeling is in verband met de huidige vervoers- moeilijkheden bij de „t ran sport kos te n-beschikking" bepaald', dat bij) franco levering de daarmede samenhangen de extra-transportkosten m rekening mogen worden gebracht. 'tte leverancier zaL even wel duidelijk op de betreffende facturen het verschil in vracht moeten vermelden en deze aan de hand van vrachtnota's en dergelijke moeten kunnen staven. Deze uit zonderingsregel mg geldt echter niet voor de bezorgkosten van detaillisten bmnen hun normaal afzetgebied'. -ff* - Bij dte „detailprijzenbosch.i.k- k i n g" is voorts een algemeen© dispen satie verleend van het veibod tot prijsverhooging der detailprijzven met dien verstande, dat de detailhandelaar d'e prijk, welke hij op 9 Mei bereken de, mag verhoogen met ten hoogste het bedrag, waarmede zijn inkoops prijs als gevolg van een door een be voegde instantie goedgekeurde verhoo ging is toegenomen, althans vóorzoover het goederen betreft, welke tegen dezen hongeren prijs werden ingekocht. Het beginsel der vervangingswaarde woidt dus niet aanvaard, terwijl ook de win keliersmarge, in geld uitgedrukt, niet mag toenemen. Indien zich ondanks deze dispensatie-re gelingen groote moeilijkheden mochten Voordoen,; zullen ten aanzien van bepaal de goederen of wel ten aanzien van be paalde ondernemingen afzonderlijke regeiin gen kunnen worden gesteld. De controle op de detailprijzen zal voorts bij de politie berusten. Prijsverliocgingen van laatste weken moeten teniet gedaan worden. K3p de niet-nakoming van de hierboven bedoelde bepalingen zijn door de prijsop Ürijvings- en hamstcrwet zware vrijheids straffen en geldboeten gesteld. Bovendien stelt men zich in dat geval aau het ge vaar bloot dat, toewijzingen of vergunnin gen, welke op grond van de d-stributie- ■wet of landbouwcrisiswet zijn verleend, Zullen worden ingetrokken. Aangezien in de afgeloopen weken ondanks het algemeen© verbod tol prijsverhooging in sommige ge vallen toch pnjsverhoogiugein hebben plaats gevonden, wordt den betrokkenen drin gend1 aangeraden deze verhoogingen, voor zoover zij in strijd1 met de bovenstaande richtlijnen zijn, ongedaan te maken en de uit dien hoofde teveel ontvangen gelden Ban hun afnemers te* restitueeren. Tenslotte wordt er op gewezen, dat ook dekooper, dehuurdcrof opdrach t- gever, die opzettelijk bewerkt of mede- bewerkt of aan wiens schuld' het te wijten Ss, dat de hiorbedoelde voorschriften niet worden nagekomen, op gelijke wijze als de verkooper, de verhuurder of als degene, flie de dienst verricht, gestraft zal kunnen worden. Het is dus in het belang van het publiek keif,'"indien 'men niet-toelaatbare verhoo gingen ter kennis van de bevoegde in- srfanfie* brengt. Een toelichting Op de Prijsverordening beeft de persrefe rent in den staf van den rijkscommissaris, dr. Trabold, in de persconferentie van Za terdag de volgende toelichting gegeven. In de nieuwe prijs verordening worden alle vragen beantwoord, die zich tot nu toe tengevolge van de uitvoering van het verbod van prijsverhooging hebben voorge daan. Het is in beginsel verboden de prijzen van roerende goederen alsook van alLe voorwerpen van het dageiijksche leven, te verhoogen boven die van 9 Mei. Hetzelfde geldt voor het verhuren van goederen en het verrichten van diensten. Het prijspeil van den laat- sten termijndag mag in geen geval wor den overschreden. Daartegenover is het te allen tijde toegelaten er beneden te blijven. De grondslag voor dit prijspeil is de op den laalsten termijndag werkelijk betaalden prijk, dus de kostprijs en niet de prijs van vederaanschaffing. Om iedere twijfel uit te sluiten, dat iedere ontduiking van de prijsvoorschrif- ten niet wordt geduld, verbiedt de veror dening uitdrukkelijk iedere directe of indi recte vermindering der prestatie. De voor waarden voor de prestatie, als b.v. de be talingsvoorwaarden, kunnen dus na den, ter- mijndag niet meer ten nadeele van den afnemer worden veranderd. Dispensatie mogelijkheden. Het vaststellen der prijzen op die van een heptaalden dag, kan in afzonderlijke gevallen onbillijkheden meebrengen. De ver- MAANDAG, 29 Juli 1940, no. 22538. ordening maakt daarom een machtiging van den secretaris-generaal mogelijk, om in een enkel geval uitzonderingen toe te laten of afwekende prijzen vast te stellen. Het spreekt vanzelf, dat slechts in zeer bi- zondere gevallen van deze machtiging ge bruik kan worden gemaakt. ■Voor gevallen dat de prijsverordening niet voorziet, blijft het door den Duit- schen opperbevelhebber uitgevaardigde verbod van prijs verhooging van kracht. Dit geldt in het biaonder voor Luur en. grondprijzen, voor verkeerstarieven, voor renten en voor premietarieven. Ook de loonen mogen niet worden ver hoogd. De verordening geldt niet voor buitern- landsche waren, voor zooverre zij niet eigendom zijn geworden van de Nederland sche afnemers. Het verhoogen van den prijs daarentegen van buitenlandsche waren, welker prijs sinds 9 Mei is gestegen, door den Neder land schen afnemer, is slechts met bizondere toestemming van den secretaris generaal van het bevoegde departement toegestaan. Ter uitvoering van de prijs\erord«ning 1940 no. 1 zijn tegelijkertijd nog twee ver- verordeningen uitgevalrdigd. De verorde ning betreffende de j ^kleinhandelsprij-on machtigt de kleinhandelaren de door den secretaris-generaal toegestane prijsverhoa. gingen den verbruikers met het absolute bedrag in rekening *te brengen, voorzoover geen tegenovergestelde' regeling getroffen wordt. De klein handelsmarge. De kleinhandelaar bag dus tot nu toe bestaande fcl Is marge niet veranderen en slechts werkelijk inge treden kostenverhooging leggen op zijn tot nu toe geldenden verkoopprijs. De verordening betreffende trans portkosten staat toe de door d'e tegen woordige transpor tmoeilij fchedén ont stane kostehverhoogingen in rekening i te brengen. Deze verordening zal echter naar alle waarschijahjKheid! slechts tijdelijk gelden. Ook is voorgeschreven, d!at de ia reke ning gebrachte prijs v erhoogen.de bedragen op de verkoopsfacturen moeten worden aangeteekend' en te allen tijdie aan de handi van vrachtbrieven of dergelijke stukken aangetoond! moeten kunnen worden. Opmerking verdient nog, dat de ver ordening geen toepassing vindit voor de vrij-aan-huis-levering van den kleinhande laar binnen zijn normale afzetgebied Tenslotte moet er nog op gewezen wor den, dat een vergrijp tegen de bestaande prijsvoorsebriften, naar de bepalingen van de prijsopdrijvings- en hamsterwet 1939, met zware vrijheidsstraffen en boeten be dreigd' wordt. Daarom is het noodzakelijk, dat de belanghebbende kringen zich over dte nieuwe bepalingen precies en betrouw baar op de hoogte stellen en de prijsver- hoogingen, die misschien, ten gevolge van onbekendheid met de bepalingen tot stand zijn gebracht, dadelijk weer ongedaan ma ken. De bevoegde instanties zullen er nauwgezet de band' aan houden, dat de bepalingen ook worden nagekomen. Gemengd Nieuws Ernstig mijnongeluk in Zuid-Slavië. Elf déoden en ruim vijftien gewonden, zijn te betredren hij een mijnongeluk in de Servische mijn Sweti Alexander bij de stad' Aleksinax. Het ongeluk ontstond door uitstroomend' methaangas, dat voor de e cis te maai in deze mijn werd waarge nomen. Het reddingswerk is nog niet ge ëindigd, zoodat nog op meer slachtoffers gerekend' moet warden. Slechte tijd op Schiermonnikoog. j Het seizoen is dit jaar op SchienirOoN nikoog niet best. Een hotelhouder, die var-» leden jaar om dezen tijd nog honderd gasten noteerde, had er op het oogenbdikf slechts dertien. i Er zal echter ©enig© opleving komen, om* dat vierhonderd man van den Opbouwt, dienst op het eiland zullen komen, ten einde daar ©en polder aan te leggen, i Lijken aangespoeld. Op het Noorderstrand te Schiermonnik oog zijn vijf lijken aangespoeld', waarom' der dat van een Fran schen officier. Dte stof felijke resten verkeeren in vergaandén staat van ontbinding, zoodat zij geruimen tijd in bet water moeten hebben gelegen. i Voorts zijn groote hoeveelheden hout aangespoeld', welke naar mein vermoedt, af komstig zijn van een schip, dat op een' mijn is geloopen. Eenige weken geleden heeft men in zee een zware ontploffing gehoord. i Bij het zuenunen verdronken. Gistermiddag omstreeks 6 uur is de 17- jarige zoon van d'e wed. Van D. te Am- merzode bij het zwemmen in de Maast verdronken BINNENLAND Opbouw in den nieuwen geest, eerst op cultureel en sociaal-economisch terrein Van liet program der Nederlandsche Unie, de tweemaal negen programpunten op cul tureel en sociaal-economisch gebied,-aan. gevuld mét enkel© politieke richtlijnen kan men elders in ons blad kennis nemen. Het driemanschap der Unie, mr. J. Lint horst Eoman, mr. L. Einthoven en prof. dr. 1. E. de Quay, heeft Zaterdagochtend in een conferentie in Den Haag aan de pers gelegenheid gegeven, de bier en daar noo- dige aanvulling te verkrijgen. Daarbij werd liet woord gevoerd door mr. Einthoven, die de bijeenkomst presideerde, en prof De Quay, die inlichtingen verstrekte op so ciaal-economisch gebied. Politiek op de laatste plaats. Evenals in het program, werd ook in deze conferentie de nadruk gelegd op de bevordering van de volkseenheid volgens de tweemaal negen piunten. Onder de hui dige omstandigheden is het logischerwijs niet mogelijk voor nu en de toekomst ©en politiek program op te stellen. In de eerste plaats wijzigt men niet met één handomdraai den geest van een volk, hoewel hier onmiddellijk, aan dient te wor den toegevoegd, dat er ondanks de snelle opeenvolging der geweldige gebeurtenissen veel begrip voor den nieuwen toestand onder alle lagen van ons volk blijkt te bestaan. In de tweede plaats ligt de staatkundige vorm van het Nederland van-morgon nog in den schoot der toekomst. Bovendien zal een politiek program en een staatkundige vonn logisch kunnen voortvloeien uit het ontwikkelingsproces van den komenden tijd, indien de mogelijkheid geschapen wordt tol uitvoering van de cul tureel© en sociaal economische program punten een er massale volksbeweging De Nederlandsche Unie moet baar levensvatbaarheid in dit opzicht Wel zeer spoedig bewijzen, omdat anders de indruk te sterk wordt, dat er in ons volk niet die bindende krachten aan wezig zijn, welke een gezonde en door de historie beproefde volksgemeen schap bezitten moet om zich een uit eigen karakter gegroeide structuur en bestuursapparaat te Scheppen, Verscheiden© groepen bieden vast-om. lijnde en voor een deel reeds lang bekende programs aan. Hun verschijningsvorm en doelstelling blijken evenwel zelfs in dezen tijd zoo weinig weerklank te vinden onder ons volk, dat ojpj broeder basis gezocht moést worden naar leiding-gevende nieuwe vormen, welke van een dusdanig karakter dienden te zijn, dat zij niet alleen de volle sympatbte van een groote meerderheid zou den wegdragen, maar een spoorslag voor velen moesten zijn om te streven naar den opbouw van ons volfc in den nieuwen geest. i De pogingen, om tot vormgeving der nieuwe normen te komen, waren moeilijk. Hetgeein.de drie mannen van de stichting J)e Nederlandsche Unie" tot stand liebben gobrnrii'. kan evenwel eui daad van groote betoefcenis blijden, welke waar schijnlijk doorsjaggevend-zal zijn voor onze toekomst.-Ais reeds binnen tweemaal 24 uur meer dan honderdduizend sympathie betuigingen binnenkomen, gééft zulks goe den moed en is dat ben-'krachtige aanspo ring tot voortzetting-van den eenmaal aan gevangen arbeid. De taak van de N. U. Deze arbeid zal in de komende weken bestaan uit het verder uitdragen d'er be ginselen in alle steden van ons land, zoo wel als op liet platteland. Dan zal blijken, of ons volk rijp is voor deze denkbeel den, dan kan ook blijken, of de Nedeiland- scke Unie de waardige Vertegenwoordig ster is van hetgeen onder ons volk leeft. De N. U. streeft met naar een poli tiek cieel niet naar een soort inter mezzo reeeermg. Haar cultureele taak stelt zij zelf op de torste plaats. Daarbij sluit even wei ton nauwste aan haar program op sociaal economisch gebied, waarvan de organische ordening der arbeidsge- mecnschai en doelbewuste leiding van voortbrenging en verdeeling der goe deren wel de meest op dén voorgrond tredende punten zijn. De politieke en staalkundige consequen ties zullen bezien worden „zoodra de tijd daartoe gekomen is," zegt de reeds ge noemde cir uil aire. Deze opvatting geeft blijk van rea'iteitsbesef, want ons vcdk heeft op het oojeoblkk wel allerminst behoefte aan politieke probleemstellingen. Het gaat er om welke algemeen© richting ons volk kiest onrter de huidige omstandigheden en dat er een leidinggevend lichaam gevormd woidt, algemeen erkend als zoodanig door ons volk, zoowel ais door de Duitsche overheid, welk kekaam daar de denkbeel den, welke onder ons volk leven, kan propageeren, Uiteraaro zijn de pogingen tot concen tratie in totaal vijf, als vrij wél hebben met gedaan zonder dat op bepaalde punten overleg is gepleegd met de Duit sche overboil. De bizonderheden van het program der N. U. zijn evenwél niet voor gelegd aan deze overheid, omdat het drie manschap er van overtuigd was, dat het mets Lcvat, dat in strijd is met de op vattingen van de bezettende macht. Hoe wel de N. U., toen de conferentie be gon, nog met de gelegenheid had' gehad grondig kennis te nemen van de rede van den rijkscommissaris, rijksministeer Seyss hiquart, was haar gebleken, dat de Duitsche overheid de grootste belangstelling heeft oor baar pogingen. Herhaaldelijk heeft Qverigens de rijkscommissaris de verze kering gegeven, dal niet getornd zal wor den aan ons volkskarakter. Handelen, niet onderhandelen. Ook werd! gedurende de afgeloopen da gen contact gezocht met bepaalde organi saties en andere groepeeringen. Hoewel dit overieg nog steed's gaande is, heeft d'e N. U. gemeend' niet langer te moeiten wachten met haar optreden in het open baar. Zij was van oordeel, d'at het nu d'e tijdi was van handelen en niet langer van .onderhandelen. Met politieke partijen is niet onderhandeld ©n zal ook nooit warden. onderhandeld worden, hoew©l do N. U. dankbaar zal zijn voor adhaesiebetuigen van dte ze kanten. De N. U.. is thans voor het voetlicht getreden. Het is in het korte bestek van dit artikel niet mogelijk alle punten van het program aan een bespreking te onderwerpen, hoewel elk op zichzelf een ernstige studie waard is. De grondgedachte: ordening. Wij willen hier dan ook slechts ingaan op het wezen en de grondgedachte der N.U., namelijk de organische ordening der ge meenschap, waarbij vooropgesteld' dient te worden, dat het de N.TI. er niets aan ge- legen is of déze ordening in of buiten haar organisatie tot stand' komt. Deze grondgedachte komt o.a. thans reeds tot uitino- in d'e samenstelling van den raad van bijstand, welke zal worden gevormd door personen, zooveel mogelijk afkomstig uit -organisch of corporatief verband'. Jeugd vorming. Op algemeen cultureel gebied' wordt ge streefd' naar eenheid, bijv. van de jeugd- vornnng, welke zal worden beheerscht door één nationale organisatie, waarin dé jon gens en dé meisjes afzonderlijk zull-en wor den opgenomen en welke ©en onderver deeling zal krijgen op confessioneel© drus niet politieke basis. Hier komt dus tot uiting punt vier van het cultu reele program- vrijheid van godsdienst, kerk, levensbeschouwing en opvoeding. Ook in het ondterwijs zal de nationale geest krachtig dienen te worden doorgevoerd. In de eerste plaats moet daarom gekweekt worden een corps van bekwame jeugdlei ders. De christelijke volksgeest. Het zal moeten komen tot een opbouw1 van alle krachten en het behoud' daar van tot eiken prijs, in dé eerst© plaats ■van het Godsvertrouwen, dat zoo diep ia ons volk geworteld1 is, en van verdieping van den Christelijken geest. Het is de groote fout van het naaste verleden ge weest, hel materialisme te verheffen ho ven liet idealisme. Het levensideaal moet thans verheven worden hoven het mate rialisme. Daarom zal op sociaal-economisch ge bied! gewaakt moeten worden tegen sterke machtsvorming, zoodlat opgetreden dient te worden tegen concentratie van bedrijven onder leiding van bepaalde groepen en personen. Langs zuiver Ncderlandschen weg. De beide d'eetón van het program der N. U. hebben uit bet hierboven aan gehaalde blijkt dit zeer duid-clijk: een zeer sterk ineengrijpend! verband De 'innige samenhang, van cultureel streven en soci aal-economische ordening is het typische karaktker van N. U. Voorop staat even wel, dat de Ontwikkeling slechts gezien wordt langs zuiver Nederlands dien weg. De N. U. is aldus een uitspraak van vuur. Einthoven niet competent een standpunt in te nemen ten aanzien van bepaald© maatregelen dér Duitsche over heid', zooais overname van organisaties en partijen ondier leiding van personen uit bepaalden kring, d'och het is "het meest ellendige standpunt om Hij d'e pakken neer te zittein. Het Nederlandsclie volk zal lang zamerhand! begrijpen, dat zich dte toekomst zal moetén ontwikkelen op Nederlandsch© wijze en dlat deze weg gevolgd' zal moeten Het program van de Nederlandsche Unie Behoud en versterking van va derland en volksgemeenschap. De Nederlandsche Unie is in een zware stonde onzer vaderlandseh© geschiedenis gesticht om alle Nederlanders te verza melen tot doelbetwusten arbeid voor het behoud en de versterking van vaderland en volksgemeenschap en tot de voorberei ding van de voorwaarden en de wegen van hun bestaan en welzijn in de toekomst, open oog voor dje 'werkelijkheid wil zij dien arbeid terstond aanvangen, voorzoover de beperkingen van den staat van bezet gebied dat mogelijk maken en in loyale verhouding tot de bezettende overheid. De N. U. stelt zich tot taak de volks eenheid op staatkundig, cultureel en so ciaal-economisch gebied te bevestigen en te versterken. i Het cultureele program. Met verdieping van den christelijken geest in de samenleving wil de N. U. Op cultureel gebied: 1. Behoud van het Nederlandsche volks karakter en versterking van die eigenschap pon, waaraan het Nederlandsche volk zijn kracht en zijn plaats in de •wereld te danken heeft; 1 2. verheffing van het .levensideaal boven materialisme en egoism© tot toewijding aan de waarachtige levenswaarden van~mensch en gemeenschap; j 3. bescherming en ontwikkeling van eigen beschaving en zeden en van het volkseigen in de gewesten zoowel als in het g-eheela land1 4. vrijheid van godsdienst, kork, levens beschouwing en opvoeding; 5. bevordering van Nederlands positie in de Europeesche cultuur en van rijn functie in de uitwisseling der cultureele waarden; 6. nauwe cultureele betrekkingen met Vlaanderen en Zuid-Afn'ka; 7. opvoeding van de jeugd in natïo- nalen zin; 8. Vooruitziende verzorging der geeste lijke en lichamelijke volksgezondheid; 9. leiding van het cultureele léven en van de volksontwikkeling in verantwoorde lijkheid tegenover de gemeenschap. Sociaal-economisch. Op sociaal-economisch gebied wil de N.U. met handhaving van bet eigen karakter der Nederlandsche volkshuishouding in haar sa menhang met de wereldeconomie en haar gerichtheid op het wereldverkeer: 1. Organische ordening der arbeidsge meenschap zonder klassetegenstellingen; 2. vooropstelling van de belangen van het gemcenebest boven die van den enkeling, met erkenning van onvervangbare waarden der persoonlijke zelfwérkzaamhead;.. 3. doelbewuste leiding van de voortbren ging en verdeeling van stoffelijke goe deren; 4. dienstbaar making van geld- en ere. dietwszen aan de ©ischen der volkswel vaart; l i 5. erkenning van den plicht van iederen Nederlander om te arbeiden en van den plicht van het gemeenebest om iederen Nederlander in den gemeenschappeiijken ar beid te doen doelen; 6. afweer van de ppoletariseering des volks en versterking van de volkskracht o.a. door bevordering van gezinsvorming ea gezinswelvaart en bevordering van. bezits vorming voor allen; 7. versterking van deu landbouw door loonend prijspeil en ordening van het grond gebruik; I 1 I 8. persoonlijk© verantwoordelijkheid ook ia het sociaal-ecomisch leven; 9. beteugeling van bedrïjfseonoentratie en' trustvorming. I j Staatkundig. Op staatkundig gebied ijjvert de fï. U. voor ©en sterk Nederlandsch' volk, in nauw© verbondenheid met de ©vérzeesché ge bieden. I Zijji is overtuigd, dat een organisch© op bouw van het Nederlandschie gemeenebest onder leiding van krachtig en beslmlvaar- dig gezag noodzakelijk is. De uitwerking vau deze richtlijnen zal zij ter band nemen, zoodra de tijd 'daartoe gekomen is. "1 jv'l")4"' .Hvt*£ j 1 I 1 v-J Ja.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 5