eerste blad
De militaire situatie
van Engeland
Onzekerheid en onrust op
allerlei gebied
Dinsdag 30 Juii 1940
De dood van den Volkenbond
93ste jaargang.
Tel. No. 69300 (3 lijnen).
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN). TEL. 69300 (3 lijnen).
Postrekening No. 5311.
BUITENLAND
De „Deutsche Allgemeine Zcitiing'
spireekt de overtuiging'uit, dat Engeland de
militaire gebeurtenissen van dén laatsten
tijd verkeerd beoordeelt, zooals dat ook
- vroeger het'geval geweest is. Het'blad-her
innert er aan, dat'Chamberlain reeds-ia: het
voorjaar zijn beroemde rede ovér de; „ge
miste omnibus" gehouden heelt. De'vroe
gere minister-president verklaarde toen, dat
men er den Duitscho legerleiders niet dank
baar genoeg voor kon zijn, dat zij niet al in
den herfst tot een offensief in liet westen
waren overgegaan. Duitschland had tegen
de verwachting in, den Westelijken mogend
heden een langen winter zonder aanval ge;
schonken. Engeland had dien gebruikt om
zijn expeditieleger te versterken. Vele maan
den hadden de Brilsche soldaten tijd gehad'
om zich achter de Belgische grens te ver
schansen, en Chamberlain riep toen ju
belend uit: „Hitler heeft de bus gemist".
Eransclien en Engelschen,'aldus vervolgt
de „Allgemeine Zeitung", konden spoedig
genoeg constateeren, dat zij hoogstens een
respijt hadden genoten, dat hen te zeker
der voor den loop van het Duitsche geweer
zou brengen.' Want Duitschland heeft van
deze' maanden een veel beter en stelsel
matiger gebruik, gemaakt dan Engeland en
Frankrijk samen. Voorbarig en onvoorzich
■Dit bericht is pas in do .Engelsche pers
'gepubliceerd, toen men het reedsini de
Amerikaansch'e bladen gelezen-bad,- Deze
vertraging versterkt de opvatting, dat ook
Andere Engelsche verliezen geheim worden
•.gehóuden...-', „'S-'
Hierbij sluit-ohmidd&llijkahn het Vólgen
de D-.N-B.-bericht uit Lissabon, dat luidt:
In het Britsche ministerie voor de inlich
tingen is weer eens groote schoonmaak
gehouden, in officieele. termen, „reorga
nisatie van den hoogen ambtenarenstaf"
geheeten. Nadat gisteren lord Perth was
afgetreden als voornaamste adviseur voor
de propaganda in het buitenland, worden
thans spoedig verdere ontslagen venvacht,
o.m. van den algemeenen leider, sir Ken
neth Lee. i
Ook op andere gebieden blijkt de toestand
niet zoo gunstig te zijn als hij wol moet
wezen. Voor de tweede maal wordt door
de grootste Noorsche handelskrant, de „Nor
ges Handels-og Sjoefartstidende" gewezen
op den steeds slechter wordenden financi-
eelen toestand.
In een weekoverzicht behandelt het-blad
het voor Engeland steeds dreigender wor
dende gevaar van inflatie. Het'blad, dat te
Oslo verschijnt, herinnert aan de rede van
den Engelschen minister van financiën,
tig -als-toen' - verkondigen d© Engelschen «d&ngsteY-Woöd in-het Lagerhuis en" schrijf
ook thans weer juichend, hoe voordeelig zij dat-ondanks alie verzekeringen van bekte-
ded eren. dag, dat zij van den groolen. Duit- -gadeel, door de Engelsche regeering gege-
schen aanval verschoond bleven, gebrui
kén. En ecnige onver^toorbaren werpen
de vraag op, of de redevoeringen van Chur
chill én Halifax misschien voldoende zijn
geweest om Duitschers en Italianen voor
goed af te schrikken. Men zou verwach
ten, dat het verloop van den oorlog hun een
heter begrip voor de Duitsche stelselmatig
heid bij het voorbereiden on toebrengen
van de den vijand toegedachte slagen bij
gebracht zou hebben. Het raden naar de
mogelijkheid en den datum van den Duit-
schen aanval verraadt slechts de innerlijke
zenuwachtigheid. i
Voorspellingen op militair gebied1 heb
ben over het algemeen evenveel kans om
dooi de werkelijkheid bevestigd te wot-
dën. als een ei om op zijn punt te blijven
staan. -
De wereldoorlog zou van korten duur
zijd, aldus veronderstelde men in 1914. Hij
heeft vier jaar geddurd.
Duitschland' zal nooit aanvallen, maar
dén aanval afwachten, luidde de veronder
stelling, nog niet zoo heel lang geleden.
E'uiitschland kan bezwaarlijk nog een kant
.uitzoeken, waarheen het zijn aanval niet
gestuwd' beeft,
De tijd werkt voor de geallieerden, al
dés het gezegde, gebaseerd op de blok
kade-theorie. Doch dan moet men de afge-
loopen wéken niet meetellen, want d'ie heb
ben voor Duitschland' gewerkt.
Omtrent dé huidige situatie kan men dan
ook in Engeland' geen enkele steekhouden
de meening verkondigen, hoewel men er
wel kan probeeiren er -dén moed in te
houden. En dat doet- men dan ook van
hoog tot laag.
In dé hoogste regionen bestaat echter
niet dé rust, welke voor een krachtige
leiding onontbeerlijk is.
Hét Britsche ministerie van voorlichting
en Wel voornamelijk Duff Cooper persoon
lijk, worden in de pers steeds heftiger aan
gevallen. Men krijgt,^ het gevoel, dat het
een systematische campagne is.- Het aftre
den van lord Perth als chef voor de buiten-
landsche propaganda wordt beschouwd als
een eerste stap naar groote veranderingen-
in het ministerie van voorlichting.
De News Chronicle schrijft, dat de offi
cieele berichten en commentaren die bét
ministerie van voorlichting 'aan de buitem-
landsche pers verstrekt, volkomen hun doel
missen en bedroevend misleidend zijn.
Amerika protesteert, zoo schrijft het blad
verder, tegen de onbenulligheid en droog
heid van de Engelsche berichten.
De Daily Mail levert vooral critiek op
hét ministerie van voorlichting, omdat liet
hét bericht óver het tot zinken brengen
•van.de Lancantriusheeft achtergehouden.
ven, de Londensehe aandeelenmarkt zich
niet heelt willen laten geruststellen en in
dezen voor Engeland zoo kritieken tijd
van toenemende nervositeit blijk geeft.
Dat bewijst de index voor industrie-aan.
deelen, gepubliceerd door het Reuter-bu-
reau, welke in de afgeloopen week op
nieuw van 67 op 72.7 is gestegen.
Het zijn d'us niet alleen de militaire ge
varen, welke Engeland! bedreigen. In wen-
dige onrust, onzekerheid in het bestuurs
apparaat,- krakende financiën, dat alles
kan aangevuld worden met de voortduren
de bemoeiingen met vele en velerlei tegen
slagen op, Allerleiterrein, waaraan, voort
durend dé aandacht moet worden-gewijd.
Een Duitsch blad! vestigdeér <je aan
dacht op, dat het sinds Michiel dé Ruyter
niét, meer gelukt was de haven van Lon
den te blokkeeren, een prestatie, welke
thans is verricht door de Duitsche lucht
macht.
Het New Yorksche bladl met de groot
ste oplage, dé „New York Daily News"
meldt uit particuliere kringen te Londen,
dat de Engelsche admiraliteit in verband
met de aanhoudende Duitsche luchtaanval
len dte haven van Lond'en voor 't scheeps
verkeer geheel gesloten heeft. Ook ligt het
scheepsverkeer in de havens van New
Castle, Huil en Soüthampton, bijna ge
heel stil. De haveninstallaties en de ver
dere omgeving van Southampton zijn déor
de Duitsche luchtaanvallen zwaar bescha
digd' en de bevolking is bijna geheel ge
ëvacueerd.
De „Daily News" meldt verdér, dat dé
sluiting van de Engelsche havens aan de
Oostelijke en Zuidelijke kusten een aan
zienlijke prijsstijging tengevolge zal heb
ben van dé levensmiddelen en militaire
grondstoffen, die het eilandenrijk beslist
moet importeeren uit het Empire, de Ver
een igde Staten en andere overzeesche lan
den.- Bovendien staat Engeland voor 'de
vans ingevoerde goederen naar dé voor-
moeilijke - taak om via d'e Westelijke ha-
naamste verbruikscentra in Zuid- en MidL
den-Engeland' te vervoeren. De tarieven
der scheepsverzekeringen zijn reeds met
20 procent verhoogd en een déél der uit
dé Véreenigdé Staten ingevoerde goed'eren
is &1 prijs reeds tot 150 procent gestegen.
Engeland geeft het verlies van de
„Wren" toe.
Officieel wordt te Londen toegegeven,
dat.de torpedobootjager „Wren" tengevolge
van vijandelijke actie verloren is. De
„Wren" is tijdens een gevecht door een
bom oit 'een vijandelijk vliegtuig getroffen
fn gezonken. De „Wren" had een w^ter-
verplaatsing van 1120 ton en een snelheid
van 34 knoo'pen. Het schip was bewapend
met vier stukken geschut van 12 - ciM.,
vierduebfafweerkanonnen, vier machinege
weren-en zes laneeerbuizen. V -
Engeland en de nieuwe situatie in
Zuid-Ocsten
Het protest der Engelsche regcering in
Boekarest wordt door de Italiaansche bla
den als een „belachelijk Britsch dreigement"
beschouwd. De bladen leggen er den nadruk
op, dat Engeland, omdat het Roemenië „ge
garandeerd" had, thans den euvelen moed
heeft de territoriale eischen van Roomenië's
naburen te ondersteunen. Roemenië heeft
thans, naar de Popoio di Roma schrijft, na
zich overtuigd te hebben van de tot zijn
nadeel strekkende door de democratische
staten gesponnen intrigues, doeltreffende
maatregelen tot rijn verdediging genomen.
Natuurlijk komt dit niet'gelegen voor hen,
die nog korten tijd aan de oevers van de
Theems regeeren en daarom is Roemenië
gedégradeerd van. „beschermeling" tot „ver
vloekte".
Churchill heeft hij ;de Roemeensche re
geering een scherp protest ingediend, om
dat cfe thans door die ..regeering gevoerde
politiek den magnatenin de City niet be
valt.' De diplomatie van het Foreign Office
hóeft Tóp. verrassende Wijze haar draad tot
hét revisionisme in .het. Donaugebied ge
nomen. Engeland. heeft needs de nabuur
landen van Roemenië van.clezeverandering
in zijn -opvattingin kennis gestéld, waaruit
men slechts het plan dót - niéuw© Engelsche
intrigues afleiden kaai. Doch noch dreige
menten, noch Engelsche intrigues hebben
op het oogenblik nog ee.iigo waarde. Boe
karest heeft den weg van de logica en de
werkelijkheid gekozen.-,- Deandere belang
hebbende land-en behoeven niet op den bij
stand of goedkeuring.van. Engeland te
wachten.
Sabotage op Fransohë» oorlogsbodems
in Engeland
De Britsche admiraliteit hoeft met groo
te moeilijkheden te kampen bij het in
dienst stellen van de iujEngelsche havens
in beslag genomen'- Fransche oorlogs
schepen. Toen onlangs een Fransche tor
pedojager uit Blackpool; vertrok, moest
hij na twee uren dp sleeptouw teruggehaald
worden, daar er een storing in de machi
nes geconstateerd! was: 'Op dé werl werd
geconstateerd, dat er zairid- in de 'turbines
geworpen-was.
^rijn Britsche mmmetóngén. neemt men
aan, dat 'hét;'Hë,r:éen-umadrtvah sabotage
der aanhangers -vanr-PéJain dnder dê"vroe;
gero bemanning^van-het schip betreft. Ook
werd' averij geconstateerd' op eon lichten
Fransehen kruiser én een torpedojager,
waarbij onbekenden belangrijke machine-
doelen verwijderd hadden. Daar het niet
mogelijk is de déelen terstond' te- vervangen
moeten zij nieuw gemaakt worden, waar
door het geruimen tijd zal duren alvorens
deze schepen weer gebruikt kunnen wor
den. Op grond van deze gelieurtenissen is
dé nog op Fransche schepen aanwezige
bemanning van Fransche nationaliteit aan
een zeer strenge controle onderworpen.
Veertien leden der Fransche marine, waar
onder verscheidene ingenieurs, zijn naar
één concenlratiekamp gebracht.
De leren in Engeland
De nieuwe bepaling, dat Ieren in. Enge
land als vreemdelingen beschouwd' .wor
den en den havenautoriteiten; bij de aan
komst bevredigende inlichtingen over het
doel van hun bezoek moeten geven, heeft,
naar uit Dublin gemeld wordt, in Ierland
levendige verontwaardiging gewekt. Men
wijst erop. dat de Engelsche politie de
bepaling zoo bureaucratisch handhaaft, dat
practisch geen Ier meer dén Engelschen
bodem kan bereiken. Eenige Iersche za
kenlieden, die wegens levering van melk
aan Engeland in Londen onderhandelingen
zoud'en voeren, werden te Liverpool door
de havenpolitie niet aan land' gelaten en
moesten ondanks hun protest en ondanks
het feit, da.t zij op het belang van bun
reis voor de voeding van Engeland' wezen,
met hetzelfde schip de terugreis aanvaar
den.
Chamberlain ziek.
Naar verluidt is Chamberlain emstig-
ziek. Hg ligt in het ziekenhuis en moet
geopereerd worden.
Volgens Reuter heeft Chamberlain een
darmoperatie moeten ondergaan. De opera
tie zou goed verloopen zijn. Men verwacht,
dat Chamberlain over twee of drie weken
zijn werkzaamheden zal kunnen hervatten.
Groote schade te Cardiff.
De kapitem van een uit Engeland in
Lissabon teruggekeerde Portugeesche ko
lenboot heeft verklaard, dat de haven
werken van Gardift door de Duitsche bom
bardementen ernstig beschadigd zijn. Bo
vendien ligt in dé haven een groot aantal
zwaar getroffen schepen, die niet meer
op eigen kracht kunnen varen. Deels ver-
toonen zi; zware slagzij.
Drijvende gevangenis.
Het Finsche bladl „Svenska Pressen" be
richt uit Londen* flat dé Noorddersche
regeerinjg het pjau heeft om voor ver
scheidene lion dérdén leden van hét Iersoh'e
republikéinsche leger een schip van 600Ö
ton te verbouwen totdrijvendle gevangenis.
Hierdoor hoopt mén in.; d'e overvolle ge
vangenissen te Londénderry weer eenige
ruimfe "t© krijgen.
■HHAI
Regen in de v&canne. De iiksche buien van de laatste dagen verrasten riolen ©a
plaatsten ook de vacantiegangers voor onaangename verrassingen.
Voorbereiding tot den guerilla-oorlog
in Engeland
Een vroegere bataljonscommandant van
de internationale brigade in den Spaan-
schen burgeroorlog, Tom Winlringham
roept in de „Daily Mirror" dé bevolking
op elk weekeind'© deel lie nemen aan de
spoedcursussen voor de burgerwacht.
Winlringham schrijft o.a.„Tot nu toe
is die Engelsche burgerwacht voorbereid'
op het passieve verzet, maar steeds moer
blijkt, dat haar strijdwijze de aanval moet
zijn. Een versterkt blok huizen is slechts
nuttig, indien men weet wanneer men zach
hierin moet vastzetten en wanneer men
tot den aanval moet overgaan. Deze be
ginselen leeren wij in een Officieuze burger-
wachtscbópl te rLondjen. I^rd'-'-Jerseyr-beeft
deze schooi in Österley Park ter beschik
king' gestéld. In twee dagen kan daar
ieder de tactiek van den guerilla-oorlog
en het gebruik van geïmproviseerde wa
penen in versterkingen Ieesén".
De rol van het luchtwapen
„In d)e komend'e laatste verrekening met
Engeland zal het luchtwapen weer een be
slissende rol spelen, wellicht de beslissen
de rol. Het Engelsche volk weet dat en
is er bang voor. Het weet ook, dat d'e tot
dusver ondernomen verkennings- en aan-
valsvluchten slechts speld'eprikken zijn ver
geleken met wat komen kan en komen
zal".
Met die zinnen opent d'e generaal der
vliegers Quadé zijn beschouwingen over
de rol van het luchtwapen, welke dé „Ber
liner Bóersenzeitung" heden publiceert.
Generaal Quadle noemt in zijn uitvoerig
artikel het uitgangspunt waar het Duit
sche luchtwapen tot den' aanval tegen En
geland' gereed1 staat, zoo gunstig mogelijk
en geeft daarvoor de volgende redenen:
overvloedige luchtbases achter de kusten
van Noorwegen tot Brest. Sterk verkorte
luchtwegen van dieze vliegvelden naar alle
doelen, welke het eiland bied't.
Uitschakeling van den afweer te land
door het vliegen over zee, daardoor ook
begunstiging van het oogenblik der ver
rassing. Het vasthouden van sterke deelen
der Engelsche luchtmacht door Italië.
Daarentegen onverkorte luchtwegen voor
het Engelsche luchlwa.pen bij aanvallen
tegen Duitschland. Bemoeilijking van vijan
delijke luchtaanvallen op de eigen vlieg
velden als gevolg van de sterke decentra
lisatie. De weg van Berlijn naar Londen,
zoo sluit Quadé, is in de laagte maanden
aanmerkelijk korter "geworden dan die van
Londen naar Berlijn. En daar Engeland
blijkbaar onvoorwaardelijk het bewijs voor
déze bewering wil hebben, zal het Duitsche
luchtwapen d'it ook wel eerlang leveren.
Met betrekking tot het vertrek van den
secretaris-generaal van den Volkenbond,
Avenol, uit Genève, schrijft de „Corriere
della Sera", dat dit den dood vau den
Volkenbond beteekent, en dat deze gebeur-,
tenis geen enkele be teekenis kan hebben
voor den toestand in Europa, waarna het
blad vervolgt: i
Het betreft bier iets dat erger is dan de
dood. De Volkenbond -is verdwenen in het
niet, waaruit hij nooit meer te voorschijn
zal komen. Stellig zal de nieuwe wereld
die uit dezen oorlog geboren wordt, nooit
iets oprichten gelijk aan den Volkenbond.
De nieuw© wereld zal zich verheffen op
het plan der positieve kwantiteiten, waarop
liet werk van. de twee revoluties zich in
spireert. -
De herbouw in België
Het economische herstel van België gaat
als gevolg van dé medéwerking dér Duit
sche militaire- en economische autoritei
ten steeds meer vooruit. In d'e groote kalk-
fabriekeu bij Namen is thans de eerste
kalkoven weer in gebruik genomen. Zestig
gezinnen verdienen hier hun dagelrjkscb
brood.
Do voorzitter van den provincialen-raad!
van Antwerpen en gouverneur van die ge
lijknamige provincie, -Clerk, heeft medege
deeld', dat dé toestand op de financieel©
markt aanzienlijk verbeterd! is. Als gevolg
van de herstelwerkzaamheden kondien reed's
duizenden werkloozon weer in het ar
beidsproces worden opgenomen. De war
tcrleidingen en het omvangrijke eleclrisch©
net - in - Antwerpen ^eiï in- de -provincie zijn"
weer geheel hersteld'. In Gent en omgeving
kondén twintig fabrieken weer .in. bedrijf
worden genomen, waardoor in totaal 40OÖ'
arbeiders tewerk gesteld zijn.
„Ongenoode gasten"
In een artikel met bet opschrift „D©
cmgenoode gasten" keert het Italiaansche
bladl „Tevere" zich in scherpe bewoor
dingen tegen dé poging der Vereenigdé
Slaton tot inmenging in Europeescho aan
gelegenheden.
Men moet, aldus het blad', den grooben
mannen, die meenen, van dé nieuwe we
reld uil liun onfeilbaar woond' der eeuwige
wijsheid- van tijd' tot tijd in dén vorm van
„boodschappen" te, moeten doen weerklin
ken, te verstaan, geven, dlat bepaalde stel
sels noodzakelijk moeton worden opge
geven. Het gezag van den dollar kan bet
gezag van versland en eer niet vervangen..
Voor het wijzigen van dén loop dér ge
schiedenis zijn andere dingen noodig dan
schetterende frozen en leugens, zelfs al
gaan die vergezeld' van dé aankondiging
eener geweldige wapening.
De poging tot het omkeeren van het
deel der Europeesche revolutie is dïwaas
©n gevaarlijk. Déze revolutie zou grooter©
afmetingen kunnen aannemen en te hefti
ger. kunnen oplaaien onder de leugenachtige
beschimping door de boodschappen en dé
cynische provocatie der leugens. De Mon-
roeieer biedit nog dé mogelijkheid voor
een uitweg. Het is voldoende, dat men
haar wederzijdsch als geldig erkent.
De luchtaanvallen op Gibraltar
Naai Stefanï uit Tanger meldt, hebben
vluchtelingen uit Gibraltar verteld', dat de
Ilaliaansche bommen bij den jongsten lucht
aanval op Gibraltar terecht gekomen zijn
in dé Europa-baai, waar de Britsche sche
pen voor anker liggen. De Britsche vloot
is direct bij het weerklinken van het lucht
alarm naar open zee vertrokken. De opper
bevelhebber van Gibraltar heeft verschei
dene disciplinaire .maatregelen moeten ne
men en o.a. zijn ondergeschikten bevolen,
voortaan meer koelbloedigheid te toonen.
Britsch patrouillevaartuig op een mijn
geloopcn.
De Britsche admiraliteit deelt mede, dat
het patrouillevaartuig Staunton op een vij
andelijke mijn geloopcn en gezonken is.
Fransche matrozen keeiren uit Engeland
terug.
Een Fransch troepentransportschip is, met
1500 Fransche matrozen aan boord uit
Liverpool in de,haven van Lissabon aange
komen. Het schip zal zijn reis voortzetten
naar .Casablanca. .De matrozen waren op
varenden Van de Fransche oorlogsschepen,
welke m Engeland in beslag zijn genomen.
Zij hadden geweigerd verder dienst te doen
ónder Engelsche vlag.
(Vervolg pagina 4, le blad).
Deze courant rerschynt dagelijks, met uit-
'sondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.franco per post
f 2.60. Prjjs per week: 15 ets. Afion-
derlijke nummers 5 ets. Abonnementen
worden dagelijks aangenomen.
Advertentiën voor het eerstvolgend num
mer moeten vö6r elf uur aan het Bureau
Êèzorgd f.jjn, 's Zaterdags vóór unr.
-ï. Een bepaaldo plaats van advertentiën
wordt niet gewaarborgd.
SCHIEDAMSCHE COURANT
Klfi Prijs der Advertentiën: van 1regels 11.55;
IIU. aaUUv iedere regel moer f0.30; in het Zatcrdagnummer
I5 regels f L80, iedere regel ra eer f 0.35
Reclames f0.75 per regel, Incas6okosten5 ets.;
postkwitantics 15 ets. Tarieven van advertentiën
bij abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen k f0.50 t/m. 15 woor
den, f 0.75 t/m. 25 woorden. Elk woord meer
5 cent tot een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine Advertentiën tot 25 woor
den f 0.25, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan
het Bureau bezorgd.
's Zaterdags: Kleine Advertentiën 11IK), Indien
niet vóór Vrydagavond 0 uur bezorgd.
L m