Ups en downs van de inlandsche
tabakscultuur,
Winstgevend bedrijf in ons land thans niet
meer mogelijk.
u.
Cijfers uit 1931
Rechtszaken
Prijsopdrijving.
TWEEDE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
Jeugdherbergen
Gemengd Nieuws
Als we over «Ie ups ea diows van idle Nederlandscba tabakscultuur ka
mén tc spreken, dan is do heer Versteegli in zijn element, en zou men;
niet zengen, dat liij die acht kruisjes al vier jaar gepasseerd! is. Allereerst
willen wij wel eens iets weten over de cultuur zelf, al behoeven onze
lezers nu niet te denken, dat zij op een lapje grond achter het huis
wol eens wat tabak zou kunnen gaan zaaien, om het dreigend tekort aan.
cigaretten te kunnen aanvullen. Wie zich aan de tabakscultuur waagt, mag
zich wel drie maal bezinnen vóór bij begint, want er is geen cultuur,
die zooveel tegenslag geeft als deze.
Winstgevend bedrijf?
De heer Versteegh ver telt t „Een stuk
grond! van eon H.A. wordt door middel
vain houten heggen verdeeld! in 35 perken.
Om de twee jaren moeten die heggen,
waaraan boenen geteeld! worden, vernieuwd1
word'en. Dat zji dienen voer bescherming
tégen al te feilen wind weet iedereen wel.
Elk perk nu wordt bezet met 1200 tabaks
planten, en per jaar geeft zoo'n stuk grond',
ter grootte van 1 H.A. dan ongeveer 4200
pottLd droge tabak. Het is dit tusschen
twee haakjes geweldig, zooals de tabak
aan gewicht verliest. Wanneer het versch
geplukte groene blad' eindelijk tot geurige,
rijpe tabak is géworden, «Jan heeft het vooc
meer dan negentig próoent aan gewield
verloren. En ook in het magazijn, waar het
opgeslagen blijft liggen, zit er nog voort
durend werking in, en kan men nog steeds
gewiehlsverlies canstateerem."
Hoe komt u nu aan detabaksplant
jes zelf".
„Het zaad-, dat wij meestal zelf win
nen, door enkele planten door te laten
bloeien, wordt eerst voocgekiemd, dat
wil zéggen, wij doen het in een bloem
pot,'en zetten die bij een kweeker in
de broeikas. Na een dag of acht het
is dén omstreeks eind Maart.wordt
het aldusvporgekiemde zaad' in de
broeibakken gezaaid, bakken, die afge-
dtekt zijn niet met glas, maar voor do
goedkoopte giet wit papier, dat om
meerweerstand te hebben, met tijnolie
is geprepareerd. Begin. Mei zijn' de
planten genoeg ontwikkeld om in de
bedden geplant te word'en, met onder
linge ;aJst»ndea v -yan^ cifca.i SS centime-,
'tér. Êtegm Juliondergaan-dé inmiddels
flink opgeschoten' planten een nieuwe
bewerking, ze worden „gestopt", het
geen zeggen wil, datde toppen er uit-'
gesneden worden, waaraan anders .do
plant al zijn kracht zou verspelen. Nu
zet hij noodgedwongen aJle energie op
d'e bladeren, die weweldra in; drié ca
tegorie-én bunnen; onderscheidenele
onderste vier, die eerste pluk, het zoo
genaamde zandgoed', de tweede pluk,
de middelste bladeren,' het aard groei, ên
ten slotte d'e' bovenste bladeren, het
bestgoed'. De bovenste bladeren zijn
het meest nicotine houdend',1 ear wèr-
dten deswege in DuitscElamd' het' meëét
gevraagd. Vandaar dó .naam'bestgoed..
Onmiddellijk ria de pluk worden' de bla
deren aan den rugbyt, precies'op dé hoofd-
nerf, opengesneden, en op die manier kun
nen ze aan de spijlen worden geregen, om
vervolgens te drógen te worden gehangen.
Dat duurt ongeveer een maand, waarna ze
op stapels word'en gelegd, en blad voor
blad' gesorteerd eti gelost. Ten slotte, om
streeks November enDecember, komt d'e
'oogst in dé fermenteerschuur, waar zé een
soort broeiprocés ondergaat, net als liet
hooi in den hooiberg. Op die manier krilgfc
dé tabak zijn kleur en zijn reuk, tenminste,
zij behoort diat te krijgen. Want dat fer-
mcctoeren, dat is een kunst -op zichzelf.
Elke. tabaksoortkrijigt zóo zijn eigen
plaats; wat' ond'et: hoort mag niet bo:
ven, en wat boven móét liggen, zow
onder op den stapel verstikken i Sóór
ten, die minder, gemest zijn, hebben
weer -een andere plaats dan do sterk
gemeste bladéren,- en zoo heeft alles
zijn eigen plek. Wié de,boel door el
kaar haalt, loopt kans, de héele oogst
te laten mislukken. Ts het broeiproces
tea einde, dan wordtde tabak op-
nieuw gesorteerd, eu in balen van 150
k.g. gepakt, gereed voor den .verkoop.
Winstgevend ..bedrijf?
„Zou de tabaksbouw nu "nog winstge
vend kunnen zijn."
„öp het oogehblik niét.' Maar vroeger
was het inderdaad een winstgevend..bedrijf,
dat aan vele handen, werie gaf.- Wist. u'wel,
dat twee H.A. tabaksland het Mele jaar
door aan een heel gezineen bestaan -, gaf,
alleen al aan iwerkloón
In den wintpr. meet Jiet hout voorde,
■heggen gekapt wordten,"-daarna wórden 'dé
heggen gezet. Vervolgenswordt het- land
gegroeptvoor ,de bemesting, jèn vjcornt- "de:
mest er op. Vroeger gebruikten we.' daar
voor schapenmest, die we zelf in Zee
land gingen koo-pen. Dat leverde een taaie,
"zware tabak op, welke Diuitschland graag
lichtere tabak, die beter brandbaar is en
daarvoor gebruiken we koe- en kunstmest.
De Nederlander is nu eenmaal kieskeurig
o<p zijn tabak! Dan volgen dé bewerkingen
van d'e tabak zelf, het planten, toppen,
het oogsten, enz. Én zoo geeft het beele
jaar d'oor de tabak werk aan vele han-
dén."
Een actie in 1931.
„In 1931 hebben de tabaksverbou
wers nog eens een adres aan do re
geering gezonden", aldus de heer Ver
steegh", ten einde een verbeterde af
zetmogelijkheid te soheppen. Op dat tijd
stip waren er nog 248 bedrijven in Ne
derland aanwezig, die in totaal bijna
honderd H.A. grond bewerkten; do to
tale oogst aan inlandsche tabak' be
droeg toen 226.494 pond".
„En hoe waren die bedrijven over ons
land verdeeld".
„Dat zal ik u zeggen. In Amerongen had
men er toen nog 24, met een oppervlakte
van 18 ELA., opbrengst 41.000 pond, ini Bru
ten 57 bedrijven, oppervlakte 11.95H.A.,
opbrengst 31.941 pond, in Eist (Betuwe) 6
bedrijven oppervlakte 2% H.A,, opbrengst
5000 pond, in Heterea 17 bedrijven, opper
vlakte 6.86 H.A., opbrengst 14,725 pond, in
Leersum één bedrijf, oppervlakte 0.50 H.A.,
opbrengst 1000 poind, in Rhéhen 79 bedrij
ven, oppervlakte 39.70 H.A., opbrengst
84.927 pond, in Valburg 8 bedrijven, opper
vlakte 21/g TELA., opbrengst 10.206 pond en
in Wamel 56 bedrijven, oppervlakte 15.07
H.A., opbrengst 37.695 pond. In dat adres
werd berekend, dat men per jaar in Ne
derland uitgaf, ajan sigaren. 94 milltoeu
-aan cigaretten- 61miïli-oeö en- aan-tabak
27 miilioen gulden, in totaal aart rookwaar
182.mi]lioen. -
Voorgesteld werd toen, dat iedere tabak-
bewerlrer per week per persoon l/s pond
inlandsche tabak zou verwerken.
Een prijs van f25 tot f50 per 1C0
pond zou voldoende zijn, om het be
drijf eenigszins loonend te maken. Ter
wijl men in 1918 de heele googst moest
'verwerken, vragen wij nu slechts een ver
werking van 2 pCt. binnenlands cih tegen
over 98 pCt. buiteulandsche tabak. Tot zoo
ver het adres.
Jammer genoeg is de regeering er niet
op in gegaan, met het gevolg, dat de
tabakscultuur nog verder kelderde, en nu
vrijwel ten doodeis opgeschreven".
Wij hebben ten slotte nog oven een
idjkje'genomen in de groote voorraadschunr
achter hét huis'; van; dén heer Versteegh,
waar reeds Napoleón de tabak deed op
slaan, en waar ook nlu nog d.e geurige
balen op koopers wachten. Lang zal het
niet meer duren, of ook deze laatste
resten van onze inlandsche tabak zijn ver
werkt, en zal daarmee dan de Nederland-
sche tabakscultuur voorgoed verdwenen
rijn?
afnam. Tegenwoordig fabricecren we eenfeit
Thee voer zes gulden per
pond verkocht.
Er zijn nu eenmaal menschen, die door
de diistributiemaatxegelen mindér krijgen,-
Ülain* zjj verlangen. Én er zijn helaas ook
menschen, dio trachten hiervan op'scihan-
délijke wijze, misbruik .te maken. door dé
goederen, die verlangd worden'; tegen fan
tastisch höoge prijzen té leveren.
Zooheeft de Amsterdamsche poli tie,
kort geledien een man' aangehouden, die
ervan beschuldigd' wordtthee verkócht te
■hébben voor niet mindér dan zes gulden
per. piond'. Deze 'man zal.- zich voor! den
officier van justitie voor 'déze''handelwijze
moeten verantwoorden. 1
Een winkelier in Amsterdam-Zuid!heeft
zioh eveneens scbiddig gemaakt aan j>rijs-
"de blikken 'soep,
waarvóór(dé - winkelprijs, 23. centbedroeg',
lietpjrrfsje - afgehaald! - en deze artikelen
voor 3Q"cent verkocht. -
Dat een dergelijk optreden niet. toelaat-
.paar.^is, spreektvanzelf. Ér zijn echter,
nog: alt^di k'oóplustigen, die; het opdrijven
van in 'fflMVérr'eaanmoedigen;, dat
zij zich hêréid verklarén abnenmate-prijzen
te betalen. Wij willen èi nogmaals dó'
aandacht op vestigen, diat zij) zich even-
eetis schuldig maken -aan een strafbaar
j Een kapper deed kruideniers
zaakjes.
Do politie van het bureau Marnixstraat
tc Amsterdam beeft gistermiddag in do
Polgieterstraat aldaar twee personen ge
ar eslecrd, die zich hebben schuldig ge
maakt-aan het verkoppen van kruideniers
waren boven den normalen winkeliersprijs.
Reedis eenige tijd' had' de politie het oog
op een kapperswinkel, Met het vermoeden,
dat daar iets ónrechtsmatigs geschiedde.
Toen gistermiddag' é®1 dame deze zaak
verliet, werd! zij aangesproken door twea
rechercheurs, dié haar nader aan den tand
voelden over haar aanwezigheid in den
winkel. Hierbij kwam vast te staan, dat
ook déze dame zich in het bezit gesteld!
had! van kruidenierswaren, die haar tegen
abnormaal hooge prijzen .waren aangebo
den.
De politie hield! twee; personen aan,
uen kapper en diens' 'neef. De voorraad',
die in beslag genomen werd; was niet zoo
groot on leek eerder op een hamstervoor
raad1, die uitverkocht werd', dan op een
hoeveelheid' goederen uit den ketlinghan-
del. De beide gearresteerden hebben zich
echter schuldig gemaakt aan niet toelaat
bare handelingen.
Zoo hebben zij een pond! koffie, dat in
den winkel 65 cent kost, afgeleverd) segen
tegen f 1,70, de slaolie bracht inplaals van
de normale 65 centen f 1,10 op. Zij zullen
zich hierover tegenover den officier van
justitie moeten verantwoorden.
Een jaar tegen pakjes dief geïischt.
Die officier van justitïè bij d'e Amster
damsche rechtbank vorderde gisteren een
gevangenisstraf van één- jaar tegen -een reci
divist, die ten nadeéle van een expediteur
in de hoofdstad een 'pak manufacturen
had' gestolen.
Een agent wilde hem op een avond in
Juni aanhouden, omdat hij met een onaf-
geschermde lantaarn reed. Inpfaats van te
voldoen aan het Hevel om te stoppan, pro
beerde Mj er van door te gaan. De. agent
sprong op zijn fiets en-wist hém-te achter
halen. Het groote pak op dé fiets trok de
aandacht van den politieman en hij ge
lastte zijn arrestant hem te volgen naar.
het bureau; Deze verzette" zich, doch met
behulp van eenige collega's gelukte het
tenslotte hem veilig1'achter "slot en gren
del te krijgen.'
Ter zitting van dé rechtbank legde verd.
een .volledige bekentenis af; voor de po
litie had- hij! 'aanvankelijk jolgehouden; dat
hij heripak had1 gevonden ,-en op weg naar.
helbureau was om aanjiffe te d'oen.
.ulineelil, onrechCina^ 'ontslagea. --
Eeu-v Jakker,"Van 'd-eor H.;, stond - voor
den, 'kantónrechtor te Amersfoort. .te
recht, onidat 'Mj- 'een knecht onrechtmatig
had ontslagen. Verdachte had; voor Zijn
broodbakkérij een banketbakker aan geno
gen en deze uit -een vaste betrekking ge
haald. Debanketbakker, als .getuige ge
hoord, verklaarde, dat Idj zrjn nieuwen
patroon vooraf verklaard bad, niet met de
broodbakkerij békend te zijn. Toen. de
knecht kórt na de evacuatie ontslagen werd,
omdat Mj voör de broodbakkérij ongeschikt
•was, diende deze een klacht in.
De ambtenaar, mr. Albarda, hekelde
scherp de houding van verdachte, die een
gezel int een vaste betrekking had ge
haald en toen de tijdsomstandigheden on
gunstiger werden, hem ontsloeg, daarmede
handelende tegen den wil van den rijks
commissaris. Spr. eischte £60 suhs 30 da
gen. Het vonnis luidde f30 subs. 15 dagen."
Indiancnovcrvai aan de Paranarivier.
Een nederzetting aan de Parana is in
Paraguay door Indianen van den Guya-
quil-stam overvallen en uitgeplunderd. Hét
vee van dé kolonisten wérd door de in
dringers weggedreven. Toen 'zij den vol
genden dag weer opdoken, werden zij door
de inmiddels te hulp geroepen polilietroe-
peri warm ontvangen. Benige Indianen
werden gedood, verschillende andere ge
vangen genomen.
Verboden opknopen van militaire
goederen.
Bij den opkooper A. R. te 's-Graven-
hage, vervoegde zich dezer dagen een mili
tair met oen bakfiets, waarop zich mili
taire kleeding bevond, die de militair te
koop aanbood'. Hij' vertelde daartoe ge
machtigd' te zijndoor zijn chef. Ondanks
het feit, dat het opkoopen van militaire
kleeding is v-erboden, werd op het aanbod
toch ingegaan. Zoo verwisselde 40 mili
taire werkpakken, 40 dekens en een partij
onderkleed in g van' eigenaar. Er werd 45
gulden voor betaald. De opkooper schreef
déze goederen niet in zijn register in. De
politie, ci'ie achter het geval kwam, nam
de kleeding- in beslag en slaagde er ook
in, dén militair op te sporen, die bleek
te rijn de 37-jarige soldaat van den Op-
bouwdienst A. D. D. U., afkomstig uit
IJrrmidten en gelegerd te Rijswijk. De po
litie aldaar onderzoekt de zaak verder.
Tegen den opkooper is proces-verbaal'
opgemaakt, evenals tegen d'en schoenma
ker T. W. S., die van denzelfdein soldaat
40 paar militaire schoenen gekocht had'.
Rijke haringvangst in Noorwegen.
De -opbrengst dér Noorsche harmgvïs-
scherij is dit jaar buitengewoon groot.
De Aftempostan schrijft, diat men een zoo
rijke vangst in langen tijd niet gekend' heeft.
Daar ook d'e hoedanigheid' van de visch
goed is, is men in Noorsche visschers-
kringen zeer tevreden.
Brand in Fransch petroleumgebied.
Naar uil St. Gaudéns in het Zuidwesten
van Frankrijk wordt gemeld, is in het pe
troleumgebied' van St. Marcel een reus
achtige brand uitgebroken, die zich met de
grootste snelheid uitbreidt. Brandweer uit
naaste én verdere omgeving, zelfs uit Tou
louse,, is gealarmeerd.
ZATERDAG, 17 Aug. No. 2255.5
Twee Italiaansche bergtoeristen
verongelukt.
Twee bekende bergtoeristen uit Turijn,
een eerste luitenant van de militaire school
v-oor algnisme in Absta enz®n; vriend
die' in bet gebied van den Morrt Blanc een
'tocht ondernamen, zijn dood in een af
grond aangetroffen na dagen lang vermist
tè zijii geweest Blijkbaar zijn zij door een
'stéénlawine gegrepen en in de diepte ge
slingerd.
Welke geopend zijn.
De volgende jeugdherbergen zijn voor
het trekkersverkeer opengesteld':
Amersfoort, Amsterdam (alleen na voor
aanmelding), Apeldoorn, App-elsga, Arcen,
Arnhem (met vooraanmelding), Assen,
Beegden, Beek bij Didam (uitsluitend voor
jongens met vooraanmelding), Bergen op
Zoom, Castrieum, Deldén (met vooraan
melding), Deventer, Doorn, Eindhoven,
Emmen, Emst-Epe, Eysden, Geertruiden-
berg, (met voooraanmelding), Ginneken,
Gorinchem, Gouda, Groningen, Harlingen,
Ileemse-Harciénberg, Heemskerk (met voor
aanmelding), Helena veen, Hil varenbeek,
Hoogeveen, De Kaag, Kampen, Kortenhoef,
Lunteren, Noordwijkerhout, Nijmegen, Nij-
verdal, Oldebroek, Rhenen (met vooraan
melding), Scheven ingen, Schoorl, Sn eek,
Soest, Tér Apel, Texel, Utrecht, Vaals,
Velsen, Vughl, Yerseke, Zandvoort, Zwolle.
Ook daar waar niet speciaal vermeld,
is voorafgaande aanmelding op met te
langen termijn gewenscht. 1
Ontploffing in een Amerikaanscbe
kruitfabriek.
Te Joplin (Missouri) Zijn bij een ontplof
fing'in de Altas-kruitfaliriek vijf personen
om het leven gekomen.
De wolhandkrab in de Vecht.
In de Utrechtsche Vecht beeft men opi-
nieuw een .w-olhaindkrab aangetroffen. Vis-
schers vingener twee bij Vreeland, een
bij Breukelen en drie bij jMaarssen.
Spoorwegongeluk in Noord-Italië.
Gp de lijn VareseLuino zijn twee trei
nen in oen. bocht met ©Ikaar in botsing
gekomen. De beide electrisch© locomotie
ven schoven in el'kaér. Van de ongeveer
300 reizigers werd «ren vijftigtal gewond.
Van tien hunner is de "toestand ernstig.
Distilleertoestel in beslag
genomen.
De gemeentepolitie van Leek (Gr.) heeft
in de tot deze gemeente behoorende buurt
schap-Zevenhuizen een volledig distilloer-
toestel in beslag genomen bij den- beer
H. V. Het toestel en een hoeveelheid al
cohol rijn naar den rijksontvanger te Leek
overgebracht. Tegen V. is proces-verbaal
opgemaakt. j
Een kijkje in een Dnitsehe munitiefabriek,
waar vrouwen en meisjes in gewestelijke
kleederdcacht. werkzaam- zijn; De projéctii>-
len worden"- gcïnspwtcerd.'' -
- (SckerI)
K#
In deze landelijke idylle uit een klein En-
gelsch dorpje, vormt het in stelling ge
brachte tankafweergeschnt eem schrille dis
sonant.-''
{Zander)
Söl
II
•Pórt;
internal
Saki, aan dftrt ingana yan hot StjM-kanoal, ïtaat nu inj het middelpunt dor belangjtelllna in: verband met^^;de
atkmate gebeurtenissen lii do Mlddellarfdsohe Zoe. Een straattafréel In dn stad, waar do réusaehtigo palSibÓomen
oen natuurlijk decor vormen
DER
hk
'ó-é. .-.-'J
'f-l^„