i
Verschijnselen en bestrijding
aardappelziekte
der
SCH1E0AM8CHE COURANT
De voorlichting van den plantenziektenkundigen
dienst te Wageningen. Invloed van het weer
Engelsch vliegtuig gedaald
Engelsche bommen
1 Nederlandsché Unie
a
rWEËDE BLAD
Geregeld gaan or den laatslen tijd' S.'O.S.-berichten uit, vanwege den-.plan-
tenziektenkundigen dienst" te Wageningen, berichten, die tot onderwerp heb-
bon do bij alle 'landbouwers bekende en gevreesde aardappelziekte (Phy- "j
tophlbora :iniestans)."Zoowel op zand!-, veen- als kleigronden treedt-da ziek-
te in hevige mate óp, terwijl in tal van gevallen ook de knollen aangetast
worden. Wat is dó oorzaak, welke zijn de verschijnselen en hoe dient de ba-
••sti^tog-''ter"ba&d''fe:'w<>èdtó genomen? Ziedaar drie vragen;-welke wij heb-
ben voorgelegd aan den pianienziektenkundligen dienst, waar men gaarne be
reid bleek, ons hieromtrent een-en ander mee te d'eeten. 1
Vrijwel elk jaar hebben wè te maken
met de aardappelziekte,maar vooral als
het weer ia-liet algemeen warm en voch
tig is, breidt de ziektè zich Sterk uit. Zij
wordt veroorzaakt door een schimmel, die
vooral jd'e bladeren, maar ook de stengels
en' de knollen aantast, en door middel
vaïi de sporen verbreidt de ziekte zich
va|n de eeine plant naar de s andere. Het
is verbazingwekkend/, hoe snel die verbrei
ding kan gaan; in enkele dagen tijds kan
oen heel aardappelveld totaal verwoest wor
den en men kan Ianga zoo'n veld wande
lende, ruiken, dat het werd aangetast.
„Welke zijn. de verschijnselen' Van; dp
aardappelziekte.?'
„Wanneer r do bladeren aangetast, wor
den, ontstaan daarop, bruine - vlekken;, bij
warm en vochtig weer ziet men aan den
onderkant een witachtig sclümmelplUiS'Op
do scheiding! van .het gezonde en bet-bruin
geworden weefsel. De stengeiaan tasting
komt veel minder voor'; ook hier ontstaan
bruine vlekken,waarin weldra rotting op
treedt; alles wat boven de plok.'.zicli bo
vindit, verwelkt.'.Ten slotte, de knollen zelf.
Met het regenwater dringen .do óp den
grond' gevallen sporen van de schimmel
de aarde in en komen dan op. de knollen
terecht, waarin zij eveneens bruine, eenig-
zjns weeke plekken veroorzaken, a.dio bij-
alle huisvrouwen welbekend zijn. Men
spreekt in dit geval wel van het „kwaad"
in de aardappelen.
Invloed van het" weer.'-
De menschen van de praktijk wisten al
jarenlang, dat bepaalde weersomstandig
heden het optreden van de aardappelziekte
bevorderden; bij warm: en'Utevêris^vochtig;
weer was het meestal jfoj bet;
Jleteorologiseli jlhStituut.jtSfD.e Bilt^is men;-
dezo.'kwestieVnadèr'g%h'.^ónderzoek'en en
ten slotte heeft prop dr. E. van-. Ever-
dingen de weersfaot oren vastgesteld1, waar
aan' voldaan moest worden, wilde de ziek
te optreden. Zijn onderzoek leidde tot de
vaststelling van zoogenaamde kritische da
gen, welke -aan. die - volgende.- -cischen
moesten voldoen
1. Gedurende den'nacht mag de tem-
pc raluur niet beneden 10 gr. -0.
50 gr. F.), 'dalen;
2. Er móet dien nacht gedurende
minstens 4 uren dauw optreden;
3. Den volgenden dag moet de bewol
king minstens "0,8 bedragen;
.4. Dien dag moét er minstens 0,1
m.M. regen-vallen.
Op deze gronden "zijn de waarschuwin
gen gebaseerd1, welke' geregeld vanwege hét
R-K.M.I. te .De 'feit"door middelvan. de
radio en de'dagbladen'; wordenverspreid
en waarin dié landbouwers aanleiding kun
nen vindén,' omf tot bespuiÜn'g van hun
gewassen over. te gaan. - - .1
Bcstrijdingsmiddeleii.
;Wat de middelen ter bestrijding be-
'treft diorit-.'ihen er wel rekening' mee
te houden,dat - er eigenlijk.:van be
strijding geen sprake is; maar. alléén
van voorkóming;' 'of boogsiéhs stui-,
tihg van dé 'Ziekte.' ftIeh'"'gëbruïkt,'da&-:'.
voor hoofdzakelijk de Bördéauxsche
of- Bourgondische pap, eventueel- de
in dén'handel verkrijgbare, direct voor
het gebruik gereed zijnde vervamgmid1-
delem. daarvoor; .de eerste is eein
samenvoeging van kopersulfaat, kaik
en water," de laatste een mengsel van
kopersulfaat, watervrije soda en was
ter. Door met deze' oplossingen te spui-^-
len, bereikt nien, dat de schimmel, die
het kopér opineenit, zichzelf vernietigt. -
Nu wordt- er - wel -eens -geredeneerd,
dat als mén de gewassen driemaal' be
spoten heeft, men een voldoende waar
borg tegen de ziekte heeft verkregen,
maar dat -i s absoluut 'onjuist.Hét' hangt
heëlemaaivan de omstandigheden, Van
den aard' van het gewas en van hét
weer af, hoeveel maal1 mén spuiten
moet. De béste methode is,dé pJahtén
vanaf het' tijdstip,' "d'at hét -"gewas -zich
aaneen gaat sluitenóf eerder in ver
band met de waarschuwingen- van -de
Bilt regelmatig met een. laagje: pap
te bedekken. Ook het nieuw gevormde,
loof móet- steeds weer beschermd' wor
den'.. Zoo- fcan het zelfs voorkomen, b.v.
bjf sterken regenval- direct na liet spui
ter^ dat eenzelfde gewas in één week
tijde twee maal bespoten 'moe', worden.,
En'/ook' d'ont -men ër voor té waken; de
bespuitingte vroeg in het seizoen;, te hé-
eindigen. - -
GoecT resultaatter, voorkoming van, het
optreden der ziekte in de knollen- kan
wen vaak', ook bereiken döór; bét 'dood
spuiten van het .gewas, waartoe men
o.a. gebruik maakt,, van -een -vijf
hiermee, dat het gewas gedeeltelijk- af
sterft;' waardoorhét overblijvende ge
deelte meer open wordt, ér "geen broeie
rige atmosfeer ontstaat en de grond' eer
der- opdroogt. En dit allés werkt rem
mend op d'c voortschrijding der aard
appelziekte.
Ten slotte nog iets over hét rooien der
knollen. Het is noodzakelijk, ter beperking
van hét euvel ,dat men dé knollen rooit
bij droog weer, en bovendien Mj drogen
grorid; Er zijn wel menschen, die denken,
dat als bét niet regent, men gerust kan
rooien,-maar men zal er terdege op.hebben
te letten, dat de grond zelf ook goed droog
is. Verder is het allerminst aan te bevelen,
de aardappel!oopeu te bedekken - met loof,
zelfs ai geschiedt dit slechts tijdelijk.'De.
speren, die zich Wellicht in het ."loof be
vinden, kunnen dan onmiddellijk op de
knollen zelf overgaan, en daarin nog weer
groote verwoestingen aanrichten.,
l Vragen om advies,
t Dat er op dit gebied ook schriftelijk
heel wat .voorlichting wórdt gegeven',
blijkt uit het lijëige dossier, dat ons' ge
toond wérd, waarin alle corresponden
tie over aardappelziekten over dit jaar
opgeborgen zit.1 Te - betreuren is het, dat
gelijk uit, tal- van brieven blijkt, velen to
taal, niet op'do hoogte zijn met de bestrij
dingsmiddelen, - «n pias nu^ veel te laat,
zich tot den plantenziektenkundigen diénst
hébbengewend. Uit alle deel en van het
land, uit '.Groningen en Zeeland, uitLim
burg en Noord-Holland, stroomen brieven
naar Wageriingeh,-* waarin een beschrijving
Wordt gegeven van typische bruine. vlek
ken op het loof of de stengels'van hét
aardappèlgewas. En steevast luidt liet ^ant-
.woordiju^gev^iiV aan getast u oor de.'aanl-
.•ap'peiziekte.; Vropg^ifdig spuit^: ;-WarejTgé-
wenscht. gowi^Lcj[s;dit.ni(4. géspüï^i-tdaii.
grond te laten 'uitzieken, en- zé te- rooien,
wanneer'het.'droog- weer is,- en -de--grond
goed is. opgedroogd. v
Maar wie verstandig is, en goed zijn vak
bladen leest, wéét, dat hij al in bet begin
van den zomer met bespuiten moet begin
nen, want de aafdappelziekte' kanomen; niet
genezen/ alleen voorkomen, of indien dat
niet mogelijk blgkt,-stuiten in haar funeste
ontwikkeling, .i i -
BINNENLAND
Van cèn te Itijsbergen gedaalde
i>: machine namen "de. inzittcndcni de
.vlucht- -y .v:
Zaterdagochtend' orii. half '..vijf; .heeft een
zware.. Engelschë bommen werperop -den
Tiggeltech'éhbèrg bij'Rqsbergen a (N.B.) ëen
noodlanding gemaakt.-De machine verbrand-
dé gedéeitélijk.. De: zes inzittenden, van het
toestel hebben, nadat .zijhun uniform- hadl-
dén uitgetrokken; de vïuéht gënónieri'.
Het piib'lièk'-'wórdtverzócht, indien aan
wijzingen kunnén worden:-Vérstrekt, die.tót.
opsporing .vaiti een "of meer, dezer - persó-
nen-kunnén leidien; /daarvan" ten spoedigste
het dichtstbijzijnde ^Duitsche- militaire bu
reau-in kennis te stéllen!
Beloouing voor mededeslingen in
uitzicht gesteld.
Dn aansluiting op. het bovenstaande kan
nog" worden medegedeeld; dat de beman
ning, dlie zicli. venvijdérdl heeft, uit twaalf
koppen bestond!. Vermoed! wordt, dat deze
bemanning een zoogenaamdë vernielings-
groep („Sprmgkommandó"), vormt. Nog
maals '- wordt'...personen, die aanwijzingen
of berichten daarover kunnen geven, ver
zócht ten spoedigste daarvan mededoeling
te doen aan dé dichtstbijzijnde NederlandL
sohie óf Duitséhe politiepost of -bureau.
Ingeval deze «diÓh.-tihgén.vtoi.'' «énig resul
taat deidieó, wordt een flmke beloonitig in
uitzicht gestéld.;
Slechts 'génnge schade aangericht.
Den Haag is in den nacht van Vrijdiag
op Zaterdag opgeschrikt dpór eeh luiden
knal, veroorzaakt door èen Engelsche bóm;,
die gelukkig weinig schade heeft aange
richt. Het projectiel kwam neer op een
eilandje Tri een vijver, achter,in het Haag-
sche BoSch, vrij nabij Huis ten Bosch, waar
vele ruiten braken, evenals dit bij wo-
nirigen aan' hetBezuidenhout hét., geval
was.; Waar de;.bom;,voór;bestemdwas, is
niet iriidelijk;: Hét zou zéér éigenaaidig
zijn, als op. Huis fen Boscii was gemikt.
Voorts :liebben Engelschebommen in
K-oegras; (Noord-Holland) 2 koeien in de
wei gedóód'én nabij Alphen (NoordLBra-
optocsirig -' van Icöpersulfaat. Men bereiktI baritV 'eén - boschbrand,: veroorzaakt.
j"j' j - Het driemanschap spreekt te
.1 Botterdam.
Dé Nedérlandsche Unié trok Zaterdag-
midddag te Rotterdam in hét Capitól thea
ter een - vólle zaal voor -haar propaganda-
verg'adëring. Dé'bijeerikomét in bet Colos
seum theater kon wegens gebrek aan be
langstelling niet doorgaan.-. In de eerste ver
gadering spraken achtereenvolgens rnr. L.
Einthoven, prof. dr. J.E. de Quay en
mr, J. Linthorst Homan; Rotte's mannen-
kooï verleende muzikale medewerkiug en
Kommer Kleijn declameerde.
mr. L. -Einthoven.
Mr. Einthoven wees op onze schit
terende geschiedenis. Den laatsten tijd. was
échter één' verslapping 'ingetreden én an
derzijds'had een gevóél van .onvrede een
drang' naar vernieuwingdoen ontstaan.
Toen is de oorlog gekomen eu na een
aanvankelijke houding van. lijdelijkheid van
het NederJandsche volk is er wijziging
gekomen én "zoo is de N.U. geboren, orn
onze slem te verheffen. -
Die. defensie,, het proUeem van de werk
loosheid en andere voorbeelden, toonen
aan,- dater voor den oorlog in ons land
geen voldoende g-ezag -wak, dat zich krach
tig kon doen gelden. De!'N.U. houdt vast
aan invloed-: van de burgerij op bestuur
en wetgeving, inaar wil ..een krachtig be
stuur, met persoonlijke, verantwoordelijk
heid der gezagsdragers. Maar zulk; een ge
zag zou toch weer telkens tegen de ver
deeldheid in ons volk opbotscn, indien vrij
geen bezielde vaderlanders zouden, wor
den, bereid om. vóór de hoogste belangen
van ons volk. te .offeren.;.,
Ook de vcTlieifiug van' liét, levensideaal
boven materialisme en -egoïsme is een van
dé grondpijlers, waarop het nieuwe staats-!
gebouw, zal moeten xuslen.' De opvoed'ing
van de jeugd in natiofïal-en zin is. van
liet grootste belang voor -.onze toekomst.
Dit alles dient gepaard tb gaan met ver
dieping' van den Christelijkcri geest.
1 Ihrof. De Quay c-ver sociaal-
economische vraagstukken,
'f Prof; D Q u a v béliaiidelde meer so-
cLaal-econouiische puntén. SpT. zeidé in
dén aanvang van zijn -rede, dat ons volk
conservatief is en lastig van:1 het oudé af-
stiuid doet. Maar bet-is vérkèërd .op den
drempel van den nieuwen tijd stil te blij
ven staan. Wij moetan zelf leiding geven.
Onze 1 materi-eele eischen- moeten daarbij
niet voorop staan. De .geestelijke normen
dienen te worden hersteld in de - hiërar-
gische orde.
*pe voorpaamste bedrijfstakken vanons
land-^zijn -landbouw-en - scheepvaart en de
ihidusttie óp deze; beide-
'"kféTde^óncnni&óbe.-ëHnhrid1^
levens-vatbaar, wei-in groo-ter .verband1. Bot
terdam -als aan- en:: afvóe-rliaven'is daar
hef-bewijs van!" In het-, sroatece verba/nd
dient -onze economische structuur gewij
zigd té wónden in een gebondene. Bij alle
socialè hervormingen gaat liet evenwel-om'
een kwestie, vangeestesgesteldheirlDé z.ui-
verste .basis d'aarbij is dé Christelijke le-:
yensbeschonwing. Ons möét liet wel on
wee onzer medem'enschen oeris wat meer
aan het' hart gaan. Er moet een rechtvaar
dige belooning van den arbeid-komen.
Een groot ere sam enbi ndingj meer samen
werking van dén top tot in. alle regionen
doorgedrongen, is noodzakelijk. Snelheid is
gebódën. want. er is weinig tijd, te verlie
zen, als wij zelf nog willen meepraten.
Mr. Linthorst Ho-man over ons
e volkskarakter.-
Mr. J. Lintho rst Homan gewaagde
van-de, deernis/welke ook;in hét Noorden
des lands wordt gevoeld over Rotterdam's
oorlogslot en van liet ook in het Noorden
levende besef, dat' wij allen gezamenlijk
hetvaderlandschie wel en wee moeten
dragen. i
Het ds' geen wonder, dat liet verlangen
naar een sterke. Nederlandsché eenheid zoo
tóëriëëmt, nu men in allev kringen reeds
jarenlang, vergeefs naar-waire saamhoorig-
heid heeft gestreefd en nu de - ervaringen
van de laatste jareir en ook van_d-en oorlogs
tijd deden zien, dat inderdaad z-eer ingrij
pende wijzigingen in -ons--maatschappelijk"t"
en staatkundig léven noodig zjjn. Ook de
houding van ons volk bij de demobilisatie
deed, gelijk tevoren bij hét werkloosheids
vraagstuk, de fout zien, dat er geen sterke
sociale samenhang fe, doordat de onderlinge
afstand te groot is.
Wie dan ook Zelfs nu nog 1 uitstel der
daadwerkelijke saamh'oorighleid bepleit, mis
kent ons volks verlangen naar kordate op-
lóssingen. ft-
Het is droevig dat Zij,, die naar 'sterkere
eenheid streven; ook nu* nog* hét -.\terwijt
te hooren krijgén,' ons nationale volkska
rakter-te miskennen. Zelfs aan de Nèder-
landschë'Unie, wolké streeft naar verdie
ping vén den chVTstelijken geest ia ons
volksleven ert welker aanvoerders juist door
hun verlangen naar daadwerkelijke liefde
voor 'dén' naaste worden gedreven, verwet
men 'dit. Men. behóórde in te zien, dat wiij
óns ook in de maatsehappeljpde organi
satie offers moeten getroosten, omdat hét
yerleden heeft héwezen,- dat;wij er-niét
komen 'door los rian elkaar den, eigen; weg
- \-''M te - --
tÉÊmm-
De Opbonwdicnst heelt een aanvang gemaakt met hel eerste groote ontginnings
object- Tachtig H.A. moerasgrond zal in akkerland worden herschapen. Het werk
zal worden uitgevoerd aan de Noordelijke oever van de Merwedc tusschen Papen-
drccht en Slicdrecht. De Opbouwdienst aan het werk. (Polygoon).
Weer kaas op de markt! Er was weer vol op bedrijvigheid op de kaasmarkt te Alk
maar,: 'al was de aanvoer van kaas de helft van vroeger. Vele vreemdelingen kwa
men een kijkje nemen. .-■■■■ (Polygoon)
Eten Britsche wachtpost aan den ingang van dc internationale concessie te Sjanghai.
-. v":-. ,-'.:.'-1 (Zander)
HEB
MAANDAG 49 'AUG/? «1940.' No. - 22556.
de volkseenheid wol zal worden bereikt.
Zegt nu de héér Slotemaker de Bruïne,
dat wij daardoor halve menschen krijgen,
dan luidt het antwoord, dat spr. ook reeds
eerder' uitte: De- Nederlaudschè Unie 'wil-
waarlik niet halve menschen, zij wil inte
gendeel, dat ieder, gedragen en hoogge
houden door eigen geloof en eigen idealen,
als sterke persoonlijkheiden groot en gaaf
karaMer werkt.vooriz5jn volk.als geheel/Dat
dit in het werleden voldoende gebeurde,
kan niemand beweren.1 De Nederlandsche
historische ontwikkeling worde hooggehou
den, doch! niemand verlieze daarbij uit
het oog, wat deze tijden van ons volk
ais sterke eenheid naar binnen én naar
buiten verwachten. -
Dagelijks ervaart de Unie, dat men dit
in allé kringen zonder onderscheid inziet.
De gevolgen daarvan zullen volgens spr.
niét uitblijven. -j
te gaan m de hoop, datj>p den duur zoo j Vergunningen voorautobusdieristen
Tegen resp. 26 Augustus en 2
Brand in Italiaansche papierfabriek.
i'-'i Een groote brancf heeft gewoed in. de
papierfabriek Burgo te Maslianico, bij Co-
,mo (Noord1 Italië). Het vuur was door ón-
hekéndé oorzaak in de: oeHulpse-<*ifdeéling
Óritstaan èri breidde zich zeer snél uit.'
September a.s. ingetrokken.
In het vierde uitvoeringsbesluit van dpn
secretaris-generaal van het département van
waterstaat betreffende het vervoer van per
sonen en goederen kwam dé volgend1© be
paling vóór:
„De vèrgonnirigen vóór aulo-büsüjenstén
en groepsveivoer 'zoo-wol binnen een go-
meerite als "in meer'dan één gemoento,
vérléendi .krachtens dé wet autóvervoer pèr-'
sonen, worden* met ingangvan een nader
door dén - secretaris-generaal, van ..het dé
partement van waterstaat vast te stollen,
tijdstip tijdelijk ingetrokken".
De secretaris-generaalheeft tlians het
tijdstip, in bovenstaande bepaling bedéekl,
vastgesteld op 26 Augustus 1.940 voor
autobusdiensten én óp 2 September 1940
voor groepsvervder.
Ten aanzien .van j do verdere bépaiirigen
van het Uitvoeringsbesluit zij verwezen
naar Verordeningenblad! no.' 9, uitgegeven
6 Juli 1940. - -
Ter verdrddélijking- 'diene, dat de com
missie autovervoer personén reeds een
aantal vergunningen heeft "verleend, welke
in werking treden bij'; dé intrekking' der
béétaande. 's'*' -
I
MKÊÊÊm
