De toekomstige taak van het
Nederlandsche bedrijfsleven
m
1
msÊt*
Belangrijke verklaringen van Commissaris-
generaal dr. Hans Fischböck
S3T-*
BENNEM1AND
Ordening
Het vermogen der vrijmetselaars-
1 tioges
Ned. Roode Kruisambulance
if
Nf!
Brandplaatjes
Dir. Hans Fischböck de commissaris-gene
raal voor financiën en economische zaken
bij het Rijkscommissariaat schrijft in de
D.ivilsche Zeitung in denKinderlanden over
de toekomstige Laak voor liet Nederland
sche economische leven.
Die capaciteit van de Nederlandsche in
dustrie wordt, volgens dr. Fischböck, beter
gebruikt dan in vele jaren voor den oorlog,
maar nog geenszins bevredigend. Het doel
is orn te komen tot een volledige inge
bruikneming van alle productieve, voor liet
gcheele economische leven nuttige krachten,
gelijk dat in liet Duitsche rijk liet geval is.
Voor zoover hiertoe de verschaffing van
grondstoffen ivordt vereisckt, die binnen
lands niet ter beschikking staan, kan er
mee gerekend worden, dat deze grond
stoffen in dezelfde mate en onder dezelfde
voorwaarden aangeworven en verschaft z:ul
len worden, als in liet Duitsche rijk. Het
Nederlandsche economische léven zal zich'
daarbij moeten verzoenen met het feit,
dat do door de beperking noodzakelijk
geworden voorzieningswijzo voor den iu-
kooper andere problemen stolt, dan op de
vrije wereldmarkt waren op te lossen. Voor
den ondernemer zelf volgt daaruit de ver
dere taak zijn, produclieprogramma niét
alleen te regelen naar de vraag van zijn.
clientele, maar in do eerste plaats naar
do noodzaak van den staat, die bij de ver-
deeling van de aanwezige voorraden grond
stoffen den doorslag geeft.
Tol de problemen, waarvoor de Duitsche
volkshuishouding gestaan heeft, behoort
naast de verschaffing van de noodzakelijke
grondstoffen in vele gevallen ook beschik
baarstelling van de noodzakelijke werk
krachten, en de vrije industrieeJo capaciteit.
Beide zijn in vele bedrijfstakken in Neder
land nog rijkelijk, menigmaal al te rijkelijk,
voorhanden en de taak beslaat nu daarin
de' in bet Duitsche rijk bestaande"behoefte
in Nederland te dekken.
- .Om de belanghebbenden nader lot
elkaar te brengen en do beslaande
mogelijkheden te onderzoeken bestaat
h'et ;plan om in-.besprekingien,van. voor
aanstaande irtdustriêelen uit het Duit-,
ïcvzsche; rijfc-eu-uit- Nederland - lot-resirlta-
ten te komen, welke zul'en., leid en.
tot de grondslagen voor een arbeids-'
verdeeling 'binnen de lijst dér bestóan-
dé producti etakon op dén grondslag
van gclijkgereclitigheidDaarbij wordt
er geenszins aan gedacht de in Neder
land sedert den wereldoorlog bedreven
industrialisatie terug te schroeven, in
tegendeel de bedoelingis daar, 'waar
de i ndus 1 rial i see r in g s p os i tie van het
góhoele Europa de uitbreiding óf dé
oprichting'.van nieuwe industrieels in
richtingen. wensclieljjk laat schijnen,
eend et gelijke taak op te dragen aan de
Nederlandsche economie en daardoor
aan de ondeinemerswérkzaamlieid ook:
op industrieel, gebiedde overeenkom-;
stige nieuwe mogelijkheden ,te openen.
Kauwen economische be
trekkingen.
Bjj de verwezenlijking van deze of der
gelijke taken zal het óók dikwijls "nuttig
blijken nauwere economische betrekkingen
lusschen Nederlandsche fen Duitsche belang
hebbenden te vestigen, inaa.r levendig zal
ook wórden begroet, dat Nederlandsche on
dernemers. en kapitalisten meer dan tot
dusver reeds hétf geval was belangen in
het Duitsche rijk, zoeken. Moeilijkheden op
het gebied van bet betalingsverkeer zullen
dergelijke transacties niet in den weg slaan.
Het laat zich aanzien, dal binnenkort ver
dere uitbreiding gegeven zal worden aan de
reeds tot stand gekomen vergemakkelijking
van overmakingen tusschen bet Duitsche
rijk en Nederland.
Het in Nederland beslaande prijsniveau
schijnt voorloopig door den u-ettelijk ver
ordenden prijsstop vastgelegd. Uitzonderin
gen zullen geenszins worden toegelaten in
dien daardoor bet Duitsche prijsniveau zal
worden overschreden, fnzooverre hierdoor
een aanpassing van de Nederlandsche prij
zen aan die van het Duitsche rijk zou vol
gen zal moeten wordeii overgegaan tot een
herziening van de beslaande invoerrech
ten ten aanzien ran Tiet Duitsche rrjk.
Oók de fMitschë invoerrechten uit Ne
derland zullen dienovereenkomstig behan
deld moeten worden, wanneer den Neder-
landschcn producenten voor hun leveranties
aan het rijk. de Duitsche biimenlaridsche
prijzen verzekerd' zullen wodren.
.v'.' >*;i\v;';r>;
- Hervorming van de belastingen.
De- te verwachtenachteruitgang van de
douane-inkomsten van den staat 'en de
buitengewone uilgavén, welke óp dó be-
grooting'drukken, maken menige belasting
hervormingnoodzakelijk, welke tot deel
moet liebbén dó belastinginkomsten aan
zienlijk ie doen stijgen. Bij deze hervor
ming wordt in de eerste plaats rekening
gehouden met de eischen van sociale
rechtvaardigheid'.
'Overigens zal de Nederlandsche bevol
king steeds voor oogen moeien hou
den, dat zij per hoofd van de bevol
king ongeveer half zooveel belasling
betaalt, als de Rijksduitscher. Wel
licht zal bij deze gelegenheid ook de
mogelijkheid blijken te bestaan hier
bizonder gecompliceerde fiuancieclo be
trekkingen lössclicn den staat en de
andere openbare lichamen, in het bi-
zonder de gemeenten, te vereenvoudi
gen.
De handel, zoowel de groot- als de klein
handel, schijnt iri vele takken overvoerd
te zijn. Voorzoover dat het geval is, moet
daardoor de chronische werkloosheid aan
sprakelijk worden gesteld!, die talrijke werk
zoekenden genoodzaakt heeft bezigheid: in
den handel te zoeken. Overwogen zal kun
nen worden, óf.-ten 'in welken vorm hier
geholpen kan worden door vermindering
an het aantal bedrijven, waardoor de om
zetten van den1 afzonderlijken ondernemer
grootcr worden en het mogelijk wordt de
hier vc-elal buitengewoon hooge handels
marge in de prijzen te verminderen. De
daaruit voortvloeiende besparing zou dan,
hetzij den producenten, hetzij den consu
menten ten goede kunnen komen.
De Nederlandsche scheepswerven
Dr. Fischböch constateert, dat een ho-
langrijk deel der Nederlandsche koopvaardij
vloot vaart in direct of indirect Britsch be
lang en flat, nog niet is' te voorzien, wat
daarvan de consequenties na 1 den Oor
lóg: zullen zijn van Duitsche zijde
Daarentegen kan .ter mee. gerekend wor
den, dat de .Nederlandsche werven reeds
thans in toenemende mate van opdrachten
én devdaarvoor-vérefschté grotidsloffón.voor
'zien'"(zullen"" wórden, dmte' üi" aanmerking
mOet' vvörTea"gerionien, dat na den oorlog'
Óen aanzienlijke behoefte aan alle soorten
zeeschepen zal bestaan, tol dekking waar
yan de Nederlandsche werven evenals de
Düitschb tot hun volle capaciteit zullen
kunnen en moeten medewerken.
principioelen' aard op het gebied van
- het bedrijfsleven noodzakelijk en on
vermijdelijk zijn. Op den grondslag van
eigen beheer en branclic-orgajiisalie ral
een unificatie van dg bestaande organi
saties onder centrale, op de ojienbare
belangen gericlile leiding moeten wor
den nagestreefd.
Arbeiders naar Duitschland.
Dó tewerkstelling in bel Duitsche lijk
in liet l.hiilsche, in liet Europeesche, inaar
vooral ook Nederlamlsche belang is nood
zakelijk en inoct met klem worden nage
streefd. Aangenomen inag worden, dat liet
(ot dusver bereikte aantal van 50.000 in
het Duitsche Rijk tewerkgestelde Nederland
sche werkkrachten nog aanzienlijk kan stij
gen, met het' oog op de gunstige arbeids
voorwaarden, do onbeperkt mogelijk ge
maakte overmaking van loonoverschotteu
en de aan de gezinnen der arbeiders van
Nederlandsche zijde toegestane sociale toe
lage. Het spreekt-, vanzelf, dat aan liet be
ginsel van vrijwilligheid bij de aanvaarding
van werk in het Duitsche rijk zal wocg&ï
vastgehouden.
De dislributiemaatregcbu.
Aan hel slot van zijn artikel stelt dr.
Fischböck vast, dat de consumptie tenge
volge van de noodzakelijke distributiemaat
regelen principieel op dezelfde grondsla
gen geregeld is als in het Duitsche rijk
bij het begin van den oorlog zijn inge
voerd'. Dit stelsel,; dat in het Duitsche rijk
de proef reeds doorstaan heeft, zal ook
de Nederlandsche bevolking ervoor be
schermen, dat de noodzakelijke beperkin
gen de breeïte massa in ellende storten
en tot verrijking" van voldane plutocraten
leiden. De vereisctitc voedings- on voeder-
middelen worden' -in liet binnenland in een
omvang geproduceerd, welke de lcvcns-
middelenvoorzièning van liet Nederland
sche volk overeenkomstig de thans gel
dende normen onvoorwaardelijk verzekerd
laat schijnen, ternc-.r daar de voorraden
zoo zorgvuldig beneend worden, dat de
door den oorlog teweeg gebrachte achter-
uilgang in de productie op 'menige gebie
den voor vrijwel 'onbeperkien tijd- kan wor
den opgevangen.
De bouwbedrijvighcid.
De schrijver merkt op, dat de bedacht
zaamheid van- het Nederlandsche bedrijfs
leven. de ontwikkeling der bouwbedrijvig-
heid hinderlijk in den weg staat.
Het mag rijln, dat niet voor ieder houw
plan reeds bij het he-gin van liet grond
werk' alle grondstoffen en materialen tot
aan de voltooiing toe ter beschikking slaan,
het kan ook niet geloochend worden, dat
stagnatie in dejrijftouw van invloed is op
do rentabiliteit, „xpaar in de huidige bui
tengewone omstandigheden is het de plicht
van den ondernemer risico's van dit soort
op zich te nemen en het algemeane be
drijfsleyeri daardoor: te dienen, dat die
werkzaamheden, die thans uitgevoerd kun
nen worden en waarvóór materialen en ar
beidskrachten aanwezig zijn, als fu'ndee
ringen en dergelijke'- het eerst begonnen
worden en met kracht worden uitgevoerd.
Autosnelwegen
Er moet voor gezorgd worden, dat de
aanleg .van den autoweg in aansluiting
aan den rechts Van den Rijn uit het Roer
gebied komende verbinding óver Einnie
rik wordt voortgezel, tot waar deze zijn
aansluiting vindt aan den NederlandSchon
stedendriehoek. Verder moet ook meer
naar het Noorden een West-Oostelijke
autoweg tot stand worden gebracht om
een kortere verbinding te scheppen met
de provincie Overijsel en verder naar het
Oosten met aansluiting naar. Berlijn.
ElcclrieiteiLsbci'rijveii als
melkkoetjes.
In het electriciteitsbedrijf heeft de beper
king tot de behartiging'van individueel e be-,
drijfsbelangen tot schade van het geheel
zich bizonder duidelijk daarin geuit, dat een
verbindingsnet, dat de bedrijven in slaat
stelf elkaar over en weer te helpen en daar
door; "hétbedrijf economischer te maken,
niet aanwezig is. liet valt óp; dat vrijwel
alle. Nederlandsdie centrales óver aanzien
lijke technische reserv'esfbe.scliikken1. V! je niet
worden gebruikt; Dte verbinding van de be
drijven onderling zal tezamen met de reeds
vóórbereide aansluiting aan liet West-Duit-
,'sche. hóógspaniiingsnet een rationeel ge-,
bruik van;dó aanwezige productiemogelijk
heden scheppen.
- Ter behartiging van de vérstrekkende
taken van het economische leven zul
len organisatorische maatregelen van
In beslag genomen;
De commissaris-generaal voor brzondcre
aangelegenliedóh-,heeft in opdracht van den
rijkscommissaris Ateor-dthezette Nederland
scbe •gebieden de volgonde" béscllikki'ng "ge
nomen- over de- inbeslagneming van de
vermogens dór ontbonden vrijmetselaars
loges .en gelijksoortige vereenig ngen.
1. Het hij beschikking vt? den bevel
hebber van dé Sichorheikpolizo en'van
den Sionerheitsdïenst van '3 Sootcmber
19.40 voorloopig in beslag g-momti ver
mogen der ontbonden vrijmetsolctovslo, ;es en
soorlgelijke vcroenigingen, met inbegr'o van
hun onder- en neven organisaties,, en Oi.er
turn invloed slaande privaatrechtelijke
rechtspersonen, stichtingen en inrichtingen,
wordt op grond van art. 1 der verordening
nr. 33—1940 van den rijkscommissaris voor
de bezette Nederlandsche gebieden, voor
doeleinden van algemeen nut overeenkom
stig art. 4 van de verordening nr. 331940
in beslag genomen.
2. Als beheerder van het in beslag ge
nomen yermogeh is aangewezen de advo
caat inr. Joan Muller,BentincksLraal 6,
Den Haag. 'Hij is gemachtigd om tot liqui
datie over te gaan.
De tweede reis naar Zuid-
Frankrijk:
Zaterdagavond is de Nederlandsche
Roode Kruis-ambulance van haar tweede
reis naar Zuid-Frankrijk; teruggekeerd mot
"48 zieke Nederlandsche vluchtelingen, waar
onder 26 vrouwen. Eén twintigtal werden
naar hun woonplaatsen in België terug
gebracht, de overigennaar diverse, plaat
sen in Nederland. Onder hen waren oude
vrouwtjes van over de zeventig jaren, ter
wijl de jongste vluchteling een baby van
6 weken was, op de vlucht geboren.
De route die de ambulance gevolgd heeft
was Parijs Vichy Toulouse Per-
P'ignan ArgelozeSt. Cyprien en Le
Vernet en vervolgens terug over Toulouse,
Montauban en Parijs.
Deambulance had een groote hoeveel
heid geneesmiüdelen, kléine, antidysente-
rie en antityphussera meegenomen voor de
kampen St. Cyprien en Le Veritfet. Vooral
de lcikine kwam zeer góed van pas, aan
gezien juist oen malaria-epidemie was uit
gebroken.
Bij aankomst te Vioh y werd aan de
Santé Pubh'quc een lijst van déze genees
middelen overhandigd. De Frausche auton-
teiten waren daar mee zoozeer ingenomen,
dat zij als tegenprestatie de 16 nog in
het kamp Le Vernet verblijvende Neder
landers in vrijheidstelden en aan Sè am
bulance meegaven.
De ambulance bestond uit 2 groote reis-
autobussen én 1 vrachtauto.
Een dorp, dat men op de meeste landkaarten tevergeefs zal zoeken, is Rips,
editor mei om zijn onaanzienlijk aanlal inwoners van slechts 500, want er zijn
kleinere plaatsen, die ai sinds jaren met eere vermeld worden, doch eenvoudig
om liet leil, (lat het nog pas kort beslaat. Dit dorpje ligt in de Brabantsdie Klotter-
pcel, en is ontstaan door het ontginningswerk van deze woeste gronden, die nu
onder leiding der Nederlandsche Heide Mij. in mnci 200 beclaren vruchtbaar bouwland,
wordt omgezet. Eenige landelijke buizen m het dorp. (Polygoon).
De dienst der Amsterdamse lie gemeentetram, die kers tel werkzaam beden aan de trambaan
verricht, beschikt over jiractischc schaftlokalen, n.I. oude autobussen, die er niet.,
gek uitzien inct oen keurig schoorsteentje er-op. (Polygoon).
r,*V.d
De strijd voor Solloem. Italiaansche soldaten verdekt opgesteld.
Mi
(Schor!
F,
Op een marinewerf in de Yercenigdc Staten worden oude torpedoboot jagers voor
Engeland opgeknapt. (Sciierl).
In Friesland gevonden.
Te Ternaard (Fr.) en omgeving zijn tal
rijke Engelscke brandplaatjes gevonden.
Sommige kindóren vonden er twintig en
meer. Ook in Hantumhuizen (Fr.) trof men
dérgelijke plaatjes aan.
Meer dan tachtig Engelschc versperringsballons zijn door den storm van dó vorige
week naar Zweden afgedreven. Men ziet er hier een, hij Stockholm lot dalen
werd gebracht. (Sdierl).
