de spoorweg mmsm Frankrijk's débacle WAT BIEDT 69109 69744 St. Liduinastraat LEDERWAREN 69773 69400 Boterstraat 2832. 67664 67777 69551 68109 Groenelaan 681 1 0 Singel 68111 Kreupelstraat' 68886 68484 68251 67556 68796 69899" 68604 68142 68752 De gevolgen der volksfrontpolitiek. Dévaluatie en duurte, werkstakingen en kabinetscrisis. Bankiers door j. iicchdoït Algemeen- Installatieburean Bakkerij Bedrijïsldecdin Levensmiddelen! BIJLOO'S WIKKELS Meelfabrieken Huodseiiappen dienst Bouwkundige Meubileerin (Complete) Machinefabriek Papicrvcrnictigïug Pompen Rund- Kalïs- en -Varkensslagrerii Schoorsteenvegen Hoeden, Petten (ook in laken) Hals- en Deeoratie-Seüilder gT van meurs, LANGE HAVEN 5. Stempels naamplaten Stoffen -Man ufae turen Woningbureau Zalen te buur Gemengd Nieuws De wereldtentoonstelling te New York (Slot). In dit artikel onderwerpt onze Pa- rijsclie correspondent, aan de hand van de politieke geschiedenis der laatste jaren, de voornaamste oorza ken van de Fransehe debacle aan een nadere beschouwing, oorzaken, welke men dient te kenrteu om de huidige siluatie in Frankrijk te kunnen be grijpen. De verzwakte positie van Frankrijk, al dus hebben we in ons vorig artikel be toogd, bestond reeds lang voor bet uit breken van den oorlog. l>e hoogst on gunstige positie was een gevolg van vele en veierlei oorzaken, welke we aan de hand van een stukje politieke historie van Frankrijk wat nader willen belichten. Men rekent de politieke „insolventie" met haar kapitaalvlucht eenerzijds en wei nige credietwaardigheid anderzijds, te be ginnen bij de opkomst van het volkslront in Frankrijk, Heeletnaal juist is dat niet, ook voordien was het allerminst boterlje nog fraaier te maken was het wederom Cliaulemps, die, nadat Duladicr had be dankt en Bonnet en Blum niet slaagden, hel nieuwe kabinet formeerde. Ondanks zijn voiksfrontprogram was dit een min derheidskabinet, onmachtig oin tc regee- ren, althans zonder volmachten. Alleen reeds hel gerucht, dut Chautemps ook al „pleins pouvoirs" zou verzoeken en een lecning vari vijftien milliard voor de lands verdediging noodzakelijk achtte, deed den franc op een dag in Maart binnen een half uur met tien punten kelderen. Voorts verklaarde Chaulemps onbewimpeld, dat slechts een politieke wapenstilstand en sociale vrede ter stimuleering van het Fransehe bedrijfsleven het land nog kon den redden. Hel antwoord kwam even prompt, de socialisten verklaarden bij mon de van Sérol, dat zij de regeering niel lan ger wenschen te steunen, waarop het twee de kabinet-Chautemps op 9 Maar! démis- sioneerde. Itegecrinjr zonder regee rings- tot den boom, doch toen het volksfront program. aan het bewind kwam ging het met Frank.-1 Volgens regel en ritus was thans de rijk in versneld tempo naar den afgrond, dat kan niet worden ontkend. Regeering van Leon Blum. Het volksfront, dat de „Pierre philoso- phale", de steen der wijzen, heette te zijn, ■werd gevormd op 15 Juni 1936 en steun de in de Fransehe Kamer op 390 van de ruim zeshonderd stemmen. Het stond aan vankelijk onder socialistische leiding met Léon Bium aan het hoofd, BInm, die het de eerste maal tot 21 Juni 1937 heeft vol gehouden. Men vrage echler niet ten koste waarvan. Reeds in September 1936 moest tot dévaluatie van den franc worden over gegaan, de befaamde franc van Auriol was geboren. In Maar! 1937, na negen maanden van dure experimenten, zag de socialistische premier zich wel gedwon gen om een „adempauze" Ie proclameeron. Een defensieleening werd tegelijker!ijd uitgeschreven, waarvan de opbrengst, cir ca acht millioen, door Vincent Auriol ge deeltelijk voor andere doeleinden wen! aangewend, Het is voornamelijk deze daad, waarvoor de oud-minister van financiën zich thans tegenover de rcchlers van Riora zal hebben te verantwoorden. Een paar maanden later vie! Blum toch over de gevraagde volmachten, die de Se naat hem vierkant weigerde. Er gaapte reeds een diepe klove tusschen Kanjer e.a Senaat, en Léon Blum ijverde voortaan voor de opheffing van den stijfhoofdigen Senaat. Chaulwnps als premier. Er werd' een nieuw volksfrontministerie gevormd, thans onder radicaal-socialistisch .bestuur met Chautemps als minister presi dent en Bonnet als minister van financiën. Welnu, Bonnet, die zich later als mi nister van buiten landscbe zaken tot de laatste ininun' tegen den oorlog is blij ven verzetten, besloot tot een nieuwe dé valuatie, althans iets, dat er verdacht veel op geleek. Er kwam een „vlottende" franc, die eLf maanden lang tusschen een waar de van tien en elf centimes gouds zweef de, hetgeen alweere een paar centimes min der was dan de waarde van den franc- Anriol. In dien tusschentijd was het met de Fransehe politiek verder bergafwaarts ge gaan. Midden Januari 193S gaf het kabi net-Chautemps den geest, waarbij zicli het vreemde geval voordeed, dat een deel der oppositie aan de zijde der toenmalige re geerders stond, terwijl een deel van den regeeringsaanhang, met name de commu nisten, in de oppositie ging. Om de figuu; 41) „li- weel in elk geval, dat jij het beste met me voor hebt," zei hij met een stroef glimlachje „Daar ben ik trotsch op, Ada. Het is pretti". een vriendin te hebben, die je Ingrijpt. Dan xun je len minste eens pralen over je moeilijkheden." Geroerd door het verdriet, dat uit zijn stem klonk, groep ze zijn hand. „Dat hoop ik altijd voor je te blijven, Ben. Als je wist hoe graag ik je wil hel pen... om wat gelukkiger te worden." Hij raakte verward door den blik uit haar mooie oogen. -Hij zag er liefde en verlangen uil spreken en wist, dat die hem zelf colden Ais besefte ze, da.' *re zich le veel bloot gegeven nad. reed Ada-haastig weg. Ben keerde terug naar zijn papieren en teeke- ningen met een noofd vol gedachten aan haar. Hij wa= in de war, had medelijden mei haar en voelde zich toch ook een beetje gevleid „In elk geval zij houdt van .me," .dacht -hij woest. „Mar/ heeft me beschul digd, dat ik op Ada verliefd was, maar waarom ook niet? Zij begrijpt mij en mijn ■werk tenminste en houdt van me. zooals ik nu eenmaal ben, niet zooals haar tomanhscbe opvalting mé hebben wfi beurt weer aan Blum om een regcornjg, tenminste een ministerie samen te stellen. Hij zag tal van mogelijkheden, welke slechts even zoovele onmogelijkheden bleken te wezen, maar (en slotte slaagde de leider der socialisten tdch, zulks met medewer king der communisten en zonder eenig re- geeringsprogram. Dat maakte al dadelijk een slechten indruk; toen Blura zijn mi nisterie van vandaag gereed had, praatte men in de couloirs der Kamer reeds over het kabinet van morgen. Het leven van dat vierde volksfrontministerie kan men dan ook bij dagen teilen, het legde het loodje binnen een inaand. Praciiscii ge sproken was toen het volksfront dood, in fictie bestond hel weliswaar nog tot Augus tus, maar niet in feite. Wat had hel gebracht? Devaluatie en duurte, stakingen en sluitingen. Er bestond een status in statu, het vakverbond, dat ieder oogenblik opnieuw bereid was om liet algemeen belang aan een groepsbelang op te offeren, de vijfdagige werkweek rischte en als vanouds met het beproefde middel der staking dreigde. De diverse regeeringen hadden de macht over haar aanhangers verloren, Blum werd in eigen partij schaakmat gezet, zooals George Bon net liet verging i n de zijne, met het van zelfsprekend gevolg, dat men in den boe- rem der regeeringen eveneens aan het kijven en krakeeien sloeg. Partijgeest heerschte overal, de menschen maaklen het hun zelfverkozen regcering dermate laslig, dat bijvoorbeeld de transportarbeiders eens op eigen houtje gingen staken en oaannede het einde van het volksfront zelve verhaastte. Chautemps had nog zoo veel ruggegraat om te weigeren zich de wet te laten voorschrijven; de socialistische minister Dormoy daarentegen was soepe- peler, voelde voor concessies en zocht onderwijl compensatie in de arresta'ie van aanhangers der uiterst rechtsche partijen, welke ,,cagoulards", waaronder zich vele bekende en verdienstelijke lieden bevon den, hij te vuur en te zwaard vervolgde, een feit, waarvoor het Hof van Riom hem Tli ans ter verantwoording roepL Dc zondebokken. De schuld van de algemoane ontredde ring wierp men op de andersdenkenden, die men gemakshalve maar fascisten noemden, hoewel die evenmin zijde sponnen bij den trecrigen gang van zaken. Onderwijl wees de curve 'van den wisselkoers van den franc als een vliegertouw naar boven, het economisch leven was volkomen ontwricht DE RADIO MORGEN? WOENSDAG, 30 October 1940. Jaarsveld, 414.4 M. VARA uitzonding. 8 ANP, gramofoon. 10 VPRO: Morgen wijding. 10.20 Voor arb. in Continubedrij ven. 12 Orkest. 12.45—1 ANP. 1—1.15 Gramofoon. 2 Voor de vrouwen. 3 Voor do kinderen. 5 Gramofoon. 5,15 ANP. 5.30 Sylvia orkest. 6.15 Gramofoon. 6.-15 Reports ere of gramofoon. 77.15 ANP en sluiting. Kootwijk, 1875 AI. KRO uitzending. 7 Ber. Duitsch. 7.15 Wij beginnen den dag. 7.30 Ber. Engelsch. 7.-15 Gramofoon. 8 ANP. 8.15 Grnmof. 9-9.15. Ber. Duitsch. 1 ANP. 1.30—1.15 Ber. Engelsch 2 2.15 Ber. Duitsch. 2.302.45 Ber En gelsch. 3.30 Ber. Engelsch. 3.15 Gra mofoon. 5 Ber. Duitsch. 5.15 ANP. 5.30 (2 LIJNEN) Fa. Wed. M. van Meurs, Broers- veld 53. Erkend gasfitter. Erkend installateur. Uw adres bij ver huizingen. Né 6 uur tel. 67879. Amsterdamsche Bank N.V. Bijkantoor Westvest 36 Alle Bankzaken Assuranties Krommenhoek, Singel 101. Uw bakker. CQQjj Maltha's Lederhandel, OOO I I Broersveld 145 - 152 Leder-fournituren, Koffers, Actetasschen, Reparation F. Röttgering, Hoogstraat 17. Grootst Speciaalhuis. Onderwijsfonds voor do Scheepvaart. C Gramofoon. 6.3Q—6 15 Ber. E gelsc.h. 7— 7.l'ó ANP en stuiting. MEIJER'S Zakentelefoon Vlotte verzending Alle boodschappen Experts in telefoonreclame HOOIKADE 2 Beëedigd Taxateur van Onroe rende Goederen, j. Bokhorst, Overschieschestraat 106 Boa.- men nog wilde redden waf 'ér te red- 68154 den viel, kreeg Blurn gedaan, dat do Ka mer voor rond negen miljard inflatie stem- de, schoon met geringer-meerderh'-i l dan 'taincstasschoa ooit bij do volksfrontregcoring was voor- g ~jQQ^ F, REISS, BROERSVEST 21 N.V. A. Tteman, Hoofdstraat 39, Tarwebloem Tarwemeel Tarweafvaüen. i G. J. de Jager. Dirk van Wassenaarstraat 35. Showroom Rembrandtlaan 7. (2 ujnen) Modern ingericht reparatiebedrijf Jac. v. d. Waal, Westmolen straat 25-27. Inkoop alle soorten oud papier en metalen. gekomen. En de Senaal knahho] le er voor- ziel Hi gl ijk nog een paar millianleh af. Waarlijk, hel was een faillieten .boelel, dien Dal ad i er op 8 April 193S te bereddé- Drukwerk ren kreeg, en de toestand bleef onzeker, In Augustus hield de nieuwe premier een 0/525 rede, tengevolge waarvan <ie ministers I'Tossarri en Ramadier hun on'sa1 in'ion- den; in September, midden in uë ino blijk- (jrlas heden, begonnen de bt-mvvakar ei Iers een staking: begin November brak er een nieu- Do 35 kabinelscrisis uit, die overigens slechts t en minsten duurJe en Paul Revra id van Justi- tie aan Financiën lira lit. Duin lier regeerde i (xOUu- en Zilverwerken Speciaalzaak in: Damestasschen, koffers, en alle soorten lederwaren. Reparatie-inrichting. Drukkerij Wijchers, Walvischstraat 3, Handels- en Vereenigingsdruk- werk. N.V. Van Katwijk's Glashandel, Lange Kerkstraat 38. Alles op dit gebied. Verkoop, Verhuur en Reparatie Willem Fontijne's Pompen-en Motorenhandei, Noordvest 85. Benzine- en Electromotoren. Fa. J. H. v. d. Watgr, Dam 52. f*~7CQQ H. Th. v. d. Vlerk, OïSO Rotterdamschedijk 268. Gediol. Uurwerkmaker. Piet Heniger, Passage 1. Heerenmode-artikelen. Vraagt tel. zichtzending. met volmachten, doch moes! we! blijven laveeren, de begroeiing van '939 .wees een tekort aan van dertig milliard; November kwam met een algemeen,' wcri.s:axing, die I hoewci geen succes, dent boel zoo moge lijk nog meer in het ongereede bracht. Het is tenminste de verdiens e van Chau temps en Daladler, Jaler 'van Reynaud ge neest, dat zij de wonde plekken hebben j blootgelegd. Men kan evenwel dg schrik- j C O OG Cl barende dénata[i!eit van jaren nio' ophef- j OOt Ju fen door verhooging van den kindertoeslag en .het instellen van een huwelijkszang, P(Hain werd vervangcn> de uit de men kan de schade van jaren portgpolihefc bericMen in ,de dagWaden teko[lde Fran. met herstellen door een hervorming van het,^ te yichy. kiesstelsel, men kan metR venvaghlen de, [)q vc°mvak°te itfe van Fïankrij.k. Zij handen van ftajie, door BJum verbroken, f r r» .'jdeed laii" tevoren de Fransehe debacle, te he>:»-n aangeknoopt, acor Franco ml ,- j r. 6 1 - voorzien a had men de meenstor- Spanie te erkennen, men kan den armen -?l 1 v i ting met zoo spoedig venvacht wijr vee geplaagden franc met redden door hem t* w nogmaals Moi 1939 - eer. aderlating samenvatte en er het j j droeve resultaat van was. Ais wti van oen on ergaan. moraalprediking hielden en Nederland het noodig had, zouden wij zeggen: ziedaar RQAOi Verbetering van Schoorsteentrek. OO'fZ I Fa. V. L. Borrani. Alléén Lange Achterweg 33. L. Heyermans van Ouwerkerk Passage 8. Chablonen voor vaten en kisten, nummeroteurs, datum stempels. Alle graveerwerken. ,,Kofa"-Bertels, Dam 9-26. Woningbureau„Schiedam-West" Nieuwe Haven 83. Adm. van Onroerende goederen C D1 A C voor u'tvoenngen, feesten, ver- Ööl^rD gaderingen enz. Gebouw Musis Sacrum, L. IHaven 115. Als U al ad er en later Reynaud hernieuw de' volmachten kregen,.was het meer on- def den drang der omstandigheden dan doordien de politieke partijen van de dwa lingen haars weegs waren teruggekeerd. Ook de lawine van nieuwe wetsdecreim, waartoe verdeeldheid leidt. Voor Frankrijk is een nieuwe taak weg gelegd. liet straffen der schuldigen is slechts een negatieve zaak en in were al of niet bevorderlijk voor het heil van het waar het om een volk gaat, van weinig Fransehe volk, heeft in de korte spanne j beteekenis. De belangrijke positieve taak HOOFDSTUK XIX. De bedreiging van Thurlow. Na bijna aen geheelen avond in zijn speel gelegenheid doorgeb:acht le hebben met hel spel aan de roulette en aan de pokerlafelljes gade te slaan, betalingen te hebben opgeslreken en praatjes mei ken nissen te hebben gemaakt, keenle Ace Moseby terug naar het kleine kantoortje, waar hi- zijn omvangrijke zaken admini streerde. Daar vond iiij een nietig, tanig mannetje op nenr. wachten. Die bezoeker was Wavne Thurlow Sniert zijn vrijspraak was Thurlow in d» slan geveest en in dienst van Moseby. Een poosje was hij croupier in de speel zaal geweest, maar dat haantje was hem afgenomen <-n nu liep hij leeg rood. Zoo dra liij hem zag, kreeg Moseby een on- aangesiame gewaarwording. Hij jankte het piari Thurlow aan te raden de stad te verlnlen. Want, al was hij dan door het ge recht vrrgesjiroKon, ae meeste menschen in Cahmat achtten hem den dader van den aanslag op. Meredith, en dat Mo seby zich nu nog met hem bemoeide, werU hem door velen kwalijk genomen. „Hij heef' dien schurk toch weer in dienst genomen, al heeft hij dieD aanslag gepleegd. Gok een mooie sellout," smaal den ze. V Moseby vroeg bruusk, wat Thurlow van hem wl ïje hebben. „En, als het om geld gaat»- spaar dan je tong. Niemand krijgt meer een cent voorschot van me." tijds, die nog restte, weinig uil kuunen werken. Midden Maart 1910, toen Frankrijk al zeven maanden oorlog voerde over die oorlogsverklaring aan Duitschland zon der raadpleging van het parlement worden Daladïer en .Reynaud thans ter verantwoor ding geroejsen werd ,het kabinet Dala. dier vervangen door een ministerie-Rey. naud, dat vervolgens eveneens nog struc- tuurswijzigingen heeft ondergaan en Da- ladier aan den dijk zette. Tot hel, zooals men .voet, kort voor het sloi'.en van den wapenstilstand door een regeering onder loiding van den vier-en.tachtigjar'gen maar- „Het gaat met om geld. Wacht liever, tot je mijn voorste^- gehoord hebt." „Kom er mee voor den dag:" Moseby zette zich aan zijn lessenaar en scharrelde wat in zijn papieren. En ter wijl Moseby bezig was,praatté* Thurlow aam één stDi door, met zijn eentonige, stem, die Moseby irriteerde, en, omdat hij zooveel omhaal er bri maakte, voordat bij aan zijn eigenlijke voorstel kwam, werd Moseby's geprikkeldheid zoo groot, dal hij nauwelijks meer naar hem luis terde. Toen /.ei Tr.urlow iets, dat Moseby plot seling van zijn werk deed opzien. „Wat zei je daar? Zeg het nog eens." „fk zei toch al, dat ik tegenwoordig veel tijl over hen, nu ik zonder yverk ben en dan nog al eens ga wandelen? Ze reed me, zonder ice te zien, omdat, ik me in de struiken verscholen had, voorbij. En een eind vcraeroo stond die Meredith haar op te waculeo. Hij was er op ui!gereden om..." „Hel- je IkI over m§Q vrouw?". Een donkerrood verspreidde zich over het vale gezicht van Moseby. Die kleur trok weer weg m maakte plaats voor een sombere bleekheid. Zijn donkere oogen fonkelden van wéede. Thurlow werd bang, al was hij overtuigd, dat hij sterke troe ven in handen had. Hij praatte brutaal door. „Uw vroow? Natuurlijk heb ik het over haar. Als u weten wilt, wat ze uitvoert terwijl..." - e: „Nou is het genoeg," bromde Moseby, opslaande in dreigende- houding. „Er uit," is de wederopbouw van de Fransehe ge- meenschaj>. Men zal terug moeten naar gezonde verhoudingen, terug naar het ge zin, terug naar den grond, terug naar den arbeid. Eem volk als het Fransehe heeft zeker recht op een plaats onder de zou, maar even stellig den plicht om zich die plaats te veroveren. Voor wederopbouw is niet een verzwakt en verdeeld, doch een sterk en eendrachtig volk noodig. Dit heeft het avontuur van het volksfront ten minste geleerd. En de historie heeft be wezen, dat die waarheid geldt voor alle volkeren. T. O. zei hij zonder stemverheffing. „Als ik iels over mijn vrouw te weten mi komen, dan zal ik iiel haar zelt vragen, niet aan jou." Hij keek zijn handlanger met goed - ge veinsde verontwaardig ng aan. „Waag zoo iets nooit meer, zei hij streng. Van chantage moet ik niets hebben. En ik heb geen spionnen noo: dig." - „U slaat wou een heel hoogen toon tegen me aan,' zei Thurlow brutaal. „Waarom niet? Iemand zou aJ heel laag gezonken moeten zijn, om tegen jou geen noogen toon te kunnen aan slaan." „Hooi eens bier, Ace," zei Thurlow grof. „Ik ben het, die voor jou het vuile werk heb gedaan tegenover Meredith. Ver geet dat met. Als ik tegen anderen ver- lelde, wat ik...' „Dau zou niemand je gelooven. Zelfs niet onder eode. Ga. jij bot maar publiek vertellen, ln elk geval, ga je mijn kan toor af.. En 'waag het niet, -nog langer in Cabinal rond té hangen. Ik ben bier schout en ik moet je hier niet heb ben. En de slad heeft ook geen behoefte aan jé." „O heb je met mij afgedaan? Is dat de kwestie Denk je me te kunnen gebruiken en dan als een schurftigen hond weg. te trappen?" „Nóu haal vje de woorden - precies uit mijn mond. DaFTs'.npu net watik, doen kan. Je gebruiken en dan wegtrappen. Én .nou 'schop ik je er uit.. Bega de jvergissing niet hier nog eens terug te Eten record aantal bezoekers. De wereldtentoonstelling le New-York is gisteren gesloten. Zij heeft oen record aan tal betalende bezoekers van 45 millioen: gehad. Eijwieldicven. Het is gisteren voor de Amsterdamsche politie een goede dag geweest; niet min der dan drie personen zijn aangehouden, verdacht van rijwieldiefstal. Op het bureau Marnixstraat bevindt zich eon man, die het op de Nassaukade bij Kinkerstraat, wilde probeeren. Voorbijgan gers zagen den man bezig ai toon hij zich verwijderde, hoorde men den kreet „houdt den dief'. Hij kon tijdig achterhaald worden. Op de Stadhouderskade werd een 16- jarige pofi^ter aangehouden, eveneens ver dacht van diefstal van een rijwiel. Voorts bevindt zich op het politiebureau Singel een 22-jarige schoenmaker. Eton lieer, die het slachtoffer van oen rijwieldiefstal geworden was, herkende zij'n eigendom in de Nieuwe Uitenburgerstraat. De schoen maker is voor den officier- van justitie geleid. komen." Thurlow ring regelrecht naaï Ada toe. Hij hielJ haar voor, dat zijn stilzwijgen over haar gedrag toch wel oen handvol geld waard was. Maar zij lachte hem in zijn gezicht uit. „Je moet naar Aoe gaan als je geld wilt maken, ze. ze minachtenJ, want ze meen de aan zijn oogen te zien, dat hij a! bij haar man geweest was. De tanige kerel wendde ziol. tot haar met een vorwen- sclnng. „Ace Moseby kan me zoo maar, met als een schurltigen hond wegtrap pen," snauwde hij. „Ik zal hem er voor laten boelen, vergeet dat vooral niet." „Dat hebben degelijker lui dan jij bentj- ai gegroboora"' zei Ada onbewogen en naaide haar beurs te voorschijn. Ze bood Thurlow een bankbiljet aan. „Hier, ge bruik dat als reisgeld,, om er van doer te gaan Ze zijn je hier beu," zei ze smalend. Thurlow sloeg h aar hetgeld uit de hand, c>n snauwde haar toe: „Je zult wel eens zien, wat ik kan. Let maar goed op." Toen hij weg was, overdacht Ada de zaak nog eens en besloot tenslotte haar man toch-te waarschuwen. „Thurlow i3 een goméene schurk, en als hij het er op zet wraak,te nemen, dan mag je wel op passen, Ace." - „Wat een roerende belangstelling;-": spot te Moseby. „IK kan me voorstellen^ dat je er béeie nachten wakker van ligt." .„Hoe dan ook, ik vertel het toch maar. Neem het. voor wat hét waard is." Wordt vervolgd).

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 6