Jeugdig sabotage-compiot De Winterhulp Nederland Laatste Nieuws Zes jongelui uit Haarlem en omstreden voor het Kriegsgericht L. BOON, Huysmansstr. 78, Tel. 69719 Engslsche bom op een woonwijk te 's-Gravenhage Gemengd Nieuws Archiefstukken keeren uit het buitenland terug Galeries Modernes De directeur-generaal geeft een uiteenzetting van de organisatie. BINNENLAND De Engelsche bomaanvallen op Nederland BV IT EN LAND Het Duitsche weermachtsbericht Het itaiiaansclie weermachts- benefit Griekse!» (egerberïcht Burgerlijke Stand BINNENLAND Kunst en Wetenschap Het Kriegsgericht treeft Maandag in het gebouw van hel'kantongerecht te Haarlem zitting gehouden ter behandeling van tei geval van sabtoage. Terecht stonden de 16-jarigen: H. v. L. uit Bloemendaal, H. S. uit Haarlem en W. N. uit Bloemendaal, de 18-jange A. v. d. K. uit Haarlem, .de 19 jarige B- K., eveneens uit Haarlem en de 2U jarige A. W. uit Bioe- mendaal, allen leerlingen van M.U.L.O. H.B.Ö. en Lvceum Uit het vei hoor kwam vast le staan, dat zij een ereeuigmg hadden gesticht ,,A. D. J. 0." genaamd. De/je vereenigmg „A. D. J 0." bestond reeds voor de komst der Duitschers. Daar na wen] zij gereorganiseerd en van een anderen naam voorzien, het werd toen* de „A N. Sl 0 ofwel „Anti nationaal socialistische orgams.it e", waarvan eeist H. S. en later A. v. d. K. als leider op traden. Complot van schooljongens. De vereen igïrg te.de ongeveer 70 leien, alle schoo'gaa ide jongeieden. De voornaam ste opdracht die deze jonge mannen uit voerden was: Ieder die N.S.R-or was of van soortgelijke sympathieën verdacht werd op een lijstje te plaatsen. De leden werden niet bij naam, maar Mj een geheim nummer, b.v. „X 13" ge- uoemd. Sabotage stond nog niet op hun pro' gramma, toen echter de kranten een waar schuwing tegen sabotagedaden bevat'en, werd nogmaals een nieuwe vorm aan de vereeniging gegeven en kreeg zij als doel. sabotage plegen 1 Men verkleinde de vereeniging, op voor stel van A. W., die bet werken met zooveel j'ongens te gevaarlijk vond en meer nuttig effect van een kleine vereeniging ver wachtte. Hij werd, om zijn idee en zijn uiteen zetting omtrent de eventucele werkwijze, als leider gekozen. Een nieuwe naam had men voorioopdg nog niet gevonden. De president vroeg, wie het voorstel omtrent sabotage van een kabel gedaan had'. De verdl wisten het niet meer, maar ge looft, dat het W". kan geweest zijn. Zij hadden, zonder te weten waarvoor het voorwerp diende, vastgesteld, dat ergens eeu kabel was aangelegd. Dne kabel*was er vóór den oorlog niet, dus 'moest''het een Duitsche kabel zijn. Men besloot nu deze kabel te vernielen. Mislukte sabotagedaad. W.. had' op 14 September j.l. de op dracht gegeven. Verdachte H. v. L. zou de daad uitvoeren, de rest* van het gezel schap ging op wacht staan. Verdachte S. bracht van huis een appelstroopbus mee en daarin werd spiritus gedaan. Nadat* het blik aan den kabel bevestigd' was met een ijzerdraad), werd het in brand gestoken en vluchtte men op de fiets weg. Het was toen 's avonds 9.15 u. Verdachte W. kwam den volgenden dag de anderen, die reeds in vergadering bij een waren, mededeelen, dat de onderne ming niet gelukt was, omdat de zaak ver keerd' w-ferd aangepakt. Men had n.l. niet voor voldoende toetreding van. zuurstof gezorgd. 's Avondls werd het op dezelfde plaats nog eens over gedlaaa. Zij dachten thans geslaagd' te zijn, maar hadden weer pech, want juist toen de brand beloofde effect te zullen hebben, kwam een ^litieagent voorbij, die de viaum»'* doofde. Een toe vallige huiszoeking bracht later de ge gevens omtrent de vereeniging aan het licht en toen ging men ook eens nadenken over dte gepleegde sabotage. Uit de verklaringen van verdachte N- bleek, dat niet alleen de namen en adres sen van N S.B.-ers werden 'genoteerd, maar ook die jan leden der N.S.A.P. „Zwart Front" en later „Nationaal Front". Verdachte K. verklaarde later, dat nog een Deiisch hord' met militaire aanwijzin gen door verdachten verwijderd is. Verdachte v. d>. K. ontkende, dat hij be trokken was geweest bij de uitwerking van het nieuwe plan. Pas een paar uur voor de tweede actie heeft men hem uit- genood'igd' mee te doen. Verdachte wilde afbreuk aan de D'uitschers doen. - Requisitoir. De openbare aanklager begon zijn eisch met vast te stellen, dat hij zeker voor deze beklaagden de doodstraf zou hebben geeischt, indien zij wat ouder waren ge weest. fn ieder geval moet spr. voor deze ongehoord zware overtreding onmiddellijke aareslaüe verlangen. Speciaal in Haarlem en omgeving gebeurden de meeste delic ten tegen de Dualsche weermacht. Komt zoo'n geval echter nog eenmaal voor, dan zal ongeacht den ouderdom der verdachten, niet anders dan de doodstraf kunnen volgen. Door de methoden, die verdachtentoe pasten, wordt het vaderland niet gediend. Dp verdachten zeggen wel, dat zij tegen de K.S.B. waren, maar heel hun actie was anti-Du itsch. Spr. wil niettemin rekening houden met de omstandigheid, dat" zij niet de volle draagwijdte van hun daad' begrepen heb ben, -maar een voorbeeld moet worden ge steld. De eisch is voor de 16-jarigen drie- en-een half jaar gevangenisstraf, zij moe ten minstens tot het einde va" den oorlog opgeborgen worden; voor van der K. drie jaar tuchthuisstraf; voor K. vier jaar tucht huisslaaf en voor W. vijf jaar tuchthuis straf. Het pleidooi. D© verdediger, mr. van Le yenhorst, vroeg aandacht voor het feil, dat het Nederland scho volk reeds een reeks van lange jaren in de pers, in vergaderingen en van den kansel af wordt bewerkt. Al deze inslan- Ii/k vwrlrnin/liCT'ten dat het nationaal socia lisme de vrijheid van liet Nederlandsche volk vernietigen zou. Een stroom van leugens vloeide vele jaren lang over ons land. Geen enkel mid del werd onbeproefd gelaten om alles wat nationaal socialistisch was, Card acht te ma- ben. Stelselmatig werd er op gewezen, dat het nationaal socialisme luer mmmer aan de piacht mocht komen. Men zou wel zorgen, dat het buiten de grens bleef en dat de kleine minderheid van Nederla'nd- sehe nationaal socialisten geen kans kreeg, dat bereikte men door ontrechting en broodroof. Do opvoeding van de jeugd. De Nederlandsche jeugd werd opgevoed in een geest, die anti nationaal socia'istisch was. Zij begrepen er niets van en de jeugd, die niets begreep, nam alles maar aan. Do vraag rest* Kan men nu al deze jon geren ten volle verantwoordelijk stellen? Het antwoord moei luiden: Neen. Zij zijn zelf de bedrogenen. De bedriegers hadden hier cgenhjk moeien terecht staan. Terwille van het Nederlandsche volk, dat nu eenmaal moei bouwen op de jongeren, waarover het beschikt, vroeg spr. clemen tie. Men moet inzien, dal hun daad inge geven is door ouderen en hen zoo be handelen, dat zij straks, in een nieuw tijd perk mee kunnen doen als volwaardige volksgenoot en. Brandstoffenhandel, Goederenvervoer EEN OUD VERTROUWD ADRES Het vonn s Het Kriegsgericht gmg vervolgens in de raadskamer. Na heropening deelde d'e presi dent mede, dat de volgende uitspraak was gedaan* de' twintigjarige* A.4IV. 'is veroor deeld tof drie jaar tuchthuisstraf, de negen tienjarige B IC tot twoe jaar luchthuis- straf, do achttienjarige A. v. d K. tot een jaar tuchthuisstraf, ue zestienjarige II. van L. tot een jaar en zes maanden ge vangenisstraf, IJ. S. tot een jaar en drie maanden gevangenisstraf en W. N. tot een jaar en drie maanden gevangenisstraf. Een do ode en zes gevonden. Bij een Engelschen bomaanval is gi er avond! een bom#op een woonwijk te 'sGra- venhage aan de grens van het Scheraung- sche gedeelte neergekomen, met het ge volg, dtit een bejaarde vrouw werd ge dood', terwijl zes personen werden gewond. Een woonhuis stortte in en in de om gering werden een aantal ruiten verme'd Door hol onmiddellijk optrelen van den geneeskundigen dienst kondon de gekwet sten binnen enkele minuten ter \erp e,i g naar het ziekenhuis worden overgebracht Inmiddels waren de hulpdiensten tan ge meen tewerken en van d'e luchtbescherming zoomele de poli tie brandweer op de parts van den bominslag aangekomen De brandweer wist met eiue'e si ra'en een in den puinhoop onfstauen biand tijdig 1e blus-eb en. den gekomen oorkonden, handschriften en acten, evenals de in den tijd der Fransche revolutie en het Napoleontische tijdperk ontvreemde stukken van Nederlandschen oorsprong zullen naar Nederland terugge bracht worden. Als oorbeeld daarvan zou men kunnen noemen de acten van Stateli- Generaai in hot algemeen archief te Brussel of de Keizersoorkonden van de St Servaes- stichting te Maasuaoht, welke zich berin- den in de Nationale Bibliotheek te Parijs. In overeenstemming met de in Brussel en Parijs werkzame Duitsche archiefcommissie, waarvan laatstbedoelde uit zestien deskun digen beslaat, is men te dien opzichte reeds aan het werk getogen. Belangrijke maair ge'en van de Dnitsche ©t erke'd. Onder voorzitters', hap va.i de archivaris der gemeente Groningen, dr. Co.-d.ir, he.fl te Utrecht de jaarvergaiter ng plua s vm de Vereeniging van Nederlands'iie Aril.i varissen. Dr. Vollmer, staatsarchivdirektor, b ach de wenschen van den rijkscommissaris oo. een vlot verloop der verga'cruig in zij'! verder betoog omtersti- e te dr Vollmer de roaatregeen, we'ke de Duit sche overheid tot nu toe gc-ao.fci h >"f up het gebied van bescherming van het ai- chiefwezen. Ln het bizom'ei weid-,aarbij gedacht aan - de voorgel ome a I e,as.gaj'ke ruilregeiing tusschon Neder aid ei Duitseh- land met betrekking-tot archiefstukken van groote waarde. Het in 1926 fuss/die:he Pruisische en Nederlandsche arch e vv.'ven gesloten ruilverdrag, hetwelk ui s eke d i ol- daan hoeft en dat voor den ee a e i keer het beginsel van herkomst over de lands grenzen ben toepaste, zal nu van Duitse!e Zijdo ook in toepassing worden gebracht op de overige Duitsche lauden ei op Ne derland voor wat betreft de aicbie ei van publiekrechtelijke lichamen en a dere in stellingen. teder land ontvangt de archie ven van zijn eigen besturen ei lichamen, terug. Maatgevend is daarbij toi welven staat iedere hestuurszo-ei thans behoort. Van hetgeen thans gebeurt, zal e h er te vens nog gebruik gemaakt worden om te komen tot nog ee.belangrijke jogehng. Bij,den ruil van archiefstukken zullen ten gunste van Nederland ook Belg <v Frank rijk betrokken worden. De in vio-eg-ere tijden op een of and-pre wijze in verleemde han- In Blijdorp. Galeries Modernes, de vroegere Fran sche Bazar, die enkele maandengeleden uit 't Botterdamsche s(adsbeeld verdwenen was, is henezen en staat nu in het ge deelte van Botterdam, dat Bhjdorp heet en wel op den hoek van Staten weg en Sche pen straat Deze huisvesting is door de vlotte samenwerking van den architect,den heer D. Brouwer uit Amsterdam en Dura's Aannemingsmaatschappij tot stand geko men en geeft allesbehalve den indruk van een „nood" bedrijf. itet gebouw bestaat uit twee étages, waarvan de partei*re een oppervlakte beeft van G50 M2 De oppervlakte van de twee de élagc is o i ge veer 35Ü M2. Van de straat af is de Galeries Mo denies door due ingangen te bereiken.! Twee daarvan leiden naar de beneden- afdeeiing en de derde gaat* via een trap I naar de bovenverdieping, waar de kan- j i-ixn, repraiie-afdeelmg, garderobes, des huishoudelijke artikelen en aardewerk at-1 deeling gevestigd zijn. De parterre heeft de afdcelingen levens- irmlaelen, leer en fournituren afdcelingen, ■een afdeeiing parapiuies en alles, wat dienstig kan zijn om zich tegen den re gen te beschermen en de heerenmode. Do opening. Aan de opening, die gistermiddag om drie uuf geschiedde, ging een eenvoudige plechtigheid vooraf. Een aantal genooihg- den en het personeel waren daarbij aan wezig. Zooals do heer J.J. F. Graus, bewind voerder van de Galeries Modemes in Am sterdam, Botterdam en Utrecht, zeide, werd' eenige soberheid betracht in verband met hel feit, dat ©en der directeuren, de lieer Charles Miellet 1 October in Frankrijk ov erkden is. Tot slot bedankte hij allen, die mee gewerkt hennen aan het tot stand komen van dit bedrijf en richtte vriendelijke woor den tot den nieuwbenoemden directeur van de afdeeiing Botterdam, den heer G. van Leeuwen. Voorts werd meegedeeld, dat de di rectie besloten heeft de mobilisatie toe slag voor het personeel te herstellen. Verder spraken nog de heeren G*. v. De nieuwbenoemde directeur generaal van de Winterhulp Nederland, de heer 0. Piek, heeft ia een persconferentie medied'ceüngcn gedaan over d'e Winterhulp Nederland. De organisatie van de Winterhulp Neder land' is in den vorm van een stichting vastgelegd'. Zooals bekend is, zal het hoofd bureau in Den Haag gevestigd' zijn. Pro vinciale kantoren zullen in elke provin cie worden ingericht terwijl de plaatse lijke organen gevormd worden door de „plaatselijke bureaux". Aari bet hoofd! van de provinciale orga nisaties zullen provinciale directeuren staan en aan het hoofd der plaatselijke organisaties, plaatselijke directeuren. De burgemeester voorloopig plaatselijk directeur. Een verheugend verschijnsel noemde de heer Piek het, dlat reeds thans een stroom van aanmeldingen is binnengekomen vain menschen die zich aanbieden om mele te werken. Dit enthousiasme wil de heer Piek zoo gauw mogelijk opvangen. Het is daarom van belang, dat zoo spoedig mo gelijk de plaatselijke organisaties in wer king Deden en daarom, heeft de directeur- generaal bepaald!, dat voorloopig de burge meesters der gemeenten zullen optreden als plaatselijke directeuren. Er zal oen oproep uitgaan aan de bur gemeesters, waarin zij worden aangespoord de plaatselijke zorg op zich te nemen of met toestemming van den directeur-gene raal plaatsvervangers daarmede te belasten. Het is die bedoeling dat het leeuwendeel van den arbeid op de plaatselijke direc teuren komt te rusten. De plaatselijke di recteuren zullen zich d'e medewerking moe ten verzekeren van personen uit alle ge ledingen van het vo-lk. Immers het moet heidór vaststaan, dat de arbeid van Winter hulp Nederland een arbeid voor allen door allen moet zijn. Het noodige geld zal de Winterhulp trachten te verkrijgen door huis- en straatcollecten. Ook giften in natural zijn welkom, terwijl oversehrijvingen op postgiro 5553 natuurlijk eveneens worden toegejuicht. Aangezien de opbouw van de provin ciale en landelijke organisaties slechts ge leidelijk zal geschieden zij zijn nu een maal niet uit den grond te stampen zullen de plaatselijke organisaties vooral aanvankelijk dó belangstelling van het publiek moeten opvangen. Het is de bedoeling dat bij den opbouw der geheel nieuwe organisat e van de so ciale verzorging wordt uitgegaan van den bestaanden toestand. De heer Plek wil dan ook reeds bij den aanvang den z.i. ju is ten weg volgen door raad in t® winnen bij maatschappelijk hulpbetoon en armenzorg Er wordt dus niet los van de bestaande organisaties gewerkt. Wel is het de bedoe ling dat de uitkeeringen door Winterhulp geschieden, en wel door de plaatselijke bu reaux, doch de bronnen van informaties over voorkomende noodtoestanden zullen voor een groot deel gevonden worden in maatschappelijk hulpbetoon en armenzorg. De stille armen. De heer Piek heeft echter gevoe'd dat dan toch een groote groep van. menschen, juist de stille armen, onbereikt blijft Daarom zal Winterhulp Nederland aan ieder gezins hoofd de vraag voorleggen.welke nooden hij heeft. Over de bestaande instanties heen zal iedere Nederlander aldus zijn om standigheden kunnen uiteenzetten. Zij, die niet in aanmerking meenen te komen, be hoeven het antwoordformulier natuurlijk niet in te zenden. Op deze wijze hoopt de heer Piek een bron van gegevens te ver krijgen, waarop hij kan verder bouwen. Het is het plan bij de jonge organisatie een eigen stijl te volgen en" een eigen con trole in te voeren en ook' 'verzorging te brengen voor die gezinnen, die hun ar moede verbergen. Vanzelf zal zich de "behoefte voordoen gedurende de win terhui padie de andere collectes zooveel mogelijk te beperken. Er ■wordt wel eens te veel gecollecteerd. Het gevend publiek moet weten waar het aam top is en in vreugde en overtuiging kun nen geven. Dat ook de bedelarij, die tot aaiistoolilijkc looneelen en tevens tot on billijke verdeebng aanleiding geeft, moet worden tegengegaan, is wel duidelrjk. Lichtgevende insignes. Een Inzonderheid van de Winterhulp collectes is lucr.m gelegen, dat de te ver- koopen insignes van blijvende waarde zul len zijn zij zuilen n.l. bestaan ia mo lentjes van lichtgevende stof, met het op schrift „Winterhulp Nederland", met wel ke molentjes men tijdens de donkere uren met veel genoegen zal kunnen ioopen. Met bizonderen nadruk legde de heer Piek het doel van de actie der Winter hulp vast. Het deed hem leed te hebben moeten vaststellen, dat reeds thans twijfel omtrent dit doei is geuit. De Winterhulp Nederland is een ver zorging van Nederlanders door Nederlan ders. Het heeft geen nut daar veel over te praten, want wie niet gelooven wil, zal daardoor niet overtuigd worden. Veeleer is er aan gedacht het onmoge lijk te maken, dat iemand zich van zijn verantwoordelijkheid tegenover het Neler- landsche volk kan afmaken door valsche voorwendsels Er zijn waarborgen te over geschapen om een goede besteding vart de verkregen gelden te verzekeren. In liet' eere-comité hebben zitting de secretaris sen-generaal van algemeene on buitenland1 sche zaken, van binnenlandsche zaken en van sociale zaken, de commissarissen der provincies, en een groot aantal vooraan staande mannen. In de fmaticieele commissie, welke het toezicht op financieel gebied houat en welke reaht heeft op accountantsonderzoek, zitten de secretaris-generaal van finan ciën mr. Trip, well'cht ook de voorzitter der algemeene rekenkamer en vier of zes vooraanstaande figuren uit de bankwereld. Voorts is opzettelijk vermeden, dat de Win terhulp zei finkoopen doet en. is besloten waardebons mie. voeren, welke zullen wor den uitgereikt aam behoeftigen, die er ge durende de geldingsduur dezer bonmende daarop genoemde goederen en 'hoeveelhe den kunnen krijgen. Het verstrekken van deze waardebons heeft natuurrijk psychologische bezwaren, juist met het oog op de stille armen, doch juist om verdachtmakingen af te snijden, n, deze nadoelen op den koop toe genomen. - 1 Vijftim dMdea. 's-Gravenhage, 80 Octobei. Dis Engel- sclie bomaanvallen van den afgeloopea nacht hebben m verschil ende plaatsen van ons land in het geheel 15 dooden ge eischt. Beilijii, ó'J Uc.oL r VJ>. i.d Het opper bevel van de weermacht muact bekend: Een m over/©esche waeren opereerend oorlogsschip meldt hel lo /nken brengen van drie bewapende vijan ,e ijke koopvaar dijschepen mei 1S.40. brt Con duikboot bracht een gioot Lewajrend koopvaardij schip van lÜ.ÓOu b.r t to. mfcen. Gevechtefc-rmat e& vviipei ook gisteren talrijke hommen op Londen en plaatsten vooral in de buurt van de Weet India Docks en het Waterloo braaum treffcis. Oolc andere vooi i.e ooiiugt a-ring belang rijke doelen in Zuni Enge and, evenals do ooilogshaveii van i ousmouJi en eon mu- mtie-opsiagplaais ui 0. a vei mouth wer den op succesvolle wy e met bommen be stookt. Voor Hamsgate kin gen twee schepen tref fers en bleven me' se ka roo-ontwikkeling liggen Aan dit optrelen nam ook het ItaSiaausi. h legert op li rei ln de a oiiuuren ge n L he bij aanvallen op verschei lene vhe n fn de Ooste lijke granschapp-n van he B itscbe eiland hangars u st huilpla .ts©n door bomtref- fers in b an c zet ei ei talrijke vlieg tuigen op i n Is- a e i grovl te vernielen cm te be^c; a - n In den lo»p v 11 eten -la; ontstonden er veelvuldig be igp m*h'„'gevechten. Bies nachts namen d> aan va'm op Londen in hevigheid toe Aan beide zij'Je i va 'e F' -noma ontston den talrijke nieuwe tra 1 in havencom plexen en fal>r e' e 1 - te bombardeer den formaties geve htev i ji< rs de haven van Liverpool, aismtde de industriegebie den van Biirm.rghani en Coventry. En voorts voor de oor! gvi cring belangrijk© doelen in Noor' r t< a Voor talrijke Bntsche havens we e mïf en gelegd. Bntsche vlicglu ge vngsi cwider be scherming van de nachle ijke duisternis naar Belgic, Nederla.' I e liet gebied van het Duitsche rijk De vijand; verloor gis oren in totaal 47 vliegtuigen. ZevenLea Dni'sche vliegtuigen worden vermist Ergens in Italië, .10 October (Stefauï). In zijn weeripach!bericht no. 145 maakt het Italiaansobe hoofdkwar tor het volgen de bekend: Onze troepen z»'ten hun opmarseh op Griekseh gebied voort en braken het ver zet van den vijand. In Noord Afrika veroorzaakten vijande lijke luchtaanvallen op Bardra en Tabroek twee dooden en eenige lichte schade. In Oost Afrika werden twee door den vijand met gemechaniseerde middelen on dernomen aanvallen bij Tessenoi en tns- schen Kassala en Sa krat met lichte ver liezen aan onze zijde a'geslagen. Vijandelijke luchtaanvallen op Assab ver** oorzaakfen lichte schade. Er vielen* gcey* slachtoffers. Athene, 30 October 'TJNBh Het Dinsdag avond gepubliceerde Guek che leger bericht vermeldt, dat er in den loop van den nacht van 28 op 29 October plaatselijke gevechten ontslaan zrpn en dat de vijand in den loop van 29 October in den Epirus sterke stiijdkracsten, die gesteund werden door zware en lichte artillerie, in het vela heelt gebracht Leeuwen, P. Dopheide, directeur van de afdeeiing Utrecht, welke laatste kransen overhandigde aan de heeren Gratiss en Van Leeuwen. De heer A. y. Lier gaf een korte biografie van den overle den directeur en bood namens de inkoo- pers, de directie eenige souvenirs aan. De chef, de heer Th. J. C. N-öller, spiak namens het personeel en liet zijn woor den door bloemen vergezeld gaan. De directeur van de Hema, de heer Del Vries, besloot met een geestige speech, waarna mevrouw Nuss de deur voor hei publiek opende. t SCHIEDAM. Geboren: 26 October: Arie Pteter, z. van A. J. v. d. Graai en M. J. Struijfr, Oosters Lr aat 37. 27 October: Adriana, d. van J. A. v. d. Borg en A. den Dikken, Boerhaveiaan 1. 29 October: Arie, z. van A. van Oori; ■en W. Nrjveen, Lange Achterweg S. Overleden: 27 October: J. van der Gevel, 73 jaar, Boerhaveiaan 44.

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1940 | | pagina 3