js
De heropbouw van de
Grebbestreek
Rheneiu Wageningen, Seberpenzeel, Veenendaal
en Amersfoort
CHARLES
FLANDERS
Pag. 1 - No. 22638
TWEEDE BLAD DER SCHIEDAMSCHE COURANT
Vrijdag 22 November 1940
Kortgeleden zijn op eea persconfe
rentie van lietregeeringsconmi issaviaat
yo;or den wederopbouw over de plannen
y.oor den herbouw van die streken,
sleden en dorpen in ons land, welke
schade hebben geleden door den .oor
log, bizondorheden medegedeeld.Uit
voerig is toen ingegaan op hetgeen, in
een tijdsverloop van een half jaar aan
Voorbereidende werkzaamheden inzake
den wederopbouw is verricht en in
yrelk stadium de ontworpen plannen
Verkeeren.
Toen is opk globaal aangegeven, op
jvelke wijze het regeerings-ooinuhissa-
riaat voor den wederopbouw zich
voorstelt de uitgewerkte plannen uit
te voeren.
In een persconferentie, welke een
dezer dagen voor een groot aantal
Vertegenwoordigers van dagbladen,
.weekbladen en periodieken in bet Jaar
beursgebouw is gehouden, zijn meer in
liet. bizonder de algemeene richtlijnen
der lierbouwplanncn van de verschil
lende gemeenten uit de Grebbestre k,
welke zoozeer geleden beeft door het
Oorlogsgeweld, besproken.
IUicnen zal hernieuwd uit <leu
strijd komen.
En d!an is het begrijpelijk, dat' allereerst
het wederopbouwp!an van de gemeente
Rhenen onder de loupe werd genomen, om
dat dit „badplaatsje aan den Rijn" wel liet
meest werd getroffen.
De eigenlijke kern van Rhenen met de
vóórnaamste winkels en bedrijven, is zoo
goed! als geheel vernield en de ontwerpers
van het wederopbouwplan moesten zich
dus beraden over- een nieuw te 1 naken
kern, welke niet alleen beantwoordt aan
de tegenwoordige eiSchen van stedebouw
en volksgezondheid,doch die tevens iets
heeft behouden van. liet specifieke karak
ter, waardoor,.het.oude, Rlienen met zijn
beroemde Cuneratoren, die zooais alge
meen bekendh verondersteld mag" -worden,
on be u .id'jgd uit den ver ,o< ié'fi strijd te
voorschijn is '"gekomen;^ g'ekenmerkt was.
'liét Jigl jn.,. de-i-lïêdc(eiing;" dal tebkyaJs:
Rhenen'! wèersi§"bpgfbdaWd, de voornialigé
Heerenstraat de-hoofdstraat zal worden.
Verder zal de/ rijksweg Arnhem—-Utrecht
niet worden omgelegd, waardoor hel har
monische verband met Rhenen's achter
land niet verbroken zal wórden en der
halve onverminderd zal blijven bestaan,
hetgeen voor de inwoners ,van zeer groot
belang is.
v De omgeving van de Cunerakerk was
voor den oorlog weinig ih overeenstem
ming met de schoonheid' en belangrijkheid
van dit fraaie monument. De kerk zal op
een nagenoeg vierkant, plein komen te
staan inet rondom bescheidenjrtiuizén en
hier en daar op den lioek een winkel, zoo
dat liet geheet een. uitgesproken element
van rust zal vertegenwoordigen. De Rhe-
nensclic steegjes van de binnenstad zijin
vrijwel ongerept gelaten om lvet karakter
zooveel mogelijk te liehbuden.D% onteige
ning van. de terreinen voor de indüstrieëih
en voor den bouw. van arbeiderswoningen
langs den Grebbeweg heeft 'op 26 October
j.l. haar beslag gekregen. Hierna is Over
leg gepleegd' met belanghebbenden over
de toewijzing der industrie-terreinen.
Van de binnenstad is reeds een gedeelte
onteigend en naar-" liet zich laat aanzien,
zal nóg voor hét einde Van- dit jaar ook
het ov'erblijv ende ged eeltoonteigend' wor
den.
Een commissie,,.waarin O'.m.. zllling ,heb-
bén de ontwerpers van het plan-Rlienen,
ir. O. Pouderoyèn en jr. J. P. v. d.. Haar,
heeft de herverkaveling der onteigende per-
ceelen ter hand genomen. Hetdoor baar
ontworpen verkavelingsplan zal binnenkort
aan den algemeen gemachtigde' voor- den
wederopbouw, dr. Itingers, worden voor
gelegd.
Hoe Wageningen herbouwd zal
worden. 7
De oude, historische stad Wageningen
heeft- liet meeste te lijden gehad in het
centrum, dat volkomen is verwoest. In de
middeleeuwen is deze stad met haar ka
rakteristieken bouw vaii groote beteekenis
geweest,'doch van de oude vestingstad is
door den loop der eeuwen weinigmeer
overgebleven. Toch vormde dé typische
aanlc-g «enigszins een richtsnoer voor den
wedéropbouw. van de oude stadskern; er
is door ir. A. Ivraayenhagen uit
Oosterbeek een plan Ontworpen, waarin liet
gptbische kerkgebouw (dat vrijwel geheel
is vernield) met den Roinaanschen toren
zal worden gerestaureerd1 en herbouwd.
fa het plan vormt dit kerkgebouw het
alles belieerschende element, de ontwor
pen vorm van het centrale kerkplein werd'
bepaald door dén schijnbaar willekeurigen
en 'scheeven stand van 'dit monument in
het stadsbeeld.
'Een tweede element in het opbouwplan
vormen de stadspoorten. Nu de beide ein
den van de Hoogstraat ernstig zijn bescha
digd1, is van de gelegenheid gebruik ge
maakt om weer twee duidelijke toegangen
tot de stad! aan te brengen, zander te ver
vallen in een wéinig zinvolle; imitatie van
de vroegere stadspoorten.
Als meer op zich' zelf staarid! element is
een verbetering van den gordel groen en
van de Vestinggracht in het plan opgeno
men. Het tuin-architectonische gedeelte van
dit plan is van do hand van dr. ir: J. P.
Bijhouwer te Wageningen.
Boor den geprojecteerden rijksweg zal
liet doorgaand verkeer' geheel buiten de
oude stad om worden 'geleid.. Uit hét pian-
Wageningen bl'ijkt, dat. men met alle be
schikbare middelen 'hóeft, getracht om de
eens zoo mooie stad aan dén Rijn! weer
iéts terug' te geven van haaroude glorie.
Naar nieuw Schcrpcnzcel.
Ook Scherpen zeel is gedupeerd door de"
oorlogsverrichtingen.. Men is er toe oVerge-,
gaan een uitbreidingsplan te ontwerpen,
dat met name het voortwoekeren Van dé
lintbebouwing tegen zal gaan.
Daar do totstandkoming van de omleg
ging van het verkeer nog wel zeer jarigen
lijd 'zal duren,, zijn allereerst ver! cfsringeh,
sjb^óif jdi jeet' ^è^eriv^&lij'ken
zijii- Vv!':
r j TTet geheel ^verwoeste "gehieeatébuis zal
niet meer schuil gaan achter c'c aangren
zende bebouwing. Op een vrijkomend ter
rein is het nieuwe raadhuis gedacht, met
de grootste afmeting evenwijdig aan den
weg en wel zoover ternggesclioven, dat een
royaal voorplein kan worden gevormd.
Ook Veenendaal wordt her
nieuwd.
Nabij hel station van Veenendaal viel een
rij belangrijke hoerenhuizen, alsmede een
reëks andere gebouwen ten offer aan het
oorlogsgeweld. De bebouwde kom. van V.c
hendaal vraagt dringend om.' verschillende
verbeteringen. Zoo opende zich thans ce*
gelegenheid tot aanleg ,;van :ee:i' nieuwen
weg.nabij het station; parallel ine" de spoor
lijn Amersfoort—Kestéien,' welke weg 111
het toekomstige schema;,yeor het gehorte
uitbreidingsplan eenrif® angrijke rol zal' kun
'neh vénrullén en waaraan tevens liet: sta
tion 'eéti1 beh'oo'rljjke 'plaats' zal verkrijgen.
WederopbouwplanAmersfoort.
Van gemeentewege wordt de onteige.iiug
in Amersfoort overeenkomstig het gemaakte
plan voorbereid. Dnarbijlmoet rekening wor-
deu! gëlipuden mót liet feit, dat kort geleden
door gren'sw^gihg.';êeji'^gëdéèltevain' dé
gemeente-Hoogland. - bijAmérs'fcffrt "u's - 'ge-:
Voegd. ■tp - r1
Het wederopbouwpla.11 Spvll ;.vn.n, 'd.e;'\ner;.
W'Oestiiig-langs den Diendèrtscben - ,en -.den
Hooglandsclien weg gebruik maken om aan
de lintbebouwing' .aldaar- eep teiilde te ma-
kén én „terbevordering ateah- dèteteióïiéid
in liet'stadsbeeldbij! "denrtiefhauw'Zooveel
mogelijk.:! .rekening lioudén- met den -aard
van de bebouwing. De përceelen,welke
zijln verwoest zuilen' dus in d ie- deelenvan
de stad, waar zij het beste passen, dienen
té word en lierboiiwÖ
•cv Zoodra de onteigeningsplannen gereed ge
maakt zullen zijn, zal tot'ter visie" legging
kunnen wordm overgegaan, en kan do ont
eigening verder haar gewonen loop volgen.
Grriëksclic gevechtsvliegtuigen, die doer Italianen op eeu Grieksch vliegveld werden buitgemaakt.
Ji'f 'pi.1, te)f:-!''V; -| (Hoffmann, Zander); 1
Nieuwe boerderijen zullen vér-1
rijzen.
Over 'de verwoeste boerderijen is reeds
in veie beschouwingen uitvoerig geschre
ven. Daarom werd ter persconferentie alleen'
een aantal cijfers medegedeeld, hetwelk
voor het wëderophouWwerk van' groote be-
teékenis is. In Nederland werden in totaal
527 boerderijen verwoest. Het district Amers
foort telt er o.a. 134' en bet district Vee
nendaal-152.
Tot op heden zijn voor het gelieele land
aanbesteed en gegund 47 boerderijen, waar
van vijf in Ede, veertien in Hoogland, drie
ïri Renswoudo, veertien in Rhenen een in
Veenendaal en een in Woudenberg.
Binnenkort zullen meer boerderijen wor
den aanJ.esteed. 'I j
BINNENLAND
Geen prijsverhoogirig van sigaretten
/'.!-;Voorschriften," voor fabrikanten.
- Eenigen tija geleden is melding 'gemaakt
van een' onderzoek, dat zou worden inge
steld door liet rijksbureau voor tabak en
tabaksproduófceh; naar 1de prijsverhoogingen,
!'die zioh ih den ;eigarettenbandel hebben
'voorgedaan. Deze yeijbeogingen waren ver-
scholen achter nieuwe' rnerken, die tegen
een. hoogerén verkoopsprijs iflt de oude
tabaksvoorraden waren- vervaardigd.
Naar het Vad. thans verneemt, heeft
dit onderzoek geleid tot een bindende prijs
regeling voor de sigafettenfabrikanteuAl-
len hebben een aanschrijving ontvangen,
dat zij voortaan drc -dezelfde prijsklasse
moeten fabrieeeren, waarin zij ook het
vorige, iaar hebben gefabriceerd en inde
z&\ldo veriioudmg waUbetroftde versciiil-
lende prijsklassen ojnferling»
Alleen wat betreft-<de driekwartscents
sigaret is een uitzondering gemaakt.. De
prij's hiervan mag, in verband met:-ver-
boogde kosten, op 1 cent worden ge
bracht, iets,v waf ia teite reeds eenigen.
.tijd geledtm is geschied.
r- i;^r;;: - r
Afgifte van bonnen- in hotels enf
restaurants
Strenge maatregelen tcgrn
- - d:;'"-;;:;::- overtreding.1
De secretaris generaal; wnd. hoofd van!
liet, departement van landbouw oir vissclié-
rij, maakt tiet navolgende ljekend:
Het is i gebleken, dal. in een aantal ho
tels,, restaurants den dergelijke, instellingen
brood,: geLak, vleesch ,vleeschwaren, kaas
en eieren aan de gasten.: wórden' Verkócht,
zonder dat biervoor bonnen in. ontvangst
worden genomen.
De aandacht wordt er op. gevestigd, dat
deze handelwijze strafbaar is en dat con
trole zat worden uitgeoefend.
1 Indien overtreding van de liepaling, dat
bovengenoemde artikelen ook in de réstau-"
irants e.d.•■uitsluitend iegen afgifie van bon
nen aan de uiteindelijke •verbruikers, mogen
wordérr verkocht,wórdt gecónslaleéril, zal
terstond tot bet inhouden 'van alle toewij
dingen aan de .betreffende instelling kunneii
worden overgegaan.
De Amsterdamsche gemeente-
begrooting
Tekort van 261/a millia-en.
De Amstèraamsche bègrooting is in ver
band met de tijdsomstandigheden veel la
ter dan gewoonlijk verschenen. Het ont
werp wijst in den gewonen dienst de
volgende totaalbedragen, aan: uitgaven
fl45.S70.750 (tegen f 136.574.487 over '40),
inkomsten f 119.396.724 '(£131:271.568), dus
een- tekort van f 26.474.026tegen
f 5.302.919 over 1940.
Rijks-, provinciale- en gemeentelijke des
kundigen zullen gezamenlijk een onderzoek
instellen naar de mogelijkheden tot ver
betering' der begrootingsppsitie. B. en W.
hebben liierloe hun medewerking toegezegd,
nadat de bekende kwesties betreffende de*
begrootingc n voor'1937, 1938 en 1939 in
den loop van dit jaar tot oplossing waren
gebracht.
Ëenige leerlingen van de H. B. S. aan de Raamstraat in Den Haag, hebben
gescïienken gebracht aan militairen, welke verpleegd worden in liet- militAiro
hospitaal in Den Haag. De leerlingen pakken de cadeautjes in.
(Polygoon).
Het "gemoderniseerde stoomgemaal van,.De vier Noorder Kogge", eon dór
grootste gemalen van Noord-Holland, in gebruikgesteld. Was dit- gemaal
voorheen geheel op stoomkracht aan gewezen, thans heeft hel ólectrischa
bemaling gekregen van zeer groote capaciteit. 'De dijkgraaf, de heer S. Zijp,
schakelt, in tegenwoordigheid van het polderbestuur, de motoren in, door welke
handeling liet gemaal in gebruik is gesteld. t
(Polygoon)'.
Svcu Hedin de groote Zweedsche ontdek- Stalen zenuwen moet deze filmreporter liel»-
kingsreiziger, heeft een bczèék aan Bay- ben. Overal, waar iets belangrijks op, de ge-
renth gebracht. In, de eerehal van. het Huis voéligc strook'is va,st te leggen, moet hj|
der Duitschc Opvoeding werd de gast door aanwezig zijn.
de jeugd welkom geheetcn.
(Seibold, Hoffmann, Zander)!" (Sclinndt, Atlantic, Zander).
HIER 13 EEN ADVERTENTIE VAN
O. EN Q. ZE San instructies van
WASHINGTON BEVATTEN
HIER IS DE BETEEKEN IS. J 20 BELAST MET BE WA-
KING HOOFDWEGEN. P 40 HEEFT 20 MAN IN HET
-■ a c. c-kamp
$êsÈM- NOG ANDERE
MANOTITIES?
JA HIER NOG. DE .01
VERTENTIE VAN DB
APPELVERSCHEPING
HIER IS EEN ZIN: NXEHWE SCHEEPS-
LADING KRUIDENIERSWAREN„DIREÖT DIT
LITTLE ROCK. SPECIALE LAGfi PRIJZEN.,
.VERGELIJKT EERST.
ONZE PRIJKEN' AL
VORENS TE KOORGN
GEEE'. EVEN
HET CODE.
BOEK r
WACHT
EENS
washing-
ton
IN
ACTIE
en
STILLE
r»
EN v'
■GESCHREVEN DOOR
HKLPÊN
WAT
ZE
kunnen
TEEKENINGEN VAN
ALEXANDER
RAYMOND
