WINTERHULP
ONZICHTBAAR LICHT
EN ONHOORBAAR GELUID
WAT: BIEDT
68604 Heyermans ^en van Öuwerkerk,i
Over onze batterijen
68142 „Kofa'-Bertels, Dam 926,
Stoomen-VerVen
67777
69109
69440
68535
68154
67976
68735
69400
68484
68251
68589
Vrijdag 17 Januari 1941
TWEEDE' BLAD DER SCHIEDAMSCHE COURANT
De ultrageiuidsgolven zijn zeer wonderlijke ge
zellen. Hulpmiddel ter haringvangst
Pag. 4
Algemeen iustallatieburcau
Bankiers
Bedrijïskleeding
Boodschappendienst
Boter, Margarine, Vet
Bouwkundige
Damestassctien
Glas
Haarden en Kinderwagens
Hnis- en Decoratie-Schilder
Kantoorboekhandel
Lederwaren
Machinefabriek
Meelfabrieken
Papiervernietiging
Schoorsteenvegen
Stempels - Naamplaten -
Heerenmode - artikelen
Zullen wij ze houden
Stoffen-Manufacturen
Woningbureau
Burgerlijke Stand
Gemengd Nieuws
NE DE RL A ND
POSTGI R-O -NUMMERS
Winterhulp Nederland,.
Afdeeling Schiedam no. 3 9 8 3 82
Winterhulp Nederland,
Den Haag no. S 5 5 3
Bank Winterhulp Neder
land Kasvereening N.V.
Amsterdam no. 88 7
<}p een dezei mutuneii iteit,
- qituk in veiei tevm
Iedereen weet nu langzamerhand wel,
dat ©en gedeelte van hot lichtspectrum voor
het menschelijk© oog niet zichtbaar is;
slechts voor dat dooi, dat ligt tusschen
het. rood en het violet, is ons oog ge
voelig, de rest van het spectrum nemen
wij niet meer waar: het infra rood en ook
het ultraviolet ontsnappen aan onze waar-
neming door middel van onze zintuigen,
doch do mensch heeft zich apparaten ge
schapen, waardoor hij deze lichtstralen wel
kan waarnemen.-
In de eerste plaats is daar de fotogra
fische plaat, welke wel gevoeiig is voor
deze stralen. Op deze eigenschap berust
ook het feit, dat men voor het oog on
zichtbare sterren kan fotograferen (gelijk
wij ook al opmerkten in ons artikel over
de nevelvlekken), terwijl men van de ge
voeligheid der fotografische plaat vow het
infrarood© gedeelte van het spectrum ge
bruik maakt om fotografieën op langen
afstand en ook.in.geval van nevel en mist
te maken. Men heeft reeds meermalen, ook
iri' de kranten, ultra rood foto's kunnen
zien, terwijl zij ook thans, tijdens den oor
log, een belangrijke rol spelen.
Een andere toepassing van het ultra vio
lette licht is ook zeer bekend, namelijk
de geneeskrachtige werking dezer stra'en,
in den vorm bijvoorbeeld van die hoogte-
zon en dergelijke 'apparaten, terwijl zij
-'eveneens toepassing vinden in de groente
teelt, ter bevordering van den groei.
Gelnidstrillingeii.
Zooals gezegd, iedereen weet thans we!
iets af van deze onzichtbare stralen, die
toch zulk een belangrijke rol in het
menschenleven spelen. Maar het is minder
algemeen bekend, dat er niet alleen licht
trillingen zijn, die wij niet kunnen - waar
nemen, doch evenzeer geluidstri'lingen.
Weliswaar weet. men uit de praktijk van
het dagelijkscbe léven, dat er tnenschen
zijn, die bijvoorbeeld - het geluid van een
krekel niet meer kunnen hooren en er zijn
roir n>£*»r cKwnU«n bekend van dieren, die
O O
waarschijnlijk wel geluid géven zonder dat
het menschel ijk oor dat geluid kan waar
nemen. Maar daarom gaat het tenslotte
niet. Wanneer wij in dit 'artikel het een
en ander willen vertellen omtrent de zoo
genaamde ultra geluidsgolven, die wel zeer
wonderlijke gezellen zijn in den kring van
de golven, welke de wetenschap den laat
ste® tijd heeft ieeren kennen.
Ultragolven.
Het is toch wel merkwaardig met d:at
ultra geluid. Tot voor kort meende de
physica, dat zij de geluidsleer vrijwel
onder de knie-had; op dat terrein was
ongeveer niets nieuws meer te beleven,
zoo meende men; dat was wel uitge
put. Doch thans heeft men, door dé
ontdekking van de ultra golven, een
geheel nieuw onderzoekingsgebied
open gelegd, dat reeds tal van verras
singen heeft opgeleverd en zeer waar
schijnlijk er nog vele in petto heeft.
Onder deze ultragolven verstaat men
alle geluidsgolven, die de 1500D tril
lingen per seconde te boven gaan.
Men wist al lang, dat zij bestonden,
doch men stond voor de groote moeilijk
heid, dat men geen apparaten bezat, om
ze op te wekken, ten einde in hel labora
torium hun geaardheid- en hun eigenschap
pen nauwkeurig te onderzoeken. Maar het
onderzoek van de eigenschappen der
kristallen bracht de physica een eind op
weg. Het bleek dat geslepen kristallen, die
ge.'-Je.cd werden tusschen twee eleclroden,
in trilling geraken, als men er wissel
stroom van hooge frequentie door leidt,
en deze trillingen bleken inderdaad de ul
tra geluidstrillingen te zijn.
Toen men er eenmaal in geslaagd was
zé op-te wekken, kwam men tot aller
lei verrassende conclusies, waarvan wel
de eerste was, dat deze golven zich in
do lucht vrij slecht voortplanten. Als men
ze door vloeistoffen leidde, girig het veel
beter en ton slolte bleek de beste geleider
een oliebad te zijn, waarin men het tril
lende kristal dompelde. Toon men eenmaal
zoover was, kwam men nog tot een merk
waardige slotsom, en wel deze, dat zulk
een oliebad in een minimum van tijd warm
werd, zoo worm zelfs, dat het zeer spoedig
tot op kookhitte was gekomen!Daaruit
volgde al direct, dat deze ultra geluids
golven zeer groote hoeveelheden energie
ontwikkelen, energie, die zich in hel o'ie-
bad in warmte omzet. Bij langdurige proe
ven moet men dan ook het oliebad sterk
koelen, daar anders de olie in korten tijd
zou gaan kokénl
"W annte-ontwikk eling.
Trouwens de warmteontwikkeling,- door
deze geluidsgolven' is werkelijk fameus.
Wanneer men bijvoorbeeld de golven
voert in een glazen buis, die aan bet eene
einde met een scherpe punt is dichtge-
smolton, en men plaatst deze punt op
een stuk houdt, dan brandt men inder
daad brandt, immers onder het optreden
van warmleverschijnselen heel snel
een gat in het hardste hout. En houdt
men de glazéiï punt vast, dan moet men
liaar weer spoedig los laten, daar men
anders zijn vingerszou verbranden. Het
is echter gebleken, dat het niet zoo is,
dal het glas door de geluidstrillingen ver
warmd wordt; de kwestie is namelijk, dat
de fijne glazen punt eveneens in zeer
snelle trilling, geraakt, welke 'trilling door
haar wrijving met het hout of met de
huid' van de hand warmte opwekt.
Hoe meer men deze merkwaardige tril
lingen is gaan onderzoeken, hoe wonder
lijker zaken men heeftontdekt. Zoo bleek
het met behulp van de ultra geluidsgolven
mogelijk om twee -vloeistoffen, die zich
anders hooit vermengen, tot vermenging
te brengen. Zoo bijvoorbeeld water en kwik
die, onder invloed .van .deze golven, wer
den tot een grauwige, dikke vloeistof.
Waarschijnlijk'be-rustr deze vermenginganio
ffelrjkheid' op"het. feit; dat de trillingen hef
vermogen bezitten om de stoffen, waardoor
zij gevoerde>worden, .;Uttcfsi fijn Je ver
doelen, zoodat "emulsieering van anders
«ïverroenghare stoffen mogelijk wordt.
DE RADIO MORGEN?
Zaterdag 18 'Januari 1911.
Hilversum I, 415 AL f
Nederlandse}: programma. KRO.
8.00 Wij beginnen don dag. 8.30 ANP.
8.45 Gramofóon. 9.30. Musfquétle.' 10.00
ScnciJa i.s mannenkoor Orpheus en ka
merorkest, (opn.). 10.30'Gra uofoon. 11.30
Godsd. haliuur. 12.00 Giamofoon. 1215
Kooocc-o-tct. 1245 ANP. 1.00 Repor
tage. 1.15 Musiquctte. 1.45 Gramofoon.
2.00 Voor jóngNederland. 3.00 Onze
Zaterdagmiddag. 5.15 AN>'. 5.30 „Uit de
wereld van de film", vraaggesprek. 5.45
Reportage. 6100 Zang niet syriiphonie-
orkest (opnj. 6.15 „Wat in Nederland
verscheen"; causerie. G...0 Overpeinzing.
0.45 Hepéraje of graniöfooh. 7.00 Vra
gen van den 'dagi'ANP. 7.15 Gramofoon.
7.30—7.45 Ber. Eng. 8 00 ANP. 8.15
Gramotoon. 8.30—8.45 Dor. Eng. 9 55
Wij sluiten den dag. 10.00—10.15, ANP
on sluiting.
Hilversum II, 310.5 AL
VARA.' - -
8 00-Gra-ofoonr- 8.30 ANP.' 10 00 VPRO
Aforgénwijding. "10.20 Voor de kinderen.
12.00 Ber; 42,15. OrgeL 12.30, Alma-.'
nak. 12.45- "ANP.. 1.00 Harmonie-orkest.
1.45 Uitzipding-.m. .sameivwericina /vei
•den Neil. Vegpiariërsliond". 2.00 Zang* met'
piano. 2.15 Grathófooh. 3.ÖÖ Tuinhbüw.
3.30 Residentieorkest. 4.30 „Het bevor
deren tan de volkssport"; causerie.4.50
Gra nok>on. '6.ÓÖVPRO I Bij'é'vértel ing.
'5.15' ANP." 5.30Ramblers'. 6 00 „Van
i staat en maatsehapnij'-;,lezing. 6.15, Orgel
en riool. G.42 Aimanak. 6 45 Repor'age
of -p'a-i'ofoon; 7,00—7.15 Groningsch
plaatje.-.ANP en s'uiting. y
DE DAGELIJKSCHE VRAAGBAAK
Fa. Wed. M„ van Meurs, Broers-
yeld 53. Erkend gasfitter. Erkend
-installateur. Uw -adres-bij ver
huizingen. Na 6 uur tel. 67879.
'2 LIJNEN)
Amsterdamsche Baiik N.V.'
Bijkantoor Westvest 36.
Alle Bankzaken Assuranties.
CQQOC -F- Röttgering, Hoogstraat 17.
UOOOO Grootst Speciaalhuis.
MEIJER's Zakentelefoon.
Vlotte verzending.
Alle boodschappen.
Experts in telefoonreclame.
HOOIKADE 2.
Servio, Westmolenstraat 4.
Engros detail.
Beéedigd Taxateur van Onroe
rende Goederen, J. Bokhorst,
Overschiesches trast 106
F. REISS, BROERSVEST 21.
Speciaalzaak in:. Damestasschen,
koffers en alle soorten lederwaren.
'"Reparaties-inrichting.
N.V. Van Katwijk's Glashandel.
Lange Kerkstraat 38.
Alles op dit gebied.
CQOqE G. VAN MEURS,
UuiOi! LANGE HAVEN 5.
68197 T Ff v??,d«aEnde, Kantoor-
UO I U boekhandel - Drukkerij. Rotter-
datnschedijk 234. - Schiedams'
Goedkoopste Kantoorboekhandel
COQ11 Maltha's Lederhandel,
DOOM Broersveld 145 - 152.
Leder-foumituren, Koffers,
Actetasschén, Repartiën.
LIJNEN]
A. Fontijne,
Boterstraat 28—32.
Modem ingericht reparatiebedrijf
N.V. A. Tieman,
Hoofdstraat 39,
Tarwebloem Tarwemeel
Tarwe-afvallen.
67666 Ja(i' v4e y7?3'' Westmolen-
I uw.» straat 25-27* Inkoop alle soorten
oud papier enmetalen.
RJ5J.01 Verbetering van Schoorsfeentrek.
I Fa. V. L. Borrani.
Alléén Lange Achterweg 33.
Passage 8. Chablonen voor vaten
en kisten, numeroteurs, datum
stempels. Alle soorten gietvormen,
graveerwerken.
FIRMA A. GOOS, Speciaalhuis
in haarden en kinderwagens.
G. Verboonstr. 21, t.o. Hav.Bank.
Ü7C70 JACK. HANSEN, ROTTER-
D/D/Z DAMSCHEDIJK 227.
Heerenmodes, Kamerjassen,
Pyama's.
Toepassingen.
Zond-er ©enigen twijfel; zullen nadere
ondc-i zoekingen ^op dit gebied nog. tal van
verrassingen in de - toekomst opleveren,
daar dit nieuwe terrein van de physica
bij lange na nog niet is uitgeput Vanzelf
sprekend heefl men ook al uitgezien naar
practische toepassingen van deze trillingen
in liet dagelijksche leven, -en men heeft die
reeds gevonden ook; te verwachten is
bovendien wel, dat het trillende kristal,
dat vroeger reeds in de radiotechniek toe
passing vond, bijvoorbeeld bij de zooge
naamde kristal-gestuurde zenders, op tal
van gebi-eden zijn intrede zal doen.
Op een merkwaardige toepassing wil
len wij nog wijzen, daar te verwachten
is, dat deze toepassing ook in Nederland
bij onze, althans in normale tijden, zoo
intensieve zeevisscherij een plaats zal
krijgen. In Duitschland namelijk heeft men
de schepen, die ter haringvangst gaan,
uitgerust met een installatie voor de op
wekking van ul tragel uidsgol von. Dat feit
baseert zich op de omstandigheid, dat de
golven door vaste stoffen worden terug
gekaatst, precies volgens de wetten van
de terugkaatsing. Men laat nu de ge
luidsgolven uit den bodem van het
schip loodrecht naar beneden gaan, en kan
dan zéo op een meter, na de terugkaatsing
tegen den zeebodem, de diepte - aflesen.
Doch zwemt er een school haringen tus
schen het schip en den bodem, dan zal do
schipper, daar de golven eerder worden
terua gekaatst dan normaal, aan do hand
van zijn zeekaarten kunnen zien, dat de
diepte van het water niet klopt, en (ju®
concludeeren, dat er „iets" moet wezen.
Dat iets is juist datgene zeer waar
schijnlijk althans waarvoor hij is uit
gevaren, namelijk een school- haringen; en
hij zal dus daar zijn net uitwerpen!
Eenigen tijd geleden heeft het departe
ment van handel, .nijverheid en scheep
vaart een oproép gericht' tot het Neder-
landscbo publiek om vrijwillig een oude
droge batterij-inte leveren .bij aankoop
var, een nieuwe? Aanleiding tot dezen op- Hoeden, I CttCH (OOK in laken)
roep was het feit, dat enkele bestanddee- CQQQQ PIET HENIGER, Passage 1.
Ion. .van z.g droge batterijen (w.o. het Ö3öy3 Heereamode-artikelen.
zeer belangrijke ..bruinsteen) niet meer wor- Vraagt tel. zichtzending.
den ,ir.g< yoerd en er dus zonder maat
regelen vroeg. of laat geen batterijen
n»eer .verkrijgbaar zouden zijn.Waar men
er,-in -Nederland op schitterende .wijze in
geslaagd.is om hetzij, ouie,.uitgeputte bat-
tc--rjje-u,,.te regepeneeren, hetzij de besland-
deden van eco uitgeputte batterij zoo te
bewerker, dat;zij weer diénst kunnen doen
in.; nieuwe, isi( bet,.-dus.vangroot belang,
dat iedereen di^"-oen pieu-we batterij'kobpt,
zijp. oude Jnle.vert. Ditkwerd dan "öélc. op
zeer suggestieve:, wijze naar voren gebracht
in do. be<loeldé...publica(ies in do adverten-
tk-koloramen ,Tan talrijke dag- en week
bladen. -
C7QOQ Stoomververij en Chemische
O OZO Wasscherij „CENTRAAL",
Hoofdkantoor: L. Nieuws traat 71
RÖ769 Woningbureau„Schiedam-West"
VfOI dfa Nieuwe Haven 83.
Adm. van Onroerende goederen.
NIET ZOO
MAak ZOO
Wij .gaan den goeden kant oit,
maar wij zijn er nog niet
Waar er natuurlijk van alle zijden groote
belangstelling 'bestaat voor- het resultaat
van dezen, oproep, die doordat hij slechts
aanspoort tot vrijwillige medewerking,
dus vrijwel nieuw in zijn soort, beeft men
zich zoowel uit kringen vaan particulieren
als van winkeliers erf industrie tot de be
treffende Nedérlaandscbe - instanties ge
wend. Uit de verstrekte inlichtingen kan
worden opgemaakt, dat dé eerst© indruk
ken uiterstgiuistig zijn. Het lijkt; er nu
reeds op, dat, het Nederlahdsche publiek
over bet- algemeen zeer. goed heeft be
grepen, dat gebrek aan. batterijen ramp
spoedige gevolgen zou .-hebben .ia lijden
als deze en reeds zijp., groote .partijen,
bmiisteen uil oude batterijen op weg naar
defabrieken, om straks weer dienst te
doen - in splintcmiecfwe, levenskrachtige
batterijen. Wel wondt er nadrukkelijk op
gewezen, dat dit voorloopige oordeel slechts
gebaseerd is op de allèroerste resultaten
van deze oproëpen omdat pas van een
succes gesproken kan worden, wanneer wij
gezamefilijk en voort'dur.e.n.d onze
oude Imtterijen,- blijven inleveren. Eerst dan-
zullen wij het groote gevaar van de diepe
ondoordringbare duisternis gekeerd hebben.
- Voorkom bij. de verzending van de
•oude platte batterijen, .dat de contact
'strips elkaar raken. Ruig de korie,strip
naar builen, om, anders wordl dé bat
terij gejseel -lonbruikltaar voor herbe-
wcririhg. fZte teekening).
Dwangmaatregelen kunnen voor-
r"-: kemen werden...
Wanneer wrj op dezen weg voortgaan,
dan wil. dal dus,-bovendien zeggen, dat
liet Rijksbureau voor.Chemische,.BrpJücten
g-cen dwingende maatregelen hoeft te ne
men. Hel is iedereen duidelijk, dat in
dit laatste geval hot koopen en verkoopen
van batterijen vee! stroever zou gaan om
nog niet te spreken van het omvangrijke
adm'f i-stratieve werk dat daaraan voor
vele categorieën en vooral voor den
winkelier zou vastzitten. Men heeft dan
Ook nu reeds algemeen het gevoel, dat het
'Nederlandsche publiek dit inziet en dat
de resultaten der naaste toekomst, die
van het oogenhlik hoe gunstig ook
nog in de schaduw zullen stellen.
Vier kinderen bij brand te Helsinki
omgekomen. -.
Vier kinderen van een arbeidersgezin te
Helsinki, kwamen gisteren tijdens afwezig
heid van hun ouders met vuur in - aanra-
kingj waarbij het buis in brand geraakte.
Als gev-olg van den heerschenden wind was
het huis binnen enkele minuten in de
asch gelegd. De vier kinderen ziijla hierbij
jammerlijk omgekomen.
Zweedsrhe papierfabriek afgebrand.
Gisternacht is te Braenncgard in het
Noorsche district Torp, naar Aitonbladef
meldt, een groote Zweedsche papierfabriek
tot den grond tce afgebrand. -De schade be
draagt 6 tot 700.000 Zweedsdie kronen,
Omtrent de oorzaak van den brand is tot
nut toe nog niets bekend.
Lawine sleurt vijf soldaten mee.
Vijf Italiaansche soldaten zijn, naar uit
Ventimiglia- - gemeld wordt,-,- meegesleurd
door een geweldige lawine. Naar hun lijken
wordt gezocht.
VLAARDINGEN
jGé boren:-
12 Januari. Sara Stoffélina, dochter-van
A_ Lievaart en G. van Toledo, Sweelinck-
straat 135,
14 Januari. Joh'anh"Frederich Leendert;
zoon van J. J. Ball 'en M. de Looper, Van
Lennepsplaats 11. Joost Gprnelis, zoon
van J. C. Groeneweg en K. Benard, Vale-
ïiussLraat 83. Agatha Cornelia, dochter
vau C. Spanjersberg en A. Bakker, Binnen
singel 17/2. Arie Antoni, zoon van A.
Zwartewaaisloot en M. A. van Vliet, Bin
nensingel 17/2.
15 Januari Jorina Maria, dochter van
K. Perdijk en .K. van Oudenaarden, Tollens-
straat 34.
Ondertrouwd:
J; ,H. A. Botzen 22 jaar en S. Schepen
22 jaar. P. de Heer 24 jaar en M. van
don Bos 28 jaar. C. M. Knoop 21 jaar
on E. M. Meder 21 jaar.
Gehuwd:'
J. A. Jungblut 24 „jaar en A. Suisse
22 jaar. L. J. J Reedijk 19 jaar en
A. D. Hoorweg 21 jaar.
