HOE LEEFT DE PAF IJZEN AAR?
Woensdag 12 Februari 1941
Öfe
Tijd om te verduisteren
De vacantie
93ste Jaargang
No. 22705
Eerste zorg is voor het dageiijksch brood
Het café de toevlucht!
(Van onz-on Parijscben coaxespondent).
Toen wij ia September des vangen jaars
nit Parijs vertrokken wisten we reeds, dat
in Nederland een min. of moer gecompli
ceerd systeem ran bons en punten, en spe
ciale vergunningen en wat dies meer zij
ons wachtte, terwijl er in Frankrijk van
een distributie nog geen sprake was, al
bezat iedei reeds een „carnet d'alimenta
tion", een stamkaart, en zelfs bons, die
nimmer zijn. gebruikt Maar al spoedig
daarop heeft ook Frankrijk zijn bonnen-
stelsel gekregen en het kan thans in vele
opzichten met Nederland wedijveren, staal
er ten aanzien ran eenige dingen des dage-
lykschen lerens zelfs iets beter voor en
komt in andere zaken achteraan.
Een vergelijking met Holland gaat nooit
bodemaat op om de eenvoudige reden,
dat men ook in normale tijden hier anders
leeftdan bij ons. Wanneer wij consta-
teeren, dat de café's te Parijs het drukker
hebben dan ooit, mag men daaruit nog
niet de conclusie trekken, dat bet den
Parijzen aars tegenwoordig zoo naar den
vleeze gaal. Do Parijzenaar, en dat geldt
trouwens voor de® Franschma® in het al-
fempeen, leeft nu eenmaal ved meer bui
tenshuis dan wq doen; het zou ons niet
In hel minst verbazen als hij het bedrag
der verteringen, in café's gemaakt, op zijn
belastingbiljet invult onder het hoofd „Kos
ten voor noodzakelijk levensonderhoud".
Uithuizigheid
Naast die algemeen© bestaat er thans nog
een bizendere reden voor de uithuizigheid:
de kou. Vi'ant van de verwarming is dézen
winter niet bijster veel terecht gekomen;
naar we meerren kroeg men dertig procent
toegewezen van hel verbruik van het
vorige jaar, hetgeen voor den~,parlicuiliec
gemiddeld neerkwam op 50 kilogram kei
len per maand. En waar do Panjzenaars
iets weg hebben van den befaamden kre
kel uit de fabel van Lafontaine, zat men
al spoedig in de kou. Er is kou geleden
in Parijs en er wordt hier en daar nóg kou
geleden, in tal van flats, die zooals het
onze centraal werden verwarmd (hetgeen
tot dusver gedurende elf dagen in totaal
het geval is geweest) zit men 's avonds ie
kleumen bij een eleelrisch kacheltje, dat
dezen winter nog de vorstvarens niet van
de ruiten vermocht te weren. Zoo Jat menig
een zijn troost en toevlucht maar zocht
en zoekt in dc café's, waar het tenminste
warm is, zooal niet door de kachel dan
toch door de volte van modernen si hen.
Een analoog verschijnsel doet zich voor
bij de restaurants. Er wordt meer nog
dan monger in restaurants gegeten, en men
weet, dat eer. groot deel der Par ijzen aars
ook in gewone- tijden wel gedwongen is
om buitenshuis te eten, althans te dejeunee-
ren, a'. zou het alleen zijn wegens de
gicote aistenden, die verhinderen dat men
zich in het middaguur naar huis begeeft,
wat te. meer klemt nu de metro welhaast
het eenige middel van vervoer is geworden,
Want de enkele autobussen met haar reus
achtige daken. het gasreservoïr tel
len nauwelijks mee in de wereldstad. Men
eet dus buitenshuis, en ook zij, die zulks
vroeger niet of zelden deden, maken thans
gebruik van de restaurants. Niet alleen
dooidien de eethuizen verwarmd zijn, maar
ook omdat men er waar krijgt, in casu
eten, voo' zijn geld en zijn bons. Die huis
moeders, wien het veel hoofdbrekens kost
om de ingrediënten voor een behoorlijken
maaltijd bijeen te Krengen en soms uiten
wachten m de rij voor den winkel van bak
ker, slager of kruidenier, hebben meer
zorgen dan degenen, die huin maaltijden
geregeld in de restaurants nuttigen; met
een* beetje overleg kunnen laatstgenoem
den zich iederen dag voldoende voeden,
al zit men op het eind der maand wel
tens wat krap met de bons.
Maaltijden in restaurants
Om maar een concreet geval te noemen:
wij doen ons maal 's middags met een
vleeschsoort, waarvoor men een bon van
negentig gram vleesch noodig heeft, een
groente, waaronder ook aardappelen' zijn
begrepen, met een bon voor "5 of 10 gram
vet of boter, een kaassoort, met een bon
voor twintig gram kaas en 150 gram brood.
Wijn kan men zonder bon bekomen, even-
ate koffie, die meestal uit een surrogaat
beslaat en waarbij saccharine in vloeibaren
toestand of in tabletvorm de suiker ver
vangt. liet diner verschilt niet zooveel
van het dejeuner, -alleen vervangt visch
dan den vieoschschotel af treden daarvoor
oesters mosselen, slakken (die zijn best
te eten) of andere schaaldieren in de plaats
waarvooa geen „ticket" noodig is. Aard
appelen zijn nogal zeldzaam, een portie
hommes frites is een festijn, een salade
vindt men nog wel van Meten of tomaten,
gebak ziet men ook al zeiden, maar eieren
daarentegen kan men op ieder menu aan-
treifen en men beeft slechts een vetbon
noodig voor een paar spiegeleieren of een
omelet
Als men gemiddeld op een vijftig, zestig
franc voor beide maaltijden rekent is men-
niet al te duur nit, aan de hand van de
bons, welke ons voor de maand Februari
weraen verstrekt, hebben wij uitgeknabeJd,
dat we deze maand zestien maal een
vleeschschotel zullen kunnen bestellen, tien
keer een stukje kaas, wat weinig is, 28 da
gen 150 gram brood per maaltijd en dat
we welgeteld over 410 gram boter of vet
beschikken, wal voor een stamgast ia een
restaurant ruimschoots voldoende is. Want
dat heb ten we al begrepen- het is thans
noodzakelijk om een restamant te hebben,
waar men geregeld eet. Evenzoo is de
huismoeder blij met haar vasten winkéLer,
zooals die eertijds gelukkig was met zijn
vaste klanten. De overheid heeft trouwens
de koopers verplicht om brj een vasten
leverancier te staan ingeschreven; de win
kelier ontvangt dan toewijzingen voor dc
meest schaarsche artikelen, waarvan de
voornaamste zijn: melk, mjst, 103 gram
per maand voor kinderen, suiker, rantsoen j
500 gram per maand, olie en aaardappelen»
om van genotmiddelen als chocola en
gebak maar niet te spreken, noch van
zeep, 125 gram per maand, allemaal din
gen, die als gezegd tamelijk zeldzaam zijn
en zonder bon niet te verkrijgen.
Wat hier verteld is van Parijs,* geldt
voor geheel Frankrijk, ook „voor het on
bezette* gebied', nier - misschien -kleine
plaatselijke velschillen. Men heeft overi
gens icimnen lezen, dat Duitschland dui
zenden tonnen aardappelen naar Frankrijk
heeft verzonden om aan de levensimJdeten-
vooiziening, met name van de Fransche
hoofdstad, tegemoet te komen, Amerika
zond gecondenseerde melk.
m overvloed Laden. En de groote massa
kan er natuurlijk niet aan denken om in
een restaurant als bijvoeding voer een
peer tien a vijftien franc, voor een appel
zes tot twaalf franc, voor een sinaas
appel vier tot zes franc, voor een banaan
arte tot vijf franc, voor eenige vijgen of
wat dadels vier tot zes franc en meer
neer te tellen.
Op het gebied van de kleeding kent
Frankrijk nog geen distributie, evenmin
als Relgie, doch de voorraden raken lang
zamerhand uitgeput, zoodat er ernstig aan
de invoering van een puntensysteem als
te® onzen* wordt ht; het bestaat
overigens sinds beginJanuari reeds voor
schoeiselmen heeft 5 recht op minimum
één paar schoenen per jaar.
Zoo gaat dan het «leven te Parijs zijn
dagehjkscben gang met zijn zorg voor het
dagelrsksch brood, ziji£ strjjd tegen koosde
en armoede. Er zijn andere kanten aan dat
leven, we komen daarop terug. Men kan
in het algemeen nog- over het noodzakolyke
beschikken; ai kost dat meer tijd en moeite
dan vroeger en al ris een lange nj van
wachtenden -voor de t winkels een gewoon
verschijnsel' gewordenin, de straten; men
kan bet niet strikt yiocdzakelijlce als bier
en tabak nog bekomen zonder bom Maar
wel nimmer is er zoo vur g als thans ver
langd naar de lente, waaarvan men mild
heid en verruiming, licht en verademing
verwacht T. O,
Niet zoozeei is dikwijls de geringere
productie de oorzaak der schaarschte als
wel de moeilijkheid, vaak de onmogelijkheid
van het vervoer. In het bi/onder heeft dat
gefolden vooi de kolen voo rzieni ngFrank
rijk pioduceert op dit oogenblik reeds
meer dan vóór den oorlog, doch het ver
voer moet bijna uitsluitend per spoor ge
schied-en en de spoorwegen zijn al over
belast. Dit neemt natuurlijk niet weg, dat
de moeilijkheden geaccentueerd worden,
dooidien Frankrijk van zijn invoer aan ko
len nit DuilscMand en Engeland aan
botei uit Argentinië en van fruit uit Belgie,
Spanje, Nederland, Amerika, Italië ge
speend blijft, hetgeen voor een deel te
wijten i- aan de blokkade. Men kan daar
den vropgeron invöer van tarwe, rijst, kof
fie, olie, vleesch en vleeschconserven nog
gerust aan toevoegen, een invaar, die ©en
waarde had van rond vijftig milliard francs.
Zoodat, ofschoon hier te Panjs allerminst
hongersnood hoerscht, we toch evenmin
Uitdagend optreden tegenover
de Duitsche. weermacht gestraft
Het AN.P. meldt: 1
Op last van den militairen bevelheb
ber hier te lande is gisteren een be
kende teJerzaak te 's-Graveahage ge
slote® De leider dezer zaak en de
schuldige personen zijn in bewaring
gesteld
Deze maatregel is genomen op grond
van bru'aal en uitdagend optreden van
de bebre feneïe personen op den voor
afgegane® dag topeïï Ie Jen van de
Duitsche weermasiit.
STA DSNJEUWS
Uit den gemeenteraad
De raadcvergadeiingen geven den over
zichtschiijver tegenwoordig weinig stof
vooi beschouwingen
In do gistermiddag gehouden raadsver
gadering - de eerste in 1941 bleof
ook de gebruikelijke Nieuwjaarsrede van
den burgemeester, niet de daarop volgen
de vriendelijke woorden van den nestor
van den raad, achterwege Op een van
de laatste dagen van December hal de
burgemeester den leJen reeds oen good
einde 19 IC en een gelukkig 1941 toego
wcascht.
Voor wat in de vergadering ran giste
ren is behandeld, verwijzen vre naar hot
verslag in dit b'ad
Ongeregeldheden? te
Amsterdam
Het A. N. P. meldt-
Naar aanleiding van gedurende de laatste
dagea ia Amsterdam plaats hebbende on-
ge®egeldlieden, vvcvke zekee pol ili ernaat-
regeteu hebben noohg gemaakt, vernemen
wij, dat ran piojitezijde naar deze gebeurte
nissen eon diepgaand cmlerzosk wordt in
gesteld. Het ligt in het voornemen na be-
emd,ging daarvan ©en off eicel communiqué
te publioeere®.
Put op het Valkhof
gevonden
Van de voormalige burcht?
Bij graafwerk op het Talkhaf te Nij
megen 7yn gemeentewerkhed-e® gestuit op
een put van ongeveer veertig meter diepte,
die nog water bevatte. Volgens deskundigen
zou men hier te doen hebben met een der
waterputten van ae voormalige burcht.
Ex moeten op het Valkhof nog meer van
deze putten aanwezig zyn.
Schiedamsche
gymnastiek-leeraren
Co ntact- b ij een koms t
Den laatste® tijd hebben de Schiedam
sche gvimiastiekleeraren g regelde contact
bijeenkomsten gehouden, waarin vakbelan
gen werden besproken
Gisteren is weer zoo'n. samenkomst in
hotel Beijers bergen gehouden en is beslo
ten het contact eonigszins te verstevigen
Als voorzitter werd aangewezen de heer
M de Regt, als secretaris de beer A.
F. L. Verheyden.
Winterhulp Nederland
De a.s. collecte.
Ak» onderdeel van de werkzaamheden, die noodig zijn om de Schie om te
tooveren in een breede boulevard iusschea het centrum van Rotterdam en
Bijdorp, is men begonnen' met het verwijderen vaat de bruggen over de
voormalige Schie. De Teylin gerbrng tusaefcen ide Proveniersstraat en
de Teylingerstraat" wordt nu onder handen» genomes.
(Polygoon)
Ervaringen te Neustretitz.
De heer A v. d. Graaf va® hier, die
in December een cursus van drie weken
heeft bijgewoond aan de Führerschule des
Berliner Hochschu.ins i'uts für Leiiesubun-
gen te Neustrehtz, gelegen niet ver van
Berlijn, heef' aan zijn collega's iets ver
teld van vijn ervaringm
De heer Van der Graaf bespiak oa de
oig«.nis<t!i dur lichamelijke opvpeling op
de-school in Duitschland Onder den mi
niscer voor opvoeding staat eon Mini? te
rial rat, die de a'gemeene leid ng berit Hel
land is verdeeld in een klein aan'ai Be
zirken, aan het hoofd daarvan staat een
Bezirksturmat Elk van deze personen lit eft
ongeveer 2P3 Kreisiurnlelire-r omte" z oh.
Elke Kreistumlehrer heef het toezicht op
een 10 lal scholen, waar hij zelf gedeel
telijk Jea «''eft, het leerplan opstelt, zyn
jonge collega's met raad en daaJ ter/ijde
staat, moet zorgen voor goede oefonge-
lc-f.cn bed er en zwembaden en de sXiool-
weds!rijden ('szomers alhletek ei 's win-
ter-5 voetbal of handbal) moet orgamsee-
ren
De organisatie der sport is geheel an
ders
Uien oor bestaat de Deutsche Reichs-
bund fur Leibesuhungen, welke verdeeld
is in verschillende Fachamter, b.v Fa-
chaint voel bal, Fachamt turnen, Faihamt
athlete"k, enz De le,ding van deze afdee-
hngen is in handen van bevoegde perso
nen De organisatie is dus sterk gecen
fraüseerd, met het gevolg dat veranderin
gen, nieuwv ideeen en nieuwe oefenstof
snel m de pracfijk kunnen worden toege
past
De leider der lichamelijke opvoeding in
de school, Ministerial rat prof. dr Krum-
rael, zeg! zelf* Wij hebben niets nieuws,
maar we hebben dat genomen wat gene
raties die voor ons geleefd hebben, groot
gemaakt heeft We zien de lichamelijke
opvoeding niet als een leervak, maar als
een on.lerwijs-principe, wat we over moe
ten geven pan de jeugd, evenals de loo-
per zijn fakkel bij de Olympische fakkel
loop.
Tof slot besprak de inleider nog de
cijferwaardeering van de lichamelijke op
voeding, die scherp omschreven is" en voor
geheel Duitschland geldt. Deze cijfers sj e
len een groote rol bij de verhoog in gen,
niet alleen op de lagere en middelbare
scholen," maar ook op de universiteiten.
Zoodat ook iedere intellectueel en geleer
de zal weten, wat hrj aan zijn lichaam
heelt.
-■ Voorts deelde spr. nog bizonderheden
mee -over den cursus, dien hij gevolgd
heeft; en waarin hard. gewerkt is
Men schrijft ous
Bij de as. collecte zal getracht worden
de bezwaren, aan het collecteeron op twee
dagen verbonden, te ondervangen
Tot nu toe werd de huis-aan-huis col
lecte uitsluitend op Vrijdag gehouden, doch
do collectanten moesten daarbij ervaren,
dat, vooral in arbeiderswijken, wei de be
reidheid tot het geven van een bijdrage
aanwezig was, doch dat men daartoe niet
goed in staat was, omdat veelal op Vrij
dag ol Zaterdag het loon wordt ont
vangen.
Voorts bleek, dat Schiedammers, die ia
andere gemeenten hun betrekking hebban,
Vrijdagsavonds met speldjes uit andere ge
meenten weer terugkwamen.
Vanzelfsprekend moet alles gedaan wor
den om te voorkomen, dat giften van Schie
dammers aan andere gemeenten ten goede
komen. De toewijzingen geschieden als
regel niet in verhouding tot de opbrengst
van de collecte in een gemochte zij
geschieden voornamelijk naar de behoef
ten in die gemeente maar toch is het
van belang als Schiedam tegenover d»
toegewezen groote bedragen een zoo hoog
mogelijke opbrengst van de collecte kan
stelle®
Daarom zal nu op Vrijdag as. de huis-
aan-huis-coUecto slechts in een bepaald
deel van de gemeente plaats hebben en
zullen bovendien verschillende posten wor
den bezet, waar een druk „foronsen"-ver-
keer is, zooals tram- en bushalten, brug
ge® en het station, terwijl Zaterdag het
overige deel van de gemeente wordt be
zocht en de volleJige straatcollecie wordt
gehouden.
Het is verblijdend, dat door de aanmel
ding van een flink aantal cqUectantea,
ook nieuwe, deze werkwijze kan worden
gevolgd, waardoor die zekerheid bestaat,
dat iedere Schiedammer, die iets wil of
feren, een Schiedamsche coll©ctant(e) op
zijn weg zal vinden
Dat het geld goed bes leed wordt moge
nog eens blijken uit het feit, dat deze
week aan 500 gezinnen een uilkeering
wordt verstrekt en ook volgende week
daarmede wordt doorgegaan. -
Het is goed er ,nog eens op te wijzen,
dat de iritkeeringen door hot bureau van
de Winterhulp, zonder eenige uitzonde
ring, alleen geschieden nadat de door de
aanvragers verstrekte gegevens door den
Gemeentelijken Inlichtingendienst zyn ge
controleerd
Voorts geschieden zij zonder aanzie®
des persoons, zoolat geen enkele
groep burgers wordt uitgefloten, doch
zeer zeker ook niemand wordt bevoor
deeld, omdat hij tot een bepaalde groep
of parly zou behooren
De speldges.
Zooals reeds eerder is medegedeeld wor
den bij deze collecte verkeersspeldjes ta
koop aangeboden, zoowel bij de huis-aan»
huis-collecte als bij de straatcollecte.
Inderdaad zijn vrijwel alle „verkeers
borden" daarbij vertegenwoordigd, zoodat
verzamelaars en vooral kinderen hun hart
zullen kunnen ophalen.
Mogen deze speldjes in groote® gelald
verkocht worde®, zulks in het belang va®
de Schiedamsche noodlijdenden.
Benoeming
De heer B. Tbr Hooghuis, onderwijzer
dan. schoolaan de*Huysmansstraat, is
benoemd tbt ohdèrwijzéi té: .Utrecht en
heeft in verband daarmee tegen 1 Mei
a.s. eervol ontslag gevraagd als onderwijzer
aan school H.
Het gevraagde ontslag is gisteren eervol
verleend met ingang van een nader door
B. en W. te bepalen dafuui
Op de U.L.O. en lagere schofen
Het vonp jaar is nog al wat propa
ganda gemaakt voor z.g. vacantiespreiding.
De Ned. Spoorwegen voelden daar ook
veel voor
De omstandigheden zijn intusschem ge
heel gewijzigd zoodat de NeJ. Spoorwe
gen geen belangstelling meer hebben voor
vacantiespreiding.
In verhand daarmee is besloten, dat
de zomervacantie voor de openbare la-7
gere- en bewaarscholen dit jaar weer zal>
worden gegeven gedurende de maand
Augustus
De vacantie voor de oj>e®bare ULO scho
len vangt aan op 25 Juli a.s.
(Vervolg Stadsnieuw^ pag. 2). j
D« maan komt op om 19.47 uur sn gaat
onder om 8.56 uur d.a.v. (Morgen resp. 21,06
en 9.25)
One eo«r»pt ..isdijBl d»g,lijk«i met .itamdenag
yjtx 2n. »n Featdagta.
Prfjs per kmrtul f I.—: frtnco per po»t I SO
Sri)» per *eek IS ew. Afconderiijke numm*.
S els Abonnementen worden degelijk» amgenomnu
Advcxtenüën»»or het eerstvolgend nummer moeten
f64r «II uur «en btt Boreen bezorgd tijd, 's Zater
dag! vóêr D uur. Een bepaalde pl.at» van
adeertcnUcn wordt niet gewearborgd.
EERSTE BLAD
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN
Prgs de» •dvtttentitn* van 15 regel» f IS?»
iedere regel meer.f 0.30, in liet Zeterd*gnmnmer
15 regel* i 1-60, iedere regel meer f 0.35
Reclame* f 0.75 pcrvx*gel Incassokosten 5 ct* j
postkwiunties 15 ets Tarieven van advertentifc*
btj abonnement ujn—nan liet Bureau verk-rijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentien* opgenomep 4 f 0.50 t/m 15 woorden,
f 0 75 t/m 25 woorden. ^EUt woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 v> oorden.
's Woendags. Kleine AdvertcntiCn tot 25 woorden
f 0 25, mit» vóór Dinsdagavond 6 uur uobet
Bureau bezorgd
9ê Zaterdags* Kleine Advertentifn 11.00. mdien
met vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
POSTREKENING S31I
Vaste leveranciers
Moeilijk Transport
i
VANDAAG! 18,47 u»
MORGEN! 18.48 U.
ZONSOPGANG MORGEN 9.01 uur
