IMtETBEHSTIHC
MS DiCBUDEN.
BELGRADO STAAT VOOR
DE BESLISSING
Donderdag 3 Aprii 1941
Tijd om te verduisteren
Onderhandelingen te Agram geëindigd
Matsoeoka nogmaals
naar Berlijn
De buitenlandsche
schepen in Amerika
Besparing van ijzer
en staal
De foto op het persoons
bewijs
Kolenbonnen nog oen
maand geldig
.Zwarte" zwanen
94ste Jaargang
No. 22748
POSTREKENING 5311
Zuid-Slavische minisraad bijeen
Von Heeren in de rijkshoofdstad
i
Verbod van vervaardiging van
enkele artikelen
Dr. ing. W. A. Herweyer
directeur-generaal
STADSNIEUWS
Het Gemeentefonds
Nog een slotuitkeering aan de
gemeente Schiedam
Het stoken van vuurtjes
van den Nederiandschen Omroep ^ug aoj. j1Gj verbranden van vuil en af-
VANDAAGt 20.16 UUR
MORGENi 20.18 UUR
Blootshoofden met
uitzonderingen
Nieuwe bonnen voor dit seizoen
niet meer te verwachten
Hoe komt een mensch zoo
st
per week f .O,IS,
per kwartaal f 2,10
Deze courant crscKijnt dagelijks, met uitzondering
van Zon- cn Feestdagen.
Prgs per kwartaal 2.10; franco per post f 2.60
prijs per week: 16 ets. Afzonderlijke nummer»
5 ets. Abonnementen worden dagelijks aangenomen
Ad ver ten ti en voor bet eerstvolgend nummer moeten
TÓÓr elf nor aao het Bureau bezorgd zijn, 'fl Zater-
^ags vóór 9 uur. Een bepaalde plaats van
ad\ertenti£n wordt niet gewaarborgd.
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
EERSTE BLAD
Prijs der ad ver ten tien: \*n 15 regels f 1.60
tedere regel meer f 0.31; m het Zatcrdagnommer
1—5 regels f J.85, iedere regel meer f 0.36
Reclames f 0.77 per regel. Incassokosten 5 ets.;
t postkwitantie». 15 ets. Tarieven van advertenfaën
iwj abonnement zijn aan het Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Advertentiën opgenomen f 0.52 t/m 15 woorden
f 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woorden.
"'s Woensdags: Kleine AdvertentiÊn tot 25 woorden
10.26, mus vóór Dlnsdagavoiid 0 uur aan liet
B ure Vu bezorgd.
*s Zaterdags. Kleine Advertcntiën f 1.03, indien
met vóór Vrijdagavond G uur bezorgd.
Van welingelichte zijde wordt uit Ber
lijn. gemeld:
Da houding van. Berlijnsehe officieele en.
Officieus© kringen tegenover den toestand
Zuid-Slavië, heeft geen wijziging on
dergaan. In de Wilheimstrassa preciseerde
mm heden de Duilsche houding tegenover
Belgrado als een „toestand, van waarne
ming". Van Berlijn uit, zoo werd verklaard,
ten mien over .de politieke positie van
Zuid-Slavië in geen geval een oordeel vel
len. Alleen valt het toenemen van de anti-
Duitsche houding te constateeren. Op een
vraag, wat de wenschen vaSn Duitschland
zijn, werd van Duitsche zijde geantwoord,
datt Efuitschland niets anders gewenscht had
dan dat Duitsche dorpen niet verbrand,
Buitsche menschen niet afgeranseld wor
den, den Engelsdten geen gehoor gesehon
ken wordt en overigens in Zuid-Slavië
niets gedaan wordt wat den vijanden dien-
stlg is,
In Duitsche politieke kringen hield men
zich gisteren ook met het bericht bezig,
dat de Zuid-Slavisch© regeering vandaag
£>f morgen een verldaxing over den toe
stand zal afleggn. In deze kringen hoorde
men ae opvatting verkondigen, dat Bel-
graop een dergelijke verklaring reeds sinds
vijf dagen wil afleggen. In de Wilhelm-
strasse weid in dit verband de vraag ge
steld, of de nieuwe regeering te Belgrado
geen verklaringen heeft afgelegd tegenover
den Ruitschen gezant. Hierop werd van
Duitsche zijde gezegd, dat den Duitschen
gezant jneel te verstaan gegeven werd, wat
echter niet bewaarheid is.
De gebeurtenissen in Kroatië zijn din
gen, die de Rroatea uitsluitend onder el
kaar moeten uitmaken, aldus luidde het
antwoord, dat in de Wilbelmstrasse op des-
betwsfTenue vragen, van buitenlimdsche zijde
gegeven werd. Wanneer deze vraagstukken
in de Duitsche pers vermeld worden, zoo
verklaarde men van Duitsche zijde verder,
dan gebeurt dit, omdat iedere vorm van
volksche stabilisatie in Zuidoost Europa in
Duitschland met een. gevoel van sympathie
wordt opgenomen. In hoeverre er in Kroa
tië belemmering©», die uit de partijen voort
spruiten, zijn en in hoeverre daar een ver
gelijk tussehen de nationalistische partij
en de Boerenpartij mogelijk is, zijn dingen,
die Duitschland niet te behandelen heeft
Evenzoo is het de taak van de Kroatische
leiding tebepalen, welke betrekkingen zij
met Belgrado wenscht te onderhouden.
Gisteravond is de Zuid-Slavische minis
terraad twee uur lang bijeen geweest. De
gedelegeerde der Kroafcen, Kosoetitsj, was
gisterochtend van Zagreb aangekomen met
de laatste voorwaarden, die gesteld zijn
.door Matsjek voor zijn toetreding tot de
regeeriug. Kosoetitsj had een ontmoeting
metgeneraal Simowitsj en andere minis
ters. Na de besprekingen met Kosoetitsj
werd een min:sterraad belegd, teneinde bet
verschil van opvatting tusscheu het re
gime van Belgrado en de vertegenwoor
digers van Kroatië uit 'den weg te rui
men. Be binnenlandsche kwestie was het
voorwen) van een zeer aandachtige ba,tu
doering door den ministerraad, die zich ook
uitgebreid bezig hield met de buitenland
sche kx.esüe Met spanning wacht men op
oen officieele verklaring.
De openbare meening, die bezorgd is
geworden door- het voortdurend oproepen
van reservisten, dat het karakter heeft aan
genomen van een algemeen© mobilisatie,
hoopt op een definitieve opheldering van*
de houding der regeering ten opzichte van
den binnenlandschen en buitenlandschen
toestand. De nieuwe mannen, die het be-
wind, op. zich genomen hebben en de lei-
f üfAdo plaats bezetten in-het openbare ie
ven van Zuid-Slavië, behooren tot- oude
groepen, die bekend staan om hiih mamn-
nieke, demo-liberaJe tendenties. Soortgelijke
.elementen* big ven bewijs geven van de
houding derregeering tijdens de huidige,
zeer delicate oogenblikken.
Bulgaarsche politieke kringen zijn, naar
Stefani uit Sofia mieldt, van meening, dat
de betrekkingen tussclien Zuid-Slavië en
- de spil mogend Leden in een uiterst kriliek
'stadium zijn gekomen. In Sofia hearscht de
t. grootste verontwaardiging over de ge-
pleegde, uitspattingen tegenover volks D uit
peilers. - -
Het land verkeert in een door Angel-
Saksische agenten veroorzaakte ooriogs-
rot-s. Volgens berichtetf; die'door bevoegde,
instanties bevestigd worden, krijgt menden
indruk, dat 'Zuid-Slavië de zijd© van En
geland, Griekenland en de Vereenigd© Sta
ten gekozen heeft.
De Bulgaarsche regeermg staat voortdu
ren in het nauwste contact met de ver
tegenwoordigers der spilmogendheden.
In officieus© kringen der rijkshoofdstad
wera gisteren bevestigd, dat de Duitsche
gezant te Belgrado, Ven Heeren, reeds in
Berlijn is aangekomen. Hoe lang hij daar
zal blijven, kan nog niet gezegd wor
den. In 'politieke, kringen hoorde men,
dat aan de Zuid-Slavische regeering. geen
medeueelingen gedaan zijn, op welker be
antwoording men in Berlijn wacht.
D.N.R. meldt uit Szegedin
De Zuid-Slaviërs hebben de grens her
metisch gesloten. Volgens berichten, ont
vangen door de militaire autoriteiten te
Szegedin, zijn de grensversterkmgen door
Zuid-Slavische soldaten op oor'ogsstëikte
bezet Minderheids -Duit schers uit Soebo-
ditsa en Kélebia melden, dat de vervol
ging en terreur tegen al wat Duitsch is
stelselmatig georganiseerd wordt door de
Serven, Ook een groot aantal Hongaarsthe
vluchtelingen is hier uit het Zuid-Sla\i
scho grensgebied aangekomen. Zij spre.ri n
van uitbreiding van d© terreur tot de le
den van de Magyaarsche volsgroep in
Zuid-Slavië.
Van welingelichte zijde te Berlijn wordt
gemeld
Zoowel in de Wilheimstrassa als in po
litieke kringen acht men het net»uitgeslo
ten, dat de Japansche minister van buiten-
landsche zaken, Matsoeoka, op zijn terug
reis van Rome naar Tokio, nog eens te
Berlijn zal vertoeven en hier besprekin
gen zal voeren.
Na oen conferentie met RooJevelt ver
klaarde de woordvoerder van het Ameri-
kaansche Huis van Afgevaardigden, Ray-
bum, dat de president hem te verstaan-
had gegeven, dat over het gebruik van
de in beslag genomen schepen der spil-
mogendhoden nog geenerlei be-l'ssmg was
genomen.
Naar „United Pne-s" meldt, hebben an
dere Amerikaansche regeeringsinst. rite;
verklaard, dat het toenemende gebrek aan
scheepsruimte en andere gebeurbeni. sen
tijdens de afgeloopen maanden haar ervan
overtuigd hebben, dat stappen van dezen
aard onvermijdelijk zijn.
Ia de Nederlaindsdhte Staatscourant van
gisteren is een verordening gepubliceerd,
welke een besparing van het ijzer- en staal-
verbruik beoogt. Daartoe wordt de vervaar
diging van verschillende riminder noodza
kelijke artikelen van ijzer "en staal verboden
of beperkt Bovendien wordt het gebruik
van ijlzer m staal voor een,aantal doelein
den, waarvoor ook andere* materialen kun
nen worden gebruikt, verboden. Deze ver
boden geldein niet slechts -voor zoover de
vervaardiging geschiedt tón behoeve van
het verbruik in Nederland/* Doch ook in
dien d© betrokken" artikelen bestemd zijn
voor export naar Duitschland of naar een
der door Duitschland bezette gebieden. On
der „verbruik ia Nederland" wordt mede
verstaan het verbruik door zich in Neder
land bevindende -bnitenlandsdh© instanties,
b.v. leden of organen /ah de Duitsche
weermacht
De bepalingen hebben hoofdzakelijk be
trekking op artikelen _vain do klemmetaal-,
de emaille- en soortgelijke industrieën, de
fabrieken van huishoudelijke artikel en, ta
fel- en keukengerei, meubeleji ea aanver
wante artikelen, halng- én sluitwerk, radia.
toren en kachels, rijwielonderdeelen enz.
Voorts worden de ijzergieterijen jjn haar
productie van bepaalde goederen beperkt
(b.v. ten aanzien van gietijzeren buizen,
afvoerpijpen, riooleeringsonderdeelen).
Van deze verboden "da beperkingen kan
de directeur van het rijksbureau voor ijzer
en staal in bizendere gevallen ontheffing
verleenen.
In de Ned. Staatscourant is een lijst ge
publiceerd betreffende de definitieve uit-
keeringen uit het Gemeentefonds over het
uitkeeringstijdvak 1939/1940 aan de ge
meenten.
Voor Schiedam is, zoo we Dinsdag j.i.
reeds meldden, dat bedrag vastgesteld op
f 6S4.929.91
Die gemeenten ontvingen in het* loopen-
de tijdvak reeds een voorloopige uitkee-
ring, gebaseerd op de raming van de in
komsten van het gemeentefonds. Daarbij
blrjft men uiteraard aan den veiligen kant.
Als de definitieve inkomsten hekend zijn,
volgt de slotafrekening.
Uit een vergelijking van de cijfers,
in de Ned. SLaatscourant vermeldt, met
die van de gemeentebegrooting 1939 blijkt
dat Schiedam nog een aanvullend bedrag
van fj. 9.500 uit het Gemeentefonds zal ont
vangen, waardoor dan het totaal bedrag
van. f 684.929.91 zal zijn bereikt.
Bij de veie nadeelige posten, die de
gemeentebegrooting heeft te boeken, is het
niet onwelkom, dal daartegenover ook nog
eens een voordeelige post, staat van een
kleine f20.000.
Door den rijksinspecteur voor de bescher
ming van de bevolking tegen luchtaanval
len, te 's-Gravenhage, is in een aan de
burgemeesters gerichte circulaire van 26
Maart j.l. nog eer.s dé aandacht er op ge
vestigd, dat het ontsteken van Paaschvu-
ren, alsmede het afbranden van heide of
struikgewas, het verbranden van aardap
pelloof, zaagsel, e.d. en het ongedoofd
achterlaten van de daardoor ontstane vu
ren, verboden is tussehen zonsondergang
j i j* x -fen zonsopkomst. Onder dit verbod valt
ZONSOPGANG HORGEN I.IO UUR
De maan gaat morgenochtend onder te 1.54
uur en komt morgenochtend op te 11.43 uur
Nadat dóór inwerking treden van de ver
ordening 49/1941 d.d. 12 Maart de
opdracht van "ir. Dubois, tot concentratie
van de omroepvereenigingen," gecindigd
kon worden Leschouwd, heeft de secrefa-
ris-gcreiaai van het departement van volks
voorlichting erf kunsten, ir. Dmbois ver
zocht tijdelijk de functie van directeur ge
neraal van het staatsbedrijf van den Ne
deriandschen omroep waar te nemen. Ir.
Dubois is hiertoe bereid gevonden en zal
deze functie tot 1 Mei a.s. vervallen.
Als directeur-generaal is thans dr. ing.
W. A. Herweyer benoemd, die zijn taak
op 1 Mei a.s. zal aanvaarden.
Do secretaris-generaal van het departe
ment van volksvoorlichting en kunsten
heeft ir. Dubois dank gezegd voor zijn
diensten tijdens de concentratie van de
omrocpTOreenigingen bewezen.
Die heer Herweyer is in 1908 in Zeven
bergen geboren. Hij bezocht de II.B.S, te
Delft en daarna de Technische Hooge-
school te Aken, waar hij in 1931 het di
ploma van werktuigkundig ingenieur be-.:
haalde. Na ©enige jaren praktijk, promo
veerde hij ixi 1935 te Aken aan dezelfde
school.
Hierna was hij werkzaam als raadgevend
ingenieur, waarna hij begin 1939 bedryfs-
ingenieur werd bij de stoommeelfabriek
„„Holland" te Amsterdam, welke functie
hij tot heden vervulde.
De heer Herweyer is sinds acht jaren lid
van de N.S.Bhij was o.a. districtsleider
te 's-Gravenhage.
val op-de tuintjes, althans indien dit ge
schiedt tusscheu zonsondergang en zons
opgang.
Tijdens de bespreking tussehen Matsoeek»
m Hitier. Links de gezant dr, .Schmidt.
(Hoffmann, Zander)
In verband met de vele bij hem ingekomen
verzoeken heeft het hoofd der inspectie van
de bevolkingsregisters, de heer J. Dentz te
's-Gravenhage per circulaire aan de onderschei- j
done burgemeesters medegedeeld, dat ten be- J
hoeve van religieuzen van Orden eo Congre-1
gahes afwijking kan toegestaan worden van
de eiscben, waaraan de voor het Persoonsbe
wijs in te leveren foto's moeten voldoen onder
de volgende voorwaarden: j
A. de kap, sluier of doek, welke het gelaat1
geheel of ten deele omvat, moet bjj het foto- j
grafeeren zoodanig worden gedragen (terugge- S
schoven), dat een zoo groot mogelijk doel van j
het. gelaat zichtbaar is.
B. zoo eenigszins mogelijk en toelaatbaar f
moet het linkeroor op de foto tot uitdrukking
komen; j
"C. voorzooveel mogelijk en mits de duidelijk
heid niet daaronder hjdt of het linkeroor on-1
zichtbaar wordt (dit laatste in geval dat oor I
overigens wè! zichtbaar kap worden gemaakt)!
wordt het gelaat half „en face" en half „en
profil" (zgn. driekwart) naar rechts gefotogfa-
feerd, zoodanig, dat een duidelijk herkenbaar
beeld wordt verkregen;
D de hoofdbedekking mag geen schaduw over
het gelaat werpen;
E. het is niet toegestaan, zich zonder hoofd
bedekking of met éen andere hoofdbedekking
dan die, welke op de foto van het Persoons
bewijs ,is afgebeeld, in hot openbaar te begeven
Folkloristische kleeding.*
Teneinde tegem'oet te komen aan do- bezwa
ren van sommige vrouwen, die uitsluitend
folkloristische Meeding dragen, tegen, het doen
maken van foto's, wetke baar zonder hoofd
bedekking weergeven, kan eveneens afwijking
onder de navolgende voorwaarden worden toe-
geslaan
a. De afwijking geldt, slechts' voor haar, die
uitsluitend folkloristische kleeding draagt en
zich niet anders dan in deze 'deeding in het
openbaar vertoont; de vroujv, die, zij liet slechts
bij uitzondering, zich ook in,gewone burgerkle
ding pleegt te vertoonen,;moet /oio'sinleveren,
welke aan. dé 'gestelde "eischën voldoen;
b. .de vrouw* die/ hoewel-zij uitsluitend
folkloristische': kleading dtaagt; nochtans .geert
bezwaar heeft of geacht kan worden geen be
zwaar' te-hebben tegen het doen niakeü van
'foto's, welke haar zonder hoofdbedekking weer
geven, moet foto's inleveren' welke eveneens
aan de eischen voldoen;
c. de hoofdbedekking, moei, zoo eenigszins
mogelijk, tijdens het fotografeeren zoodanig ripr-,"
"den gedragen, of teruggeschoven', dat/het linker
oor zichtbaar is;
"d.tijdens het fotografeeren'moet de hoofd--
bedekking (ondermuts,'- huidmuts, gropte muts'
of kap) worden ■- gedragen,' welke ,hqt •gelaat
voor !het,grootste deel vrijlaat';
e. bij verandering vin" kleederdraeht moei hef
Persoonsbewijs /wordenvervangens
Overigens moetv bij -deze' -personen Eveneens
voldaan, worden aan de voorwaarden vermeld
onder c eh d als voor dc orde-zusters gesteld.
De secretaris-generaal van het de.
parlement van. haiadel, nijverheid en
scheepvaart deelt mede, dat de geldig
heidsduur van de bonnen na. 15, 16
en 17 van de „bclnkaart distributie
vaste brandstoffen haarden en ka
chels" ..en de bonnen no. 35 tot en
met no. 41 viain de „bclnkaart distri
butie vaste brandstoffen centrale
verwarming", alsmede de met „brand
stoffen een ednheïd vüjlfd© periode" en
de met „cokes een eenheid vijfde pe
riode" gemerkte bonneln wordt ver
lengd tot en met Woensdag 30 April
1941.
De geldigheidsduur van de toewij
zingen, welke geldig waren verklaard
tot 29 April of een vxoegeren, mits !na
13 Maart gelegen datum, wordt even
eens verlengd tot ein met Woensdag
30 April a.s.
Aan degenen, die leden van de Duitschle
weermacht huisvesting verleeneta, zal'voor
April 1941 op vertoon van ©en bewijs van
inkwartiering door dein plaatselijken distri-
butïedienst per voor dit doel te verwarmen
vertrek ©en bon vain 1 eenheid brandstoffen
worden beschikbaar gesteldL
Voor verwarmingsdoeleinden zullen voor
het tempende stookseizoesn geen nieuwe
bonnen of toewijzingen meer worden aan-
gewezvn^of uitgereikt. Met nadruk wordt
er echter de aandacht op gevestigd, dat
de oude bonkaarten zorgvuldig dienen te
.worden bewaard.
Uitsluitend voor hen, die niet op petro
leum of gas koken en niet beschikten
over een electrisch kookapparaat, zal ©en
dezer dagen de gelegenheid bestaan op
grond van een daartoe afgelegde verklai-
ring.Lg den plaatselijken distributiedienst
een boa voor ©en eenheid brandstoffen
voor kookdoeieinden te verkrijgen. Nadere
meJedeel'Ugen dienaangaande zullen spoe
dig vo'gen
Voorts wordt bekend gemaakt, dat ge-
durëhde het tijdvak van Dinsdag 1 April
1941 tot en met Woensdag 30 April 1941"
de met de woorden „generatoranthracict
derde periode" gemerkte bonnen elk recht
zullen geven op het koopem van 1 H.L.
(max 75 K.G.) anthracietnootjes V.
De met de woorden „genera torturfderd©
periode" gemerkte bonnen zuilen gedu
rende bovengenoemd tijdvak recht geven
op hel koopen van 50 stuks baggerturf.
Het kleed maakt den man en het witte
vemen pak geeft aan de zwaait haar wel
haast spreekwoordelijke statigheid 1
Wie zicti wil overtuigen van de onaf
scheidelijkheid van wit en zwanestatigheid,
ga maai eens kijken naar de zwanen in
den v ij vex van de Stadhouderslaan tus
sehen Westerkade en Willem de Zwijger-
laan. -
Een chauffeur heeft gistermiddag hij"
het schoonmaken van zijn auto, een em
mer afva', meest vuile olie, in den vijver
geledigd Do zwanen zijn daar door heen
gestevend en werden ontoonbaarNiet
alleen do borst, ook de kop van twee zwa
nen is thans vies en plakkerig!
Hoe komt ©en chauffeur er toe, vraagt
men zich af, om zoo'n dwaze streek uit
te halen' Hij had 'tzich veel gemakkelijker
kunnen maten, door den emmer vlak
voor een riool put, in den rand van hot
trottoir, te ledigen!
(Vervolg rubriek Stadsniews pag. 2).
Daar sedert 1 lanuari 1941 ook
van de dagbladen OMZETBE
LASTING wordt geheven, zijn de
Nederiandsche dagblaaen bij
bindend besluit van de Neder
iandsche Dagbladpers d.d.
25 Maart verplicht met ingang
van 1 Aprii/a.s. den abonne-
mentsprijs te verhoogen
(Prijsverhooging toegestaan door
het Dep. v. Handel, Nijverheid
en Scheepvaart onder No. 14952
N.P. d.d. 22 Maart 1941.)
In verband hiermede zijn de
prijzen van ons blad met inqanq
van.1 April