DUITSCHE LUCHTACTIE IN
DE MIDDELLANDSCHE ZEE
NIEUWE DISTRIBUTIEBONNEN
Vrijdag 23 Mei 1941
Tijd om te verduisteren
94ste Jaargang
No. 22788
De Britsche marine zware verliezen toegebracht
Berlijn en het besluit
van IJsland
Engeland en Frankrijk
De handelsbesprekingen te
Batavia
De Diplo over
,,De vrijheid der zeeën
Iraksche strijdkrachten
heroveren Faloedjo
Solloem
STADSNIEUWS
Broodbon twee weken geldig; rantsoen
verdubbeld
i
Deze co a rant verschijnt dagelijks, met uitzondering
van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f2.10, Iranc$per post f2.60
Prijs pór week: 16 ets. Afzonderlijke nummers
5 cta. Abonnementen v. onlen dagelijks aangenomen
Advertentiën voor het eerstvolgend nummer moeten
vöór elf uur apn het Bureau bezorgd zijn, *s Zater
dags vjSflr 9 uux. Een bepaalde plaat» van
advertentiën wordt niet gewaarborgd.
IJjpc.tiei Mr. H. A. M. Koelants
Hoofdredacteur: M. Stavenga, Schiedam
EERSTE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 <3 LIJNEN)
Prijs der advertcntiio. \an i5 regel*
•edere regel meer f 0.31; m het Zatcrdognumme.
15 regels 1 1.85, iedere regel meer f 0.36
Reclames f 0.77 per regel. Incassokosten 5 cts.j
postkwitanties 15 ets. Taneven van advertentiën
bij abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Ad verten tien opgenomen f 0.52 t/m 15 woorden
i 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woorden.
's Woensdags* Kleine Advertentiën tot 25 woorden
'0.26, mits %óór Dinsdagavond 0 uur aan bet
Bureau bezorgd
's Zaterdags* Kleine Advertentiën 1 1.03, mdiea
met vóór Vrijdagavond G uur bezorgd.
POSTREKENING 5311
Het opperbevel van de Buitsche weer
macht heeft gisteren het volgende speciale
communiqué gepubliceerd:
In het Oosten van de Middellandseli©
Zee heeft hel luchtwapen in den strijd
tegen de Britsche marine bizondcre suc
cessen geboekt» Door voltreffers van
bommen werden vier Britsehc kruisers
en ecnige torpedobooljagers tot zinken
gebracht; een slagschip en twee an
dere torpcdobooljagers verden zwaar
beschadigd.
Het gisteren uitgegeven weerntachlsbe-
richt luidde:
D'uitsche gevechtsvliegtuigen en stuka's
hehben Woensdag met groot sucoes Brit
sche zeestrijdkrachten in het Oostelijk deel
van de Middellandsclie Zee aangevallen,
Bommen van zwaar en van het zwaarste
kaliber troffen een slagschip, zes kruisers
en een torpedohootjager. Op vier kruisers
Ontstond brand. Eén vertoonde slagzij'. Aan
deze aanvallen namen ook Italiaansche tor
pedo-vliegtuigen deel. In dezelfde omgeving
Werd een vijandelijke duikboot door een
bom getroffen en een koopvaarder zwaar
beschadigd.
in Noord-Afri ka heerschte vooir Tobroek
levendige bedrijvigheid van verkennings-
tro-epen. Bij Solloem schoten Duitsche jar
gors vijf van zes aanvallende Britsche ge
vechtsvliegtuigen neer.
Bij de pogingen van den vijand, zich
^verdag per vliegtuig naar het bezette ge
bied aan de Kanaalkust te begeven, wer
den in een luchtgevecht zonder eigen ver-
Ijezen zes Britsche jagers en een gevechts
vliegtuig neergeschoten.
Afzonderlijk vliegende vijandelijke toe
stellen hebben brisantbommen op Helgo'and1
laten vallen. Er ontstond slechts schade
in woonwijken. Die burgerbevolking had
eenige verliezen aan do oden en gewon
den. Marine artillerie schoot twee der aan
varende Britsche vliegtuigen neer. Overi
gens is de vijand niet naar Duitsch gebied
gevlogen,
Tusschen 18 en 21 Mei heeft de vijand
in totaal 37 vliegtuigen verloren. Hiervan
werden er 22 door het luclitwapen en
drie door marine artillerie n-eei geschoten,
de rest op den grond vernield. In dezelfde
periode zijn elf eigen toestellen verloren
gegaan.
In aanvulling op het weermaclitsbericht
verneemt het D.N.B. nog de volgende bi-
zonderheden: j
In het Oosten van die Middellandsclie
Zee heeft op 21 Mei een der hevigste
slagen plaats gevonden, die in het verloop
van dez,en oorlog tusschen lucht- en zee-
strijdkrachten geleverd zijn. Blijkens het
weermachtsbericht werden een slagschip,
zes kruisers, een torpedobootjager en een
duikboot door treffers beschadigd. Do vraag
dringt naar voren, wat voor gevolgen do
beschadigingen voor de getroffen oorlogs
schepen zullen hebben. Ook wanneer de
bomtreffers niet de vitale deelen van een
oorlogsschip, zooals bijvoorbeeld de ma
chine installaties, verwoest hebben, is de
vermindering van de gevechtsw aarde door
bomlreffers zeer aanzienlijk. Zoo worden
Vn
V V-A
fcÉS
Aan de Ncderlandsch-Belgiselie grens wordt
©en scherp© controle uitgeoefend op levens-
middejen-hamsteraars. De Duitsehe wacht
post geeft een automobilist het sein tot
stoppen.
(Associated Pres*-, Zander).
bij het inslaan aan dek, al naar gelang van
de plaats, belangrijke deelen van de lichte
artillerie en het luchtdoelgeschut verwoest,
zoeklichtinstallaties vernield, de ophouw,
als kaartenkamer, loopgangen en schoor-
steenen, beschadigd, masten, en seininstal
laties vernield en de installaties voor de
boordvliegtuigen onbruikl aar gemaakt. Daar
om zijn oorlogsschepen, die door voltreffers
beschadigd zijn, niet meer paraat en moeten
zij naar gelang van den omvang der schade,
gedurende verscheiden weken of maanden
fn dok voor reparatie. Het herstel van de
in het luchtzeegevecht bij Kreta op 21 Mei
beschadigde vlooteenheden levert des te
meer moeilijkheden op, daar A lalt a met z.ijn
groote werfinstallaties reeds sedert eenige
maanden als vlootsteunpunt voor zware
eenheden uitgeschakeld is en Alexandria
met zijn kleinere dokken slechts als een
vlootsteunpunt van den tweeden rang be
schouwd moet worden.
Voorts verneemt het D.N.B dat Duitsdie
gevechtsvliegtuigen gisteren overdag m koe
ne vluchten hoven het kustgebied van Groot
Brittannië naar het binnenland zijn doorge
drongen. Militaire doelen iverden met goe'd
gevolg aangevallen.
Kaar de Londensche berichtendienst in
zijn ochtenduitzending meldde, heeft Malta
na de zeven aanvallen van Dinsdag, giste
ren weer een luchtaanval te verduren ge
had. Hiermede hehben sedert het begin
van den oor-log 300 luchtaanvallen plaats
gevonden, terwijl 650 maal luchtalarm is
gegeven.
Ln politieke kringen te Berlijn legt men
verband tusschen. het besluit van IJsland
om zidhl los te-maken van de Deensche
kroon en de Engelsche bezetting met de
daaruit voortvloeiende situatie, weliswaar
zoo werd van Duitsclie zijde verklaard, is
er reeds altijd een beweging geweest, die
zich zelfstandigheid ten doel had gesteld,
maar de bezetting door de Engelschen heeft
ook het beroemde Engelsdie hulpmiddel,
de hongergeesel, mede op het eiland ge
bracht. Ongetwijfeld hebben de Engelschen
volgens het devies: divide et impera ook
in IJsland hun hand in het spel gehad.
De Britsche minister \an buitenhui Isdie
zaken heeft heden in het Lagerhuis over
den politieken toestand gesproken en, naar
de Engelsche berichtendienst meldt, ten
aanzien van Frankrijk o m. gezegd, dat wan
neer de Fransehc regeeriug een voor do
Britsche oorlogvoering nadeelige handeling
mocht veroorloven Engeland hij do uitvoe
ring van zijn militaire plannen geen onder
scheid zal maken tusschen bezet en onbe
zet Fransclh gebied.
In Japanscho politieke kringen wijst men
opnieuw op de vertraging, welke de reeds
sinds September van het vorige jaar in
Batavia aan den gang zijnde onderhan
delingen tusschen Japan en Nederlandsch-
Indie steeds weer ondergaan. De woord
voerder van het'centrale bureau van in
lichtingen .van het Japansche kabinet ver
klaarde gisteren,-dat de moeilijkheden door
de. houding van de Nederlandscli-Indische
regeering veroorzaakt werden. Hij weigerde
evenwel, zich' 'over den achtergrond der
complicaties uit te laten. Slechts gaf hij
ais zijn-meening te kennen, dat de onder
handelingen op het oogenblik in een be
langrijker stadium" gekomen zijn.
'Ook de Japansche bladen houden zich
de laatste - dagen -meer met het vraag
stuk van Nederlandséh-Indié bezig. De
„Kokoemln Sjimboen" - eischt zelfs dat de
handelsbesprekingen - zullen worden afge
broken, daar alle pogingen van de Japan
sche delegatie schipbreuk lijden op de
tactiek en 'het optreden van de Neder-
landscli-Indisclie autoriteiten.
Domei meldt, dat' de plaatsvervangend
woordvoerder van het Japansche departe
ment van huiienlandsche zaken in de da-
gelijksche persconferentie verklaard heeft
geen inlichtingen van Kenkitsji Josjizawra,
den leider der Japansche delegatie te Ba
tavia, ontvangen te hebbqn. Josjizawa, al
dus de woordvoerder, zal waarschijnlijk in
Batavia blijven, totdat eenig concreet re
sultaat verkregen is, hoewel dit nog lang
kan duren.
De Amerikaansche minister van marine,
Knox, heeft tegenover de pers lot uitdruk
king gebracht, dat men tol de politiek der
„vrijheid der zeeën" moet terugkeeren, daar
de Noord-Amerikaansche koop\ aardijsche-
pen met hun oorlogsmateriaal rechtstreeks
naar Engeland of naar andere oorlogsgebie
den moesten viaren.
De roep van den minister van marine
Knox, om herstel van de „vrijheid der
zeeen", schrijft de Deutsche Diplomatisch,
Politische Korrespondenz, is uitsluitend tot
den sector beperkt, welke het principieele
van dit geheele vraagstuk volkomen op
den achtergrond schuift, immers, bij hel
beginsel van de „vrijheid der zeeen" gaat
het er toch i n de eerste plaats om, dat de
wettige handel over' zee in oorlog en vrede
veilig moet plaats hehben. Ongeacht de
vlootsterkte van de een of andere zeemo
gendheid, moet dus ook in oorlogstijd vooral
de eigenlijke Icoopvaardijvaart tusschen de
neutrale landen volkomen onbelemmerd
kannen geschieden, en bovendien moet
echter ook elk artikel, dat niet onder de
categorie van de eigenlijke contrabande
valt zelfs in de oorlogvoerende landen het
deel kunnen worden van de niet strijdende
burgerbevolking. Juist het onwettige stel
sel der navycerts is dus: een kaakslag
in het gelaat van het beginsel der „vrhheid
der zeeën". De heer Knox doet alles wat
in zijn vermogen ligt, om het begrip van de
vrijheid der zeeën juist op dit principieele
punt volkomen ondoeltreffend te maken.
Immers de Engelsche oorlogspolitiek heeft
geen ander doel, dan zich tot den onbo-,
perkten tyran ter zee te maken, zonder
zidh in het geringste te honden aan de
voorschriften van het volkenrecht, vooral
niet aan de beginselen van de vrijheid
der zeeën. 1
De Diplo herinnert eraan, dat de politiek
der Vereenigde Staten oorspronkelijk heel
anders was. Bóf het begin van de vorige
eeuw voerden de autoriteiten in Washing
ton zelfs oorlog met Groot-BrilLannie ter
bescherming van dit beginsel en Wilson
proclameerde in zijn veertien punten het
beginsel van de vrijheid /Ier zeeen als
een noodzakelijk vredesdoeJ)" om dit daarna
evenwel onder den druk1 der Engelsoben
weer te verloochenen. Nie. temin, zoo
schrijft de Diplo werd op 3 October 1933,
dus na het uitbreken van den oorlog, op
de conferentie van Panama opnieuw met
deelneming an de Vereenigde Staten een
motie aangenomen, inhoudende, dat niet
tot contrabande geiehend mag worden het
geen de burgerbevolking van de ooilogvoe-
rende landen aan levensmiddelen en klee
ding noodig heeft. Deze uitzonderingspo
sitie voor de genoemde goederen zou
slechts dan niet gelden, ingeval zij' direct
of indirect voor de oorlogvoerende regce-
ringen of haar strijdkrachten bestemd zou
den zijn.
Iloewel de Vereenigde Staten door de
aanvaarding van de/e motie zich met de
andere republieken beeft vastgelegd op de
nakoming van de vrijheid der zeeën, althans
op dezen grodslag, is er van de zijde der
tegenwoordige regcering der Veieenigde Sta
ten niet bet geringste gedaan om dit stand
punt tegenover Engeland te handhaven.
Niet de beginselen van volkenrecht en vrij
heid, zoo besluit de Diplo, hebben Knox
zijn eiscli doen stellen, doch hem heeft
uitsluitend bewogen de wensch, dat de
Noord-Amerikaansche leveringen van oor
logsmateriaal Engeland ten goede zullen
komen, wat de beginselen van de vrijheid
der zeeën loochent en met alle middelen
bestrijdt.
Het D.N.B meldt uit Damascus:
Volgens berichten uit Bagdad hehben de
Iraksche strijdkrachten de stad Faloedja,
aan den Euphraat, heroverd. Faloadja was
enkele dagen geleden door de Engelschen
bezet.
Die Iraksche minister van financiën en
de Iraksche minister van huitenlandscho za
ken zijn voor hef voeren van nieuwe be
sprekingen naar Teheran verlyokken.
Het D.N.B. meldt:
In tegenstelling tot de heriiaalde Engel
sche beweringen is Soiroem si'nds den mid
dag van den zestienden Mei stevig in han
den van do Duitsehe en Italiaansche troe
pen. hi den loop van den 22en Mei kwam
de groote gevechtsbedrijvigheid voor Sol
loem tot stilstand.
In Afrika hebben de Duitsehe gevechts
vliegtuigen opnieuw een succesvollcn aan
val gedaan op de waterleiding van Wadi
Auda ten Westen van Tobroek. Die bom
men troffen, na,ar het D.N.B. verneemt,
goed het doel en richtten aanzienlijke
schade aan. i
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en visscherij maakt
bekend, dat de volgende bonnen recht ge\ en
op de daarbij vernielde rantsoenen.
Brood en gebak
Ten gevolge van het feit, dat er op
de bonnen \an de broodkaart tweemaal
een rantsoen aardappelen en eenmaal een
extra rantsoen brood is beschikbaar ge
steld, is liet restcerende aantal bonnen
niet toereikend meer om hiervan, totdat
de nieuwe broodkaart is uitgereikt, weke
lijks een bonnummcr aan te wijzen.
In verband hiermede zal nu per
twee weken een bonnummer van de
broedkaart worden aangewezen, met
dien verstande, dat op eiken bon in
plaats van 100 gram brood of één
rantsoen gebak, thans 200 gram brood
of twee rantsoenen gebak verkrijg
baar zijn Het brood en gobakrant-
soen blijft dus over een periode van
twee weken ongewijzigd. Vanzelfspre
kend geven deze laatste broodbonnen
gedurende het tijdvak, dat er tarwe
bloem e.d. op mag worden gekocht,
ook recht op een dubbele hoeveelheid
van deze artikelen.
Uit het voogaande volgt, dat de
brood- en gebakleveranciers de helft
van het tot nu toe gebruikelijke aan
tal bonnen voor brood of gebak in
ontvansst dienen te nemen.
De met „een rantsoen brood" gemerkte
bonnen blijven recht geven op 100 gram
brood.
De bakkers en delaillisten dienen de
bonnen. welke op een dubbel ranlsoen
brood, gebak of tarwebloem ed reebt
geven, op afzonderlijke opplakvellen lo
plakken. Betreffende de wijze van invullen
der ontvangstbewijzen wende men zich tot
de plaatselijke distributiediensten.
Bon „21" van de bioodkaait geeft icclit
op 200 gram brood of twee rantsoenen
gebak per bon; disiributieperiode25 Mei
tot en met 7 Juni a.skooptijd24 Mei
tot en met 11 Juni a.s. Eén rantsoen
gebak is- Beschuit 75 gram, biscuifs en
wafels 90 gram, speculaas 140 gram, an
dere koekjes 200 gram, koek 160 gram,
cake 300 gram, gevuld klein korstgebak
(b.v. amandelbroodjes) 400 gram, gevuld
groot korstgebalc (b.v. boterletter) 500
gram, taart en gebakjes 600 gram.
Voor geheel of ten deelo uit meel of
bloem gebakken producten, welke liier
boven niet genoemd zijn, geldt, dat een
rantsoen een hoeveelheid omvat, waarin
70 gram meel of bloem is verwerkt.
Bloem
Bon „21" van de broodkaait geeft tot
en met 31 Mei a.s. bovendien recht op
het koopon van 140 gram tarwebloem, tar
wemeel, roggebloem, roggemeel of zelf
rijzend bakmeel.
Aardappelen
Bon „03" van de aardappelendistribu-
tiebonkairt 1 i/a kilogram aardappelen per
bon; distributieponode26 Mei tot en met
1 Juni a.s., kooptijd: 24 Mei tot en met
4 Juni a.s.
Melk
Bon „18" van de melkkaart l3/<t' liter
melk per bon; d'stributieperiode: 26 Mei
tot en mot 1 funi a.s., kooptijd: 24 Mei
tot en met 1 Juni a.s.
Eieren
Bor. „87" van de „bonkaart algemeen*'
één ei per bon; distributieperiode. 26Mei
lot en met 1 Juni a.s., kooptijd: 24Mei
tot en met 4 Juni a s.
Kofflesurrogaat en thee
Bon 34" van de „bonkaart algemeen"
250 gram kotfiesurrogaat of 40 gramthea
per ben, distrlbulieperiode26 Mei lot
en met 22 Juni a.s, kooptijd: 24 Mei
tot en met 22 Juni a.s.
Boter, margarine, slaolie
Bon „17" van de boleikaart 250 gram
boter, of 200 gram slaolie of raapolie per
bon.
F,ou ,,17" van de vetkaart 250 gram
boter of margarine, of 200 gram slaolie
of raapolie per bon; distributieperiode: 26
Mei tot en met 11 Juni a.s, kooptijd;
21 Mei tot en met 14 Juni a.s.
Bon „18" van de boterkaart en van
de vetkaart 250 gram boter per bon.
Op bon „18" van de vetkaart 15 cent
reductie per 250 gram boter; distributie-
periode- 26 Mei tot en met 11 Juni a.s.,
kooptijd: 24 Mei tot en met 14 Juni a.s.
(Vervolg rubriek Stadsnieuws pag 2).
VANDAAG: 21.40 UUR
MORGEN: 21.41 UUR
ZONSOPGANG MORGEN: 5.32 UUR
De maan komi morgenochtend op te S.06 uur
en gaat morgenavond onder te 19.46 uur
Nu het voorjsar en de mooie dagen weer aanbreien is men
in het dierenpark Wa ssenaar druk bezig met het in orde brengen
van den fraaien tnin. Vooral wal de dieren betreft beskeil men
veel aandacht aan het Ier ren van kunstjes. (Polygoon).
