ONDERNEMER EN ARBEIDER
NIEUWE DISTRIBUTIEBONNEN
Vrijdag 6 Juni 1941
Tijd om te verduisteren
94ste Jaargang
No. 22799
„De arbeider is kameraad van den werkgever"
Rede van dr. Böhmcker
Amerikaansche waar
schuwing aan Vichy
Politieke activiteit te Vichy
Overnachten in schepen
is mogelijk
leder schip kan woonschip zijn
Verwijdering uit het verboden
bied
STADSNIEUWS
Wat is een woonschip.?
Bardossy uit Rome vertrokken
VANDAAG: 21.57 UUR
MORGEN: 21.58 UUR
De situatie in het
Nabije Oosten
Zwemonderwijs
Voor de hoogste klassen der
lagere scholen
Tien milliard voor het
Amerikaansche leger
Bizondere conferentie in Tokio
Twee jaar voor 15 konijnen
Concert op de Polyantha
Roode Kruis Transportcolonne
Dcto courant vcrachynl dagelijks, niet uitzondering
von Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal f 2.10, franco per post f 2.60
Prijs per week: 16 cU. - Afzonderlijke nummers
5 Abonnementen worden dagelijks aangenomen
^vSvertentifcn voor het eerstvolgend nummer moeten
vödr elf uur aan bet Bureau bezorgd zijn, 'e Zater-
4^s rfÓÓr 9 uur. Een bepaalde plaats van
advertcntiEn wordt niet gewaarborgd.
Directie: Mr. H. A. M. Roelants
Hoofdredacteur: M. Stnvenga, Schiedam
EERSTE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
Prys der ndvertcntitn. um 1—-5 regel* 1.60
tedere regel meer i 0.31; in het Zaterdugnummer
15 regels t 1.85, iedere regel meer t 0,40
Reclames f 0.77 per regel. Incassokosten 5 ets,;
Eostkwitanties 15 ets. Taneven van ndvcrtenUfi»
ij abonnement zijn aan bet Barcan verkrijgbaar.
Dagelijks «orden tegen vooruitbetaling Kleine
Ad\crtenticn opgenomen f 0.52 t/m 15 woorden
1 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woorden.
'a Woensdags' Kleine AdvertcntiEn tot 25 woorden
10.26, mits vóór Dinsdagavond 0 uur aan bet
Bureau bezorgd
Zaterdags* Kleine AdvertentiCn t 1.03. indien
niet vóór Vrijdagavond 0 uur bezorgd.
POSTREKENING 5311
Op uilnoodiging van het N.V.V., district
Amsterdam, waren gisteren eenige honder
den werkgevers en bedrijfsleiders te/amen
gekomen in het American Hotel.
De heer J. P. van Kampen, organisatie
leider van het N.V.V., heette alien wel
kom en gaf het woord aan den gevolmach
tigde voor de stad Amsterdam, senator dr.
Böhmcker.
Deze wees er in een kort overzicht
van de sociale toestanden in de eerste tien
tallen jaren dezer eeuw op, dat het pa
rool van dien tijd was: onbeperkte vrij
heid van liet individu. Ook de werkne
mers waxen vrij hun eigen belangen te be
hartigen. Men geloofde, dat de tegenstrij
dige belangen van werknemer en werkge
ver in het spel der vrije krachten zoo
lang op elkaar zouden hotsen, tot ten
slotte vanzelf het verstand tot overeen
stemming zou leiden. De ondernemer had
er groot belang bij, do loomen der arbei
ders zoo laag mogelijk te houden, in ver
band met de concurrentie; de arbeider
echter trachtte zijn loonstandaard steeds
te verbeteren. De organisaties, welke aan
weerszijden ontstonden, waren strijdorgani
saties, met het doel, de tegenpartij te over
winnen. Het talrijke aanbod van werkkrach
ten drukte daarbij de loonen en de arbei
ders werden begrijpelijkerwijze steeds on
tevredener.
Ook tusschen de producenten onderling
werd strijd gevoerd; de kapitaalkrachtige
ondernemer ontzag" zich zelfs niet te ver-
koopen onder den productieprijs, om zijn
kapitaalzwakkeren concurrent te overwin
nen.
Het steeds schommelende prijspeil, dat
een gevolg van al dezen strijd was, had
een ongunstigen invloed niet alleen op
het bestaan der arbeiders, maar ook op
dat van het gebeele volk. Ook de poli
tiek: werd tot middel in dezen strijd, doch
de staat werd hoe langer hoe minder ge
schikt om een oplossing voor deze moei
lijkheden te geven. Zóó was het in 1933
in Duilscbland, zóó was het ook overal
elders in Europa. f
Het groote aantal werkloozen, dat Ne
derland in 1937 en later bezat, was het
resultaat van dit „spel der vrije krach
ten".
De middelen van de 19e eeuw bren
gen geen oplossing voor de tegenwoor
dige politieke problemen. Algemeen is
men tot de erkenning gekomen, dat de
eenling niets beleekent, de ontvouwing
van de persoonlijkheid mag nimmer doe!
zijn, doch slechts middel om de persoon
lijkheid van het volk op te heffen. De
verandering van het individu in het lid'
van de volksgemeenschap voert tot een
andere sociale ordening. De hoogste ont
wikkeling van het menschel!)kunnen is
De Ncdcilamlsehe zwemsters Alie Stijl
m Jopic Waalbcrg vertrokken onder lei
ding van mevr. De Dood—Koenen naar
Denemarken, waar zij aan wedstrijden znl-
Jjwi deelnemen.
Van !>o uar beneden: mevr. De Dood-
Koenen, An Stijl en .Topie Waallierg.
(Polvgoon)
in deze gemeenschap niet alleen volkomen
geoorloofd, doch bizonder wenschelijk, niet
ten nutte van den eenling, maar ten dien
ste van het geheele volk.
Deze nieuwe sociale en economische
ordening schenkt nieuwe waarden aan
het economische leven. De ondernemer
most zijn bedrijf zoo leiden, dat het re
sultaat aan het geheele volk ten goede
komt. De arbeider is niet meer de nuch
tere productie-factor, maar onderdeel van
de volksgemeenschap. Ieder heeft recht
op arbeid en de staat is verplicht een
ieder werkgelegenheid te verschaffen. Bei
den werkgever en werknemer be
hoor en tot het zelfde volk, beiden heb
ben hun plicht tegenover de gemeen
schap.
Gemecnschapsniensch.
De klassen- en loonstrijd was niet
in overeensterhmïng met de belangen
van den staat. Thans is de arbei
der niet meer een uitbuitingsobject,
maar gemeenschapsmenseh, kameraad
van den werkgever, wien het geluk
van zijn arbeider ter harte moet
gaan.
Vervolgens een beknopte uiteenzetting
gevende van de gemeenschap „Vreugde
en Arbeid" van het N.V.V., wees dr.
Böhmcker er op, dat deze organisatie
geenszins in strijd is met den Neder-
landschen aard, evenmin als „Kraft dureh
Freude" strijdig zou zijn met het Duit-
sehe wezen, hoewel deze geïnspireerd werd
door de reeds eerder bestaande overeen
komstige Italïaansche organisatie.
Het streven, de vreugde in den arbeid
te bevorderen, aldus besloot spr., betee-
kent zijn volk dienen.
Na senator dr. Böhmcker, voerde de com
missaris van bet N.V.V. nog het woord en
spoorde de werkgevers en bedrijfsleiders
aan verbeteringen in bun bedrijven aan
te brengen, welke zullen voeren tot een
betere samenwerking tusschen ondernemer
en arbeider. Du klassenstrijd moet worden
opgeheven; wij moeten komen tot samen
werking tusschen alle scheppende men-
sohen in één arbeidsgemeenschap ten bate
van het geheele Nederlandsche volk. In
die gemeenschap moeten wij de oplossing
vinden van het sociale vraagstuk. De arbei
der vraagt erkennning van en waardeering
voor zijn arbeid en de ideöele zijde van
deze erkenning is nog belangrijker dan de
materiéele. Niet maar steeds van bo\en af
moet het noodig zijn door wetten dit al
les te regelen, maar in groeiend ouder
ling overleg moet zulks lot stand komen.
„Vreugde en Arbeid "wil niet alleen den
mensch afleiding bezorgen, doch méér. Die
werker moet inzien, dat de arbeid niet is
een vloek en een last, maar een vreugde.
Deze opvatting kermt reeds in ons Neder
landsche volk naar voren, dat steeds een
groote liefde voor den arbeid heeft ge
toond. Spr. wekte de werkgevers op „Vreug
de en Arbeid" te steunen en mede te
werken aan deze schoone taak, waardoor
ook het arbeidsvermogen wordt verhoogd
en hei belang van de ondernemingen, zoo
wel als van de geheele volksgemeenschap
wordt gediend.
In een lange formeele veiklaring heeft
staatssecretaris Huil de Vichy-regeermg de
waarschuwing gegeven geenerlei beslissin
gen te nemen, die tegen Engeland gericht
zouden zijn. iHull duidde daarbij de mo
gelijkheid aan van een verbreken der di
plomatieke betrekkingen en 'volledige be
vriezing der Fransclie saldi in de Ver-
eenïgde Stalen, ingeval het verdere on
derzoek de juistheid mocht bevestigen van
de voorloopige berichten betreffende een
actieve samenwerking van Vichy met Ber
lijn. (Het bleef onduidelijk, otf Hull met
deze voorloopige berichten zekere door de
Engelscho propaganda verspreide en door
Vichy reeds verscheidene malen tegenge
sproken tendentieuze beweringen "bedoelde.
De hooge commissaris en gouverneur-
generaal van Frauseh-VVest Afrika, die te
Dakar zetelt, is te Vichy aangekomen.
Jn Fransclie politieke kringen brengt men
zijn aanwezigheid, evenals die van gene
raal Weygand, in verband met de bespre
kingen, die thans door de regeering wor
den gevoerd, doch waaromtrent hel diepste
stilzwijgen wordt bewaard.
Ondanks de reeds eerder verstrekte na
dere toelichting, blijkt er nog steeds mis
verstand te bestaan omtrent de uitlegging
de verordening van den rijkscommis
saris, houdende bizondere maatregelen voor
de kustverdediging. Op veizoek van den
A N.W.B. is bcdon ter persconferentie op
nieuw uiteengezet, hoe de veroulening op
de meest omstreden punten moet worden
opgevat.
Ofschoon de termijn binnen welken de
pleziervaartuigen uit het verboden gebied
moeten worden verwijderd, op 8 Juni af
loopt, behoeven de houders jvan vaartui
gen, die zich nog in dat gebied bevin
den, zich geen zorgen te maken. Een
ieder kan een aanvrage om dispensatie in
dienen bij den Marinebefehlshaber, Wage-
naarweg Q, te Den Haag. Gedurende den
tijd, die verloopt tusschen het indienen van
dit verzoek en de beslissing daarop, mo
gen de betrokken vaartuigen' in het ver
boden gebied blijven liggen. Wprdt op dezo
aanvrage afwijzend beschikt, dan zal ruim
schoots gelegenheid worden gegeven om
het vaartuig uit het verboden gebied te
verwijderen De eischen, waaraan vaartuig J
en ligplaats moeten voldoen om voor ont
heffing van de verbodsbepalingen in aan
merking te komen, zullen nader worden
bekend gemaakt. Voorloopig diene men
dus de aanvrage in, echter steeds door
bemiddeling van den A.NAI.B. of de
walersporlvoreeniging, waarvar men lid is,
of door tusschenlcomst van de werf, jacht
haven of andere bergplaats, waar het
vaartuig ligt. Verzoeken van; particuliere
personen kunnen niet in behandeling wor
den genomen. Varen in het verboden ge
bied, ook met het doei de boot te ver
haten, blijft hangende het dispensaliever-
zoefej verboden.
De secretaris-generaal van het departe
ment van landbouw en vissclierij deelt
mede, dat de volgende bonnen zijn aange
wezen voor bet 'koopen der daarbij ver
melde rantsoenen.
Brood en gebak
Bon „22" van de broodkaart: 9 tot en
met 22 Juni, 200 gram brood of twee rant
soenen gebak per bon. Eén rantsoen gebak
is: beschuit 75 gram, biscuits en "wafels
90 gram, speculaas ITO gram, andere koek
jes 200 gram, koek 160 gram, cake 300
gram, gevuld klein korstgebak (b.v. aman
delbroodjes) 400 gram, gevuld groot korst
gebak (b.v. boterletter) 500 gram, taart en
gebakjes 600 gram.
Voor geheel of ten deele uit meel of
bloem gebakken producten, welke hierboven
niet genoemd zijn, geldt dat een rantsoen
een hoeveelheid .omvat, waarin 70 gram
meel of bloem is verwerkt.'
Aardappelen
Bon „05" van de aardappelenkaart: 9
tot en met 15 Juni, iVr K.G, per bon.
Eieren
Bon „53" en „88" van de „bonkaart
algemeen": 9 Juni tot en met 15 Juni, èen
Woonschepen in den zin der Duilsche
verordeningen zijn vaartuigen, die:
le. Een gesloten ruimte hebben, welke
als woning dient of kan. dienen.
2e. Een vaste ligplaats hebben aan den
oever en daaraan bevestigd zijn.
3e. Voorzien zijn van een opschrift, dat
tegen weersinvloeden bestand is en dat den
naam van bot schip en dien van den
eigenaar, respectievelijk bewoner draagt
alsmede diens adres.
4e. Schepen, waarvan de eigen stuw
kracht is weggenomen door verwijdering
van een vitaal deel van den motor, respec
tievelijk van do z.eiltakelage en inlevering
daarvan hij de politie.
Men moet in liet bezit zijn van een ont-
vangslbewijs van de politie, waaruit blijkt
welke onderdeelen zijn ingeleverd.
Vaartuigen, die aan de vier genoemde
voorwaarden voldoen, gelden dus ais woon
schepen en mogen in het verboden gebied
blijven liggen.
Hieruit volgt tevens, dat men in deze
schepen, zoowel in het verboden als
het vrije gebied, ook mag overnachten.
Men mag zich tusschen 12 en 4 uur
echter niet builen de gesloten ruimte
hegeven.
Nogmaals is nadrukkelijk verklaard, dat
het geheele gebied van alle in de verorde
ning genoemde gemeenten buiten het ver
boden gebied valt. Plaatselijke autoriteiten
hebben zich dus te houden aan de hun
bekende gemeentegrenzen.
5
De flongaarsche minister-president, Bar
dossy, is gisteravond van bet station Os-
tiense uit Rome vertrokken. Eenige minu
ten voor dien tijd was hij in gezelschap
van graaf Cia.no op het station aangeko
men, na de cerecompagnie te hebben ge
ïnspecteerd, terwijl de Hongaarsebo en Ita-
Jiaansche volksliederen weiden gespeeld.
Bardossy nam afscheid van de Italiaansche
ministers, de hem uitgeleide waren komen
doen en van de diplomatieke vertegenwoor
digers der landen van het driemogendhe-
denpact. Het afscheid van graaf Ciano was
uilerst hartelijk.
ZONSOPGANG HORGEN: S.20 UUR
Een in Damascus aangekomen Iraksche
afgevaardigde meldt, dat de Engelsche aan
val op Bagdad, die tot de overgave leid
de, uitgevoerd is door tweehonderd Bril -
sche tanks, waartegenover de Iraksche
troepen geen gelijkwaardige wapens konden
plaatsen. Men schat de Iraksche verliezen
Suiker
Lm „42" van de „bonkaart algemeen":
9 Juni tot en mei 6 Juli, 1 K.G. suiker
per bon.
Vleesch en vleeschwaren
Bon „18 vleesch" van de vleestlifcaoid:
8 Juni tot en met 15 Juni, per Iwec bonnen
100 gram vleesch, been inbegrepen ot éen
rantsoen vleeschw aren.
Bon „IS worst, vleeschwaren" van de
vleeschkaart: 8 Juni tot en met 15 Juni,
per twee bonnen één rantsoen vleesch
waren.
Een rantsoen vleeschwaren bedraagt: 75
gram voor gerookt of gekookt varkens-),
rund-, kalfs paarden- en schapenvleesch
en voor gerookte worstsoorten, 100 gram
voor gekookte wore'soorten, rolpens en
knakworst, 125 gram voor lever-artikelen,
tongenworst en nterbrood, 150 gnm voor
bloedworst of 100 gram verduurzaamde
kip, eend, gans of kalkoen, been inbegre
pen. De bonnen, die zijn geldig verklaard
voor een op Zondag of Maandag aanvan
gende dislnbutieperiode, mogen reeds den
daaraan voorafgaande© Zaterdag worden
gebruikt.
Melk
Bon „20" van de melkkaart: 9 Juni tot
en met 15 Juni, l"/i liter per bon.
De secretaris-generaal van het departe
ment van opvoeding, wetenschap en cul
tuurbescherming heeft aan de gemeentebe
sturen de volgende circulaire gezonden be
treffende het zwemonderwijs:
„In een land als het onze, moet iedereen
kunnen zwemmen. Zou deze stelling reeds
voldoende zijn om het zwemmen voor ieder
Nederlandsch schoolland verplicht te stef-
len, uit meer dart een ander motief blijkt
de wenschelijklieid van liet beoefenen der
op omstreeks 5000 d-ood-en, aangezien de
Engelsclien geen, gevangenen maaklen, j zwemkunst. Ik denk aan de groote hygiëni-,
maar meedoogenloos alles neerschoten. Ge
zien dezen toestand, zou de voortzetting
van den strijd nuüelooze offers hebben
geeischt. De baat tegen Groot Bnttannië
zoo verklaarde de afgevaardigde
is tegenwoordig in frak gro-oter dan ooit.
in politieke kringen te Berlijn, aldua
meldt het A.N.P., betwijfelt men, dat tus
schen de Engc-Ischen en het Iraksche volk
eensgezindheid beslaat. Men verwijst daar
voor naar me-.ledoehngen van gevluchte
Iraksche afgevaardigden, dat de Engelsclien,
na'111111 "satellieten te Bagdad aan het be
wind le hebben geholpen, thans een lieer-
schappij van arrestaties en dwangmaatrege
len helden ingevoerd. Te Berlijn wijst men
vooral op de Iraksche uitspraak, dat de
Engelse! en in Irak geen gevangenen ma
ken.
De staat van beleg duurt te Bagdad
voort De autoriteiten oefenen sirenge cen
suur op de pers. De hoofdstraten worden
door militairen bewaakt. De Engelsclien
laten thans aan Je Syrisch-Transjoidaan-
sche grens loopgraven aanleggen. Aanzien
lijke Engelsche si rijd krachten zouden in
do nabijheid van Mafrak geroncenheerd
zijn.
De financieele commissie van het Ameri
kaansche Huis van Afgevaardigden heeft
de begrooting van het Amerikaansche leger
ten bedrage van tien milliard dollar aan
genomen. De commissie verklaarde, dat
dit bedrag waarschijnlijk niet voldoende
zal zijn voor de voorgenomen maatregelen.
Domei meldt, dat in de ambtswoning
van «len Japan sclien minister-president,
prins Konoje, hedenochtend een bizondere
conferentie gehouden is tusschen de re-
geerïng en de leiding van leger en vloot.
In deze bespreking, die meer dan een uur
geduurd heeft, zijn verschillende vraagstuk
ken behandeld, waarvoor Japan zich op
het oogenblik geplaatst ziet.
In hooger beroep had zich voor het
gerechishof te 's-Hertogenbosch te verant
woorden de mijnwerker J. J. B. uit Kerk-
rade, die in deze gemeente in October van
het vorige jaar elf konijnen had gesto
len en in dezelfde maand tc Ejjgelshoven
nog eens vier,
Deswege heeft de rechtbank te Maas
tricht hem gestiwft met en gevangenis
straf van twee jaren.
In appèl is» voor het Bossche hof de
zelfde siraf geeischt.
sche waaide van de alzijdige zwembewe
ging, de heilzame werking van zon en
water op bet menschelijk lichaam, verder
aan het versterken van karaktereigenschap1!
pen als zelfvertrouwen wilskracht, reinheids
gevoel en saamhoorigheid.
liet zou mij niet. moeilijk vallen nog meer
motieven len gunste van het zwemmen aan
to voeren. Indien het dan ook praclisch uit-j
voerbaar zou zijn om het zwemmen voor de
leerlingen der lagere scholen verplicht voor
te schrijven, zou ik daartoe tersfond over
gaan. Echter ontbreekt deze mogelijkheid
o.m. door gebrek aan voldoende zweragele-
genheden. Niettemin is met de beslaande
gelegenheden meer te bereiken, dan er
thans mede wordt bereikt. In vele gevallen
is het mogelijk thans reeds met het geven
van zwemonderwijs in de hoogere leerja
ren (zesde en hoogere) van de lagere
school een aanvang te maken. Het zwem:
men behoort als een onderdeel van het vak
lichamelijke oefening te worden aangemerkt
en Lan in klassikaal verband worden be
oefend.
Ik zo'u bet op prijs stellen, indien uw
college deze aangelegenheid met voortva
rendheid ter hand ,zou willen nemen. Ik
verzoek uw college daarbij contact te zoe
ken met de in uw gemeente gevestigde bi
zondere scholen en de besturen van de
semi-gemeentelïjhe en particuliere zuemge-
Icgenheden, opdat een zoo ruim mogelijke
samenwerking worde verkregen. Eveneens
is bij de uitvoering van bovenbedoeld over
leg noodzakelijk met den inspecteur voor
de lichamelijke opvoeding en een inspec
teur van het lager onderwijs in uw* (hoofd)-,
inspectie.
Indien tengevolge van het ontbreken van
voldoende zwemgelegenheden in uw ge
meente het beoefenen van de zwemkunst
niet aanstonds mogelijk is, zal ik het op
prijs stellen, indien naar een spoedige op
lossing van dit vraagstuk wordt ge/ocht,
opdat in de toekomst ook in uw gemeente
het zwemonderwijs behoorlijk kan worden
onderwezen".
Zondagmiddag van 35 uur zal hef
Schiedamsch Salonorkest,'onder leiding van
Louis van der Haist, op liet terras bij de
theeschenken], op terrein I van Polyan
tha, een concert geven.
Pt- veiligheidsdienst) di.e leden van de
Roode Kruis Tiansportcolonne hebben in
gesteld bij de Oranje- en Koemmldbrug,
om cveniueele drenkelingen' te helpen, is
voorloopig opgeheveen, nu het V avonds
zoo lang lïcliL blijft.
Als het weer vroeger donker wordt zal
overwogen worden of het zin heeft den
dienst te herstellen.
(Vervolg rubriek Stadsnieuws png 2).
