DE B IITSCHE OPMARSCH
IN SYRIË
PARIJS ANDERS ElsTTOCH
NIET VERANDERD
Dinsdag 10 juni 1941
Tijd om te verduisteren
Aanval van vijf zijden tegelijk
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
EERSTE BLAD
94ste Jaargang
No, 22802
POSTREKENING 5311
De Noordoostpolder
Wordt in cultuur gebracht
JPemi ehr assen uit Parijs
De stemming in de wereldstad
Vijf punten van aanval
-Berlijn acht Irak nog steeds-
actueel
- - VANDAAG: 21.59 UUR
MORGEN: 22.00 UUR
ZONSOPGANG MORGEN 5.18 UUR
Het is rustig in Syrië
De huur an land
huisjes, enz.
Geen verhooging toegestaan
Tokio en de onderhandelingen
te Batavia
(irbtfmfrffl^-ZTmdeny
Wordt persvrijheid in Amerika
opgeheven?
Tien milliard voor de
Amerikaansche weermacht -
Onderhoud tusschen Sjigemitsoe
en Eden
Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering
■van Zon- en Feestdagen.
per kwartaal £2.10; franco per post f 2,60
M, per week16 ets. Afzonderlijke nommera
5 ets» Abonnementen worden dagelijks aangenomen
Ad verten ti ën voor bet eerstvolgend nummer moeten
vöór elf uur het Barean bezorgd zijn» 's Zater
dags vMr 0 nor. Een bepaalde plaats van
advert en ti ën wordt niet gewaarborgd.
Directie: Mr. H. A. M. Koelantï
Hoofdredacteur: M. Stavenga, ochiedam
l'rijs der advertentie», van I—j regel» 1 160
redere regel meer f 0.31; in bet Zaterdagnammer
1S regels f 2.8S, iedere regel meer f 0.36
Reclames f 0.77 per regel. Incassokosten S ets.;
pos tkwi tan ties 15 ct». Taneven van ad verten tien
by abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klcino
Ad verten tiCn opgenomen a f 0.52 t/ïn 15 woorden
t 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een maximum van 30 woorden.
's Woensdags: Kleine AdvertentiCn tot 25 woorden
10.26, nnta vóór Dinsdagavond 6 uur aan Let
Bureau bezorgd.
's Zaterdags* Kleine Advertentiëa 1 1.03, indien
met vóór VrUdogavond 0 uur bezorgd.
Het ,A.N:P. meldt uit Berlijn: J 1
Duitschland slaat met buitengewone belangstelling de militaire gebeurtenis
sen in bet Nabije Oosten gade en registreert met nog meer belangstel
ling den politieten achtergrond der acties, die door de Engelschen tegen Sy
rië zijn aangevangen, zoo werd vandaag in de Wilhelmstrasse medegedeeld. Er
bevonden en er bevinden zich nog steeds geen Duitsche troepen in Syrië,
zoo vervolgde men van Eüuitsche zijde. Dit is uitsluitend' een kwestie, die
Frankrijk en Engeland aangaat.
De Fransche houding woodt op grond van de uit Vichy ontvangen uitlatin
gen als volgt opgevat: Frankrijk is door de Engelschen als roovers overvallen
en verweert zich zoo goed als de omstandigheden zulks veroorloven op de
plaats, waar het aangevallen wordt. i
Men verklaart voorts te Berlijn dat de indringers in weerwil van alle Engel
sche berichten, niet zoozeer uit Franschen als wel uit Britten bestaan. Het
zal interessant zijn, aldus werd van bevoegde zijde verklaard, de reactie van
de wereld op deze inbreuk op de primitiefste zedewetfcea gade te slaan.
Die vraag of de Duitsche wapenstilstanclscommissie zich bezig houdt met de
situatie die in Syrië door den Engelschen aanval is ontstaan, bleef van
Duitsche zijde onbeantwoord, evenals de vraag naar de houding van Tur
kije. -
t l
Mot het in cultuur brengen van den
N oordo os {polder wordt deze maand een
begin gemaakt. Reeds zijn in de droogge
vallen gebieden voorbereidende werkzaam
heden getroffen en enkele proeftuinen zijn
reeds aangelegd. De - ervaringen met deze
proeftuinen opgedaan, geven reden tot groo-
te tevredenheid. Ook bij de grondboringen
is vroeger reeds gebleken, dat de in te pol
deren gronden van* den Noordoostpolder
van uitstekende kwaliteit zijn en tot de
meest homogene grondsoorten van ons land
behooren.
Spoedig zullen .dus vele handen werk
•kunnen vinden in een nieuw land met een
oppervlakte van 48.000 H.A. De eerste ont
ginningswerken vinden plaats dicht bij de
OverijsselscKo kust tusschen Ivuinre en
Blokzijl. Langzaam zal het werk dan vor
deren naar het centrum van den polder,
waar men prachtige zW'are klemgronden zal
aantreffen. Zeer 'binnenkort kan in Neder
lands nijpende behoefte aan cultuurgrond
dus weer voor een deel worden voorzien.
Het Fransche ministerie van oorlog heeft
gisteravond het volgende communiqué over
de militaire operaties in Syrië gepubli
ceerd.
„De Britsche en Caulistische troepen,
die gisteren over de Syrische grens zijn
gerukt, hebben hun aanval in den mid
dag van den 8en en in den ochtend
van den 9en Juni versterkt. In de streek
tusschen den Djebel Droese en de uit-
loopers van bet Hermongebergte zijn de
aanvallen ondernomen door aanzienlijke
strijdkrachten van alle wapens, waaronder
een groot aantal pantserwagens. Onze dek-
kingsafdeelingen hebben, met steun van
artillerie en luchtmacht, eiken meter gronds
yerdeöigd en den tegenstander ernstige ver
liezen toegebracht. Een aanzienlijk getal
pantserwagens is vernield.
Langs de kust van don Zuidelijken Li
banon zijn afdeelingen cavalerie en gepant
serde
toni teruggeslagen. Een verbitterde ""strijd
duurt voort langs de hoofdlinie Liloni-
Merdsj-Ajoem-Koeneitra-Sjeik. Meskin. En
kele Britsche vliegtuigen hebben de vlieg
velden van Aleppo, Rajak en Damascus
en de bases van Merdsj Ajoem gebombar
deerd. Onze jagers hebben drie Hurrica
nes neergeschoten. Onze eskaders bommen
werpers zijn in volle actie gekomen tegen
vijandehjke strijdkrachten, die in gevecht
zijn met onze plaatselijke afdeelingen.
Tijdens een gevecht tusschen onze vloot-
strijdkrachten en een sterke vijandelijke
vlootmacht hij de Libaneesche kust is een
Britsche torpédobootjager ernstig bescha
digd. Getrouw aan hun militairen plicht
Meden onze strijdkrachten pveral een hard
nekkig verzet tegen de numeriek sterkere
en krachtig gewapende vijandelijke strijd
krachten."
De militaire correspondent van de „Ex
change Telegraph" bij de Britsche troepen
in Palestina meldt, dat de inval in Syrië
door vijf afzonderlijke colnones is onder
nomen. De eerste colonne, die wordt ge
steund door sterke gemotoriseerde afdee
lingen, dringt naar Beiroet op, de tweede
valt uit" Palestina aan in de richting van
Damascus. Verder naar het Zuiden rukt
een kleine afdeehng uit Tronsjordanie door
de woestijn op. Een andere colonne na
dert van een basis in Irak "langs de
Eufraat.
fn bevoegde kringen te Londen verluidt
volgens Reuter, dat de Engelsche strijd
krachten in Syrië binnen gerukt zijn te
Derra aan de overzijde van de Syrisch-
Transjordaansehe grens. Zij zijn ook bin
nengedrongen te Mariyoen, ongeveer 60
k.m. ten Zuidoosten van Damascus" én
te Soer.
Te Berlijn is men van meening, dat
de situatie in Irak nog steeds actueel
is. Men weet bier, dat de Fraksche na
tionalisten den strijd voor de bevrijding
der Arabische wereld als een signaal te
gen Engeland hebben afgekondigd en be
reid zijn dezen strijd,.met alle midde
len en naar gelang, van de omstandig-
heden, voort te zetten en te activeeren.
In de Wilhelmstrasse was men giste
ren val: meening, dat een dergelijke ac
tie in geen enkel opzicht niet actueel
kan worden. Als volkeren volgens de
watten in hun binnenste te voorschijn
treden en als de tijden voor deze wetten
vervuld zijn, zal ook Engeland den voort
gang van deze ontwikkeling niet meer
vermogen tc stuiten.
In politieke kringen van de Duitsche
hoofdstad vie' "de volgende opvatting te
beluisteren: Al moesten ook de vrijheids
strijders van Irak met liet ocg op de
technische superioriteit der Engelschen, den
strijd tijdelijk staken, dan zpgt dit nog
niets omtrent den uiteindelijken afloop van
dit conflict. In de Wilhelmstrasse vatte
men de Duitsche opvatting •'aldus .samen,
dat al wat zich toir dusver heeft afge
speeld, slechte een klein begin is.
In pomielfe leringen Ie Rome verklaart
men, dat de nieuwe regeering van frak
niet vrij is in haar besluiten en hande
lingen, maar beschouwd moet worden als
een werktuig van de Londensclie politiek.
Het verbreken der diplomatieke betrek
kingen met Italië is ongetwijfeld geschied
onder den druk der Engelsche regeering.
Een officieole bevestiging van het be
richt, dat de fraksche tegeerin? alle Ila-
liaansche onderdanen uitgenoodigd heeft,
binnen 24 uur het land te verlaten, is
in Rome nog niet ontvangen. Men acht
een dergelijken maatregel echter niet on
waarschijnlijk.
Het D.N.B. meldt uit -Rome-
De naar Beiroet gezonden correspondent
van de „I'opolo d'i Roma" meldt zijn
blad, dat hel gisteren in weerwil van den
Engelschen aanval, overal in Syrië rustig
was en dat het lei en zijn gewonen gang
gaat. De eerste gevangenen zijn reeds door
de straten van Beiroet getransporteerd. Na
de Britsche perscampagne met haar leu
genachtige berichten, heeft de aanval nie
mand verrast.
Velen, die in andere jaren hun vacantie
doorbrachten in het buitenland,of die
kampeerden, zullen dezen zomer landhuis
jes willen huren of eenvoudig gemeubileer
de buitenverblijven. Er bestaat inderdaad
voor dergelijke vacanlie-mogehjkheden een
groote belangstelling, die. er in sommige ge
vallen toe heeft geleid, ciat verhuurders van
•buitenhuisjes den huurprijs gingen ver-
hoogen.
De gemachtigde voor de prijzen vestigt er
de aandacht op, dat het huurprijshesluit
de verhooging van' huren boven het peil
van 9 Mei 1940 uitdrukkelijk verbiedt. Dit
besluit is ook van toepassing op gemeubi
leerde huizen of gedeelten daarvan. Elk'e
fV"-^Êa-ürprè"s....is^il U&„sfxaJL
baar en de gemachtigde voor de prijzen zal
niet aarzelen in te grijpen, wanneer men
zich niet aan de bepalingen houdt. Het is
immers in geen enkel opzicht aanvaardbaar,
dat door de verbooging van huurprijzen
minder kapitaalkrachtigen niet in de gele
genheid zouden zijn dezen zomer lenigen
tijd buiten te verijl ij ven.
Klachten kunnen worden ingediend bij de
plaatselijke politie en bij de inspecteurs
vqor de prijsbebeersehing.
Het D.N.B. meldt uit Tokio:
In de gemeen schappelijke conferentie der
verschillende Japans die departementen is
gistermiddag het antwoord van Batavia ]>e-
sproken. Naar de Tokio Nisji-Nisji meldt,
is men na beraadslagingen, die eenige uren
duurden, tot de slotsom gekomen, dat on
der de tegenwoordige omstandigheden er
geen mogelijkheid voor overeenstemming
met Nederlandsch-Indië bestaat. Volgens een
officieuze roededeeling verwacht men, dat
de leider der Japansclie handelsdelegatie te
Batavia spoedig zal worden teruggeroepen.
- - ,0p '2- Juni hebben "Mus
solini en Hitter. ia segen-
.wWrdiglmd van, de we-'
derzijdsche.ministersVan
*Büiteul;zal£cn,'giaaf-€is*
no en Von Ribbéntrip, op.
- den Jürcnuft ontmoet.'
(Van onzen correspondent).
Is Parijs veranderd bij vroeger? Als men
slechts op het uiterlijk afgaat, dan z.onder
twijfel. De Ville Lumière heeft momenteel
weinig van een lichtstad. Het kent fietstaxi's
de halve wereld trouwens bestijgt tegen
woordig het stalen ros, en de aapjeskbet-
sier, dien men in een versteen tijdperk
verloren waande, is opnieu» op de boule
vards verschenen.
Daarbij kennen we als een groot deel
der huidige menschheid, de restricties. Aan-
genaa,.. zijn die dingen natuurlijk niet. In
den beginne gever, beperkingen een triest
gevoel, men moet afstand doen van heel
wal dierbare gewoonten. Geen sterveling
vindt bet bizonder leuk als lnj een kwartier
lang queue moot maken teneinde den pakje
piraatjes te bemachtigen, en van de bonnen-
knipperij is de aardigheid ook al volkomen
af. Maar wie daaruit concludeert dal te
Parijs aan alles en nog wat gebrek heerscht,
doet de waarheid geen eer aan.
Trouwens die optochten voor de wan
kels beginnen allengs te verdwijnen. Ze
waren veeleer een gevolg van. massapsv-
chose en onvoldoende organisatie dan van
een heerschenden noodtoestand. De Fran
schen bezitten een menigte goede kwali
teiten, maar ze zijn ten eenenmale slechte
organisatoren en bovendien nieuwsgierig
als wouwen. Voor een rat die met doods
verachting de straat oversteekt, voor een
koopje dat bij nadere beschouwing aller
minst een koopje is, voor een middelmatige
film, voor niets dromt men samen. De
goede abbé had gelijk toen hij verzuchtte,
„men maakt queue voor ba/.ars en bios
copen maar niet voor de kerken, want die
kent men wel en daar wordt men niet
JAeJuaeJiig. - t
Van die menscbelijkc en dus wgeefe-
üjke dwaasheid hebben we nog kortgeleden
wederom een voorbeeld beleetd. Een snug
gere Parijzenaar had bedacht dal het Frank
rijk straks wel eens aan tabak zou kunnen
mangelen. Dies begon hij in hel geheim
groote voorraden in te slaan. Maar een
geheim blijft te Parijs nooit langer dan een
dag een geheim en dus ging er onmiddellijk
liet gerucht dat Frankrijk aan Lmaksgebrck
dreigde ten onder te gaan. De „tabacs"
konden niet meer aan de plotseling enorm
geslegen aanvraag voldoen, hun debiet ver
tienvoudigde binnen enkele dagen. Het droe
vig gevolg is thans de rij varfwachtenden
voor den winkel van rookartikelen en de
prijsverhooging van alle soorten tabak. In
werkelijkheid is er het eerste jaar nog vol
doende voorraad. Frankrijk verbouwt overi
gens zelf tabak, doch de vox populi wilde
labaksnood en dus was er tabaksnood. Een
tijdige distributie zou al die nervositeit
hebben voorkomen.
Hetzelfde is even libel geval geweest met
de levensmiddelen. Ook ten opzichte daar
van is men te laat mot de distributie aan
gevangen, de marché noir, de zwarte markt,
vond alle gelegepbeid en uiteraard de vrij
heid om reusachtige voorraden op te kno
pen en oii te tasten. Er was een tijd dat
ieder die over dé noodige middelen be
schikte, weinig scrupules had en den weg
wist, zich te goed kon doen zonder zich
behoeven te sloren aan bons en verbod,
gelukkig is thans krachtig ingegrepen en do
groep,eering der restaurants in vier catego
rieón, namelijk van vijftig, vijf-en dertig,
vjrjf-cn-twintig en-achttien francs, waardoor
.dhs eensklaps alle restaurants prjxfixe zijn
geworden,',,heeft een einde aan een onbil
lijke verdeeling gemaakt, onbillijk omdat
ze de gegoeden bevoordeelde ten koste
van d~e minder gegoeden,
liet typische van den toestand is wel, dat
vele diér regeeringsmaaixégelen, feitelijk bij
liet persoonlijk initiatief ten achter komen.
Menig winkelier-had zelf al lang een soort
roule'erings&ysleem voor- zijn klanten be
dacht, eer de officieelc Fransche instantis
op die idee kwamen en het voorschreven.
Nadat we maandenlang broodkaarten en
"'dergelijke 'hebben bezeten waarvan men
Ide tickets" zelf diende te knippen, het
geen in wntke'ls bn,- restaurants een onnoo-
!dig en lastig opionthoud-veroorzaakte, zijn
fde nieuwe - kaarten, alweer op aandrang
van ihet publiek, geperforeerd, zoodat een
ieder zich voortaan" zelf kan helpen. Thans
is het wachten op de, textiel kaart, met de
invoering iwaarvan '-rrien 'helaas pas begon
tpen dë voorraden-ml aardig uitgeput raak
ten.
Frankrijk''heeft ééYi -beetje het beleid ge-
vo'erd- van,-.den)krekèLl'uit ,'de .overigens
bi^pgisoh - pnjujstej en -.moreel -.pret - te ver
détljgen fabel vhn La Fontaine. Roos
kleurig z.ietdé-toestand er dus niet uit,
het beeft niet den minsten zin om liet te
ontkennen. Wij baden allerminst in over
vloed en weelde, ja, zelfs niet met te
veel on te beste zeep. Maar het is pure
dwaasheid zich Frankrijk voor te stellen
als een hongerend land en Parijs als een
stad, die ge-brak lijdt en bleek ziet van
ontbering, leder lieeft zijn deel van don
gezamenlijken last te dragen, een last, die
zoo billijk mogelijk wordt verdeeld. De
besten vinden dat een eer, de slecbtsten
een schande, en de laatsten hebben ge
brek aan gemeenschapszin en ongelijk. Over
het algemeen echter neemt men de zaak
noga! gemoedelijk op, aan „bon sens" ont
breekt het Frankrijk niet: de Franschen
zijn realisten Een vrijheid, die tot losban
digheid ontaardde en tot liet grofste egoïs
me leidde, heeft plaats gemaakt voor wat
meer begrip en wat meer discipline, on
nu men wat aan orde en regel is ge
wend, is do stemming onder liet volk aan
merkelijk beter dan ze was in de barre
wintermaanden.
Natuurlijk is liet niet alles botertje tpt
den boom. Men wil wel eens vergelen
dat een wapenstilstand nog geen vrede
beteeken t, men weet niets van don oorlog
dan indirect door de kranten, want bom
bardementen en luchtalarm heeft Parijs in
geen maanden gekend. Door de dage-
lijksclie moeilijkheden moet men been als
een kind door de mazelen. Wie daarvan,
griezelige verhalen ophangt, geeft niet al
leen blijk van groote fantasie, maar ook
van groote onverantwoordelijkheid.
Parijs is anders dan bet voorheen was.
De Parijxcriaai is er stellig wat ernstiger
op geworden: het zou wel zeer vreemd
zijn als bet anders was. Maar men maakt
bet drama an Frankrijk niet grooter, docht
geringer door bet te overdrijven. Waarlijk,
Frankrijk bei bergt nog voldoende vertrou
wen en vitaminen voor een beteren tijd1
komt Humor 'en geest hebben den Parijze
naar beusch niet verlaten. In verteouwen,
dat uit de debacle iets groots geboren kan
"-orden, in de overtuiging, dat de over
winnaar van vandaag, de vriend is van
morgen, kortom, in de idee der samen
werking in liet kader van een nieuw en
verjongd Eurojia, veiliezen brood- en
vleesch- en boterbons voor den Fransch-
man veel van haar verschrikking. De stem
ming in de wereldstad neigt naar optimis
me, de Pnrijzenaars zijn immer optimisten
geweest Ondanks alles is de Parijzenaar
zich zelf gelijk gebleven en daarom is
Parijs w te anders, maar toch in wezen niet
veranderd.
T. O.
Het A.N.P. meldt uit Lausanne:
Volgens inlichtingen uit het Witte Huis
zciu liet plan bestaan de persvrijheid in
Amerika op te heffen. Roosevelt is van
plan, zoo wordt verklaard, hiervoor gebruik!
te maken van den nationalen noodtoestand.
Als motief zal men Noord-Amerikaansdie
persstemmen aanhalen, 83 schrijven over
een zekeren ondergang, van Groot BrilUmnië
Men hoopt door het breidelen van de pers
en de radio den isolationisten den mond
te snoeren. j j
t - -
j,
Het Amerikaansche Huis van Afgevaar
digden heeft met 350 stemmen tegen 1 -een
bedrag van tien milliard dollar beschikbaar
gesteld voor de Amerikaansche weermacht,
voor het op 1 Juli beginnende financieels
jaar.
Naar Domei mekt, heeft de Japansclie
ambassadeur .te Lon-uc-n, Sjigemitsoe, giste
ren tijdens een maaltijd in het Savoy-hotel;
een langdurig onderhoud met minister Eden
gehad. Vermoedelijk, zoo vervolgt Domei,
zal Sjigemitsoe" nog deze weekoen be
zoek aan-ChurcIiiil brengen ën" waarschijn
lijk teil hij 16 bf 17 Juni naar.'Tokio
verlrekkcn om verslag uit te.' brengen.
