DE TERUGTOCHT DER SOVJET-
LEGERS
Tijd om te verduisteren
Zaterdag 5 Juii 1941
De Duitsche troepen naderen de Stalin-linie
Twintigduizend bolsje
wisten loopen over
De Rotterdamsche
kamer van koophandel
Bon voor aardappelen
Ons nieuwe feuilletpn
94ste jaargang
No. 22824
De strijd in het hooge Noorden
Dq toestand in Moskou
Hongaarsch wee'rmachtsbericht
Aanvallen op Smolensk
VANDAAG: 22.04 UUR
MORGEN: 22.Q3 UUR
MAANDAG: 22.02 UUR
ZONSOPGANG MORGEN 5.25 UUR
MAANDAG: 5.26 UUR
Duitsche vliegtuigen boven
Engeland
Engelsche vliegtuigen boven
Duitschland
De strijd In China
De kerk in de Oostzee-staten
Heidebranden
In de nieuwe Beu;rs
STADSN1EUWS
Bon „25 Reserve" van de
nieuwe kaart
Dienstneming bij den Neder
landschen Arbeidsdienst
Deze co-am" verschijnt d«-ei.jk«, met mtlondejiBg
van Zon- «J Feestdag» -
Rij, per kwartaal f2.10; franco per poat I 2.60
■pA» per week: 16 cU. Afzonderlijke nummer»
5 ets.Abonnementen wo*Ien dagelijks aangenomen
Xdvertentitn toot het eerstvolgend nummer moeten
tMt elf nor aan het Bureau bezorgd zijn, 'a Zaler-
djga vóör nur. Een bepaalde plaats van
advert en ti En wordt niet gewaarborgd.
Directie: Mr. H. A. -M, Roelants
Hoofdredacteur: M. Stavenga, Schiedam
EERSTE BLAD
SCHIEDAMSCHE COURANT
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 (3 LIJNEN)
Het D.N.B. ontvangt van Duitsche mi
litaire zjfde een commentaar op "het weer-
xnachlshericht van gisteren, waarin onder
moer gezegd wordt, dat do militaire, toe
stand aan het Oostelijke front als volgt
kan worden gekenmerkt:
1. Do aanvalsplannen der Sovjets tegen
Midden-Europa zijn voor goed verijdeld.
8. Het hij de grens opgebouwde front
van geweldige Sovjet-strijdkrachten is ver
broken en versnipperd. Aanzienlijke dee-
len zijn geheel vernield en. uitgeschakeld.
3» De troepen, de luchtmacht en de Hit-
rusting der Sovjet-weermacht zijn door de
vernietigende gevechten zoozeer verzwakt,
dat de verliezen niet meer gecompenseerd
kunnen worden.
'4. Het Sovjet-front, voor zoover nog
van een front gesproken kan worden, be
vindt zioh overal op den terugtocht. De
Duitsche en verbonden troepen volgen op
den voet en naderen de z g. Stalinlinie, een
natuurlijke verdedigingszone van de Zwarte
zee, Oostelijk van de Dnjestr, over Sji-
tomir en langs - de Dnepjr, over Pskow,
Oostelijk van het Ppipusmeer erf de Nar-
wa tot de Finsche golf. Volgens buitenland»
sohe berichten zou hier een sterke verde
digingslinie gebouwd zijn, doch men mag
aannemen, dat het werk niet overal vol
tooid is. Do Sovjets zullen, in ieder ge
val trachten de linie te houden, maar hun
kansen kunnen nauwelijks gunstig genoemd
worden."*'"'' -o-**-
De bolsjewisten vluchten naar het Oos
ten, in twee, soms drie of vier colonnes
naast elkander. Duitsche gevechtsvliegtui
gen brengen hun in duikvlucht reusachtig©
verliezen toe. Die aanvallen hebben op
Iden 3d en Juli tot groote opstoppingen ge
leid op de wegen, waarlangs de bolsje
wisten uit het gebied tusschen Bialystok
en Minsk terugtrekken. De verbindingswe
gen achter het leger zijn bezaaid met ver
nielde auto's, waardoor de terugtocht nog
bemoeilijkt wordt
Het D.N.B. meldt uit het hoofdkwar
tier van den Fuhrer:
Het opperbevel van de weermacht
maakt bekend:
Gisteren zijn 20.000 soldaten van de
nog bij Minsk ingesloten doelen van
het SiövjeUeger overgeloopen, nadat zij
hm politieke commissarissen hadden
doodgeschoten.
De gevechten in het hooge Noorden ont
wikkelen zich volgens de vastgestelde plan-
hen, waarbij ook aan het Duitsche lucht-
wapen weer een belangrijke taak ten deel
valt. Een formatie Duitsche gevechtsvlieg
tuigen ondernam gisteren vernielingsaanval-
Tt"'1 de spoorlijn van Moermansk en
Jrtelde deze .lijn nogmaals op een belangrijk
Et buiten gebruik/ Een stationsgebouw
d' verhield en een sneltrein succesvol
"boten. 1 i
i
Formaties Buiisohe torped o vi i eg tuigen.
*pbben in de Earelisdhe kuststrook twee
[iegbooten van die Sovjets aangevallen en
aar beschadigd. Een vijandelijk schip
i" Omstreeks 2000 ton werd1 met schiet-
aangevallen en in brand1 gescho-
i Siovjetldlngen te Anüdarai iseen bericht
Vaingen over den toestand-in Moskou,
ïfrpjt blijkt, dlat Moskou in toenemende
fee Sen indfiulk! wekt van een sfad, welke
i oorlog snel en onverbiddelijknadert
verdihsterfngsvoorscbriften werden nf
het eerste luchtalarm*, waarna paniekackhge
toestanden onder de bevolking heerschten,
door de stdedelijke organen scherp gecon
troleerd en tenuitvoer gelegd. Het kleinst©
vergrijp tegen de voorschriften werd zeer
zwaar gestraft. Het werd de burgerbevol
king verboden des nachts op straat te zijn.
Slechts arbeiders, die nachtdienst gaan ver
richten of hebben verricht, mogen voor
zien mn een bizondere vergunning op
straat zijn. Aan de arbeiders is een streng
bevel uitgevaardigd waarin het verlaten
vian den arbeid verboden wordt. Dit bevel
is veroorzaakt door h'et feit, dat vele' ar
beiders ondanks alle officieele aanwijzin
gen. de zone als gevaarlijk beschouwen en
probeeren deze zone te verlaten.
Alle uit Moskou vertrekkende reizigers
worden zeer streng gecontroleerd, daar
men een paniekstemming in de kiem wil
smoren. Talrijke geruchten doen in de
stad de ronde en de zenuwachtigheid in
officieele klingen slaat over op de be
volking.
In. diplomatieke kringen is men van op
vatting, dat de oppierste verdedigingsraaid1
der Sovjet-Unie reeds in het geheim op
dracht heeft "gegeven in een noordelijker
gelegen stad, fo.v. Gorki, voorbereidingen
te treffen voor h'et huisvesten van de re-
geeringsautoriteiten, hetgeen op de bevol
king geenszins kalmeerend heeft gewerkt
en als een alarmsignaal wordt beschouwd.
Men meent uit de woerden van Stalin te
kunnen opmaken, dat er voor de Sovjet-
Unie het grootste gevaar bestaal.
In. militair opzicht schijnt het voornaam
ste vraagstuk te liggen in de moeilijkheid
alle reserves, die in het achterland klaar
staan, naar het front te transporteeren. Se*
dert -dagen wachtten in de "voorsteden' van
Moskou geconcentreerde troepen op hun
vervoer. Men heeft kunnen waarnemen, dat
troepen transporttreinen, die reeds vertrok
ken waren, na een termijn van twaalf uien
plotseling weer Moskou binnenreden en
uitgeladen werden.
Ia het Hongaarsche weermachtsbericht
van 4 Juli wordt gezegd, dat de Hon
gaarsche troepen den terugtrekkenden vij
and reeds in de Galicische vlakte achter
volgen. De Hongaarsche luchtmacht heeft
wederom met succes militaire doelen in
de Sovjet-Unie gebombardeerd.
Bij de aanvallen van Duitsche gevechts-
afdeelingen op voor den oorlog belang
rijke doelen in het Oosten, werden in
jie afgeloopen dagen fabrieken van de
Sovjet-bewapeningsindustrie te Smolensk
succesvol met bommen bestookt.
Smolensk is niet alleen een belangrijk
spoorwegknooppunt, doch bezit ook een
groot aantal voor de oorlogvoering der
Sovjets belangrijke munitiefabrieken, vlieg
tuigfabrieken en reparatiewerkplaatsen voor
spoorwegmateriaal. De vernietiging hier
van beteekent voor de bolsjewisten een niet
te compenseeren verlies.
Prijs der advertentiêo. van lregel* J 2.60
icderb regel meer f 0.31; m het Zaterdagnmzuner
2—5 regel» f 1.85, tedere regel meer I 0.36
Reclames f 0.77 per regeL Incassokosten 5 eU.;
pos tkwi tan ties 15 ets. Taneven van advcrtentiEn
bq abonnement zJjq aan bet Bnrean verkrijgbaar.
Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Kleine
Ad verten ti£n opgenomen f 0.52 t/m 15 woorden
1 0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 5 cent tot
een msnmnm van 30 woorden.
's Woensdags. Kleine AdvertenttEn Kot 25 woord én
J0.26, mits Tóór Dinsdagavond 6 nur aan bet
Bureau bezorgd.
'a Zaterdags Kleine AdvcrtentiEn f 1.Ö3. md«a
met vóór Vrijdagavond C nur bezorgd.
POSTREKENING 5311
Vrij sterke strijdkrachten 'van het Duit
sche luchlwapen hebben in den afgeloo
pen nacht industrïebednjven in de Midlands
en andere belangrijke militaire doelen van
het eiland met goede uitwerking aange
vallen. De gezamenlijke omvang van de
aangerichte verwoestingen valt op het
oogenblik nog niet te overzien, daar de
rapporten van eenige formaties nog niet
zijn uitgewerkt.
De Engelsche nieuwsdienst meldt, dat
het Duitsche luchtwapen in den afgeloo
pen nacht Loven Engeland weer een „wij
groote" actie ontketend heeft. In het Zuid
westen van Engeland en in de Midlands
zijn bommen gevallen en er vertoonden
zich meer vliegtuigen boven Engeland dan
sinds verscheidene nachten het geval was.
Een fonnafie Duitsche bommenwerpers
heeft ook een -„korten, maar hevigen aan
val" op een Britsch konvooi onderno
men.
In den afgeloopen nacht vloog de
Britsche luchtmacht met vrij zwakke strijd
krachten naar West Duitschland en wierp
zonder uitwerking van beteekenis een aan
tal brisant- en brandbommen. Eenige vlieg
tuigen, di» langs de Oost-Friesche eilan
den probeerden door te dringen, keerden
terug, alvorens zij het vasteland bereikt
hadden. Volgens de tot dusver ontvan
gen berichten, werd een vijandelijk vlieg
tuig neergehaald.
Volgens het halfjaarlijksche rapport van
het Japanseh keizerlijk hoofdkwartierstaat
de verhouding van de Chineesche verlie
zen, die door de Japansche troepen in
het, eerste halfjaar van 1941 in twaalf
groote veldtochten en 12.00b gevechten en
plaatselijke botsingen werdeji toege' rach!,
tot de Japansche verliezen -als 37 tot 1.
De verliezen van .het? Japansche leger
bedroegen in de genoemde - jieriode 5119
doodeng De legers vaaiTsjoengking hebben
in dezelfde periode-rltlVÖO "ctopden en
- 84.-700 gevan gen en,-ve ri oker,totaal-ston
den de Japansche troepen bij de genoem
de acties tegeno-ver "2*179 000 hian strijd
krachten van Tsjoengking
Van d,e in totaal 4150 momscli katho
lieke geestelijken, die tot den Invial der
Sovjets in de Oostzee-staten in Lilauen
in functie waren, hebben zich tot .en met
2 Juli 1941 slechts 900 voo-r* het weer
vervullen van hun kerkelijk -aimbt aange
meld. Van de nog in Litauen staande ker
ken zijn er 36 door de bolsjewisten totaal
leeggeplunderd. Kleine dorpskerken, ten ge
tale van 42, voor het grootste deel uit hout
opgetrokken, werden gesloopt met als mo
tief, d,at zij in den weg stonden voor
nieuw te bouwen huizen. Het geheele meu
bilair alsmede alle voorwerpen voor den
eeredienst werden deels in beslag geno
men, deels vernietigd.
Donderdagavond ontstond brand in een heide
veld, gelegen tegen den Lutterberg bij bet
dorp Lutter Daar er zeer veel bosch m de
omgeving is, weid onmiddellijk de Raaitsche
brandweer gewaarschuwd. Na drie uur onver
moeid werken slaagde men er m het vuur
meester te worden.
Op een stuk heideveld onder de gemeente
Ommen is brand uitgebroken. De wind dreef
het vuur in de nchtmg van jonge dennenbos-
schen. Onmiddellijk schoten omwonenden te
hulp," evenals de boschbrandweer uit Ommen,
terwijl ook arbeiders van de Nederlandsche
Heidemaatschappij assistentie verleenden.
Het mocht door dit kordaat optreden geluk
ken de dennenbosschen te behouden, boewei
het vuur hier en daar den boschrand bereikt
had. De door den burgemeester ter assistentie
geroepen leden van den Nederlandschen Ar
beidsdienst hoefden niet meer in te grijpen.
De mateneele schade bepaalde zich tot een
oppervlakte heide van ca. 4 H.A. en eenige
hoopen turf. De politie heeft een onderzoek
ingesteld, waarbij* bleek, dat een onbevoegde,
de heide om deze te kunnen bewerken m
brand gestoken had. Tegen den man is proces
verbaal opgemaakt.
Nederlanders, meldt u aan voor
de Watten S S. hij het bureau
Nordwest, Den Haag, Siadhouder»-
laan 132.
De Kamer van Koophandel en Fabrieken
te Rotterdam, heeft, na de restauratie van
sommige interieuren in het nieuwe beurs
gebouw aan d$n Cooisingel, thans haar
nieuwe bedrijfsruimte geheel in gebruik
kunnen nemen. De nieuwe lokaliteiten zijn
uitermate ruim en gerieflijk ingericht. Daar
de bescheiden en de inrichting, zoowel van
de Kamer als van het handelsregister, vrij
wel nieuw moesten worden opgebouwd,
daar in het oude beursgebouw alles ver
loren ging, wordt deze indruk nog ver
sterkt.
Dte bedrijfsruimten van de kamer be
vinden zich in hoofdzaak op de derdo ver-
De secretaris generaal van het depaile-
ment van landbouw en visschonj maakt he
leend, dat gedurende het tijdvak van Maan
dag 7 Juii tot en met Zondag 13 Juli
a s de met „25 reserve" gemerkte bon van
de nieuw uitgereikte distributiekaarten
recht geeft op het koopen van twee kilo
gram aardappelen.
liet koopen op dezen bon is reeds ge
oorloofd op Zaterdag 5 Juli.
Beroepstelers van aardappelen, hun ge
zinsleden en hun inwonend personeel mo
gen in geen geval van dezen bon ge
bruik maken. Nadere mededeelingen om
trent verplichte inlevering van de voor
aardappelen bestemde bónnen zullen in een
afzondeilijk persbericht bekend worden ge
maakt.
Jubileum.
Morgen zalde heer A. J. Vredebregt
den dag kunnen herdenken, dat hij vijf
en twintig jaai geleden lid werd van het
t i zangkoor „Lof en Stichting" van de kerk
dieping, ingang Cooisingel. Links van de bJoann^ de Dooper de Lang0
portiersloge bevinden z.cli de ruimten voor Haml_ Rf,edg verschefdene jaren bekle^t
Sovjethnnkert na de fxatemïng, i
fP.K. Rebhaa, Hoffmann, Zander).
den handelsvoorlicliiingsdienst en het lian
delsregister.
Die hanoelsvoorlichtingendienst, die ook
belast is met de uilvoering van de mid
denslandswetten, heeft een ruime zaal van
300 M2. tot zijn beschikking met daarenbo
ven een galerij van 146 M2.
Vroeger was deze dienst over verschil
lende lokaliteiten verdeeld, thans is hij ge
centraliseerd. Hier kon de zeer omvangrijke
boekerij van de Kamer goed worden on
dergebracht. Hier ook is een wachtkamer
en een vertrek voor den chef van dezen
dienst.
De zaal voor het handelsregister strekt
zich- uit over een oppervlakte van '380 M2.
met een galerij van 233 vierk. meter, In
de benedenzaal zijn de uitgebreide archie
ven van het handelsregister.
De vergaderzaal vtfn de kamer bevindt
zich boven de njjrne hoofdingang van liet
'beursgebouw, aan de Zuidzijde gelegen en
beslaat twee verdiepingen. Zij beslaat een
oppeivlakie van 286 M2. en is voorzien
van een balcon voor de persmenschen en
een voor publiek. Hierachter ligt de onl-
vanghaj met koffiekamer.
Wat de vertrekken aan de Coolsingel-
zijde op deze verdieping verder betreft,
hier is een kleine wachtkamer, de stemmig
ingerichte kamer van den voorzitter, den
secrelaris en den adjunct-secretaris, en
voorts twee commissiekamers, die door
het wegnemen van een glazen wand tot
één geheel zijn te vereenigen. Voorts zijn
hier nog eenige vertrekken, spreekkamers,
een typekamer en dan tenslotte oip de
tweede verdieping de uitgebreide archief
ruimten, een kluis, garderobe en toiletten.
Op de vierde verdieping liggen dan de
galenjen van den liandelsvoorlichtings-
dienst en het handelsregister, alsmede een
fotokamer en een ruimte voor den boek
binder. Op de vijfde verdieping is ten
slotte nog een filmcabine, uitkomende in
de vergaderzaal.
In de Nederlandsche Staatscourant is
opgenomen een beschikking van den-secre
taris-generaal van het departement van al-
gemeene zaken betreffende de dienstneming
in den Nederlandschen Arbeidsdienst.
Hierin wordt het volgende bepaald:
Zoolang niet het tegendeel is bepaald,
worden voor dienstneming in den Neder
landschen Arbeidsdienst, den Arbeidsdienst
voor meisjes daaronder begrepen, uitslui
tend degenen opgeroepen, die zicli daar
voor vrijwillig aanmelden.
Vóór.den lsten Januari 1942 zullen in
den - Nederlandschen Arbeidsdienst ten -i
hüoogste 15.000 personen van het mannelijk
geslacht en ten hoogste 600 personen van
liet vrouwelijk geslacht 'opgenomen kunnen
worden.
Vrijwillige aanmelding is mogelijk voor
hen, die .den leeftijd van zeventien jaar
hebben bereikt en dien van drie en twintig
niet hebben overschreden.
In den Arbeidsdienst voor meisjes kan
nen alleen ongehuwden worden opgenomen;
Zij/ die. voor, vrijwillige dienstneming in
aanmerking wenschen te komen, geven daar
mn kennis aan den commandant, hetzij
rechtstreeks, hetzij djpor tusschenkomst van
den burgemeester, vantiun woonplaats.
Deze'beschikking treedt lieden in werking
met terugtoricendfe"™ tocht tot 1' Januari
1940.
liij de functie van vice-voorzitter. Te half
elf zal een hoogmis te zijner intentie wor
den opgedragen, waarna des middags te
zijnen huize receptie zal worden gehou
den.
Ned. Prat Band.
De voorjaarsvergadering van den Ned. Prot.
Bond, afdeeling Schiedam, waarop o a. de jaar
verslagen van den secretaris en den ponning-
meester aan de orde komen, wordt Woensdag
1G Juli a.s. gehouden.
Het lijkt zoo eenvoudig, een le
ventje van weelde en gemak op te
geven om.met hard werken heteigen
brood te verdienen, maar als men
er eenmaal voor staat, valt het niet
mee. Dan komen allerlei verrassin
gen, die meestal van onaangenamen
aard zijn. en men moet wel een heel
sterk karakter'en een groote wils
kracht hebben, qm dan nog te
kunnen doorzetten. Mavis Casslene
deed het, maar daarvoor was zij ook
de dochter ..van haar vader, John
Ca°slene, die het door zijn wilskracht
en doorzettingsvermogen gebracht had
van een eenvoudigen jongen tot eige
naar van een groote, welvarende fa
briek John Casslene konzich door
zijn rijkdom vrijwel alles veroorloven,
maar hij kon niet hebben, dat men
licm tegenstreefde. Zoo was* liij in de
fabriek en zoo was hij ook thuis.
Ën daar botsten de beide karakters
van vader en dochter, die geen van
beiden wilde toegeven, wanneer het
iets betrof, waar ze hun zinnen op
hadden gezet.
Het was ook geen eenvoudige
kwestie die vader eri dochter uiteen
hield. Het nieuwe feuilleton, waarvan"
Maandag de eerste aflevering ver
schijnt, vertelt daarvan. Het vertelt
ook van het besluit dat Mavis nam,
om uit huisde gaan, toen haar vader
haar vóór de keus stelde haar liefdé
op te geven voor den man, dien zij
aanbad, maar die op de fabriek van
haar vader een ondergeschikte positie
bekleedde, of haar eigen weg te gaan.
Zij kreeg het niet makkelijk, niet al-
teen in materieel opzicht, maar ook
moreel kreeg zrj veel te verduren,
doordat haar liefde op een zware
proef werd gesteld. Niet minder moei
lijk was evenwel het lot, dat denman
van haar keuze beschoren werd. Tal"
van avonturen werden zijn deel, -die
telkens weer, wanneer de zon scheen
door te zullen breken, de toekomst
verduisterden, Zou het tenslotte niet
beter „zijn, wanneer hij haar opgaf en
haar geluk, dat haar van alle* kanten
elders' toelaclite, niet langer in den
weg stond?
Het was een moeilijk pad, dat Mavis
opging, toen zij haar groote besluit
nam. Telkens doet zich de vraag voor,
of zij tegen deze moeilijkheden wel is
opgewassen. Maar. tenslotte komt er
een keer in haar leven, als het geluk,
waarnaar zij zoo lang gehaakt heeft,
haar eindelijk in zijn armen sluit. Dat
is het slot van een episode in haar
leven, waaraan zij later misschien
glimlachend" terug denkt, maar welk
deel van haar levensweg toch ook het
beste - omschreven kan worden t als:
Het Doornige Pad.
HTervola rubriek Stadsnieuws paa'2).