iJf'Èla
MACHINES en WERKTOIGEN
TÜSg&to*
Vellenbereiderij en Ververij
„In den Molen', HOORDVËST 38-65
Fa. F. 1 v. i Eist I Co. NI
K V. 9. PEN'S
WILLEM F0NTIJNE
1,8.310ER, Tel 6872Ï, SCHIEDAM
BINGHAM
Machinefabriek en taifliuinweiien
DE „HERINNERINGEN» VAN HENDRIK
DE MAN OVER SOCIALISTISCHE- EN
BELGISCHE POLITIEK
in KURKEN en H0UÏEHBÖHDEL8
W. TREURNIET
Naaml. Venn. „KLUITKALK"
N.V. „De Komeet"
C. van Heemst
Machinefabriek
Chemische Fabriek „Schiedam"
Fa. J. D. VOGELIJ
VOL 0X gasmasker
m
LASCHREPARATIES
COPPENS
Post Co.
Beijer Frauendorf
HERCURIUS
EL JL Beerman
LuchtaasivalS@fö!
Pag. 1 - No. 22836
TWEEDE BLAD DEK SCHIEDAMSCHE COURANT
Zaterdag 19 juli 1941
Een boek dat druk wordt besproken
fa. Wed. A. Vogelezang
Alle soorten Veevoeders,
Speciaal Paardenvoer.
HOOFDSTRAAT 28 - Telef. 69570 - 69590
MARKIEZEN - ROLLUIKEN
DEKKLEEDEN - VLAGGEN
Nieuwe Haven 19, Schiedam
Bonda's Handeimij N.V.
Bogena N.V.
LANGE HAVEN41 - KEETSTEEG 1
MACHINEFABRIEK A. FGNTIJNE
Lithografisch-Bureau Steendrukken,
„SCHIEDAM" N.V.
Houthandel, Zagerij en Schaverij
Buitenhavenweg 32, tel. 68053
„SCHi -DAM"
COPPHESSOREÜ
geeft zelfbescherminf I
.V Mij „Oxygenwin" Schiedam
BUITENLAND
De verliezen Ler Britsche
luchtmacht
Duitsche successen bij
St. Peters burg
Pompen en motorenhandei
ELECTRISCHE POMPEN
Hoordvest 85, tei.68796
KI£»S Co.
Wand- en Vloertegels
Open Haardjes
Tegelschoorsteenmantels
I Gereedschappen g
KORTE DAM 10
O
Qyp&OWJU-'
Vacant
De Sovjet-ambassadeur 1,1
Frankrijk
met Brandbommen
(Van onzen Brusselsehen correspondent).
De personaliteit van den heer H. de
Man, gewezen voorzitter van de Belgische
(Werkliedenpartij, heeft andermaal belang
stelling naar aanleiding van de verschij
ning van zijn boek „Herinneringen" (De
Sikkel, Antwerpen), dat een meikwaardig
getuigenis-document is voor wie de Belgi
sche politiek van de laatste jaren heeft
gevolgd. Het is een vlot en boeiend le
vensverhaal oorspronkelijk geschreven
in het Fransch van een man die steeds
wat had te vertellen en wiens betoog
over tal van strijdvragen in verband met
de socialistische levensbeschouwing imrner
aanleiding heeft gegeven tot hartstochte
lijke betwistingen.
Dat reeds kenschetst de figuur van den
schrijver van „Au delh du Marxisme' en
„L'klée Socialiste". Voor wie er zich niet
voldoende rekenschap van gaf, toonen deze
herinneringen ook aan, hoe sterk omstre
den zijn persoon reeds was gedurende de
laatste jaren voor den oorlog in den schoot
van ziju eigen partij en het feit, dat hij
desondanks een belangrijke rol heeft ge
speeld, om het tenslotte zelfs tot partij
voorzitter te brengen, bewijst, hoé de Bel
gische socialisten in werkelijkheid arm wa
ren aan leiders met een groot formaat,
die aan de partij een doctrinal© stuwkracht
konden geven en haar doen uitgroeien
boven het verstarrende electorale bureau-
cratisme, dat De Man voortdurend aan
klaagt. Deze stuwkracht moest rekening
houden rnet de eigen fouten, de politieke
vervreemding en ontaarding in eigen schoot,
de ontwikkelingvan de gebeurtenissen, de
filosofische en politieke evolutie.
De zwerver,
'lij wera aanvaard, ondanks heel zijn
politieke en filosofische bagage, die hem
vrijwel radicaal tegenover de leidende par
tijbonzen plaatste, zooals Emile Vander-
veldi en Louis de Biouekère, om er maar
twee te noemen. In zijn boek lieeft De
Man een hoekje van den sluier "opge
licht, die, zoo niet het geheim, dan toch.
het raadselachtige van sommige inciden
ten en botsingen, die zicli in de laatste
jaren hebben voorgedaan, bedekte, en die
\crdei reiken dan persoonlijke geschillen
en ambities Zij liggen rirrtussoben reeds in
het ei loden en zijn histoiie geworden.
De poisotialiteif van den heer De Man
beeft steeds iets bevreemdends gehad en
indien de/e politieke kamper eigenlijk nooit
den invloed heeft gehad van een Vander-
vclde b.vdan is daarin wellicht eenjpden
tc zoeken. Als jonge man, verwant aan
de "familie Van Beers, is hij in botsing
gekomen mol zijn omgeving, om zijn
eigen weg, naar een te dien tijde scherp
rei clufjonnoïr geldende overtuiging, te kun
nen gaan. Hij verbleef jaren lang in
Duifschland, voor en na den wereldoor
log en ook in Amerika, bereisde de wereld
en hel onstandvastige in zijn levenshou
ding is opvattend Hij is als een zwerver
geweekt, die door het leven niet kon wor
den vastgegrepen en geeft dit overigfens
ook heihaaldelijk toe. „Ik hen door het
leven gegaan, zoo schrijft hij, zooals een
rei/iger zonder reisgoed, in figuuilijken
zooals in v crkelijken zin. Toen ik in mijn
eigen meubelen ben beginnen te leven,
was ik 48 jaar oud. En dan zoigde ik
er nog voor ze zoo te kiezen, dat zij
geen wmrde vertegenwoordigden waatr
van het verlies me eenig leed zou aan
doen". En verder- „Telkens wanneer ik
kon bekoord worden om ma in een goede
positie te vestigen, bezweek ik voor het
verlangen een andere te zoeken". Het avon
tuurlijke in dit leven is bizonder ken
schetsend en de lezer wordt er in de
appreciatie van de beteekenis der figuur
zelf ecnigszins vreemd door getroffen, want
de karaktertrek van rusteloosheid schijnt
wel wat anders te zijn dan het verlangen
om ruimer te ademen,
standpunt van De Man, die in Duitsehland
zijn beste leerschool heeft gehad, naar hij
zelf erkent, waar hij opkwam voor cor
poratieve en autoritaire beginselen, was
op zich zelf voldoende om hem tot een
van zijn bekampers te makon, mede om
een zeker wrokkig gevoel wegens het hem
ontglippende leiderschap. Vanderve'de b'eef
gehecht aan het oude liberale parlementa
risme en was blind voor het bureaucxatisme
dat de socialistische partij had overwoe
kerd, terwijl hij niet wou inzien, dat de
klassenstrijd moest plaats maken voor een
waar volksverhond, met middenstanders,
arbeiders en boeren. Het zijn de puritei
nen van het orthodoxe marxisme geweest,
die De Man bij elke gelegenheid hebben
aangevallen en hem als verkapt fascist
hebben bestookt. Na zijn beruchte artikels
in „Leiding", waarin hij opkwam voor
de Staatshervorming, voor een nationaal
socialisme en voor een werkelijke Belgi
sche neutraliteit, werden deze puriteinen
versterkt door alle francophielcn, die Belgie
onmiddellijk tot het Europeesche slagveld
wilden maken door de neutraliteit in dienst
van Frankrijk en Engeland, te plaatsen.
Van deze periode af dagteekent de orien
teering van Spaak op de autoritaire demo
cratie, welke De Man voorstond, ten einde
het ideologische anti-fascisme te vervangen,
dat slechts een conservatieve uiting was,
welke totaal blind bleef voor het revolu-
tionnaire karakter van de „fascistische" be
wegingen.
Het artikel „Genoeg sabotage van de neu
traliteit" deed een storm losbarsten. In
Vlaaxnsche kringen beantwoordde het neu
traliteitsbegrip aan een werkelijkheid. Bijl
Franschsprekende kringen was de toesland
hcelemaal anders.
Van Zeeland en de „spaarpot".
Do lieer De Man rechtvaardigt uitvoerig
zijn intrede in het kabinet Van Zeeland,
waarvan hij verwachtte dat het in staat zou
zijn een gedeelte van zijn opvattingen door
te voeren teneinde de werkloosheid te be
strijden door pianistische en dirigistische
maatregelen. De heer De Man brengt een
warme Ifulde aan de lechiiïschë"TiêlfwHam
lieid van den heer van Zeeland, die even
wel zwak bleef ten opzichte van de con-
junctuurproblemen. De heer De Man ver
huurt dat de heer van Zeeland echter geen
hervormer wou zijh en veel minder het
regiml© zou wijzigen dan tot het toppunt
komen van eer en positie. „Hij had een
•werLelijfce virtuositeit bereikt in do kunst
van oplossingen te vinden die anders wa
ren dan ze schenen" betoogt lnj en wie
van dichtbij, zooals wij, de campagne tegen
van Zeeland en den „spaarpot" van de Na
tionale Bank heeft gevolgd, alsmede zijn
verweer, leest met buitengewone belang
stelling het gedeelte van de „Herinnerin
gen" dat aan de verantwoording van den
heer van Zeeland is gewijd, en» waarin deze
door de feiten, in éen waarlijk ongunstig
daglicht wordt geplaatst. Men herinnert zicli
dat de spaarpot van de Nationale Bank er
in bestond de regelmatige vergoedingen
ran de leiders aan te vullen met sommen
die globaal waren voorzien in do boek
houding en gecamoufleerd worden. Er werd
ook uit geput voor andere, lichtschuwende
doeleinden, terwijl aldus ook werd ver me
den dat de leiders 10 t.h. lieten vallen die
als afhouding werd opgelegd op de wed
den van het personeel om vaderlandslie
vende doeleinden. De heer De Man verhaalt
uitvoerig in welke omstandigheden de eer
ste minister heeft moeten toegeven dat hij
als minister nog 330 000 fr. uil den „spaar
pot" had ontvangen, nadat hij in het parle
ment had verklaard dat hij niets meer had
getrokken sedert hij het vice-gonverneur-
schap van de Nationale Bank had opgege
ven om eerste minister te, worden. Men zal
Verwording.
Dit belet niet, dat de indiuk wordt
gevestigd, dat de heer De Man in zijn
evolutie en studie immer langs de rechte
lijn is gegaan. Zijn standpunt ten opzichte
\an de verwording der -sociaal-democtaln
schc partijen wijst er voldoende op, dat
hij klaar heeft, gezien ent het veizet tegen
het'Plan van den Arbeid, dat hij hal ont
worpen, en dat gesteund was op ideeën,
welke thans reeds veel 'verder zijn door
gebroken, toont ook aan dit deze ver
wording zoo ver was gevorderd, dal de
stroom niet meer was te keeren. De heer
De Man vertelt uitvoerig de geschiedenis
van het Plan van den* Arbeid, dal ia
den schoot van de socialistische partij
openlijk, maar vooral geheime, bekampers
bad, „die het plan omhelsden om liet des
te gemakkelijker te kunnen wurgen". Hel
beeld, dat Je schrijver 'ophangt van een
man als Louis de 'Rrouckère, is vernie
tigend en wat hij schrijft over een man
ais wijlen Emile Vandervelde, is doordron
gen van een sterke waardeering maar niet
temin ook ontgoochelend. Vandervelde was
een sterke personaliteit,. t maar kon zicli
van zekere begrippen niet losmaken Het
zich wellicht herinneren dat de heer van
Zeeland ontslag nam nadat het parket
generaal een vervolging was begonnen we
gens onregelmatigheden in de boekhouding
van de bank. De uiteenzetting ran den heer
Dc Man is belangrijk voor een interessant
hoofdstuk; van de politieke geschiedenis
van België, maar maakt het duidelijk dat
de heer van Zeeland, op wie veel verwach
tingen waxen gebouwd,' vóór hij halfweg
was is blijveu staan, en de gelegenheid
heeft gemist om.met al het gezag van den
bewindvoerder h'et roer van het binnen-
landsch beleid in al zijn vormen zo-oals van
het bui ten] and sch beleid om te gooien.
De rol van den koning.
De gewezen voorzitter van de Belgische
Werkliedenpartij getuigt in het slot van zijn
boek hoe de koning de eenige macht was in
den Slaat die bekwaam was om aan do
buitenlandsche politiek! de noolige conti
nuïteit en oriënteering to verzekeren. In
1936 had hij dit bewezen door openlijk
aan de nieuwe onafhanktelijkheidspolitiek
deel le nemen. Terloops herinnert er de
heer De, Man aan dat hij, ua.de conferentie
van Munchen, een officieiise opdracht vol
bracht door reizen naar Den Haag, Kopen
hagen, Parijs, Londen, Berlijn en Rome,
ten einde doo-r bemiddeling van de Oslo-
staten een nieuwe conferentie van de sta
ten van Münclien bijeen tp roepen, om de
verdragen van 1319 daordiieuwc, vrij aan
vaarde overeenkomsten te vervangen. Ilij
acht het oogeublik nog niet gekomen om de
oorzaken na tc gaan die lot de mislukking
van deze poging hebben geleid De heer
Dc Man spreekt tenslotte met veel nadruk
over de zekl/ame eigenschappen van ko
ningin Elisabeth en koning Leopold
Dit boek is als de inleiding geweest tot
een propaganda voor de politieke opvattin
gen die door den persoon van den heer De
Man worden vertegenwoordigd. In deze pro-
piaganda, wordt de gewezen leider van
de Belgische Werklieden Partij echter
sterk gehinderd door de omstandigheid, dat
hij nooit het volle vertrouwen heeft weten
te winnen van de Vlamingen die thans
de leidende rol vervullen.
SCHUD
VEGJSOL' GLASZIJDE
Isoiatieschaïen
03
VEREEN GLASFABRIEKEN
SCHIEDAM
KORTE ACHTERWEG 13-15 SCHIEDAM
Telefoon 68872
TELEFOON 68G06
Dir. A. Lauwaars
ALLE BOUWMATERIALEN
construeert en repareert
Buitenhavenweg 90, Schiedam
Telefoon 68694
Wij wachten gaarne Uwe orden*
Telefoon 69095 (3 lijnen)
Westvest 33-35 Sch edam
Specerij-surrogaten, extracten, etc.
Vitaminen - olie - emulsie
Telefoon 67899
MODERN INGERICHT REPARATIEBEDRIJF
Bolerslraat 28-32 Schiedam. Tel. 89400 (2 lijnen)
NIEUWE HAVEN 55/57 - TEL. 68908
Zoe7U ttii t ctders teat Schiedam U let eren hmn
N.V.ANKER- EN KETT1NGFABRIEK
BUITENHAVENWEG 92/96
Postbox 68, Schiedam Telefoon 69141
Dr SCHILLING N V
SCHIEDAM. LANGE HAVEN 55 TELEF 68670
Oudste Ned Speciaalfabriek van chem
techn hulpstoffen voor Industrie en ambacht
NOORDVES7 77 - TELEF. 67579
Machine- en
Zuurstoffenfabriek
SCHIEDAM
Telefoon 69061 (3 lijnen)
Zuurstof, Stikstof
Vit alle richtingen trekken de colonnes gevangenen naar de verzamelplaatsen.
(PK. Maltry, Hoffmann, Zander-m).
„schele hoofdpijn" maken be
hoorlijk werken onmogelijk
Neem een "AKKERTJE", even
liggen. Daarna weer frisch.
In. de 20 uur, verloopen tusschen den
middag van den 17en Juli en den och
tend van den 18en Juli, heeft.de Britsche
luchtmacht volgens het D.N.B. 32 vlieg
tuigen verloren. Alle Britsche pogingen om
aanvallen te doen op Duitsehland of het
bezette gebied, werden door den Duitschen
afweer verijdeld. Een doel van haar ver
liezen leed de Britsche luchtmacht boven
Britsch gebied. Bij dit cijfer van 32 toe
stellen zijn de verliezen door de Engelschen
geleden tijdens de hevige Duitsche aanval
len op vliegvelden in de Midlands, niet
inbegrepen,
Tijdens het oprukken van de Duitsche
troepen in de richting van St. Petersburg
is gisteren een Sovjet-strijdmacht in een
klem stadje ingesloten en deels onscha
delijk gemaakt, deels gevangen genomen.
De Duitsche opmarsch kwam zoo ver
rassend, dat eenige gevangenen, een groot
aantal lichte veldhouwitsers, batterijen
luchtafweergeschut, vierduizend paarden en
meer dan honderd transportauto's werden
buit gemaakt. De verliezen van de bols
jewisten bedroegen meer dan 1000 man.
AUTOGEEN EN ELECTRISCH
LU CHTDRUKKETELS ONDER RIJKSKEUR
TELEFOON 68190 - SCHIEDAM
Anno 1625 - S< hiedatn
voor elk bedrijf bij
Telefoon 67682
Schiedam, St. Anna Zusterstr. 19-23. Tel 68621
Nederl. Papiervernietiging
en Ophaaldienst
Schiedam, Magazijn Noordves! 121
Tel. 68132 - C. de Vries, v. Swindensingel 16
N.V Grossierden]
v.h. Karei L. Bijloo
Boterstraat 26 Telefoon 68060
Groothandel in Levensmiddelen
SCHILDERSBEDRIJF
Werkplaats: Korte Haven 2
Kantoor: Aleidastraat 90, telefoon 09932
- Alle Scliilderswcrkzaamheden -
Thans wordt officieel bevestigd, dat de
Sovjet ambassadeur gistermiddag met zijn
personeel uit Frankrijk vertrokken is en
bij Menton over de grens is gegaan. Hij
zon zich over Italië naar Turkije begeven.
De FranscLe ambassadeur in de Sovjet
Unie heeft met zijn personeel Moskou ver
laten on is eveneens op weg naar Tur
kije.
De uitwisseling der diplomaten geschiedt
aan de grens tusschen Turkije en de
Sovjet-Unie.
Amerika,ni.sehe vliegtuigmontagefalmek te
Singapore.
Naar Domei uit Bangkok meldt, wordt
in Singapore een groote Amerikaanseho
vliegtuigmonlagefabriek gebouwd, die moft
leveren aan de Britsche luchtmacht in
Malaya en Birma Reeds werken vele Ame
rikaanschc technici in Singapore.
Spaansche feestdag.
De lijfde verjaardag van het nationale
ontwaken is in geheel Spanje met de
grootste geestdrift gevierd. In a'le groote
steden zijn bij de monumenten voor de
strijders tc-gen het bolsjewistische gevaar
missen gelezen en kransen neergelegd.
Daarna werden optochten en parades ge
houden, waarbij de bevolking uiring gaf
aan haat trouw aan Franco.
Wist U, dat bij
-de best uitgeruste brandweer met
in staat is alle branden tegelijk
te blusschen en daarom degeheele.
bevolking moet trachten in eigen
huis zelf ieder begin van brand
te blusschen
