öe Tijger
ii
Eerherstel voor het logement
Het kan een belangrijke sociale taak vervuilen
Gemengd Nieuws
Met Duitschland: tegen het
-v kapitalisme v
DE OAGELIJKSCHE VRAAGBAAK
68535 Scrvlo. Westmolenstraat 4. Engros en
Boodschappendienst
68295
68484 Meelfabriek „Scliledam" N.V. Hoofdslr.
68251 3S- Tarwebloem, Tarwemeel,Tarwcafvallen
68142 ..Kofa"-BerteIs. Dam 928.
Zakken
(j door J.
I
li
■Regis
Radioprogramma's
In onze vaderlandsche logeergelegenheden be
stond tot voor kort wel veel variatie, maar
wéinig concrete onderscheiding.
Met het oog óp het tot stand brengen van
de gewenschte, ordening op dit gebied, heelt
de secretaris generaal van het departement van
handel, nijverheid en scheepvaart op 27 Ja
nuari j.I. een beschikking afgekondigd, waarin
de eischen worden vermeld, waaraan-een hotel,
een logement oi herberg, oen, pension, oen
Testaurant en een café elk voor zich dienen
te voldoen, willen zij gerechtigd zjjn dien naam
te dragen.
Zooals hierboven vermeld wordt m de be
schikking onderscheid gemaakt tusschen hotel
en logement o£ herberg. Do hotels dienen aan
bepaalde, in de beschikking genoemde, wel-
standscischen te voldoen, alle andere inrichtin
gen, welke eveneens aan bepaalde eischcn die
nen te voldoen en tegen betaling Jogies, in
hoofdzaak voor korten tijd, verstrekken, vallen
onder de rubriek „logement" of „herberg"'.
Dit zg.. Indeeh'ngsvoorschrift Nol 1 is gege
ven in het belang van de bedrijven en in liet
belang van hot publiok. Het publiek weet, dat,
indien hej."hu bij een inrichting afstapt, die den
naam hotol draagt, het kómt in een gelegenheid,
■welke toch minstens aan bepaalde -welstands-
eischeri voldoet, terwijl de inrichting geen on
eerlijke concurrentie heeft' te duchten van be-
"drijven, die zich als hotel aandienen, doch
niet voldoen aan die eischen.
Hot karakter van logementen.
Dat logementen ot herbergen, die dan' wel
niet mogen voldoen aan de eischen, welke
aan hotels worden gesteld, minderwaardig zou
den zijn, i8 geenszins het geval. Velé^inrichtin
gen, welke feitelijk: logementen waren üi" de
goedje oude betêëkenisvan dat wöórd gmgen
den naam van hotel voeren met het gevolg, ddt
aan het juiste begrip van den naam. logement
afbreuk werd gedaan. Dit neemt echter niet
weg, dat die eenvoudige, goede logeergelegen
heden, welke dikwijls tot voor kort ten onrechte
den naam hotel voerden, doch riü weder, terecht
met den naam logement worden aangeduid,
aan te bevelen,inrichtingen zijn voor logies
van korten duur,evenals "zulks het geval is
met de „Gasthöfe", die in Duitschland, 'Oosten
rijk eh ook in Zwitserland een goede reputatie
geniéten. Vooraldoor hen, die niet over te
ruime financiën beschikken, en toch behoorlijk
onder dak wenschen te'komen, zullen deze loge
menten voortaan bij uitstek worden gezocht. Do
naa,m logement diene daarom weder burgerrecht
te krijgen, zooals zulks reeds geschiedde met
het woord herberg. Omtrent den aard en het
karakter van den togenwoordigen jeugdherberg
zal wel niemand in het ongewisse verkeeren.
Dé geschiedenis,
In dit verband is het wel aardig iéts over hét
ontstaan van de logementen op-te halen. Loge1"-,
menten waren reeds in. oude tijden beleend. Dé
oude Grieken kenden ze; ten tijde van de Ró-
meinsche keizers werden langs de heirbanen
inrichtingen gebouwd, die logementen heetten.
Men was daartoe overgegaan, omdat het tóe--
nemend verkeer de oude en gebruikelijke gast
vrijheid meer en., meer bemoeilijkte.-. .Do loge»
menten brachten een - welkome-: opioss'uig. -.In.'
later tijden kreeg hèr'lógë'méntvvézen één yrij
breeden omvang,- maar.'er deden, zich ook.-,uit~
wassen voor, zoodat do overheid„het noodig
achtte haar toezicht er o ver. uit te strekken.
Er is dus, ook in dit opzicht, weinig nieuws
onder de zon.
Men neemt aan, dat in ons land reeds om
streeks de L4e eeuw" logementen ontstonden.
Historische documenten uit dien tijd maken
er gewag van. Het tegenwoordige „Gouden
Hoofd" in Den Haag, is er b.v. één van; dat
kan dus terugzien op een bestaan van welhaast
vijf eeuwen. Toen .reeds maakten aanzienlijke
personen voor logeeren gerbuik; van deze gele
genheid. Behalve logementen voor algemeen ge
bruik, ziot men later met name ten tijde van
de republiek der zeven Vereènigde Nederlanden,
logementen ontstaan als zuiver particuliere wo
ning. De hoogmogende afgevaardigden der ste
den naar de Statenvergadering "inde Hofstad,
hadden niet zeldcgt een eigen verblijf. Dat
heette ook logement.
Meer dan een van deze „logementen" uit
onze gouden eeuw- imponeert nu nog door
statigheid en architectonisch schoon. Het .voor
malige departement van buitenlandsche zaken
en dat van defensie op het Plein in Den IJaag,
zijn daarvan, voorbeelden. Er waren er meer.
Hoe goed het was.
Naar onze tegenwoordige begrippen zou men
deze particuliere woongelegcnheden van aau-
zienljjken met den naam „hotel" kunnen he
stempelen, een aanduiding, welke elders niet
ongebruikelijk is geweest. In'andere steden van
bcteekenis werden voor aanzienlijke personen of
colleges soortgelijke verblijven ingericht als ter
plaatse, waar de centrale overheid was geves
tigd. Tal van openbare logementen, waarbij er
zijn geweest, die zich een belangrijke en voor
name reputatie hebben weten te verwerven, ble
ven echter 'zorgen voor verblijfsgclegenheid voor
tijdelijke boekers. Het waren volkomen eerzame
inrichtingen. Het woord logement dekte toen
voor een ieder het begrip van goede logeergole-
genheid. De logementen hadden, ook waar ze
van meer eenvoudig karakter waren, con eigen
„sfeer" en vervulden een zeer nuttige taak
in bet sociaal verkeer jji die dagen. Een der
gelijke plaats kan het logement zeer wel.
opnieu wverkrijgen. Er is geen reden, waarom
het oude, normale, traditioneele begrip van
logejnent niet zou kunnen herlevep en in eere
worden hersteld. We denken in ditvërband ook
aan dé „heerenlogcmenten", cfte in een nog
niet zoo ver verleden zoor waren gezocht en
aan de reizigerslogementen, waar- de hospes
zijn gasten en .der ga3téh" ëlkan'der kenden, yPC:
Hé.twas - daar eeiïvoudig, goed on huiselijk;
'dëzè eigenschappen - beantwoordden geheel aan
de behoeften van- hen, die -er voor -korten tijd
verblijf hiéldea. -
Bijhet,'streven van de overheid om zoo
wel aan hét hotel als aan het logement elk haar
juiste plaats toe, te wijzen, welk streven niet
anders dan kan worden toegejuicht, diene: men
dus te bedenken, dat» met logementen worden
aangeduid,- die inrichtingen, welke tegen beschei
den prijzen eenvoudige, goede verzorging bieden.
Verwacht mag worden, dat deze logementen aan
het reizend pjibliek, goede diensten zullen ver-
Ieenen.
Kamerhuurder verdwenen mét"*"
wollen dekens.
Een nieuw soort zwendel heeft zich gevoegd
b'Q de'reeds bekende duistere praktijken van
leden van -het dievengilde.
„Mag'ik de kamer zien," die u te huur
heeft") z<tó. "ongeveer begon het gesprek tus-
.sohén een bewoonster van de Jan van Galen-'
stra£ïf?'Amsterdam en een bezoeker. Dat kon
en 9poédigvwas>mén het over den prijs-eens; De
mapj'dié eë'n 'gróoten koffer hij zich had, vroeg,
of-u^'é'^jkelé.'i.gpèdéren, welke hij daarin reeds
lüaif .mê§gé£ra;i|it)- kón' uitpakken én achterlaten',
wijze donder .veel .'kósten',
geenbezwaar:tegen en spoedig vertrok de;
,,-huwdèr"; .weér,mét dóh -nu leógen ikoffoiv
AUhans "soó^aaölit- de -bospita, doch f.oèn zij
eenigen ~tfjd litèf- eens'ging.vJcijken, wat haar
huurder óp ;dé kamer gedeponeerd bad, bleek
jiaur, dat er integendeel wat uit verdwenen
was 'énn-wel drie 'wollen dekens.
Dezelfde truc is ook uitgehaald bij een karncr-
verhqurster..aan het Amstelveld, die op deze
wijze één déken kwijt raakte.
Daar/de man waarschijnlijk**hog elderszijfi
dieverijen zal herhalen, .zij men op zijn hoede.
Van de trap gevallen en overleden.
Gisteravond is de GS-jarige vrouw E. v.-d."
II. uit de Witte de Witb'straat 'têr- Rotterdam
van een trap in haar woning gevallen. Zij liep
emstigja kwetsuren op en is naar het zieken
huis aan denCoolsingel overgebracht, waar zij
eenigen tijd naaankomst is overleden.
ALies wat uitgediend^ hééft, zal-vérgaan. En
het kapitalisme heeft uitgediend. - Hét uitbuilings-
sysleem, dat voortgekomen was «uit het libe
ralisme en dat zijn hoogtepunt, bereikte in
liet vrijheid minnende deipocratïscho stelsel,
heeft zijn tijd gehad- Hetnationaal-socialisme
is gekomen en heeft tegdnöver het kapitaal
den arbeid geplaatst- Niet óp kapitalistische
wjjze. Maar op nationaal;$ocialistische wijze.
Wat heeft democratisch-kapilalismee stelsel
den arbeiders gebracht? Armoede en gebrek.
Aan den cencn kant heerschte een overdre
ven weelde, die tot uitspaitingèn leidde, ter
wijl er aan den anderen khnt.éen ontzagwek
kende armoede werd geleden.
De mensch in dienst van het kapitalisme dacht
uitsluitend in geld. De materie was overwin
naar van-den geest.- GéljHlGeld! Waar kan
ik wat aan verdienen? Meni dacht eenvoudig
niet aan de noodzakelijke l|shoeftcn, die ook
anderen noodig hadden. 5
Wanneer men aan do groenten niets kon
verdienen, dan dacht men -er niet aan om
dezo op doelmatige wijze te verspreiden on
der het arbeidende volk. f"
Integendeel. Men liet de kostbare eu onont
beerlijke - veldproducten op liet land verrotten,
omdat men er niets aan. kón verdienen. De
heerlijkste tomaten gingen naar de mestvaalt,
de aardappelen werden ongeschikt gemaakt voor
do consumptie,, de vruchten Het men aan de
hoornen wegrotten, de koflie werd in zee ge
worpen of als brandstof gebruikt. Alles draaide
om het ,gejd. En wanneer men er niets aan
kon verdienen, dan moesten:: de met zorg ge
kweekte producten maar -vernietigd worden.
Dat was de grooto schanddaad, waarmee
het kapitalistische stelsel ookj tegelijkertijd ver
oordeeld is.
..Men hield biddagen voor- jhet gewas, men
hield dankdagen vóór den Jóngst. Men bad
God: „Geef ons heden ons dagelijksch brood"
en. aan den andoren, kant fwist men Gods
zegen niet beter te Waardeeren dan door het
vernietigen van alles waarom :mea gebeden
had. -
Deze onmenscbelij.kqjf dadèny die in strijd
waren rnet Gods liefde en. genade, werden
door dio hccrscbcrs nog goed gepraat ook.
Want, zoo zeiden deze losgeslagen Christenen,
men moest toch rekening houden met 'de vastge
stelde prijzen. Alles moest op prijs blijven. Wan
neer dit niet het' geval was,.Jlaa beteekende
dat een ramp voor de beurzon van do be
zitters.
Nooit vroeg men zich af, of de.arbeiders
uit Amsterdam én Twente, off.de havenarbei
ders uit Rotterdam, óf de 'mijnwerkers uit
Limburg, of al de werkers uit ons vaderland
wei voldoende levensmiddelen tot hun beschik
king hadden. Nooit dacht men aan de ellendige
omstandigheden, waarin duizenden gezinnen
verkeerden, die overgeleverd walen aan, werk-
loosheid -en die door de Christelijke regeering
nog net zooveel kregen, dat zij niet van hon
ger stierven.
In Duitschland had mén dezelfde ellendige
toestanden -gekend. Maar daar "was in 1933
Hitler-. aan' lictrbewind gekomen, dio zoo het
een én .ander veranderde vooC de arbeiders
eri de boeren. Duitschland was'' door den oor
log én door dén onrechtvaardigeu vrede van
Vèrsaillé' .uitgémétgeld als g'èeir' tend ter we-
-reld^-.Da-d^mtMi9riscAié~..iar^iinri^igeAén Vliet'
Aannemer x
R77H7 L- J. VAN AMÏIYDEN. BetedlKd taxa-
uiiui teur. Electrisch timmerbedrijf. Metselaar.
Kothelstraat 21-23 Veenlantstraat 9.
Algemeen Installatiebureau
«7777 Ta. Wed. M. van Meurs, Broersveld 58.
1,1 Erkend Gasfitter. Erkend installateur. Uw
adres bij verhuizingen. Na 6 uur tel. 67879.
Auto-reparatie
RQKflO Hebt U autoschade?
Noordergarage - Vijgcnsteeg 4 repareert
alles. Aanbevelend, B. Staat
Bankiers
RQIfiQ Amsterdamscbe Bank N.V.
Bijkantoor We3tvest 36.
<2 lijnen) AUc Bankzaken Assuranties.
Bedrijfsklceding
fiflSRR F- Rdttgerlng, Hoogstraat 17. Grootst
00000 Sneriaalbiüs.
Bloemisterij
C77-OC W. v. Slobbe, Lange Achterweg 29.
vilou Aanleg en onderhoud van tuinen. Alto
soorten bloemwerken voor Schiedam eu
omgeving.
Boter
Coooft Algemeeue Service Centrale „Scliledam",
JUOviu Makkerstraat 8.' Afhalen en bezorgen In
Schiedam. Rotterdam ei. omgeving
Broodbakker!)
DQcr Laat vanaf morgen KROMMENHOEK
uooui u brood bezorgen. Singel 101
Carrosseriefabriek
CftOGfl Carrosserie, wagenbouw en alle reparatlSo.
UOilOU ARY JORD.VANS. Hoofdstraat 34.
Copieer-werk
C77OK Copieerlnrlobtlng „Mercator". Alle copleer-
vi iviu v;erk voor handel en vereenlgingea. Vraagt
prijsopgaaf. Hoogstraat '26. A. v. d. WAAL
Damestassciten
R"7Q7ft F. REISS, BROERSVEST 21. Speclaal-
viPlu zaak In: damestassehon, koffers en, alle
soorten lederwaren. Reparatfe-tnrlchtlng.
Drogisterij
07717 Verf- en Glashandel. Wasch- en poets-
vl 1 11 artikelen. Inzetten van ruiten, Rubeas-
plein 23 en Westfrankelandschestraat 40.
H. N. Haas.
Expeditie
00(07 V. d. MOST. LANGE NIEDWSTRAAT 23.
VOIUI Alle expeditie en zware transporten.
«tas- en Kristalslijperij
GOOdC Moderniseeren van spiegels. Glazen legpla-
OöorO ten voor alle doeleinde». Fa. v. LOC PIK
OLIVIER. Boterstrant 39
Glas
CQ7QR N.V. Van Katwljk's Glashandel, Lange
DOiOU Kerkstraat 38. AUea op dit gebied.
Haarden en .(Inderwagens
corgn FIRMA A. GO CS, speclaaJhnls In baarden
QOJOv cn kinderwagens. Cr. Verboonstraat 21,
tegenover HA V-Bank.
Heerenmode-artlkeien
R7R79 JACK.. HANSEN. KOTTERDAMSCHH-
vl UI4 DiJK 527. Heereomodes. Kamerjassen en
Pv ima's:
Hoeden, Petten (ook in laken)
CQOQQ PIET IIENIGER, passage 1. Heerenmode-
vvovv artikelen. Vraagt tel. zichtzendlng.
Hotel-Café-Restaurant
RftlGQ oDE KROON", Koemarkt 1, Lunches,
UOIO? Diners. Kegelbaan.
Houtmeet en Zaagsel
68976 Rookxadgsel^ Grenenzaagael. Zaagmeel.
Huis- en Decoratie-Schilder
G. VAN MEURS, LANGE HAVEN t.
Dnitschó volk nan hun -wiLoiidojégScbikt ge-
mnukt. Hitler,' de: Kcicinl»sf,:--.VÏört'a2Veitfor, ver
zette zich tegen deslavemrièntrffitvij van het
Duitseho volk. En na 1933 heeft hij door
hard Werken bovenmensckelijke dingen tot stanrl
gebracht. Hij heeft zijn volk verlostvan het
onchristelijke kapitalisme.Hij heeft zijn volk
weer geleerd, dat het een .zegen is weer te
werken. Hij heeft zijn volk opgericht uit het
moeras der slavernij, waarin bet dreigde te
verstikken. -Het kapitalistische slavenjuk was
den Duitscher onwaardig.
E11 in - acht jaren tijds is er een nieuw
Duitsch volk ontstaan, 'dat thans de sterkste
weermacht ter wereld heeft. Deze weermacht
strijdt in het Oosten tegen het bolsjewisme
en in het Westen tegen het kapitalisme, beide
stelsels zijn de aartsvijanden -van den arbei
der en den boer. BoIsjewisten-.cn kapitalis
ten hebben elkander de hand gegeven en den-
(2 lijnen)
A. C. H. DE JONG. Noordyest 10.
Kantoorboekhandel
£0107 P. F. van den Ende, Drukkerij, Rotter»1
OOII damscbedijk 234. Schiedam's Goedkoopste
Kantoorboekhandel.
Kunst en antiquiteiten
PQ7ÓI Kur.st- en antiekhandel v.h. „De Delflscli»
LUI Al Poi rf.Restauratle. In- en verkoop, taxa
tie. Lange Haven 8. J. Wouters.
Loodgietersbedrijf
CQ0O7 voor alle loodgicterswerkzaamkcdea cn
OOvOl sanitaire Installaties: L. JURGENo,
Hooldstraat 189, Opgericht 1895
Meelfabrieken
Metselaars
cqo/io R. H. BORRANI, Thomas i Kemplsstr. 12b
uvvtv Metselaar-Aannemer, Onderhoud van hulzen
Meubileering (Complete)
RQ773 G. J. de Jager, Boterstraat 58.
93110 showroom Rcmbrandtlaan 7.
Oude materialen en afvalstoffen
enqyo Th. Hersbach, L. Singelstraat 39, Groot-
UUUIA handel in oud papier, ingeschreven als
tusscheuhandelaar (afd. B) bij het Rijks-
bureau. Inkoop van alle soorten metalen
Papiervernietiging
R7GGR Iac- v 4. Waal. Westmolenstraat 2527.
vi iwv inkoop alle soorten oud papier en metalen.
Pavoordt Radio Huis
CQD/M Erkende Philips Service
OÖU'f'E Hoogstraat 92 - Tel. 68044
Pedicure-Schoenen
tïO.lQG Dljkstal's Seboenmagazljn, Broersvcst 135.
60'34 (Mcdiscb gediplomeerd)
Pompen
C070C WILLEM FONTIJNE, Pompen en
UO/viD motorcnhandel. Electrlscbe pompen
NOORDVEST 85
Rijwielen
CT7G1 Reparatie-Inrichting P. C. POPPEZIJN,
D //OO Hoogstraat 41 (gevestigd sedort 1909).
Schoorsteenvegen
£0/101 Verbetering van Scboorsteentrek. Fa. V. L.
uOfA. Borrani. alléén Lange Achterweg 38.
Sport
fiÖOOR Speclaalbuls vóór allo Sportartikelen.
WVZ.V Sportbuis Olvmpla. Passage 10.
Stempels
Eenlge fabriek te Schiedam. Passage 8.
Stencil-drukwerk
KQAitn Copleer-afd. van Meljer's-ZakcnlelefoMi
ook In kleuren of met teekenlng.
Hooikade 2.
Stoffen-Manufacturen
Stucadoor
CQQi£ Vraagt voor alle stucadoorswerkzaamheden
baa I b en vrttwerken prijsopgaaf bij P. Jv. ENDE
Westfrankenlandscbestraat 106
Venduhuis
ener Fa. Kruyne en Jonker, Broersvest 5355
uuuvi Veilingmeesters en bee»<Hgdc taxateurs.
Wasschqr.ij
C0C.7IÈ: Scot Zuid-Holland ten Westen
OÖOi3:- jj£n g. GO RIS Moderne Wasscherljen
C;jxjAsfc»nR6:.;;Haven 91
Ijzerwaren etc.
07C00 Huishoudelijke artikelen, Ijzerwaren en
VIV>;r: ..gereedschappen Post 8e Co.. Korte Dam
RflHRft C. V. Scüiedamsche Zakkenhandel
N/Leyendekkers
In- en Verkoop van alle soorten Jute
zakken Speciale reparatie-Inrichting
68604 HEIJERMA»fS Sc VAN OUWERKERK
ken, t'do^.vöjlcsche- nalionaal-socjalisten in Euro
po" hUil opuiarsch te' heléttcac
Maax do arbeiders en boeren van -Europa
bobben, in het nationaal-socialisme, .zooals Hit-
Ier, dat in Duilsche landen en,-Mussert in
Nederland beefl gebraclil, hun eigen wezen
herkend. Eigen volk, dat op eigen bodem werkt.,
eigen aard, éigen cultuur, eigen recht, zie
hier het volksclie oiitwaken in geheel Europa,
ook in Nederland.
Ook in<Nederiand wordt thans de. kapitalis
tische macht gebroken. Ook in Nederland leert
men nu de waarde kennén van kostbare pro
ducten, die fenville van - het geld door de
kapitalisten vernietigd werden..
Ook in Nederland ziet.'7raen thans, in, dat
alleen arbeid zegen kan afwerpen, ok in Ne
derland begint men te begrijpen,dat het na
tionaal-socialisme "niet 'anti-christelijk is, maar
Kijk eens aan, de voor
deur gaat zoo open
Buitengewoon gastvrij
JEen* cvcq kijken l
Er gebeurt niet 'veel tegen
woordig De misdaad sterft
zekzr üitT
w i-N
Hola! Wat is dat!
n Revolverschot!
49
Dë^ phiianthioop wendde zich-^tot den jour
nalist-en zei:'-.'' - L:
„Komt bóven; als u wijt cn weest
u niet boos. Ik moet mijn verontschuldiging
aanbieden, dat ik zulk- een bediende heb."
Wallian ging de trap op en de philanthroop
hinkte aan zijn zijde den salon binnen.
„Ik ben des te mindér boos,"begon Wal-
liop, nadat hij Wasgaan zitten, „nu lit een
passend uitgangspunt voor ons gesprek betee-'
kent."
„Lcadbitter? Voor ons gesprek?" herhaalde de
philanthroop, zonder te begrijpen.
-„Ja,anlwoorddc Wallion en hij vertelde
daarop zonder' omwegen de gansche geschie
denis, welke liij van den Franschman gehoord
had, waarhij hij echter den naam van zijn
zegsman verzweeg.
In den loop van het verhaal zonk de kale
schedel van den philanthroop meer en meer
naar beneden en zijn brilleglazen schenen te
beslaan, want hjj begon ze met een ronden
fijnen zakdoek ijverig, te poetsen.
„Dat doet me iced," fluisterde hij, toen
do journalist zijn verhaal had beëindigd. „Wat
u daar vertelt, doet _.me werkelijk heel veel
leedl" -
Zijn bleeke trekken verslapten en namen
een pijnlijke uitdrukking aan. Hij' zuchtte zacht
en zeide: 7 --
„De aangeboren natuur is sterk, monsieur."
„Datschgntwel zoo,", betuigde Wallion zijn
instemming.-
-.Walter Cray. zag er tegélijkèrtrjd geërgerd
en' bedroefd''nit,-als een vader, die. zich ver
plicht voelt, in Jhet belang van de gerechtig
heid, tegen zrjn kind te tuchtigen. Hij drukte
op de. be^
„Hebt, u ér iets Tegen, dat deze onver-
kwikkelgke geschiedenis nü meteen wordt af
gedaan vroeg hjj.
„Heelemaal niet, integendeel,"' verzekerde
Wallion beleefd... -
Alexander Leadbitfer verschééii en bleef ge
hoorzaam in de deur staan. Voordat de phi
lanthroop .zich nog had "omgewend, wierp hij
een blik -vol haat .op den journalist. Daar
op bleef hij stram b.j dé' dèur staan, -mot
neergeslagen oogen.
Walter Cray draaide zich'langzaam in zijn
stoel óm eu keek naaf .zijn- bediende, met
zijn kin geleund óp do handen, waarmee hij
zijn stok steunde. J J
„Kgk mij eens aan."
Hij fluisterde, maar zijn fluisteren maakte
indruk, zelfsop Wallion.
Leadbitter schrok zichtbaar, "hief zijn oog
leden op cn keek zijn moester aan. Zijn oogen
waren volkomen uitdrukkingsloos.
„Jé bént met mijn auto uit geweest, zon
der heit. mij te vragen?"
Leadbitlers blik wendde zich tot den jour
nalist en daarna weer naar Cray.
„Ja," monsieur," antwoordde hij zacht.
„Dacht je, dat ik dat goed. vónd?"L
,;Ja, monsieur." -.JJ-JJ
„Bén je zoo dem?"
Leadbitter antwoordde niét.
„Je bent even dom als het je moeilijk valt,
j'e.oudo gewoonten te vergeten. Weet je, dat
je hét aan mij te danken hebt, dat jé een
fatsoenlijk mensch bent geworden
De philanthroop stampte met zijn stok op
den grond.
„Wat had je in de villa- Rosa te zoe
ken?"
Leadbitter kromp -weer verschrikt in elkaar
en deed zjjn mond open. De philanthroop
hief zijn hand op en zei op goëdigen toon
„Warneer je durft te liegen...-''
Do bediende begon zijn wrevelige houding
van zekerheid te verliezen cn stamelde on
willig:
„Ik wil.«niet liegen. Ik ben er geveest.
Er ivas geen kwaad bij. Ik wilde alleen maar
even zien."
Walter Cray bief zijn witten wijsvinger op
en schudde die langzaam. Op nog goediger
toon vroeg hij:
„Betaalt iemand je er voor, om achter me
vrouw Chrisman aan, te spionneeren?"
Leadbitter zag er uit, alsof hij op de knieën
zou willen vallen. Zijn handen openden en
sloten zich en hij schokte een paar maal met
zijn; schouders.
„Nee, meneer," antwoordde hij, opgewonde.-
nér dan Wallion .verwacht had. „Ik was dom,
meneer, maar niemand heef' .me betaald. Ik
wilde alleen maar even kij'..,m. Ik Werd" er
naar toe getrokken en ik wildé zien/ Niemand
heeft me betaald. U vergist u. Ik was alleen
maar nieuwsgierig en dom. IJ weet, meneer,
dat ik vroeger... ik wilde weten, hoe zoo
iets er nu uitziet!"
Dat. was waarschijnlijk "de langste toespraak,
die Leadbitter ooit gehouden had. Hij scheen
zelf over zi|n spraakzaamheid verbaasd te zijn,
hield plotseling op en verviel weer in zijn
vroegere norsche houding van zwijgzaamheid.
„Nu dapb maar waarom heb je dan zoo
even dezen lieer hierij die rriijn vriend is,
aangevallen?"
Leadbitter- keek,.den. journalist aan, maar
wendde snel zijn viijik.wéder af.'
„Ik ben hij -do villa Rosa 'plotseling ver
rast," inompelde hij. „Ik (lacht, dat meneer
dat—het juist de christelijke waarden sterker
doet leven. .- - -
Het kapitalisme was een uitbuitingssysleem
van bevoorrechten. Het nationaal-socialisme
geeft recht aan alle volksgenooten! 1
Het kapitalisme- lelde niet den arbeid, maar
de winst i.
Het- natiouaahsocialisme erkent juist don ar
beid als:.hoogste waarde.
Het' kapitalisme heeft honger en ellende ge
bracht óver duizenden gezinnen.
Het nationaal-socialisme brengt levensgeluk in
elk huisgezin.
Voor het recht en den arbeid en het levens
geluk van eiken Europeaan strijdt Duitschland
in deze wereld.
Naast Duitschland staat echter op het oor
logsveld de rashewuste 'Nederlander aangetM»'
don. Hij kent het doel, waarvoor Hitier strijdt;;.',
hij-kent het doel waarvoor. MUssert vecht.'
Dat doel is: een heter Europa, een beter
Nederland!
Daarom: Met Dnilschland tegen het kapita-'
lisme! C.rJVgl.
Hilversum I, 415,5 M. J
7.15 Gramofoon. 7:45 Gymnastiek. 7.55 Gramofoon.
6 BNO. 8.15 Gramofoon'. 8.35-Gyinnastiek. 8.45 Gra-
mofoon. 9.15 Voor de huisvrouw. 5.20 Gramofoon.-
tl Voor de kleuters. 11.20 Gramofoon. 12-:Ehsëml>!a
Jack der Kinderen. 12.40 Almanak. 12.45:" BNO.
13 De Melodisten, solisten eri:'gramofoon. 14 Grairio»
foon; T5 Concertgebouworkest. ÏG-Bijbellczlng. 16.20
Piano. 16.45 Otto Hendriks: en zijn orkest. 17.}5
BNO. 17.30 Voor de jeuad. 17.45 Viool en piano.,'
18.10 Sportwelenswaardigheden. 18.30 De Ramblers.
.9 Aclucel halfuurtje. 19.30 „YVecnen zingt". (Vanaf
20.15 alleen voor de Radio-Centrales). 20.15 Gramo
foon. 20.45 Causerie. 21 Amusementsorkest. 21.45
BNO. 22 BNO. 22.15 Gramofoon. 23.30—24 Klaas
van Beeck en zijn orkest.
Hilversum II, 391,5 SI.
7.158.40 Zie Hilversum 1. 8.45 Gramofoon. 10
Morgenwijding. 10.15 Orgel. 10.40 Voordracht. II'.
Zang en piano. 11.30 (Wfimofoon. 12 Boyd Bachmari:
zijn orkest. 12.45 BNO. 13.05 Omroeporkest. 14-
uevar. middagprogramma. 15 Voor dc vrouw. 15.45;
Revlda-sexlct. 16.30 Voor de teugd. 17 Gramofoon.
17.15 BNO. 17.30 Gerard Lcbon "cn zijn orkest en
gramofoon. 18.30 Causerie. 11.45 Orgel. 19 Actueel
hairuurtje. 19.30 Orgel cn gramofoon. 19.45 Reportage.;
20 Rotterd. Phllliarmonisch orkest en solist. (Vanaf
20.15 alleen voor de Radio-Centrales). 21 Herdenking
van den geboortedag van P. A. dr Gencstct. 21.15
Rotterd. Plillbarmoniscb orkest on solist. 21.45
BNO. 22 Gramofoon. 22.1022.15 Avondwijding.
gekomen was,* om me te bespionnccren. Ik
vraag meneer Wel excuus."
Hin," merkte de -philanthroop op, terwijl hij-
zich tol Wallion wendde. „De kerel is zoo
dom, dat ik zin heb ora hem te gelooven.
Zijn perverse nieuwsgierigheid om het tooneef
van een misdaad te zien, is hem te sterk
geweest. Ik ga al twintig jaar met zulke;
knapen om enik begin ze te doorzien.";
'Daarop snauwde hij plotseling zijn bediende
toe: - -
„Ga maar weg. "En vergeet niet, dat je
van m;in welwillendheid afhankelijk hen.Neeni
je in .tcht Je weet, watik bedoel. Laat
mijn automobiel in het vervolg met rust.' Zoo*
maak dat je weg komtl"
Leadbitter aarzelde.
„Mijnheer..." begon hij.
Do stok van Walter Cray sloeg op dea
grond en de bediende verdween zonder" ver
der iets te zeegen. De phüanthroop lachte
zachtjes in zichzelf. Zijn gezicht had tveer
zijn welwillende uitdrukking gekregen en hijj
zei:
„Het was goed, dat ik dat van - u ge
hoord' heb. Nu heeft de kerel een lesje ge
kregen, voordat er .ichado werd aangericht',
was zeker wel erg verbaasdj meneer "Wal-;
lion?" (Wordt vervolgd).
