Ado§f Hitler herdenkt
mach tso ver n a me
Zaterdag 31 Januari 1942
Het nationaal-socialisme heeft
Duitschlapd vrij gemaakt
m
Churchill getoetst
m
BUREAU LANGE HAVEN
94ste Jaargang
141 (HOEK KORTE HAVEN)TEL. 69300 (3 LIJNEN)
POSTREKENING 5311
No. 23000
Thans geldt zijn strijd heel Europa!
Hoe Duitschland ten val
- werd gebracht
STADSNIEUWS
De Kameropera
Een bescheiden maar
mooie taak
Thans oog om oog
- tand om tand
Het uur zal komen
JPfMBMHRiI
1
- - -
Dcxc>ówr»«t-.vir»«mjoi tla^eiijW», mcl uiLxAutitr «n^
van.Zóh-.'en FccH«la«Cu-';V v,\rV-V'
Prij# per kwartaal f 2.10; franco 'per nost'-2.60.
Pros per tveck: '16 els. Afzónderlijkenummer»
5 et*.'— Abonnementen worden degelijks aangenomen^
Advertenticn voor het eerstvolgend nnmraor nioeten
vöör elf uor aan het Bureau bezorgd ziju, 's Zater
dags vóór 9 uur. Een bepaatdo plant» vn«v,--^~
^flvertentiert -wordt'f niet" gewaarborgd.'
TIJD OM TE VERDUISTEREN
Vanddag 18.24'u. - Morgen 18.26 u,
Zonsopgono morgen 9.23 u.. Maandag 9.21 u.
Maan op 18.52 uur - onder 9.07 uur
fi\
DIRECTIE: Mr. H. Al li; R0ELAHT8.'HOOFDREDACTEUR:' M. STAVENQA
i'rij* der advert en ti tin: yuo iS icgcK 1.60,
iedere régel meer f 0.31; in bet Zatcniaguurainer
1"7*S regels..ff 1.85,- iedere regel meer f 0.36.
.\Réolomea f0.?7-per 'egel. Incawoloaten S et»;
Eoslkwiunties 15 ets. Tarieven van advertenties
Ij'abonnement'zijn aan bet Bureau verkrijgbaar.
Dagelijics worden tegen vooniftbetollng Kleine
Advertenties opgenomen i 0.52't/m 15 woorden,
f0.77 t/m 25 woorden.' Elk woord'meer 5 cent tot,
een maximum van 30 woorden. Voor brieven onder
letter of adres le bevragen Bureau blad, wordt 10 cti'
extra in rclcenjpg gebracht.
Donderdag» Kleine Advcrtenttën tel 25 ivoordon
f 0.26,. mita vóór Woonsdngavohd 0 uur aan
het. Bureau bezorgd. - -
Zaterdags: Kleine Advertentien f 1.03, indien
niet vóór VrUdaguvoad 6 uur bezorgd.
De Fülucr heeft gisteren het woord ge
voerd op do betooging ter gelegenheid van
Jen '„vérjaardagvan het overnemen dor
macht dooi' helnationaal-socialisme.
Hitler begon met een blik op' het ver
leden. Wij- hooren, alduszeide: hij, zeer
vaalc do opmerking, drtt deze oorlog eigenljjk
de tweede wereldoorlog is. Dat is niet
alleen juist-dn dien "zin, dat, ook 'deze/
"glrijd bijnaJdé 'geKeéle wereld omvat, maar
het is nogi.veed juister, 'wanneer, men.l'
bedenkt, dat ersprake is van dezelfde
'doeleinden,datilezolfdé krachten, die den;
eersten'wereldoorlog hebben, ontketend, ver-
antwoordelijk zijn voor dezen nieuwen oor
log. Want een ding "kan "niethand tegen
spreken, n.l. dat Churchill reeds voor 1914
een der - gemeenste oorlogsophitsers was,
'dat Róósev'elt toen de kleine man van
president Wilson was, dat de kapitalisli-
Sché mannen van 'thans ook toen* reeds
•Iiun géwicht in do, schaal wierpcii,'ter-
wijt' nnderszijds niemand kan' bestrijden,
dat wij vólkomen onschuldig geweest zijn
aan den oorlóg van toen.
Wij waren allemaal slechts heel gewone
soldaten.. Het 'Duitsche land van. toen was
een monarchie, het was democratisch en par
lementair, er moéten dus motieven zijn, "niet
gelegen in :den'staatsvorm, dio toén én thans
bobben geleid tol eden aanval van die krach
ten, ofschoon zij m' heide gevallen voorgeven,
idat. het- dc staatsvorm 'is.'
Engeland 'dat,'"{in'- dén 'loop van driehonderd,
jaar alleen' dóór gewéld 'en een reeks, van
bloedige oorlogen'-'ongeveer een kwart van de
aardoppervlakte heeftonderworpen,heeft ai-
tijd, gestreefd 'naar'èen 'instandhouding van hét
zoogenaamde Európ.cebphg 'evenwicht van;krach;
ten, dat is' het' beginsel, 'dat geen enkele Eu-
ropcescho staat' in.; gracht;<zoa kunnen tóehemen
on daarvoor wélliclit. ceri .Jpidond.e.TÓl. zo.U.kun-
nën gaan spelen" Engeland,. wilde hetversnip-
-perde/ •hetrdiüióWük^'vcvdöéldè' Ëaropa/' Daartoe
heeft het achtereenvolgens Spanje Nederland en
Frankrijk bestreden. Daarna, -begon de strijd
tegen Duitschland, niét' uit liefdetot" dé vol-
keren, maar; dit het'méést nuchtere eigenbelang,
daar achter stónd! h'et eeuwige Jodendom; da'
aan ioderoii'strijd lusschen de volken weet te
verdienen cn düS'steeds onrust onder de volken
verwekt hééft*.
Onder hél beginsel 'oorlogaan-den oor
log" verstond rnen in'Engeland: de macht
voor dengenc,' die dè macht lieeft on geen
enkele macht vóór he'ihf dié haar niet heeft.
Do nationaal-sociallstisclió opvatting daar;
en legen ziet in iederen toestand en on ieder
oogenblik van dé "wéreldgéschiëdenis het
resultaat van. eén levensproces, dat nóóit
onderbroken wordt.
Het zóu' een prachtig gebaar zijn geweest
nu do ontwapening vn aDuilschland als ook'En
geland Amerika en Frankrijk zouden hebben
ontwa'pend. AVij hebben lien' zoo vaak ver
maand, tijdens do republiek van Weimar 'ge
vraagd, later géüischt, dat zij dat zouden doen.'
Maar de oorlogen gingen voort. Alleen voor
het Duitscho volk scheen het ónmogelijk, zijn
bestaan in dezo wereld nog eens te zijnen
gunste tb kunnen;.veranderen.: Men' streed .toen
met gelijke middelen 'als thans. Men voerde
eerst den strijd door -het bijeenbrengen- van
coalities., QhurcliIU heeft Jarenlang door zijn
voorgangers garantiebclóftén laten aanbieden.
Steeds weer moot. men.' bedenken, dat het Brit
scho rijk.;,in. vierbond6tJ jaar, nauwelijks tién-
procent;, van het bloed heeft,-'.moéten vergieten
ïp. talloozo oorlógen, dat Duitschland vergieten
rnoost om zijn Raakte bestaan te verdedigen.
Met ,d.o tweede Britscho methode staat do
versnippering in verband. Toen Duilschland
verscheurd werd door godsdiensttwisten, kreeg
Engeland de mogelijkheid ziclf'to verheffen tot
wereldmacht,, Niet Duitschland is de .parvenu
aaar Engeland. AVij hebbón een andere ge-
Bchfedénis en in. den lijd,, dat Europa oen
geweldig Duitsch keizerrijk' kénde, was Enge-:
land .een klein, on belangrgfc eiland.
In den vorigen oorlogzag uien gon mó-
gplijkhëid lot. v-ersnippcrihg inhot/téggn
eikaaruitspelen van de Duitsche partijc-n.
Marxistische, liberalistische en: kapitalist!-
scho belanghebbenden, achter wie do
eeuwige, jood stond, ontketenden een ge-
mccnéii 'opstand, wélko Duitschland ten val
'bracht.Wij'weten.; thans wati- Engélsche
uitspraken! 8atj Engeland; in 1918 'voor jde;,-.
t: ineénstprling stbrid, !..Do 'èerstö''wórèldpör-
log kon alleen dóór onze éigenV schuld
verlóren worden."',
In dien tijd gp'rzonk het Duitsche volk :in
enkele, maanden- in een 1 versaagdheid,'-die men
zich nauweljjks kan .voorstellen, een uitgehon
gerd yolk,; .dat rn'én«,opk" geen levensmiddelen
gaf toen het reeds zonder.wapenen.'.was,.dat
men steeds weerafpersteV rTy
Toen ben. ikinhef. .1 politieke strijdperkge
treden met .het besluit {Duitschland weer
op terichten. Ik ben dpzén.'strijd hègorihéii
tegen .de domheid .en .traagKêid van- onze ..zoo
genaamde hoogere kringen, tegen zoovele be-
Iangea 'van '.enkelingen. Het wastóen Hél-,
ddndom,- de' eerste natioriaaUsocialist ih éon
groep, eenf.fabriékv één salon te -zijn'
Toen kwamen do.-'georganiseerde 'tógénslan-
do^ .jióp ongeveer 46 .partijen. Het buiten
land nam tóén; geen .notitie van ons. De Duit
sche democraten werden in dién: tijd wérke-
lijk als .:„Habénichtse"beliandóld! "maar zij ge
noten:- - tenminste do eer in Gen.èvete l mogen
zitten.Toén de.' partij na September 1930
met :-10.7 mandaten in den Rijksdag kwam,
namen de moeilijkheden, nóg. tóe. Hitler herin
nerde aan. de/partijgenóoten; die aan sluip
nib.ord" ten; offer vielen; aan - de- -ruim 40.000
naliónaal-sócialistische gewonden^ Uitvoerig he-
sprak -hy de /erifehts, - die Itij - aantrof.; Het be
drijfsleven was vernietigd,'. ër;..waren rvele; mil-
lioéneiT" werkloozen'; .d'e,/:finahci6n j vórtpöhdeix
ccngèstort.Ik- héb1 toén 'gewaagd", aldus vér
volgde de Filbrer, en wij hebben:-gewonnen'
•tóch bestaan in de gróoto werken des vxe-
dóé, die ik' nog denk te/ scheppén. Maar ik
wil den,last vait dón'obrlÓg dragon ,'én'vóór
géén verantwoordelijkheid.,, terugschrikken.
Ik weet, '(lat.dit.yólfe m^ .y'ertrouwt. Het kaïi'
echter oók van een 'ding overtuigd zijn:
Zóólang ik.'lëoCyzal oen 1918 zich niet
;.liaWeh.-.;Ik:;^^4éiseiivlag n.ooit laten on-
dergaan.'.
Hitler noemde de nafrièii van de boudgé
nóoten, in het .zuiden Italië,'-in',hct lioóge noor
den Finland^ daartussccliën .adè andere naties,
die hun zonen naar tóF/óósten zenden: Hon
garen, SlówakiuiyfJ^atra^'paniaaialcn, ja zelfs
Franschen én bovphdich;. "Vle „vrijwitligors der
Germaanache staten-in héf noprden ch liét'wes
ten. Het is feeds tliaFs; éeii, oorlóg '.van Europa
eii dan is Japan or'-bö':';gókp'men, dat een ze
keren heer zijn. belachelijkév frasén reeds heeft
afgeleerd. 'iy
c Over den oorlog'zelf,Taldus de Fiihrer, wil ik
weinig .spreken.; Hier spréékt do geschiedenis
reeds. Óok hier héa -ik;;l(cf, lot dankbaar, dat
hét', mij veertien dagen- óf ;rdrie weken .eerder
den eersten stoot, in' het-mpHlen' b'eoft falen toe
brengen. AVüj .hebben datp1 ook "in Oost-Azië
'gezien. lAVij kunnen' Japan :jêlechts geluk wen-
scheri, dat, het korton''krachtig hééft toegesla-
géhjvin plaats .van'-hog .iaiiger te.'.marchandee'
ren met' de lcugpnactügé krachten., En; nu strjj
dén sedert 22 Juni onze soldaten in'het oosten
een' 'strijd;"die eeiis'. in'/dé'. geschiédénis 'gebóekl'
staafff zal wordenals .Óen.' heldenlied van ons
volk'Ter ;zfco zullen pnze-'-'duikbooten de voor
nemens van Roosevelt ite cscliaride. maken. Het
aaantnl' dnikhoólen is ^ontzaglijk"' toegenomen
Zij zullen tot schandóypnaken'. wat Roosevelt
voornemens'', was: onsv-duijiboolwapen door
steeds nieuwe.; verklaringen betreffende Ame-
rikaansche sguvereine gebieden geleidelijk van
den Oceaan te verdringenv'en óp. een heel.
Ideino juimte te hpudëln.y.diodoor de Brit
scho zeeslrijdkrachtéh bèsclj'e.rmd had kunnen
worden. Hot optreden; van Japan, heeft ons
van; do zorg bevrijd .telkens.'to moeten over-,
wegén of ik ter' wilje vaii'den lieven'vrede mij
een nieuwe beperking .moost. laten opleggen.
Thans zullen zij konvoóien hoodig hebben op
alle 'oneaiien terwereld jen nu zullen zij
zién hóe Ónze duikbooten 'wqrken.
Hierbij komt onze .luchtmacht. Haarroem
is onvergankelijk. En achter onze wapens
waarvan 'dé,- Führer in;Tieli bizondcr weer de
infanterie roemde staatéén reusachtige
verkeérsorgunisatie,.;Hëj;"pyérgaah van een -bo-
_TCègme8o6'rloa';'"naar';;-<^^ërgeBigiag in het
póstëh uvas-niet' geinakfreijOk.' Op rlièfSóógén?
blik, waarop dozo -. moeilijkeóéprgang nood-
zakölijk was,'- heb Ik het als. fnijn taak be
in 1935 begon dovrijheid naar builen zich schouwd do 'vcrantwoprdelijkhéid hiervoor op
DiUlscho infaatcrlslén vewlekt opgesteld in
het Jailagebéegte itij Sebaatopol;
(Zander-A'.P.B., P.K.. Hortor).
té verwezenlijken. Wanneer (lóze oorlog niet
zou zijn -gekomen, zou mén. van ons allen en
ook van mij hebben-, gesproken als schep
pers van do werken des vredes, maar wie zou
dan van Churchill gesproken hebben
Thans echter zal'men van hem spreken als
van den vernietiger van een'imperium. Hitler
karakteriseerde Churchill als „onbekwaam om
iets; to scheppen, iets te prestoeren, slechts in
staat om te vernielen"; zijn „rotgenoot in het;
AVitto Huis" noemde hij een armzaligen, dwaas.'
In dit verband noemde Hitler het door Roose
velt aangekondigde wereldprogramma!dat 'den
menschen vrijlteid en "recht óp arbeid moét
geven, een grap. AVat Uoóhevelt aankondigt,
zijn dingen, ontleend "aan het' hatio'nanbsócia-
lislische. programma. Om hun eigen vólken Te
lokken, moeten deze kapitalistische Lyenas in
ons partijprogram kruipen en. er. enkele zinnen
uit iópvisschen, do stumperds
Hitler gar-nogmaals ;eeu uiteenzetting van liet'
programma van buitenlandsche1 politiek, dat hij
trachtte uit te voeren: hot aanknoopen van.
namvc'betrekkingen mét Engeland; Ralië.en'Ja-
pan. Iedere poging echter oiti' mot Engeland
tot'overeenstemming të geraken, was volkomen
vruchteloos.. Engeland en vooral Ciiurchill sHe
den'/by iedere,gelegenheid tegen Europa.'Iedere'
poging om ..(nader .tot dézen man ,le komen,
strandde op zijn hardnekkig: -
Ik wil een oorlog.
lri Europa zullen niet( de Arische volken
worden uitgeroeid, maar'deze oorlog zal de
vernietiging van het "Jodendom zijn. Voor hot
eerst zullen niet andere volken dood bloeden,
voor het eerst zal do echt 'oud-Joódsche wet
wórden toegepast: oog om oog, tand om tand,
en hoe verder dezo gevechten zich uitbreiden',
des tc meer zal, dit mag .liet Jodendom-zich
voor gezegd houden,- het anli-semistisclie zich
uitbreiden. Het uur "zal komen, //waarop de
sléchtste wëreldvijand van alle-tijden wellicht
voor tenminste duizend jaar zijn. rpl'1' uitgé-,
speeid-zal- diebben.
Ilitler zeide voorts, dat het hem verheugde,
dat hy met Italiö j de betrekkingen tot stand
kon-.brengen, waarnaar hij gestreefd had, dat
ivas geen wónder. In .1935 /.h.'egqn Engeland
'zich zonder cenigc aanleiding tegen Italië/te
keuren,terwijl Italië) Engeland niets ontnomen
had. Thans zijn Duitschland en Italiö' genoOpt)
'deuzelfdeu strijd te voeren en op levén.-en
dood met elkander ycrb.onden te,zijn.' Men'moet
zich niet vergissen: deze strijd wordt tót'dé
gemeenschappelijko overwinning gevoerd; Thans
is-ook dê derde staat, waarmee in stgeds goede
hétrèkkingen wilde,. aaij, prize.;, k'jde ^g'ëbreden/
Japan. a' '!'.,/V v'.
'.Thans zijn do.drié gróoje'!";.Hiibéhiclitsé
vérecnigden wij zullen -. than° ziën,' wie in
dezon strijd de sterksten „zijn, zrj,dié niéts
to verliezen en alles te winnen hébben', of zij,
die.alles to verliezen en niets te winnen heb
ben. AVeuit wat wil Ëngéland, wat Wil Amerika
winnen, 'zij hebben zooycel;"'dat zij niets we
ten "to 'beginnenmot; hetgeen zij hebben jen
wannéér eén Britscho 'aartsbisschop' Cod bidt,
dat hij hot bolsjewismeover Duitschland en
óver Europa .moge zenden ais straf,, kan -ik
slèchls'. zeggenover Duitschland komt liet
niot, maai-, ofhet niet over Engeland' komt, is
een anilero kwestie.
lx doo gaarne afstand' van .mijn-rb^m in'
den'oorlog, die in .'.mijn óogeii'Ticjèlémaal.
geéa/vóemi-is. -Mjjril.rpem. zaT, •waniiëer '.d'e
Voorzienigheid mij in liét Teven "laat, eens
mijn schouders te neméji- Ik'wfMo npg dichter
bij mijn soldaten staan.. De winter"-was ,(lc
groote hoop van den vijand in het coslcn. De
winter zal deze hoop niet im-vervulling doen
gaan, over enkele weken zal do winter- in
het zuiden reeds- ten einde zijn- en --daarna
zal ook verder in" het noorden het voor
jaar komen.
Het uur zal komen- waarop wij den
vijand zullen 'verslaan. .'Het beslissende is,
dat do overgang van een aanval tot do
verdediging gelukt, en ik inag zoggen, zij
- is gelukt. Ditfront slaat on achter dit
front staat een Duitschvaderland, dat
het waardig is.
Ik kan, op dezen :- (lcrligsten Januari
slechts een ding verzekeren. Hoe- dit jaar
"zr!l aflóopen wéét ik/ niet. Öf dan de
•OCjióg voorbij zal zijn,'-'weet ik niet, doch.
een ding weet ik,.-waart de vijand opduikt,,
wij.zullen .hem in .dit; jaar: weer verslaan,—
precies, als tot- dusver:-S Het zal: Weer een
'jaar'van groote overwinningen zijn. Onè
blijft geen andere weg- dam de-weg' van den
strijd" en de weg van, het succes.
Niet hot gobed van-.derri-aartsbisschop, .dat
Europa door hot bolsjewisme: gestraft worde,
dóch dit gebed zal in over.vulling gaan:
God- gééf *.ons"'de.' kracht;: opdat wij voor
ons volk, oiize.'kinderen (en: kindskinderen de
vrijheid ijeliourlen en- niét alleen--voor het
Duilschb volk,v doch voor arde andere volken
.van Europa, want----hetis een oorlog voor
geheel Europa eii zoodoeéde-werkelijk voor do
géheele nicnschhcid.
-
Staatssdcretar dr. -.Jur. Roland Fceisler hetft.
in het gebouw Kneuterdijk in Den Haag'
«en lezing'gebonden over het onderwerp
„Bas Itechisdiinkcs desjnngei»; .Europas",
welke lezing- o.m werd bjjgewqouddoor
,dea 'Rijkscommissaris, tRijUsnüriis(ecu; dr.
Seyss-Inquart. 1T;
Staa'lssckretur' dr. 'Jur. Roland Freislcr,.tij
dens zijn rede. ó- -
.1 -r--r" (Polygoon-Meyer).
ileu. schrijft ons:
Do „Kameropera",; die, a,s. Donderdag in liet
Passago Theater een opvoering geeft, is êea
Ncderlandschó Slicliling, die met Nederlandsche
artisten kleine opera's len-uitvoering wil bren
gen. Zij beperkt zich/'bgwust lót dekleine
vorm van de opera, tot-' stukken in één hoog
stens twéé bedrijven, tót speelopcra's en klas
sieke zangspelen.
Zfj ziet in dezen vorm een gezonde ontwik-
kolingssmogclijkheid voor- .'een Nederlandsche
opera en wel om dc volgende redenen:.
Nederland heeft vele, dicht hij elkander lig
gende sleden, dié niet zoo groot zijn, dat'.er
een eigen theatergezelschap opgericht zou kun
nen. worden. Zij. hebben échter grootehdèels
behoorlijke schouwburgen, waar ceiv besclioiden
ensemble uitvoeringen kan; geven. Ook is cr«
in dezo" stedenoen zeer ontwikkeld publiek,
dat''in lietalgemeen vatbaar is voor uitvoc
ringen, die. op een cultureel hoog peil staan.
Toch zijn de looneelon in vele schouwburgen
niet van die afmetingen, dat er een groote
opera - jiitgbyoerd zou kunnen worden. Voor
een Kameropera niet vier tot zes hoofdrollen
is CF echter plaats genoeg. Zoo kan zij in 57
plaatsen in Nederland oplreden.
De kleine vorm van opera lieeft" speciaal
in "(lbn„ klassieken tijd een bloeiperiode mee
gemaakt. Er beslaat een rijke en geniale lit
teratuur van de grootste componisten, die in
het algemeen vrij. onbekend is, omdat- meestal
do opera-ensembles - te groot zijn, om deze
kleine werken uit te .voeren. Pergolese, Gtuck,
Haydn, Mozart,- AVebcr, Dittersdorf, om maar
cénigo namen te" noemen, hebben buiten
woon -mooie muziek geschreiV n, die meestal
hizondér geestig en dikwijls door de compouis
ten als" liet ware „uit de mouw geschud" is
(Mozart's iSchauspieldiroktorJ of op bestelling
voor een speciale gelegenheid wordt gemaakt.
Bpnn allé werkjes zijn dan ook van een vroo
lijke aard. Meestal zijn iietopera's eomique
in één -bedrijf.' AVat bizonder aantrekkelijk ge
noemd mag worden, is het feit, dat er niét
den gehëelen tijd gezongen wordt. Tusschen
de aria's, duetten, terzetten, quavtetten enz1.,
wórdt- echt loóneol gespeeld. Er is- plaats voor
een geestige dialoog, voor jolijt en charmé. Als
de handeling duidelijk naar voren moet komen,
of de-spanning stijgt, komt het gesproken"woord
tót zijn recht.-Maar- dan, als de handeling
even-pauzeert, als de situatie tot klaarheid is
gekomen, zet de muziek in. Zij verdiept dc
gevoelens, zij,brengt in de vaak niet zoo diep
gaande teksteii -een rijke, warme;bovcntv.en-
schclijke eri geniale loon.In deze. vorm 'kap
do opera zich tot een-zeer; gevarieerd publiek
W-jófderi bón ""zoowel; .piè{T"e(jnvottdifkrér-;al.T";hBr
vecleièéliendstc - publiek vóélt zich"'"dooi; liét;
beluisteren van ilqze werken verrijkt.Dit is"'
cultuur étj. kunst voor allen.
Daarbij komt deze vorm van opera ook-nog
tegemoet aan de eischen van den liedendaag-
scli.cn mensch. Door de film zijn wij verwend
en gewend alles te zien. Wij denken' niet
meejzoó graag als vroegere generaties. Wij
zién liever. Datgene, wal wij zien, némen wij
dan ook veel gemakkelijker, in ons óp (geïllu
streerde tydschrifteri en boeken, visueelc sta-'
tislieken enz.), dan lielgcen wij hooren (voor
drachten; „of le^.en. Als wij zien en hooren
fogclijkeilijd wordt ónze indruk nog versterkt,.
(Bekend zijn do' [isychologis'che .expérimenten
wiiaruit blijkt,dat Ji.v. een kind. vlugger re-
kc'u'r, alsheelzacht een stemvork wórdt aan
geslagen., Sommige menschen werken vlugger hij
radioinuziek .etc.). Zboals: de. filin en trouwens
qok de operette komt-de speelojiera jegemoct
aiin den wenscli le hooren en té zien, maar
zij staat in het algemeen op een hooger ar
tistiek peil. Zoo kan qok hier (le opera gped
en ontwikkelend werk "vcrrichlen.
'.Nóg. een mooie én groolsche taak ligt speciaal
in" Nederland voor de Kameropera klaar, n.l.
liet meehelpen tot hetscheppen van een Ne
derlandsche. Operalradilie. Talrijke- pogingen zijn
reedsin de' laatste jaren gedaan om in Ne
derland een Ncderlandschó Opera op' te rich
ten. Deze pogingen bestonden meestal hierin,
dat in één der groó'ce stéden in Nederland een
onderneming met zooveel .'mogelijk Nederlan-
(le'rë; buitenlandsche opera's vaak nog niet eens
in lieL Nederlandsch vertaald,- Ten gehoore
bracht. Op doze manier kan natuurlijk nooit
een echte, in het Nederlandsche volk Wor
telende' opera-traditie: ontstaan. Andere landen
pc ven het bewijs, dat éérst door vaderlandsclic
dichters cnTComponisten kunstwerken moeten
ivórderi geschapen, die. kenmerkend zijn voor
Kun volk 'en volkskarakter, vóór een- echle
vaderlandsclic opera ontstond. Tot dusver ont
breekt in Nederland een belangrijke opera-lit
teratuur. Dit is natuurlijk ten declc toe te
schrijven aan het feil, dat liet voor de com
-ponisfen. weinig aantrekkelijk was .een opera
iri'/het Nederlandsch; te schrijven, als er toch
geen enkel., 'ensemble, was, dat dit'werk zou
kunnen uitvoeren.' Moch't ér Tan al. een dergelijk
ensemble zijn, dat,.had" dit ,'iii Nederland nog
(Jé: „falsche Elirgeiz" buiténlandsche Averken,
bij'' voorkeur groote opera's uit te voeren.
Du 'Kameropera hoopt hier opbouwend werk
tc/kuunen verrichten: Natuurlijk kunnen de' No-
dérlandschc cprnponistén niet vandaag of 'mor
gén groote. qpcra's componeeren. In de' meeste
geVnllcn zal liét hen hiervoor nog aan eri
varing- ontbreken. Maar zijkunnen wél begin
non'mét een opera'tje 'in één bedrijf. Kuh
neri zij. dan lum werk eens uitgevoerd zien,
danzuilei) zij er zeker door gepakt worden
_y én „zal hel niet meer loslaten. Maar eerst
móet h.gt, instrument er zijn. Zonder -orgel,
z'óbder,,;wbjiltënipcriertes' KUvier" 'is géén Bach,
'zonder „Hnrnmerklavier" geen'.- FlecthOven, zon-
der moderne vleugel geen Liszt, geen Chopin;
zónder, de 'uitvindingch der moderne instrumen
ten geen Bprlióz, geen AYagner,geen Strauss
dqnkbaar en. zondor een bestaand enpemble
gecii Nederlandsche Opera. -.
De .Kameroperais er dan ook nu al in ge
slaagd, componisten en-dichters-voor haar werk
to intercss'ceren ent hoopt nog. in 1942 niet min
der dan vier nieuwe wérken' vim Nederland-
set.0 'componisten' t'én '.uitvoering te brengen.
Maar niet alleen met behulp 'van de dich-
'tqrs" 'on 'compóiiistcn, maar" ook mét jonge
zangers, dirigenten; regisseurs, en décorscliib
ders, wil "de Kameropera" Nedéfliinüichb opera's
sclieppen. Juist do zangers hebben een g'ron-
.digè kénrisinakiiVg met de wclb'n _yan ,hettoo-
ncél diingeml Jpoódi'g. Er' 'zijn juist in Neder
land réle;,spri"j''^s -.stenuneri. veéi meer
Dé Britscho prc'nüer, AA'linston Clnuchill, die
onlangs van zijn corisultatiereis naar do Vereen.
Staten in Engeland 'is', teruggekeerd, heeft, het
contact mot het parlement të London herno
men door middel van eén debat over do ont
wikkeling vart dc krijgsgeb'eurtc'nisscn. Reeds
toen 'hij 'nog in rdo nieuwe wereld vertoefde,
wist hij, dat het onvermijdelijkzijn voorland
was. Voor 'dit forum "të' verscKijnen' .om -xelteriv
scha(p te gevóri vanzijnoorlogsheleid, van do
dingen waarin hij was geslaagd en van datgene;
waarin li ijhnd gefaald. Maar tevens besefte hij,-
als oude politieke rot, zeer goed, dat zijn
kracht zou. kunnen liggen in een groote mate
van stilzwijgendheid, met het oog op „liet lands
belang''. en 'dat men hem niet zoo heel licht
uit het-zadel zou durven wippen, omdat céri
regeoringscvisis n;u eenmaal" zooiets is in hét
loven 'van een land als een zware koorts
aanval. Beide verzwakken. - 1
AVij - behoefden fer daaróm nauwelijks aam te
twijfelen ,o fook ditmaal zouden de Lagerhuis- T
debatten een niet al te onplozicrigen keer né
men voor den „doodgraver van het empire",
gelijk men Churchill reeds van zekere zijde
genoemd lieeft. Hoeveel er overigens op dozen
staatsman, uit een oogpunt van deskundigheid
aan té merkenvalt, zal men zich wel herinne
ren, zoo mer. zich don inhoud te binnen
brengt van Tiet. dezer dagen door hot D.N-B.
gebrachte artikel ovct „Wat Churchill beloofde,
en wat! hij luekLI'f' fudeze beschouwing, die
feitelijk niet anders was dan oen historische
samenvatting van wat- Churchill op bepaalde
geschiedkundige - keerpunten had gezégd of
verwacht, en Avat er uit ziju verwachtingen
en uitspraken tenslotte bleek geworden, rees
een figuur voor on.s op, die sleods meer (Inir
voor het bivcdc gebaar en hot gróotscho woord
heeft gehad dan voor de werkelijkheden en
voor de blijvende waarden van hét leven. Zon
men hem moeten kenschetsen, dan zou men
dit kunnen doen door hem een der meest
markante politieke avonturiers van de konte-
ringsjarpn onzer eeuw to noemen.
Het is hekend, dat het AVinston Churchill
en enkele van zijn naaste medewerkers zijn
geweest, dié dezen verwoeden wereldoorlog
hebben ontketend, omdat „Ilitler" te machtig
werd. AVat heeft deze onberaden en onverant
woordelijke politiek inlusschen voor Engeland
reeds eén rampspoedige gevolgen "gëhiid. Op het
Europcesche vasteland en Malakka ,is liet mach-,
teloos géworden; ter zee kan het zich niet
langer;heer en meestor wanen; de/dpikbopten
van Duitschland, de slagvlooi van' Japan,en.
tenslottn de luchtmaclit van deze heide .en.
Italië tezamen, hebben zoowel dén ouderlingen
samenhang van do Engclsche 'verliindingswcgcn,.
als Wan dc oudé'Britscho stëiuipurilèn'.yerstóoril.;...
Tiet voorheen zoo rijice en Irotsche imperiuin
is. thans niet langer-iu. staat, z'qii ;vei;schiUbn(l"é.
voorpóstcn. gelijktijdigvan menschenOP.mate-'
..'rb'ial./JeVyóprzieii. 'Lybië; Va.lt aan. 'Rommel/ tea; -
.prpoi"/'ojnilal. iiiiiii'' Griekenland/ wil behouden;
Malakku kómt in, Japahscho', handen én Atislva
lië, ivordt- bedreigd, omdat 'men opnieuw, 'in -•
Noord-Afrika .naar denzelfden lauwer wilde' grij-'
pen. Do Engelsclnnan leert de les kcanen van déijf;
te korten -.en, té smalren déken, waaronder uien'
zich rechts warmt, om links kou Je lijden, en"
'die de voeten bloot geelt, zoo mén zich. aan -
den hals wil beschutten. Hot is de politiek
van den huidigen Britscheri 'premier .geweest,
dio Engeland lol deze. erbarmelijke aan' de kauk-
stelling van eigen onmacht (Jieeft gevoerd.-
Beziet dien de situatie van een ander ge
zichtspunt, n.l. dit. van den zuiveren lucht-
oorlog, dan is' het .wederom' Engeland, dat meer
dan Duitschland .voor vernieling open ligt.'
Duitschland heeft' tusschen eigen territoir en
den vijand do brecdc zone der bezette lan
den; het kan evenwel starten van de Kanaal*-
kust en is-, dan vrijwel onmiddellijk boven het'
gebied van zijn* vijand. r
Neemt "men de economische aspecten van den
strijd, gelijk hij na de intrede yan Japan gewor-
don is, 'dan zijn het wederom do Britten, en
ditmaal met hen de Amerikanen, die aan het
korlstio eind trékken,, want liet economische
cn ljewapehingspotonliecl van dc asmaclilcn
en Japan is aanzienlijk veel grooler dan van
Amerika en Engeland tezamen. Hoe' moeten
Londen en AA'ashington aan" een sterker bewa1
pening kotnen dan hun tegenstanders, zoo én-/
do grondstolfen'.ön 'de werkkrachten; aan' do
zijde, der asmachten het" overvlóédigst zijn? -'
Een der., zwakste steeën der Anglo-Amori-
k'aansche positie is tenslotte de' rol, die zij-Ter
zee moeten spelen, willen zij hun vijanden het
Hoofd kunnen blijven bieden. Zij zijn aange-'.
wezen op lange maritieme verbindingen; zoowel
voor hun troepen verplaatsingen, hun wapen-
vervoer als de vocdselverzorging der Britscho
eilanden. Maar wat hebben zij te zétten te
genover het duikboot- en liet luchlwapen dér
asmachten?
Zoo slaan'wij thans vermoedelijk dicht' voor
don eindstrijd. Roosevelt aan den ccnen, Chur
chill aan den anderen kant van het grqot'o
water/worden door don catastrofaten gang Van
gebeurtenissen, die zijzelf ontketend hebben,
geconfronteerd aan een ontzettende werkelijk-;'
lioid. -Niert sleclils.-hun huidig-succes - of '-liun-
óritgoochelde falen, ook de naaste' toekomst;
der menschlieid' zar recht over hen "spreken.
dan in' andere "landen, maar hplaas beliooren-
bij deze -prachtige stèmtncn .ontzaggelijk/ stijve,
puriteinsche\ènv geharnaste lichameii. De coiï-
cert-tradilio is gro'of- bij' dé .Nederlandsche za'nj'
gers. Ook'"dit werkte tot nu toé bclémmerenil
op de ontwikkeling .yad -een Ncderlandschó
Opera. Óók liièr, hëéft deKameropera'/- c'en
niooié! taak/Jé vèrvullen.: Aan een jongo zahr/
gcr. oen ;roi."tni''eén/- gróotq/uópcra toe. te yéijq
trouwen is één.'tpstbaar./qn/^.r.oot risifio./jln
oen kleine., ópéhahvan óééuVT)^'rijf;i,is- dit,\tjsjcp -
niet zoo /groot',"Dit /zélfde'Tgéldl Voor' '"ëéiiA/rew
gis'seur, 'ee'»;'dirigent, -ëen--_dêcp^pHlld<ri?;javzejfsi
voor orkestniuSiciV /sAVarit'; óoklaan - éonf operaV/
orkest- wprdcrt^ geli^ël/ andérè'tyéiéclién, gèsbéld
als aanëéti' sy'mphoniè-orkóst;.\i;.
Zoo! heeft' de -KaTOje^|ïëri^r»j'uIsï(,„*jpo.;Jfeé|'ÏBg9-.
qiaal rin. Nedérland", Jè'èn groote! 'moóip en'toch
klcino"■'on 'bescInddea.Jtnak'.Tit Zjq ;'irióct 'cn wil
heel .ri het -.begin' en ju; hef klein „aanvangen
en op gezonde ywijzmTgrÓóièn/en ophpuvyën,
Maarzij gelóóft- aan;; haar* task- on-- hoopt -ééns
in staat téCzrjh, fipki/in, hetbuitenland>/lé.
bowijzeii, wat'.* Nederlandsche wilskracht,/, vol
harding - en ypöral '"pródpetiviteit éh; Jaléht tót;
stand kunnen''breiigéh.' T'.
(Vervolg rubriek Stadsnieuws pag.,9),-
