Zaterdag 21 Februari 1942
De Britsche kabinetswijziging
De bedrijfsgemeenschapsgedachte
BUREAU LANGE HAVEN <41 (HOEK KORTE HAVEN). J „TEL. 49100 (3 LIJNEN)
94ste Jaargang
POSTREKENING S311
No. 23018
De beteekenis van het ministerschap van
sir Stafford Cripps
Amerikaansche bijval
Luchtaanvallen op Soerabaja
en Koepang
De strijd aan het
oostelijk front
Vertwijfelde eindspurt der
9 bolsjewisten
Japansche landing
op Bali
De-Japansche landingen op
Timor -
De japansche Juchtaanval
op Port Darwin
kJapansche oorlogsschepen in
Duitsche luchtmacht in actie
Uit den zuidelijken sector
STA DSNIEÜWS
Ruim baan voor
de politie
Verplichting voor weggebruikers
om den rijweg vrij te laten
Vliegveld van Buitenzorg
gebombardeerd
Amer.ikaansche troepen op java l
De. strijd in de omgeving
van Palembang
Uit de wereld van den arbeid
Modelbed rijven - Bedrijfswedstrijden
De vernielingen in Ned.-lndlë tófil
Van-Mook in Indlë tetug
verkeer
Met het district Amsterdam
Inzenden van programma's
voor muziekuitvoeringen-
vela courant venushijnt dageHjlc», met ultrondering
van Zou- en FettJtJa^eu
Pril» tier kwartaal f2.10; franco per post 2.60
Pntfl per week; 16 et» Afzonderlijke nummert
S cta.Al»Dnnemenlen worden dagelijks mmgcuumcn
Advertentun voor he teerst volgend nummer moeien
•v66i elf uur atiu het Uurean bezorgd zijn» "«Zater
dags vóór 9 uur. Den bepaalde plaat.-* vnn
advertentiën wordt me* genuarborgd
TIJD OM TE VERDUISTEREN
Vandaag 19.03 u, - Morgen 19.0S u.
Zomoiisana morn en 8,44 u Maaiulea 8.42 u.
Maan op 11.53 uur - onder 3.03 aar
v - J DIRECTIE: Mr. H. A. M. R0ELANTS,' HOOFDREDACTEUR: M, STAVENGA
Priji der advertentiën; van l—5,rtg«H fl.6Q,
lettere regel meer m het Zatertteguumnior
315 regel» t 1.65, tedere regel tneer f 0.36, -
Reclames f 0.77 per^ -egel. - Incassokosten 5 ets;
postkwitahties 15 ets. Tarieven van advertenuèn
Lij abonnement zijn aan bet Bureau verkrijgbaar,
.Dagelijks worden tegen vooruitbetaling Klemo
Advertenties opgenomen h 0.52 t/m JS woorden,
'f0.77 t/m 25 woorden £lk vvoord meer 5 cent tot
een maximum vau 30 woorden. Voor brieven onder
letter cd udres te bevragen linrenu blad, north 10 et.
extra in rekening gebracht. 1
Donderdag# Klemo Ad\crteutiCn tot 2S woorden i
f 0.26, mna v66r 'VVoenHtlagftyond uur unn
het Bureau Worgd
'b Znturdagi: Klemc Advcrtenticn fl.Od, mdien
niet vüór VrUöugavontl U uur bezorgd.
-Po plotselinge reorganisatie -van de En
gelsche legéering wordt in Berlijn be
schouwd als een uitvloeisel van con situ
atie, dio Churchill alleen nog gelooide mees-
lei te' kunnen wenden dooi' concessies le
doen aan do oppositie.
Hij hooft er den voorkeur aan gegeven zijn
kabinet te hervormen on het niet oerst InteA
aankomen «otp een motie Yau vertrouwen,
welke"! resultaat zelfs hem niet meer zeker
scheen. Onder den drang, doe omstandigiïo-
den heeft Chuichill, een feit, waarop Ber-
lijnsche' politieke kringen -.vijzen, oen zon- 0
den bok moeten zoeken en gevonden in den
met hom nauw bevrionden lord ïieuveibröok.
Aan. den anderen kant heeft.hij ouder den-
zelfden drang zijn persoonlijken tegenstan
der,-sir Stafford Cripps, dus den vertrou-
wecsman van Statin en don ijverigsteu
1 propagandist van bolsjewistische gelachten
m de regoering opgonomon.
Volgens to Berlijn heerschendo opvatting heeft
- Cliarctiilt wellicht tactisch handig willen nm-
-ivoeuvreeren, door Cripps de leiding in het
Lagerhuis -toe te Vertrouwen, diis" hem de func
tie te geven, welker faekleeders volgens dg -be
palingen .„verplicht zijn eventueele manoeuvres
van de'Appositie tegen do regeérin'g in te dijken
en zich in zekeren zin beschermend te plaatsen
voor den minister-president. Afgewachtmoet,
naar'in Boriijn vorder verklaard woidt, worden
<if: een dergelijko poging van een der felste
critici der regeering thans haar schildknaap te
makKi, kan gelukken. In die richting heeft men
hier de grootste twijfelingen,
Zeer in liet algemeen ziet men in Berlijn
ia dq nieuwe Engelsche regecring, de twaalfde
Sedert het begin vaii den oorlog, do taaiste
pntwjjkingsmogelijkheid voon Churchill. Ver
dere politieke an strategische tegenslagen'zouden
hot nieuwe.kabinet vooronoverwinnelijke moei
lijkheden piaatsen. Om die reden trekt' bok in
Berlijn da sluipende crisis in Engeland de be
langstelling.
De Berliner Naclitsansgnbe schrijft, dat de
kabinetswijziging in Engeland èon "demonstra
tieve knieval voor liet bolsjewisme is. Churchill
die dezen oorlog Wilde" en ontketende, hooft
zich in^den storm der openbare cril'.ek achter
zijn cieaUii'eii verscholen, hen lot zondebok
gemaakt en de woestyir in gozomjen. ,Dat is,
aldus het blad, do oude democratische draai
De laffe en onmannelijke manoeuvre van een
verantwoordelijk persoon, die graag zoo iets
els ,,Fiilirer'" zou wilton.- spelen, -maar mets
meer is daif een misleidende charlatan,, begee-
rig naar macht. Churchill - heeft voor Stalin
moeten buigen. H-j heeft een agent van Moskou
in zijn eigen huis genomen
Volgens do Deutsche Allgomeine Zoituug
wordt op Ghinchills doelf radicaliseeren, de na
druk gelegd door het feit, lat hij de leiding
van bet Lagornuis, welke lot dusverre niet
alleen liet recht, maar ook do plicht van den
premier was, officieel aan Cripps heeft afge
staan. Een bolsjewist wordt met ster in West-
minster. Het blad acht liet teekent tid, dat Bea-
verhrook klaarblijkelijk heeft gewe.gerd, dozen
nieuwen koers met zijn naam te del ken. „Vcer-
tl.dagen geleden was liij nog zoo gezond,
dat hij tot minister van productie benoemd
word. Thans wordt hij, zoogenaamd zmk, weg
gestuurd naar do Voreenigde Staten, -!>i het
Britscho rijk, voor welks behoud hij eens een
eigen partij boeit opgericht, wordt overgele
verd aan do „mot het bolsjewisme besmette
linkerzijde".
Do'Lokal-Anzeiger.'verklaart, dat Churchill
door één gedachte bczictd weid: II,ij wil ziel)
voor cJo verantwoordelijkheid verbergen.
De Engelsche pers over de
kabinetswijziging
De parlementaire .correspondent van de Times
noemt' de wijzigingen 111 de Britsche regeering
eon bijdrage tot vermindering der spanning bij
"de komende Lagerlitiisdebatten en kondigt, even
als do News Chronicle, nieuwe wijzigingen in
de eerstvolgende dagen aan. Volgens do Times
juicht men vooral de toetreding van Stafford
Cripps tot hot ooriogskabinot toe. liet meest
onverwacht is de verandering in het ministerie
van oorlogsproductie.
De News Chronicle, die het nieuwe oorlogs-
kabinet een „verbetering" noemt, vreest, dat
het aftreden van Beaverbrook de wapenfabricage
zal vertragen.
Do Daily Herald, verkleaart, dat de verande
ringen niet zoo radicaal zijn als ,dc critici
verlangdemMTliurekill, die ook de portefeuille
van defensie heeft behouden, heeft zijn positie
niet vergemakkelijkt. Uit do benoeming van
Cripps maakt het blad op, dat Churchill niet
langer geregeld bezoeker van het Lagerhuis
zai zijn.
Do Daily Uerald, verklaart, dat de verande-
oorlogklcajrinct" regeeringswijzigingen noodig zijn
en dat die zeker ook zullen komen, omdat men.
„nog betere inenschen kan vinden".
Do radiocommentator Eraser heeft de toe
treding van Cripps een bizondcr voordeel ge
noemd Woordelijk zcido hij: „Cripps is* do
"exponent van bepaalde grondbeginselen in dezen
oorlog. Bij zijn terugkeer uit Moskou heeft hij
er op gewezen, dat Engeland zich een beeid
moot vormen van do gedaante der wereld na'
do overwinning en dal daartoe concrete plan
nen moeten worden' uitgóworkt._ Cripps heeft
steedsgcploit. voor medewerking der Sovcjt-
Unie bij den herbouw van Europa
Naar uit Washington gemeld wouit, is de
wijziging van het Engelsche kabinet- in hooge
officieels klingen aldaar met bijval opgenomen.
De nieuwe taaie voor lord Beaverbrook wordt
toegejuicht, daar hij grondige ervaring bezit
uit tweo oorlogsjaien ca de Britscho fouten
precies kent. Ten aanzien van de vraag of
Churckiil minister van defensie moest blijven,
verwijst men te Washington naar de omstan
digheid, dat Roosevelt opperbevelhebber van
leger en vloot is. -Ook in Groot-Briiannië
moet de meest gozaghebbendo man voor dozo
-kwesties bevoegd zijn. Men zou' derhalve teleur
gesteld geweest zijn, indien Churchill den post
van minister van. defensie bad opgegeven., De
Het Japansche hoofdkwartier maakt bekend:
Vliegtuigen van de Japansche marine hebben
lop 18 Februari een massalen aanval gedaan op
(Soerabaja, waarbij 13 Amerikaansche vliegtui-
I gen werden neergeschoten en vijf torpedojagers
[in de haven zeer zwa-e schade opliepen. Een-
I heden van de marineluchtmacht vernielden op
17 Februari bij een aanval op Koepang (Ti-
mor) twintig militaire gebouwen. Een koop-
oerder 'geldt van den linkervleugel d r CTgel-1 vaardijschip van 3000 ton werd tot zinken ge-
scho arbeidersbeweging."Do verhoogde in,loed (bracht. Japansche vlooteenheden brachten bij
uit arbeiderskringen in het kabinet heeft in, operaties in de wateren om Sumatra een vijan-
Washington sympathiek- aangedaan, doch aan delljk marinevaartuig tot z'iaken en maakten een
den anderen kant hoersèht er „een zeker on- Engelsche duikbootjagpr,; een mijnenveger, als
Tn aanvulüAg op het weermachtsbericht van
gisteren verneemt het D.N.B. van militaire
behagen over Cripps".
Naat de Britsche' berichtendienst uit Bata
via meldt, wortjt officieel bekend gemaakt,
dat -de Japanners een landing trachten uit
te voeren op Bah.
In verband niet Tie operaties in de wateren
van Bali'meldt-de Britsche berichtendienst,
'dat belangrijke installaties op Baii zijn ver
nield In afwachting van een Japansche ion- -
ding.
Demaatregelen,' die.,door'het Japansche op-[chines vormden de gebeele .aldaar gestation-
perbevel tegen.de op het Portugeësch'e'dècl van j neerde luchtmacht. Een vijandelijk hospitaalschip
Timor staande Australische en' Nederlandsche werd welbewust ontzien.
„Meer miheid en zin opoffering,
zij-de iri verband hiermede afgelegde verklaring I - l!1 .oon hoofdartikel dringt „Het Nieuws van
mede een Nederlandsch ikoopvaordijschip buit.
Bij den grooten Japanschen luchtaanval op de
grootste Australische "luchf- en vlootbasis Port
Darwin werden 26 vijandelijke vlie'gtuigcn neer
geschoten of op den bégancn grond vernield,
zoo meldt het. .hoofdkwartier van de Japansche
keizeiltjke marine.
Voorts wérden een kruiser van 6000 ton. 2 tor
pedojagers, ten tantd>»ori; ern .duikbootjager, ais-
mede negen transportschepen tot zinken gebracht
I Een andere torpedojager" wtrd zwaar beschadigd
Behalve dat zeer zware' verwoestingen warden
aangericht in de havenwerken,.vftrdtn ook han
gars, kazernes en, andere militaire ^inrichtingen
ernstig getroffen. U- j
Dê Japansche'verliezen'bedroegen slechts twee
vliegtuigen. Dé vernietigende 26„,vijandelijke ma-
troepen zijn genomen, worden in Bérfijh' met bé-
langstelllng waargenómén. De jvah Japansche
zijde in vérband hiermede afgelegde verklaring i h
wordt in, Duitsche politieke kringen vol- dün, d.a8 vall Ncderiaudscli-Indie' aan op meer
komen onaantastbaar in militair en -politiek f1 fi^/ot opoffering onder do bewoners
opzicht, zóówel als ten aanzien van het volken- ™1 Hcxlerlandsch-Iudiè, nu een aanval op
recht cieach' i Java voor du dour staai' 1
In dezelfde kringeu wijst men erop, dat En- Jf ;ee" ladlo-causerio ^nderaagavoiul m
geland overal, waar/het den strijd durft aan Nedeila.uhch- .idiè mtg sproken wees eb spro-
kji!^ ker er op, dat de weerstand, van Nederlandsch'
'n t-iré uan'io 1* n-wriiVwllari m l' Wt' Indiii gcuoter had kunnon zijn, 'indien Amerika
n 17 rWemL ff ïUnwtwhTWi Nedér 0,1 Engeland voldoende activiteit hadden be-
S hmnlae Iloül,d- Z«oals ^en thans staan, zoo zeïde
landsèhe troepen Portugeesch Timor blnnengfc moeten wij strijden met de wapens,
drongen ondanks het protest van den P°rtu- U wij' ]lebb desnoods.met de btoote
geeschen gouverneur-generaal en hebben genoemd vnïc( 4
Portugeesch gebied bezet. Sindsdien zijn onder-
noemde troepen. De Portugecsche regeering Golf VOil Benqalell
heeft, naar het schijnt, gestreefd naar een ver- I
betering van den toestand, die echter tot dus- Volgens een bericht uit DCthi iieeft da woord
ver zonder ecnigc verbetering is gebleven. Met I voeider van het Britsithe connnaudo ju Brilscb-
de vordering van de Japansche operaties op I Indie ^verklaardMot is geen geheim, dat or
Nederlandsch Timor zijn de Japansche troepen J i.eeds Japansche oorlogsschepen in do Golf
thans,komen <e~staan~voor.-de-noodzakelijkheid vau Bengalen opereorea- 4
om uit zelfverdediging dcBritsche en Nederland- j Hij zeide-vooits, dat men lanPde Jtipaustlie
sche troepen, die Portugeesch Timór bezetten, overwinningen ernstige gevolgen voor indi.
te'verdrijven. - jimoel vreezen en dat de Indische Oceaan door
„De Japansche regeering heeft volte waardee- do Japanners bedreigd zou worden, wanneer
ring voor de positie van Portugal, dat onderwar- "Birma, in hun handen zou vallen. Moeilijke
pen is geworden aan ernstige moeilijkheden door dagen slaan ons nog te wachten, aldus do
daden, die gepleegd, zijn door Groot-Brittan- j woordvoerder
nlë en Nederland met miskenning van het In- I
ternationale vertrouwen en verklaart hierbij, dat j Chlengmai in Noord-i hailand aangevallen,
zij bereid is de territoriale integriteit van Por- I Het communiqué van het Thailandsch—]a-
tugeesch Timor te verzekeren en dat zij de Ja- pansch opperbevel deelt, naar Domei uit Bang-
panscKe troepen* van genoemd gebied zal terug- 1 kok meldt, mede, dat vijandelijke vliegtuigen
trekken na .het bereiken van het doel,, dat uit I Dinsdag Chiengmal in Noord-Thaiiand hebben
zelfverdediging wordt nagestreefd, zóólang de aangevallen en zekere schade hebben aangericht.
Portugeesche regeering een peutrale houding jChiengmai is het eindpunt van uit Bangkok
handhaaft, aangezien Japan geen bedoelingen [komenden spoorweg,
heeft jegens Portugal
zijde:
Het is den bolsjewisten bekend, dat het
grootste deel van den winter voorbij is. In
een artikel in de. „Times" van den 12en
Februari werd er op gewezen, dat de wer
kelijk strenge vorsten, behalve dan in het
Noorden, niet langer dan de maand Febru-
-ari zouden duren. Daarom beproeven ,4de
bolsjewisten thans een vertwijfelde eind
spurt met telkens nieuwe massa-aanvallen
op de Duitsche linies. Deze soort gevcchts-
techniek der bolsjewisten herinnert aan de
aan verliezen zoo rijke aanvallen der of
fensieven van Broessilof der jaren I916y-
1917. Het resultaat van deze zitilooze storm-
loopen 'is steeds weer hetzelfde,,- Dc aan
vallen .loopen ie pletter op den superieuren
Duitschen afweer en veroorzaken zeer bloe
dige verliezen bij de bolsjewisten. Naar uit
het weermaüitsberjcht van heden blijkt zijn
deze verliezen ditmaal zelfs bizondei zwaar
geweest.
Naar het D.N.B, van .militaire zijde verneemt
heeft de Duitsche luchtmacht Donderdag aan
het geheelc Oostelijke front weer met formaties
gevechtsvliegtuigen, Stuka's en jagers aanvallen
ondernomen op de bolsjewisten. Troepenver
plaatsingen, ravitailleeringswegen ea verscheide
ne spoorwegen waren herhaaldelijk het doel van
effectvolle aanvallen met bommen en boordwa-
pens. Op het Schiereiland KertsJ vielen twee
groote tankwagens bestaande uit treinen ten offer
aan de Duitsche vhegers, In de bocht van de
Donetz plaatsten de vliegtuigbemanningen tref-
fers op spoorwegwerken en. verscheidene trans
porttreinen. ;Van de vijandelijke jachtvliegtuigen,
die voor den afweer van den aanval werden
gebruikt, werden er tien tijdens luchtgevechten
neergeschoten zonder dat een Duitsch vliegtuig
verloren ging. In den centralen sector -werden
94 vliegtuigen vernietigd, een aantal, vijandelijke
colonnes in schecrvluchtea-volkomen 'uiteenge,
slagen, branden veroorzaakt m verschridene ben-
zine-opslagplaatsen 'en op een vliegveld drie
vliegtuigen op den grond vernield. Op een be
langrijk overlaadstatlon en in een stad, d'i sterk
met troepen was bezet, werden effectvolle tref
fers geplaatst. Tijdens luchtgevechten schoten
Duitsche jagers nog vier vliegtuigen der bolsje-
rvistcn neer.
Op 18 Februari trachtten de bolsjewisten de
plaatselijke Duitsche-aanvallen aan h'ct "uiterste
Zuiden van Bet front tot staan te brengen dopr
hevigen tegenstand en tegenaanvallen. De Duit
sche troepen braken' hel 'Vijandelijke* verzet en
sloegen alle tegenaanvallen af. Zij wonnen-op
nieuw terrein, des avonds hadden zij een be
langrijk plateau en verscheidene "'plaatsen geno
men. Op één plaats alleen al verloren de bols
jewisten meer dan 1000 man aan dooden. De
Duitschers maakten 150 gevangenen en verover
den verschelden stukken geschut.
De Australische verliezen op Malakka.
Volgens een Reuterbericht-uit Canberra heeft
de Australische minister van ootlog Forde mede
gedeeld, dat 18.231 man van de Australische
empirt-strijdkrachten, die op Malakka en Singa
pore streden, als verloren beschouwd kunnen
yorden,
Hel Japnnscho hoofdkwartier hqèftmedege-1
decld, dat Japansche legervliegtuigen, die bo-j
ven Sumatra on .Java operecren, gisteren het
vliegveld Buitenzorg hebben aangevallen. 7e-
ven en twintig Amerikaansche en Nederlandsche J
vliegtuigen werden neergeschoten of op den]
grond vernield. Do Japansclie vliegtuigen le- j
den geen enkel verlies.
De Amerikaansche berichtendienst publiceert f
een bericht, volgens hetwelk buitenlandsclie
troepen op Java zijn aangekomen, In dit be
richt wordt gezegd,' dat onder deze troepen
zich ook „een klein aantal Nooid-Amerikaanscbo
soldaten" bevindt.
Volgens een Domei-bericht'hebben de Japnn-
„Aan bedrijven, in welke de gedachte
der nalionaal-socialistische hedujfsgemeen-
schap in den zin van de wet tot legelmg
van den nationalen arbeid,' en in den
geest -<-an het Duitsche arbeidsfront, door
den leider, van het bedrijf en zijn per
soneel op de volledigste, wijze verwezenlijkt
is, kan de onderscheiding van „nationaal-
socialistisch modelbedrijp; vsordt verleend"
Aldus luidt de aanhef - van *dc verordening
[van den Fuluer, van 29 Augustus 1936, waar
mede het merkwaardige verschijnsel der jaar-
lijksche bedrijfswedstrijden zijn intiedo heeft
sche valschermtroepen, die in de omgeving van gedaan in hel Duitsche bedrijfsleven. Do Neder-
Palembang zijn neergekomen, de ten Westen I iander, die voor. bet' eerst in deze wereld
van Palembang gelegen olieraffinaderij' geheel wordt binnengevoerd, vraagt dadelijk naar het
bezet. Zij hebben thans het contact inet.de Ja- [dool: Verhooging van de .productie in ooriogs-
pansche luchtlandingstroepen hersteld. De olie-[tijd? Ongetwijfeld is dit een dor onmiddellijke
ïaffmaderij in het Oostelijke deel staat in lichter- resultaten, eu is sinds 1930 de janr!i|kbche
laaie, daar de terugkeerende vijand deze* kiaaf- productie belangrijk gestegen. Maar wie dapper
blijkelijk in brand heeft gestoken. r j speurt en let op do criteria die voor het
j verleenen van de bronzen piaqnelto en hot
7Berichten van do-Times uit Batavia, die maar het bereiken van een.min of meer tijdo-
weergogeven worden door Svenska Dagbladet, lijko productie-stijging. Voor het verleenen dezer
spreken over de, naar gezegd wordt, '„gewei- onderscheiding geldt immers niet alleen, ja
ilige" vernielingen, die de autoriteiten in Ned.- zelfs niet in hoofdzaak, do productie win het
Inciiu hebben aangericht. De Times noemt het bedrijf, maar geldt vóór alles do mate, waarin
vernielingswerk iets „bewonderenswaardigs". Al alle in het .bedrijf aanwezige krachten tot hun
ieen in de olieindustrio van Ned.-Indio zijn j juistea en vollcdigen inzet zijn gebracht; geldt
waarden tot een bedrag „van ruim 1142 mil-j in de eerste plaats do mate, waarin de. geest
lioen pond vernield. Ruim 60 pCt. van de I der bedrijfsgemeonscbap werkelijk leeft. Dit
Ned.-Indische olie -kwam van de productie op j blijkt ook hieruit, dat de eerste jaren voorat
Sumatra. Derhalve is'het verlies van Palenv j de kleine bedrijven werden onderscheiden, met
bang, het, groote 'oliecentrum van Sumatra, I de eore-titel, waarnaar de,- grootste concerns,
van de grootste boteekénis. Rond 22 pCt. der j met voorbeeldige sociale en hygiënische in-
olieproductie kwam uit Ned.-Bornco, vooral van j richtingen in den aanvang tevergeefs streefden.
Balikpapan' en 'Tamkan. Ook dezo gebieden j Zoo word in de Bcrlijnscho binnenstad een
zjjn, zooals men weet, door de Japanners bo; j klein slagersbedrijf, met slechts 5 man per-
zet. De beide eenjgo oiicdistrictcn, die nog soneel, uitverkoren boven een aantal goed in-
niet door de Japanners, bezet zijn, Java en [gerichte grootLeJrijven.
Madóera, produceerden vroeger, near do Ti-j Eerst langzamerhand, naarmate de bedrijfs-
mes schrijft, slechts 10 *pCt. der Ned.-lndi- j gomeenschapsgedachto verder doorwerkte, kon-
sclie olie.
den ook grootero bedrijven in aanmerking kp
men. Dé reden daarvan is duidelijk. Immers
do bedrijfsgemeensohap is niet een organisa
torische maatregel, maar-een gemeenschap yan
Luitenant-gouverneur-gcneraal Van Mook is 1 menschen,. tezamen gesmeed door do belevenis
-.-a-Ona een vrij langdurig bezoek aan, de Vereenigde j van den 'gemecnschappelijken atbeid in een
benoeming .van Slnffoid Cripps is mot belang- j Staten en daarna een kort opontbood in 'Austra- j zalfde bedrijf, sterk beïnvloed bovendien door
stelling ontvangen, daar bij als de woord-[lië, in Nederlandsch-Indië teruggekeerd. do mato, waarin do bedrijfsleider werkelijk
in staat is ecu leider, niet alleen van een
bedrijf, maar van menschen, te zijn. En deze
geest kan in de groote bedrijven eerst veel
langzamer doorn erken dan- in de. kleine.
Het zal geen verwondering wekken,, dat juist
door dezen ucdstnjd in sociale verbelenngcu en
samenleving, tiet DA.F. eerst lecht tot do
bedrijven kon doordringen en tevens in de
gelegenheid kwam, do bedrijfsleiding te toetsen
aan do mate, waarin de jiusie geest in het
bediijt heerschlc. liet is juist de gemecnseliaps
zin'van de bednjfsleiding, voorman on perso
neel, welke, omgezet in daden van sociale
zorg en sociale rechtvaardigheid, de inzet van
nlta krachten \oor do prpduclie en voor het
welzijnvan deze cel van het vofelichanrn
tot een vreugde maakt.
Inhoud en vorm
Zien wij do bcdnjfsgemecnschap zoo, dan
wordt bet ons ook bewust, dat deze geest van
kameraadschap tusschen leiding en-geleiden, "dit
socialistische geiijkheidsbesef van „kameradern-
in-den-nrbeid" mot erkenning en waardeènng
van overigens mogelijke «schillen, wel een
typische karaktertrek der nooutclijke volken
is. Het zal moeilijk zijn zich in Latijasche lan
den b.v, een naar ons inzicht goede bediijfs-
gamecnsclinp in te denken. Jn de beleving der
socialistische gemeenschap-gedachte, gepaard
aan waardeering voor de krachtig ontwikkelde
persoonlijkheid, ligt een der karaktertrekken
van het nationaal-socinlismo, dat dit van het
fascisme onderscheidt, liet eeiste is altijd op
den-inhoud, het tweede op den vorm gericht.
Maar kefiren wij weer tot de bedrijfswedstrij
den terug. Het deelnemen daaraan is volstrekt
vrijwillig, in den aanvang waren slechts be
trekkelijk weinig bedrijven beieid zich hiervoor
in te spafmen. Jaar na jaar echter neemt het
aantal deelnemers toe, naarmate de resultaten
duidelijker, merkbaar woiden. Want dit is wel
het allervoornaamste resultaat geweest, dat in
ieder bedrijf de leiding en iiet personeel, man
voor man, zich lieefft ingezet de sociale -voor
zorg tot het hopast mogelijke op ie voeren
en er het juiste ,p3>ruik van te maken. Het ge
volg is dan ook, 'dat de bedrijven, die tot model-
bodrijvon zijn uitverkoren, in "liun bedrijfstak
ook gemeenlijk aan dé spits blijven en aldus
oen blijvend voorbeeld«Sn een blijvende prikkel
voor hun omgeving zijn.
Do Duitsche politie in het bezette Neder
landsche gebied deelt mede:
in bepaalde gevallen is liet noodzakelijk, dat
de jiohtie zoo snot mogelijk door de straten
rijdt. Dergelijke gevallen doen zich vooral voor,
indien eigens een algemeen gevaar moet wor
den afgewend. Een snel vooruitkomen tijdons
druk verkeer is slechts mogelijk, indien alle
overige .Weggebruikers In dergelijke gevallen af
stand doon van hun persoonlij ko voorrechten en
den rijweg onmiddellijk voor oon ongehinderd
snel passeeren van de politie vrijlaten, in
ziende dal hot algemeen belang móet gaan
liet belang van den enkeling. De ver
plichting-daartoe is*'vastgelegd in de veiorde-,
ning vooi het verkeer op den weg voor het
bezette Nederlandsche gebied van 8 October
1941 in ao-tikel 41 ten3. fn deze wettelijke
bepaling, die klaarblijkelijk nog niet voldoende
aan de bevolking' -bekend is, wordt duidetjjk
gezegd, dat ieder weggebruiker reeds bij ,de
nadering van een politievoertuig, dat zich iri.
het bovengenoemde geval door eon bizónder
signaal kenbaar maakt, onmiddellijk door sterk
naar rechte' uitwijken «en stóppen tot het po
litievoertuig voorbij is, den rijweg moet vrij-,
maken Het geluidsignaai, dat gegeven wordt,
bestaat uit een opeenvolging van enkele tonen
(accoord) die zoo iu'ul zijn, dat zij door een
iedor gehoord moeten worden. Een uitvlucht,
dat iemand dit zeer luide signaal niet ge
hoord heeft, kan met aanvaard worden. Er
zjj op 'gewezen, dat degene, die bij het klin
ken van het signaal niet onmiddellijk den rij
weg heett vrijgemaakt, indien hij daardoor een
ongeluk krijgt, op geen schadevergoeding kan.
rekenen en bovendien nog wegens overtreding
van de bestaande verkoersveroxdening wordt ge
straft. Alle politieambtenaren in liet bezette
Nederlandsche gebied hebben opdracht zeer
nauwkeurig toe te zien op de naleving van
dit in liet algemeen beiang gegeven voorschrift.
De verplichting tot stoppen geld vanzelfsprekend
ook voor tramwagens.
"Niet alleen voor de Duitsche, ook voor de
gemeentelijke politie moet als hot poiitiosignaal
weerklinkt, ruim baan worden gemaakt.
-
Automatisch telefoon-
Van'Maandag 23 Februari 's morgens 8 uur
af kunnen aangeslotenen op een geautoma
tiseerd telefoonnet m h'et district Rotter- v
dam zonder tusschenkonist van de tele-
'foniste zelf een aansluiting tot stand brengen
met een aangeslotene op een geautomati
seerd net. in het district Amsterdam.
Alleen de netten van Rotterdam (stad)
Schiedam en Gorincliem bieden deze moge
lijkheid nog met. Aangeslotenen daarop die
nen voor gesprekken met het district Am
sterdam voorloopig nog de tuschenkomst in
te roepen van de telefoniste.
In omgekeerde richting, dus'van de geauto
matiseerde netten in het district Amsterdam
uit, is eveneens automatisch verkeer met
de geautomatiseerde netten in het district
Rotterdam mogelijk. Daarbij is alleen 3o-
rinchem uitgezonderd. Voor inkomend auto
matisch verkeer uit het district Amsterdam
is Rotterdam (stpd) dus wel toegankelijk.
Of een net tot het district Amsterdam óf Rot
terdam behoort is gemakkelijk na te slaan in
de naamlijst voor den interlocalen telefoondienst,
waarin bij elke is aangegeven" tot welk
district zij behoort en wat haar netnummer is.
Ontbreken deze bizonderheden, dan is die plaats
niet automatisch te bereiken.
Om een automatische verbinding tot stand te
brengen tusschen twee plaatsen moet eerst het
netnummer gekozen worden van de plaats waar
de op te roepen abonné woont en daarna diens
eigen nummer. Daarbij moet goed gelet worden
op de beide kiestonen, die aangeven, wanneer
met kiezlh kan worden begonnen. i
De kosten der automatisch tot stand gebrach
te verbindingen worden in veelvouden van lo
cale gesprekseenheden automatisch geregistreerd
en, in één totaal met de locale gesprekkosten op
de telefoonrekening vermeld.
De abonné's te.Schiedam kunnen dus voor
loopig nog niet zelfstandig een aangeslotene te
Amsterdam bereiken; wel omgekeerd.
- Het departement van volksvoorlichting en
kunsten wijst er op, dat de programma's voor
muziekuitvoeringen minstens drie weken voor
de uitvoering plaats heeft, dienen té worden in
gezonden, Dit geldt niet alleen voor de ern
stige muziek, doch oolc- voor de lichte, zoodat
amusementsvereenigingen eveneens aan deze be
palingen zijn onderworpen. De berocps-amuse-
mentsgezelschappen kunnen volstaan met het in
zenden. van het répertoire, waarbij er nog eens
op wordtt gewezen, dat het uitvoeren van mu
ziek van Engelsche, Amerikaansche, Russische
en Poolsche componisten en/of bewerkers, uit
gezonderd Chopin, onder de huidige omstandig
heden niet is toegestaan. Voor Hawaiï-ensem-
bles geldt de Bepaling, dat oorspronkelijke me
lodieën op het programma kunnen blijven, nuts
hét geen Engelsche en Amerikaansche bewerkin
gen zijn. Hetzelfde geldt voor Zuid-AFrikaansche
liedjes van Nederlandschen oorsprong.
Ten slotte dient er de aandacht op te worden
gevestigd, dat in de programma's de namen der
solisten en componisten of bewerkers moeten
staan vermeld met voornamen of voorletters.
Door het weglaten van deze gegevens kan ver
traging in het nadeel van de uitvoering ont
staan. V
«s f
Luimen in hef slraatniakcrsbedrijf.
In' aansluiting met zijn oveieenkomstige be-
seJxikking inzake liet bouwbedrijf, beeft het col
lege van rijksbemiddelaars thans ook in liet
strafümakersbedrijE minmmmloonen van 40 cent
per uu (voor de geoefenden) en 37 cent peg
uur (voor de ongeschoolden) vastgesteld.
(Vervolg rubriek Stadsnieuws pag. 2).