De wereld in afwachting i Vrijdag 27 tart 1942 De luisterbijdrage -verhoogd -. 94ste jaargang No. 23047 Buitenlandsch - weekoverzicht Australië of Britsch-lndië? Sofia en Ankara De bedreig ing van Britsch, ïndie Verlies der Andamanen nieuwe tegenslag Gemeenschapszin Van f 9.-~ tot f 12.— per jaar. De omroep vordert groote bedragen Churchill ziet geen eind van den tegenspoed Critiek dreigt over de schreef te gaan De toestand in Birma wordt ernstiger Zuid Libye is vrij van vijanden Von Papen te Berlijn De economische aspec- ten van dezen oorlog Rede van mr. M. M. Rost van Tonningen Bricschè -aanvallen op' bezet Fransch gebied Koning Gustaafs toestand bevredigend ücïc courant vewclüjnt dn^cHjkt, met uitomdcciog vfln. Zoo- en Feestdagen. Prijs per kwartual t'2.10; franco j»er post 2.60. Prijs per .week: 16 ets. Af/.oudcrlijko nummers 5 ets.'Aboimementen wonleu dagelijks aaxtgenouicn Advertentitn voor liet eerstvolgend nummer inoefen vóór elf uur nno bet lluretio bc?orgd v.ijn, Zater dag* vóór 9 uur. Keu libpnaUlt: plant* van fidvpttcuticn ivordt nfe? peu-aar borg tl. TIJD OM TE VEROUISYE55ËN Vandocg 20,04 u, Horgen 20.05 u. ZonwDoan? mo- ;n 28 uur Maan op 5,35 uur - onder 15,24 uur SCHIEDAMSCHE COURANT BUREAU LANCE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL. 69300 <3 1!|MEN) DIREGTiE: Mr. H. A, M. R0ELANTS, HOOFDREDACTEUR: M, STAVENGA POSTB.EKEmUG £311 Prijs der advertentiën: van ,1—5 regels f 1.60, iadere regel meer f0.3l; in het Zuterdognummer 1—S regels i 1,03. iedere regel meer f 0.36. Reclames 1*0.77'per regel. Incassokosten 5 ets; pofltkmtantics 15 ets. Tarieven van advertcntlcu hij abonnement rijn «an liet Harcmi verkrijgbaar. Dagelijks worden icgeti. vooruitbetalingKleine Advertenties opgenomen n f0.52 t/m 15 woorden, f0.77 t/m 25 woorden. Elk woord meer 3 cent tot een maximum van 30 woorden. Voor brieven onder* letter of adres tc bevragen Bureau blad, wordt 10 et. extra in rekeuing gebracht 's Woentdugs: Kleine Advcrtenticn tot J5 wuoiden fo.26. mits vóór Dlnsdiignvoud 0 illtr "«O bet Bureau bezorgd. Zaterdags: Kleine Advcrtenticn fl.03, iudien niet vóór Vrijdagavond (5 uur bezorgd. Niets is wellicht voor do ménschlicid zoo moeilijk to doorworstelen als ccn periode van. overgang en kentering. Allereerst is or de oorlog 'op 'zichzelf, om. dit tie hewijzen, doch nog zwaarder dan de stormvlagen der gro'ote on- dcrncmingen en offensieven, waarin alles, wat zenuwen bezit, gespannen is, zijn du wéken van wat men zou kunnen noemen „stnilogischo windstilte",' van voorbereiding. Men voelt den do dreiging van het onbekende in de atmosfeer tangen, put zich uit in allorloi verondorslclliri- goh, teneinde .ecnige houvast voor zijn zoekend vol's land tc ,h ebben en wordt- inlnsschen, zoo vol tegenslrijdighedpn is nu eenmaal onze natuur, door zijn ongeduld verteerd. Liever -ziet men oen nieuwe catastrofe.losbarsten, dan dat liet benauwde afwachten zich zou rekken. '•In zulk* een overgangs- en kontcringstijd Schijnt de wereld lliaus opnieuw te verkeeren. De snelle overrompeling van A'ederlandsch-Indië heeft blijkbaar de. Japanners ertoe v genoopt, hun krachten te hergToepeoron, alvorens zij een volgend krijgsfeit van beteokenis .kiiniién gaafS ovornemcii. Mogelijk is het ook,dat zij iu hun j openings-opèraties' tegen Niémv-Gumea en-Noord Australië Veertigen tegenslag hebben oiiderveh- den, gelijk die 'bij ondernemingen op zulk <?en tnlgébreidér schaal niet immer is, 'te voorkó men. De Japanschjo bewegingen ton .opzichte van Birma en Dritscb-Indië blijven zich even eens in bet stadium van de voorbereidingen honden, al mogen de Japansdie vorderingen iu Birma niet. ivorden onderschat, on moet inen ook bet feil van boteekenis achten dal da eilan dengroep der Andamanen. .in de Dolf van Bengalen, als voorpost tegen Ceylon en Madras, van Brilscli. iu Japansch bozit is overgegaan. -Maar hij dit alles, welk detaillistisch belang het overigens ook moge bezitten, blijft de vraag open: Wint zal do volgcutle Japanse lie' 'zet op het' internationale schaakbord zijn? Want Nip pon heeft ziclh in dit opzicht nog niet dui delijk vastgelegd. liet 'kan Australië wezen, dat onder zijn nieuwen bevelvoerder, Mac Ar thur, den slag zal moeten opvangen; ook Britsch-liulië, parol aan de Engolsch'e rijks kroon, zou in hel gedrang kunnen komenten slotte rest. dc mogelijkheid, dat do Japanschë strijdkrachten naar béide zijden gelijktijdig hun greep wagen; om door het omverhalen yan de beide'1 hooftlzuilen van liet. Empire dezen trot- sclicn bouw, gelijk Simson dat met den Dagon- lenipei der Filistijnen deed, met één inspan ning inyc-n le. doen storten. Het Europeesche Oostfront Ileeren wij onze aandacht van de slrijdloo- imelen in hét. ..gebied.van Oost-Azië af, dan is bet. hot Enropoesche OoSIfront, hetwelk in luui plaats de gedachten tof. zicli trekt, til Oost- Europa hangt bet'minder vim menschen en hun insnummigeii, dan wel van de. geweldige krach- ten der aaluur af, welke de onze zoo ver le boven gaan, of de tiliihenkainp wederom fel zal oplaaiendanwel. nog eeni'gen tijd zal moeten rioorsinoulen.- De Eiibrer beeft onlangs verklaard, dat de Russische u'inlev ditmaal strenger on langduriger is geweest, dair siitds 140 jaar. het geval was, hetgeen dus 'zeggen wil dat Napoleon minder Inet den tegenslag van vorst en sneeuw van doen hoeft gehad, dan hijzelf. Desondanks is de Dtrilsche,tocht naar Mos kou lot op heden gunstiger vorloopen dun die van den vermaarden Coraicann, hetgeen o.a. uanfoon.l,- dat. or tusschen toen on nu heel wat veranderd is, zoowel in de middelen, waar mee men elkander hekampl, als. in de slralcgië, welke men daarbij aanwendt. Maar, boe lang hot barre klimaat ginds ook. zijn woord moge meespreken, het zal nu tpch .niet zoo heel .lang nicer kunnen duren,..of. de.sloppen van Oost-Europa leveren wéder een vasten bodem voor dé bewegingen der gemechaniseerde wa pens op, De vraag dringt zich. naar vovgn, wat wjj dan ginds' te.Nzieil' zpl/lea; krijgen? Vrij algemeen wordt verondersteld, dat liet .nieuwe offensief,,door belangrijke bevriende strij'dfcraoh- len zal worden ondersteund. De linnen en de Spanjaarden zullen vermoedolijk geen gro'o- ler bijdrage tot den strijd kunnenleveren, dun lot op lieden hét geval is geweest; beide volken hebben ineen voorafgaanden - oorlog reeds zóóveel bloed verloren, dat hun de nood zaak is opgelegd, zich verder te ontzien. .De Roemenenhamen ook reeds I vpriaf den -BSsten Juni van. lietvorige jaar volledig aandeel aan do' worsteling; - anders eclifer was' ihèlv met de Hongaren en vooral met do Bulgaren ge steld.- Men zou, ovor dozen sprekende, wel licht eerder over een symbolische dan een practischo deelname aan den strijd kunnen reppen. De positiekeuze van Sofia, hè', vorige jaar, ging trouwens gepaard, gelijk men zich herinneren zal, niet bedenkelijke geruchten in zake Turkije. Gevreesd werd destijds, dat zoo het Bulgaars'cho zwaard (onvolle uit de scheede ging, ook' bot Tnrksche zich als irt eeu flils zou ontblooten. Echter is op dezo spanning toen de opluchting van eon before Tnrksch- Dulgaarsche verstandhouding gevolgd, en het is niet uitgesloten to achten, dat'het bezoek netgeen dc Bulgnarsche koning Boris in dc afgeloopen week aan Hitier, Gëring en Rib- benlrop heeft gebracht, inderdaad in verband moet worden gebracht mot c'c'n vergroote Bul- gaarsche militaire inspanning. Hot staat wel buiten kijf vast, dal. rnëu in Londen en Washington niet ongaarne zou zien, dat Ankara en Sofia omtrent deze aangelegen heden in ernstig krakeel zouden geraken, met tenslotte de Turken." als nieuw hulpvolk, in gevoegd in' het Anglo-Amenkaans'che frout. "De tegenovergestelde eventualiteit;- n.l. dat' dcTur ken',;: met hun oude Duitsclie wapenmakkers opnieuw schouder, aan schouder zouden gaan, zou voor hen' min dér rooskleurig wezen, aan gezien' dan zoowel de KaukasuS, als Syrië en de overige Arabische landen, ouder een nieuwen druk zouden komen .te liggen. Men heeft nu' in Anglo-Amérikaausche krin gen de geruchten,, oyer een wapenbroedersehap met de Turken laten verstommen. Daarvoor in de plaats vertelt men thans gaarne,dat zoo wol Japan, door middel van het Vatieaan, als Turkije, op'vrede zouden aansturen, laatstge noemd land danvermoedelijk gedreven door zijn beduchtheid, nogeens midden in een nieu wen draaikolk van krijgsrumoer Ie zullen ge- rake^. Ta Berlijn trekt men, bij liet aanhooren van dezo geruchten, dc schouders op. Men 'is er zich vyn zijn kracht bewust en weet, dal.de leidende Duitsclie kringen ook thans weder nietszullen hebben verzuimd, om de nieuwe oorlogsperiode, welke komende is, tot een suc ces' te maken. Men Averkt er, zoolang het dag is, in het besef dat-niét het goud of do wel sprekendheid, maar do arbeid ea deze alleen 'den lauwer zal wegdragen.' De arbeid wordt dan, ook, ovoral in ons werelddeel waar, hél Duitsclie prganisalievcrmogen thans de. leiding hééft, volgens nieuwe denkbeelden tot ontwik keling gebracht, lïeh naarstig wérkend con tinent, zal zoowel dc zenuwspanning van do afwachting, ,alsden jhoogth'uk.van een ïiiouw Offensief, energiek weten Ie-dóórstaan.; Naar .„United Press" meldt, zouden do voorstellen van sir Stafford Cripps aan de Britsch-lndische partijleiders door dczeti „zonder geestdrift" -zijn ontvangen. Verder wordt uil Ncw-Delhi bericht; dal Cripps vandaag Gondii) zal. ontmoblcn. la New-Delbi heeft bovendien een. ge heime zitting van den l'ndischen staatsraad plauls gehad, lrij vvelko golegenlieid generaal Wavoll con verklaring over de verdediging van Indië heeft afgelegd. Naar Domei meldt, verklaart men'in Japan- scbe militairekrm'gen, dat de bezetting van Port Blair, door do Japanners de eerste stap op den weg naar verovering van don Indisclien Oceaan is. De Andamanen vormen do oenige hindernis tusschen M.alakka, Ceylon en Britsch- Jmlië. De geslaagde landing van-Japansclie strijd krachten op dn eilanden der Andamanen wordt door de Japansclie bladen als'een operatie vim vér 'strékkende betcek'enis,- zeergroot, opge-' ipakl gepulilieeerd. De i.blnden. sctirijven eon- stemmig, dat doze operatie, hot oenige juiste en verstaanbare- antwoord isb'op liet intrigcerendo spel van Cripps in dniMë/'-en wijzen er .vervol- gens op, dat door 'do verovoriag van de Ahda- manen do druk: op Indiö ,- aanmerkelijk is ver zwaard, Engehmds -zorgeii om zijn kroonko lonie' Indië zullen hiermee' dus aanzienlijk stij- ,gc'ii: Hot bozitvandeze';eilanden is voor de verdere operaties in de gr>I£van Bengalen on in den geheelen Indisclien Obejiah"van beslissen de beteekenis.' Do eerste buitenpost vaii Britsch-lndië is daarmee reeds in Japansclie handen gevallen. DO Brifsclie minister vaa-kidtonlatidsclie za.' "ken Eden, heeft in liet'Lagei'luiis liot verlies van do Andamanen bevesfigd, waarbij blij: sprak over het „terugtrekken" van liet kleine garni- zoea"! De conservatief- Herbert,' Williams ver klaarde daarop, dat. dit een zeer ernstige toe- stand deed ontstaaii. Hij wenschto do verzeke ring te -krijgen; dat „dit nieuwe en vreeselijkc gevaar voor Indië", op behoorlijke wijze het hoofd zou worden geboden. Edon antwoordde: „Ik kan daarover in bot openbaar niets zeggen.Ik heb alleen een bicioto me'dedeeling van de feiten gegeven en kan -niet verder gaan". .Naar wij vernemen hoéft; de -Nederlundsdlo Bank te Amsterdam aan Winterhulp Neder land een gift van f 50.000 doen tockomon. Ook door dit. bedrag zaL Winterhulp Nederland in de gelegenheid, zijii rin velo ;gezfijion do -rrcugde van-do nieuwe lento te".brengoii.' ln.de warcniiuizcn té Zwaag (N.-H.j wordt óp Üet oogenbiik een nieuwe groente gekweekt, n.l, de koolrabi, een groente waarvan alles gegeten ka» worden. De knol is gelijk aan koolraap, ter- de stelen en het blad smaakt naar kool, Rvitj. 1* dc warenhuizen uitplanten van deze. nieuwe groente-plantjes. - - V.P.B.-Polygoon-Kuiper-m) Do luisterbijdrage, die door- de P.T.T. wordt gevorderd van allen, die een luislcr- vergunning hebben, zal met ingang van 1 Mei a.s, worden verhoogd van ;f 0.75 tot f 1.— per maand. -Dat komt" dus neer op eonbijdrage van f 12 per, - jaar, al zal deze over' 1942 nog f 11 bedragen, n.l. do eerste 4 maanden f 0.75 'en do laat ste 8-maanden.,f 1. - - - Voor de aangeslotenen hij de lladio Cen trales is een gunstige uitzondering 'ge maakt 1 Noor hen zal het abonnementsgeld worden verminderd mét het. zelfde bedrag, waarmoe dé. luisterbijdrage wordt, vermeer derd. Tot nu toe betaalde een aangeslo tene op het net van de-Radio Centrale f 18 abonnemeenlsgeld per jaar nn f 9 luisterbijdragemét ingang van T Mei wordt" dat resp. f 15 en f 12. De directeur-generaal van dén Ne tl. Om roep, dr. ir. IV. Af Herweijer, heeft do ver- hooging vafi- de luisterbijdrage uitvoerig ge motiveerd. Vroeger bestond hier te iandc liet systeem van de vrijwillige;bijdragen,! dat- -zeeronbil lijk werSctó, -.limSat'' IvèlW* zich7-:'aaityi-litin:i' Vér:' plichting onttrokken. De verschillende vcreeni- gingen genoten zeer aanzieniijkè -haten lilt dp oxploilatie van -dé óihroepbladon. 1,1:.;, In April.. 19,10 ...werd door-don toenjnaii^Oh- minister van .waterstaat eeu wetsontwerp" in- godiend om-,te komen tot oen verplichte luis terbijdrage, -maar dat ontwerp heeft-"'hét; niet tot wet gébracht. •Het óyotigr- jaar is- -toch -dés vorpliclite luis terbijdrage, rihgëv.oerdjXdicgedeeltelijkten. góede yaiv don I^.T.T.-dicnst ón 'gedeeltelijk teu gcode van. dén Ncd.-Omvoëp;,:konit.'De l'.Ï.T,zorgt vooi' .-dó iiëhders endc gbhcele tecliniscJie outillage zij hóeft het héiieér over de 'Radio Contraïës en. bekostigt ook lieDwefenschappelijk Qnderzp'ékingswerk op het gebied van ile ra dio, oïa.'Ópok voor rvat de televisie belréft. Do Ned. Öihrdép is belast met 'uló eigen- Iijke: uitzendingen./ ;-/"/-/- Do. inkomsten uit;- do luisterbijdrage het progriunmahlad levéit. goon winst en geen. vér- li(» op zijnonloeréikend voor een be- hoorlükcL'éxplonatïè van het goliëélé omroep bedrijf:*' 1 De onkosten 'ó/-: RekOsligd:; moateilNo/af rvordon liet gebruik van do twlm/ middcl-gplf'zeddeTS,' Hilversum 1 en IIon 'dp.'tiUrakóftegöltzeuder, die iii 1 hoófd- ziiak uitzeiidt .voór .Oóst-Azië en voor het" pres tige van. Nederland; iri. dénvreemde Van/ groot belang is. De Radio Contrales^ zulten gecentraliseerd worden tof écn uil een centraal'.punt geleid bedrijf. Dègelicole ladio omtopp. zal, innnt.-sócia- lislischen "geest wórden opgebouwd, De 'steeds voortschrijdende tóchnlck vordert, dal. .snel woisjt afgesohrovon. - Do Ned. Omroep .heelt oen staf van onge veer 900 .personen. Dat lijkt vool, maar wil men het- goheoie terrein, waarop de onrtoep zich beweegt; bestrijkeri, dan TB een uitge breid personeel /npödig. Bijdó vroegere om- roepvercenigingen doniineerde de administratie; nu ligt bij 'dó Ned. Omroep, iiet zwaarlëpnnt bij dc progiamma's, dus bij de kunstcmw De salarissen en sociale voorzieningen voor het personeel zijn verbeterd; die waren hij en kele omroepvereonigiugen heel slcclil. Door viermaal per week een der groole, vrije symphonic-orkeslon voor de microfoon' van den Ned.Omroep te talen spelefi, steunt deze organisatie de orkoslcn. De kunstenaars, die aan den. omroqp los meewerken, worden goed betaald. Aan lipnorarla geeft de Ned. Omroep per jaar moor dan een millioon uitri Via de auteursrechten genieten de schéppen de kunstenaars bovendien nog inkomsten van de radio. Voor wio van de oude omroepveréeuigingen niet kondon worden overgenomen, is een wacht- gnldrégeling getroffen. Eén van de noodzakelijke voorzieningen,- die, zoodra de mnteriaalpositio is verbeterd, nu»et 'worden getroffen, is het slichten van. oen centraal oniroepgebonw te Hilversum. Hét bo- drijf is thans in verscheidene gehouwen 'on dergebracht. Voor fl per maand wordt door den Ned. Omroep veel geboden op" het..gebied van voor lichting; en ontspanning. '.Hoog.--is. die bijdrage voor dc luisteraars nog 'niet, als men be denkt, wat men daarvoor krijgt en dat de fbijdrage in Duitschland f 18 -per jaar is! Het aantal luisteraars bijna 1A mlllioen Do -directeur-generaal van de P.T.T., ir. W. L.; Z. van der Vegte, deelde mee, dat do stijging van hel. aantal luisteraars den Iaat- .sten tijd geremdwordt door hef gebrek aan radiotoestellen; eeir vecrschijnsel, dat zich ovoral in de wereld,ook in Engeland en Amerika, voordopt. Ér zal echter naar gestreefd wor den de Radio Centrales zooveel mogelijk to helpen om nieuwe aansluitingen tot stand te kunnen brengen. Do vrijstelliiig van liet betalen dor luister bijdrage voor personen met zeer weinig in komsten, blijft gehandhaafd. Hot. maximum aan tal vrjjstellingen magdó- 10 pet. van liet totaal aantal luisteraars, niet overschrij den. Maar die limiet Is nog niet bereikt. Er wordt, een nieuw zegel van fl aan gemaakt, dat van '1 Mei af gebruikt zal moe ten worden. .Enkele luisteraars hebben reeds -Imn bij drage voor hel gohcelo jaar, n.l. f9 betaald; dat bedrag zat nog met 2 gecomplelecrd möotcn worden. \Ilet aantal uitgeioikto luisjervcrgunningen be draagt ongeveer 1.450.000; op de Radio Cen trales zijn in den lando 265.000 aansluitingen. Tot voor kort stoog Uot 'aantal luisteraars nog mét 10.000, 'pér maand. Ér is overwogen bij het bepalenvan de luisterbijdrage u-kening to honden .met don welstand van den betrokkene, zooals ook hij do belastingheffing geschiedt. Men is echter tot do conclusie gekomen, dat aan dat systeem gvooto bezwaren zijn verbonden. Iemand die een brief verzendt Of een telefoon aanschaft, betaalt hot vnstgesteldo tarief, onafhankelijk van zijn welstand.' Bovendien kon niot worden ont kend, dat wio or Óen radiotoestel op na houdt of aboiuté is vano een Radio Centrale, zich een. zékere Ageo pormitleerl. Naar do Britsclie nieuwsdienst meldl, heeft Churchill.in een toespraak tot dcu raad van dc conservatieve partij verschillende kwesties der aclueele politiek -besproken. Ilij onderstreepte, dat hij „thans geen waar borg ervoor kan bieden"; dat Engeland aan hot eind vair zijn „tegenspoed" is aangekomen. Churchill.sprak erover, dat het afgeloopen jaar een „somber" jaar geweest is on dut „vele beproevingen" den geallieerden nog te wachten staan. Hij gaf als zijn mecuing le kénnen, dat Engelunds oorlogspositie in zooverre „verbe terd" is, dal hot oon jaar geleden nog alleen stond, terwijl thans drie wereldmachten verbon den zijn. Mot betrekking tot de uitgeoefende kritiek verklaarde Churchill o.a.: „Het is ons gelukt de vrijheid van' liet '.voord, een parlementaire ïogecrmg en de persvrijheid In bewaren, maai er beslaat con grens, en ik moet den eisc-h stellen, dat daarmee rekening gehouden wordt. Ik kan niet toelaten,- zoolang ik.de vómntwoor. (lelijkheid voor dc propaganda draag, dat tiet leger verstoord wordt, of dat' hot vertrouwen van Engeland en vair hotleger in de bekwaam, hoid on -hél karakter van ons corps officieren ondermijnd wordt.Herhaaldelijk heb ik ver zocht, moer tijd, en aandacht te besteden aan den wederopbouw voor den tijd na den oorlog. -Waj moeien bij machte zijn, alle kwesties zorg vuldig .te behandelen, opdat niels onze ge dachten ot onze" volledige energie afleidt van do - taak van het nationale zelfbehoud en van do -.verplichtingen onder de- geallieerden, welke verplichtingen ons opleggen, dat wij voor on bepaalde» lijd alles, wat wij geven kunnen, in den meest volledigen zin, aan die taak besteden". Vorder heeft Churchill Singapore hel tooneol genoemd van een der grootste catastrofes in de Britsclie goscluedenis. Omtrent het verloop van den strijd op den. Atlanlisclién Oceaan zei de hij, dat' deze zich weder ten ongunstc had gekeerd. Hij kon niet garandeeren, dut de pnge. lukkige tijden voor Engeland voorhij waven. Tenslotte was hij van mécniug, dat den gealli eerden zelf schuld trof, wanneer' zij don oor. iog zouden verliezen. In hot in Nicuw-Dclhi uitgegeven entnmn- niuqé over den toestand in Birma, wordt, vol gens den Britschen nieuwsdienst medegedeeld, dat liet vliegveld van Toengoe, -dat twaalf kilo- "nielor-"ten noorden van deze stad -ligt/ thans in Japahsche handen is. Duizenden fiirniecscho vrijwilligers zijn- le Rangoon, naar do „Vomiocri Sjimhoen" uil die plaats meldt, door de Jajiaiiucrs tol af- declingcu verecuigd. Den 'Jósten-Maart vond een défilé dezer vrijwilligers plaats, waarna zij naar liet noordelijk front vertrokken, onder geest driftige .toejuichingen dor bevolking. Hot. GG3e Italiaansclie weennachlshericht luidt Saluirischc afdrelingcn, die haar verkenning tol de woeslijnzono in Zuid-I.ihyc hebben uit gestrekt, hebben de totale afwezigheid van vijandelijke elementen vastgesteld. Slcrke Duitsclie luchtfonnalies hebben vol treffers geplaatst op een lichten kruiser^ en een vrachtschip in de haven van La Vnletla en herhaaldelijk werken pi installaties van 'de vliegvelden Hnlfar, Micah.'i cn Ginl.ia getroffen. Bij luchtgevechten werden twee Spitfires neer gehaald, terwijl op den grond .twee toestellen werden vernield. Engolsché vliegtuigen hebben hoven enkele plaatsen in Noord Ilaliü gevlogen, o.a. horen Milaan cn Turijn, zonder bómmen tc werpen. Ecnige hiclitafwcerbattorijen zijn in actie ge komen. Naar men verneemt, is de Duitsclie ambassa deur tc Ankara, Voii Papen, te Berlijn aatige- kotiien. In dewerkplaatsen van den Plnatsclijkcn Telc- fooudienst. tc Rotterdam zijn monteurs druk bciig met het voor de nieuwe munten .geschikt maken van dc telefoon-automaten, afkomstig uit Openbare spreekcellen, Zoolang dc dubbeltjes nog niet uit het 'geldverkeer genomen zijn, wor den dc omgebouwde automaten voorzien van een metalen plaatje met het opschrift: „Alleen nfeuw-type dubbeltje". Een dcc monteurs bezig met het instellen van liet automatische telefoontoestel op het nieuwe dubbeltje, hetgeen een zeer precies werkje is. (V.P.B.-Polygooiv-Hof-m) Voor do af dealing politie van den kring Amsterdam van hol rechtsfront hectt deprest-'/ dciit-directcur van de Ncderlandsche Bank, rat'. M. M. Rost van Tomiingen, gesproken over liet' nieuwe Europa, waarbij spr. in hoofdzaak de economische aspecten daarvan zoowel als van don huidigen oorlog belichtte. Teruggaande iu dc geschiedenis van de laat ste twintig jaren, noemde mr. Rost van Tou- ningen als wezen van dezen oorlog den strijd tegen do Joden. Hetgeen spr. in Oostenrijk heeftgezien cn meegemaakt, noopte hem, nationaal-socialist te worden. Spr., die iu zijn fuiielie allo vergaderingen •van jJcn Volkenbond to Gcnève meemaakte, kwam daar tot do kennis, dat allo grondstof-, ten in handen vanJoden waren. Met sarcasme uitte spr. zich over dc bijéénkomst der eco nomische kopstukkeu in 1928 to Geneve, die na twee jaar' vergaderd le hebben, lot de con clusie kwamen, dat een tekort aan goud de oorzaak was van do economische wereldcrisis,- eeu conclusie, welke aan waanzin grensde. Een ergernis was het spr., dat mr. Trip dezo' conclusies onderschreef, /.es jaren later zou bij een teveel aan goud do oorzaak van het euvel noemen! In werkelijkheid was dit alles een reusachtige zwendel, waul. - in Venezuela lig gen onmetelijk rijke goudvelden, welke evenwel door do Joden zijn lamgelegd, wijl anders de goudprijs zou vallen, hetgeen do- Joden aan zienlijk zou schaden. Nadat iu 1933 Duitschland den Volkenbond had verlaten, kwam do conferentie le Stresa en de stemming iu liet Snargêbiod, dat trots de pogingen dor geestelijkheid, zich met 9L pCt. der stommen voor .aansluiting hij Duitschland verklaarde, hetgeen spr. aldus formuleerde: Als de kerk zich logen het bloed stelt, legt do kerk liet af. Toon h.egreep liet Jodendom, (lat do doods klok over hun wereldheerschappij begon le luiden. Het binnenrukken- van Duitsclie troe pen in Tsjccho-Slowakije werd het sein voor de beslissing te Londen om oorlog te voeren. Duitschland moest eronder. Duitschland had gebrek aan alle zeldzame metalen'; een doorbraak was dus onvermijdelijk. De grondscoffenpositie Met dc bezetting van l'olen kwamen rcnsacU- ligb kolen- en ijzerbekkens in Duitsclie handen, alsmede grondstoffen voor synthetische olies en benzine en de oliereserves van Duitschland waren in het voorjaar van HUO reeds gun stiger dan die van Engeland. De oorzaak van. den' iin'm al op Noorwegen lag in de Zweed se he ijzercrlsmijnen, de rijkste van Europa,, welker bezetting rigor Engeland dreigde, het geen Duilsclilrind moest voorkomen. Met het losweekcu van Roemenië uit de Engelsèlio garantiesfeer kwamen de rijkste Euro- pcesche oliebronnen eve iceus in Duitsclie han den. Spreker giug vervolgons dc groiulsloffeupo- sitie na, zooals die thans, na liet intreden van Japan in den oorlog, is. Wat de kolcu- prnduclie betreft, beschikt Duitschland thans over -f"2(i million ton, plus 70 millioon ton uit liet Donets-hekken, legen Engeland en Noord Amerika samen 580 million Ion. Do ijzerpositie van heide partijen is nagenoeg ge lijk. Duitschland kan dus de opsnijders aan den overkant rustig afwachten. Van de meer zeldzame metalen is de Rus sische maiigaanproduclie reeds iu hoofdzaak in Deutsche turnden; (lie in den Tvaukasus zal niet la tig moer op zich laten wadden. In den Oeral bezit Rusland een belang rijke ijzer- en chmomproduclie, doch wanneeer hel daar straks geen kolen meer krijgt, is de Russische hewn pen ingsproductie vleugellam geslagen. Hetzelfde getril voor de 'zeer rijke oliebronnen in den ICaukasus. Wanneer Japan Brilscli tniliö kan 'bezetten'en' door (le Perzische -golf de hand reiken aan de Duitsshe troepen, in dcu Kaukasus, is de Angelsaksische wcre'dlieersclinppij ten einde cn de blokkade omgekeerd. Spr., die erop wees. dat wij moeten leerea te denken iu conilineiilale verhoudingen, zag' in de toekomst drie conlincntenhet Euro- peqsch-Afrikaansche continent,' onder Duitsch- - lands leiding, het JapaascbGroót-Azialischéhlok en, Jiet. Anicrikaansciic blók.. Veel hooien .wij spreken over Nederlands zelfstandigheid en 'onafhankelijkheid, maar voör; spreker is er slechts één ding: dat de Ncder landsche inenscli zijn plaats zal krijgen in het komende Gerniaansche rijk. Spr. wees erop, dal, als straks, na den oorlog de enorme rijkdommen van Oost-Eu'rö- pa zullen': worden ontsloten, de Oostzee mis- sehicii wel. de drukst bevaren zee ter we-, reld zat worden. Langs'do gehecle kust van: West-Europa zal-.één groot- havengebied ont slaan. -'•• tiet, na'tiönaal-socialislisch -.economische sys-: teem heeft -eén voorwaarts .stormendepolitiek: producccren, voor de hnhocflen der volkeren en (lib behoeften zrjn oneindig. Een alge- nieene óvcrp'roductic is volgens spr. dan. ook." nonsens. Wij krijgen in West-Europa in*de toekomst: geen concurrentie di.v. tusschen Rotterdam' en Antwerpen, 'maar dc meest; iiitensjevp samen-: werking zal noodzakelijk zijn. om het enorme- verkeer meester te. kunnen worden. Britsche aanvallen in den nacht vair Woens-i dag op Donderdag op woonwijken in het be- zette Fransdie gebied hebben, naar het- D.N.B. van bevoegde zijde verneemt, negentien doodeu,- cri een grootaantal gewonden onder; debur-', gers'gecischt. Elf Britsche bommenwerpers wer- - den neergeschoten. - Do gczondhcidslocMand van 'koning Glis'.aat. van Zweden, die IS dagen geledén .een óperalio heeft ondergaan, is-thans bcvic'lige.ul. Volgens, liet officicele bulletin lieeft. de genezing zoo goede vóidci'ingen .gemaakt,dat'koning Tluslanf een der komende dagen het Rood,- Kruis zie, henhuis zat mogen- verluien."

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1942 | | pagina 1