ÉPlIjl
Donderdag 9 April 1942
Het seizoen der groote aanvallen
- breekt weer aan
jawsaa
mSMm
»SSag op den Atlantischen Oceaan
woedt in voilé ;hevigKè.id
No. 23056
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) TEL; 69300 (3 LIJNEN)
95ste Jaargang
POSTREKENING 5311
Buiienlandsch weekoverzicht
Japansche actie tégen Be,ngajen verwacht
|f=1 J
Toenemende activiteit der
Japansche marine in den
Indischen Oceaan
Malta tien uur aaneen
gebombardeerd
De- Engelsche mijnbouw
in gedrang
De ontmoeting tusschen
Duitsche en Nóórsehe schepen
De Sovjet-Unie en het
Roodè Kruis
Bom vernielt telefoonlijn
Pretoria—johcinnesburg
1
Cripps' voorstellen definitief
afgewezen?
De verliezen der bolsjewistische
luchtmacht
Japanners, bezetten
Admiraliteitseilanden
inbrekersbende te Arnhem
V ontmaskerd
Reeds 41.000 Britsche zeelieden liet n het leven
9?
Aan-de-kaaksteiling van de
oorlogsophitsing door het
internationale jodendom
Zware brand te Zaandam -
Deze courant verschijnt dadelijk», met uitzondering
.vim Zon--en Feestdozen.
Frlja per kwartaal f «.10; franco per post 2.60.
Prija per weck: 16 ets. Afzonderlijke nummer*
S cta. Abooncriientc'n worden dagelijks aangenomen
Advertentieu voor het eerstvolgend nummer moeten
vöör elf uur aan het'Bureau bezorgd zijn,Zoter-
dogs vóÖr 9 uur. Een bepauluo plaats .van
ndvcrtcriticn wordt - niet gewaarborgd.
TIJD OM TE VERDUISTEREN
Vandaag 20.27 u. - Morgen 20.29 u.
Zomopoin; morfif'n 0.5G nu:
Maan op 4 51 uur - onder 14.43 uui
DIRECTIE: Mr. H. A. M. R0ELANTS, HOOFDREDACTEUR: M, STAVENGA
Prijs der Advert en li On: van 115 mm f2,25; Tcdcro
mm meer f 0.14; in het* Zoterdagnummer 1—15 mm
f2.55, iedero mm meer f0.16. liecJame» f 0.35
"per ium..—Incassokosten 5 ct9; postkwitoittlcs 15 ets.
Tarieven vnn adeertentieu b:j abonnement zijn aan
hel Bureau verkrijgbaar. Dagelijks worden legen
vooruitbetaling Kleine Adverteniitfn opgenomen A
f0.62 t/m.15 woorden, 0.92 t/n» 25 .'woorden'. Elk
woord meer 6 cent tot een maximum van 30 woorden,
Voor brieven onder letter of udres te bevragen Pu-
reau blad, wordt 10 cent extra in rekening gebracht.
's"Woensdags: Kleine Advertentiën totl5 woorden
f 0.31, mits vóór Dinsdagavond 6 uur aan bet Hurcau
•bezorgd. '«Zaterdags: Kleine Advertentiën f 1.2"*,
indien niet vóór Vrijdagavond 6 uur bezorgd.
r.*1 -
Geleidelijk begint er opnieuw, eenige tcckoning
in do ontwikkeling i.vkm' .déji oorlóg tókoinen,
zoowel, wat betreftden strijd in de Kitrope'o-
scho kaiiipzones,' als van--dien in de' .Ofobt-
Aziatische., ruimte.1'' DozdógciVaumde 1 slag 'óp
den Ailantischcii Oceaan, 'al ."móge hij minder
makkelijk tot; de verbeeldingspreken, ómdat
bijde worsteling tussclioh handelsmarine en
duikbooten het algemeen karakter door cCn
reeks van incidenten, en niet door grootsche
eenheidsinanoeuvres wprdt bepaald, toont do
neiging tot een climax te geraken, en dringt
tot het trekken van ecu conclusie. Opzienba
rend zijn in dit opzicht de gegevens, welke het
Amerikaanseho tijdschrift „The News "Republic"
heeft gepubliceerd. In twee 'jaren tijd zouden
namelijk omstreeks -11000 Britscho zeelieden bij
de vaart np den Atlantischen Oceaan1 het. leven
hebben ingeboet, terwijl de Amerikanen zelve,
'rtds zij actief aan den oorlog deelnemen, reeds
duizenden matrozen en koopvaardij-officieren
onder eigen kusten hebben zien omkomen. Dat
zijn schrikbarende' getallen, en zulks temeer,
zoo men rekening, houdt met het feit, dat het.
aantal zeevarenden, hetwelk elke natie oplevert,
in den regel vrijbeperkt is,en niet spoedig
kan worden aangevuld. Met schepen omgaan
is een bedrijf, hetwelk men langzaam.aan moet
moester worden, en wat de navigatie betreft,
dient er een theoretisch-practischo opleiding, te
worden gevolgd, waarvan de resultaten terdoge
dienen te worden getoetst, alvorens men ko3t-
bare schepen, ladingen en monschenl.cvens aan
do hoede vair nieuw.afgestudeerde officieren
mag toeverlrouwen.
De Vereenigdc Staten' beschikken momenteel
over eon koopvaardij tonnage van omstreeks acht
millioen regislcrton, met tienduizend officieren
on '10.000 zeelieden. In het 'loopende jaar.zou
mon volgens de plannen 0:5 millioen ton willen
aanbouwen, hetgeen veronderstelt, (laf men om
deze schepen te kunnen in- de vaart brengen,
15.000 officieren en 00.000 man scheepspersO'.
neol zou moeten rocruleercn. Op .'dc drié be.
schikbare marinescholen', kan men echter,' in
liet gunstigste geval, tcgén hot' einde vim 1943
slechts 2000 officieren en 8000 man'Afleveren,
zoodat, mochten de papieren plannen totfas't-,
baro realiteiten worden;'''men óver een' soort
'van, spookschcpèn" zou- beschikken, -schépen,
zonder bcmaimhigch.
Uit' deze berekeningen ,die slechts één onder
doe! van liet maritieme vraagstuk .beslaan, kan
men inlusschnn wel .dit afleiden, dat. -liet den
Amerikaan noch den, Brit opo de hopge zee
voor den wind gaat. In Engeland moet men,
dientengevolge, steeds namVcr den buikriem
ayiliak-nin do. Vereen. Staten fobt men met
li.et probleem hoo men, is eenmaal de oorlogs-
jfroductie op volte toeren aan den gang, de
wapens, do menschen en de vliegtuigen daar
heen zal moeten brengen, waar de nood van
liet oogenhlik zulks vcréischt. Mot een biljet
van tienduizend dollar, gclijlc een Yankee,
het "onlangs koekenend uitdrukte kan men
nn eenmaal geen lank tegenhouden. Waarmee
gezegd is, dat d-o macht van het geld zijn
grenzen heeft; de energie van een mensch reikt
'verder.
Wat het front in de Sovjet-linie aanbelangt
moet men constateeren, deDuitsche weer-
machtberichten zijn er, om het 'te bewijzen
dat met het vorderen van den dooi de Sovjet-
aanvallen meer. en meer gaan verflauwen .ter
wijl daarentegen de Duitsche offensieve kracht
zich steeds meer gaat uiten. Zoo lazen wij over
het nemen, van Duitsche zijde, van 69 plaat
sen, die niet-met name werden aangeduid. Men
moet hieruit afleiden, dat het Duitsche opper
bevel deze vordering zelf van geen andere dan
symptomatische bcteekenis-acht. Men heeft hier
dan ook te doen met de eerste correctieve voor
jaarsbewegingen. Het front, dat bij het invallen
van den lellen winter in sommige sectoren wat
achterwaarts' moest -worden, verlegd, zóó, dat
het kon aanleunen tegen de natuurlijke verdedi-
gings- en beschuttingsmiddelen van den bodem,
wordt nu weder in zulk een vorm gebracht, als
voor.het opzetten van een'groot offensief wordt
vercischt Met andere woorden: de winterkwar
tieren worden geleidclijk-aan verwisseld met cle
zoogenaamde uitvalsstcllingen'. .Het proces zal
vermoedelijk nog niet van vandaag op morgen
■ill
lZcn op de bolsjcwikic veroverde trein doet
thans dienst bij dc Duitsche weermacht.
(Zander-V.P.B.. OT. Deskaul
zijn voltooiing kunnen vinden. In het-Zuiden be
gonnen,. zal hét" Bovendien' éérst -Noordwaarts
kunnen opschuiven'in "dezelfde mate als dc winter
zicK daarheen terugtrekt. Maar de voórjaarsbé-
jvcgingèn'kan'men'althans nu córistatccrc».
Met het'wegsriicltén van dc sneeuw komen
nog'andere dingen aan den dag. Het bloot lig
gende veld toont den gruwbaren aanblik der tal-
looze gesneuvelde bolsjewisten; mannen. ook
Jongens cn grijsaards die tot uit de verste
uithoeken van het Sovjetgebied waren bijeenge
sleept, blijken door onvoldoende kleeding en
bewapening bij massa's den dood te hebben ge
vonden.
De ontoereikendheid van de .Sovjet-intendance
heeft hier de onverantwoordelijke lichtzinnigheid,
waarmee de bolsjewisten menschen op het spel
plegen te zetten, de hand gereikt. D? Sovjet-
Unie heeft weliswaar langer dan welke andere
tegenstander ook tegen de macht der Duitsche
legers stand gehouden," maar zulks is gegaan
ten koste van de massa, zoowel der strijders als
van het materiaal. Dit'soort van''dommekrachts
strategie zal zich vermoedelijk zeer binnenkort
door aan den dag tredende uitputtingsverschijn
selen wreken. Want ruwe massa materiaal,
of het menschen of dingen' betreft. pleegt
geen stand te kunnen houden tegen de kracht
van het overleg en van den geest, waarin het
ware menschzljn is gelegen. Ook in den oorlog
moet het zuivere materialisme op dén duur het
onderspit delven.
In dc gebieden van Groot-Azië begint de Ja
pansche stootkracht zich wederom te ontplooien.
Weliswaar vernemen wij slechts schaarscbe be?
richten omtrent de positie van Australië, maai
de offensieve bewegingen ten opzichte van
Britsch-Indië 'worden duidelijker. Reeds moest
het eiland Ceylon herhaaldelijk bomaanvallen
doorstaan, en kregen ook een tweetal Bcngaal-
sche kuststeden hun eerste luchtaanvallen te ver
duren'. Men zou eruit kunnen afleiden, dat de
langdurige onderhandelingen tusschcn Cripps en
de Indische partijleiders deu beschikbaren tijd
hebben verbruikt, en dat Japan thans niet langer
wil wachten met toe te slaan. In de Golf van
Bengalen moet reeds een zeeslag woeden, waar
in dg Britsche 'strijdkrachten geleidelijkterug
worden gedrongen'.' Tévens 'leest 'rric'n, dat de
Japansche duikboótvloot den Ihdischen Oceaan
begint te bèhcerschen. De roode zonnéviag -'.in
Nippon blijkt opnieuw veld te winnen: dc mach
ten van het dricpact komen geleidelijk- overal in
den aanval. Een nieuw seizoen breekt aan. Zal
het de doorslaggevende beslissing brengen?
Domei meldt van een onbekende basis:
Dc eenheden van de Britsche vloot, die opO-
rceren in den Indischen Oceaan hebben, naar
men meldt een algemeene terugtocht ingezet als
gevolg van de hevige zee- en luchtaanvallen
van de Japanners op dc vijandelijke oorlogs-
en koopvaardijschepen en op de.militaire-steun
punten. Machtige Japansche duikbootliottieijcs
zijn in den Indischen Oceaan levendig in actie.
Als-gevolg van de toegenomen activiteit van
de Japansche marine óp 'den Indischen Oceaan
is de lucht vervuld van noodkreten van vijan
delijke schepen die,- gewag .maken van Japan
sche aanvallen. Sinds Zondag zijn dc S.O.S.
signalen sterk-toegenomen. Het radiostation
Colombo sein-'a herhaadelijk uit: „Wij werden
gebombardec-rd". Van 'schepen op zee werden
eveneens noodkreten 'opgevangen, zooals „Ja
pansche oorlogsschepen beschieten ons, schip
gerankt en in brand gevlogen, wij zinken, wij
verlaten het schip". Maandag namen de nood
kreten nog toe, toen enkele vijandélijkc schepen
meldden, dat Japansche oorlogsschepen in zicht
waren. „Zend' onmiddellijk hulp", zoo seinden
zij.. Andere vijandelijke koopvaarders vroegen,
„Waar is dc Britsche- vloot?"
Do hevige aanvallender laatste dagen op
Malta -hebben, hun hoogtepunt bereik! in een'
raid,-die 'tien. uur duurde., ZoowolTj.-i' Valetta
als andere plaatsen op Jict ciland-'wordcu zwaar,
geteisterd door -Duitsche -gevechtsvliegtuigen' en
Stuka's.
Hevige branden ontstonden cn zware ont
ploffingen bewezen de goede uitwerking der
Duilscho hommen. Gelieele complexen gebou
wen op do militairo terreinen stortten in en
vele opslagplaatsen van hnzine werden ge
troffen, zoodat een groot deel van de - vloei
bare i brandstof op het eiland in vlammen
opging. Bommen van 1000 kg. beukten de voor
den oorlog belangrijke installaties, benevens
liet stafkwartier van den bevclvöercnden ad
miraal. Do kruiser in liet dok werd weer
getroffen,'': ditmaal-.door; een bom van 500. kg.
Ook do vliegvelden' moesten het ontgelden.
Toen .de dag'ten einde liep, was .de af
weer nog slechts 'bescheiden en Britsche ja
gers vertoonden zicli den gcheelcn dag vrijwel
niet in de lucht;. -
Do. Engelsche.'-"nieuwsdienst- meldt,dat dc
Britsche regeering aanmerkelijk strenger slaats-
lojwicht op do kolenmijnen - overweegt.
Tot do problemen, die om een oplossing
vragen, "belmoren do sluiting van oncconomi-
sclio bedrijven, de verdooling van do arbeids
krachten .het vervoer en de verdeeling van
do kolen en do. voorziening van do markt,
benevens de distributie aaii de particulieren.
Omtrent de in het Duitsche wcermachtsbericKt
vermelde vernietiging vah.j'Noórsche schepen
door Duitsche zeestrijdkrachten deelt het opper
bevel van de Duitsche .'weermacht nog eenige
bizonderheden m.j, waaruit blijkt, dat deze in
de haven van Gotenburg .liggende schepen pro
beerden naar Engeland ove'r'tc- stekcn. Zij. wer
dén. buiten de Zweedsche, territoriale wateren
door Duitsche patrouillevaartuigen in het Ska-
gérrak aangehouden. Dezes brachten de tank
boot Storsten en het schfp Gudvang in een
arlilleriegcvecht tot zinkcu. i
i De walvlschvaarder Skytfererf! dc tankboot
Buccaneer en het schip Charente onttrokken
zich aan dc aanhouding door zichzelf tot zin
ken te brengen. Dc schepen Dicto en Lionel
trokken zich iri de Zweedsche territoriale wate
ren terug om weer Gotenburg binnen te loopen.
De tankboot Rigmor werd door de. luchtmacht
tot zinken gebracht. De tankboot Newton ont
kwam. Van de bemanningen der schepen, die
overwegend uit Britten bestonden, werden door
dc Duitsche zeestrijdkrachten 235 man gered c.r
gevangen genomen.
ITet succes tegen de gewapende Noorsche
schepen is te danken aan liet optreden van de
patrouille vaartuigen en aan de goede samen
werking met dc luchtmacht.
Under hul opschrift „Dc Sovjebllnio cn het
Doodo Kruis"' publiceert- het to ZUrich ver-
schijnende blad „Front." een-artikel van een
arts, 'die niet de Zwitsersclio zvtsemlelcgatie
pan het oóstelijkjo' front heef', vertoefd. I-Iet ar-
iikel bevat een sciiorpo aanklacht tegen de on-
meuschelijko heluindeling, welke de Sovjet-Unie
krijgsgeyangenén laat verduren. Dc Zwitsersche
arts vérklnart, dat hel inlcrnationalo Roodo
Kruis ondanks hd van verzoeken geen vergun-
ning van de- Sovjet-Unie verkregen heeft, na
te gaan, wat er met 'do krijgsgevangenen in de
Sovjet-Unie gebeurt. De feiten, zijn echter dui
delijk en 'ondubbelzinnig cn in hun volledige
gruwzaamlieid ten hemel schreiend. Vele pro-
locolair vastgelegde gevallen .van belevenissen
van lijdelijkin SovjcUg'evangenscliap geraakte
soldaten laten slechts vermoeden,'wat hel lot
der gevangenen in. de Sovjet-Unie Ls.
W'ie met eigen oogeri lieeft kunnen consta-
Icercn, dal lazaretten Cn'.inrichtingen van het
'Roodo Kruis aan het front; inocton worden
gemeden,omdal de Russen h,et tot op vérren
afstand zichtbare kruis .hi het witte veld ter
stond:-onder vuur némen, vvie Russische gevan
genen gezien - heeft, die Iweft -. geen groote
funtasie ..noodig óm ..'zich' stellen, .hoo
het' niet de zorg voor deigovangénerij voorge
zonde en gewonde soldaten, aan gene zijde der
TJhitlscho. linies gestéld is.óiDoi'wnariroid js zoo
/reeseiijk, dat nieihainl lietaandurft, in dezen
duisfcren Toesland iels Ie ondernemen, schrijft
do-Zwitsersclio aids.
„Aan ons is do taak weggelegd, dezc.tocstan-
doii hij hun naam to noemen, o-m het geweten
der wereld wakker te schudden tegen deze vree-
seiijke gcbgiiidenissen van do hyinlLgslo eeuw".
De Britsche berichtendienst meldt, dat de tele
foonverbinding tusschen Pretoria cn Johannes
burg geduren de verscheidene uren verbroken is.
geweest als gevolg van het ontploffen van een
bom, welke onder dc ondcraardsche leidingen
was gelegd.
Een torpedo verlaat dc lanceerbuis.
(Zandcr-V.P.B., PK. Winkehnann)
Het Al-Indische Congres heeft zijn definitieve
antwoord aan Cripps meegedeeld, zoo meldt de
„Times".
Men meent, dat vastgehouden, is aan dc eerste
beslissing, waarbij dc Britsche voorstellen wer
den afgewezen.
Sedert het begin van dit jaar tot en met 5
April hebben de bolsjewisten, naar,van Duitsche
zijde verluidt, 2903 en dc Engelschen 681 vlieg
tuigen verloren. -
Een kleine formatie Japansche strijdkrachten
zou volgens den Engelschen. nieuwsdienst de Ad
miraliteitseilanden hebben bezet.
(De Admiraliteitscilandcn liggen ten Noorden
van Britsch-Guinca en den Bisinarck-arcliipel.)
De Arnhcmschc rc'.hercho heelt wederom een
mooi succes geboekt'door de arrestatie van cell
uit zeven personen bestaande inbrekcrsbciidc,
die dén lautslen -tijd, aan .verschillende winkels
te Arnhem ongewénscht bezoek, had .-gebracht. -
Zoo.werden, onlangs uit..ceumr:c!pakhms, óp do.
korenmarkt 25 halen niccl vermis' oiikoie da.
gciy later worden eveneens op de Korenmarkt
van een wagen drie balen meel ontvreemd. Om.
slreeka denzolf.leii tijil werd ingebroken iir
een winkel iu de Turfstraat, waar zeven lialon
suiker, alsmede een hoeveelheid chocolade, hou.
(bons, zeep c.d. werden vermist.
Terwijl de poii'ie naar deze inbraken een
onderzoek instelde werd er alweer ecu nieuwe
inbraak ontdekt en wel in een winkel aan dc
Weverstraat waar vier kazen. SO K.G. boter
en een hoeveelheid .worst de huil vormden.
Tenslotte vond ecu inbraak piaais in een gros-
sienlerij in rookurlikelen in de Wiillemslraut,
wftiUTOor f-IOO nan tabnkswareu werd ont
vreemd
Inmid-tels- had da recherche reeds' zooveel
materiaal verzameld, dat reoils spoedig na
dezen laatste inbraak kon worden overgegaan
tot de air sialic van een zevental Arnheuimers,
namelijk VI, v. d. K., B .11., de gebroeders II.
en A.' S., .1. 13.,. A. B. en II. S.
N i
Naar aanleiding van uit New-York af-
komsligo berichten, dat'acht duizend neu
trale .zeelieden'op aanwijzing van den ad-
vocaaigeneraal'gearresleeerd zijn, wijst de
„MilitSrische Correspondent aus Deutsch-
land" op de hooge verliezen onder de
neutrale zeelieden, die in Britschen of Ame-
rikaansclien dienst varen. (Iet Mad komt
...tot de conclusie, dat negentig procent daar
van een zekeren dood tegemoet' gaat. Het
doet zonderling aan, aldus dit artikel, dat
in het laud van vrijheid en democratie
builcnln miers met geweld erloe worden
gedwongen in oorlogsilienst to treden en
hij den thans buitengewoon hevigen slag
op den Atlantischen Oceaan met groote
zekerheid den dood tegemoet te varen.
- Als de berekening, die het Amerikaanseho
tijdschrift „The News Republic", in. den afge-
loopen herfst publiceerde, juist, is,dat. in
twee jaren '41.000 Britscho zcclic-den alleen
in den slag op den Atlantischen Oceaan liet
leven, lietcii, wordt het optreden 'van do Ame
rikanen tegen do neutrale zeelieden verklaar
baar.. Daarbij komt, dat tie Vereen. Staten zelf
ook sedert zij in oorlog kwamen, zware ver
liezen onder do bemanningen van hun koop
vaardijschepen leden. Tot eind Maart werden,
zooals hekend, in de Amerikaanschc watc.' en'
en op den Atlantischen Oceaan sedert net
toetreden van Amerika in den poriog, - onge
veer twee honderd -schepen met meer dam 1.3,
millioen' brt. vernietigd, waarbij eenige Auizen-
dCn zeelieden, deu dood vonden.-Van de tank-
schepen' meestal de -gébeelo bcmannirg.'
Volgons Britsche. medcdeelingen v erd een
vierde deel der Britsche tonnage gevormd door
neutrale schepen met neutrale bemanningen.
Dienovereenkomstig zou het verlies 'aar. neu
trale zeelieden ongeveer tienduizend inan moe
ten bedragen. Bovendien óiceft dé Londcnsche
berichtendienst incdegedeéld, dat selert het uit
breken van dei: oorlog tol 1 Miart van dit
jaar twee honderd tV-jrsche schepen riiot 1.3
millioen brt en ongeveer 1300 "Koren verloren
zijn gegaan. De' Noorsche Uceders Vercenigiug
verklaart echter, -dat de verliezen aan men-
schenlcvcns aanmerkelijk grooter zijn. Volgens
andere berekeningen zouden in dezen oorlog
ongeveer 25.000 Koren in Engelschen dienst
hebben gevaren, waarvan ..er ongeveer 0000
om het leven kwamen.
Van Zweedsche zijde wordl medegedeeld, dat
tut eind 1941 311.600 brt. tot zinken werden
gebracht en S271 Zweedsche zeelieden daarbij
om het leven kwamen. (In den vörigcn wereld
oorlog ging 291.500 brt. 1 Zweedsche koopvaar-
dijtohnngo verloren).
Ook de Grickscho koopvaardij, die na utloop
van den strijd ia Zuidoost Europa voor Engel,
sche cnAmerikaanschc rekening vaart, heeft
duizenden menschen verloren.
Bij een totale koopvaardijlobiiiige yan
ongeveer acid millioen brt.. beschikten de
Vereen. Sinten over tien duizend officie
ren en 40.000 man zeelieden cn tecli-
nisch personeel. Vooi' 1942 'bestaan plan
nen lot den houw van 0.5 millioen brt:
Voor de' bemanning van deze schepen, in
dien zij werkelijk in dienst kunncif wor
den gestelij,' zouden 15.000 officieren en
(10,000 man noodig zijn'. Voor de orde:-
ding van^koopvaardijhpmaniiingen voor den
dienst op bewapende- vriichtscliepon zijn
echter .slechts drie marinescholen beschik-'*-;
baar,; dip tot eind 191-3in het allerbeste
geval.-. 2000 officieren., en S000 man kun
nen afleveren'. Daarmede is de belioefte
in dc verste verte niet gedékt. Tevens is
nog geen rekening gehóuden met de loo
pende verliezen.
Zooals hekoml. leidt ook dé Britscho koop;
vaardijvlool sterk onder gebrék aan porsonoei
zoodat van hel beschikbaar stellen van Brit
sche zeelieden .voor de nieuwe Amériknnnscho
schepen geen sprake zal kunnen zijn.
V redegcrer.htshof
Gerechtvaardigde volksvoorlichting
Geen beleediging
Landverrader' in bel algemeen een slraf-
bare helecdiging.
Het Vrcdegerechishof Iicefl lieden olm. de vol
gende uitspraken gedaan
'Aan J. fl. van der Meulen was tea laste
gelegd, dat hij te Amsterdam iu ol uinstreeks
begin September 1939 in en/of vanuit den door
hem als beheerder gedreven winkel „Dc Drie
hoek" in do Kalverstraat heeft verspreid oil'
om verspreid lo worden, in voorraad heeft ge
luid, een aantal exemplaren van het week
blad „Volk en Vaderland" no. .33 van den
zevenden jaargang, d.d. 1 September 1939,'
welk blad een afbeelding, met daarbij behoo-
rond onderschrift hevatle, waarin een uitla-.
ting in bcleédigcndcn vórm over d.c Joden
voorkwam, zijiulo een ten declo tot de. be-,-
volking van Nederland hchoorcnde groep van
personen, zulks terwijl hij wist of ernstige
reden luid om lo vermoeden, dal in' die af
beelding me', onilcrsclirift zoodanige uitlating
voorkwam, wordende in - bedoelde afbeelding,
■de oorlogsgod Mars mol.sterk Joodsche trek-
keni -.CiiMvic-t-, hpt,. Dayidsschihi: óp de 1 horst'
uitgebeeld, kéiinehjk met de strekking, mede',
•.in;'verliand 'met bel onderschrifs luidende:.„Mars:
is van h,ui-Ie bereid liet sein te geven", om'
in bcleedigcn'dën' - vórm de - Joden als oorlogs-
ophitsers, of oorlogsdriivers. voor te stellen.
Het hof was van oordeel, dat de iu de
tenlastelegging bedoelde uitbeelding van het
oorlogsgeweld op eén zoodanige wijze, dat een
duidelijk en voor ieder sprekend verhand tus
schen den, oorlog en het streven van liet
internationale Jodendom wordt gelogd, niet liet
karakter van een in de strafwet bcdoetdo
beleediging kan dragen, vermits liet 'openen
van do oogcu van hel. lYederlnndnche' volk voor
een zijn beslaan dreigend gevaar redelijker
wijs bij de;strafwet niet verboden kan worden
geacht tc zijn.
Het hof overwoog mitsdien, dat niet bewezen
is, hetgeen verdachte bij inleidende dagvaarding
is ten laste gelegd en sprak verdachte vrij.
E. Vos werd veroordeeld tot gevangenisstraf
voor den tijd van veertien dagen, terzake dat hij
te Hilversum opzettelijk beleedigend in, het open
baar in een voor het publiek toegankelijke win
kel mondeling zich heeft uitgelaten over de
N.S.N.A.P., zijnde dit een groep van de Ncder-
landschc bevolking, zeggende: „Al die Neder
landers, die het .hakenkruis op hun armen dra
gen zijn landverraders". Voor .dit feit .werd hfj
door deAmsterdamsche rechtbank veroordeeld
tot betaling van een geldboete groot 10 gulden.
Ten aanzien van dc strafverzwaring 'overwoog
het hof, dot verdachte ter terechtzitting is
van het tegendeel niet gebleken niet bepaal
delijk bekend is gewecy.t met dc doelstellingen
der voormalige' N.S.N.A.P., zoodat hij geacht
moet worden het hem tefl laste gelegde woord,
„landverrader" uitsluitend gebezigd te hebben
om in het algemeen 'zijn afkeer van en ver-,
ach'ing voor andere Ncderlandsche Tegen
standers der vroegere orde hier tc lande tot uit
drukking te brengen.
Onder deze omstandig' eden echter draagt het
bezigen van vorenbedoeld woord naar het oor
deel van het hof een beleedigend karakter ver
mits het oogmerk om van geringschatting cn bij
gevolg van beleediging te doen blijken, aanwe-i
In con van dcjoudslé gedeelten, van Zaandam
heeft gistermiddag eenfelle, uitslaande brand
gewoed, die,.bijna het leven gekost heeft aan
een nauwelijks halfjarig kind, dat' éven, .'door
de moeder alleen "gelaten was, .terwijl die' iri
de" buurt een. 'boodschap ging doen. D.c brand
woedde in .het perceek Franschcsfraut 77,' ho-
'.voond door hét gezin 'S. Bakker! hy de ver
onderstelling,' datdc kachel uit was, was
de moeder gerust "de1" deur uitgegaaé. Dooi' om
wonenden in tiet nauwelijks 70c.M. bre'ede
steegje word plotseling do brand ontdekt. Hoe
wel .het vuur, Aangewakkerd dooreen telien
wind, siiel o'inzicli lin'eu greep' in (leze. na'ge-
nocg geheel bónten omgeving, slaagde men erin
do kleine bijtijds in veiligheid tc brengen;
De sterke rookontwikkeling in dé kamer mank-'
lo dit niet gemakkelijk.- Vermoedelijk aan de
omstandigheid, dal liei kind diep in hol wiegje
gelegen heeft, is het ié .danken, dat hot niet
in den rook geslikt, is. Met groot materiaal
bestreed dé iirnU'dwoer, die inmiddels gealnr-
meerd was,; het-vuur. Zij Ipvcnlo een kranig
staaltje door; de belendingen Ie heliouden.
Hiertoe helióorde pol: liet volkstogemêiitBe-
hohotli, dat schade opliep- aan liét, dak én
oostelijkeii 'wrilid én' een' nrider höliteil: woon
huis, dat evenècns geringe hrnndschade op
liep. Perceel -.77 b'rnndild geheel uil.
Wafde -anti's ;zeggen,'Y; ,r v
lleiltnavoml van 19.1519.89 spreekt Mak'
Blokzijl, via .dén zender Hilversum. 2, in da
serie „BrnintoniVi kwesties"': over liet onder»
werp: ,.\Val de; anti's zeggen". -
