bijeen
Maandag 13 April 1942
BUREAU LANGE HAVEN 141 (HOEK KORTE HAVEN) 0 TEL. 69300 (3 LIJNEN)
95ste Jaargang
POSTREKENING 5311
No. 23059
Engeland wilde zijn yernielingspolitiek- niet
prijsgeven
Cripps missie bleek tot mislukking gedoemd
Commentaar op Cripps échec
De Japansche opmarsch in
Birma -■
Véértién Britsche vliegtuigen
,V neergeschoten
Japansche troepen op Cebu
Wainright in Japansche
gevangenschap?
De strijd op Bdlarigd loopt'
ten einde
Bij Malta 13 Britsche vlieg
tuigen neergeschoten
Drukke .verkenningsactie boven
Noord Afrika
Jubileum
Groote duikboot-
successen onder cl e
Amerikaansche kust
Ook Britscbe luchtmacht lijdt
zware verliezen
Vergeefsche Sovjetaan-
vailen aan het Oostfront
Duitsche luchtmacht laat Malta
niet met rust
Nieuw onderhoud Laval-Pétain
JK-,
Doodstraf voor saboteurs
De terugkeer-van
jhr. mr. D. Jde_ Geer
Geen politieke beteekenis
Bouwprobiemen van nu
,en straks
Een plan voor 500.000,woningen
Tabaksdistributie werkt reeds
heilzaam
Derde gemaal voor de" droog
legging/ Van denNoord-Oo'sty
'-/:/ polder /-://.
Dece courant verschijnt dadelijk», met uitzonde* ing
van Zou- en Feestdagen
Prijs per kwartaal f 2.10; franco pci poM7 2.00.
Pry5 pw weck: 16' cM. Afzonderlijk© nummer* v
5 et*. Abonnementen worden dagelijks aangenomen
AdvcrtontlSn voor bet eerstvolgend nummer móeten
vMr elf uur aan het Bureau bezorgd zij», Zater
dag# vóór 9 uur. Een' bepaiildc' plants van
ttdvertcntlcn wordt niet -«cwunrborgd.
TtJD OM TE VERDUISTEREN
Vandaag 20.34 u. - Morgen 20.35 u.
Zonsopoanu moroen G.46 uur
Maan op 6.41 uur - onder 20.35 uur
DIRECTIE: Mr. H. fC M. R0ELANT8,- HOOFDREDACTEUR: M, STAVEH0A
Prij» dor Advertentie»: van 115 mm f2.25; iedere
mm meer f 0.14; ia het Zaterdignominer I—li mm
f2,55, ieder© mm meer f fUcli'me*0.95
per mm. Incassokosten 5 CU; postkvritautie» 15 ets.
Tarieven vnn advertentie» i>;j abonuMft-ut *ijn aap
bel Bureau verkrijgbaar. Dngclljk* vordrn tegen
voorui tbc taling Kleine Advcrtctilión opgenomen d
10.62 t/m 15 woorden.0,92 ijttf 25 woorden. Kik
woord meer 6 cent tot een maximum v«n 30 woorden,
Voor brieven onder letter of adres to bevragen Bu*
rcau. blad, wordt 10. cent extra In rekening gebracht.
Woensdags; Kleine AdvcrtcntiPn tot 15 woorden
f 0.31, mits vóór Dinsd-igavoud 6 uur aan bet Bureau
bezorgd. Zaterdags: Kleine Advcrtaitiën J J.2V
indien' niet tóór' Vrijdagavotul 6 uur bezorgd.
s'
De uitvoerende commissie van het Indische
Nationale Congres heeft volgens den Brit-/.,
schen berichtendienst besloten het Congres
tegen 29 en 30 April in Allahabadbijeen
te roepen.
Intusschen zijn Sir Stafford Cripps en 'zijn
medewerkers, die op tervqreis naar Londen
zijn, te Karntsji aangekomen,
hl een brief aan Cripps heeft 'de voorzitter
van het Nationale Congres, Azad, volgens nog
bericht van den Engelschen nieuwsdienst uit
Ncw-Delhl, verklaard, dat het Congres nog
steeds bereid is om de volle verantwoordelijk
heid mede op zich te nemen onder voorwaar
de, dat een werkelijk nationale Indische regee-
ring met alle volmachten wordt gevormd.
Principieel rrjocst de nationale regeering het
toezicht op de verdediging op zich nemen, waar
bij evenwel dc minister van defensie en de op
perbevelhebber de zeggenschap over de troepen
zouden behouden! om alle oorlogsoperaties te
kunnen uitvoeren. Een nationale Indische regee
ring zou dezen weg in ieder geval zijn ingesla
gen. Om tot resultaat te geraken, waren wij
bereid om zekere beperkingen in de normale be
voegdheden van den minister van defensie op
den koop toe te geven.
„Helaas was de Brltsche regeering zelfs niet
eens in dit uur van gevaar bereid haar vernie-
lingspolltiek ten aanzien van Indië prijs te
geven."
Wij moesten, zoo gaat Azad voort, tot de
Conclusie komen, dat de Britsche regeering meer
beteekenis hechtte aan een zoo lang mogelijke
overheersching van Indië cn dat zij zoodoende
liever de tweedracht en oncenighëid in Indië be
vordert, deu dat zij een doeltreffende verdedi
ging voor het gevaar én'de invasie, welke In
dië bedreigen, voorbereidt
Vervolgens verklaarde Azad, dat de mèening
der Britsche regeering gebaseerd Is op een vol
komen gebrek aan vertrouwen in de Indische be
volking en dat Groot-Brittannië tracht Indië
iedere werkelijke macht te onthouden. Het schijnt
dpt de houding der Britsche regcering tijdens
dc onderhandelingen steeds slechter is geworden.
Het hoofdkwartier van -de vrije Indiërs in
Bangkok verklaart in een radiocommentaar op
de nederlaag van Cripps o.a. het volgende:
De nederlaag van Cripps in Delhi beteckent,
dat Engeland zijn slag in Indië verloren heeft
en dat het tijdperk van de Indische vrijheid be
gonnen is. De strijd voor Indie's vrijheid zal de
wereld toonen, dat Indië ondanks liet ontbreken
van militaire macht door dc macht van den geest
zal overwinnen.
De missie van Cripps is van het begin af tot
mislukken gedoemd geweest, want Cripps kwam
als een vertegenwoordiger van het Éngclschc
kpbinet met uitsluitend de taak om Indic met
alle middelen in den oorlog te storten, terwijl
zijn tegenspeler, de voorzitter van het Congres,
Azad, uitsluitend en alleen den wil van het In
dische volk vertegenwoordigde om zijn vrijheid
te verkrijgen. De nederlaag van Cripps komt
derhalve voor de nationalistische Indiërs geens
zins als een verrassing.
Cripps heeft beweerd, dat dc toestand in
Indië thans dezelfde is als voor zijn aankomst,
doch in werkelijkheid is er tijdens deze drie
weken veel veranderd: dc wegen van Indië en
Engeland scheidden zich onherroepelijk.
De woordvoerder van het hoofdkwartier be
sloot zijn verklaring door te zeggen, dat Cripps
met behulp van den invloed van-het Al-Indische
Congres heeft willen prpbeeren-nog meer reser
ves aan materiaal en menschen uit Indië te
halen, alieen om deze ter beschikking te stellen
van generaal Wavell.
-Radio Delhi meldt uit Birma, dut do Japan-
sclio voorhoeden over een broed front: opruk
ken naar'' Magwe, 160 km. ten noorden van
Pronte. Dé "Japansche luchtmacht- is aan het
geheele, front zeer actief en beslookt de Brit
sche troepen onophoudelijk met hommen en
mitrnilleurvilur.
Rijksmaarschalk Hermann Goering begroet Ko
ning Boris van Bulgarije.
(Zander-V.P.B., Atlantic, PK. Eifel-Laiige)
Haar het opperbevel der Duitsche weermacht
mededeelt,hebbende: Engelschen Zondagmid
dag aan do Kanaalkast opnieuw eon zware ne
derlaag'geleden, ongeveer ecu' dozijn. Engulsclic
bommenwerpers naderden, Ijeschermd door eon
vijftig Spitfires, de Belgiscli-FranSche kust, doen
boven liet Kanaal nog werden zij door Dhitsclie
jagers- van het' type Eocke-'Wiulff opgevangen.
In egn buitengewoon .verbitterden luchtslag werd
do formatie bommenwerpers verstrooid. Volgens
lot ihisvcrre ontvangen berichten werden twaalf
Spitfires,, neergeschoten, evenals een Boston-
bommenwerper. De Britsche jagers konden den
weg voor de bommenwerpers niet vrij inaken,
zoodat slechts, hier: en daar bommen werden
geworpen, die geen militaire schade aan
richtten.
Ongeveer tozclfderiijd werd verder naarhet
noorden ook oen Spitfire door Duitsche jagers
neergeschoten.
Japar.scho troepen zijn op liet eiland
Cebu (Philippijnon) geland en hebben daar
vrij spoedig alle sleutelposities in beslag
genomen.
- De wegtrekkende Amerikanen hebben
schepon, olietanks en andere installaties in
brand gestoken.
Y Een correspondent van de „Tokio AsahiSjim-
boon" vermoedt, dal zich op drie Amerikaan-
sclio transportschepen,, dio in .do bocht van
Manilla in Japansche handen gevallen zijn, be
halve talrijke Amerikaansche militairen cn huil
gezinnen, ook do opperbevelhebber, luik-gene-,
raai Wamwright, licctt bevonden.
De gevechten om de nog overgebleven Ame
rikaansche stellingen aan het front van Balanga
gaan onverbiddelijk voort.
.Nadat volgens een extra bericht van de „Jo-
miocri Sjlmboen" reeds Donderdagmiddag de ja
pansche vlag op de fortificaties, van Mririveles
is geheschen, is het lot van de gelijknamige ha
venvesting waarschijnlijk thans reeds bezegeld.
Japansche marinevhegtuigén hebben met steun
van het vuur van Japansche oorlogsschepen on
ophoudelijk de vijandelijke eilandvestingen. Cor-
regidor en Caballo gebombardeerd. In de tus-
schengelcgen wateren bevinden zich op het mo
ment nog tal van vijandelijke schepen,' die geen
kans meer hebben gehad om te vluchten.
Daar Corregidor onder concentrisch Ja-
pansch vuur ligt, rekent men op spoedige ver
nietiging van den tegenstander.
Heat ltaJiaansclie.'w.ocrmachtsbericbt vim Zon
dag luidde:
Aan het front in Cyrenaiea levendige activi
teit van verkenningslroopen en 'artillerie. Afdee-
lingen van het leger hebben tijdens gevechten
in do afgoloopen dagen twee vliegtuigen ver
nield. Een derde vliegtuig weid door dc lucht
doel artillerie in Benghazi gelroffeli, waarop het
neerstortte. Dc gelieelc bemanning bestaande uit
een officier en vijf onderofficieren word gevan
gen genomen. Tijdens succesvolle lievige bom
aanvallen op Malta hebben Duitsche jagers in
schitterende: luchtgevechten 13. Engelsche vlieg
tuigen neergeschoten.
Aan de zuidwestelijke, kust van Sicilië werd
eenvijandelijk 'vliegtuig' gedwongen op' liclj
water neer te strijken. Do bemanning, beslaande
uit vijf mnn. wérd gevangen genomen.
Een van onze vliegtuigen hcett in hel ooste
lijke deeli'itfi de Middel!,andscho Zee ecu koop
vaardijschip.'Viui Ï0.000 bïi-.t. waargenomen.
Het vliegtuig viel hot sohip aan en bracht liet
ondanks het oplredenvan vijandelijke jagers
tot zinken, -'.
Het Italiaansclie iveermachtsbericht van Za-
terdig' luidde als volgt: v.
'Ton zuiden van Tihimi hebben door pantser
wagens gesteunde "verkenningsiroepen vooruitge
schoven vijandelijke afdcolingen afgeslagen, waar
liij vijf pantserwagens werden vernietigd, oen gé
stukken pantseriifweergcsclmt' buitgemaakt en
talrijke' gevangenen werden gemaakt, onder wie
zéven officieren.-De. luchtmacht ondernam krach
tige en doeltreffende aanvallen op dc vijandelijke
aanyoerlinies en schoot een „Curtiss" omlaag.
Engolsohe vliegtuigen ondernamen een naclite-
lijkon /aanval- olp Bcngliasi, waarbij eenigé ge
bouwen werden beschadigd.
Sterke formaties van de luchtmacht der as
violen onafgebroken Malta: 'aan'. De militaire in-
vtaiïaiies van hot eiland werdeu met een-aantal
bommen b/'-fookt. Een 'bom van hot zwaursfe
kaliber trof een torpedojager. In een luchtje-,
vecht werden twee -'Spitfires', door Diiitscne ja-.
gei'3 neergéscholen. *./"-
Rijkscommissaris; Hijhsminisler Scyss Iriqunit
beeft dén consulaatssecretaris- Hellmutli Boitin,
dio Zaterdag 25 jaar in dienst is van hot Aiis-
.Wiirlige Aim, in liet. bureau van dén .verlegen-
vvoördiger van liét Auswiirtigè Amt persoonlijk
gclukgeweiisclit.
llot opperbevel van do Duitsche Weer
macht maakte Zaterdag bekend
Ojp hel schiereiland K'ertsj hebben na
het met groole verliezen gepaa^'d. gaande
mislukken der vijandelijko aanvallen van
9 April geen gevechten van beicckenis meer
lilaats gehad. Ilet aantal vernietigde pantser
wagens is lol 72, die dor onbruikbaar ge-'
raakte tol 2!) gestegen. Aan de kust van de
Zwarte Zee bombardeerden Duitsche ge-
vechlsvlicgluigon havenwerken der bolsje
wieken en beschadigden - twee vrij groole
koopvaardijschepen door voltreffers.
In den cenlralen sector van hel oostelijke
front werden verscheidene ingesleten groe-
pen van den vijand vernietigd. Bij succes
volle aanvallen van Divitscche troepen leed
de vijand zware bloedige verliezen.
In den noordelijken sector van liet front
mislukten vrij sterke, .door pantserwagens
.gesteundeaanvallen van' do 'bolsjewieken,
1 lil Lapland 'veroverden Duitsche bergjagers
in samenwerking mét Finschc afdccürigen
in eefy dapperen aanval éoii zwaai' versterkt
vijandelijk 'slcunpuht en- vernietigdén 40
stellingen met haar bezettingen.
Voor de kust van noordelijk Noorwegen
liep een Sovjel-onderzcebóot op een Duit
sche mijnversperring,
In Noord-Afrika werden ton zuiden van
Tmimi vrij zwakke Britsche:strijdkrachten,
afgeslagen. De vijand, verloor ceu aanial
manschappen, die gevaiigmi igenomen wer
den. Formaties- gevechtsvliegtuigen 'en ja
gers vielen met. goed.-sficcesjde Britsche
veldsfellingen on concentraties voortuigen
in de Mariharisclie ■woestflii'aan.en bestook
ten- 'de spoorlijn door "do.'woestijn alsmede
andere aclilérwaartsebe.::verbindingen van.
don- vijand, met bommen.
Do Inchlmacht zelte liaar grooto 'aanval
op hot eiland Malta .voort, in liiclitge-,
vechten scholen Duitsche*'jagers elf Brit
sche vliegtuigen omlaag.
Zooals in een oxll'a bericht' is -bekend
gemaakt," hebben Duitsche" dmkbooten vlak
voor do .Oostkust van 'Amerika 12 vijan-
dolijke koopvaardijschepen, van tezamen -.
04.000 b'.r.t., waaronder -vier groole/ tank-
booten lot zinken gebracht;
In bet Kanaal oh voor do Nóorsche kust
schoten Duitsche jagers gisteren 7 Brilsclie
vlingiuigen in liiclilaevcs.'liteji^omlaa^....,
Gil"Brilsclie"formaties bommenwerpers,/:
die in den afgeloojKinnacht .storingsaan-
vallon op West; on -Noordwest-Duitscbland
uitvoerden, scholen liachtjagers en luchtdoel
artillerie 12. vliegtuigen omlaag.-
Kapit:i-.Leutn;u>t T'opp, 'dié zich bij deope-.
ratios van Duitsche onderzeeboolen - voor
de Amerikaansche kust weer bizonder on
derscheidde, heeft tot dusver 31 Schepen on"
tezamen 208.000 b.r.t. alsmede een torpedo
jager en een patrouilleschip tot zinken, ge
bracht. De Ohergefreitc Cerncc en de Ge-
treite Uecksicgcl van een regiment jagers
schoten op. 9 April met hun .lichte pant-
serafweonvapens v.-pi vlakbij e'f SoveT-panG;
serwagens kapot.
Hot opperbevel van de Duitsche .weer
macht maakte gisteren bekend:
Op hol schiereiland"Kertsj stortten nieu-
it'C, door pantserwagens en de luchtmacht
oriderslcundo aanvallen van vrij sterke vij
andelijke strijdkrachten ineen. -.'Veertien pant
serwagens werden vernietigd.
Diütsche/'geveclilsvliegtuigen. hebben Kn-
vcninsfallaües aan de Kaufcasus-kiist aan
gevallen en een gróót'bolsjewistisch passa-
giersohip door bomtreflers beschadigd.
Iri den cêntralcn en noordelijken sector
vau het oostelijke-front .herbaalde, de vij1-"
and op enkele plaatsen zijn vergeefsche aan
vallen, in -. de Noordelijke IJszee hebben
gevechtsvliegtuigen een beschermd vijan
delijk konvooi aangevallen en hiervan twee
'koopvaardijschepen in brand geworpen.' Een
ander schipWerd dooi: bommen beschadigd,
lil Noord-Afrika lovendigo activiteitvan
- artillerie, enveirkemiingstroppeii.
Zware.eii lichte gevecblsvfiegtuigon heb
ben in de Marmarisclie woestijn de achter-
waarlscho verbindingen van de Engelseheiï
met succes aangevallen. Vergezellende jacht-
vliegtuigen schoten in luchtgeve.chten zes
vijandelijko vliegtuigen neer.
Bij luchtaanvallen op ulo militaire instal
laties op het eiland Malta kreeg oen, .in bet
dok liggende Britscbe torpedojager: verschei
den voltreffers van bommen. Duitsebe ja
gers scholen in luchtgevechten boven het
eiland 13 Brits'ciio vliegtuigen neer.
De S.S. Stiirinmann Schulz, .van een for
matie dor Wjaffcn S.S., heeft op 5 April
nlloen coin door den vijand bezette kaze
mat veroverd en de bojnanning vomidtigd
.en^ondanks het hevige vuur. een vijandelijke
pantserwagens van hot nieuwste type op-
geblazen.
Laval lieeft, naar van/betrouwbare zijde hë-
kend 'wordtj -Zaterdag te' 'Vicliy' eon laiig'durig
ondérhoud: gehad 'niét doiï chef van dón staat,
maarschalk" Pétnin, en met den., plaatsvërvan-
gënden niiuisler-preéidciit, D'arlan. Naar voorts
ijit gewoonlijk welingelichte. Fransche kringen
wordt verklaard, zop do chef van het civiele
kabinet' bij den chef vnn 'den istaat, Dumoulin
do Ij Barllièle, Zaterdag zijn ontslag heb
ben ingediend.
Een der scheepsmodellen op de tentoonstelling in het Stedelijk Museum: Dc Soolo,
bouwd in 1S50 op dc werf Dc Nijverheid hier ter stede. (V.P.B.-Polygoon-Hof
<;e-
m)
Ilel BijkscüiimiitfseriaaL maakt lickend:
Een. aantal Nederlander? heeft zich ver
slont om een iaden zomer van 1910
verboden politieke partij van Amsterdam
uit wcec rin het leven te. roepen cn een
uitgebreide anti-Duitsche VlngV.liriftnrfprapa-
ganda to voeten.
In een in Amsterdam voor liet Deutsche
Obergerichf. gevoerd proces "hebben zich
de oprichter en voorzitter (lezer illegale
partij, Hendrieus. Sneevliet, en zeven lei
dende functionarissen en medewerkers, de
Jood Abraham Menist, Wilhelm' Dolleman,
Jan Schriefcr, Jan Kocslag, Cornelius Her-
manus Gerritsen, Jan Edel e:i Rein Wille-'
veeii, moeten verantwoorden. Ongeacht alle
waarschuwingen, hadden zij hun ariti-
.Düitseh' gewroet lot Februari 1912 voort
gezet. Zij werden wegens overtreding van
par. 1 van de sahotngevcrordeiiiiig als sa
boteurs ter dood veroordeeld.
Het vonnis is met den kogel' voltrok
ken.
Aan de brochure van jhr. inr. D. J. dc Geer:
,,Dè synthese in den oorlog", waarvan we reeds
een kort uittreksel gaven, gaat een kort per
soonlijk woord vooraf. Een woord, dat vreemd
is aan.den inhoud van het geschrift, maar waar
toe, nu de gèlegenheid zich bood, de schrijver
zich gedrongen' gevoélde. De lieer De Geer
schrijft;
In Mei 1940 heb ik het land verlaten. Niet
als „réfugié". Maar als minister. Indien ik
geen minister ware geweest, had ik het land
niet verlaten.-Een consequentie hiervan was,
dat, toen ik als minister was afgetreden,
mijn plaats weer in het land was. Mijn
terugkeer was dus consequent en normaal.
Ik heb dan ook uitsluitend getwijfeld aan
demogelijkheid van mijn'terugkeer, niet
aan de juistheid daarvan. Toen de mogelijk
heid bleek te bestaan, heb ik de consequen-
tie van mijn aftreden getrokken en mij als
ambteloos burger begeven naar het land,.dat
ik als ambteloos burger in Mei 1940. niet
verlaten zou hebben.
Wie zich over mijn terugkeer verwonderd
heeft, vinde in deze weinige 'woorden de
toelichting.
Ik duid niemand-euvel,; dat hij een ander in
zicht heeft, maar stel wél prijs op- eerbiediging
van het mijne. Politieke beteekenis had mijn te
rugkeer niet.
Er waren menschen, die vreesden, dat er poli
tieke beteekenis achter gezocht zou worden en
die. mij daarom terugkeer ontrieden.
Ik was van een 'andere zienswijze, doch
respecteerde dc hunne. Dat zij dit de 'mijne niet
hebben gedaan en nog wel 'in een situatie
waarin verweer onmogelijk was mijn houding
in een onjuist licht hebben gesteld, heeft mij pijn
lijk -getroffen. s
Ik wil aannemen, dat misverstand en oorlogs
bevangenheid daaraan deel hebben gehad. Daar
bovendien de nauwkeurige tekst der aantijging
mij niet bekend Werd, omdat ik de zaak van
derden vernam, moet ik mij van een te positief
oordeel onthouden.
Overigens is.een concreet verweer ook nu nog
onmogelijk. Reeds-wegens de beperking die de
oorlogstoestand oplegt. Ik hoop, dat eerlang dc
tijd zal aanbreken, waarop het „hoor cn weder
hoor" in vollen omvang zal kunnen worden toe
gepast.
In afwachting daarvan wil ik de onverdiende
blaam, die mij trof, aanvaarden als een hcilzaani
tegenwicht tegen den onverdienden lof, die mij
vaak in mijn leven is gebracht. „Het is goed",
zegt Thomas a Kempis in zijn „Navolging van
Christus", „dat men somtijds kwaad~*"ëti slecht
van ons denkt, ook als onze handelingen en
voornemens goed zijn. Dat bevordert de ware
nederigheid en bewaart ons voor ijdelen roem".
Slechts moge, ter rechtzetting van enkele
der verhalen die hier te lande hebben geloó1-
'pen, nog worden meegedeeld:
dat ik op 3 September 1940 ben afgetreden
als minister; op 5 November1940 naar Por
tugal ben gevlogen; daar drie maanden heb
vertoefd in de kustplaats Estoril en op 4
Februari 1941 per vliegtuig naar Barce-
lona 'ben gegaan, op 5 Februari per vlieg
tuig naar Berlijn, Cn op- 6 Februari pér -
D-trein naar Den Haag.: Deze route van
Portugal naar Holland was de éénig-moge-
Iijkc, wilde men vlug ca 'zónder veel om-
slag de reis volbrengen, en werd dan ook
door tal van „gestrande": Hollanders geko
zen; anderen, die per spoortrein door Frank
rijk gingen, deden daar een kleine 14 dagen
over. -
Het Duitsche economische weekblad „Ruhr
imd Rhein" houdt zich in een zijner faatstc
uitgaven bezig met Nederlandsche bouwprobie
men, waarbij het blad constateert, dat ook ons
land tegenwoordig in hooge mate het vraagstuk
van den woningnood kent, waarmee alle dicht
bevolkte landen reeds jaren worstelen. Het hui-
zcn-tckort doet zich in 'Nederland, met z'n 270
inwoners per K.M.2 zelfs bizonder sterk gevoe
len; met name ook omdat aan dc bouwbedrij-
vigheid gedurende den oorlog vanzelfsprekend
allerlei beperkingen zijn opgelegd.
De eerste groote stoot welke de bouwbedrij-
vigheid in Nederland ontving aldus het Duit
sche tijdschrift, dat mede ecnige bizonderheden
omtrent toekomstige plannen onthult viel tus-
schen dc jaren 1924 en 1939, toen, om den ach
terstand van den wereldoorlog in te halen,
660.000 nieuwe huizen werden gebouwd. Daar
stond tegenover het sioopen v.an ongeveer
100.000 woningen. Op het oogenblik telt Ne
derland 2.2 millioen huizen, d.w.z. op iedere 4
inwoners is er een woning. Hét sioopen van on
geveer 6500 woningen per jaar in normale tijden
is te weinig geweest; in oorlogstijd worden van
zelfsprekend zoo min mogelijk woningen afge
broken of aan haar bestemming onttrokken.
-r mé^-vito«ïrf-<h««r--aó^iwcuiibanood^-in«ie'no.>ia.:,.ctej3,j,
oorlog te verhelpen Is, heeft aanleiding gegeven
tot tal van plannen en voorstellen. „Zoo..veie
langt dr. ir. van Beusekom, inspecteur van de
Volkshuisvesting, een tienjarenplan voor den,
naar een weloverwogen schema uit te voeren,
toekonistigen bouw van 500.000 huizen, zoowel
in dé steden als op het platteland. In tegenstel
ling met dc vroegere vrije bouwbedrijvigheid
naar particulier initiatief, zal nu een vérgaande
openbare bemoeiing noodig zijn, waarbij voor
al veel voorbereidende arbeid tot het terrciu van
dc overheid zal behcoren. Een van deze voórbe-"
reidende maatregelen is het opstellen van een
nauwkeurige woningstatistick. waaruit de woon-,
verhoudingen, de prijsklassen, vraag en aanbod,
enz. gemakkelijk af te lezen vallen Een andere
belangrijke vóórarbeid is het voorzien in de be
hoefte aan geschikte bouwterreinen, waarvan er
thans nog vele verwaarloosd zijn. In dit opzicht
ontbreekt'het aan systematlschen'arbeid der ge
meentebesturen. waardoor vele bouwplannen al
leen daarom niet tot uitvoering komen, ómdat
er geen geschikte bouwgrond gevonden kan wor
den. De „Inspectie voor de Volkshuisvesting"
stelt nu lil alle Nederlandsche gemeenten een
enquête in naar omvang cn aard zoowel van de
braakliggende als van de bomv-rijpc terreinen-
Bij de voorbereiding van den woningbouw op
groote schaal denkt men verder aan een betere
werkverdeeling tusschen overheid, architecten en"
bouwondernemers. Vele nuttige ervaringen biedt
in dit opzicht Rotterdam, waar zich c ,dcr dwang
der noodzakelijkheid een voorbeeldige samenwér-,
king tot wederopbouw van dc stad tusschen al
deze instanties ontwikkeld heeft.
De smokkelarij in Belgische shag'ahak is door
do afkondiging van de distributiebepalingen van
rookarlikclcn sterk, afgenomen. D» prijs der
smokkefshag, dio eenigo dagen geleden nog.
rond fCO per kg. bedroeg, zijnde liet twintig-
voud van don tmndcrolle-prijs, is nu in en
kele dagen tijd gedaald tot ongeveer de helft
en nog minder. De-smokkelaars-wagon daar
hun hachje niet voor. -
Het kwaad had intusschen zeer groote vor
men aangenomen, want de Belgische shag, dio
veelal zoo slecht ivas, dat' men haar niet kon
rooken, was 'reeds over hot heele land verspreid.
Do smokkelhandel was zeer levendig, en al wer
den er dagelijks smokkelaars cn sluikhandelaren,
gesnapt, 'men. kon hot kwaad .niet den kop.
indrukken.
Twee gemalen (een ,bi),-; Lenuncr en: een bij
VollenhoveJ.i- zijn" thq'nsbézig/met -het droog-
malcn van den. Nooid-Oostpoldqr.: Bij: Ürjc:
wordt thans de laatste /'.hand-.Belegd aan /liét'
derde gemaal! en naar \vfl,,'y"^j®etrien,''.-^--,clit';ge^'t
maal hoogstwaarschijnlijk: in .Meiin werking
kunnen worden gesteld Men: i,i. -reeds begonnen-
met het baggerwerk/ Fe.twelk,-nog-moetgeschie.-,:
den eer het:hoofdkanaal;uit den polder met het
gemaalin -verbindingstaat:,-
Het gemaal- bijUrk zal op stponv, werken,
aanvankelijk zqu: het éeni dieselgemaal .worden.
Ook dc sluis ;bij' Urk,-. wélke/ de scheepvaart
toegang zal geven- tót 'denpolder,komt.de -voir,
geride 'maand; gereed. Voorts-wordt er, een begin
gemaakt met de ontginningswerken;! hét barak
kenkamp, waarin 'de arbeiders --zullen v'ver&lijvén,
is gereed. De ontginningswerken zullen top het
voormalige eiland ongetwijfeld nieuwe loven-
digheid brengen.
