Donderdag 3 September 1942 Prijsvorming en pnjsbeheerschirig Isoleering vari 'Timpsjenko's legergroep lij'kt aanstaande 95ste Jaargang No. 23180 Het zwaartepunt ligt voortaan bij de prijsbeheersching, Hoe zwaartepunt bij de prijsbeheersching De prijsvorming aldus vervolgde-mr. Schok ker, is thans in een phase gekomen, waarin zij haar arbeid op andere wijze zal moeten richten, In belangrijke mate zal zij, steun moeten gaan verlecnen aan de opsporing. Stelselmatig zullen meer uniforme prijzen worden ingevoerd. Met het afkondigen van verdere administratie-voorschrif ten waarvan er al enkele zijn, zal .hiervan voor de opsporings- en berechtingsinstanties een*ver-, eenvoiidigiag der werkzaamheden het. gevolg zijn. Van heden af zal het zwaartepunt van-den dienst; komen te liggen bij de prijsbeheersching. Wat deze betreft, hcefc de dienst te maken met verschillende complicaties. In de eerste plaats, jpocst het apparaat voor de prijsbeheersching uit niets worden'opgebouwd. En wat verder de .be rechting betreft, er is hier sprake van een zich ontwikkelendbestuursstrafrecht als nieuwe cn vrijwel onbekende instelling, die in het vroegere strafrecht' wel eénige aanrakingspunten had, doch voorloopcrs, die nog weinig bekend waren. Dit bestuursstrafrecht moet begrip toonen voor' het doel, dat bereikt moet .worden en zich daardoor in zijn overwegingen laten leiden. In.de afgeloo- ptiv ..ode Is in dit opzicht al heel wat erva'- opgedaan. 8 uit onlandsch weekoverzicht Een terug'blik over drie jaren oorlog i Het boeien van Duitsche krijgsgevangenen Duitschland kondigt represailles af Afbetalingszaak stilgelegd Met 12 filiaièn definitief gesloten - Hooge boeten door den ;'-.- tuchtrechter opgelegd 1 Te Weinig haver ën erwten ingeléverd Landbouwer tót T 2,000 boete v veroordeeld 0cm cóoTKOt yeradiijiu dagptfjk*, pwt witatoilcfrtig Van/^oil-^n Feestdagen. f<* Prijs p?r U» firiaal f2.10; lYaoco jjcx fxij# per «vcHe: 16 cla. Afzoiidefl»jke /auinmert S cf. Aliunnütncoiea worden dagelijks aaDgenotnen' jAdv<rtf nl ion voor het conti volgend nummer moeten vflör «U «ut wrtft Uet Uurcau bezorgd lijn, 'sZatèe* dogs vöflr 9 uur.-5>nbcponldo jvtonts von edvertenlifo wordt nie- cnwonrborprd: TIJD OM TE VERDU5STEREN Vandaag 20.25 u - Morgen 20.23 u. Z^iuconano mor «en 6.55 «tuf Maan op 0.47 uur onder 16.45 uur 'BUftEAU LANGE' HAVEN f41 (HOEK KORTE HAVEN)^L'.WÏpO '(3 LIJNEN) DIRECTIE: Mr. H. A. M. BOSLANTS, HOOFDREDACTEUR; M. STAVENGA - POSTREKENING 5311 Ptfjs der. A'dvextentiter v&a 1—15 mm X2.25; ieder» tem enter f 0,14j In bet Zatcrdagntimmer J—15 mm f2.55, 'iedcro mm ineer T0.16. iWelairoe» f 0.35 petram. Incasaolcosten S oU: Vn,t^w^l4nUe» 15 ru». Tarieven, van pd verten Li &n hij aLonoemnni *Sjn ««n- bet-Bureau verkrijglianx. Uagelijk» wiinJen «ege» vooruitbetaling KJoliir AtlverteriiJFn v|i^unniru b f,0.62 t/t» 15 woohtrn, 10.92.'t/ui. 25 wnonJeo. Kik woord mêer 6 ceot tol eon maximum van 30 woorden» Voor bxluvea, oadar lettor of mlrce ie lovrugen Hu* roea'blad, tiördt 10 cent extra in rek c ai tig gebrm-iit» 'a Woensdags) Kleine Advcrtcutldo tbi 15 woorden f 0JJ, oiit» trftfr OimJugnppm/ 6 our uon bet Uurcuu bexorgd, Zolcnlags; Kleine Advcrtentiëji f 1.2", .indien niet rtJ<Jr Vri>dnca*>r>n>i nnr hezorpd. In ccn dézer dagen in het departement voor volksvoorlichting en kunsten gehouden perscon ferentie hebben de gemachtigde voor de prijzen, mr. H. C. Schokker,- het hoofd van de prljsbe- reebting mr, J. A. M. Pott en de heer A, J. Sticnstra, hoofd van de. afdeeling opsporing, ccn aantal journalisten een blik vergund in het werk van den dienst van den gemachtigde -«oor de prijzen. De conferentie werd om. bijgewoond door Obefregierungsrat dr. K. -Trabold, leider der afdeeling „Preisblldung" van het Rijkscom'- mlssariaat en dr. A. Wtnsemius, hoofd der af deeling Prijsvorming" bij den dienst van den' 'gemachtigde. In drie achtereenvolgende artikelen zullen wij hetgeen daar werd besproken behandelen. Uiteraard was de uiteenzetting van mr. Schok ker de belangrijkste, omdat deze een overzicht gaf .vanden stand van zaken, eenig inzicht in het geen de overheid doet op. het gebied der prijs vorming cn.. daarin voorts de lijn werd uitge stippeld, die voor de 'naaste toekomst zal wor den gevolgd. Mr.. Schokker ving zijn rede aan met er op te wijzen, dat de prijspolitiek,1 die noodzakelijk gevoerd moet worden, 'in een systeem van gc- lelde economie, zoowel de prijsvorming als de prijsbeheersching omvat. Toen daarmede begon nen werd, bleken allereerst noodig een ccntrall-. satie van alle departementale diensten, welke werkzaam waren op het, gebied der prijsvorming 1 en het uitstippelen van een principieele lijn. Voor deze laatste werd vorig jaar de grond slag -gelegd met de afkondiging van het prijs- vormingsbesluit. - Twee belangrijke punten werden daarin'vast gelegd. Ten eerste de begrippen „maatschappe lijk verantwoorde prijsvorming"' en de „verant woordelijkheid van den ondernemer", op dit ter rein en ten tweede het-beginsel, dat de prijs-' vorming geca automatisch werkend mechanisme „.ter honoreering der kostenstijging behoort te zijn. Want de prijsvorming dient mede'om te komen tot een rationeele productie.'Zij. heeft de"'"daar- toe noodige prikkels iri het leven te roepen. In dit verband verwees spreker naar'een belang rijke rede van minister Fischböck.commissaris- generaal voor financiën en economie, over dit 'onderwerp, waarin hij "zeide, dat het dednrec- ren'van kosten rijn grenzen heeft. Daartegen over dient een' dienovereenkomstige belooning 'der prestatie te staan. .Vandaar dat mcri in Duitsebiand gekomen is tot in 'cijfers /uitgedruk te prestatieprijzen.-. y.;„ In ons land verliep-de ontwikkeling der prijs vorming echter iri zooverreafwijkend,dat i'hcn' een "aantal noodzakelijke kostenstijging elementen en tendensen moest aanvaarden. Deze factoren hadden 'eenigen tijd noodig om uit te wérken. Deze toegelaten prijsstijging heeft tot. resultaat gehad; dat voor' de daarvoor it: aanmerking komende sectoren iri hoofdtrekken thans nage noeg het"Duitsche prijzchpeil is bereikt. Dit komt o.m. tot uiting in een aanmerkelijke' afneming van het aantal aanvragen tot indivlducele prijsver- hooglug. In dit stadium is het nu zaak de juiste ver houdingen in aanmerking te nemén. Voorts dient men te bedenken, dat men hier' niet met een autonoom 'stelsel te doen heeft, doch met een dat werkt binnen het kader van het Europcc- schc prijzenpeil.-Aandacht, zal moeten worden geschonken aan de wisselingen in dit prijzen- niveau. Zijn dn de oniangs afgekondigde richtlijnen voor de prijsvaststelling de principieele grond slagen gelegd voor een maatschappelijk verant woorde prijsvorming, dezê richtlijnen en met name de binnenkort Uit te geven „richtlijnen voor het normbcdrijf" zullen de toetssteen opleveren, wel ke de prijsvorming in staat stelt in de prijzen- - wetgeving den juisten samenhang tc brengen. Deze richtlijnen voor het normbcdrijf zullen tevens de oplossing brengen voor de vergoeding voor prestaties. Tegenóver eenige nog noodzake lijke prijsverhoogingen, die niet te vermijden zullen zijn opgrond van het doorwerken van kostenstijgingen hier cn daar, zullen dan'com- pcnsccrcode prijsverlagingen worden doorge voerd. Onder handhaving van een redelijke hc~ looning voor, deri ondernemer moet het moge lijk zijn voor verschillende categorieën van goe deren tot een prijsverlaging te komen, met name voor de z.g. nieuwe artikelen op het gebied der levensmiddelen (surrogatcnbeschikking). Het totale prijsbeleid zal hierdoor een vrijwel evenwichtig beeld te zien geven. De rentabiliteit van het bedrijfsleven Op dit punt, aldus mrv Schokker, zou ik mij even op een zijpad willen begeven. Er wordt wel eens beweerd, dat de gemachtigde voor de -prijzen het bedrijfsleven onrendabel zoi» maken. Daartégen kan ik aanvoeren, dat wij ouzc be slissingen slechts némen aa grondig "onderzoek. Tridien men gedocumenteerde gegevens, cijferma teriaal. enz daartegenover kan stellen, willen wij onze beslissing gaarne herzien. Tot heden ech ter is daartegen niet veel steekhoudends inge bracht. Ten bewijze hiervan kan een onderzoek worden aangehaald naar de rentabiliteit van ver schillende industricele bedrijfsgroepen in de ja ren tot'en met 41. Onderzocht werd -' de. ver houding: tusschen de winst eenerzijds en het ka pitaal'én de reserves anderzijds. De .analyse leert, dat 1941 een bevredigd jaar is geweest.' De resultaten .waren wel niet gelijk die van top jaren, maar toch. wel als die van 33. Met de rentabiliteit staat het dus niet, zoo erg als wel eens voorgesteld wordt. Dit onderzoek goh i voor een spreiding van bedrijven, waaronder dus cok zulke, welke te maken hebben met rantsoencè- ring enz. Zijn de prijzen voor de groenten- kweekers loonend? Eeh andere opmerking wil ik maken 'naar aan leiding van een verwijt, dat dezer dagen in de pers aan mijn adres werd gericht.' Daarin'wordt o.m. -gezegd, dat de prijzen die de groenten- kweekers voor hun producten krijgen toegewe zen, niet'' loonend zoudenzijn en 'het derhalve verklaarbaar is, dat zij bijverdienste zoeken door die producten langs een anderen'dan den norma len weg tegen hoogcren prijs te verkoopen. Hiertegen stel ik'een. onderzoek, ingesteld naar de uitkomsten der tuinderij in het Z.-H.:-glas- district, het gebied Hoogezand—Sappemeer, dat' rond Vcnlo cn in de venen. Allereerst de cijfers'voor de kostenstijging se dert 1939 in de onderzochte bedrijven. De kosten in 1939 werden daarbij gesteld op honderd. De percentages lulden voer de genoemde gebieden, in volgorde ongeveer 17, 21, 15 en 22 procent. De nettoveiling opbrengst in 1941 (1939 hon derd) bedroeg rcspectievelijk'120, 76. 80 cn. 75 procent, meer dan die in 1939, de winst uitge drukt in procenten der' totaal kosten in 1939 respectievelijk 9, 10, 14,9 en 1,3 procent .én in 1941 respectievelijk 57,6, 7,9, 39,3 cn 27,2 pro cent. Prijsdlscipline Vervolgens zou ik nog iéts willen zeggen over de prijsdiscipline. De meesten onzer Nederland sdie ondernemers zien met hun bekende nuch terheid wei degelijk het nut en de noodzaak van prijsvorming en prijsbeheersching in. Er zijn ech ter, nog uitzonderingen, die het bont maken. Tot die categorie behooren bijvoorbeeld bepaalde restaurants, verwerkers van houtproducten (meu- SSlz'.UfllSlrle) .yen1 vervaardigers- van-surrogaten, tegen welke laatste groep' onlangs maatregelen zijn getroffen. Onder meer op deze terreinen wor den door ondernemers nog typische1 staaltjes Van gebrek aan verantwoordelijkheidszin teil beste gegeven. Deze hebben de aandacht van den dienst. Ook hier zal hij pogen tot een verant woorde prijsstelling te komen. Prijsbeheersching dektd.e valuta en het directe levensonderhoud Mr. Schokker besloot met nog een woord te wijden aan de cfitiek, die op den dienst, wordt Een iedèr stelle zich'liever de vraag, welke prijzen zouden gelden voor het eenvoudige distri butiepakket, indien er geen prijsbeheersching be stond. Wat zou,men dan te betnlen.krijgen? Eenig denkbeeld kan men zich daarvan vor men aan de band;,van de'prijzen','die thans gel den op de zwarte markt. Daar-betaalt men voor gesmolten rundvet 25 tot 30 gulden per K.G., boter f 12.50—f 17.50 pec K.G., aardappelen 27.50—f 35' per mud, rogge f 2—f 2.75 per K.G., maizena f 1.50-per pakje, suiker f3.50—-f4.20, per K.G. en voor bruine bnonen f 2—f 2.75 per K.G. é-d ;8 Volgens spr. wérken prijsvormingen prijsbe heersching dan ook zóówel naar binnen als naar buiten. De prijsbeheersching raakt het onmiddel lijk belang van iederéit volksgenoot. Voor den zakenman "betekent zij .de dekking onzer valuta, voor den verbruiker dé dekking van zijn directe levensonderhoud, i ti* di mislukte Sritsche Invasie-poging in Dieppe. - Door de stratan dor stad trekt een colonne Britsche en Canadeoscho krijgsgevangenen 1 ""r,',"' 'V' Orbls-Holland-SS PK Roth-Pax Holland m Hot ojiperhovc! van.-do Duitsche weer macht deelde aan het slot van holivc'er- maehtebericht vwi gistc-ren medo: In liet bij Dieppe-buitgemaakte Engel- acho" bevel, wordtgezegd: „Waar het ook maar mogeljjk is, moeten dc fian- den van do gevangenen worden samen gebonden,-opdat zij' hun papieren niet kunnen vernietigen.In hel ofticiccle communiqué van hét opperbevel van. de weermacht van 80 Augustus 1.012 werd o.a, deze .passage van het Ëh- gclschc operalicbotel gepubliceerd. Dc Engelsche rcgccring 'heeft hiéfover gc-^ zwegen. Het opperbevel var, do weermacht lieeli derhalve bepaald, dat alle bij Dieppe gevangen genomen Brdschc officieren en soldaten! van 3 Scptcm- bor 1942 af om, 14,00 uur geboeid zuilen wórden.liet molief voor cloze behandeling is den gevangenen"méde- gedeeld. Deze maatregel zal pas worden op geheven, zoodra 'de Britsche regeering dé in' hol bovengenoemde bevel uiige- vaardigde bepaling inzake liet boeien van Duitsche krijgsgevangenen in een- off'cieele niodcdooiihg .intrekt.; liet oppoi'hevcl valn de wecrinacht vcr- Idanrl.voorts, -dat: voortaan' allo Witd-W'ost- nietliodcn van deze 'snort, welke een belce. diging .Oil. rmiskonniiirr^riin dapnerc Soldaten vurmen,ótufiu2<icll(ji" met "dó sclto:-psle"!ré. presaillcs'. beanlwoorcj worden.- 'Do Duit. sdielrocpeu Itebben iótdiisvcr lalrjjke fd- logtafisclie opnamen van Dieppe bewijzen bot do gevangen Brilton als een falsoen- lijken vijand behandeld en verzorgd, liet r slaat aan het. lirilsche commando te b> ourdeélen, of deze door abt 'commando veroorzaak Ie ver;uidering in de behandeling van gevangenen na de ervaringen van Dieppe •moor Oollsche dan '.Brilacne gevan gen en zal Ireffen. f f ut Engelscheministqric van ourlóg lieeft Wocnsilagavond «een verklaring uitgegeven be- Ircfteudc bovenstaamlc Duilsclie mededeeling. In de verklaring van liet liiigolsche ministe rie van oorlog wordt gezegd dal een onder zoek, wordt ingesteld om na. lp: gaan of inder daad oen dergelijk bevel is uitgegeven. Na drukkelijk word! 'ontkend, dal o.ók maar van één Duilsehen gevangene du handen geboeid zoii- den zijn. „ieder bevel van dien aard," zoo besluit dc. Engelsche verklaring, „zal, wanneer het mocht, zijn nilgegeven, herruepen worden." - De" inspecteur voor de prijsbeheersching heeft den eigenaar van het afbetalingsmagazijn A. C: Korpershoek te Rotterdam met f 50.000 beboet! térwij! de goederen,'welke voorradig waren, in de twaalf door hein geëxploiteerde filialen zijn verbeurd yerklaard. Alle zaken in Rolicidam.cn elders zijn verder hitgcoe(end.'Ik -onderscheid daarin vier'sóórten:-j voorgoed gesloten en Korpershoek bedrijfsmidde- dé, critiek, die' criüsëcrt, omdat wat wij doen 1 'en definitief stilgelegd, terwijl het hem boven- nieuw is deze critlck ging zoncier meer voor- I dien is verboden gedurende 2 jaren een niéuw bi] de negatieve cri de constructieve «n ten nfbetalingsmagazijn te vestigen of zich. met den slotte die critiek, die de prijsbeheersching kalle afbetalingshandei in te laten. Het vonuis gelast effect ontzegt. Deze laatste is mijns inziens wel j tenslotte nog dc openbaarmaking van deze straf- al te bout. Men verwijst daarbij naar cle voor-jfen ca betaling van f 10.000 proceskosten, komende prijsknoéierijen. Ih dcnzelfdcn geest kan Aanleiding- tot deze veroordeeling was de 'men iedere rechtsorde ontkennen, omdat er nog j voortgezette prijsopdrijving, welke op verschillen- steeds diefstal, moord, contractbreuk 'en' ander de;wijzen gedurende 2 jarch' na Mei. I940'is;ge- kwaad geschiedt. - - pleégd. Het teflen' de prljsvoorschriffen in bij prijzen van dc - reeds voorradige goedkoopcrc' goederen als er nieuwe duurdere zendingen aan kwamen, was een vaste gewoonte in dit bedrijf. Ook waren er voor-oorlogscfle goéderen,, zooals meubelen, rijwielen, haarden, klecdingstukken, enz. zonder ceniyc aanleiding ver hoven den voor-oorlogscheii prijs verkocht. De veel gunsti ger voorwaarden, yiaaronder de afbetaiingshan- .dei in de laatste jarenheeft kunnen werken immers mén kan nu vaak a (contant leveren of ijl elk geval aan zorgvuldig uitgezochte afnemers en met een korter crediet dan voorhcc'n heb ben in de prijzen, welke in de zaken van Kor pershoek werden gevraagd, in het geheel geen of een volstrekt onvoldoenden weerslag gevonden. Aan dé hierdoor noodzakelijk geworden prijsver laging of grootcre korting werd meestentijds, zelfsj niet gedacht. Het feit, dat in de afbetaüngsbranchc.zaken ge daan worden met het'minst-draagkrachtige deel van de 'bevolking,; maakte het gcwcnscht. dat de prijsbeheersching, zooals nu ook ïs gebeurd, aan bovengenoemde .praktijken 'definitief ccn- einde kwam. ~y:. Land bouwers cn vcehnuilera,' dié lnin plichten' ten aanzien; vim do' voodselvooraciüng van. .0113 voikjjin "omsligc mateverzaken, hcblmnzèch, bij ontdekking }van hun met do voor.hen gol- 'deiido voórsch'rifteni strijdige ban dolingen, voor Wanneer wij.do ontwikkeling van.do mililaire. situatie gedurende do voorbijgegane week he. zien/treil ons als de ..meest belangwekkende gebeurtenis hel feit dat snelle formaties van dc Duilscho weermacht thans de Wolgahebben bereikt, teil Noorden van .het reeds gèduclit benarde Stalingrad. Dit succes is niet slechts een geweldige mililaire prestatie, want de moei lijkheden, a:iti ecu dorgolijkcn .doorstoot" ver. bonden, zal men" goed doen 11 jet te onderscliat. ten, .doch hot is tevens eon resultaat, dal mén tol vóórkort in zekere militaire kringen voor practisch onmogelijk had gehouden. Van de con- sokwcuiics, welko dit wapenfeit ten opzichte van liet verdere verloop van den oorlog .in dc Sovjot.Unio hebben kan, kail men zich reed? thans een vrij duidelijk beeld vormen. Do Sovjcbrnaaraclmlk Timosjenko -bad 'vrij wel alle hom ter beschikking staande strijd krachten, cnVwapens opgesteld in het gebied van Stalingrad, omdat hij zeer wel besefte, dat deze industrie- en Wolgahavenstad voor bel behoud der. Sovjot-posi lies vail'beslist vitaal belang was, Stalingrad was tot voor kort het knooppunt van de. belangrijkslc spoorwegen in liet gebiod van Wolga, Don cij Kaukasus. Zijn ligging aan den benedenloop van de machtige Wolga, Ruslands drukst bevaren maalde liet tot ccn natuurlijk ovcrlaadstiUion en men kan er slaat op maken, dat het ook als zoodanig heeft gefungeerd voor de trans porten van Brilschcn en Amorikaansclien- oor-, sprong,riio via'do Perzische Golf en'do Kas pische Zee Biet Sovjetgebied bcreiklon, 0-m bel Sovjet-oorlogspolcnticol te verslerken. Van daar dal Stalingrad met 7.00 groote hardnek - Wo! doorstoot naar do Wolga ,tcn Noorden- van Stalingrad, heeft thans de situatie ongeveer' zóó gemaakt, dal deze stad dreigt te worden afge. snócrd. Zoo men liaar met oen mond vergelijkt, die voédsol opnoeml, dan kali men do Wolga in haar Noorde'ijker verloop, bij de keel vergelijken, waardoor dit voSlsci do .maag moet bereiken. Welnu, deze - koel wordt thans langzaam-ann dieli.Lgednikt. lion i van de kuüiktortrokken van den strijd legen de troepen vaen Timosjenko na de her vatting van hel offensief in dc Sovjet-Unie was ooze, dat- de Sovjets ..gecu gcoatu iogcrgrocpen moer lieten Insluiten.''Zij trokken zich des noods liever 'overhaast terug,' dun zich nan hot gevaar-vim -omsingelLig. eii 'vcrniet^ing bloot Ie. geven, een blijk ervan, dat ook Moskou niet langer roekeloos met niciiséheii cn materieel kon omspringen, na .de geweldige verliezen' aan aan beide, lijdens ilen vorigen zomer en herfst geleden. Zuu echter liet üuitscbo' opporbevci erht slagen, liet ..gebiod-van Stalingrad verder af to siuilen, '011 daarmee eon Lsoleerlug kunnen ■hówprkslclligeii lusscheri het Zuiden v.an dc Sovjet.Unie en-het Noorden, dan zou vénrioo- ilelijk het eerste resultaat daarvan wezen, dc volkomen likwidalie. van Tlmosjenko's legergroep met alles wal zij aan strijdmiddelen bezit. Deze klap 7.0U voor dc bolsjewisten hard aankomen, .maar niet minder funest 7.011 wezen, wat daar uit verder zou Volgen, namelijk de verlamming van al'.e Anglo-AmcrikaanJclte ve.keer tusschen, .Kaspische Zee, en Sovjet-Noorden. Berden wij het gebied' van do Zwarte Zee dan moeten wij coiistatoêrcn,dat het er hier vour de manuen vap Moskou evenmin rooskleu rig ..uitziet:' De Duilscli-ltecmeenschc -troepen hebben zicli nu ook in het bezit''van dc haven Auapa gesteld,.cn de ecriige miiriticihe basis van bëteekenis, die 'aden Sovjets nog rest, Novorossisk, wordt reeds, van .twee kan ten bedreigd. Vermoedelijk slaat dc Sovjet- vloot in de Zwarte Zee, welke'daarmee haar laatste steunpunt dreigt te verliezen, voor een cvengrootc catastrofe als Tiinosjenko's land-- macht. Zoo men zich van'deze dingen rustig reken schap geeft cn vervolgens den blik eens wendt naar' Alrika en bet gebied van bet 'Verre Oosten, dan begrijpt men volkomen, dat er in dc Briische pers, bij het herdenken van, drie jaren oorlog, veel minder,optimisme doorklinkt dan ee.ii jaar geleden. Rommel bedreigt' de Briische macht in Egypte cn hot. Midden-Oos ten;, van dag tot dag wordt op dit front ccn nieinv Duiisch-Ilaliaanscli offensief, ver wacht, en men leeft- daarbij onder den drult van de» mogelijkheid, dat daarmede een tang beweging zal gaan ontstaan, namelijk dal zoo wel via den Kaukasus als van over Jen Nijl een druk op dcBriische posities in Palestina, Irak en Iran zal worden uitgeoefend, welke zijn- gevolgen tot in Indie zal doen gevoelen. Want als liet Midden-Oosten zou beginnen te wan kelen, zou Wavell uil. Voor-Imliü "voor rugge steun dienen te zorgen, Ook al een taak, dio weinig benijdenswaardig-is, gezien do toestand van gestadige gisting,, waarin de Indische vol kerenwereld loeft, cn "de Japausclio dreiging fn liet Burmcesclio grensgebied, die- spoedig tot oen nieuw offensief zou kunnen leiden. Mode om do Japanners van Brilsch-Indiëiat to leiden, en tevens om Auslra'iö te hoseber- men, bobben de Amerikanen, naar zij zelf.laten -.' verluiden, hun avonturen op de Salomonseilan den ondernomen. Twee eilanden van deze groep hebben zijinderdaad weten to bezetten on lot nog too in banden te houden. Dat dit hun op zware verliezen is komen to staan, is tvcl zekér, al valt het om begrijpelijke redenen' moeilijk, ccn behoorlijke" slaat van verlies en winst op te maken. Indien wij aldus de wercld-strijdtooneclen als mc-t één vluchtigon blik overzien, dan; blijkt vóór allo dingen, boe schijnbaar kleine oorza ken,' prècjos. als in tien yórigeu oorlóg, ónt-v 7mglijko gevolgen hebben gehad. Toon was het revolverschot tc Scrajcwo dc zoogenaamde aan leiding lol het ontketenen van de machten van dood én verderf, die oorlog worden genoemd, Dilmaal lagen de eerste aanleidingen, gelijk men zicli zal herinneren, in de kwesties van Danzig cn 'den Gorridor. Doch toeri cn'thans hooft zich het alles toc- gcspilst om siechls ééno vraag: Zullen do mach Ion van. het Europecsche vasteland zelf hun lot, militair cn -economisch, in handen hou den, df- zullen zij onder de min 0' meer ge maskeerde voogdij van een builen (lit continent gelegen slaat moeien blijven?. ^Engeland cn Amerika hebben deze kwestie welbewust op. do spits' gedreven, in dc verwachting, hot nieuwe Duitschland lo kunnen verwurgen cor (lit lol. algelicolc krachtsontwikkeling gekomen zou zijn. Vandaar dat do Anglo Amcrikaansche sta ten een ootlog verklaarden, waartoe zij zelf nóg niet militair voorbereid waren, waar "zij meenden over kanonneuvleesch in' overvloed lo kunnen beschikken; om hot rijk langdurig In'.échec' tc kunnen houden on af tc matton., Do lijd zou voor heil strijden, dat wil zoggen mej'behulp van dorden zouden zij de Duilschers welen 'uit. te putten, om ihtusscbcri zelf, aloor middel, van titokkadc en inassa-produclie, aan dc ovorv'ougeling .van Duilsctilandrustig voort- t e arbeiden;. Dc overwinning zoa,zoo "verwacht- te 'moii .Ie Washington" cn Londen, aah 'Amcr:- kaah e:i Brjl als oen rijpe, vrucht in/, den' school vallen. Hoe' geheel andomras,iallos verloopcn, dan liicvi huópto.. Alles wat dc Brit, tusschen zich cn zijii legen3lunder inschoof, werd als mol'één slag door den DuUscfier terzijde geworpen; En geland kreeg Ie ondervinden wat hol bcteefcepf, marine, 'en lucbthases vlak tegenover z:ch_ aan Kanaal en Noordzee te hebben, liet zag in öigèn land de verwoestingen, die naar zijn berekenin gen elders hadden moeten uulslann, 'in Scan-' dinavië, Griekenland, België, Eraukrijk, Neder.-} lapd. liet ouldckto ook dat een duikhootoorlog, van den aanvang op volle kracht geveerd en in uilworking verdubbeld door de ondersteuning van een lijchtniachl, ecu strijdmiddel zender weerga is. Zoo verlonr hot van maand tot maand meer aan. innerlijke kracht; hol onder-; vond tot op zeketo hoogte de schaaAichte, dio i liet uji liet vasteland als strijdmiddel, en welk een onridderlijk middel I-had willen aanwenden. ltot- merkwaardige'van dit allesi3, dal Eu ropa, onder den druk dor omstandigheden wel iswaar, thans mécr samenwerking én onderlinge ecuheid vertoont, dan ouil tevoren werd bereikt. Wij allo groeien uit onze grenzen in iicL besef van ccny economische lotsverbondenheid. Daar tegenover staal 'een Anglo-Amcrikaanschc we reld, dfe bezig is te verbrokkelen. Wat rest ev nog van' hel; oens zoo machtige Briische wereldrijk dan oen vervallen bouw, die met don dpg dreigt in to slotionWaar is bist méér dan zcjfhewusto Amerika, dat zijn belangrijkste basis in "Japanscbo handen zag 'geraken, juist in de handen, van- Japan, dat hot al Lijd heeft gekleineerd cn 'vciaclit? Drie jaren van Oorlog hebben als bot ware ee-n verschuiving vun het zwaartepunt onzer oude narde veconrzaakt, zulks in cch econo- TMisch-poliiieken. z'n. Wij boselfen, dat er voor beide elkander bekampomlc iwcroldmachfcn aaö gróole belangén op het spel slaan, dal inderdaad van bet voorbereiden ecner nieuwe aern in do méhsclilieidgesohiodenis mag worden gesproken. Wij'leven in een groeten lijd; dit "beset mogo ónstrooslon bij bot ondergaan van allerlei zorg en ontbering, die overal ter wereld,, waar het zwaard wordt gotrokkch, zich onhorroepelijle móolen doen gevoelen. den tuchtrechter te verantwoorden. Met liet nijpender worden van de voedselpositie worden bedoelde handelingen hun steeds zwaarder aan gerekend.. Reeds eerdnrjzijn gevallen gemeld, waarin veehouders, (De'niei; al hun beschik bare" melk.' aan een melkvcnvcrkcmt 'of stan- daardisalicbodiijf afleverden, zich hooge boeten zageri opgelegd, - Dézer dagen veroordeelde de Uiehlréchtbr' tc; Assen.' een veehouder Ie. Méppel voor bovenge noemd feil tot flODO boete. Dé tuchtrechter lo 'Arnhem lo;pte een. landbouwster Ie Haaflen voor hetzelfde .feit een geldboete vair' flCOO oj>'. -Zij liaj 'bovendien, terwijl 7.ij' dadrloé 'niet gemachtigd, was,' een' hccvoDlhehb-kaas' bereid. ■"(.Jn.teén êgrisligor gev.al véroórJccldo. de (nciit- rocliler- tc "Allcniaai;Iweó gebroeders, landbdu- Avers: je Sloten"''(gcïii; iArnsterdam)' ros pi' dot ccn' -gcldlibelc" van; f CO00 en f3000. 'licir lanithóinvcr'ie-Winlqrswijk had gèdurch-' rlo ccn 'lange, période zelf zonder,.verguiming "meljo,;gcstandariSccrd en deze, imelk, '.zonder .daiiryópr (lisliibutlèbescheideu iiriioniyaïigsl tc "nomen, verkocht.Hij zag zich.-door dch tiicht- ïócjilci" tc Arnhgni - coj i. gel (I l) 0 ei ei, yah f 2000 opgelegd, - iEon.'bocto van''17000' werdopgelégdfaan-cen kaashandelaar fe;Arnhem,', die op ccn,i:hem door do-..zuivelcenlra'e Hocgezondph .•fprnuilier' móestopgevendo hoeveelheid kanis, ..dieliij vanbepiialde 'categorieën handelaren had aan gekocht. Deze,hoeveelheden liallihij yeclvte hoog opgegeven. Behalve met een hoclc van 7009 werd bij,, nog gestraft met onvoocwaar- delijkio .selimppihg' als georganiseerde hij do zuiyelcénlralè voor den tijd t-ah een jaar. Niet alleen véldinüilors,. die te. tveinig ir.elk inlovcroh,wórdenkrachtig aangepakt,doch ook landiionwer's, ;d:e eeii' gedeelte i'varr him oog^t langs oriwellige .kanalen - van deliriuil dbcii; ett niet bij de ^provinciale iukoopcehtrale van akkerluiüwjiroddclén iiilévcren, zien zich den laalsleri' lijd lot' ho.n'gc'bóclen.A'ercmriU'eld. Zoo heeft' zich" dézer dagen "-voor den luclil rechter.- lo "Til burg éeti:.,;landbouwcr - uil Zog jé (gcm. liücphcn) tó vcrantwoordén. gehaddieop', grond? yaii/: dcLdorschcijlqrs(.van zijn Imdrijf jon liib rlere .facloreu com hoogeoih^id' havor eu~ crwlciii; vanoogst' 1941 voorhanden Of ia; Aoorraad zou moeten! diehhon, die -hij dien .dag echter niet- 'tér bcschikfting van 'de P.l.C.AvItad. Do"'' tnchtrechlor héell deti rnaa op ^ilien 'gróndveroordeeld tót /betaling van; een -geld- boéle van f 2000. -

Gemeentearchief Schiedam - Krantenkijker

Schiedamsche Courant | 1942 | | pagina 1